Rogers geeft indruk speel-
ruimte buitenlands beleid
Haarlemse voorjaarsbeurs
3%! 12 maart
Lenteflora
Fabrikant van
Tofranil gaat
middel testen
Proces in Pietermarit zburg in teken intimidatie
Het fleurïge huishouden
van 72
WOENSDAG 8 MAART 1972
BUITENLAND
Erkenning
Bangladesj
overwogen
Moskou
moet zich
beheersen
Tegenstelliiig
met Franse
politiek
Rhodesië
naar meer
apartheid
Conflict
in Afrika
vermijden
WASHINGTON (Reuter) De Sowjet-Unie moet ophouden
met het uitbuiten van explosieve situaties en haar houding
duidelijk wijzigen wil er sprake van harmonie en verzoening
in de wereld zijn.
e Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rogers zegt
dit in zijn jaarlijks politiek overzicht dat gisteren in Washing
ton bekend is gemaakt.
schildert een over het algemeen
ich beel van de vooruit-
1972 voor de versteviging
de wereldvrede,
bewindsman die president Nixon
zijn reis naar China vergezelde,
idt dat dit bezoek een solide ba-
heeft gelegd voor het aanpak-
oude Chinees-Amerikaanse
(schillen. „We hebben er vertrou-
in dat deze geschillen nu ver
seind kunnen worden", aldus
legere.
lerwijl onze nieuwe verhouding tot
China voor de
deze eeuw van essentieel
lelang zal zijn voor de vrede, is
het geval met onze com-
zich nog ontwikkelende
«houding tot de Sowjet-Unie", zo
meent de bewindsman.
zowel de Sowjet-Unie al6 de
herenigde Staten is er de noodzaak
slfbeheersing te tonen in span-
lingsgebieden. Vorig jaar toonden
Russen volgens Rogers een der
elij Ice zelfbeheersing wel in de on-
srhandelingen over Berlijn, waar
spanningen tussen de Sow-
■t-Unie en de Verenigde Staten in
algemeen verminderen. „Ik kan
renwel niet zeggen", zo gaat Ro
verder, „dat het Kremlin in
veel terughoudendheid in
uid-Azië aan de dag legde. Dat
niet bevorderlijk voor de vrede
Indo-China. De Russische hou
tig in het Midden-Oosten was op
|n minst twijfelachtig.
houding moet naar de
de Amerikaanse minis-
grondig veranderen als het tot
verzoening tussen Oost en
est in Europa komen wil.
krachtige veroordeling van de
wjet-leer der beperkte soeverei-
de Oosteuropese bond-
ooten zegt Rogers„Deze verzoe-
ng is niet verenigbaar met een
welke zegt dat macht, geogra-
che ligging of ideologische ver-
mtschap een land het recht op
bijzondere invloed of interven-
tegenover andere staten geeft",
tegenstaande zijn krachtige be-
oordingen ten aanzien van de
lodzaak van een veranderende
dea* Sowjet-Unie voorspelt
Brezjne w-leer
Rogers in zyn verslag dat 1972 een
jaar zal zijn van belangrijke ont
wikkelingen in de Amerikaans-
Russische samenwerking.
Er ts al een belangrijke vooruitgang
geboekt in de richting van een ak
koord voor de beperking van de
strategische bewapening. De Ver
enigde Staten hopen dat er nog dit
Jaar een voorlopig verdrag tot
stand komt.
Minister Rogers spoort de Sowjet-
Unie en haar bondgenoten van het
Warschau-Pact voorts aan het
aanbod van het Westen aan te ne
men en onderhandelingen te begin
nen over wederzijdse troepenver
mindering in Midden-Europa. De
Verenigde Staten zijn niet van
plan eenzijdig hun strijdkrachten
in Europa te verminderen.
Tegelijk sluit de minister elke kans
uit dat dit jaar een Europese vei
ligheidsconferentie zal plaatsvin
den, iets waarop de Russen blijven
hameren. Met de ondertekening
van het viermogendhed enakkoord
in Berlijn in zicht zou de voorberei
ding voor een dergelijke in 1973 te
houden conferentie misschien later
dit jaar kunnen beginnen, aldus
Rogers.
Vietnam
Het jaar 1972 wordt naar Rogers me
ning er een van meer dan gewone
resultaten voor de internationale
diplomatie. President Nixon's doel
van een vredesgeneratie is realis
tisch, geen utopie. Het kan een
jaar worden waarin de Ameri
kaanse troepen volledig worden te
ruggetrokken als Noord-Vietnam
ermee akkoord zou gaan het vuren
in Indo-China te staken en onze
krijgsgevangenen vrij te laten, al
dus Rogers.
Over het Midden-Oosten zegt de mi
nister dat in 1972 voortdurend ge
ijverd zal worden voor een conti
nuering van het bestand en voor
een interim-akkoord voor de her
opening van het Suezkanaal als
een eerste stap naar vrede.
Met Japan zullen de banden verste
vigd worden nu het karakter van
de Amerikaanse militaire en poli
tieke rol in Oost-Azië verandert,
aldus Rogers, die vervolgens op
merkt dat de diplomatieke erken-
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
MOSKOU Het Russische pers
bureau Tass heeft, waarschijnlijk
zelf in de war over een van zijn
eigen berichten, gisteravond een ver
betering gegeven op een bericht
waarin de president der Ver. Staten
de .sluwe Dicky Nixon" werd ge
noemd. Tass had eerder op de dag
een bericht uit Londen doorgegeven,
waarvan de eerste alinea luidde:
„glimlachjes in China, bommen op
Indo-China. Dit was het recept
waarmee de sluwe Dicky Nixon naar
China ging voor wat hij noemde „de
week die de wereld deed veranderen".
Later gaf het Russische persbureau
een verbetering en zei dat het bericht
'n citaat was uit 't Britse communis
tische blad de „Morning Star". Tass
verzocht de redacties de bewuste
alinea aldus te lezen: in een com
mentaar op het bezoek van president
Nixon aan de Volksrepubliek China
schrijft de „Morning Star": Bommen
blijven op Vietnam, Lans en Cam
bodja vallen".
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllillllllllllllllllllllllllllll
nine van Bangladesj ernstig wordt
overwogen. Hij spreekt in dit ver
band van de nauwe betrekkingen
tussen de Verenigde Staten en Pa
kistan en van de wens de contac
ten met India snel te verbeteren.
Niettemin zegt Rogers dat India
een zware verantwoordelijkheid
draagt voor het uitbreken van de
vijandelijkheden
Afrika
Volgens minister Rogers wordt de
verhouding tussen de VS en Zuid-
Afrika nog steeds bemoeilijkt dooi
de apartheidspolitiek van de
Zuidafrikaanse regering. Hij ziet
echter tekenen, dat er bij enige
leiders daar een bereidheid is om
zich voor een vooruitstrevende ver
andering uit te spreken. Over het
blanke minderheidsbewind in Rho
desië merkt hij op, dat daar het
beleid steeds meer in de richting
van apartheid gaat.
Over Afrika in het algemeen zegt hij.
dat Amerika er naar gestreefd
heeft niet in botsing te komen met
de Sowjet-Unie, China en andere
communistische landen, die hun
activiteit in Afrika uitbreiden. De
VS zouden echter eventuele pogin
gen van die landen om de Ameri
kaanse relaties met afzonderlijke
Afrikaanse staten te schaden, niet
negeren.
De in Stockholm te houden VN-con
ferentie over het leefmilieu noemt
Rogei-s de belangrijkste gebeurtenis
BAZEL (Reuter) Zwitserse far
maceutische bedrijf Ciba-Geigy heeft
meegedeeld dat een nieuw onderzoek
zal worden ingesteld naar de wer
king van het middel imipramine
tegen neerslachtigheid, dat volgens
de Australische gynaecoloog dr. Wil
liam McBride bij het gebruik door
zwangere vrouwen kan leiden tot het
ter wereld brengen van kinderen
zonder armen.
In een door het hoofdkantoor van
op dit gebied in dit jaar. Hij hoopt
dat de kwestie van de toelating van
Oost-Duitsland tot dit congres zal
worden geregeld.
In zijn rapport maakte Rogers voorts
melding van meningsverschillen
met Frankrijk over de aanpak
van de problemen van het Mid
den-Oosten, Indo-China en de ont
spanning in Europa. Wat het be
leggen van een conferentie over de
Europese veiligheid betreft wil Pa
rijs sneller handelen dan Washing
ton, aldus Rogers.
Over het beleid van de regering-
Brandt ten aanzien van Oost-
Duitsland wilde de Amerikaanse
minister zich op een persconferen
tie niet uitspreken, omdat dit zijns
inziens een binnenlandse aangele
genheid van de Bondsrepubliek be
treft.
MIAMI De eerste piloot van
een watervliegtuig dat door twee
mannen in Watson Island in de
Amerikaanse staat Florida naar
Hij zei dat „in de komende weken"
het in Peking afgesproken diplo
matieke contact met de Volksrepu
bliek China wordt verwacht. Waar
dit zal zijn, wilde hy niet zeggen.
Waarnemers geloven dat dit con
tact via de Chinese ambassade in
de Canadese hoofdstad Ottawa zal
lopen. Persberichten als zou Ame
rika aan China hebben aangeboden
100.000 ton tarwe te leveren wilde
Rogers tegenspreken noch bevesti
gen. Waarnemers hadden de in
druk dat er een dergelijk aanbod is
gedaan. Er zou dan toch een ge
heime afspraak tussen Peking en
Washington zijn, hetgeen president
Nixon steeds heeft ontkend.
Cuba gekaapt werd, krimpt in el
kaar van de pijn na een schiet
partij, waarbij hij trachtte de ka-
p&rs te overmeesteren. Zij slaag
den echter in hun opzet en wisten
de tweede piloot te overreden het
toestel naar Cuba te vliegen.
Vliegtuigen van de Amerikaanse
luchtmacht trachtten dat nog te
beletten maar zonder resultaat.
Een veertienjarige jongen pro
beerde gisteren eveneens een
vliegtuig te kapen. Op het vlieg
veld Tampa eveneens in Florida
bedreigde hij de bemanning in de
cockpit. Terwijl hij dat deed,
stond hij de rest van de passa
giers toe om het vliegtuig te ver
laten. Het hoofd van de politie
overreedde de jongeman om later
ook zelf het vliegtuig te verlaten,
een agent overmeesterde hem la
ter.
de firma in Bazel uitgegeven ver
klaring wordt gezegd, dat zelfs als
het middel wordt voorgeschreven
aan vrouwen die in verwachting zijn
de kans op misvormingen bij kinde
ren uiterst gering is. Maar deson
danks kan deze kans en dat geldt
voor zoveel krachtige geneesmidde
len niet geheel en al worden uit
gesloten, aldus Ciba-Geigy.
Het Zwitserse bedrijf, dat Imipra
mine al meer dan tien jaar onder
de handelsnaam „Tofranil" over de
gehele wereld aan de markt brengt,
herhaalt nog eens dat het middel
alleen op recept verkrijgbaar is. De
flesjes bevatten een indicatie dat
imipramine niet aan vrouwen die
in verwachting zijn, mag worden
voorgeschreven. Als een arts het
middel voorschrijft aan een zwangere
patiënte, dan ligt de verantwoorde
lijkheid bij hem en niet bij ons, al
dus Ciba-Geigy.
In de verklaring wordt er de na
druk op gelegd dat een vergelijking
met thalidomide (Softanon), welk
kalmeringsmiddel in het begin van
de Jaren zestig de geboorte van dui
zenden misvormde kinderen tot ge
volg had, niet opgaat. Dit laatst#
middel kon zonder recept worden ge
kocht.
Ciba-Geigy zegt geen commentaar
te kunnen geven op de bevindingen
van dr. McBride omdat „wij niet
over uitvoerige inlichtingen beschik
ken. De Australische gynaeoloog gaf
geen nadere bijzonderheden", aldus
het Zwitserse bedrijf.
V.S. contra opium De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken
Rogers, heeft gisteren verklaard dat
een van de belangrijkste doelen van
de Ver. Staten op internationaal ge
bied is een einde te maken aan de
produktie van opium en de verbouw
van papavers. Rogers Juichte do
Amerikaans-Turkse overeenkomst toe
die gericht is op de stopzetting van
de papaververbouw in dat land.
"Maar wy willen soortgelijke rege
lingen met andere landen langs de
clandestiene handelsroute", die vol
gens de Amerikaanse minister loopt
van het Midden-Oosten door Europa
naar Noord-Amerika "en in toene
mende mate ook door Zuid-Amerika,
Smokkelende senator Uit PariJse
politiekringen verluidt, dat de inzit
tenden van de auto, die op 5 maart
aan de Franse grenspost te Menton
werd aangehouden en waarin zich
146 kilo ruwe morfine bleek te be
vinden, de zestigjarige Turkse sena
tor Koedret Bayhan en zyn 47-jarige
chauffeur Ibrahim Ikier zijn. De auto
van de Turkse senator kwam uit
Italië. De douane arresteerde de sena
tor en zijn chauffeur, nadat zij pak
jes morfine in de stoffering van de
wagen hadden aangetroffen.
Gevangenen vrijgelaten De Soe-
danese president DJaafar El-Nimeiri
die een rondreis door Zuid-Soedan
maakt, heeft bekendgemaakt dat
alle politieke gevangenen in het zui
den van Soedan in de komende uren
zullen worden vrijgelaten.
DEN HAAG In da Zuidafri-
•use stad Pietermaritzburg begon
Heren de slotfase van het lang-
proces in de Zuidafrikaanse ge-
liedenis: het proces tegen 13 niet
ten, die terecht staan onder de
het terrorisme". Het pro-
geopend op 2 augustus 1971
elfde dag waarop het proces
|en deken French-Beytagh be-
^ieuwsanalyse van het
Mgemeen Nederlands
Persbureau (ANP)
die onder de wet op het ter-
kme tot vijf Jaar gevangenis-
is veroordeeld.
zitting werd vorige maand ge-
st om gelegenheid te geven
het opstellen van het requi-
en het slotpleidooi. Gisteren
on de slotzitting.
e dertien verdachten negen
kanen, twee Indiërs en twee
irlingen werden in februari-
jrt van vorig Jaar tijdens een
arrestatiegolf gearresteerd,
lens de aanklacht zijn ze lid
een ondergrondse beweging, de
Europeanunity Movement",
van de militante vleugel van
anti-apartheidsbeweging, de
rican Peoples Democratie Union
louth-Africa", (APDUSA). Deze
anisatie, die de laatste Jaren in
i-Afrika weinig van zich heeft
n horen, heeft haar hoofdkwar-
hi de Zambiaanse hoofdstad
*aka en een bureau in Londen,
verdachten worden be^hul-
van het recruteren van ten-
32 mensen in Zuid-Afrika
k Zambia een politieke en mi-
re opleiding te volgen en zo de
kging
nieuw leven in te blazen,
het streven om de Zuidafri-
se regering met geweld en met
inlandse hulp omver te wer-
van het helpen van Zuidafri-
om het land illegaal te ver-
ea aan de politie te ontko
men, en van het inzamelen van
gelden om de recruteringscampagne
te financiëren. De verdachten ge
ven toe dat ze lid zijn van de
NEUM, ze hebben volgens hun ver
klaring alleen mensen gerecruteerd
voor het volgen van een politieke
opleiding in Zambia en zijn tegen
stander van het gebruik van geweld
De bewijsvoering van de open
bare aanklager is grotendeels ge
baseerd op verslagen van bijeen
komsten, waarop „agenten uit
Zambia" Zuid-Afrikanen hadden
aangespoord i n het buitenland
een militaire opleiding te volgen.
De getuigen, die op deze bijeen
komsten aanwezig zouden zijn ge
weest en de verslagen hebben op
gesteld, blijven op last van de recht
bank anoniem. Velen van hen zijn
mensen, die tijdens dezelfde arres
tatiegolf als medeplichtigen zijn op
gepakt en bedreigd zyn met straf
vervolging of voortdurende hechte
nis als ze niet als getuige k charge
wilden optreden.
Op grond van de wet op het ter
rorisme kunnen vonnissen van
maximaal de doodstraf en mini
maal vijf Jaar gevangenisstraf wor
den opgelegd.
Evenals bij het proces tegen de
deken van Johannesburg is de be
wijslast bij dit proces grotendeels
verschoven naar de verdediging.
Wanneer de openbare aanklager
aannemelijk kan maken dat de
verdachte één van de tenlastege-
legde feiten heeft begaan, daartoe
heeft samengezworen of het begaan
van het strafbare feit heeft bevor
derd, verschuift de bewyslast naar
de advocaten. Dezen moeten dan
„boven alle redelijke twijfel verhe
ven" de onschuld van de verdachte
bewijzen.
Amnesty International en de
Internationale Oommissie van Ju
risten hebben de Amerikaanse pries
ter en jurist Edgar Lockwood als
waarnemer naar Pietermaritzburg
gestuurd. In een verklaring voor de
politieke commissie van de algeme
ne vergadering van de VN maakt
Lockwood melding van intimidatie
van de getuigen, de advocaten en
een Journalist. Alle belangrijke ge
tuigen worden in afzondering ge
houden totdat ze een getuigenver
klaring a charge hebben afgelegd.
Tijdens hun hechtenis mogen ze
met niemand contact hebben, ook
niet met een advocaat. Als het om
zeer belangrijke getuigen gaat kun
nen ze ook na het afleggen van de
verklaring worden vastgehouden.
Wanneer de getuigen hun mede
werking weigeren worden ze be
dreigd met hechtenis voor onbe
paalde tijd (wat onder de wet op
het terrorisme zonder proces mo
gelijk is) aldus Lockwood.
Volgens hem zijn de getuigen
door de methoden van de veilig
heidspolitie dusdanig geïntimideerd
dat het voor de verdediging vrijwel
onmogelijk is de zorgvuldig opge
stelde getuigenverklaring te door
breken. Slechts twee getuigen k
charge weigerden voor de rechtbank
hun eerder afgelegde schriftelijke
verklaring te herhalen. Ze beklaag
den zich over intimidatie en mis
handeling. Tegen hen is een aan
klacht wegens meineed ingediend,
aldus Lockwood. Enige weken voor
het begin van het proces is de echt
genoot van één van de advocaten,
mevroyw Pillay, gearresteerd op
grond van de wet op het terroris
me. Bij het begin van het proces
zei kolonel Swanepoel. hoofd van
het politie-ondervragingsteam te
gen een andere verdediger: „Wacht
maar. Als dit voorbij is zullen we
u krijgen".
Zowel in de verklaring van Lock
wood als in een eerdere bekendma
king van Amnesty-International
staat dat de 13 verdachten tijdens
het voorarrest zijn gefolterd. Een
68-Jarige boer uit de Transkei. Mta-
yeni Cutshela overleed tijdens het
voorarrest, naar wordt aangenomen
als gevolg van elektrische schok
ken. Cutshela was een lid van de
NEUM, die werd opgepakt tijdens
dezelfde arrestatiegolf als de 13 ver
dachten.
Lockwood zegt, op grond van be-
edigde verklaringen van de verdach
ten. dat bij de ondervraging bruut
eweld werd gebruikt, zoals het toe
dienen van elektrische schokken, o.
m. aan de geslachtsdelen. In Juli
verklaarde Amnesty International
dat de verdachten ongeveer een half
jaar in afzondering waren gehou
den. In die tijd waren ze geslagen
met stokken, vuisten en zwepen.
Eén van hen. Reggie Moeng.
heeft drie dagen en nachten aan
handboeien aan een boomtak ge
hangen, terwijl hij bijna onafge
broken werd geslagen door politie
mannen die eisten dat hij een ver
klaring zou afleggen. Een ander.
Vimba, heeft littekens in zyn nek
van de zweepslagen, die de politie
hem in februari toediende. De
hoofdverdachte, Kader Hassim,
werd gedwongen 15 uur in dezelf
de houding te staan tijdens de
ondervraging.
De politiemannen, die door de
verdachten met name genoemd zijn,
zijn door de rechtbank gehoord. Ze
ontkennen allen dat ze iemand mis
handeld hebben.
De 13 verdachten zijn kantoor
bedienden, advocaten, boeren,
bouwvakkers, boekhouder en stu
dent. Hun namen worden door het
Zuidafrikaanse blad Rand Daily
Mail opgegeven als: Kader Hassim,
advocaat te Pietermaritzburg, Jo
seph Vusani, advocaat te Johannes
burg, Reggie Moeng, Mfolwane
Mbele, Tinso Zimambane, Dam Gi
deon Mahanjana, Nickwa Nagi Vim-
ba. Max Bantwinipabata, Frank
Anthony, Robert Wilcox, Albert
Kwezi Tshangana, Montford Nzoli
Maboeto en Soerinarayan Kala Ven-
katrathnam. Tegen een veertiende
verdachte. Maleka, is in augustus
een afzonderlijke aanklacht opge
steld, die tijdens een apart proces
zal worden behandeld.
De NEUM werd in 1943 opge
richt als ondergrondse beweging,
die nooit een officieel bestaan heeft
geleid en dus ook nooit formeel ver
boden is. Van het begin af bleven
de leden afzijdig van andere orga
nisaties die zich tegen de Zuifafri-
kaanse rassenpolitiek keerden,
zoals het ANC (African National
Congress), PAC (Panafrican Con
gress) en de communistische partij.
In tegenstelling tot de meeste an
dere bewegingen telde de NEUM
vanaf de oprichting mensen uit al
le niet-blanke bevolkingsgroepen
onder haar leden: Afrikanen. In
diërs en kleurlingen. De NEUM
heeft het gebruik van geweld steeds
beschouwd als een gewettigd mid
del om de rassengelijkheid te be
reiken, ook in haar begin-periode
toen massale bewegingen als het
ANC zich, geïnspireerd door Gand-
dhi, toelegden op acties van geweld
loos verzet. De leiders van de
NEUM verlieten rond 1962 Zuid-
Afrika en vestigden zich in Loesa-
ka. De beweging is niet als bevrij
dingsbeweging erkend door de or
ganisatie van Afrikaanse Eenheid
In 1970 werden opnieuw kernen
gevormd in Zuid-Afrika, een taak
waar kennelijk de 13 verdachten
mee belast waren. De activiteiten
beperkten zich hoofdzakelijk tot het
verspreiden van pamfletten.
Haar waarschijnlijk vrij ge
ringe aanhang vindt de NEUM
vooral onder de niet-blanke mid
denklasse.
ADVERTENTIE
Kennemer Sporthal, Delftlaan, Haarlem. 1
van's middags 1 uur tot's avonds 11 uur. Entree f.3,50
