Volkenrecht kan en
liiet langer vaag blijven
mag
Vierduizend liepen Sint Jorismars
Release is verbaasd
\of. Van Panhuys'gedachte over wereldnoodrecht
aD£
Jeugd Bonaventura
2 dagen naar Brugge
^8 |DA6 '5 MEI 1972
LEIDEN
ASSENAAR/LEIDEN „Ik heb een soort tijdbom neergelegd op die conferentie
non dat voorstel om tot wereldnoodrecht te komen. Zelf ben ik toen direct opgestapt".
i of. jtir. mr. H. F. van Panhuys, hoogleraar in het volkenrecht aan de universiteit
Ü'Leid en, merkt dat met een lichte glimlach op in zijn villa in Wassenaar. Het plei-
voor wereldnoodrecht deed hij op de recente, in Utrecht gehouden conferentie over
olkenrechtelijke aspecten van de waterverontreiniging". Het was een rede die
zijn voor volkenrechtdeskundigen provocerende karakter nogal wat opzien
-bui de-
Van Panhuys tejuan oordeel
problemen rond de vervuiling
groot en wereldomvattend
er heel snel internationaal
kunnen worden opgetre-
De Jurist heeft er eenvoudig
niet meer voor met de rechts-
Jaren achter de feiten
tomen door het tempo waarin
n chtsontwikkeling tot stand
baseren op het gewoonte-
Ms we doorgaan met de ver-
op de huidige voet dan is
11 'tnen 40, 50 Jaar met ons ge-
{ru leggen de deskundigen. Daar-
r.eten we nu met het volken-
Paauw
v. sholt heeft gezegd dat er een
ftfarx moet komen om de-
problemen tot een politieke
j te brengen; als het om een
tionale rechtsregeling van
Hfraagstukken gaat, beweer ik
een nieuwe Hugo de Groot,
jhebben die een nieuw soort
t echt ontwerpt".
Traag
Moeilijkheid met het volken-
i dat het zo vaag is en zo
Dt stand komt. „Dat is de
en de tragiek er van", zegt
an Panhuys. „Als het om na
recht gaat, dan krijg Je in
erlijke omstandigheden te
met staatsnoodrecht. Dan kan
veel meer dan onder het ge
it mogelijk is. Denk maar
m de manier waarop het Ne-
- lse kabinet in de oorlogsjaren
reet in Londen regeerde. Dan
Sei
ayonoefening
rk EHBO
PEN De RK EHBO vere-
„Peerke Donders" organiseert
St»"*» a.s. om half acht een
'f- -oefening voor de leden van
«won Leiden. Deze oefening,
gehouden op de boerderij van
•Hove" van de heer B. van
lm in Hoogmade-Ofwegen.
wordt er gezegd: nood breekt wet.
Bij het volkenrecht is het precies an
dersom. Daar moet de nood zeer hoog
gestegen zijn, willen er algemeen
aanvaarde regelingen komen. Daar
breekt de wet de nood dus. En hoe
komt dat? Waarom moeten we vaak
tot St.-Juttemis wachten voor inter
nationale verdragen in werking tre
den? Omdat in tegenstelling tot het
nationale recht het volkenrecht geen
overheid heeft waarop het zich kan
richten".
Sancties
Zoals staten in bijzondere omstan
digheden de beschikking hebben over
staatsnoodrecht, zo vindt prof. Van
Panhuys dat er om de vervuiling van
wateren en gebieden tegen te
gaan een wereldnoodrecht moet ko
men met de mogelijkheid sancties
te nemen tegen staten die de milieu
wetgeving overtreden. Maatregelen
die vroeger niet mogelijk waren,
worden dat in het licht van het we
reldnoodrecht wel. Als voorbeeld
noemt prof. Van Panhuys: eenzijdi
ge uitbreiding van de rechtsmacht
van kuststaten ten behoeve van het
tegengaan van de vervuiling van de
zee
„Het weMJn van de volkeren hoort
de hoogste wet te zijn".
Prof. Van Panhuys vindt dat indi
viduele staten krachtens dat wereld
noodrecht het recht van inspectie
Gewestvorming
rond Leiden
LEIDEN Het vorig Jaar inge
stelde overlegorgaan van de PvdA
voor het stadsgewest Leiden heeft
in zijn vergadering uitvoerig gespro
ken over de gewestvorming rondom
Leiden. Aanleiding hiertoe was d<
brief die door het college van Gede
puteerde Staten van de provincie
Zuid-Holland aan de gemeenten is
verzonden en waarin verzocht wordt
op een groot aantal vragen verband
houdend met de gewestvorming, voor
15 juli as. te antwoorden. Besloten is
door het overlegorgaan: aan te drin
gen op de behandeling van deze brief
in de diverse gemeenteraden; bij de
beantwoording aan Gedeputeerde
Staten mede te betrekken de door de
Vereniging van Nederlandse Ge
meenten op te stellen beleidsconclu
sies n.a.v. zijn onderzoek in de Leidse
regio en te trachten zoveel mogelijk
gezamenlijk standpunten te bepalen.
zouden moeten krijgen, d.w.z. een
land moet een schip op volle zee,
zelfs als het een vreemde vlag voert,
kunnen inspecteren en zonodig op
brengen, wanneer het vermoeden be
staat dat het vuil in zee wil storten.
„Dat reoht wordt wel erkend als het
om piraterij en slavenhandel gaat.
Dat zijn al heel oude bepalingen.
Maar van piraterij op zee en slaven
handel is nauwelijks nog sprake. Dat
zijn curiositeiten, bijna folkloristische
zaken, zou Je kunnen zeggen. De
huidige criminelen zijn heel andere
figuren, dat zijn de vervuilers. En
tegen hen kan bijna niet worden op
getreden".
Excessen
Maar als Je staten op die basis
recht tot inspectie geeft, dan kan dat
tot allerlei excessen leiden.
Prof. Van Panhuys: „Dat gevaar
zie ik ook wél. Een wetenschappelijk
medewerker van de Leidse univer
siteit heeft er vorige week over ge
zegd: het hek is van de dam en het
eind zoek als we daaraan zouden be
ginnen. Kijk, het inspectierecht is
iets wat in de praktijk met de uiter
ste zorg uitgewerkt zou moeten wor
den. Je zou bepalingen moeten inbou
wen tegen misbruik. Ik kan begrij
pen dat er zich desondanks onregel
matigheden bij zouden voordoen. Het
gevolg zou vermoedelijk zijn dat er
een stroomversnelling in maatrege
len komt. Dat de landen zouden zeg
gen: zo gaat het niet langer, laten
we om de tafel gaan zitten om een
internationale organisatie dat recht
van inspectie in handen te geven. En steun
dan zijn we al een stevige stap dich
ter bij het doel waar we moeten
zijn".
U geeft met uw voorstel voor dat
wereldnoodrecht eigenlijk aan dat de
Juristen niet moeten wachten op de
politici, op de regeringen, voor er
tegen de vervuiling het een en an
der kan worden geregeld. Toch zullen
van de kant van de politici de be
slissende stappen moeten komen. De
vraag is of de Juristen als pressie
groep sterk genoeg zouden zijn.
LEIDEN De Bonaventura-Kijc-
kenborgh Scholengemeenschap is
met 360 leerlingen uit de twaalf eer
ste klassen twee dagen naar Brug
ge geweest. Uitgeleide gedaan door
een groot aantal ouders vertrok op
Hemelvaartsdag een lange stoet reis
wagens vanaf het station in de rich
ting Rotterdam. De leiding berustte
bij 24 docenten, met aan het hoofd
de heer D. Kompier. Deze trip was
in de eerste plaats bedoeld als stu
diereis en beoogde tevens mee te
werken aan de persoonsvorming van
de nog Jonge „studenten". Daarom
moesten diverse opdrachten worden
uitgevoerd en een verslag worden
gemaakt van de gehele reis.
Het eerste studie-object waren de
Deltawerken. Daarom liep de route
dan ook via Rotterdam en Baren-
drecht door de Heinenoordtunnel.
over de Haringvlietbrug en de Gre-
velingendam naar Zierlkzee, waar
een koffiepauze werd gehouden. Ver
volgens ging het over de ruim 5 km
lange Zeelandbrug (de langste van
Europa) naar de dam over het Veer-
se Gat, die uiteraard beklommen
moest worden. Vervolgens werd te
Vlissingen ingescheept voor de over
tocht over de Wester Schelde. Om 2
uur arriveerde men in Brugge.
Hopi
en
Prof. Van Panhuys: „Daar is niet
zo gemakkelijk een antwoord op te
geven. Je zou eens in de historie
moeten nagaan wat de invloed van
Juristen op bepaalde ontwikkelingen
is geweest. Dit soort dingen begint
altijd als theorie, je moet maar ho
pen dat mensen er over gaan den
ken, dat zo'n opvatting aan invloed
wint en dat het tenslotte vruchten af
werpt. Wanneer juristen zeggen dat
iets Juridische geldigheid heeft, dan
gaat daar natuurlijk enige kracht
van uiit. Het is in elk geval een
de rug voor politici als vol
kenrechtdeskundigen zeggenwe
kunnen die-en-die richting uit".
Prof. Van Panhuys vindt dat de
problemen die door de Club van Ro
me zo scherp in de actualiteit zijn
gelegd een dusdanige omvang hebben
dat het volkenrecht niet langer in
ADVERTENTIE
HORLOGES
SEIKO - ETERNA - CERTINA
CITIZEN PRISMA - LASITA
JUNGHANS - EWE
ANCRE.
Voor f39,50 heeft U bij ons al
een echt Anker Uurwerk,
Schokvrij, Onbr. Veer.
Door eigen ateliers, de beste
vak-service. Uw horloger
v. d. Water
Haarlemmerstr. 181 - Leiden
Prof. jhr. mr. H. F. v. Panhuys
(Foto Holvast)
vaag- en wazigheid gehuld mag blij
ven. „Als de mensheid niet in staat
zal zijn in betrekkelijk korte tijd een
effectief volkenrecht op te bouwen
Vergadering
PvdA week
uitgesteld
LEIDEN De ledenvergadering
van de PvdA-afdeling Leiden, die
oorspronkelijk op 16 mei zou worden
gehouden, is verschoven naar dinsdag
23 mei. Aan de orde komt dan het
wethoudersoverleg. Eventuele resul
taten van het overleg zullen worden
besproken. De vergadering wordt ge
houden in "Ons Centrum", zaal 2,
Hooigracht 84.
ANWB opent
zijn Leids
kantoor
LEIDEN Donderdag 1 Juni
neemt de ANWB officieel het nieu
we kantoor in gebruik, dat is
vestigd in het vroegere pand van
Gerzon aan de Breestraat. Er is een
bijeenkomst in „Nieuw Minverva
waar het woord zullen voeren
Vanaf de gereserveerde tribune op
de Markt werd de Heilig Bloedpro
cessie gadegeslagen, een groot ge
beuren dat jaarlijks op Hemelvaarts
dag in Brugge wordt gehouden.
Vervolgens werden de leerlingen
ondergebracht in de Jeugdherbergen
in Brugge en Ostende. De avond
werd geheel gevuld met sport, strand
wandeling en film.
De volgende dag werden de leer
lingen in kleinere groepen opgedeeld
en werd aan de hand van een speur
tocht de stad verkend. Het was ver
bazingwekkend te zien met hoeveel
IJver en onverholen belangstelling de
meeste leerlingen zich op hun taken
stortten.
Na het diner werden de laatste op
drachten uitgereikt die vooral betrek
king hadden op de bouw- en schil
derkunst van de vele kerken, musea,
het prachtige stadhuis en vele ande
re gebouwen van Brugge, de stad
die veel weg heeft van een open
luchtmuseum.
Om 4 uur werd de thuisreis aan
vaard en via Gent en Antwerpen ging
het weer terug naar Leiden, waar
om 7.45 uur de vele ouders hun ver
moeide maar ook zeer enthousiaste
kinderen verwelkomden.
Een tentoonstelling van de ver
schillende werkstukken over Brugge
zal het geheel nog gaan afronden.
Voor de tweede en derde klassers
volgt eveneens nog een tweedaags
project. De eerste in Amsterdam
de tweede in Eindhoven. Dit zal be
gin juni plaatsvinden.
Drs. Gransch
wil informatie
over Singelplan
LEIDEN Het Leidse universi
teitsraadslid drs. F. Gransch wil uit
voerig geïnformeerd worden over het
Witte Singelplan. Hij heeft daartoe
vragen gesteld aan het dagelijks be
stuur van de universiteit. Onder meer
wil hij weten hoe het nu staat
met de financiering van het com
plex, hoe het overleg verloopt met de
gemeente Leiden en of de uitgangs
punten van destijds nu nog opgeld
doen.
Drs. Gransch vraagt voorts, of het
bekend is dat elders slechte erva
ringen zijn opgedaan met het wer
ken in hoge gebouwen. Tenslotte in
formeer hij of er plannen zijn om
het hele Witte Singelproject nog
eens in overweging te nemen, nu
daar waarschijnlijk toch tijd genoeg
voor is.
LEZERS SCHRIJVEN
De actie begroting '72 die vorige i kregen de instellingen die de eisen daad ondersteunen. Volgens *n
week gevoerd is middels een handte- aan de gemeenteraad ondertekend
keningenactie en een demonstratie j hadden een brief van het college van
op het Stadhuisplein heeft in het burgemeester en wethouders. Hierin
stadhuis gevoelens van onzekerheid werd aan de instellingen gevraagd of
teweeggebracht. Afgelopen week ze de eisen van openbaarheid inder-
IGSTGEEST Het was zaterdag typisch St. Jorismarsen-
Het kwam al vaker voor dat iedereen 's morgens beden-
/i k naar de lucht keek waaruit de regen met stromen neer-
Maar strijk en zet hield het tijdens de opening van het
ïlfestijn op met het spuien van hemelwater. Ook nu weer
gehele organisatie en deelnemers haalden verlicht adem
f en toe een bleek zonnetje doorbrak.
92
twee uur hadden alle ka
ft welpen, padvindsters, pad
rowans, gidsen verkenners
verzameld rond de slotvijver
asteeel-Oud Poelgeest op fo-
Ivast) waar zij na het hijsen
Ie vlaggen werden toegespro-
oor de algemeen marsleider de
van Walraven en verwei-
werden door de vice voorzit
ten „Scouting Oegstgeest", me-
iw Y. Ikema.
opening werd verricht door
J. Thorn in het bij-
wethouder N. v. d. Voet, ge-
etaris Jac. Vreeken, wet-
mevr. N. den Haan-Groen
Wen en wethouder A. C. J.
«n uit Zoeterwoude.
r het uitzetten van het par-
CM) en 15 kilometer) had rou-
Vreeburg zorggedragen. Al-
•liep praktisch vlekkeloos on-
het probleem van de toe-
de verkeersdrukte. Daarvoor
(a velen langs de route zich
met name de rijkspolitie
leest, de routebegeleiders zoals
Kruis Kolonne Rijnland en
'h W. Ver. E.H.B.O. Op een ver
enkel na deden zich geen
persoonlijke narigheden voor. Com
mentaar van één der vijftien-kilome-
ter-lopers: „Wij zijn goed moe. Maar
Ja, eventjes van Oegstgeest naar
Katwijk en over Hoornes en Rijns-
burg terug is een goede training".
Zeven drumbands, trompetter en
pijperkorpsen brachten de duizenden
een goed eind op gang en overwon
nen met hen de laatste loodjes. De
kleinsten kwamen net op tijd terug
op het terrein van Oud-Poelgeest om
een geslaagd optreden mee te maken
van het kindercircus ^Atleta" uit
Warmond.
Het drumbandconcours was weer
een geslaagd onderdeel van de mar
sen.
Uitslagen:
Padvinders: 1. Neeltje Jacoba,
Overveen, 2. Koetilang, Heemstede, 3.
Agnesgroep, Hazerswoude.
Verkenners: 1. Lisser Kaninefaten,
2. Dauwtrappers Leiden, 3. Bostreno
Voorhout.
Kabouters: 1. Eikeltjeskring, Den
Haag, 2. Klimopgroep, Waddinxveen.
3. Sleutelgroep (Grijsbaarden), Lei- I
den.
I Mevr. Bloemendaal (Heemstede),maal. i band, 3. NPV Drumband Alkmaai
Jan van Galen, Leiden, 3. St. Afrides Van Houten (Lisse), en J. Buis (Lei- Drumbands: 1. Haagse Padvind- 4. St. Paulusband Leiden. Aanmoedi-
Amersfoort. I den) liepen de Jorismars voor de 25e j sterband, 2. Goudse Padvmderamars- gingsprijs voor Leidse NPGV-band.
ambtenaar van de gemeentesecreta
rie was de aanleiding hiervoor dat
er slechts drie mensen getekend had
den namens deze instellingen. Ver
der heeft de gemeentesecretaris, de
heer van der Poel, bij de notaris die
het totaal aantal handtekeningen
in een notariële akte vastgelegd heeft
geïnformeerd of hij ze wel goed ge
teld had.
Naax aanleiding van deze gebeurte
nissen heeft Release 'n brief aan de
raad geschreven. Daarin schrijft het
ter informatie, dat vertegenwoordi
gers van instellingen die in de brief
met de eisen genoemd zijn in een
vergadering op het Leids Volkshuis
unaniem een aantal principe uit
spraken gedaan hebben over open
baarheid ten aanzien van de gang
van zaken met betrekking tot de te
korten op de Leidse gemeentebegro
ting. Deze werden in een door en uit
deze vergadering ingestelde werk
groep verwoord in een open brief, die
tijdens de demonstratie van verle
den week maandag aan de bur
gemeester aangeboden is.
Wat betreft de twijfel van de ge
meentesecretaris over "t totaal aan
tal handtekeningen heeft Release in
haar schrijven aan de raad protest
aangetekend. Release beschouwt dit
als een aantasting van de integriteit
van de betrokken notaris. Release is
van mening dat het aanbieden van
excuses door de gemeentesecretaris
hier wel op zijn plaats is.
Tenslotte heeft Release in de brief
aan de raad nog eens duidelijk uit
eengezet wat het doel was van de
actie. Dit bleek nodig te zijn omdat
de gemeentesecretaris er zijn verba
zing over had uitgesproken dat de
handtekeningenlijsten zelf niet op 't
stadhuis waren aangeboden. Om de
onderhandelingspositie van Leiden
in haar gesprekken met Den Haag
te versterken is de uitspraak dat de
gemeentebegroting 1972 helemaal be
hoort te worden uitgevoerd, waaron
der 11.500 handtekeningen geplaatst
zijn, in eerste instantie gericht aan
Den Haag. Het gemeentebestuur kan
er dus zijn voordeel mee doen. Daar
om spreekt Release in het slot van
haar brief haar verbazing uit over
de benadering van de gevoerde ac
tie ten stadhuize. RELEASE Leiden
