rotest tegen Vietnam breidt rich binnen en buiten VS uit TERMIJN- SPAREN torgen Europareferendum: Fransen geloven het wel lo VN: groot deel Bissau in handen guerrillagroep ompidou Ireef wig a kamp Ian links Studenten betogen tegen kolonels Bhoetto wil krijgs gevangenen wel laten vertrekken Stakende spoorar beiders gaan door Betogers verbranden YS-vlag bij Unctad flSRDAG 22 APRIL 1972 BUITENLAND Door Frank Onnen Ui (van onze correspondent) TaJ PARIJS Wanneer men de :ste resultaten van de opiniepei- Lüjjfcen wil geloven, zal president onai»rges Pompidou zondag bij zijn 'oor iropa-referendum slechts met n o kken over de sloot komen. wei- al iswaar zou 74 procent der stem mers "Ja" tegen Pompidou's Euro pa willen zeggen, maar aangezien de socialistische propaganda, voor stemonthouding nogal wat succes wordt toegekend, zal het staatshoof de absolute meerderheid van de bijna 30 miljoen stemgerechtigde Fransen niet achter zich krijgen. Onder de gegeven omstandighe den moet het staatshoofd vooral re kenen op de barometer. Als deze druilerige en koude lente tot en met zondag zal aanhouden mag de presidentde hemel danken. Uit ver veling zullen de Fransen die zich tot huisarrest veroordeeld voelen, hun schreden wellicht naar de stemhokjes richten. Moedeloos Het is inderdaad een saaie en bij na moedeloze campagne geweest, die aan de "grote dag" vooraf is gegaan en waardoor maar weinig Fransen voor Pompidou's Europa in vuur en vlam zijn geraakt. Ver wonderlijk is dat niet. De hele opzet van de operatie rook direct al naar een manoeuvre van binnenlands politieke aard, met het doel de so cialisten van de communisten te scheiden en de Europese aanhanger van de centrum-oppositie naar het regeringsblok te lokken. In dat licht gezien heeft presi- ent Pompidou bij voorbaat zijn po litieke oogst binnen mogen halen. Geheide Europeanen van het zui verste supra-nationale water als Le- canuet of Servan-Schreiber hebben het staatshoofd al beloofd hem zon dag het ja-woord te geven. Maar nog belangrijker dan die nu niet zo talrijke zoden die de voormalige centrum-oppositie aan de dijk zal kunnen zetten, is natuurlijk de <Jte- pe wig die de president met zijn Europa in het linkse front gedre ven heeft. Bij de komende kamer verkiezingen zal een rood rege ringsprogramma ieder spoor van geloofwaardigheid hebben verloren. Maar het zijn zeker niet alleen deze politieke bijbedoelingen die 'n domper op de spontane geestdrift van de Fransen voor dit Europa- referendum hebben gezet, een ande re reden waarom ze de campagne maar met een half oor en oog ge- volgt hebben, schuilt in het feit dat na alle spraakwater nog niemand weet welk Europa het staatshoofd eigenlijk voor de geest staat. De linkse partijen maken zich geen illusies dat Pompidou's, Europa een kapitalitisch Europa, van de "trusts" zal zijn. Mogelijkheden Maar zelfs in dat kapitalistische Europa zijn nog vele schakeringen en mogelijkheden denkbaar. Een Europa der vaderlanden of der naties waaraan generaal de Gaulle zijn patriotische hart had verpand? Een Europees of een Atlantisch Europa? Een Europa dat op con federate ofwel op federale of supra nationale leest zal zijn geschoeid? Wie het weet mag het zeggen, maar president Pompidou, zo hij het zelf al weet. heeft tot dusver die mysteries niet ontsluierd. Wat evenmin verbazingwekkend is om dat iedere duidelijke uitspraak, in enigerlei richting hem onmiddel lijk een deel van zijn aanhang had moeten kosten. Want in werkelijk heid is het kamp der Ja-broers even verdeeld als dat der linkse op positie. Het Europa van de nostalgieke su per-Gaullisten Michel Debré. Fou- chet of des generaals bloedeigen zwager, het kamerlid Vendroux, blijft nauwelijks enig spoor van gelijkenis vertonen met het Euro pa van de geestelijke erfgenamen van Robert Schuman en Jean Mon- net. Een vleugel van het kamp der Ja-zeggers weet dus van tevoren zeker dat ze, als later puntje bij paaltje komt, door Georges Pom pidou zullen worden gemanipu leerd. Ook dat vooruitzicht heeft uiteraard weinig bijgedragen tot een verheffing voor het hoge en Europese ideaal. Pompidou heeft, in tegenstelling tot zijn voorganger generaal De Gaulle, aan dit eerste referendum van zijn mandaat geen portefeuil lekwestie heeft verbonden. Niet temin gaat het om een vrijbrief voor zijn persoonlijke vertrouwen, dat hij morgen van het Franse volk hoopt te krijgen. Een referen dum heeft 'n humorist onlangs op gemerkt, is voor een president van de vijfde republiek wat de spinazie is voor Popeye the sailorman. De hele vraag blijft tot morgenavond alleen maar of Georges Pompidou uit de stembussen dan evenveel energische kracht zal weten te put ten als Popeye uit zijn legendari sche conserveblikken. NEW YORK (AFP, AP, Reuter) Vandaag hebben zich nog meer Amerikaanse universiteiten aangesloten bij het stu dentenprotest tegen de hervatte Amerikaanse bombardemen ten op Noord-Vietnam. Na Yale in Connecticut, heeft ook Co lumbia in New York haar deuren gesloten. Aanvankelijk had de rector van Columbia geweigerd er zijn toestemming voor te geven. IESAKA (Reuter. ANP) Drie Jimaten van de Verenigde Na- die een bezoek hebben ge it aan de Portugese kolonie hebben deze week in de •iaanse hoofdstad Loesaka ver- uitgebracht van him ervarin- Het drietal maakt deel uit van -commissie voor de kolonisa- deze maand haar zittingen :a houdt. i drie diplomaten hebben met k leden van het VN-secretariaat [Uitnodiging van de bevrijdings van Portugees Guinee en Kaapverdische eilanden, de een week doorgebracht in wijde gebieden van deze West- lanse kolonie. Portugal heeft iprotesteerd tegen dit ongeno- szoek, dat in de geschiedenis Ide Verenigde Naties geen pre- t heeft. afloop van het bezoek ontken- .bon zelfs dat de diplomaten lee-Bissau waren geweest, rebellen zouden de VN-diploma- hebben misleid door hen mee lemen op een tocht door de re- Wyjj[ Hek Guinee. Daartoe is een rou- litgestippeld die ook in het ver- H<j is gebruikt voor rondleidingen buitenlandse Journalisten, al- age de Portugese regering. Usef >rdu en s diplomaten, de Ecuadoriaan 5 u! icia Sevilla-Borja, de Zweed uur, ie Lofgren en de Tunesiër Ka- Belkhiria, gekleed in camou- epak met VN-insignes op de larf w en met baarden als querril- L 9) 5, hebben vele malen dekking oeD sten zoeken voor Portugese ver- 'lOi ®togsvliegtuigen. "We hebben - den horen vallen, hoewel wij- jisï nooit het doelwit van een bom- iement waren", aldus de Ecu- ianse diplomaat. Hij vond de .4S it een unieke ervaring voor een •diplomaat "heel iets anders dan foattan". Bewijzen Volgens de dekolonisatie-commis sie is de expeditie teruggekomen met bewijzen dat de Padgc een groot deel van het platteland onder con trole heeft. De Portugezen zijn in die gebieden alleen heer en meester in de luöht en in de steden. De voorzitter van de dekolonisatie-com missie, de Tanzaniaan Salim, meent dat de Portugezen geprobeerd heb ben de leden van de missie gevan gen te nemen, mogelijk wilden ze hen zelfs doden. Hfj was "doodsbe nauwd" geweest tijdens hun tocht en "erg opgelucht" toen de missie zich in de aangrenzende republiek Guinee weer bij de commissie Volgens Salim heeft de missie in formatie verzameld over de behoef te aan medische, onderwijskundi ge en andere humanitaire hulp in de bevrijde gebieden. "We zagen kinderen tussen zes en 15 Jaar op scholen in de wouden, die door de Paigc zijn opgezet. De scholen moeten voortdurend verplaatst worden om aan de bom bardementen te ontkomen. De kin deren hebben schoolboeken nodig. Op het ogenblik moeten ze alle les- 1 dood. sen opschrijven", aldus Sevilla-Bor- Medische hulp is nodig voor gewonden en voor de normale ziektegevallen. De diplomaten heb ben 26 rolletjes met foto's gemaakt om de schade te laten zien die door Portugese bombardementen is aan gericht. Ze fotografeerden ook scho len, ziekenhuizen en winkels die door de bevrijdingsbeweging zijn in ge richt. Navragen Op de vraag hoever ze in Gulnee- Bissau zajn geweest, antwoordde Sevilla-Borja: "Dat zou ik moeten navragen. We zijn zover geweest als iemand kan komen die twee uur per jeep reist en dan zeven dagen loopt" Over de strijd zei hij: "De Portu gezen kunnen op de grond niets doen. Ze laten bommen vallen en voeren dan per helicopter troepen aan, die na de actie weer worden opgepakt door de vliegtuigen". Vol gens de Ecuadoriaanse diplomaat wil Portugal zich niet terugtrekken uit Guinee op grond van de domi no-theorie: Lissabon vreest dat het opgeven van Guinee ernstige ge volgen zou hebben voor het Portu gese bestuur over de veel grotere kolonies Angola en Mozambique. In tegenstelling tot het kleine West- afrikaanse Guinee zijn Angola en Mozambique van groot economisch belang voor Portugal. Guinee, on geveer even groot als Nederland, telt niet meer dan een 600.000 inwoners. Er worden geen delfstoffen gewon nen en ook de landbouw levert wei nig economisch profijt: er is wat veeteelt en de landbouwprodukten beperken zich hoofdzakelijk tot rijst, pindanoten en palmolie. Vol gens de guerrilla-beweging is twee derde van het land bevrijd. De Por tugezen handhaven zich voorname lijk in de steden en langs de kust strook. Volgens een Portugees le- ger-communiqué zijn in 1971 in Guinee 1257 guerrillastrijders ge- ATHENE (AFP, Reuter, AP) Rond 100 Griekse studenten heb be-i gisteren gepoogd voor de uni versiteit van Athene een betoging te houden, gericht tegen het kolo nelsbewind De studenten, die "democratie, democratie" riepenwerden ech ter direct door de politie ver spreid. Vijf van hen zijn gearres teerd. Jiakovos Diamantopoelos. voormalige vice-voorzitter van het Griekse parlement en tegenstan der van de huidige regering, werd aangehouden toen hij probeerde de politie te overreden niet in te- grijpen. Een paar uur later is hij vrijgelaten. Het was de eerste keer in vijf jaar dat zulk een studentende monstratie plaatsvond. De politie heeft een aantal arrestaties ver richt. De kolonels vierden gisteren de machtsovername door het leger, nu vijf jaar geleden. Tweeduizend studenten aan de Havard universiteit in Massachu setts hebben zich uitgesproken, voor een staking van onbepaalde duur. Pacifistische bewegingen heb ben in Nieuw-Engeland postgevat voor 45 onderwijsinstituten. De colleges aan de Barnard Univer siteit in New York werden gisteren eveneens afgelast wegens studenten betogingen. De Queens Universiteit, en de Hunter Universiteit hebben aangekondigd een collegestaking te zullen steunen. In Cambridge in de Amerikaanse staat Massachusetts stemden 2000 studenten van de Harvard Universi teit voor een collegestaking. De stem ming in Harvard vond plaats, nadat verschillende zwarte studenten het om hun eisen kracht bij te zetten, dat de Harvard universiteit afstand moest doen van de aandelen van 19 miljoen Amerikaanse dollar van de oliemaatschappij Gulf. Zij eisten, dat de universiteit afstand van de aandelen deed, omdat Gulf investe ringen heeft in Portugees Angola. In Melbourne in Australië, zijn straatgevechten tussen de poli tie en betogers tegen de Amerikaan se bombardementen op Noord-Viet- nam geleverd. Politiepaarden wer den tijdens de gevechten door stenen getroffen en een inspecteur kreeg 'n fles tegen zijn hoofd. Twee mensen werden bewusteloos geslagen en een jongeman werd door een passerende auto geschept. Democraten De Democratische fractie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardig den heeft met 144 tegen 58 stemmen een resolutie aangenomen, waarin zowel de hervatting van de Ameri kaanse bombardementen op Hanoi, en Haifong als de inval in Zuid-Viet- nam van Noordvietnamese troepen worden veroordeeld. In de resolu tie wordt voorts de bekendmaking, binnen 30 dagen geëist van een da tum voor de terugtrekking van alle Amerikaanse strijdkrachten uit Viet nam. Mits Hanoi de Amerikaanse krijgsgevangenen vrijlaat. De De mocratische fractie in het 434 leden tellende Huis van Afgevaardigden is 256 man sterk. Woensdag nog heeft minister van Buitenlandse Zaken. William Rogers, de de democraten bezworen de politiek van de rege ring tegenover Vietnam volledig te steunen. Moskou Volgens zegslieden in Moskou heeft de Sowjet-Unie als protest tegen de voortdurende Amerikaanse bombar dementen op Noord-Vietnam het be zoek van de Amerikaanse president Nixon volgende maand een lagere status toegekend. Volgens deze zegslieden hebben de informatie en propaganda organen van de communistische wereld op dracht gekregen om het bezoek, voortaan aan te duiden als een "top ontmoeting" en niet meer als een "staatsbezoek". Diplomaten van met Rusland ver bonden landen waren door dit nieuws zeer verrast. Hét verschil tussen 'n staatsbezoek en een topontmoeting, is meer dan een fijne onderschei ding in het diplomatieke proto col. Een staatsbezoek symboliseert, een beweging naar elkaar toe van twee naties. Het suggereert een ver gaande mate van samenwerking, of in ieder geval het scheppen van een basis voor toekomstige samenwer king. China De Chinese premier Tsjoe En-lal, heeft de Amerikaanse Senatoren: Mansfield en Scott met hun vrouwen ontvangen. De mededeling van het persbureau "Nieuw China" over de ze ontvangst was in nogal koele be woordingen gesteld. In tegenstelling, tot andere dergelijke gelegenheden, werd geen gewag gemaakt van de toespraken die gastheren en gasten, hadden gehouden. Deze koele wind in de Chinese pers is begonnen op te steken nadat de Amerikanen de bombardementen op Noord-Viet nam hadden hervat. Op de binnenplaats van de Ameri kaanse ambassade in Rome zijn drie kleine bommen geëxplodeerd. Niemand werd gewond en er werd slechts lichte schade aangericht. De politie heeft een vrouw en een man gearresteerd. ADVERTENTIE P De ideale parkeerplaats voor uw teünijnspaargelden (veilig en met hoge rente) LEIDSE SPAARBANK NIEUW DELHI (AP) De Paki staanse president Zoelfikar All Bhoetto heeft gezegd dat hij bereid is om alle Indiase krijgsgevange nen te repatriëren, "zelfs als India niet hetzelfde wil doen". Bhoetto deed het aanbod tijdens een directe radio-uitzending van de ceremonie van zijn aanvaarding, van het presidentschap onder Paki- stans nieuwe tussentijdse grondwet. De Pakistaanse president, die er "n gewoonte van heeft gemaakt om zijn gehoor toestemming te vragen van besluiten, die zijn regering 6inds zijn machtsovername vorig Jaar de cember heeft genomen, vroeg de me nigte of zij ermee instemde dat hij eenzijdig tot repatriëring zou over gaan. De menigte betuigde enthou siast haar instemming. Pakistan heeft maar ongeveer 600 Indiase krijgsgevangenen. India heeft daarentegen 93.000 Pakistaanse sol daten geïnterneerd. Bhoetto's aanbod is gedaan enkele dagen voor speciale afgezanten van India en Pakistan bij elkaar komen om een agenda op te stellen, voor Bhoetto's overleg met mevrouw Gandhi. LONDEN (AP) Op verschillen de plaatsen in Engeland hebben spoorwegemployé's geen gevolg ge geven aan het bevel van het hof voor de industriële betrekkingen'him lang zaam-aan-actie te beëindigen. Dit leidde opnieuw tot grote ver tragingen in het personen- en goe derenverkeer. Het hof, dat zich voor het eerst moest uitspreken in een arbeidsge schil, had de spoorwegarbeiders be volen hun actie voor 14 dagen stop te zetten. Hoe dan ook zou het wel tot maan dag duren voor het treinverkeer weer normaal zal zijn. Een deel van de verwarring die bestaat is ongetwij feld een gevolg van de tegenstrijdige resoluties die de spoorwegbonden gisteren aan hun leden hebben gezon den. In een resolutie legden de bon den rich neer bij de uitspraak van het hof en gelastten rij de langzaam- aan-actie af. Maar in een tweede, stelden rij dat geen hof de spoor wegmannen kan opdragen geen ge volg te geven aan de voorschriften, die de spoorwegen zelf hebben uit gevaardigd. SANTIAGO (EFE) Tijdens een betoging van een groep stu denten voor het gebouw van de Unotad-conferentie in Santiago is een Amerikaanse vlag in brand gestoken. De betogers droegen spandoeken en borden met leuzen tegen de "imperialistische politiek". Ze werden snel verjaagd door de politie die grote hoeveelheden traangas gebruikte. Een betoger wist het politiecordon te doorbre ken en slaagde erin een Ameri kaanse vlag bij de ingang van het gebouw in brand te steken. Hij is gearresteerd. Tientallen diplomaten die net voor de middagpauze naar buiten kwamen vluchtten met zakdoeken voor hun gericht weer naar bin nen. De ongeveer 300 demonstranten zouden behoren tot een re volutionaire-linkse groepering in Chili. Ze rijn met traangas en een waterkanon verdreven. Velen zochten hun toevlucht in de na burige katholieke universiteit waar de politie niet mag komen. De betogers deelden pamfletten uit waarin ze steun betuig den aan het Vietnamese volk maar ook aan "het heroïsch verzet van het Ierse volk, linkse arbeiders in Frankrijk en onderdrukte volke ren in de hele wereld". Ze protes teerden tegen de aanwezigheid van "revisionisten" en "imperialisten" op de Unctad waarbij ze het met name hadden gemunt op de Ame rikaanse staatssecretaris John Ir win en de president van de We reldbank Robert McNamara. De ritting in het Unctad-gebouw moest korte tijd geschorst worden omdat traangas de zaal was bin nengestroomd. Ook binnen het conferentie-ge bouw laaiden de politieke harts tochten op. Kort na middernacht eiste de Amerikaanse afgevaardig de George von Peterffy het rocht op weerwoord na anti-Amerikaan se uitlatingen van Cuba en China,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 11