Pompidou verrast vriend
en vijand met referendum
NIXON WIL
EINDE AAN
HET BUSSEN
20
21
]haos dreigt in R.K. Kerk van de Y.S.
18
OPLEVING VAN HET EEG-DEBAT IN ENGELAND NA AFKONDIGING
VANEEN VOLKSRAADPLEGING OVER PARIJS
ranse
resident
it op
embus-
uinst
Italiaanse uitgever omgekomen
DailyExpress:
Israël is een
atoommacht
Bhoetto
in Moskou
koel
ontvangen
'riesters hebben vertrouwen in bisschoppen verloren
Hoessein
voert plan
toch uit
VRIJDAG 17 MAART 1972
BUITENLAND
BRUSSEL/ LONDEN (Reuter,
if?) In EEG-krtagen in Brus-
ftl stond men aanvankelijk per
plex over Pompidou's aankondiging,
jlen vroeg zich af wat de reden kan
pjn achter het besluit van de Fran-
president en het tijstip van de
jankondiging. Een bezonken con
fusie was echter dat het tijdstip
liet met opzet was gekozen aan de
pet de Britse premier komend
reekeinde in Londen. Als dat 't ge-
noravond van Pompidou's gesprek
i geweest zou de aankondi-
fing waarschijnlijk vorige maand
al zijn gedaan toen 't bezoek van
de Franse president in eerste in
stantie werd opgeschort wegens de
mijnstaking in Engeland.
Een mogelijke reden, zo
redeneert men in Brussel, is dat het
referendum wordt gehouden als
blijk van populariteit voor Pompi
dou nu de oppositie in eigen land
steeds krachtiger wordt.
In Londen heerste grote verba
zing en voelde men zich danig bi
verlegenheid gebracht. Men ver
wacht er dat het nieuws uit Frank--
rijk de polemiek weer zal doen
oplaaien die over hetzelfde onder
werp wekenlang is gehouden tus
sen voor- en tegenstanders van de
Britse toetreding. De tegenstanders
hebben er trouwens geen gras over
laten groeien en hebben gisteravond
nog in het Lagerhuis een motie in
gediend (op initiatief van zes Con
servatieve afgevaardigden) waarin
zij Pompidou feliciteren met zijn
„wezenlijk democratische besluit"
en de wens uitspreken dat eenzelf
de procedure in het Verenigd Ko
ninkrijk zal worden gehouden. Het
lijkt waarschijnlijk dat Labour de
komende dagen weer op het houden
van een referendum zal gaan aan
dringen. Ongetwijfeld zuDen derge
lijke reacties als een kwelling op
Edward Heath afkomen, evenals
overigens op de voorstanders bin
nen de Labourpartij.
De Deense minister van Eco
nomische Zaken, Per Hakkerup,
was van mening dat het besluit van
de Franse regering een referendum
te houden de toetreding van Dene
marken tot de gemeenschappelijke
markt juist zal vergemakkelijken.
„Want", aldus de minister, „ik ben
er van overtuigd dat de Fransen
ons met open armen zullen willen
ontvangen".
„Ik vind het Franse besluit re
delijk", zei minister Hakkerup, er
daarbij aan herinnerend dat ook in
Denemarken de bevolking per re
ferendum om een uitspraak over
het lidmaatschap van de EEG ge
vraagd zal worden.
(Van onze correspondent)
PARUS (Reuter, AFP) President Pompidou van Frank-
jkheeft vriend en vijand van Europa een grote verrassing be-
rgd. Hij kondigde aan dat het Franse volk via een referen-
im zijn goedkeuring mag uitspreken over de vorming van
nieuw Europa" door de toetreding van Engeland, Noor-
n, Ierland en Denemarken tot de gemeenschappelijke
trkt.
is het eerste referendum
toe het Franse volk, sedert het
den van generaal De Gaulle,
uitgenodigd, met het oog op
komende statiebezoek van Enge-
Koningin Elisabeth in Frank-
is mei, is het waarschijnlijk dat
eferendum al op zondag 30 april
op 7 mei zal worden ge-
aankondiging is onder de ruim
franse en buitenlandse Journa-
die gisteren in het Elysée ver-
id waren ingeslagen als een
Een nauwkeurig "getimde" en
s gemikte bom die haar uit
ing dan ook niet miste. Want
i de
het
de Journalisten een dag
ren al hadden toevertrouwd dat
esident hoogst belangrijk nieuws
Jn lever had, scheen gisteren
niemand op het idee van een
ir referendum te zijn gekomen.
Les
n grote leermeester en voorgan
ger aal De Gaulle had Georges
pidou in zijn leerjaren als mi-
r-president al herhaaldelijk
«houden dat de verrassing een
oeltreffendste wapens ia in de
fc Die les heeft Pompidou goed
gehouden zoals uit het he-
freden ook gisteren weer is ge-
Zijn lange inleiding die 16
i duurde verspreidde onmid-
d een onmiskenbare ettectora-
Met een overvloed aan uit
hoofd gesiteerde vergelijkende
s, percentages en zelf een gelei-
«tjjgende statistische curve
een speciaal kartonnen bord
getekend, poogde het staats-
het Franse volk te doordrin-
het besef, dat het zich over
[ste tien jaren dat hij, eerst als
vervolgens als staats-
land had bestuurd, lang
ontevreden hoefde te
Al die lof die hij zichzelf en zijn
regering dus weer overvloedig toe
zwaaide scheen, als gezegd wel duide
lijk in de richting te wijzen van ver
kiezingen die op til zouden kunnen
zijn. Met de moelijkheid van ver
vroegde kamerverkiezingen die offi
cieel pas over een jaar op de agenda
staan werd sedert maanden in Pa
rijs dan ook al ernstig rekening ge
houden. Maar pas in de slotalinea
van zijn toespraak kwam voor ieder
een de grote verrassing los: in plaats
van algemene verkiezingen staat
Frankrijk nu dus een nieuw referen
dum te wachten.
Brandpunt
Door als onderwerp van het referen
dum Europa te kiezen, heeft Pom
pidou gisteren de tweede meesterlij
ke zet gedaan. Zonder dat begrip Eu-
LONDEN De meeste Engelsen
zijn tegen toetreding tot de Euro
pese gemeenschap, zo blijkt uit een
opinie-onderzoek van Louis Harris.
Uit het opinie-onderzoek, dat is ge
publiceerd door de Daily Express,
blijkt dat 43 procent tegen het lid
maatschap is en 36 procent er
terwijl 21 procent het nog niet
weet. In januari waren de percen
tages 40,42 en 10,9.
Om Wallace pas af te snijden
WASHINGTON In een nationaal
uitgezonden televisietoespraak heeft
president Nixon aangekondigd dat
hij 'n wetsvoorstel zal indienen om
•n einid te maken aan het "bussen"
van kinderen naar scholen buiten
hun eigen wijk om de rassen-inte
gratie te bevorderen. Het ministerie
van Justitie heeft opdracht gekre
gen alle hangende rechtszaken over
"bussen" te seponeren. De presi
dent zei dat hij met deze beslissing
voldeed aan de verlangens van de
"overgrote meerderheid" van het
Amerikaanse volk.
Tegelijkertijd zei Nixon dat er ruim
zeven miljard gulden ter beschik
king gestetd zou worden aan infe-
Pompidou tijdens de -pers conferentie
ropa al te scherp te definieren, be
doelde hij zichzelf nu ln het brand
punt van de nationale en zo moge
lijk Internationale belangstelling te
plaatsen. Pompidou wierp zidh als
de historische voortrekker op van een
verenigd Europa, waarvan hij de
poorten in Den Haag indertijd ook
voor Engeland geopend had.
Aan de vooravond van zijn ont
moeting met de Britse premier Ed
ward Heath had ook 't Verenigd Ko
ninkrijk als bakermat der Westerse
democratie recht op 'n eresaluut van
Frankrijfcs president. Pompidou ont
hulde voorts dat zijn regering de an
dere negen EEG-landen dezer dagen
juist nieuwe voorstellen had gedaan
een verdere uitbouw van het,
vergrote Europa.
Met dat doel hield hij zowel het
oog gericht op de aanhangers van de
voormalige centrum-kandidaat Jean
Lecanuet als op de radicalen
Servan-Schreiber en tenslotte
zelfs op de socialisten van Mitter
rand. Vooral de socialisten en de ra
dicalen hoopte het Franse staats
hoofd met zijn nieuwe Europese
credo nu in een moeilijk parket te
kunnen brengen, nu juist Europa
nog steeds een der voornaamste
struikelblokken blijft op de weg van
een links eenheidsfront met de com
munisten.
ROME/MILAAN (AFP, DPA)
De uitgeverij van Gian Giacomo
Peltrinelli in Milaan heeft gister
avond meegedeeld dat de man die in
de nacht van maandag op dinsdag
bij een ontploffing is omgekomen,
Inderdaad de uitgever Feltrinelli is
en dat „hij is vermoord".
In het communiqué schijft de
uitgeverij „dezé monsterachtige
moord" toe aan de internationale
reactie en aan rechts. Het zegt dat
de zes of zeven staven dynamiet zo
danig in zijn handen zijn ontploft
dat zijn gezicht ongeschonden bleef,
zodat men hem zou kunnen herken
nen. Donderdag waren de aanwijzin
gen al steeds sterker geworden dat
nan, die verminkt door een ont
ploffing werd aangetroffen bij een
hoogspanningsmast in de buurt van
Milaan, inderdaad de uitgever was.
In zijn identiteitspapieren werd een
foto van zijn vrouw en een een van
zijn zoon gevonden.
De politie meent dat de
een onderdeel was van een groot
opgezette poging, Milaan in een
chaos te storten. Gisteren werd op
een andere plaats, 30 km van Mi
laan. een ander pakket bommen ge
vonden dat vastgemaakt was aan
een hoogspanningsmast. Het is niet
duidelijk waarom het niet is ont
ploft.
Doodvonnis in Turkse Een bij
zondere rechtbank in Is tanboel heeft
een lid van het „Volksfront voor de
bevrijding van Turkije" ter dood ver
oordeeld. Hij werd schuldig bevonden
aan „een poging tot het omverwer
pen van hét grondwettelijke bewind
en het vestigen van een marxistisoh-
leninistische orde". De 33-jarige Ziya
Jilmaz, die beschouwd wordt als de
penningmeester van de organisatie, is
vorig jaar betrokken geweest bij de
moord op de Israëlische consul-ge
neraal in Istantooel.
LONDEN (AFP) Israël heeft de
atoom drempel overschreden en is
voortaan een nucleaire macht, zo
schrijft het Engelse dagblad „Dai
ly Express". Volgens het blad bezit
Israël drie kernwapenfabrieken in
de Negeb, die atoomkoppen kunnen
vervaardigen voor de Israëlische Je-
richo-raketten. Theoretisch, aldus de
Daily Express, bezit Israël geen
atoombom, maar in geval van een
bedreiging kunnen ze er binner. een
of twee dagen een maken. De Is
raëliërs, zo vervolgt het blad, weten
heel goed dat ze zich niet kunnen
meten met de super-atoorniaogend-
heden, maar beschouwen hun wa
pen als afschrikking voor de Arabi
sche landen. Deze zouden er door
een Israëlisch 'atoomwapen van
weerhouden worden steden en indu
striecentra te bombarderen.
MOSKOU (UPI, Reuter, AFP)
De Pakistaanse president Zoelfikar
All Bhoetto is gisteren in Moskou
betrekkelijk koel ontvangen. Welis
waar waren premier Kosigin, vice-
premier Pols janski en minister van
Buitenlandse Zaken Gromiki ter be
groeting aanwezig op het vliegveld,
maar de juichende en vlaggen-
zwaaiende burgers die eerder deze
maand premier Moedjiboer Rach-
man van Bangladesj verwelkomden,
ontbraken donderdag.
Het is Bhoetoetto's eerste bezoek aan
een land dat Bangladesj diploma
tiek heeft erkend. Hoewel Moskou
krachtige steun heeft gegeven aan
India zijn de Sowjet-Unie en Pakis
tan ook op het hoogtepunt van het
conflict erg terughoudend gebleven
ln de kritiek op elkaar. De Sowjet-
Unie schijnt nu te hopen dat dit ge
matigd optreden een Russisch op
treden als bemiddelaar tussen India
en Pakistan mogelijk maakt. Waar
nemers menen dat Moskou graag
een betere verstandhouding tussen
India en Pakistan zou zien om te
voorkomen dat andere grote mo
gendheden Chiina of de Verenigde
Staten voordeel zulCen behalen uit
een conflictsituatie. Pakistan heeft
goede betrekkingen met Peking. In
Moskou verwacht men dat het Rus
sische streven naar een Aziatisch
veiligheidssysteem een belangrijk
punt van gesprek zal zijn tussen
Bhoetto en de Russische leiders.
Pakistan, zo menen waarnemers,
wil het verleden laten rusten. Bhoet
to zou hopen op Russische medewer
king bij de repatriëring van de 94.000
Pakistaanse krijgsgevangenen, die in
India gevangen worden gehouden.
rieure scholen om ze op een on-
derwljspeil te brengen van de beste
scholen in de desbetreffende ge
meenten en steden. Met de combi
natie van "bezorgdheid" over het
onderwijsniveau aan slechte scho
len en oppositie tegen 1 "bussen"
heeft Nixon zich de spreekbuis ge
maakt van Alabama's gouverneur,
George Wallace, die in de voorver
kiezingen van Florida 43 procent
van de stemmen haalde, omdat hij
erin slaagde he>t "bussen" tot het
centrale emotionele thema van de
campagne te maken.
Dóór
mr. H. L. Leffelaar
Strijd in Angola De Portugese
autoriteiten in Loanda hebben bekend
gemaakt, dat in Angola in februari
131 opstandelingen zjjn gesneuveld
en zeventien gewond. Volgens het
rapport daalde he^ aantal acties van
de opstandelingen met 12 procent, ln
vergelijking met januari. In verhou
ding tot februari van het vorig jaar
nam hun activiteit af met 32 procent.
ADVERTENTIE
MACROPAK
INTERNATIONAL VERPAK KJ NGSBEURS
Nog4beursdagen
Voordelige trein-toegangs-
biljettenop de stations
CROESELAAN-UTRECHT
9.30-173° g3Q.YJ.3Q g3Q.Vl.3O
9.30-16.30 9.30-17.30 9.30-17.30
fASHlNGTON (UPI) In de
Kerk van de Verenigde Sta
agt een toestand te ont-
0 die men als „chaotisch" kan
omdat de 'fronttroepen'
Priesters alle vertrouwen
hebben verlo-
conclusie is de voor
bande Amerikaanse priester-
D'°°g Andrew Greeley gekomen
grondig onderzoek van vijf
nota Èene in opdracht van
Amerikaanse Episcopaat zelf.
de levens- en werkomstan-
?-en van de priesters in de
to hun verhouding tot de bis
sen. Andrew Greeley, die
toflen is aan het centrum voor
hoek van de publieke opinie
ft universiteit van Chicago.
111 zijn verslag van dit onder
zoek dat de priesters allen dan
weer eerbied voor de kerkelijke au
toriteiten kunnen krijgen als er 'n
„democratisch bestuur" in de kerk
komt en dat wil in de eerste
plaats zeggen, als de bisschoppen
rechtstreeks in de diocesen gekozen
worden en niet meer door Rome
worden benoemd.
Greeley die zichzelf als gema
tigd ziet en door vele Jonge pries
ters zelfs als conservatief wordt
beschouwd, zegt in zijn rapport dat
hij zich beroepshalve verplicht voelt
aanbevelingen te doen voor dras
tische herziening van de kerke
lijke structuur, hoewel hij beseft
dat zijn adviezen „geen kans heb
ben opgevolgd te worden".
„De eerlijkheid gebiedt mij te
zeggen," aldus Greeley, „dat de
huidige leiding van de kerk
is".
Hij merkt dan op dat de kwesties
als het priestercelibaat en de ge-
boortenregeling de afgelopen ja
ren weliswaar de meeste publici
teit hebben gekregen, maar dat uit
zijn onderzoek blijkt dat deze
kwesties in feite „nogal onderaan
op de lijst" staan van de proble
men waarover de priesters zich
druk maken.
Gezagskwestie
Verreweg het belangrijkste
vraagstuk voor de R.K.-clerus, zo
zegt Greeley, is dat van het gezag.
De Amerikaanse priesters twijfe
len niet aan de noodzaak van dit
gezag en voelen zich ook niet „on
derdrukt" door hun superieuren,
maar hebben hun vertrouwen ver
loren, „in de bekwaamheid van de
huidige leiders om de kerk te be
sturen". De door het Vaticaan ge
volgde aanstellingsprocedure, aldus
Greeley, leidt maar al te vaak tot
de benoeming van bisschoppen, die
geen bestuurskwaliteiten bezitten.
Hij wijst er dan op, dat de ver
kiezing van de bisschoppen in de
diocesen eeuwenlang normaal ls ge
weest in de R.K. Kerk en nu niet
bepaald een nieuw idee is dat door
de protestanten naar voren is ge
bracht.
Bijna 200 Jaar geleden verklaar
de de eerste R.K. aartsbisschop
van de V. S. mgr. John Carroll, dat
het vertrouwen in de werking van
de democratische instellingen zo
diep geworteld is bij de Amerika
nen dat „de weg van do verkiezin
gen de enig juiste in de V.S. is om
de kerkelijke leiders aan te wij
zen". „In het Amerika van 1972,"
aldus Greeley, ,,ls elke andere se
lectiemethode in een organisatie
op vrijwillige basis onaanvaard
baar en onduldbaar. Blijft men het
bij de bisschopskeuze houden op
„vriendjespolitiek," dan zal de
Amerikaanse hiërarchie volledig in
diskrediet gebracht worden"
Vele priesters beneden de 48, zo
gaat Greeley verder, geloven geen
bliksem meer van wat het ge
meenschappelijke episcopaat ver
telt en vatten zijn instructies dan
ook niet meer serieus op.
Vele bisschonnen mogen dan als
Individuen het vertrouwen van
hun priesters genieten en voor hen
geloofwaaroig zyn maar dit vloeit
dan niet uit hun bisschoppelijk
ambt maar uit hun persoonlijk ge
drag voort.
Maar er zijn bisdommen waar de
bisschop op het beheer van de
„portemonnaie" na niets meer te
zeggen heeft.
Greeley noemt dan vele concre
te voorbeelden van deze „gezags-
ero8ie".
Zo zegt hij op grond van zijn
onderzoek, dat ruim de helft van
de jonge clerus op het ogenblik be
reid is de sacramenten toe te
dienen aan mensen die gescheiden
of hertrouwd zijn en dat de "»r-
grote meerderheid van de priesters
de echtparen zelfs niet wil voor
houden, dat kunstmatige geboor-
tenregeling zondig ls, iets wat de
Paus toch nadrukkelijk heeft ge
steld. onder meer in zijn omstre
den encycliek „Humaenae Vitae".
Hoewel de perschef van heit Witte
Huis Ronald Ziegler ontkende dat
Nixons toespraak iets te maken
had met de toevallige omstandig
heid dat de zojuist afgelopen voor-
verkiiezingen In Florida ook hadden
uitgewezen dat 74 procent van de
kiezers in die staat tegen het
"bussen" waren, terwijl 70 pro
cent geen bezwaar had tegen geïn
tegreerde scholen, zolang het onder
wijs maar op een aanvaardbaar
peil stond, was het feit dat de pre
sident zijn beslissing zelf bekend
maakte op het spitsuur van de tele-
vlsie-kijkdichtheid een aanwijzing,
dat het Witte Huis niet ongevoelig
was om ook uit deze kwestie poli
tieke munt te slaan.
Het effect van Nixons ingreep is ge
richt op 't de pas afsneden van
gouverneur Wallace als de kampi
oen van 't "antl-bussen"-sentiment,
en tegelijkertijd het de wind uit
de zeilen nemen van de Democrati
sche kandidaten Hubert Humphrey,
en Edmund Muskie, die zich in de
Florida-campagne op 't standpunt
stelden dat het eigenlijke probleem
niet het "bussen" was, maar de in
ferieure kwaliteit van hot onderwijs
in de getto's en de wijken van de
arm eren.
President Nixon heeft voor zijn her
verkiezing de steun van het zuiden
nodig, waar het "bussen", gezien 't
percentage negers onder de bevol
king, bij de blanken weerstanden
oproept. Het argument van deze
blanken is echter nu niet langer,
zoals ln de dagen van weleer dat
negers en blanken gescheiden hoor-
den te blijven, maar de vernuftiger
reden dat men er niets voor voelt,
om blanke kinderen naar de uiter
aard slechtere scholen in negerwij-
ken te sturen.
Florida's liberale gouverneur Reu-
bln Askew, die genoemd wordt als
een mogelijke kandidaat voor het
Democratische vice-presidentschap,
merkte terecht op dat 'e blanken
ln het zuiden er vroeger geen be
zwaar tegen hadden om de kinde
ren naar lOOpct blanke scholen te
laten "bussen" ook wanneer daar
mee grotere afstanden waren ge
moeid dan nu.
AMMAN (UPI) Koning Hoes
sein is begonnen met de uitvoering
van zyn omstreden plan tot een
nieuw federaal Jordanië, ondanks het
feit dat dit door de Israëlische re
gering en het Israëlische parlement,
de Palestijnse guerrillastrijders en
minstens twee Arabische landen is
verworpen.
De 37-jarige monarch gaf op
dracht speciale commissies te vormen
om de hasjemietische grondwet te
wijzigen voor de vorming van een
half-autonome Palestijnse staat
onder zijn gezag, met Jeruzalem als
hoofdstad.
Regeringsfunctionarissen zelden
dat de commissies volgende week
zullen worden samengesteld, waarna
het ontwerp bij het parlement zal
worden ingediend ter behandeling
en ratificatie. De regeringen in Al
gerije en Irak hebben het plan ver
worpen.
Ondanks het tumult ln de pers
hebben de meeste Arabische landen
zich nog niet uitgesproken. Radio
Damascus zei dat Syrië. Egypte en
Libië als leden van de federatie van
Arabische republieken eerst met de
guerrillaleiders zullen overleggen
voordat zij hun standpunt bekend
zullen maken. Uit Caïro wordt ge
meld dat de Egyptische regering
zeer terughoudend is en dat er voor
lopig geen officieel oom ment a ar te
verwachten is.
Het Witte Huis in Washington
maakte gisteren bekend dat Koning
Hoessein „in de nabije toekomst" ln
de VS een bespreking met pres'dent
Nixon zal voeren.
Mohammed Heikel, de invloedrijke
hoofdredacteur van het seml-offl-
ciële Egyptische dagblad Al Achram,
heeft de Amerikaanse geheim0 dienst
ervan beschuldigd achter het f»
tleplan van Koning Hoessein van
Jordanië te zitten.
