e onrust komt
it de hoek van de sociaal zwakkeren'
vroeger en nu (17)
ERViCE!
Wijkcomité en BHW
e strijd van wijkcomité Plan-Noord tegen de huurharmonisatie
>ri:
RDAG 15 APRIL 1972
LEIDEN
mité veel te lang in zijn eentje heeft
laten ..voortmodderen".
..Pas toen ze zagen hoe wij, men
sen met niet meer dan zes klassen
lagere school, een actie van de grond
kregen, zijn ze zich met ons gaan
bemoeien. Dat zal we uit angst zijn
dat ze in 1974 bij de verkiezingen ver
lies zullen lijden. Ik kan het niet an
ders zien. Maar het geldt niet al
leen voor de PvdA, óók voor de KVP
en andere partijen die ineens folders
gingen rondsturen".
Het laatste kruimpje vertrouwen,
dat het wijkcomité in de politieke
partijen bezat, is vervlogen in de
wind door een recent, nogal onhan-
idg rondschrijven van de PvdA-
huurombudsmannen. In de eerste
alinea van die brief zeggen zij droog
weg dat er „vrijwel niets" tegen de
huurharmonisatie is te doen. Dat
wekte uiteraard in niet geringe ma
te de woede op van het wijkcomité
dat de mensen er juist toe wil bren
gen om de huurharmonisatie eenvou
dig niet te betalen.
Cavé: „Een politieke partij mag
best zo'n taak van ons over
nemen. Maar laat ze dan wel dezelf
de strijdwijze voeren, laat ze onze po
sitie niet verzwakken. De PvdA kan
onze strijd steunen door te zeggen
mensen, weiger massaal te betalen,
maar niet door er even op te wijzen 1
dat er „vrijwel niets" aan te doen is,
daar kopen we niks voor. Heel dat j
standpunt van de PvdA overtuig me
weer van het feit dat het geen
echte arbeiderspartij meer is, daar
voor zitten er te veel intellectuele
mensen in".
Dat lijkt een <te) hardvochtig
oordeel over een partij, die wat men
er ook van mag denken en zeggen,
door middel van hooravonden pro
beert contact te krijgen met de be
volking in de verschillende wijken.
Maar Cavé houdt vast: „Toen het op
13 maart in de raad op stemmen
aankwam, heeft de PvdA zich ge
keerd tegen de standpunten van Wal-
le en die gaven nu juist aan wat de
arbeiders wilden".
Rest de vraag wat het wijkcomité
van de nu in gang gezette weigering
verwacht.
Vervoorn: „Een groot aantal men
sen in Noord is op dit moment ta
melijk vastbesloten. Maar om succes
te hebben zal meer nodig zijn. Daar
voor zal er in tal van plaatsen in Ne
derland verzet moeten komen tegen
Het Wijkcomité Plan Noord
Is een afsplitsing van de Bond
van Huurders en Woningzoe
kenden (BHW) een scheu
ring die al weer geruime tijd ge
leden is ontstaan. De BHW laat
zich ook nog altijd in de wijk
gelden en zegt er 380 leden te
hebben.
Hoe is die scheuring nu ont
staan? De huidige wijkcomi-
téleden zeggen dat zij het met
de BHW eens zijn over de doel
stelling: geen huurverhoging,
•naar dat men zich met de
"strijdwijze en entourage" niet
meer met deze organisatie kon
verenigen. "Het is een commu
nistische organisatie met
marxistisch-leninistische in
slag", zeggen de wijkcomité-
leden. "een soort Arbeiders-
macht. Ze waren uit op rellen,
niets anders. We mochten op
zeker moment niet meer met de
mensen van de gemeente pra
ten. want dat waren vijanden
van de arbeiders, we mochten
niet meer met journalisten pra
ten, want dat waren ook vij
anden van de arbeiders, we
mochten niet zelf meer dingen
uitzoeken, want dat zou de lei
ding van de BHW wel doen.
We voelden ons beknot in onze
vrije-meningsuiting en zijn er
daarom uitgestapt".
De BHW (in dit geval de
dames Vermeer uit de Alex-
anderstraat, Vergeer en Zijl
stra) wijst al deze aantijgingen
van de hand. "Het is geen com
munistische organisatie. Er
werken wel veel mensen in die
communist zijn. maar dat is
iets anders. Zelfs een WD-er
zou lid van de BHW kunnen
worden als hij zich maar keert
tegen de huurverhoging, want
daar gaat het om". Ook het feit
dat er onvoldoende vrijheid van
meningsuiting zou zijn, leggen
de dames als "absoluut niet
waar" naast zich neer. "Het
wijkcomité moet niet zijn
frustaties op ons projecteren"
Volgens de BHW is het breek
punt destijds ontstaan omdat
de Bond weigerde samen te
werken met het Maatschappe
lijk Contact Orgaan, wat een
aantal mensen wel wilde. "Nu
zijn ze daar ook wel van te
ruggekomen, maar toen voel
den ze er voor".
De BWH ziet als zijn voor
naamste taak "de mensen zelf
vertrouwen te geven" en "ac
tie te voeren om rechtvaardige
eisen van de buurtbewoners er
door te drukken".
"Zodra iemand in nood zit,
staan we klaar". De strijd te
gen de huurverhoging staat
bij de BHW centraal en heeft
dat voortdurend gestaan, "al
het gepraat over léefbaarheid.
tuintjes en banken zijn aflei
dingsmanoeuvres".
de huurharmonisatie. Gebeurt 't niet i
dan vrees ik dat het hier weinig zal
uithalen".
Cavé: „Ik weet het niet. Als de ge-
meente met intimidatie zijn beslui -
i ten wil doorzetten (dreigen met de
rechter en zo> dan moet de buurt so
lidair zijn. Zijn we dat? Dat moet
worden afgewacht".
Mevr. De Wolf: „Als de gemeente
iemand er uit pikt voor proefko- l
nijn. dan moeten we pal staan, dan
moeten we als wijk steun bieden, so-
lidair zijn. En dat moet kunnen want
ik zeg altijd maar: wat hebben wij I
arme mensen hier nou te verliezen?"
KLOKKEN
Priest staart en Stoeltjes.
Zaanse- Sallanders. Echte
antieke Franse Comtoise
klokken, enz.
Uw specialist met vak-service
v. d. Water
Haarlemmerstr. 181 - Leiden
(LEIDEN „Ik kijk naar de tv en daar verschijnt meneer Steenkamp. Ik
set niet van welke partij, maar dat maakt immers niks uit. Hij zegt: „Het kan
et langer zo met onze economie, we geven met z'n allen te veel uit". Als ik
ithoor dan gaan bij mij de lampies uit. Ik kan me daar god-vergeten kwaad om
aken. Want dan denk ik: Wie geeft er dan te veel uit. Ik niet. Ik verdien
|50 gulden vuil in de maand, voor een gezin met drie kinderen. Van dat geld
ilijft geen spijker over. Mensen zoals ik zijn er duizenden. En dan vraag ik
wat bedoelt die Steenkamp daar nou mee, wie geven er dan te veel uit.
\ls u het mij vraagt dan weet die man maar dan op geen stukken na wat er
lij ons gewone mensen omgaat. Als dat weinige wat ik nou heb nog moet wor-
|en teruggedraaid dan kan ik mijn keel wel aan de kapstok hangen".
Flard uit een gesprek met een inwoner van Leiden-Noord, de wijk die ligt
igeklemd tussen Kooilaan en Haarlemmertrekvaart.
LEIDEN Een markt, waar nijvere koop
lieden hun waren aan de man (vrouw)
brengen op de markt is uw gulden een
daalder waard is uit het Leidse straat
beeld niet meer weg te denken. Dit was
eeuwen her reeds zo. Vele straatnamen als
b.v. een Boter- en Turfmarkt, herinneren
nog aan deze oude glorie.
Voor vandaag hebben wij uit ons archief
een plaatje van de voormalige zgn. Luizen-
marktopgedieptdie rond de laatste eeuw
wisseling op de Nieuwstraat nabij de Hooi
gracht werd gehouden. Het was een ver
koopplaats van tweede hands-atikelen,
waabij vooral manufacturen en lorren een
grote rol speelden. De schoenenmarktdie
aanvankelijk gehouden werd op de Bree-
straat tussen Mandenmaker- en Maarsman-
steeg, had ook lange tijd in de Nieuwstraat
een onderkomen. In de loop der tijden ver
dween de textiel en daarmee de rust
en kwam de auto er voor in de plaats In
enigszins gewijzigde vorm de geschiede
nis herhaalt zich is deze markt anno
1972 weer teruggekeerd in de Beschuitsteeg,
waar wekelijks een rommelmarkt ivordt ge
houden.
Uit een oud verleden zijn echter niet te
ruggekeerd de turf- en aardappelmarktde
kippen- en konijnenmarkt en om er nog
één te noemen de botermarkt. Al kan
men dan ook nu op de wekelijkse markt nog
wel een pakje boter, een paar schoenen of
een lekker stukje kippebout kopen.
De geschiedenis van de Nieuwstraat.
waarlangs noa een aantal oude panden ae-
handhaafd bleet, gaat terug tot aan het
midden der vijftiende eeuw. Burggraaf Ja-
ob van Wassenaar verkocht toen in het
verlengde van Den Burcht enkele bouwval
lige huizen, die na afbraak ruimte boden
voor nieuwe straataanleg. Een oud nand
'1650) is dat waarin vele jaren het druk-
kersbedriif van de firma Buurman was ge-
vestiad links op de rechter toto) Een ge
velsteen met een Vrouwenfiguur met daar
onder de woorden: 't Wijeshooft, herinnert
nog aan de bouwtijd. Tegenwoordig kan
men in dit pand bakfietsen en televisie's
huren.
Vrijwel recht daartegenover (in een pand
van 1658is nu nog de wijnkoperij en dis
tilleerderij „De drie boompjes" gehuisvest.
Drie boompjes staan er nog steeds. De Hoog
landse- of St. Pancratiuskerk (op foto Hol
vast duidelijk zichtbaarwerd in 1314 als
houten kerkje gesticht en behoorde tot de
Leiderdorpse parochie. Omstreeks 1355, toen
De Waard bij Leiden werd getrokken, werd
het kerkje tot parochiekerk 'van Leiden ver
heven. Haar huidige bouwstijl verkreeg de
kerk in de vijftiende en zestiende eeuw.
SAM PLATTEEL
woelt en rommelt in Noord. Het daar opererende wijk
Plan-N oord" (tegenwoordig in de buurt veel beter be
lls „huurderscomité", maar aangezien de mensen die erbij
ken zijn op den duur méér beogen dan een oplossing van
«,1 blemen rond de huurharmonisatie én om dit artikel niet
34 ilagen verwarring te laten ondergaan, zal steeds de term
mité worden gebruikt) heeft de buurt de afgelopen
én al herhaaldelijk in het nieuws gebracht. Vooral ten
ion de debatten in de gemeenteraad over de huurharmo-
een mooi en zoet klinkend woordje voor een in de
m het wijkcomté „afschuwelijk onrechtvaardige zaak".
lillllllllllülllülHIIHIIIItllllllliHIIIIIIIII
irismandarijnen, leden
toi ouwverenigingen en de
g™ Ijke politieke partijen zal het
langzamerhand wel duidelijk
het comité hun daden met
heid en een niet gering por-
ir trouwen bekijkt. Met een
ftl1 ingezonden stukken in de-
1 eeft het comité zijn oordeel
roberen bij te zetten.
bitterheid
ndo rd te proeven, is het nodig
'"1 materiaal te produceren. In
urt wonen ruim 3000 gezin
ier dan 10.000 mensen) waar-
kwart bejaarden. Vijfen
procent van hen moet zich
een inkomen van min-
7500 gulden, 28 pet verdient
t 1 le 7500 en 10.000 gulden en
issen de 10 en 15.000 gulden,
la» «r verdient", zegt comité-lid
b.|i uit de Prinsenstraat, „zal
zo snel mogelijk uit de wijk
vanliden. en sociale probleemge
vallen door overbewoning e.d.
Illllllllllllllllllll'
„De verwoording van woede, ge
groeid uit machteloosheid", zo zou
men nevenstaand artikel kunnen ka-
raktiseren. Het gaat over de strijd in
Leiden-Noord tegen de huurharmo
nisatie. En tegen nog heel wat meer.
Het is een nogal roerig stuk. Men
sen en organisaties worden er soms
krachtig op het hart getrapt, wat in
sommige gevallen misschien niet voor
de volle 100 pet gerechtvaardigd is.
Het belang van dit artikel is dan
mensen uit deze buurt zich nu eens
leefbaarheid in Noord. Maar dat is
iets wat voorlopig naar de achter
grond is gedrongen. Mevr. De Wolf:
„Het is natuurlijk aardig om een ro-
zestruik voor je deur te hebben of
een plantsoen in de buurt, maar wat
schiet je daarmee op als je huis rot
of te duur is? De leefbaarheid begint
in je eigen huis".
Het wijkcomité heeft ook enige tijd
voeling gehad met het Maatschappe
lijk Contact Orgaan, wat op een
teleurstelling is uitgelopen. „Het is
een semi-gemeente" zegt mevr.
uitspreken zonder dat iemand hen i Wolf. „Toen we over huren begon-
in de rede valt en dan niet in een nerii zeiden ze: nee, nee, dat moeten
Geen franje
Daar een groot gedeelte van Noord
zijn beslag heeft gekregen tussen en
vlak na de wereldoorlogen en in de
crisistijd, is elke sfeervolle franje
achterwege gebleven. En de wijk-
voorzieningen zijn er door in het slop
geraakt. Nu de huurharmonisa
tie. Tijdelijk bevroren zijn de huren
van woningen in de Alexanderstraat,
Prinsenstraat e.a„ kort gezegd: de
vooroorlogse complexen van de ge
meentelijke Woningstichting. Voor
elfhonderd woningen geldt de huur
harmonisatie wel en dat is het ge
bied dat op dit moment door het co
mité wordt bewerkt.
Het motief om de huurharmonisatie
te weigeren is niet alleen de slech
te of onvoldoende staat waarin de
woning verkeert, maar voor een
geïsoleerde ingezonden brief, maar
in een stuk, waarin opvattingen en
gevoelens in een bepaald kader zijn
geplaatst.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
overlopen" zegt het comité-lid me
vrouw De Wolf uit de Bernhardstraat.
„Wat nu naar buiten komt, dateert
eigenlijk al uit de Jaren dertig, uit
de crisistijd. Na de oorlog heeft men
de arbeiders koeien met gouden ho
rens beloofd. Het is er nooit van ge
komen. Geen enkele politieke partij
bemoeit zich echt met de sociaal-
zwakkeren, de minder-bedeelden en
Jullie zelf maar doen, dat is niet aan
de orde. Alsof huren niets met de
maatschappij te maken hebben.
We begrijpen best dat het MCO die
zaak niet zo maar kan oplossen. De
kwestie is alleen: staan ze er voor
open? Dat is niet het geval. Je
kunt ze raadplegen als je ergens een
nieuw hek wilt hebben of iets derge
lijks".
De wensen van de wijk zouden ei
genlijk moeten worden doorgezet via
het politieke instrumentarium. Maar
wie in Noord over politiek
praat, boort een bron aan waaruit
üïédiV*hoe^kom7d7omust Tk'b^n ^lleenJlava, e» vitriool ontspringt. De
hoop dat via de politieke partijen iets
2 Kien". Wal >i.il.'!'iin
leeft 77 pet alleen lager on- ?eel ook zuiver economisch: men vind
jenoten, 14 pot heeft daar-15" welletjes dat steeds maar op-
lager beroepsonderwijs ge- fr"ven van de kosten waarvoor men
pet ulo. 1 pet hbs en 1 pet i te staan- Men 15 bevreesd dat
jre beroepsopleiding. j de huren over een paar Jaar 20 h0°g
it telt nogal wat oud-inva- I ''Pgedreven zullen zijn dat men fi-
nancieel in de knoop komt, voorzo-
ver men dat al niet zit.
grootgebracht, maar daar gelóófden zal """f bereikt, is teruggebracht
ze het wel. Daarna heb lie me blind i t0\ het_ tIepde deel van een gram
gestaard op partijen al de CPN en ismds de beruchte gemeenteraads-
PvdA. Daar ben ik er ook niet uit- zittln« op 13 maart ln de burgerzaal,
gekomen. Je wordt óf voor een kar- ?e raad verzuimde toen z«n beslui-
retje gespannen óf ze zéggen dat
ten in normale taal te verwoorden,
je zullen helpen, maar daar blijft hel I daa™ee het merendeel van de toe-
dan bij". Het verzet tegen de extra hoorders O verwarring ach-
huurverhoging is de uiting van een j blatend. Mevr. De Wolf: „Het wijk-
wijk die te lang ln de kou heeft ge- comlté Politiek, 1™" 2ek«
staan, van mensen die voortdurend geen Partij-politiek, daar hebben we
Abonnementen
voor al uw
gasapparaten
Door
Ruud Paauw
Foto Holvast
Een serie gesprekken in de wijk leert
ook dat het maar ten dele om de
huurverhoging gaat. Er is veel meer.
De huurharmonisatie is voor de
buurt de kapstok om zijn woede en
onvrede aan op te hangen over een
ontwikkeling die al jaren aan de
gang is. „Je zou kunnen zeggen dat
het de druppel is die de emmer deed
hóórden dat er welvaart heerste,
maar er zelf weinig van merkten.
En de huurharmonisatie dat merk
waardige woord dat wéér geld kostte,
wat een in hun ogen goed en
in elk geval concreet aangrij
pingspunt om „nee" te zeggen; „nee"
tegen heel wat meer dan alleen die
huurverhoging.
Het wijkcomité organiseert het
verzet door de girobiljetten met de
nieuwe, verhoogde huur, die de be
woners ter beltaling zijn gezonden op
de buik van vol". Een voor de politie
ke partijen weinig gerustellende gang
van zaken, als men bedenkt dat bij
de laatste gemeenteraadsverkiezingen,
al 41 pet van de kiesgerechtigde Lei-
denaars van de stembus wegbleef.
De heer L. Cavé, oud-woordvoer
der voor het wijkcomité, uit de Van
Hogendorpstraat: „Neem nou een
man als wethouder Menken. Die
durft of wil gewoon niet met zijn
vuist op tafel slaan. Toen die maat
regel van de huurharmonisatie in Den
te halen en daarvoor girobiljetten met Haag afkwam, had hij" moeten zeg.
het oude huurbedrag terug te ge- genLeiden ,met zijn arme bevolking
ven. Het resultaat tot dusver vindt 't wordt er weer het slachtoffer van,
comité heel bevredigend. Naast die we doen er niet aan mee,. Maar daar
strijd tegen de huurharmonisa-1 piekert zo'n man niet over. Die doet
tie, houdt een aantal leden van het heel netjes wat hem gevraagd wordt,
wijkcomité zich bezig met de I Het zal hem een zorg zijn". Cavé
