AJITERT ZETTE SYNODE
SCHERP"
STOFFEN
INTERNATIONAAL
16.95
6.95
9.90
12.90
9.90
an ik in Geref. Kerken blijven of niet?
Vaticaan bedroefd
OECUMENE EN
LUTH. KERK
Abt onder
Hindoes
Forumavond in
Leiden over
milieurapport
wen manieren' trok
landachtig publiek
Sprintzege
Nassen
in Vuelta
Tweekamp nu geheel
in (bereid) IJsland?
Prins Claus bezorgd
over planologische
overbestedingsdrang
PRESTIGEZAKEN
BH HERSTEL
BANDEN TUSSEN
ISRAEL EN USSR
SDAG 3 MEI 1972
MJUJJIIIIIUUJ»
tor
de de vorige week gehouden gereformeerde synode-zitting heeft het nog wel even
«innen rond de figuur van prof. dr. H. M. Kuitert, de omstreden hoogleraar in de
|t aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en diens opvatting van het bijbelse ver-
;htjjver schepping en zondeval. Men kent de uitslag van de discussies: in haar slot-
gpgen in november hoopt de synode tot een afrondende beoordeling te komen over
,ergitimiteit van Kuiterts opvattingen in de Geref. Kerken.
mate werd deze spanning
S hoogleraar zelf opgeroepen,
zaak scherp te stellen door
**Tierken: uw beslissing gaat er
om of iemand, die dit meent
PReref. Kerken kan blijven of
dit stond nu net niet in
P Ir stellen waarover de synode
nsdagavond zou gaan beslis-
ontstond verwarring, die uit-
uitstel van beslissing. Voor-
Erts tegenstanders leken wat
t, nu zij eindelijk het door
jeroepen kerkscheuringsspook
tolle ogen keken. Men kwam
Rdelijk uit door deze kwestie
!e novemberzltting te ver-
r
de voorgeschiedenis van de
i" Kuitert valt het volgende
Hen. In 1926 sprak de-gere
de synode van Assen uit, dat
ïtal bijzonderheden uit het
van de zondeval in het bij-
Genesis (de slang en haar
e.d.) letterlijk dienden te
opgevat. De synode van Am-
lü, besloot in 1967 deze uit-
jan Assen onverbindend te
m. Maar wel bleef zij vast-
aan de historiciteit van de
an
wat is historiciteit? Daarover
lijdens die Amsterdamse sy-
geleerden het al niet eens.
Minder dat de volgende syno-
lee Jaar later in Sneek te
a |kreeg met klachten tegen
[ui bert, die niets zelfs
dfofet uit Genesis 1 tot 3 let-
jek te nemen.
iplo
eken Dongen
leker synode constateerde,
tert in strijd kwam met, de
uitspraak over de his-
Maar zij constateerde ook
geen verschil van mening
de zondeval zelf: God heeft
va'i goed geschapen, maar de
mens heeft in zijn eigen verant
woordelijkheid geweigerd aan God
gehoor te geven. Met andere woorden:
er is sprake van menselijke schuld,
niet van menselijke tragiek, die van
de mens slachtoffer in plaats van da
der zou maken.
Staalkaart
Omdat de Sneker synode en Kui
tert c.s. het daarover eens waren,
werd besloten over die historiciteit 'n
kerkelijk gesprek te organiseren
tussen een synodale werkgroep en
Kuitert. Die werkgroep men
noemt zoiets in die kring een depu-
taatschap bestond niet alleen uit
theologen en zij bleek een staalkaart
te vormen van alle opvattingen, die
er over het begin van de bijbel in de
Gereformeerde Kerken te vinden
zijn.
Op de huidige synode, die vorig
Jaar in Dordt werd geopend, en
sindsdien zo nu en dan een week in
Lunteren bijeen is, rapporteerde het
deputaatschap aanvankelijk niet zo
erg veel: het gesprek was nog maar
net begonnen. Het kreeg de opdracht
deze week opnieuw te rapporteren.
Meer klachten
Intussen was de verontruste vleu
gel in de kerk zich gaan roeren.
Er waren andere klachten over Kui
tert, die nu eenmaal geen blad voor
de mond neemt en zijn licht ook doet
schijnen over problemen als abortus,
ongetrouwd samenwonen en derge
lijke ethische vragen, terwijl er ook
theologisch van alles ontdekt were1
zoals Kuiterts gedachten over de
toekomst.
Er zijn dus eigenlijk 3 zaken tegen
Kuitert aanhangig: Kuitert I is die
zondevalkwestie uit Sneek: Kuitert
Tl is dat andere theologische com
plex (waarover ook met hem ge
praat wordt: in het najaar hoort
men daar meer van): en Kuitert
EII wordt gevormd door de bezwa
ren tegen abortus-uitlatingen e.d.
Duidelijker dan vroegere synodes
staan in deze Dordtse de fracties te
genover elkaar. Er is een behouden
de groep met als leider ds. P. van
Tü uit Middelburg; er is een moder
ne groep en er is een middengroep
die de kerk bijeen wil houden en
daarom aanvankelijk geneigd is om
goed rekening te houden met de was
sende stroom van verontrusting. De
discussies verlopen dan ook niet ver
rassend. Van Til c.s. brengen voort
durende de 16de-eeuwse belijdenis
in stelling; anderen tonen even
voortdurend aan dat daarmee de
vragen van nu niet zijn beantwoord;
de middengroep probeert èn die belij
denis en de eenheid te bewaren. In
beleidszaken blijkt de krappe beurs
altijd te leiden tot inperkingen bij
controversiële projecten.
Het debat van woensdag kende
den ook twee lijnen: 1. over d
hoofdzaak de zondeval zijn wij
het eens, de rest is theologie e
hoort niet op een kerkelijke verga
dering thuis. En 2. Over de hoofd
zaak zijn wij het eens, maar het ge
sprek over de rest is even belang
rijk en dat gesprek moet nu verder
gevoerd worden tussen Kuitert, er
een nieuw deputaatschap dat zich
op het standpunt van de belijdenis-
stelt (en hem dus tot andere gedach
ten moet brengen)
Een commissie had het officiële
voorstel geformuleerd dat precies
tussen 1 en 2 inlag: wel doorspreken,
maar met als doel: meer klaar
heid en met het oude deputaatschap
waarin slechts twee duidelijke te
genstanders van Kuitert, die dan ook
willen dat de hoogleraar zijn opvat
tingen geheel en al prijsgeeft.
Niets nieuws
Zoals gezegd: de discussie leverde
niets nieuws op en van wezenlijk in
gaan op eikaars argumenten was er
weinig sprake. Men hijgde na een
lange dag naar een stemming toe:
zou het officiële voorstel het winner
nadat'tegenvoorstellen van 1 en van
2 zouden zijn weggestemd?
Prof. dr. M. H. Kuitert
Toen kwam het toespraakje van ds.
Kuitert. Hij. neemt het paradijsver-
haal niet letterlijk. Maar wel zegt
hij, net als de verontrusten: "Ik
houd vast aan de heilige schrift,
van kaft tot kaft.
Maar dan moet zij wel verstaan
worden. Verstaan betekent: proberen
te vinden wat de verschijning van
Jesus Christus heden betekent, en
straks zal betekenen, niet wat zij
heeft betekend .Wij kunnen het niet
doen met het geloof van Abraham:
die is al lang dood. En ook niet met
het geloof van opa; die is al
lang dood. Wij mogen de nieuwe ge
neratie niet blokkeren in haar geloof
door haar te binden aan de kennis
horizon van vorige generaties. Er zit
ten schatten in de bijbel die er nog
lang niet uitgehaald zijn.
En toen kwam dus de vraag, of hij
nu gereformeerd kon 'olijven of niet,
en of de broeders er bij de stem
ming mee wilden rekenen dat dat
op het spel stond.
Dat leek te betekenen: de beslis
sing kan niet langer via 'n deputaat
schap worden verschoven. Dat was
nu al een paar keer gebeurd, en
telkens moest Kuitert een lange sy
nodedag komen luisteren naar weer
hetzelfde; wilde de synode nu haring
of Kuitert, zo kan men het wel sa
menvatten.
Voorlopig is men er uit: in novem
ber hoopt de synode tot een afge
ronde beoordeling te komen.
VATICAANSTAD (Reuter) De
Vaticaanse woordvoerder, prof.
Federico Alessandrini, heeft ver
klaard, dat een besluit van 168 pries
ters en ex-priesters in Italië om een
protestbeweging tegen de kerkelijke
hiërarchie ap te richten, verdriet en
verbazing in het Vaticaan heeft ver
oorzaakt.
Prof. Alessandrini verklaarde dit
in antwoord op vragen van Journa
listen over het onlangs bekendge
maakte besluit tot vorming van de
„7 november-beweging".
Het doel van de groep is het pro
test levend te houden tegen de door
de kerkelijke autoriteiten gedecre
teerde ontwikkeling na de bisschop
pensynode die vorig jaar in Vati»
caanstad is gehouden.
De naam „7 november-beweging"
is gekozen omdat de bisschoppensy
node op 6 november 1971 haar dis
cussies afsloot over de crisis in het
priesterambt en de vrede en recht
vaardigheid in de wereld.
AMSTERDAM ».ANP) De regel is,
dat niemand in de Oosteuropese lan
den wordt vervolgd om zijn gods
dienstige overtuiging", zo heeft dr.
P. Hansen, secretaris voor Europa
van de Lutherse Wereldfederatie
verklaard op de generale kerkelijke
vergadering van de Evangelisch-Lu-
therse Kerk in Amsterdam. Hij
vond het onjuist om bij bespreking
van de situatie van de kerken achter
het ijzeren gordijn de voorkomende
uitzonderingen op deze regel als de
normale toestand voor te stellen.
De situatie is van de kerken niet
in alle landen in Oost-Europa het
zelfde. In de Sowjet-Unie heeft de
kerk de meest begrensde mogelijk
heden, aldus dr. Hansen.
De vergadering is na zijn inleiding
uitvoerig in gegaan op de uitspraak
van de Raad tot eenheid van de Lu
therse Kerk, dat bij de vormgeving
van de oecumene de nadruk ligt bij
de plaatselijke gemeente. Landelijke
concentraties kunnen volgens de
raad deze vormgeving bij de ge
meenten (het beste zijn groepen van
200 tot 600 mensen) remmen. Daar
om zouden deze landelijke concentra
ties zich meer moeten gaan gedra
gen als service-verlenende centra.
In de vergadering was men het
niet over de hele linie met deze uit
spraak eens. Ds. W. Bleij vond de
nadruk op de plaatselijke gemeente
wat sterk. Vice-president ds. A.
Burghoorn van de Lutherse Synode
vond dat het niet gaat om of-of,
maar om en-en. De oecumene be
gint aan het grondvlak van de kerk.
I maar moet ook spelen aan de top.
De 168 priesters en ex-priester«
zeiden in een communiqué, dat ds
bisschoppensynode de priesters geen
nieuwe perspectieven heeft geboden,
onder meer omdat de kwestie van
het celibaat niet echt is geregeld,
„De oplossing van de huidige moei
lijkheden binnen de R.K. Kerk ran
bovenaf is onmogelijk gebleken".
De abt van de benedictijner abdl)
Slangenburg in Doetinchem, dom
Cornelius Prosper Tholens, gaat dit
najaar voor zeker een jaar naar In
dia. om zich daar aan te sluiten bij
een hindoegemeenschap. Hij wil
daar zoeken naar antwoorden op de
toenemende vraag naar bezinnng en
beschouwing (contemplatie) die zich
in de westerse wereld voordoet.
Dom Cornelius acht het, nu de kerk
daarop geen antwoord weet, zijn
taak als monnik te gaan zoeken in
het oosten, waar de bakermat van
de contemplatie ligt, zo zei hij voor
de KRO-radio.
Voor de oosterling behoort de „be
schouwing" tot het gewone leven.
Bij ons heet het „bovennatuurlijk
leven", waaraan men zich in afzon
dering, tijdens een bezoek aan een
klooster bijvoorbeeld, wel wil over
geven. v
Bij dit alles komt, dat dom Corne
lius niet erg gelukkig is met de wij
ze waarop de organisatie in de kerk
zich sterk maakt tegenover de ver
nieuwing van het godsdienstige le
ven. „Maar een vlucht uit de Ne
derlandse situatie is mijn vertrek
niet".
LEIDEN De Leidse studenten
vereniging Minerva houdt donder
dag 18 mei een forumavond over het
rapport van de Club van Rome en de
politieke gevolgen daarvan voor de
toekomst.
Forumleden zijn: prof. dr. O. J.
F. Böttcher, Nederlands lid van de
Club van Rome, drs. Hans GruiJ-
ters, D '66 politicus, Bram van de*
Lek, bioloog en ex-Tweede-Kamer
lid voor de PSP en prof. dr. W.
Brand, hoogleraar in de staathuis
houdkunde der niet-westerse bescha
vingsgebieden.
De bijeenkomst, die voor iedereen
toegankelijk is, begint om half ne
gen.
Rijnlands Lyceum
N30EGSTGEEST De
ïlllng voor de opvoering die
ve Komedie gisteravond in
lands Lyceum gaf van "Ze
ieren om een rivier over te
viel lang niet tegen. Lode-
Boers Jongste stuk is voor
spectaculair theaterstuk
ritueel karakter maar het
i de toeschouwer wel de
aandacht. Die toeschouwer
ïrigens de keus uit twee
ïedenhij kan zich suf
>ver de "diepere" betekenis
lie bonte taferelen, waarin
werkelijkheid zich op een
eeuwerige manier met el-
lengen, hij kan het stuk als
)k op zich laten inwerken
ft het een modern schil-
arvan de felle kiemen een
stemming opwekken.
bespreking van het stuk
ant van zaterdag Jl. hoeft
et veel meer te worden toe
geven manieren om een
ïr te steken" is zoals het
ïaboekje ook zegt een leg-
tóraan enkele stukken ont-
lan de toeschouwer gaat
«n van beelden voorbij, in
oom het gemakkelijk is de
nde verhalen (over leven,
den en dood) te onderschei
zijn stemmingsbeelden,
wat al te veel en al te na-
willen suggereren, hoe
de andere kant de schrij-
eur met die overdreven na
theid bepaalde handelin-
lelijk heeft willen ridicull-
ivendien zijn enkele scenes
met steeds in de spel-
terugkerende symboliek
het gebruik van allerlei
e hulpmiddelen een en-
1 een gevaarlijk eind de
van de melodramatiek en
lljke effect op gaat. Maar
ook, dit opmerkelijke, op ve-
anieren te Interpreteren
ik eist .dat is ook tijdens
telling van gisteravond wel
zowel in psychisch als fy-
cht het uiterste van de ze-
ïrs en actrices. Vooral Pau-
een voormalige ster van de
lomedie, viel op door gro-
tkingskracht.
P.R.
Paula Petri in 'Zeven manieren'
Zeventig-jarige
Griekse generaal
weer naar gevang
ATHENE (UPI) Een zeventig-
Jarige gepensioneerde Griekse gene
raal, die tot acht Jaar gevangenis
straf is veroordeeld wegens verzets
activiteit, is gisteren weer naar de
gevangenis gegaan nadat een recht
bank had uitgemaakt, dat hij weer
voldoende op krachten is gekomen
om zijn gevangenschap voort te zet
ten.
Volgens de rechtbank is de bloed
druk van de generaal afgenomen en
is zijn gezondheidstoestand nu weer
zodanig, dat hij hetzij in de gevan
genis of in het ziekenhuis van de ge
vangenis verder zijn straf kan Uit
zitten.
De generaal, George Iordannidis,
mocht in november vorig jaar de ge
vangenis verlaten omdat naar het
oordeel van artsen de gevangen
schap zijn leven bedreigde.
Een Jaar daarvoor had de recht
bank een verzoek van de generaal
tot tijdelijke vrijlating afgewezen en
verklaard, dat de generaal ongenees
lijk ziek was en wellicht niet naar
de gevangenis zou kunnen terugke
ren.
Vrienden en verwanten van de ge
neraal waren diep geschokt toen zij
dinsdag in de rechtszaal de beslissing
van de rechtbank vernamen.
Gandia De Belg Pierre Nassen
heeft gisteren de vijfde etappe van
de ronde van Spanje gewonnen. Hij
legde de afstand van 183 km tussen
Dehese de Campoamor en Gandia
af in 4 uur 58 min en 44 seconden.
Nassen versloeg in de sprint een
groep van vijf renners, van wie
onze landgenoot Ger Harings zicb
als vierde plaatste. De Spanjaard
Perurena blijft leider in het alge
meen klassement.
In deze etappe, die gekenmerkt
werd door een harde wind, doch
een aangename temperatuur, waren
twee bergen van de tweede catego
rie opgenomen. Na 63 kilometer
waagde de Fransman Ducreux een
ontsnappingspoging die echter op
niets uitliep. Meer allure had de
poging van Santamarine op 139 ki-
lometer van de start. Reeds snel
had hij een voorsprong van 45 se
conden veroverd, die opliep tot 1.32.
Het peloton schrok wakker en on
der aanvoering van de Portugees
Agosthinho werd de achtervolging
ingezet. Een valpartij was het ge
volg, waarvan o.a. de Spanjaard
Ramon Saez het slachtoffer werd.
Met een sleutelbeenfractuur werd
hij naar het ziekenhuis gebracht.
Het tempo lag zeer hoog en op en
kele kilometers voor de eindstreep
was het peloton weer compact bij
een. In de eindsprint toonde de
Belg Nassen zich de snelste.
De uitslag: 1. Pierre Nassen (Bel)
4.58.44, 2. Domingo Perurena (Spa)
zjt., 3. Dino Zendegu (It) z.t., 4.
Ger Harings (Ned) z.t., 5. Willy
Planckaert (Bel) z.t., 6. Scheys
(Bel) z.t., 54. Van der Vleuten
4.58.44, 63. Vianen z,t., 67. Prinsen
z.t., 77. Koeken z.t., 78. Delnoy z.t,
Krekels z.t., 85. Van Katwijk zt.
René Pijnen is uit de koers geno
men wegens te laat binnenkomen.
Algemeen klassement: 1. Perurena
0 26.30.05, 2. Linares (Spa)
26.30.37, 3. Labourdebte (Fra)
26.30.43, 4. Galdos (Spa) 26.30.44, 5.
Manzaneqüe (Spa) 26.30.46, 35. Via
nen 26.38.43, 43. Van der Vleuten
26.44.28, 59. Prinsen 26.46.09. 60. Del
noy 26.46.44, 73. Harings 26.58.16, 80.
Krekels 27.15.47, 81. Koeken 27.16.02,
84 Van Katwijk 27.30.16.
ADVERTENTIE
LEIDEN
DIEFSTEEG 1
Zijstraat van de Breestraat
Vol trots tonen wij U onze nieuwe kollektie
tegen zeer lagen prijzen.
Hieronder een greep uit onze kollektie.
Kamgaren Terlenka
Bedrukt. Zeer exclusief. 1 50 breed
Overal 26,90 BIJ ONS
Terlenka Piqué
In de modernste dessins. 90 breed.
Overal 6,95 BIJ ONS
Trevira kant
90 breed. De mooiste kleuren.
Overal 16,90 BIJ ONS
Acryl Jersey
Wat een pracht kollektie. 160 br.
Alléén bij ons 16,90
Trevira 2000 bedrukt
Diverse tinten. 1 50 breed.
Overal 14,90 BIJ ONS
REYKJAVIK In een telegram aan FIDE-president dr. M. Euwe
heeft de IJslandse Schaakfederatie laten weten bereid te zijn de
gehele tweekamp om het wereldkampioenschap tussen titelhouder
Boris Spassky en Robert Fischer te organiseren. Oorspronkelijk zou
alleen de tweede helft van de tweekamp in Reykjavik plaats vinden
en het eerste gedeelte in Belgrado. Nu Belgrado zich heeft terug
getrokken, garandeert IJsland voor het organiseren van de gehele
match elk van de spelers 125.000 dollar. De tweekamp zou op 2 juli
dienen te beginnen.
DEN HAAG (ANP) prins Claus
heeft gistermiddag in Scheveningen
zijn bezorgdheid geuit over de situa
tie van structurele planologische
overbesteding. Hij deed dat na af
loop van een lunch, die de Neder
landse Kamer van Koophandel voor
België en Luxemburg, ter gelegen
heid van haar zeventigste algemene
ledenvergadering die deze dag in het
Kurhaus in Scheveningen is gehou
den, een groot aantal autoriteiten
heeft aangeboden.
De Prins deed die uitspraak naar
nanalogie van de mededeling van de
president van de N.derlandsohe Bank
in zijn Jaarverslag over 1971. Daar
in deelt dr. J. Zijlstra o.a. mee, dat
onze economie zioh in een stadium
van structurele overbesteding be
vindt.
Het grote verschil tussen beide
soorten overbesteding is wel. aldus
Prins Claus, dat de ene „alleen"
maar tot inflatie en de andere uit
eindelijk tot fysieke verstikking leidt.
De „claims" die de samenleving
op het gebruik en de inrichting van
de ruimte legt, nemen in omvang en
intensiteit toe. Daarbij nemen ook de
kansen op onderling conflict van die
claims toe. Deze oonfücten worden
des te heviger naarmate daarbij vi
tale belangen in het geding komen.
-Alle claims van de samenleving op
de ruimte bij elkaar leiden onherroe
pelijk tot planologische overbeste
ding.
„Als wij ons ervan bewust zyn dat
onze huidige levensgewoonten grote
gevaren inhouden voor het menselijk
bestaan zelf, dan zullen we ook we
ten dat we een uitweg moeten vin
den die waarschijnlijk verscheidene
wensen, gewoonten en structuren van
onze samenleving op hun kop zaj
zetten", aldus Prins Claus.
JERUZALEM Zowel Rusland als
Israël willen graag de diplomatieke
betrekkingen geheel of gedeeltelijk
herstellen, maar uit prestige-overwe-
gingen eisen beide partijen van el
kaar dat de ander het Initiatief moet
nemen. Het meest in aanmerking
komt nog altijd de formule die de
Russische Journalist Viktor Louis, de
onofficiële spreekbuis van de Russi
sche regering, eind vorig Jaar in de
Israëlische krant Jedioth Achronot
speculatief heeft geopperd nl. om
enige Israëlische diplomaten toe te
voegen aan de Nederlandse ambas
sade in Moskou.
Via de Nederlandse ambassade in
Moskou is hierover van gedachten
gewisseld tussen Israël en Rusland,
maar vooralsnog willen geen van bei
de partijen zich laten kennen, 't Be
zoek van premier Golda Meir aan
Roemenië, dat vandaag begint, kan
zeer wel van invloed zijn op de be
trekkingen tussen Jeruzalem <.n Mos
kou.
Intussen is gisteren een Israëlischs
delegatie van linkse politici op uitno
diging van het Russische vredesco-
mité naar Moskou vertrokken voor
een veertiendaags bezoek. Vorig Jaar
augustus vond een gelijksoortig be
zoek plaats en in Januari van dit
jaar brachten Russen een tegenbe
zoek aan IsraëL J
