landel: Belg, rotzkist en oorman 4de ïiternationale ERWARRING OVER OESSEINS PLAN Mandel: sociaal democraten nemen deel aan de repressie „VS gebruikten zenuwgas tegen soldaten van Noord-Vietnam" Binnenkort gebeurt het bij Chc won Habasj: geen kaping vlieg tuigen jgpAG 15 MAART 1972 IJSSEL Professor dr. Ernest Mandel: Belg, Vlaming, ongehuwd, 47 jaar, re- onair trotzkist, voorman van de Vierde Internationale, die streeft naar een klasse- laatschappij, agitator, opslagplaats van gedachten waaraan een groot deel van jong- zich gretig laaft, hoogleraar aan Brussels Vrije Universiteit. opmerkelijk man, die suc- ontstijgt aan de boomloze Ujkheid van het grij- atje waar hij woont. de Bondsrepubliek Duits lag hij niet meer binnen. Hij geen leerstoelen aanvaar- loch in Frankfurt noqh in hij werd uitgewezen toen entelijk kwam spreken. Kolb Spinoza's stoïcijnse filoso- Spinoza's stoische filoso- aanvaarden„Men moet de ijke handelingen niet be- niet betreuren, niet veroor- doch begrijpen". Meer geldt Marx, die vaststelde dat ofen de wereld hebben geïn- jerd en dat het er voort- zou gaan die te veranderen, lel: „Ik heb in Duitsland al vrijwel ononderbroken 't [evoerd. En ziet: het gouden at nog overeind. En waarom lat alleen maar sprekende te richtenDe reden van erwijdering ligt in schrik, ongerustheid die een groot m het Westeuropese esta- nt heeft bekropen. Tegen iö dacht men immers dat al- emen waren opgelost", deologie werd dood veron- en de mensen schenen te aan hun consumptiepakket enomen werd dat de maat- geleidelijk aan die con- behoefte zou dekken ie- was tevreden, a-politiek en eerd. Men geloofde tevens, proces zich zonder storing tou voltrekken. We waren beland in het paradijs van de neo- positivistische experts". Toen kwam mei 1968. In Parijs, 'n massabeweging van miljoenen toen kwamen later monetaire problemen. Plotseling bleken al die veronder stellingen op losse schroeven te staan en kijkend naar de 21ste eeuw was het wel duidelijk, dat de burgerlijke maotschappy dan geen oplossing meer te bieden heeft. Her man Kahn, Amerikaans futuroloog zegt: „Ik geloof niet in de toekomst van het kapitalisme, maar ik zal wel een traan plengen op zijn graf. Welnu, dat doe ik niet, want ik ge loof niet in datzelfde kapitalisme". Neurotisch „Wanneer mensen bang zijn, dan heeft dat meestal neurotische wortels. In hun diepe verontrusting wordt hun reactie meestal irratio neel. Men poogt schuldigen te vin den. Voor catastrofen en onheil is dan altijd een samenzweerder, een misdadiger verantwoordelijk". „In 1918 geloofden miljoenen Duitsers op die manier aan de le gende van deze dolkstoot in de rug. Nu geloven honderdduizenden Duit sers, en de Duitsers niet alleen, dat die opstootjes aan de universiteiten van Berkeley, Berlijn, Tokio en Pa rijs niet spontaan kunnen zijn. Ge volgtrekking: er moet een zoge naamde „chef d'orchestre" ach ter zit'ten er moeten wat de Duit sers noemen „Hintermdnner" zijn. En de Franse minister van Bin- lat eniweten dat naar zijn overtui ging ik, Ernest Mandel, zo'n man ben. „Dat is belachelijk. Natuurlijk, ik heb wel een zekere invloed onde: de jeugd, onder de jongere arbei ders, maar ik ben geenszins zo machtig, dat wij trekkend aan aller hande touwtjes miljoenen in bewe ging zoudên kunnen brengen. Zo'n redenatie is een kinderachtige en irrationele poging om de onrust in de denk sir uctuuh te integreren. Men wil niet aanvaarden wat mij als vanzelfsprekend voorkomt: dat zo veel onrust in een maatschappij diepe en oplecöief vast te stellen oorzaken moet hebben. Niet de voorspellers en ontleders hebben schuld, maar de maatschappij zelf. Wij torsen het noodlot dat de ge schiedenis ons gelijk geeft". Mandel sluit aan bij Heine als hij zegt, dat het in zo'n situatie ge makkelijk is om buitenlanders de schuld te geven, want die kan men aanpakken, in tegenstelling tot stu denten en marxistische hoogleraren van de eigen nationaliteit, die een maal niet zo gemakkelijk de mond valt te snoeren of anderszins aan te grijpen zijn, wanneer men althans nog de schijn van recht van vrije meningsuiting wenst te handhaven. Heine: „Auslander sind es meist diehier verbreiten den Bösen GGeist der Revolution". Zo werd dus Dutschke uitgewe zen uit Engeland, Cohn Bendit uit Frankrijk en Mandel nu uit Duitsland. Mate De „affaire-Mandel" heeft als deel van een groter verschijnsel nog een derde aspect: het is niet alleen een kwestie van irrationele schrik en angst van de heersende klasse voor onbegrepen veranderin gen, maar ook het gevolg van het oordeel over de mate waarin ver anderingen zich mogen voltrekken. Mandel: „De algemene opvatting van het establishment en daartoe nag men ook een deel van de of ficiële communistische partijen re kenen. nam aan dat dit alles een zaak was van studenten en gede- klasseerde intellectuelen en men ging ervan uit dat de beweging wel tot de universiteiten zou kunnen worden beperkt via een systeem van repressie en concessies, dat vooral in Berlijn en Bremen werd toegepast". „Daar werd een gedeeltelijk ei gen beheer aan de studenten toegestaan, bij wijze van experi ment. Nu ben ik geen sectair te genstander van hervormingen en ik geloof ook niet dat die hervor mingen de revolutie kunnen ver hinderen. De meeste Europese marxisten hebben integendeel die hervormingen begroet en geholpen die te verwezenlijken". „In vele Westeuropese landen, misschien wat minder in Nederland en België, werden op bescheiden schaal marxistisch georiënteerde hoogleraren toegelaten, maar dit heeft uiteraard het aantal marxis tisch geschoolden en zich scholen den doen toenemen. De behoefte aan die vorming is zeer gegroeid waar ze zich niet in officieel uni versitair verband kon voltrekken gebeurde dat vaak informeel, maar niettemin. In ieder geval werd tot voor kort geleden een zeker pluralisme aan de officiële univer siteiten aanvaard". Waarom slaat dat nu ineens te rug? „Omdat zuiver formeel ge zien in West-Duitsland de rechter vleugel van de burgerij er een he kel aan heeft en een hetze ontke tent en omdat, zoals gewoonlijk de leiding van de sociaal-democraten voor de druk van rechts is bezwe ken". „Fundamenteler is het echter dat de burgerij ontdekt hoe de radica lisering zich in tegenstelling tot de veronderstellingen niet tot de universiteit heeft beperkt maar vandaar uit doorvloeit naar de ar beiders. Dan treedt een systeem van preventieve repressie in wer king, dat poogt een ontwikkeling te voorkomen, waarbij radicale links georiënteerden invloed gaan AN/CAIRO/JERUZALEM (AFP, AP, Reuter) In het ■Oosten zat men vanochtend duidelijk met de berichten D initiatief van Koning Hoessein om te komen tot een iet Israël in de maag. Uit geen van de berichten over atief werd duidelijk of het nu ging om een vredesak- ïen vredesaanbod of een meer algemeen gehouden toe- over de toekomst van Jordanië. Hoewel de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken William Rogers nog enig voedsel gaf aan de genachten over het bestaan van een vredesakkoord hij zei in Washing ton dat „ontwikkelingen in de nabije toekomst" berichten over een ak koord tussen Israël en Jordanië zul len ophelderen) hield de Jordaanse ambassadeur vol dat de aankondiging over een verklaring van Hoessein door de pers is opgeschroefd. Een ak koord met Israël zou gebaseerd moe ten zijn op de resolutie van de Vei ligheidsraad van november 1967 waarin Israël wordt gewaagd zich uit alle bezette Arabische gebieden terug te trekken. Ambassadeur Sja- raf beklemtoonde dat Jordanië mo gelijk de kwes'bie-Jeruzalem weer voor de Veiligheidsraad brengt. Chillende berichten spraken dit punt tegen, terwijl ook tscommentaren- en reacties enige klaarheid kon wor- tilleerd. Nadat .gistermiddag krant in Beiroet onder de Bsein heeft Jeruzalem ver ing maakte van een vre- tussen de EDasjemitische ilceerde het Iraakse pers- etails van zo'n akkoord, moest blijken huidige koninkrijk Jorda- ophouden te bestaan; federatie zou worden ge- tussen Trans-Jordanië de ke Jordaan oever) en Cis- (de westelijke oever) het westelijke deel van ïderatie die de naam Ver- Arabisch Koninkrijk zou de Palestijnen een natio- ehuis zouden krijgen; linkrijk onder leiding van n zou blijven, een federaal ®nt in Amman zou zetelen ionale parlement van het ik deel in Jeruzalem; de voorstellen zou ook de took deel moeten uitma- het nieuwe Verenigde fce Koninkrijk mélische en Amerikaanse direct na de bekendma- de geruchten een vredes- erkend. State of the union l*anse ambassadeur in de Staten, SJaraf zei dat verklaring slechts een soort over de toekomst van de buitenlandse politiek, een of the union, betrof. Hij dat er geen geheime on- dson tussen Tel Aviv en men geweest en Hoesseins speciaal belang had voor de ontwikkeling van de *e situatie met Israël be- Jeruzalem Ook in Jeruzalem stond men scep tisch tegenover de berichten als zou Hoessein een federale staat willen vormen tussen de oostelijke Jordaan- oever, de door Israël bezette weste lijke oever en de Gaza-strook. Hoe wel officiële regeringswoordvoerders weigerden commentaar te leveren kon men in gezaghebbende kringen die in nauw contact staan met het ministerie van Buitenlandse Zaken vernemen dat Israël geen partij is in eventuele maatregelen die Hoessein zou kunnen afkondigen over de be trekkingen tussen Cis-Jordanië en Jordanië. Alle maatregelen zouden een unilateraal karakter dragen en niet het resultaat zijn van een Is- raëlisch-Jordaans akkoord. Verder bestaat er bij de Israëliërs ook enige twijfel over het noemen van de Gaza-strook als deel van de voorge stelde federatie. De Gaza-strook is nooit deel geweest van het Hasje- mietisch koninkrijk en voor de Israë lische bezetting in 1967 was de strook door Egypte bezet. Guerrillastrijders Ofschoon 13 vooraanstaande rechtse politici wonend op de wes telijke oever, van de Jordaan achter het plan van Hoessein zouden staan, kan men nu al zeggen dat het met klem zal worden bestreden door de Palestijnse guerrillastrijders en de linkse Arabische regeringen. De Palestijnse guerrilla-organisatie Al Fatach noemde het plan een „zeer ernstige ontwikkeling en een grote stap naar de liquidatie van de Palestijnse zaak". Volgens Al Fatah blijkt uit een me morandum waarin Koning Hoessein zijn plan uiteenzet „duidelijk dat hij de zaak met de vijand heeft beklon ken en dat zij het over de details eens geworden zijn". Alles wat de koning nu nog nodig heeft is de ze gen van de Arabische landen en de grote mogendheden. De presidenten van Egypte, Syrië en Libië (die samen een federate vormen) zijn gisteren gedurende 3 uur bijeen geweest om de situatie te bestuderen met het oog op de aan gekondigde verklaring van Koning Hoessein van Jordanië. Dit meldt het gezaghebbende Egyptische blad Al Achram. In een commentaar op de voorpa gina schrijft „Al Achram" onder de titel „ongerustheid in de Arabische wereld", dat Koning Hoessein een plan van negen punten zal aanbie den dat de liquidatie van het Pales tijnse volk beoogt. Dit plan is de eerste etappe van een akkoord tussen hem en Israël en zal gevolgd worden door een reis van de koning naar Washington. Even aanduwen Twee bankbe dienden in de Australische stad Mel bourne moesten gisteren een bedrag van ruim zestienduizend gulden overbrengen van het ene filiaal naar het andere. Zij riepen een taxi. Het voertuig wilde niet starten. De he ren boden aan 'm even aan te du wen hetgeen in dank werd aan vaard. De motor sloeg aan de wa gen reed weg om niet meer stil te staan. Later werd de auto ergens in de stad gevonden. De chauffeur was verdwenen. Het geld ook. ADVERTENTIE uitoefenen op de klassestrijd". „Mijn kritiek is dat een gedeelte van de sociaal-democratische lei ding aan die repressie deelneemt. Dit bewijst dat zij van de historie niets heeft begrepen, want repressie zal daar niet ophouden. Ze willen maatschappelijke onrust in de be drijven verhinderen. Maar het is niet genpeg om mij dan tegen te houden. Dan zal men vanzelf komen tot wetgevingen ten aanzien van vakbonden en van stakings recht, men zal de persvrijheid moe ten beknotten". "Dezelfden die nu meedoen te gen uiterst links zullen overmorgen tot de ontdekking komen dat ze te gen die repressie in him eigen be lang een gemeenschappelijk front moeten vormen. Het is een zaak, van alle democratische stromingen daartegen gemeenschappelijk de strijd aan te binden". "Niemand behoeft mijn opinies te delen. Maar in een klimaat waar men begint revolutionairen te on derdrukken zullen niet veel hervor mingen tot stand kunnen kernen, zoals het Amerikaanse McCarthy- sisme op fatale wjjze heeft aange toond". Prof. dr. Ernest Mandel, en de Vierde Internationale, die in Frankrijk bij de laatste verkiezin gen zo'n 250.000 stemmen haalde, willen een klasseloze maatschappij wereldwijd, waarin de produkten, en middelen kosteloos worden ver deeld. Een maatschappij die kort, ontoereikend en oppervlakkig gezegd bestaat via arbeidersraden die het laatste woord hebben. Dit in tegenstelling tot de stali nisten, die de partijen verijwel ab soluut gezag toekennen bij de be sluitvorming en daarmee dictatuur ontketenen. "Wij willen", defi nieert Mandel, "een voorhoedepar tij zijn en we zijn ons ervan be wust, dat het een langdurig proce.' kan zijn eer je als voorhoede wordi aanvaard. Elk partijsysteem ont beert inwendige democratie en be tekent tirannie van een kleine groep het is ondoelmatig bovendien, omdat het geen correctie kent op z'n fouten". Hij bedoelt een maatschappij die nog nergens bestaat, maar waar van elementen naar voren kwamen tijdens Doebtseks Praagse lente, in Joego-Slavie soms, in Cuba en, zegt hij, in de Sowjet-Unie na de oktoberrevolutie van 1917. De ervaringen van de laatste we ken hebben Mandel verbitterd. Hij ontkomt niet aan onzuivere ar gumentatie als hij zegt dat de laatste maal dat Duitsland hem iets weigerde was toen hem in de oorlog het vertrekken werd ont zegd aangezien hij was opgesloten. Dat Duitsland is opgeheven. Hij heeft echter geen ongelijk als hij stelt dat veel professoren die eerst hebben gepleit voor pluralisme, aan de universiteiten, zwijgen als het graf nu de enige marxist die de wetenschappelijke kwalificaties bezit om een economische leer stoel te mogen bezetten die plaats wordt geweigerd. "Ik denk", zegt Mandel. "dat dit allerhande staatsrechterlijke en in- ternationaalrechterlijke aspecten heeft en dat er nog wel een paar processen over zullen worden ge voerd. Dit werpt een betekenisvol, en tamelijk ongunstig licht op de ontwikkeling die wij in de EEG meemaken. Men heeft gezegd dat die gemeenschap van landen geba seerd zou zijn op de enige waarde van de Westerse cultuur, de vrij heid van persoon en dat de gren zen zouden worden geslecht voor mensen, ideeën en koopwaren". Willekeur "Welnu, voor de arbeidskrachten lie moeten worden uitgebuit is dat vaar. voor de koopwaren ook maar /oor de ideeën niet. Daaruit volgt een politieke en principieel ge- /aarlijke situatie wanneer in Euro pa ooit een Europees parlement rechtstreeks moet worden gekozen. Want daaraan moeten ook partijen als de onze. de Vierde Internationa le. kunnen deelnemen en we zullen zeker een klein miljoen stemmen krijgen". "Dat maakt ons weliswaar niet tot meer dan nog steeds een klei ne minderheid, maar wij verte genwoordigen dan toch in elk geval een aantal mensen. Voor die partij mag ik zonder ijdelheid aannemen één van de topkandidaten te zullen zijn en hoe wil men mij dan ga randeren dat ik bijvoorbeeld naar Duitsland kan gaan om aan die verkiezingsstrijd deel te nemen". "Hier demonstreert zich een verbinding van parlementaire de mocratie en willekeur waarin men iemand zonder vonnis, oordeel of objectieve kritiek kan verbieden deel te nemen aan het politieke le ven zonder dat hem verder iets voor de voeten valt te werpen, zon der dat hij een wet heeft overtre den. Dat is voor degenen die zich van Europese politieke integratie iets voorstellen een zeer gevaarlij ke zaak". Mandel heeft geschreven"De supranationale instituten van de EEG zijn in laatste instantie af hankelijk van de omvang die de in ternationale vervlechting van kapi taal binnen de EEG zal aannemen. Tegenover de internationale ver vlechting van kapitaal moet als al ternatief de historische noodzaak van een verenigd socialistisch Europa worden gesteld en niet dat van de terugval in burgerlijke klei ne staten". Hij zegt: "Wij willen of een ka rikatuur van een politiek Europa of men meent het ernstig en laat Europese politieke partijen toe. terwi>l nationale bureaucratieën niet meer het recht hebben de deelname van die groeperingen te beperken. Dat namelijk is onvrij heid. Dan kun Je Spanje, Grieken land en Portugal eigenlijk wel tot de EEG toelaten, zelfs al veronder stelt het Verdrag van Rome een ze kere institutionalisering van de mocratische beginselen bij do lid staten". BEIROET (AFP) Dr. Ge orge Habasj. secretaris-generaal van het Volksfront voor de be vrijding van Palestina, heeft neegedeeld dat zijn organisatie heeft besloten af te zien van het kapen van vliegtuigen. Als reden noemde hij dat het kapen van vliegtuigen „de ver wezenlijking van de voornaam ste doelstellingen van het front belemmert: de eenheid van het Palestijnse verzet en het bond genootschap met de internatio nale progressieve machten". Het front zal echter „de kapi talistische en zionistische belan gen waai- ook ter wereld aan vallen". Over de komende gemeente raadsverkiezingen in Cis-Jor danië zei Habasj: „Deze verkie zingen, waai-van de resultaten van te voren vaststaan, vormen de eerste fase van een proces dat gericht is op de instelling van een verminkte Palestijnse staat aan de westelijke Jordaan- oever". „Voor Israël zullen deze ver kiezingen de toekomstige poli tieke leiders opleveren met wie zij de liquidatie van het pro bleem beogen. Voor ons zullen zij de verraders aanwijzen, de collaborateurs en de straf van collaborateurs is bekend het Franse verzet heeft de medeplichtigen van de nazi's terechtgesteld". Het was de eerste maal dat Habasj in het publiek verscheen sedert de Jordaans-Palestijnse confrontatie in september 1971 WASHINGTON (AP/Reuter) Volgens een Amerikaans maandblad zou de Amerikaanse luchtmacht in 1968 twee bussen van 25 kilo met I dodelijk zenuwgas hebben afgewor pen boven een Noord-Vietnamese stelling in Cambodja om de uitwer- king van dit wapen tüdens gevechts- condities te beproeven. Maar het j Amerikaanse ministerie van Defensie I heeft het bericht ontkend. In het aprilnummer van het blad I Earth, dat in San Francisco wordt I gepubliceerd, wordt in een artikel I dat door de hoofdredacteur van het blad Gerard van der Leun is ge schreven, gezegd, dat de wetenschap pelijke medewerkers van het Rocky Mountain Arsenaal in Denver toe stemming hebben gevraagd aan het Pentagon om de Noord-Vietnamese troepen als proefkonijn te mogen ge bruiken en dat deze toestemming was gegeven. Van der Leun schrijft dat het ex periment in de zomer van 1968 zou zijn uitgevoerd. Hij zegt niet hoe hij de inlichtingen hierover heeft ver kregen. Een woordvoerder van het Pentagon heeft gezegd „deze bewe ring berust op leugens. De Verenigde Staten hebben nooit zenuwgas of ©nig ander chemisch wapen gebruikt Kennedy ambassadeur De Amerikaanse Senaat heeft de be noeming bevestigd van senator Ed ward Kennedy tot permanent ver tegenwoordiger der V.S. in de raad van de NAVO, met de rang van ambassadeur. Turbinetrein verongelukt Bij een ongeluk met ee«n Franse turbi netrein zijn gisterochtend vier per sonen om het leven gekomen en 45 gewond Het ongeluk gebeurde, toen de door een turbinelocomotief ge trokken sneltrein Parijs-Caen-Cher- bourg na het passeren van Breval. in de omgeving van Mante. op 50 km ten noordwesten van Parijs, uit de rails vloog. De trein met vier rij tuigen met 172 reizigers had toen een snelheid van circa 120 km. l tegen de vijand in Zuid-Oost-Azië of waar dan ook". Van der Leun schrijft dat het doelwit van het experiment een post was van de 94ste Noord-Vietnamese herstellingsgroep, ongeveer 18 kilo meter binnen Noordoost-Cambodja. nabij de Ho Tsji-min-weg. Kort nadat de bussen waren afge worpen is aan alle commandanten in het gebied een vertrouwelijke bood schap gestuurd waarin deze werden gewaarschuwd voor de mogelijkheid van „een ongekend hevige malaria- epidemie" in het gebied. Van der Leun zei dat hij er niet achter is kunnen komen hoeveel soldaten bij het experiment werden gedood. Ondergrond Niet minder dan 200 Amerikaanse krijgsgevangenen leven in grottenen tunnels in noordelijk Laos, zo heeft de Pathet Lao de Australische free lance fotograaf John Everingham verteld. Everingham is pas door de Pathet Lao vrijgelaten na 299 dagen gevangen te zijn gehouden. Everingham zei dat hij veel en langdurig heeft gesproken met zijn bewakers en hun superieuren over 't lot van Amerikaanse piloten die bo ven Laos zijn neergehaald en gevan gen zijn genomen. „Ze vertelden me dat in de provin cie Sam Neua. een gebied waar de Pathet Lao oppermachtig is. de hele bevolking ondergronds leeft in ver band met de intensieve Amerikaanse bombardementen „De meeste mensen kunnen naar buiten om op het land te werken als er geen vliegtuigen in de lucht zijn maar de gevangenen worden slechts een uur per dag gelucht". Dit zou een officier van de Pathet Lao de foto graaf hebben verteld. De Ameri kaanse ambassade in Vientiane heeft 263 Amerikanen in Laos als vermist opgegeven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 9