Veluwe strijdt tegen aanval
"op grootste natuurgebied
Mansholt: "Creatie in plaats van prestatie"
LEDENVERLIES FLINKE STROP VOOR NVSH
Op tijd! de postgiro
De eerste boortorens zijn verschenen:
GS willen luchthaven
Zestienhoven sluiten
voor nachtverkeer
Vele overtredingen
bij vervoer
gevaarlijke
van
stoffen
DINSDAG T MAART 1972
DEN HAAG De commissie-
Mansholt komt in een advies aan
het overlegorgaan van PvdA, D'66
en PPR tot de conclusie, dat wij,
naar een andere samenleving toe
moeten. De centrale idee moet wor
den dat werken in een prestatie
maatschappij moet worden ver
vangen door een creatieve, niet een
zijdige geldelijk beloonde deelname
aan het maatschappelijk proces
De commissie vindt onder meer
nodig:
afremming en uiteindelijk stop
zetting van de bevolkingsgroei in de
wereld;
een radicale ombuiging van de
economische groei;
een herverdeling van inkomens
en vermogens om meer gelijkheid
te scheppen;
Regeringen moeten een gericht
en consequent voorlichtingsbe
leid voeren over geboortebe
perking. Voorbehoedsmiddelen moe
ten gratis beschikbaar worden ge
steld. Vrijwillige sterilisatie moet
worden gepropageerd. Abortus moet
als laatste middel worden,
toegestaan, ter beoordeling van de
ouder(s). Het adopteren van kin
deren moet worden vergemak
kelijkt en gepropageerd.
De commissie vraagt zich voorts
af of financiële middelen kunnen
helpen: premie voor kleine en kin
derloze gezinnen? Kinderbijslag
en kinderaftrek kunnen eventueel,
worden afgeschaft als er meer col-
Schaarste
Economische groei moet niet
meer eenvoudig- worden gedefini
eerd als toeneming van het natio
nale inkomen, vindt de commissie.
Het produktieproces schept nieuwe
schaarste: vermindering van hulp
bronnen. vervuiling van het milieu.
Een deel van de produktie is be
stemd voor het opheffen van de
nieuwe schaarste. zoals de
produktie van anti-vervuilingsin
stallaties. In het laatste geval is
helemaal geen sprake van econo
mische groei of welvaartsverhoging
en „houden we onszelf voor de gek".
Opmerkelijk in dit tijdsgewricht
van vrije loon- en prijsvorming in
Nederland is deze zinsnede in het
rapport-Mansholt: „Wie de inflatie
wil beteugelen, volledige werkgele
genheid wil scheppen en de inko
mensverdeling gelijker wil maken
zal zich gedwongen zien in te
grijpen in de inkomens- en prijs
vorming".
Herverdeling
De commissie vindt een door
dachte politiek van herverdeling van
het vermogen „een gebieden
de eis". Belastingen in de
vermogenssfeer moeten worden ver
hoogd (successierechten en vermo
gensbelasting) en Ingevoerd <ver-
mogensgroeibelasting) en aandelen
moeten worden omgeruild voor
overheidsobligaties.
Omdat het genoten onder
wijs nog belangrijker is als bron
voor de inkomensvorming dan ver-
mogensbezit, vindt de commissie dat
alle aandacht moet worden gegeven
aan de externe democratisering,
van het onderwijs: gratis kleuter-,
basis-, en voortgezet onderwijs plus
subsidiëring van de kosten van le
vensonderhoud en het gederfde in
komen voor scholieren afkomstig
uit lagere inkomensgroepen.
Suggesties
Nog enkele suggesties van de
commissie zijn
- beperking en in enkele geval
len stopzetting van de mogelijkheid
tot winstuitkering door particuliere,
ondernemingen;
- beheersing van de tarieven van
de vrije beroepen;
- alle werknemers in collectieve
arbeidsovereenkomsten onder
brengen en vervolgens met de
werknemers- en werkgeversorgani
saties afspreken dat uitke
ringen worden gedaan in centen in
plaats van in procenten;
- meer dan evenredige doorbere
kening van de maatschappe
lijke kosten in de prijzen.
De commissie vindt wel. dat deze
suggesties niet louter op nationaal
niveau kunnen worden verwezen
lijkt, maar op Europees niveau
moeten worden gecoördineerd.
Als er niets aan de leefbaarheid
van de steden wordt gedaan ziet de
commissie grote problemen opdoe
men, „waarbij vergeleken recente,
moeilijkheden zoals bijvoorbeeld
rond de Ambonnese woon kam
pen, in de Bijlmermeer of in de
oude wijken van Rotterdam, nog
onschuldige voorvallen zullen zijn".
Meer dan vroeger zal recht
streeks overheidsingrijpen ge
boden zijn: nationalisatie van
de grootste banken en van de ba
sisindustrieën «zoals staal, chemie
en energie». Maar daarom vindt de
commissie tevens, dat de centrale
overheid gedemocratiseerd moet
worden: „open en openbaar, opti
maal gecontroleerd door een parle
ment waarin open en democratisch
functionerende politieke par
tijen vertegenwoordigd zijn, met
een sterke en onafhankelijke pers,
radio en televisie en een onderwijs
systeem dat de mensen kritisch en
bewust maakt".
vraj De natuur, die ons in Nederland nog rest als het achter
tuintje van de grote stad, moet uiteraard ook al in zijn
>terkste bastions de aanval van de verstedelijking probe
ren af te slaan. Wel of geen nota's van ruimtelijke orde
ning met hun ambtelijke odes aan de natuur, de vijanden
igsi^an het groen rukken in het propvolste landje van Europa
mgemeen snel op.
- Ook op de Veluwe Neder-
jnds grootste recreatiepark heb-
*n de verdedigers de stellingen be
rokken. Landkaartjes ten kantore
an de Recreatiegemeenschap Velu-
fe brengen de bewegingen van
Ijand nauwkeurig in beeld,
ïkstjes spreken over waterinfiltra-
eeie-studies, militaire oefenterreinen,
weienemende woonbebouwingen,
>teljreede woningen, verkeersonrust,
n. [ie- en gasboringen, gasleidingen
D verontreiniging. Een gebied dat
de kaart in staat van paraatheid
rïjjkt te zijn gebrach^: het is duide-
dat Bolke de Beèr' een vooruit'
un'|end oog moet hebben gehad toen
al vele Jaren geleden van de Ve-
en fwe wegvluchtte,
cht
or* Te uniek
adrP Veluwe is te mooi en te uniek
xi ten offer te vallen op de mars-
lutes van grondspeculanten, stads-
Itbreiders en recreatie-demagogen,
min die bedreiging tegen te gaan
Wrijft de Recreatiegemeenschap
Ifcluwe haar stille verzet: een orga-
Isatie van 22 Gelderse gemeenten
e stilte en de rust van het uitge
rekte gebied wil bewaren en die
i snel stijgende recreatiebehoeften
lastig in de eigen hand wil hou-
r
fe beschermers van de Veluwe wer-
|n echter vanuit het Apeldoornse
[ntoor met meer goede en ambi-
,lejhize wil dan met wezenlijke
jlO)kcht. staffunctionaris W. Bak-
I508}r verklaart: „Wij kunnen nie-
and onze wil opleggen. En juist
n buitenaf wordt de Veluwe be-
igd. Er zijn veel voorbeelden,
lak kunnen we niet meer doen
n protesteren".
èderland is zo arm aan natuur en
|k aan initiatieven dat het bewa-
fi van het landschapsschoon al
luw in het gedrang komt Ook de
Jluwe moet maar toezien hoe on-
-wenste activiteiten zich plotseling
ongenood in zijn bossen afspe-
De E-8 kwam er vlak voor de
d waarin actiecomité's ontdekten
de wegenaanleg zijn bewogen
ipraak duldt, de uitgestrekte mili-
re oefenterreinen die wel tanks
lar geen publiek op hun grond
istaan waren al van veel oudere
impel.
Boortorens
iar enige tijd geleden verrezen er
>tseling boortorêns op de Veluwe.
Recreatiegemeenschap mocht
'nemen dat aan enkele oliemaat-
lappijen vergunning was verleend
proefboringen te verrichten,
n recente datum is het plan om
de Veluwe ook een drinkwater
ier voir te maken. Ook dat be-
uwt de Veluwse gemeenschap. De
er Bakker zegt: „We maken be-
Har tegen die plannen. We den-
allereerst aan de technische
rken die er dan weer bijkomen.
- tweede plaats: niemand kan
k"f Hellen wat de invloed voor flora
fauna is van een waterreservoir
Ier de grond".
Regionaal samenwerkingsverband
er natuurlijk nooit alleen om
ihts protesten te laten horen te-
de onverhoedse invallen van de
id loerende vijand Veel van de
omst van de Veluwe ligt wel
lelijk in handen van de Recrea-
lemeenschap en zijn gemeentelij-
en provinciale achterban. De ge
inten zijn bijv al overeengeko-
dat Arnhem niet naar het
'den en Apeldoorn niet naar het
in mag uitbreiden - dat daar-
de ongereptheid van de Veluwe
onschatbare dienst wordt bewe-
staat wel vast.
'Uk voor de toekomstige ont-
eling van Nederlands grootste
mooiste natuurgebied is vooral
-
ook de beleidsnota die de gemeen
schap twee jaar geleden opstelde:
„De ontwikkeling van de Veluwe tot
parkgebied van nationale betekenis".
Daarom heet het: „Aan industriële
wensen en verlangens, bijv. ten op
zichte van het buiten wonen, dient
paal en perk te worden gesteld
Evenmin passen hier militaire oe
fenterreinen, vliegvelden of delfstof
winningen". En: „De verstedelijking
rond de Veluwe krijgt een sneeuw
baleffect, brengt de noodzaak tot
nieuwe verkeersverbindingen, waar
uit dan weer nieuwe behoeften
voortvloeien".
Natuurmassief
De strijd kan nog wel even door
gaan. Maar dat in elk geval het
unieke centrale natuurmassief van
de Veluwe een parkgebied zal blij
ven en geen parkeergebied zal wor
den, lijkt alle angst en twüfel
ten spijt wel vast te staan. Er is
niet alleen de Tweede Nota voor de
Ruimtelijke Ordening die zich in
deze geest uitspreekt, er is tevens
het psychologische gedrag van het
grootste gedeelte van de natuur -
gangers: men strekt zich in onaf
zienbare rijen langs de bosrand uit.
slechts een enkeling die het daar
achter aandurft om het avontuur in
de reusachtige stilte van de natuur
te wagen.
De Recreatiegemeenschap Veluwe
kan natuurlijk nooit de enorme,
Jaarlijks nog drastisch stijgende
trek naar de Veluwe afremmen.
Streekplannen noemen in de mooi
weer-prognoses voor het jaar 2000
al een aantal dagrecreanten tussen
de 700.000 en de 900.000. Een schare
die ook Nederlands grootste natuur
gebied wel voorgoed van zijn rust
en zijn karakteristieke landschaps
schoon zal beroven Maar niet air
men de file tijdig genoeg afremt
Voorzieningen
„En dus", zeggen de bestuurders
van de Recreatiegemeenschap,
„moeten er nieuwe voorzieningen
komen die voornamelijk buiten het
bestaande natuurgebied worden ge-
projekteerd".
Het toekomstige gezicht van de Ve
luwe gaat zich op dit moment al
aftekenen. De Recreatiegemeen
schap is bezig met de grondaankoop
van centra, die straks als toeristi
sche grensposten rond de Veluwe
zullen liggen. Het worden er zeker
dertien, verleidelijke horde-lokker
tjes met hun ligweiden, plassen,
strandjes en ijs-kraampjes, die met
DEN HAAG 'ANP) Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland wil
len dat de luchthaven Rotterdam ge
sloten wordt voor nachtverkeer Zij
zullen de minister van Verkeer en
Waterstaat hierom vragen. Aan pro
vinciale staten hebben zU voorgesteld
zich bij dit onderzoek aan te sluiten.
Het aantal nachtvluchten op de
luchthaven Rotterdam is in 1971 ten
opzichte van 1970 met 30 procent ver
minderd tot 689, alduis G.S. Gezien
de ongunetige ligging t.o.v. de woon
bebouwing moet de luchthaven vol
gens hen geheel gesloten worden voor
nachtverkeer.
Volgens G.S. is minister Drees
tegen sluiting, omdat hij de lucht
haven niet in een uitzonderingsposi
tie wil brengen t.o.v. andere lucht
havens. Ook zouden maatregelen wor
den voorbereid om het nachtvliegen
vco her'. Nede lar.;: e beperken tot
het strikt noodzakelijke.
Naar de mening van G.S. steekt de
ligging van Zes'.ienhoven t.o.v. de
woonbebouwing zeer ongunstig af
vergeleken bij de andere secundaire
luchthavens. Dat rechtvaardigt wel
«en uitzondering-maatregel vinden
G.S.
G.S. wUzen er nog op dat minister
Drees enkele meetpunten rond de
luchthaven Rotterdam wil laten
plaatsen om een beeld van de ge
luidshinder in dit gebied te krijgen.
De meetpunten worden aangesloten
op 't registratiecentrum van Schiphol.
Zilveren gulden
en rijksdaalder
gaan verdwijnen
DEN HAAG 'ANPi Met ingang
van 1 Januari 1973 zullen zilveren
guldens en rijksdaalders uit de om
loop worden genomen. Dit betekent,
diat van die datum af deze munten
geen wettig betaalmiddel meer zUn.
Voor de betreffende maatregel is
thans een wetsontwerp by de Tweede
Kamer Ingediend.
In een toelichting daarop stelt
staatssecretaris Van der Stee van
Financiën, dat de voorgestelde maat
regel een logisch gevolg is van de in
voering van nikkelen guldens 1968)
en rijksdaaldes (1970), Het naast el
kaar bestaan van nikkelen en zil
veren is volgens de staatssecretaris
slechts gedurende een overgangspe
riode aanvaardbaar, maar als blij
vend verschijnsel ongewenst.
De Nederlandse Bank brengt sonde
geruime tyd de aldaar binnenko
mende zilveren guldens en ryksdaaJl-
ders niet opnieuw in omloop. Hier
door is het aantal in omloop zUnde
zilveren guldens teruggelopen van
f 183,5 miljoen 'augustus 1968) tot
f 137,8 miljoen «eind december 1971),
In oktober 1971 stond voor een be
drag van 116,4 miljoen aan zilveren
rijksdaalders uit. Eind december 1971
was dit gedaald tot het bedrag van
f 115,8 miljoen.
de twee al verrezen relax-kampe
menten (bij Nijkerk en Ermelo)
straks minstens 500.000 bezoekers
kunnen opvangen.
De natuur van de Veluwe - een
van de weinige nog omvangrijke ar
senalen van natuurschoon in
Noordwest Europa - moet even
voorbij de legerplaatsen van de
dagjesmensen ongestoord voort kun
nen ruisen. Het Nederlandse volk
heeft het nog nooit zo gemakkelijk
gehad om een unieke en onvervang
bare zaak te behouden: gewoon op
je rug gaan liggen als de speeltui
nen, picknick-weilanden en cafeta
ria's eenmaal om halt hebben v
zocht.
De Recreatiegemeenschap lijkt ook
in die geest te denken. „Het na
tuurgebied zelf kan dan nog rust
ruimte bieden, indien een te ver
doordringen van gemotoriseerd ver
keer en andere storende elementen
kan worden voorkomen". Van de
boortorens is in elk geval al bekend j
dat ze nog steeds geen olie hebben
ontdekt.
ROTTERDAM ANPDe politie
in Rotterdam, die gisteren 316 voer
tuigen met gevaarlijke stoffen con
troleerde, heeft 86 overtredingen ge
constateerd. Vier voertuigen werden
naar de plaats van herkomst terug
gestuurd. omdat er geen keurin.gs-
documenten aanwezig waren. Bij
thuiskomst bleek dat bij één van de
auto's de benodigde papieren voor
handen waren De overige drie moes
ten worden leeggepompt.
De politie voerde met achttien mar,
negen uur lang de controle uit op 't
punt GroenekruiswegVondelingen-
weg—Zuidelijke Rondweg in Rotter
dam-Zuid. De controle op de nale
ving van de voorschriften werd ge
daan aan de hand van een boekje,
datispeciaal voor deze gelegenheid was
samengesteld.
Er waren 27 voertuigen zonder
oranje schild, dat bij bepaalde ge-
vaarlyke stoffen zichtbaar moet zijn.
Bij 22 wagens bleken de pechlampen
niet in orde te zyn en acht auto's
hadden geen of ondeugdelyke blus
apparatuur. De politie constateerde
negen overtredingen voor wat de
vervoersdocumenten betreft.
ADVERTENTIE
dak makkelijk!
Met Postgiro steeds snel en
precies op tijd uw salaris, loon,
pensioen of ander inkomen.
(Vervolg van pagina 1
Het ledental van de NVSH be
droeg twee jaar geleden nog zo'n
200.000. Per 1 januari van dit jaar
waren er nog 175.000. Hoeveel leden
de NVSH per 1 maart j.L telde kan
voorzitter Smit niet zeggen. De me-
Door
Kees Haak
dedeling van een hoofdbestuurslid
dat de jongste contributieverhoging
opnieuw aanmerkelyk ledenverlies
(23.000) tot gevolg zal hebben, noemt
hU „overdreven".
„Dat is nog niet bekend", aldus de
heer Smit, „want de ervaring leert
dat tweederde van de leden die hun
contributie niet in januari betalen,
dat later in het jaar alsnog doen".
Subsidie
De NVSH is overigens niet van
plan bU de pakken neer te blUven
zitten. Op stapel staat een groot
scheepse ledenwerfactie. Daarnaast
zal de vereniging alles in het werk
stellen om voor rUkssubsidie in aan
merking te komen.
Op dit ogenblik ontvangen alleen
de in 1969 van de vereniging ontkop
pelde en in een aparte stichting <dr.
Rutgershulzen) ondergebrachte con
sultatiebureaus subsidie. De heer
Smit: „De subsidieregeling consulta
tiebureaus voor sexualiteit die in '71
tot stand is gekomen, onderscheidt
een aantal taken. Eén van die taken
is het geven van sexuele voorlichting.
WU zijn hard bezig om als NVSH
voor die taak op financiële steun
aanspraak te maken".
Zo is de NVSH met name van plan
om minister Stuyt aan z'n woord te
houden waar deze bewindsman on
langs verklaard zou hebben dat „het
kabinet wel voelt voor subsidiëring
van sexuele voorlichtingsactiviteiten".
Kwaliteit
Men hoort wel zeggen dat de
NVSH zichzelf langzamerhand over
bodig heeft gemaakt. De pil ls „in
geburgerd" en condoomautomaten
hangen aan de straat. Wat valt er
nog allemaal sexueel te hervormen?
De heer Smit: „Zolang er nog ge
meenten zUn die op allerlei dwaze
manieren condoomautomaten van de
straat weren, via beperkende bepa
lingen in de politieverordening en
zelfs via de preeario-rechten, zolang
laat naar onze mening de verkryg-
baarheld van voorbehoedmiddelen te
wensen over. Daarnaast blyven wy
vasthouden aan onze kwaliteitseisen
waaraan voorbehoedsmiddelen moe
ten voldoen. Zo vertegenwoordigen
wij het consumentenbelang in een
Er is nog veel meer werk aan de
NVSH-winkel. „Op het gebied van
voorlichting byvoorbeeld. Schoolvoor-
lichting met name. Informatie over
leermiddelen, training van onderwy-
zers, opleiding van vormings- en
trainingsmedewerkers, wetsnschappe-
lyke voorlichting ook.
Voorzitter Smit onderstreept het
belang van rapporten onlangs door
het wetenschappeiyk bureau gepro
duceerd. Rapporten over pedofilie,
sexualiteit gehandicapten, kosmopo-
litieke vorming, abortus, sterilisatie
van man en vrouw, over pornogra
fie. het functioneren van jongeren-
sociëteiten voor homofielen, zeer re
centelijk het rapport over de ,.C-
film", het nieuwste voorbehoedmid
del.
„Neem nou het nog niet by het par
lement ingediende wetsontwerp in
zake abortus provoeatus De NVSH
heeft de leden van de Eerste en
Tweede Kamer vorige week een
brief geschreven waarin met klem
geprotesteerd wordt tegen dat wets
ontwerp. Het is zoals het er nu zou
liggen volstrekt onaanvaardbaar. We
zullen dan ook alles doen om het
zelfbeschikkingsrecht van de vrouw
te verdedigen. In dat kader moet
men ook het besluit van de NVSH
zien om half april haar tweede
abortuskliniek in Zwolle te openen,
de zevende in Nederland.
Voor veel werk dat de NVSH zou
willen doen is geen geld Een voor
beeld is het ambitieuze plan om ln
Nederland te komen tot een net van
actie- en informatiecentra. De fi
nanciën om dit plan uit te voeren
ontbreken. Bestaande activiteiten
van de NVSH zullen onder de be
zuinigingsmaatregelen moeten ïyden.
Voorzitter Smit ..We gaan alles zo
goedkoop mogelyk doen". Op het ver
enigingsorgaan Sextant zal dit jaar
een ton worden bezuinigd.
Image
Binnen ledenraad en hoofdbestuur
van de NVSH wordt de roep sterker
om van een aantal verenigingsactivi
teiten meer commercieel profyt te
trekken. Met name wordt daarby go-
dacht aan zaken als: Sextant, midde
lenverkoop en de uitgevery.
De meerderheid voelt daar echter
bar weinig voor „omdat vercommer
cialisering Je image dusdanig ver
keerd beïnvloedt", aldus voorzitter
Smit, „dat de NVSH aan haar
ideële doelstellingen niet meer zou
toekomen
Het zyn die doelstellingen die de
filosofie van de NVSH blyven dicto-
