er inner ingen aan Aljechin (I)
zonder Sijbrands
Kruiswoordraadsel
postzegels tegen de inflatie
Kom er ACHT-er
AAKRUBRIEK
X
m m 91
t
1 -
1 1
1
1
1 '411
%Ê-
SU
i m
5
BRIDGERUBRIEK
ülRUBRIEK
Emoties aan de speeltafel
TELISTISCHE RUBRIEK
1
5 L
25 MAART 1972
PAGINA 21
I ntig jaar geleden, op 25 maart 1946, stierf de toen-
reldkampioen dr. Alexander Aljechin (geboren 1
1892 te Moskou) in de Portugese stad Estoril. Hij
!Éet algemeen beschouwd als de grootste combinatie-
de twintigste eeuw. Ik zal in twee artikelen trachten
eel mogelijk te beschrijven, waarbij ik een dankbaar
b gemaakt van de pennevruchten van de uit Oosten-
ende meester Hans Knoch, die hem bijzonder goed
ld n een groot gedeelte van zijn leven met hem
etrokken".
neest excentrieke groot-
de 20e eeuw was onge-
E tand er Aljechin. Buiten
V osis zelfingenomenheiid
a maakte hij zioh bij
inders niet altijd even
het schaakspel kennen
Ier toen hij zeven jaar
zijn 15e jaar deed hij
it mee aan een toernooi
en werd gedeelde vier-
■alsspel was sterk opge-
en voorspelde hem een
carrière. Reeds een jaar
I de Russische meester -
werd hij wereldkam-
Ini matchoverwinning op
te overwinnen Cubaan
Cblanca. (1888-1942».
,t hij zijn titel afstaan
rigenoot dr. Max Euwe,
rde deze weer in de re
in 1937.
as verslaafd aan de al-
eze man. ondanks zijn
eden, toch aan de top
een groot artikel
van Hans Kmoch, vele
»ndant van Aljechin. Ik
zal uit dit aangrijpende artikel (dat
versoheen in de Deutsche Schaoh-
zeitung van september 1971) de be
langrijkste punten, in een vrije ver
taling, memoreren.
Kmoch: "Toerodertüd. was Nada-
scha van de drie vrouwen die Al
jechin heeft gehad de laatste, maar
ook de jongste." 'Opmerkelijk was
zijn affectie voor vrouwen, veel ou
der dan hij zelf was! BISHOP). Als
onder de toernooideelnemers het ge
rucht gaat dat zij de weduwe is van
een generaal en dan weer van een ad
miraal, werd zij door grootmeester
Grünfefld (1893-1962) op 60 tot 80
jaar geschat. "Wat denk je dan hoe
lang het duurt eer men generaal
wordt?!", liet Grünfeld zich ontval
len, blijkbaar in de veronderstelling
dat zij tweemaal een officier had ge
huwd Tachtig was beslist over
dreven. Nadascha omringde haar
man met moederlijke zorgen. Aan
haar zijde werd hij wereldkampioen
en bereikte zijn hoogtepunt in de
toernooien te San Remo 1930 en
Bied 1931.
Als hij in Bied een snelle zege be
haalde op Nimzowitsoh (1886-1935',
was deze dermate terneergeslagen,
dat hem bijna de tranen in de ogen
sprongen.
Hem ontviel de opmerking: "Enige
jaren geleden behoorden wij tot de
zelfde klasse, nu echter behandelt
hij ons of we knoeiers zijn 1"
Maar in hetzelfde toernooi begon
ook openlijk op te vallen 'wat mij
reeds terstond na San Remo be
vreemd had) Aljechin's overgave aan
dc- alcohol. In Bied zaten wij, Nada
scha, mijn vrouw en ik aan de thee.
toen Aljechin zich bij ons voegde.
Zijn ogen glansden verdacht en hij
had wat moeite met spreken. Toen
hij wat onhandig zijn sigaret in de
asbak van mijn vrouw uitdrukte,
ontfermde Nadascha zioh over hem
en verwijderde zich met Aljechin.
Toen ze even later terugkeerde, zei
ze tot mijn vrouw: "Entschuldigen
Sie. meine Liebe Aljechin Rus-
sisches Schwein Jetet schlatt wie
Kind!"
Kmoch: "Ik had gezien hoe Al
jechin zich liet gaan: dat was als
wij ons toevallig in Nizza troffen.
De draagster van zijn succes, Nada
scha, had zich niet veroorloofd, om
zo te zeggen, aan het ontbijt te ver
schijnen. Aljechin verscheen in ver
fomfaaide kleding, smerige schoenen,
ongeschoren en zwarte nagels. Zij
had hem ook niet toegestaan hard
gekookte eieren met de hand te
eten en wijn te drinken in plaats van
thee. Een volgende keer bestond zijn
ontbijt uit koud gesneden vlees,
waarin hij steeds onbehouwen peu
terde en een fles champagne, die
hij snel ledigde
Aljechin verdiende met schaken
"T,:
Grünfeld
veel geld en kon zich dus van alles
veroorloven. Daarbij had hij het ge
luk dat hjj steeds vrouwen ontmoette
die zeer gefortuneerd waren. Zijn
naam was voor vele vrouwen als een
kaarsvlam, waar de muggen des
avonds op af komen Liefde kon
hij deze vrouwen niet geven, want
hij hield alleen van zichzelf!
Kmoch: "Op de een of andere dag,
tussen Bied 1931 en de tweekamp
met Bogoljoebow '1889-1952' in 1934
hebben zich de wegen van Alexander
en Nadascha gescheiden. Een vierde
dame had het op zich genomen Al-
jechins "geluk te dragen, maar zij
droeg, zoals later bleek, zijn ongeluk.
Damp nummer vier was een Ameri
kaanse, eveneens ouder dan hij, geen
bepaald hemels wezen, eerder een
verdroogde tak Zij bezat in
Frankrijk een oud slot, daarbij wat
land, volgens Aljechin geschikt voor
een "schapenfokkerij" Toen ik
hem vroeg hoeveel schapen hij had,
zei hij mij dat er voorlopig twee wa
ren. Duidelijke complete schapen,
niet enkel schaapskoppen zoals Adam
en Eva (Aljechin legde niet uit
wat hij hiermede in feite bedoelde.
BISHOP».
«Wordt vervolgd
Hier een frappant staaltje van zyn
grote bekwaamheid als combinatie
speler.
Karlsbad 1923. Aljechin werd eer
ste met Bogoljoebow en Maróczy
We zullen zien hoe Aljechin in vijf
zetten zijn tegenstander «zeker
geen kleine jongen in het vak» tot
overgave weet te dwingen.
30. Td8xd431 f3xe4 Pd3-f4!
32 e3xf4 Dc8-c4! 33 De2xc4 Td4x
dit 34. Dc4-fl Lg7-d4*ü De fraaie
pointe!
Wit gaf het derhalve op.
Wanneer wy de diagramstelling
bekijken, komt men stellig tot de
overtuiging dat er "niets aan de hand
is". Aljechin's combinatie wordt
daarom in de schaakwereld hoog ge
noteerd, omdat hij met alle neven-
varianten rekening moest houden.
Hij moest in zijn vooruitberekening
de zetten 31. Pf4! en 32.
Dc4! incalculeren. Wat een genie!
In ons tweede artikel zien we een
nog fantastischer combinatie tegen
de, helaas jong gestorven grootmees
ter en eindspelcomponist Richard
Réti.
BISHOP
jgen echter door
van Sijbrands, routi-
r.na, Van Dijk en Van
nodige inspiratie om de
öitigen. Dat vooral Van
raar lijk kan zijn moest
nale o.a. Gordijn onder-
beiden met nog twee
len evenveel kans had-
over te gaan naar de
grijke partij had het vol-
wit: G. E. van Dijk -
rdijn.
2. 33-29, 23x32; 3.
38-32 sterker en in
de, tot enkele jaren
al genomen, vereenvou-
en 29-24. 4. 8-13;
m S. 41-37, 16-21; 7. 44-39,
jgt zwart, een gunstiger
Mioor 21-27 en 18-23. 7.
y 43-38, 19-23; 9.
Be typische ruil blijkt
mstige ontwikkeling van
volkomen in de kaart
i Zwart wil niet 14x23
jan het witte centrum
41 en 32-28 zeer sterk
a lijkt mij op de achtste
sterker: 17-22; 28x17,
iel|43, 9-13; 11. 50-44, 4-9;
en 8; 13. 30x19, 14x34; 14.
39x30, 20-25; 15. 44-39, 25x34; 16.
39x30, 10-14; 17, 33-29, 11-17; 18.
38-33, 7-11; 19 43-38, 1-7; 20. 30-25
zie diagram.
Duidelijk is in de diagramstelling
de opzet van beide spelers te zien:
zwart tracht door een agressieve op
stelling aan zijn korte vleugel de
witte lange vleugel lam te leggen,
terwijl wit daarentegen door middel
van een uitputtingssysteem de zwarte
speelvrijheid aan de andere kant van
het bord tracht te beperken waardoor
deze gedwongen wordt de greep op
wits lange vleugel los te laten.
20. 11-16; 21. 32-28 «anders volgt
17-21 met de dreigende omklemming
•door middel van 21-27) 21. 17-21;
22 28x17, 18-23? Beter is 7-11 op
29-24, 11x22; 24-20, 15x24; 33-26, 22-
33; 38x20, J4-19: 20-15 heeft zwart
beter spel terwijl op 38-32, 11x22;
32-28 zwart de partijen in evenwicht
houdt met 22-27; 31x22. 18x27; 37-31
(of?) 26x37; 42x22 en 12-18. De tekst
zet geeft zwart terreinnadeel. 23.
29x18, 13x11; 24 38-32, 8-13 zwart
krijgt geen aansluiting meer op het
centrum bijv.: 11-18: 47-41, 7-12
32-27, 21x32; 37x28. 26x37: 41x32, 14-
19 «dreigt 15-20) 42-38! (op 33-29,
19-24!) 18-23; 48-43; en de witte for
matie 45-40-34 wordt zwart noodlot
tig. 25. 47-41. 12-18: 26. 32-27. 21x32;
27. 37x28. 26x37; 28. 41x32, 7-12; 29
42-38, 12-17; 30 40-34, 16-21; 31. 34-
29, 21-26; 32. 46-41, 18-22; 33. 35-30,
17-21; 34 28x17 21x12 zwart tracht
door ruilen de stand enigszins te neu
traliseren. 35. 41-37, 11-17; 36. 32-28,
6-11: 37. 45-40, 11-16; 38. 30-24, 14-20;
39. 25x14, 9x20: 40. 48-43, 5-10; 41.
43-39. 71-21; 42 28-23. 12-17 43.
38-32, 10-14; 44 40-34, 3-8 45. 33-28,
17-22: 46. 28x17, 21x12; 47. 23-19, 14x
23; 48. 29x7, 20x40; 49. 39-34, 40x29;
50. 7-1 en na nog enkele zetten gaf
zwart op.
Een benauwd ogenblik beleefde Van
Dijk in zijn eveneens voor de halve
finale gespeelde partij tegen Scho
tanus. Als laatste zet had Van Dijk
47-41 laten noteren waarna het tot
dc volgend estand kwam;
zwartspeler vervolgde
met 9-14 en verzuimde, zoals Van
Dij«k direkt na afloop van de partij
aangaf, als volgt groot voordeel te
behalen: 24-29! 33x24, 20x29; dreigt
schijfwinst te behalen door 29-33.
17-21 enz. gedwongen voor wit is
daarom 39-33 waarop verrassend kan
volgen: 19-24! 28x30. 13-19! 33x22,
17x46; 44-39, 46-5; 42-37, 5x46; 38-32,
46x44: 40x49 met goede winstkansen
voor zwart! C. VARKEVISSER
WORDEN steeds
*rd als een goed red
de geldontwaarding
50 Ite merken aan de prij-
den betaald op de vei-
oude zegels van .'.ster-
zoals Nederland, En-
(rijk, Duitsland Zwit-
Öjn lange tijd steeds
orden. In de laatste
zijn sommige prijsstij-
ïctaculair te noemen.
»e handelaars beleven
thans in de hele we-
JgconJunctuur, waarin
ade kracht en welvaart
rtfi i.' üflen. Met meer
met meer geld hebben
W zich op het
Jetzegels geworpen. In
ts richt de belangstel-
zegels van het eigen
Ze#fom worden Japanse
de wereldmarkt ge-
van tien tot veertig
T
ril
s i "W
Ipect
er achter
"sqipaj aa^ardspmi 8
uba
ffl Mubz uba puiaqaaAO "g
elef w3ubz uba uaoqos
UfjpJoS pq ui {oojd g
I^sumjp z
itqodj loouviznut 1
maal de cataloguswaarde zijn al
geen uitzondering meer.
Naar Engelse zegels is nog nooit zo
veel vraag geweest als op dit mo
ment. Vooral doordat de PTT een
aantal Jaren geleden het besluit nam
meer herdenkingszegels uit te ge
ven, nieuwe ontwerpen in frisse
kleuren, werd er aantrekkingskracht
uitgeoefend op mensen die normaal
alleen een zegeltje kochten om een
brief te versturen. Hierdoor verdient
de Britse PTT geld en bij de han
delaars liepen de prijzen voor de
oudere zegels sterk op.
Een simpel voorbeeld, nog niet eens
van een uiterst zeldzame zegel. De
koningin Victoria-zegel uit 1867, die
vroeger op het postkantoor vijf
pond sterling kostte, deed zes Jaar
geleden (postfris) ongeveer 85 pond.
Nu is hij nergens meer te vinden
voor een prijs van minder dan 450
pond, gebruikte zegels doen mini
maal 120 pond.
Gegomd
De uitgave door Engeland van de
eerste gegomde postzegel in 1840.
gecombineerd met de rol die het
land in de negentiende eeuw in de
wereld speelde, begunstigde het ont
staan van de postzegelmarkt in
Londen. Veertiger John Richardson,
die begon te handelen toen hij nog
een schooljongen was en die thans
deelgenoot is in Londen Stamps
Exchange, lichtte toe: "Londen is
het centrum van de postzegelhan-
del. omdat de groei en explosie van
Victoriaans Engeland de eerste
postzegel produceerde en efficiënte
postdiensten organiseerde in de kolo-
nieën.
Gelukkig voor ons gooiden de men
sen uit de Victoriaanse tijd nooit
iets weg: zij hadden geen micro
film. Zij bewaarden documenten
liefdesbrieven, enveloppen de
hele boel. Daardoor is Engeland een
schatkamer van postzegels en de
geschiedenis van het postwezen".
Engeland telt ongeveer 10.000 han
delaars, van wie vele part-timers,
die hun zaken doen op de keuken
tafel. De Londense handelaars zijn
geconcentreerd in Charing Cross,
rond The Strand. Ook Stanley Gib
sons zit daar, sinds 1891. Edward
Stanley Gibbons begon in 1856 te
handelen in Plymouth, toen hij 16
jaar was. In 1856 gaf hij de eerste
catalogus uit en in 1890 verkocht hij
zijn zaak voor 25.000 pond nu
te vergelijken met meer dan twee
miljoen gulden. De nieuwe eige
naars hebben de naam behouden.
De catalogi van Gibbons, zware de
len waarin alle postzegels worden
opgenomen, zijn enig in dat op
zicht. .dat ze betrekking hebben op
een voorraad zegels. Onderdirecteur
John Web van het bedrijf (omzet
meer dan drie miljoen pond) reist
de hele wereld rond. Men weet wie
wat verzamelt en wie wat wil heb
ben en houdt daarmee rekening bij
de aankopen op de veilingen. "Ik
EEN 20-JARIGE AMERIKAANSE,
Debby Cobb, die slechts anderhalf
Jaar bridge speelde won onlangs
met een 22-Jarige landgenoot een
robberbridgetoernooi. Toen zij de
fraaie prijs, een gratis vakantiereis,
voor de volle zaal in ontvangst
mocht nemen barstte zij in tranen
uit en was gedurende de korte cere
monie niet meer tot bedaren te
brengen. Zelden gunde de concur
rentie een winnares zó haar prijs,
schreef een Amerikaans blad.
Emoties laaien bij het wedstrijd-
bridge soms op de meest onver
wachte wijze hóóg op. Twee heren
zagen eens een tweetal onbekende
dames naar hun tafel komen en de
heren verheugden zich reeds bij
voorbaat op de vette score die zij
vermoedelijk in die speelronde zou
den gaan boeken. Het geluk leek de
mannen toe te lachen, want reeds
ln het eerste spel raapte de zuid
speler een enorme hand op en
kreeg tijdens het bieden nog enkele
positieve geluiden van zijn partner
te horen. Het eindcontract werd ze
ven Sansatout. één der dames legde
een kaart op tafel en nadat meneer
zuid het slagveld had overzien,
maakte hij in ijltempo de vereiste
dertien slagen. Nauwelijks kon de
overwinnaar wachten met het open
scheuren van de envelop waarin
zich de scorekaart bevond, waarop
de resultaten van andere paren ge
boekt waren. En wat las hij daar?
Spel geannuleerd middenscore"
Een grapjas had, nadat het spel
door de wedstrijdleider aan een an
dere tafel geannuleerd had moeten
worden, de NZ-kaarten tot een
groot-slembod getransformeerd en
zó weer in het wedstrijdbord ge
daan. Wij moesten zó vreselijk la
chen, vertelden de dames, vooral
omdat die man alsmaar kwaaier
werd en zich onze pret niet kon
voorstellen.
Tijdens een lang geleden gehouden
clubavond kreeg een zekere meneer
X eens zo'n woede-aanval, dat het
bijna tot vechten met een zekere
meneer Y kwam. X en Y hadden
een paar dagen daarvoor een wed
strijdje gespeeld, waarbij Y niet zo
erg te spreken was over de verich-
tingen van zijn partner. Op de ge
noemde clubavond kwam de heer Y
de lokaliteit binnen waar men al
met spelen was begonnen. Namens
het bestuur moet ik u een medede
ling doen verkondigde Y met
luide stem en nadat iedereen ver
rast opkeek vervolgde hij het be
stuur heeft zojuist besloten, dat
elke maal dat meneer X een vijf
bod biedt en weet te maken, hij da
klein slempremie mag opschrijven!
Homerisch gelach en een schuim
bekkende meneer X die meneer Y
jarenlang niet meer heeft aange
keken laat staan bridge met hem
heeft gespeeld.
Uniek is het verhaal van een sterke
Amerikaanse speler die eens bij een
liefdadigheidswedstrijd een gelegen
heidspartner kreeg toegewezen. De
dame was zó zenuwachtig, dat zij
steeds slechter ging spelen en ten
slotte vrijwel geen kaart meer goed
neerlegde. Na de zoveelste katastro-
fe begon zij weer met haar gebrui
kelijke verontschuldiging "Ik dacht
datHaar partner was het ein
delijk tevéél geworden: Ach Ja me
vrouw, ik wéét het, u hebt het
bridgespel immers pas vandaag ge
leerdmaar hoe laat?
H. W. FILARSKL
ben naar Buenos Aires gegaan om
de hele verzameling van een dokter
te kopen. Hij was sinds lang bij
ons bekend en toen hij overleed
hebben we ons in verbinding gesteld
met zijn executeurs. Zijn zegels vul
den duizend delen en we hebben ze
verkocht voor een kwart miljoen
pond".
Goede raad
Cyril Harmer, tweede in een fami
liebedrijf van drie generaties, gaf ln
zijn kantoor aan de Londense Bond
Street nog een goede raad. "Eén
van onze gouden regels voor het
opbouwen van een verzameling is je
aandacht te concentreren op landen
met een sterke economie en goede
vooruitzichten op welvaart in de
toekomst. Als een land aan lager
wal raakt wordt zijn geld gedeva
lueerd. Valutabeperkingen verhinde
ren zijn burgers de postzegels van
hun land op de wereldmarkt te ko
pen en daardoor komt er geen be
weging in de prijzen van die ze
gels".
In ieder geval is er nog heel wat te
doen op postzegel-gebied, ook op
het terrein van de inflatie-be
strijding. De aanbiedingen van han
delaars die speciaal op dit terrein
werken zijn een duidelijke aanwij
zing. Vooral op het gebied van
geld-ontwaarding zal oppassen ech
ter de boodschap blijven.
PIETER TAFFIJN
Horizontaal
1. stoer
6. absintplant
9. aanzien
0. Nederlandse rivier
1. grond
3. lansier
5. mythologische figuur
6. zodenerts
7. stel
8. ondier
0. delittant
12. voeren
4. dagtekenen
6 mondeling
0. borstel
3. met vervloeiende contouren
6. ongelijk
>0. dun
1. slagveer
■2. keurig
3. spel
4. religie
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
45. rivier in de Sowjet-Unie
46. telwoord
47. vaalgeel
48. roede.
Verticaal
1. vaartuig
2. bouwwerk
3. humoristisch
4. aanlokken
5. trouweloosheid
6. vermakelijk
7. landhuis
8. aanspoorder
12. plechtgewaad
14. Europeaan
19. nageslacht
21. tijdsstip
23 snavel
25. huisgrond
27. sprookjeswezen
28. overeenkomstig
29. hijstoestel
30. werptuig
31. bres
32. tijdperk
33. ontvangkamer
34. te kennen geven
35. voorzetsel
37. verlaagde noot
38. halswervel
39. plaatje.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in net
bezit te zijn van de redactie van
het Leidsch Dagblad, Witte Singel 1
Leiden. Wij. stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10. één van
f 7.50 en twee van elk f 5. Alleetf
abonnees kunnen meedingen.
t|r'a;nis
P
0
rIt
b
E|t>ir j f
0
ni.
p
a
Ie
a
l''E L
e
e
>r
e
NIT'e a a
r
-
»^|a
l
£|.|z
a
e>
a d a t
l).;0!N
e
rjwi'j
e
ris.a e
s -
e
d
a
R
t r
ap
p
e
N
e
e
N
t>«j,e s
0
Ai
e
a
l
a
A'-V.
m
e
e
N
s
m
1
s
^tia.p
e
b|«
l
c
a
0
a
1
aiEla;r
e
A
c
H
t
0
f
f
EIRj. e
r
Ei"
N
A
r
0
'e a 'n
0
D
r
a
t>
e
eIn t
0
r
p
a [a a e
m:a |a|t
s
h
A
Ri 1
NICIEiN
De eerste prijs van f 10 werd toe
gekend aan de heer G. Moolenbeek,
Kapteynstraat 22, Leiden, de twee
de prijs van f7.50 aan de heer A.
Buysen, Briljantstraat 364 te Al
phen aan den Rijn. Voorts werden
twee prijzen van f 2.50 toegekend
aan mej. T. Ruyter, Kromme Jaag
pad 12, te Hazerswoude Dorp en aan
de heer K. A. M. Mechelse. Decima-
straat 21 te Leiden.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
