Eén op 4: demp
de Nieuwe
jezers schrijven - voor 't laatst - over de Nieuwe Rijn
M LEZERS SCHRIJVEN OVER ANDERE ONDERWERPEN
Uitslag van onze mini-enquete
ik schiet
Zwarte Pad (en)
Lege huizen
Overal altijd
warm met cv
Strijd gaat door
LEIDEN Vandaag zetten we een punt achter de mini-
enquette, die in „Binnenstad onder de loep" werd inge
steld. In grote lijnen blijkt daaruit, dat één op de vier de
Nieuwe Rijn in de binnenstad van Leiden gedempt zou
willen zien.
1] innenstad
nde
e loep
oor
ms ans Melkert
iyt«
,ke;
;raj Oto Holvast
ekenrng
x>p Walenkamp
De enquete Is natuurlijk geen
maatstaf, want een aantal van
vierhonderd is niet toonaangevend.
Tooh was ik blij met dit aantal
„vrijwillige inzenders," omdat eruit
bleek, dat er belangstelling is voor
zaken, die de binnenstad betreffen.
Negentig procent van de inzenders
gaf Leiden als woonplaats op. Eén
schreef als woonplaats: „helaas Lei
den". Degenen, die vóór demping
kozen, kwamen voor verreweg het
grootste deel uit Leiden en met
name uit de binnenstad. Enkelen
uit de omgeving: drie uit Oegstgeest
en één uit Leiderdorp, Warmond.
Rijnsburg en Lisse.
Bij de „tegenstemmers" kwamen
er 36 uit de regio (19 uit Oegstgeest,
5 uit Leiderdorp, 3 uit Valkenburg,
2 uit Voorschoten, Rijnsburg en
Warmond, 1 uit Lisse, Voorhout en
Wassenaar) en één zelfs uit Scha-
gen.
Heel wat inzenders hadden niet
alleen het formuliertje ingevuld,
maar daarbij brieven gestuurd, die
in onze rubriek „Lezers schrijven"
zijn afgedrukt. Vandaag de laatste,
want we moeten er eens mee op
houden.
Ook op of bij de formulieren ston
den „kreten". Een bloemlezing eruit:
Bij de „voorstemmers": „Onmid
dellijk dempen voordat het te laat
is". „Het is niet tegen te houden,".
„Alleen van Zijlsingel tot Gangetje",
viermaal „Ook de Oude Rijn
dicht". „Onze kleinkinderen doen het
zeker". „Ook de Herengracht", „Vol
komen eens met J. J. Bekker" <U
weet wel. de lezer, die zich ontpopte
als mijn tegenstander en die mij
als stadsredacteur het recht ontzegt
mijn mening te uiten, omdat ik
in Oegstgeest woon. Krijg ik in Lei
den zo'n huis als daar?).
Bij de „tegenstemmers": be
lachelijke enquete," „Heeft het wel
zin. Ook voor de Witte Singel heb
ben we tegengestemd," „Levendaal is
nu afschuwelijk", „Weg met de rij
dende conserveblikken," „Schanda
lig idee," „Ik ben autobezitter".
Nog enkele langere uiteenzettin
gen:
A. van Ulden uit Leiden schrijft:
Ik ben voor demping mits behoud
Korenbrug en Visbrug. Het lichte
verkeer kan er onder door. waardoor
veiliger kruising. Amsterdam en
Rotterdam zijn ons al lang voorge
gaan (Damrak, Rokin. Coolsingel,
Schiekade). De resultaten mogen
gezien worden. Verder Boommarkt-
school en Palthe plus het oude post
kantoor verwijderen. Universiteit
naar de Langegracht.
W. de Rooy uit Leiden: Brede
rijbaan in het midden onder de
Korenbeurs door. Brede trottoirs en
fietspaden en veel aanplant. Mare
ook dempen tot Rijnsburgersingel.
Daarmee zijn we allen gebaat.
Toejuichen
H. Rlihler uit Oegstgeest (43 Jaar
Leidenaar geweest) tenslotte: Nog
meer grachten dempen is „misda
dig". Ik zou het toejuichen als het
plan van Cornells Schepel om van
Leiden een Venetië te maken kans
van slagen zou hebben. Eindelijk
een stem van de andere kant.
Tenslotte de tot gisteren bijge
houden telling:
tegen demping: 293
vóór demping96.
7eel grachten
dempen
ars?; werkgroep leefbaarheid en
'ev< sverfraaiing heeft bij monde
haar voorzitter, een heer uit
rschoten, over de moeilijkheden
;eteiver^eer en parkeren in Leiden
,eg breven en geeft daarbij een op
ing en wil ons een leefbaar
en voortoveren t.w.:
•smf'één grachten dempen, want
ivordt een verschrikkelijke situ-
Vèl de Lange Mare openbreken
5Clll laggeren)dus een gracht er-
"wèl zonneplankiers! in het
[ewater en in de Rijn bij de
.^straat plaatsen.
twHet oude postkantoor zou met
ee2 en afvoerwegen naar de Bree-
rad a
(sic) een uitstekende par-
garage zijn.
Indergetekende heeft nog nooit
iel nonsens tegelijk bij elkaar
zen. Mijn antwoord in tele-
styl is als volgt:
'el méér grachten dempen,
it ik ben bevreesd dat als wij
voorbeeld van ons voorgeslacht
volgen, er verschrikkelijke si-
es ontstaan, gezien de te ver-
Ihten enorme toename van het
H< ter.
Mare openbreken is
Jrlijke nonsens.
Zonneplankiers voor parkeerge-
'aafnheid.
Van het oude postkantoor par-
irgarage maken met extra aan-
iet(|afvoerwegen naar de Breestraat.
is levensgevaarlijk).
ben geen voorstander van
ersk
kostbare parkeergarages. Als ze er
toch moeten komen, zeker niet in
de Driessenstraat en ook niet in of
naast de Hartebrugkerk. Wel ware
te overwegen midden in de stad
het oude post- en telegraafkantoor
in te richten als parkeergarage met
in- het uitritten naar de gedempte
Apothekersdijk en de school Boom-
markt af te breken.
Ik ben een voorstander van in
vele winkelstraten parkeermeters
te plaatsen (éénrichtingsverkeer).
Het lykt mij de hoogste tijd om
de werkgroep leefbaarheid Leiden
op te doeken en de voorzitter, die
uit de vergaderingen klapt, terug te
sturen naar Voorschoten om wat
uit te blazen.
Voor het overige blijf ik van me
ning dat vele Leidse grachten moe
ten worden gedempt of overkluisd.
In dit laatste geval zal Rijnland
moeten by dragen in de méérkos-
ten..
P. J, VAN HOEKEN,
VAN 'S GRAVENPOLDER,
LEIDEN.
Verkeer uit
binnenstad
Ik heb de rubriek „Lezers
schrijven" over het wel of niet
dempen van de Nieuwe Rijn ge
lezen. Wat my opvalt is dat het al
leen personen zijn, die veilig en
zonder hinder van de als autobus
omgebouwde walsen van 6 uur tot
24 uur last hebben, en ook dat
niet-Leidenaars zich bemoeien met
deze aangelegenheid. Verder zie ik
het zo dat waarschijnlijk de meeste
tegenactie komt van inwoners bo
ven de 60 Jarige leeftijd, maar
wanneer deze lagen demping-stre-
vers nu eens een aanslag van de
gemeente Leiden kregen, bedoeld
als bijdrage in onderhoud van
bruggen en walkanten, wat zou hun
inzicht dan zijn?
En wil men dan toch deze grach
ten handhaven, dan alle verkeer er
uit, behalve de noodzakelijke be
voorrading. Alleen moet de ge
meente wel zorgen voor bewaakte
parkeergelegenheden, uiteraard te
gen betaling. Zoals in andere ste
den le uur f. 0,50, 2e uur of gedeel
te daarvan f. 0,25, 3e en 4e uur of
gedeelte f0,15. Deze parkeerterrei
nen zijn er al, met name, Driesen
straat, bij het postkantoor, Garen-
markt en kan iets dergelijks te
creëeren zijn bv. Schuttersveld of
achter molen De Valk op alle
plaatsen die zonder de binnenstad
te doorkruisen bereikbaar zijn.
Maar dan ook het busverkeer er
uit, met uitzondering van één bus
lijn. Dan noem ik bv. lijn 15 van
Morskwartier naar Hoofdstraat in
Leiderdorp. Deze bus neemt reeds
alles op wat van Lage Rijndijk,
Zijlsingel, Levendaal en heeft een
halte Korevaarstraat. De bus kan
dan alle passagiers opnemen uit
Leidschendam, Voorschoten en met
onderling overleg ook de mensen
van de firma Langhout, de N.A.L.
en West-Nederland.
Resultaat is dat vóór het Stad
huisplein geen 10, maar 1 bus stopt.
En er zal veel minder reparatie
aan straatwerk nodig zijn.
Ik geloof dat alle ingezonden
stukken geen waarde hebben, ge
zien de ongewijzigde toestand van
de Nieuwe Rijn van Hartesteeg tot
Hoogstraat. Dat houdt voor mij in
dat noch burgemeester en wethou
ders noch geüniformeerde toezicht
houders er iets tegen ondernemen
en alle ingezonden stukken als een
lachertje zien.
J. I. TIEROLP,
LEIDEN.
Onverstandig
gezwets
Eerst wilde ik reageren op al dat
onverstandig gezwets over het dem
pen van grachten in Leiden. Maar
er bestaat een spreekwoord, „Spre
ken is zilver en zwijgen is goud".
Hopende met een verstandig
stadsbestuur te doen te hebben zal
ik mij verder niet boosaardig uit
laten.
Gezamenlijk en
eendrachtig
Het stukje „Leer zien" van de
heer Delforterie in ons blad van
5 mei J.l. is wel kort, maar geens
zins krachting. Zoals gewoonlijk bij
dergelijke tirades, „ik vind dat
mooi". Meningen of ervaringen van
anderen tellen niet mee.
Toevallig ben ik in de Jaren der
tig bewoner geweest van het Le
vendaal. Ik kan mij de Zijdgracht
(nu Korevaarstraat) nog als de
dag van gisteren herinneren, ter
wijl de Schooiersbrug op „kruis
punt" Levendaal—Geregracht nog
in mijn geheugen staat gegrift, met
haar zusjes, waarvan ik de namen
vergeten ben.
Natuurlijk kunnen wij u niet
kwalijk nemen, dat u die troep daar
mooi vond in die tijd, maar gaat
U niet beweren, dat toeristen daar
naar kwamen kijken, want dat is
niet waar. Nog toevalliger is de foto
die onder uw ingezonden brief is
afgebeeld, want myn moeder dien
de twee dagen per week bij de fa.
Creyghton, de winkel uiterst rechts
op het beeld. Natuurlijk mag u ook
deze entourage mooi en prachtig
vinden, omdat u enzovoort. Als u
mij maar niet kwalijk neemt, dat
ik het echt een puinzooi vond en
als ik mij goed herinner V. en D.
het voor die prijs ook heeft ge
kocht. Ik heb mijn moeder zien
slaven, aan halfverrotte kozijnen
en deurstijlen, haar zien boenen op
die artistieke klinkerbestrating. Ik
prefereer het winkelpand van nu,
ook al ben ik een tegenstander van
het mammoet-bedrijf.
De inzender probeert door steeds
nadrukkelijk mijn naam te vermel
den in kleinerende of spottende op
merkingen de indruk te wekken,
dat ik in mijn denkbeelden alleen
zou staan, maar afgezien van het
feit, dat dit kinderachtig is, maakt
het 't betoog ook zwak. Het resul
taat van de enquete tot nu toe
geeft hierin al een ander beeld, ter
wijl uit gesprekken die ook door
mij worden gevoerd, de totaaluis-
slag nog wel eens een verrassing
zou kunnen verbergen.
De heer Martens (zaterdag 6
mei) is zo ongeveer een buurman
van my, zodat zyn profetie omtrent
mijn leeftijd, niet zo'n grote open
baring is, terwijl het hatelijke sar
casme, aangevuld met wat politiek
gebral, echt niet die vele geleerde
woorden nodig heeft die hij ge
bruikte. Het is te hopen dat men
sen die zoveel woorden nodig heb
ben om zo weinig te vertellen, nim
mer deel gaan uitmaken van ons
landsbestuur of van welk bestuur
dan ook.
Hoe ons Leiden zal zijn, hoe ons
Leiden zal worden, is momenteel de
grote vraag. Niet alleen intellectu
elen, niet alleen de gewone man,
niet alleen de automobilist, niet al
leen de voetganger, nee, gezamen
lijk en eendrachtig moet hiervoor
zorg worden gedragen. Zonder
„uiterst rechts" of „uiterst links" te
zijn, moeten wij voor alles demo
cratisch denken, de medezeggen
schap eerbiedigen. Als onze Leidse
bewoners in meerderheid iets wen
sen, zal er door „ONS" bestuur
naar gestreefd dienen te worden,
dat waar te maken. Blijkt dat het
grootste gedeelte voor handhaving
van de bestaande toestand is, het
zij zo, zonder meer; geldt het om-
gekkeerde dan kan en mag niet an
ders gehandeld worden.
J. J. BEKKER,
LEIDEN
(enigszins bekort redactie)
Onbehoorlijke
aanvallen
Ik las in dit blad van J.l. zater
dag een artikel dat onaangenaam
is door de onbehoorlijke wyze
waarop de heer F. Martens de heer
J. J. Bekker aanviel. We kunnen
wel zeggen „elk vogeltje zingt zoals
het gebekt is", maar het lykt my
Juist op te merken dat uitdrukkin
gen zoals ziekelyke fanatisme, be
krompen, walgelijk, dom, kortzich
tig enz. door beschaafde mensen in
het openbaar niet tegen een mede
mens worden uitgesproken.
Het zal de heer Martens waar
schijnlijk niet mogelijk zyn in te
zien dat we in een democratie le
ven, d.w.z. een systeem waarin
iedereen zyn mening naar voren
mag brengen en als we dat naar
voren brengen van een mening af
handelen op de manier waarop hij
dat doet betekent dat terreur. Ik ge
loof niet dat de heer Martens be
grijpt dat we met veel te veel men
sen op een veel te klein oppervlak
wonen en ik geloof ook niet dat hij
heeft becijferd wat zijn utopie bij
uitvoering zal kosten.
Als we in oud-Leiden alle huizen
in slopen, stegen en straten en de
grachten en bruggen zo zouden
restaureren dat een blijvend mo
nument is gewaarborgd, waarbij
dan nog komen werkzaamheden
zoals rioolvernieuwing, nieuwe wa
ter, gas-, elektriciteits-, telefoon
voorzieningen en straatwerk, dan
gaat dat miljarden kosten. Zoveel
geld is er niet en al6 een dergelijk
bedrag nog eens op tafel komt dan
zijn er belangrijker zaken af te
handelen dan het oplappen van
vergane glorie, dan is het o.a. be
ter de vele woningzoekenden een
zonnig en comfortabel huis te be
zorgen, waar bijv. niet een soort
open riool voor de deur is, gevuld
met een vieze vloeistof, die door
sommige lieden zo zielig naïef wa
ter wordt genoemd.
De plannen van de heer Bekker
zijn bereik- en betaalbaar, de
plannen van de heer Martens zijn
dat niet, mede daarom is de per
soonlijke aanval op de heer Bekker
ongemotiveerd.
Tot slot meen ik dat het goed is
op te merken dat het zogenaamde
sfeervolle gedoe een leuk surro*
gaatje is voor mensen zonder psy
chische rijkdom.
P. K. DE LEEST,
VOORSCHOTEN
(Discussie gesloten redactie)
dit blad van 9-5-'72 een har-
reet van de heer Ten Berge over
Bcheidene hem niet welgeval
reacties bij het collectioneren
handtekeningen tegen de
ise bezuinig ingspolitiek t.a.v.
idse begroting.
|u staat het iedere IJveraar, de
iel zij dank, vrij zich op aller-
manieren in te zetten vóór,
tn meestal neerkomt op: tè-
zaken, die hem raken. Maar
van deze „ge-engageer-
ontwikkelen hierbij een der
benauwend eenzijdige in-
ig, dat, zij de op zich best ur-
|te en nobele doelstellingen meer
dan goed doen, onbewust
:baar gedachtig de regel: Een
'te verdediging schaadt meer
de beste aanval.
KLOKKEN
Friese staart en Stoeltjes,
>- en Sallanders. Echte
ïtieke Franse en Comtoise
klokken, enz.
hc specialist met vak-service
v. d.Water
laarlemmerstr. 181 - Leiden
Wat wordt ons immers gepre
senteerd: A. Men moet niet zeu
ren maar tekenen of niet. In een
onbegrijpelijke tolerantie wordt
deze laatste mogelijkheid nog voor
ons open gelaten. De „gewone Lei
denaar", iets zoals „in het alge
meen over alles", doet dit. Hem
dus lof en eer!
B. Men mag vooral geen zaken
man. intellectueel of welgestelde
zijn, althans daar niet voor uitko
men. Zelfs maar de schyn wekken
uit Wassenaar afkomstig te zijn
of er anders gekleed uit te zien
c.q. te ruiken dan de heer Ten
Berge van zijn medestrijders ge
wend zal zijn, is zéér suspect.
Dit riekt letterlijk en figuurlijk
naar de zwartste toestanden van
de heer McCarthy toen de schijn
van "communisme" al voldoende
was om gekraakt te worden: dat
„zij zien er anders uit en stinken"
een van de zwaarst wegende ar
gumenten is van anti-integratio-
nalisten is genoegzaam bekend. De
heer Ten Berge zal beslist tegen
deze uitingen van bewustzijnver-
nauwing zijn, maar de automa
tische structuur van ieder fana
tisme, van welke zijde dan ook,
doet hem in precies dezelfde ter
men vervallen-
C. Men mag vooral niet naden
ken over de onderhavige proble
matiek. Wie zegt dit wel gedaan
te hebben, maar tot andere con
clusies gekomen te zijn, of zegt
dit te willen doen vóór een oor
deel te vellen, maar de indruk
wekt tot "nee" te komen, is een
onbetrouwbare afwimpelaar. Zijn
de 340 wél verzamelde signaturen
ook zo doorgemeten? Hoeveel zijn
hierbij geplaatst uit miezerig
heid, dwarsdrijverij, frusta tie
enz Als de bovengeschetste sim
pele weigeringen al 60 handteke
ningen hebben gekost, is de enige
conclusie, dat het enkel maar zet
ten van de krabbel voldoende is
tot de eer van Ten Berge's altaren
verheven te worden.
Een lyst van nog veel meer ge
schrapte „vitale" begrotingsposten
is als materiaal onontbeerlijk,
maar vraagt wel om verwerking,
zoals een hoop onmiskenbare ste
nen nog geen huis is. Een handte
kening in straatdrukte geplaatst,
is echt geen zwaarwegend argu
ment bij degenen voor wie hij
bestemd is! 7
F. MERKELIJN,
Alphen aan den Rijn
Inderdaad is het zo dat de be
woners en het wijkcomité zwar
te paden moeten bewandelen om
B. en W. te bewegen om eens wat
te doen aan het Zwarte Pad.
De vele toezeggingen, zwart op
wit. zijn nog niet voldoende ge
weest, om een aanvang te maken
om deze onhoudbare en onhygië
nische toestand op te lossen.
Het is al verscheidende keren
voorgekomen dat kinderen met in
fectieziekten in het ziekenhuis
terecht kwamen, en naar geruch
ten, enige met dodelijke afloop
(miltvuur).
Daar de medische ethiek van
dien aard is, dat dokters zwijgen
als het graf, kunnen wij er niet
achterkomen of het op waarheid
berust. Mocht het wel waar zijn,
dan zijn wij heel niet verbaasd.
Waar wij in ons dagblad d.d. 4
mei lazen, dat de gemeente Lei
den een overdaad heeft aan goed
betaalde ambtenaren, vragen wij
ons wel af. zitten ze daar op het
6tadhuis alleen maar duimen te
draaien?
Laat Bouw en Woningtoezicht
eens komen kijken hoe de aanne
mer van het nieuwe PTT gebouw,
het Zwarte Pad gebruikt om
zijn overgebleven beton en on
bruikbaar hout op kwijt te raken
Of komt het bij deze heren niet
op dat in Plan-Noord ook kinde
ren leven?
Het is toch een bekend feit, dat
deze onderafdelingen op eflkaar
zitten te wachten en langs elkaar
heen werken, en daardoor inpro-
ductief zijn en wij (de bewo
ners) er het slachtoffer van zijn.
Plannen, boordeyol plannen
hebben ze met het Zwarte Pad,
maar er komt niets uit, dus met
andere woorden, ze krijgen be
taald om met kiinidtenspedletjes mee
te doen.
Waarom horen wij niets van
het bureau voorlichting over het
Zwarte Pad? Ze weten toch dat
wij al enige Jaren bezig zijn met
onze strijd?
Wij krijgen de stellige Indruk
van B. en W., dat de intrede van
de gemeente Leiden belangrijker
is dan zo'n achterbuurt als Plan-
Noord. En dan denken wij aan
de prachtige bloembakken aan het
station, het stadhuis op de singel-
route's etc, etc. Jawel, daar komen
de toeristen, en niet in Plan-Noord.
Kunnen B. en W. dat rijmen met
de wet op Volksgezondheid.
Zou hier niet een taak 1 iggen
voor GG en GD?
Laat B. en W. zo spoedig mo
gelijk een opdracht verstrekken
mensen, die ze in dienst genomen
hebben voor dit werk. Dan zijn ze
op dit punt van kritiek verlost.
Dan doen ze eens iets vrucht
baars.
M. v.d. ZWAN,
Leiden.
Naar aanleiding van het artikel
in uw dagblad van woensdag over
het 50 Jarig huwelijksfeest van de
fam. Flanderhijn, wil ik iets in
het midden brengen. In uw arti
kel stond dat de Fam. Flanderlijn
het vooral in de eerste huwelijks
jaren moeilijk heeft gehad om 'n
huisje te vinden en dat ze met
moeite een huisje vonden en er 200
gulden sleutelgeld werd gevraagd.
Ik ben zelf in Juni 50 Jaar ge
trouwd en weet nog wel dat er
in de Pieter Huibershof, v Lim
burg Stirumstraat, Pasteurstraat)
tientallen hulzen leeg stonden. Al
leen al in de voormalige Haverzak
laan al zo'n twintig lege huizen. Ik
begrijp dan in de verste verte niet,
waarom het gezin Flanderlijn zo
heeft moeten zoeken 50 Jaar gele
den. Ik spreek nu toch ook van
50 Jaar terug. De huiseigenaren wa-
sj M 1 H
ren blU toe als er een huurder
kwam opdagen.
P. DEVILEB
Lelden.
De bewoners van de oude plan
nen van Tuinstad wijk weigerden
eensgezind de nieuwe huurverho
ging. Resultaat? Het bestuur van
de woningbouwvereniging heeft via
een pamflet de bewoners toegezegd
dat ze geen huurverhoging hoeven
te betalen. Dankzij hun vastbera
den actie. Nu is de eis van de huur
ders evenwel dat de huren van al
le, das ook de nieuwe plannen van
de woningbouwvereniging niet ver
hoogd worden. Voor de nieuwe plan
nen is het dus raadzaam zich ook te
organiseren in het huurderscomité
teneinde deze eis er door te krijgen.
Of willen zij wel graag hoge hu
ren betalen?
Huurverhoging is alleen voor af
dracht aan de regering, maar geeft
geen cent meer voor onderhoud
van de huizen.
Eendracht maakt in deze macht,
wat wel blijkt uit het succes in de
oude wijken. U zal de strijd win
nen als u samen georganieerd
bent. Huurverhoging geen cent.
LEID6 HUURDERSCOMITB
Anjelierstraat la
P. VAN 1 ZELFDE
Leiden
