ainer Barzel toont
zijn vakmanschap
:>U stelt reactie Moskou voorop
*n URvinding, "n Uitkomst'
INDIA EN PAKISTAN:
AARZELEND NADEREN
DE VIJANDEN ELKAAR
Turkse leger
in staat van
paraatheid
Naak moeder
voor altijd strijkvrij.
En geef voor de
gezelligheid: het
Viledan tafelkleed.
men
net NEM
nde>
J MEI 1972
BUITENLAND
(Van onze correspondent)
BONN Het is pas anderhalve week geleden dat Franz-
Josef Strauss zich vergenoegd de vlezige knuisten wreef en de
algemene afrekening aankondigde met de regering die hij al
zo lang „de uitverkoop van Duitsland" had verweten. Tegen
deze achtergrond is de krampachtige poging om tot samenwer
king te komen nu een fantastische ontwikkeling.
De oppositie heeft eerst zichzelf en
daarna de regering een nederlaag be
zorgd. Als positief point hield oppo
sitieleider Barzel daaraan over dat
Brandt zonder zijn medewerking niet
zeker is van een absolute meerder
heid voor de verdragen van Moskou
en Warschau. Wie nu steeds weer
leest dat Herbert Wehner moest te
rugkomen van zym „wy hebben de
oppositie niet nodig", moet echter wel
bedenken dat Wehner zo reageerde
op een oppositie die in elk opzicht
tegenwerkte.
Er liggen verdragen op tafel, die
door de CDU tot dusver zijn afge
schilderd als het werk van de ama
teur Egon Bahr, een socialist tot
overmaat van ramp en wie weet of
die niet stiekem in Moskou een kom-
plot tegen de democratie had ge
smeed. Men overwoog de rechter in
Door
Wim Timmers
te schakelen, omdat in CDU en CSU
werd vermoed dat de verdragen in
tegenspraak waren met de grondwet.
Aan die verdragen zal geen letter
worden veranderd. De oppositie blykt
ineens genoeg te hebben aan een
principiële verklaring. Het is de vraag
of regering en oppositie het over zo
iets eens zullen kunnen worden. tIn
Moskou laat men echter doorscheme
ren dat er nog wel een document bij
kan als daarmee de zaak is gediend.
En Bondskanselier Brandt tracht van
de nood een deugd te maken door te
proberen via dat gedwongen contact
van de ceremoniële
lijkbaar van wijlen
porjoouer (FBI-chef) in
6 m»Z in Washington is
afgerold nadat hij
d ipvallen. Zijn collega's
Is de voorschriften
vinger naar hem
'et is niet bekend of
'rapfeii zeeman, nog ver-
68 °j van zijn valpartij
Lbces tegen
igs^ri O
'{k Pachman
iud 1
tstrpp) Voor de recht-
gisterochtend het
•s aien tegen de Tsjecho-
l-schaakkampioen Lu-
appi» °P 10 januari van
f (gearresteerd.
F^aa-t terecht voor een
d Jdat hy op 2 augustus
■est jversum heeft gehad en I
lynimmentaar gaf op het j
lie journalist Wladimir J
aa„Vorig jaar juni tot vier
rarfnaanden gevangennis- I
i96|ordeeld.
"jordt beschuldigd van
n. 2 "daden tegen de be-
!450(jecho-Slowakije in het
^anef ^an t°t maximaal vijf
iatwjmisstraf veroordeeld
SOFIA (Reuter, AP) Vier zwaar
gewapende stadsguerrillastryders heb
ben geprobeerd de commandant van
de Turkse militie gen. Kemulettin
Eken te ontvoeren. Zij werden ech
ter door geweervuur van politie-.
agenten op de vlucht gedreven.
De generaal en drie soldaten wer
den tydens het vuurgevecht voor de
woning van de generaal gewond.
Nederlandsche
aatschappij (NEM)
s dochtermaatschap-
ollandse Constructie
luitmakend van HBG
,Akzo Zout Chemie de
ngen voor de fabri-
1-traps pekelindampin-
md voor Roemenië,
acht zijn enkele mil-
gemoeid.
•eeds eerder voor Ak-
allaties voor zoutfa-
in Hengelo en
'cfoand, Duitsland en
De echte varensman kiest
betrouwbaar materiaal
Daarom kiest hij een
Johnson.
JACHTWERF POELGEEST
OEGSTGEEST
Haarlemmertrekvaart 16a
telefoon 01710—54054
Zaterdag en zondag geopend.
Eén van de stadisguerrillastrijders
werd tydens het vuurgevecht gedood
en een andere werd gevangengeno
men.
Algemeen werd verondersteld dat
de aanvallers lid waren van het
Turkse Volksbevrijdingsleger, een
linkse groepering, die voor talrijke
daden van gewelddadigheid verant
woordelijk is: o.a. voor de ontvoering
van een Turks lijnvliegtuig naar So
fia. woensdag.
Allie strijdkrachten in Turkije, in
totaal een half miljoen man sterk,
zyn in staat van paraatheid gebracht.
Dit is gebeurd in verband met de
kaperij en de poging om Eken te ont
voeren.
Overgave
De kapers gaven zich gistermiddag
zonder slag of stoot aan de Bulgaar
se autoriteiten over. Eerder had Bul
garije laten weten, dat het de kapers
politiek asiel zou verlenen.
Het viertal had van de Turkse re
gering geëist, dat zij zes leden van
het "Volksbevrijdingsleger" zou vrij
laten die ter dood zijn veroordeeld,
omdat zij zich aan terroristische da
den zouden hebben schuldig gemaakt.
De regering in Ankara, die twee
spoedvergaderingen aan de kwestie
wijdde, wees deze eis echter van de
hand. Wel verklaarde zij zioh ak
koord met het aanbod van Bulgarije
om de kapers asiel te verlenen, mits
de passagiers en de bemanning en
het vliegtuig zouden worden gespaard.
Nadat uit Sofia was gemeld dat de
kapers zich hadden overgegeven,
maakte het bureau van de Turkse
premier bekend, dat vandaag in de
staatscourant de doodvonnissen van
drie van terrorisme beschuldigden
zouden worden gepubliceerd.
met Barzel aan een royale meerder
heid voor zyn historische werkstuk
te komen.
De oppositie van CDU en CSU ver
keert in een lastig parket. Barzel
heeft het verzet tegen de Ostpolitdk
lange tijd aangevoerd in de overtui
ging dat de verdragen toch zouden
worden aangenomen. Hij misrekende
zich. Onder zijn leiding manoeuvreer
den CDU en CSU zich in de hoek,
waar obscure ontevredenen uit de
regeringsfracties zich thuis voelden.
Barzel misrekende zich weer, toen hij
vorige week een greep naar de rege
ringsmacht deed. Hij had echter met
zijn 'minister van Buitenlandse Za
ken' Schrödër al plannen gemaakt
voor een snelle reis naar Moskou,
waar Schroder had moeten onderzoe
ken hoe Kanselier Barzel de verdra
gen aan de natie zou kunnen ver
kopen.
Nu verkeert Barzel in een positie,
waarin hij er alle belang bij heeft
een lange aanloop te kunnen nemen
naar de parlementsverkiezingen van
volgend jaar. Daarvoor maakt hy
graag snel de baan vrij waarop het
kolossale obstakel ligt dat het beste
met Ostpolitik kan worden omschre
ven.
Immers, aan de verdragen is een
Bertijn-overeenkomst gekoppeld en
sinds vorige week ook een verkeers-
verdirag met de DDR. Bovendien zal
verwerping van dat alles overal om
de Bondsrepubliek heen als een
schandelijk wangedrag worden afge
keurd.
Het is voor een goed deel de ver
dienste van Rainer Barzel dat de
snel oplaaiende discussie over ver
vroegde verkiezingen naar de achter
grond is gedrongen. Barzel vertelt nu
dagelijks dat hy tot een compromis
bereid is. Hij heeft het initiatief ge
nomen voor een aantal commissies
die naar aanvaardbare formuleringen
voor een aantal kernproblemen moe
ten zoeken. Daarbij moest Brandt
hem wel steunen. Verrassend is ech
ter om bijvoorbeeld de oud-minister
van Verdrevenen, vluchtelingen en
oorlogsinvaliden Windelen, wiens
boek tegen de Ostpolitik door
Brandt's vijanden als een bijbel is
gehanteerd, aan te treffen in een
commissie die in feite een alibi zoekt
om de verdragen te kunnen aan
nemen.
Wat zich in Bonn afspeelt, verraadt
duidelijk het vakmanschap van Bar
zel, wiens positie in eigen fractie
moeilijk blijft. Hy heeft zijn onbe
twiste prestige voornamelijk opge
bouwd als leider van de onverzoen
lijke oppositie. Hij wint in het con
tact met het tv-publiek en dus met
de kiezers, die hem avond aan avond
op het scherm zien, zeker aan allure
als de redelijke, naar een compromis
zoekende partijleider. Maar hij is de
leider van een partij waar Hupka
zich thuis gaat voelen en Mende en
Zoglmann en waar aartsconservatieve
dwarsliggers als Windelen en Marx
toonaangevend zijn. Een party bo
vendien, die altijd in het spoor dient
te blijven met de onberekenbare CSU
van Strauss.
In deze situatie mag van Barzel
niet worden verwacht dat hij. wer
kelijk dag en nacht zwoegend, een
verklaring kan presenteren waardoor
de oppositie als een blad aan een
boom omslaat. Het vrijgeven van de
stemming in de Bonsdag zou al een
geweldige ommezwaai zijn. Eenmaal
zover is het niet onwaarschijnlijk dat
hij er, als CDU-voorzitter, ook voor
kan zorgen dat de Bondsraad geen
bezwaar tegen de verdragen aante
kent. In dat geval is een absolute
meerderheid in de Bondsdag niet eens
meer nodig.
Het is een spannende ontwikkeling,
die zich terecht geheel concentreert
op de verdragen. Als Barzel in deze
kwestie de regering een handje kan
helpen, bewijst hij Kanselierskandi
daat Rainer Candius Barzel een grote
dienst. Immers, nu Kienbaum heeft
plaatsgemaakt voor Opitz is de rege
ring-Brandt met 248 stemmen weer
een stem sterker dan de oppositie. En
na de beslissing over de verdragen
wil Kühimann-Stumm zyn zetel op
geven. Dan kemt Menne, die wel con
servatief is maar uiteraard niet naar
de CDU zal overlopen, zodat de re
gering met 249 stemmen kan voort
sukkelen naar de normale presidents
verkiezingen. Een ideale situatie voor
de man die Brandt hoopt af te los
sen.
onze correspondent)
Bonn is. na dagen van inten-
log altijd onzeker of regering
het eens kunnen worden over
le verklaring, die de verdragen
üen Warschau ook voor leden
j, CSU aanvaardbaar zou maken.
ing tot dusver heeft aangebo-
,j doende, aldus oppositieleider
'>ïjmiddag. Het overleg zal ech-
oortgezet.
■e deel van de discussie gaat
de eerste plaats over de for-
1 een gemeenschappelijke ver-
al is verre van zeker dat de
daarover eens kunnen worden.
Voorop staat sinds gisteren de eis van de
oppositie dat de regering in Moskou ver
plichtend reageert op zo'n verklaring,
waarin de kernpunten van de Duitsland-
politiek moeten worden vastgelegd.
In verband met dat laatste heeft de
Bondsdagfractie van CDU en CSU ook het
voorbehoud gemaakt bij de afspraak van
Brandt en Barzel om het Bondsdagdebat
over de verdragen in elk geval dinsdagmid
dag te laten beginnen, waarna woensdag
de stemming zou kunnen plaatshebben. De
oppositie verlangt voordien een reactie uit
Moskou. SPD-fractieleider Wehner heeft
deze voorwaarde als onaanvaardbaar van
de hand gewezen.
Mocht het niet mogelijk zijn de Sowjet-
Unie zo bij het drama in Bonn te betrek
ken, dan hoopt de oppositie, naar verluidt,
dat men in Moskou ten minste een uit
spraak wil bevestigen die de regering-
Brandt in november vorig jaar heeft ge
daan. Toen is, in antwoord op een reeks
vragen van de oppositie, verklaard: „De
verdragen leiden tot een modus vivendi,
die het Duitse vraagstuk openhoudt tot
een regeling in een vredesverdrag voor ge
heel Duitsland. De Bondsregering heeft er
volkenrechtelijk voor gezorgd, dat deze
verdragen niet het karakter van vredes
verdragen bezitten. Net zo min als de ver
dragen de deur voor de hereniging van
Duitsland sluiten, verhinderen zij een Eu
ropese oplossing van het Duitse vraagstuk".
ADVERTENTIE
'Verkrijgbaar bij drogisten en zaken
met hetViledan-vignetAbor f 19,75 en f29,75
ISLAMABAD (UPI) Het
begin van de vredesbesprekin
gen tussen India en Pakistan
heeft de regering van Islama
bad voor een kruispunt gesteld
dat bepalend zal zijn voor de
toekomst van Pakistan en mis
schien zelfs wel voor het voort
bestaan van Pakistan als natie.
Niet alleen Is de verhouding
van Pakistan tot India onzeker
geworden door de oorlog tussen
beide landen van december vo
rig jaar, die twee weken duur
de, Pakistan wordt ook geteis
terd door binnenlandse geschil
len.
De oorlog en de daaraan voor
afgaande worsteling hebben het
land laten leeg bloeden. De eco
nomie stagneert door onzeker
heid en gebrek aan geld voor
de aankoop van het nodige ma
teriaal en grondstoffen in het
buitenland.
Op de achtergrond staat de
haat tussen de mohammedanen
en de hindoes, die er al in 1947
toe geleid heeft dat van de mo
hammedaanse gebieden van het
Britse India een afzonderlijke
staat gevormd werd, en die na
dien geleid heeft tot drie oorlo
gen en ontelbare botsingen tus
sen beide landen.
Niemand is zich hiervan meer
bewust dan de 44-Jarige Zoelfi-
kar Ali Bhoetto, de zwierige en
kwikzilverachtige politieke lei
der die mede verantwoordelijk
zou zijn voor de omstandighe
den die hebben geleid tot de los
making van Oost-Pakistan en
die nu, na de nederlaag van het
land, president geworden is.
Deze week zijn voorbereiden
de vredesbesprekingen begon
nen in Murree in de Pakistaan
se heuvels, waar afgezanten
van belde landen een agenda
opstellen. Bhoetto zal later pre
mier Indira Gandhi van India
ontmoeten op een topconferen
tie waarop men een gemeen
schappelijke basis voor een re
geling zal trachten te vinden.
Op een bepaald moment zal
Bhoetto onvermijdelijk tegen
over sjeik Moejiboer Rachman
komen te staan, de Bengaalse
leider die de bevrijdings
beweging in Oost-Pakistan ont
ketende en die nu premier is
van het onafhankelijke Bangla
DesJ.
Zowel Pakistaanse als buiten
landse waarnemers menen dat
de manier waarop Bhoetto bij
deze besprekingen optreedt en de
mate van staatsmanschap die
alle partijen tonen, voor een
groot <ieel zal bepalen in hoe
verre Bhoetto de verdeeldheid
zaaiende krachten in zijn land
in de hand kan houden.
Steun
Als hoofd van de Pakistaanse
volkspartij kan de kalende, on
berispelijk geklede Bhoetto re
kenen op meer politieke steun
dan de andere Pakistaanse po
litici. Op grond van de doctrine
van socialisme en confrontatie
met India behaalde hij bij de
verkiezingen voor de nationale
vergadering in 1970 86 van de
144 Westpakistaanse zetels.
Bhoetto's dreigement de na
tionale vergadering te zullen
boycotten nadat sjeik Moejib's
Bengaalse meerderheid van 167
leden zelfstandigheid had geëist,
leidde mede tot het uitbreken
van gewelddadigheden vorig
Jaar, waarop het leger een ge
nadeloze. bloedige actie begon
en honderdduizenden Bengali's
uitmoordde.
Bhoetto toonde zijn politieke
vaardigheid doordat hij vorige
maand bij het restant van de
nationale vergadering een tus
sentijdse grondwet er door druk
te, waarmee hij zich dissiden
te stammen en rechtse moham
medanen van het lijf hield en
tijd rekte. De oppositieleiders
werden uitgerangeerd door zijn
belofte, de oorlogstoestand op te
hebben die 14 van de 24 Jaar
van Pakistaans bestaan van
kracht geweest was.
Politieke veteranen waarschu
wen dat Pakistan nog niet op
weg is naar stabiliteit. Het gaat
niet alleen om de 93.000 Paki
staanse krijgsgevangenen in In
dia en het dreigende proces te
gen 1.500 van hen, er zijn oude
re en dieper gewortelde vraag
stukken.
Het resterende deel van Paki
stan bestaat uit vier provincies
met ongeveer 67 miljoen inwo
ners. Elke provincie heeft een
eigen soort bevolking en eigen
verlangens.
Voor welke moeilijkheden
Bhoetto staat, blijkt bijvoor
beeld uit het feit dat hij uit de
provincie Sind komt, een woes
tijngebied, terwijl hij ondanks
dat toch de meeste aanhangers
heeft in de dichter bevolkte en
welvarender provincie Pendsjaab
ln het noorden. Deze twee pro
vincies leven langs elkaar heen
Toen Bhoetto in februari in het
dorp Sanghar in Sind om steun
vroeg, liepen 9,000 van de 15.000
toehoorders weg. Twee Jaar
daarvoor hadden zijn politieke
tegenstanders in hetzelfde dorp
getracht hem te vermoorden.
^»ezin
Bhoetto komt uit een gezin
van rijke landeigenaren. Hij
studeerde aan de universiteit
van Californië in Berkeley en
in Oxford. Hij is welbespraakt
en in het vuur van zijn politieke
toespraken spreekt hij zich dik
wijls van de ene op de andere
dag tegen.
Ondanks zijn kameleonachtig
gedrag zeggen de mensen die
hem goed kennen dat hij vast
en zeker de oude politiek van
confrontatie met India wil la
ten varen. „Niet omdat hij
zo goedhartig is, maar omdat
hij weet dat dit voor Pakistaan
een verloren zaak is".
Bhoetto's medewerkers zeg
gen dat elke positieve stap die
hij neemt gestaag voortgaat ln
de richting van formele erken
ning van Bangla DesJ, een hoek
steen voor een vredesregeling.
Om zich van de steun van zijn
volk te verzekeren heeft Bhoet
to een serie landhervormingen
en andere socialistische pro
gramma's aangekondigd en
heeft hij een campagne ontke
tend tegen de 22 families die de
Industrie en de economie van
Pakistan beheersen. Dit hervor
mingsprogramma leek soma
veel geschreeuw en weinig wol.
De Indiërs die een rol ge
speeld hebben bij de voorberei
ding van de onderhandelingen
vinden het binnenstromen van
militaire goederen in Pakistan,
waarvan voortdurend melding
gemaakt wordt, een verdachte
zaak. Het duidt er volgens hen
op dat de confrontatie op de
achtergrond blijft hangen, ook
al zou Bhoetto in ernst tot een
vredesregeling willen komen.
Leger
Buitenlandse militaire waar
nemers in Islamabad zeggen dat
het Pakistaanse leger in de af
zienbare toekomst niet in staat
zal zijn opnieuw een oorlog met
India te voeren, ondanks de
voortdurende militaire bevoor
rading door China.
De Chinese steun bestaat vol
gens hen alleen uit wapens voor
de infanterie. Van Jordanië en
Libië heeft Pakistan straal
jagers van Amerikaanse make
lij ontvangen.
Misschien is het grootste strui
kelblok voor de herbewapening
van Pakistan gebrek aan geld
In het verleden besteedde Pa
kistan ruwweg 60 procent van
zijn begroting aan defensie en
Bhoetto heeft geen geld om zijn
socialistische programma uit te
voeren en tegelijkertijd wapens
te kopen.
