Jlomme zat niet te wachten
l>p het
Aiandement
POLITIEK ROULETTES PEL ROND HET „GOKJE"
'ok bankiers hebben het geld niet voor het opscheppen
Wiegel
trekt
LTERDAG 4 MAART 1972
mensen denken weieens
bankiers lieden zijn, die het
voor het opscheppen
Inderdaad, kunnen zij zich
i wat meer permitteren dan an-
»n. omdat zij kundig met ander-
s geld weten op te springen.
de Smalen
voornaamste bron van inkom-
l bestaat uit het verschil tussen
rente welke zij vergoeden voor
pld dat bij hen in bewaring wordt
r even en de rente, die zij zelf
^^oen bedingen als zij met dat
van anderen kredieten of le-
■ften verstrekken. Uiit dat rente-
Ichil, dat aardig oploopt bij de
langrijke bedragen waarmee
pers te maken hebben, moeten
(nwoordig de kosten worden be
lden. En vraag niet wat voor
ten. De bankiers staan al Jaren
op de tocht door de kosteninflatie,
want elke loongolf telt zwaar aan
in een dienstverlenende sector, waar
de mens de primaire schakel is tus
sen cliënt en bedrijf.
Tot voor kort kon de kostenstijging
aardig worden opgevangen, omdat
de rente voor kredieten en leningen
steeg, terwijl er een zekere vertra
ging optrad in de rentestijging voor
spaar-, salaris- en privérekeningen.
Verhangen
De bordjes zijn echter verhangen.
Even star als de rentevergoeding op
genoemde rekeningen zich bewoog
in opgaande lijn, even moeilijk is
het de vergoeding omlaag te
schroeven nu de rente voor kredie
ten en leningen krachtig is gedaald.
De rentemarge is aanzienlijk kleiner
geworden.
Vooral bij een verlaging van het
officële discontotarief door de Ne-
derlandsche Bank zoals die nu weer
is afgekondigd, krijgen de bankiers
het te pakken. In de meeste geval
len is de rente, welke wij berekenen
voor handelskredieten, gekoppeld
aan het tarief dat de Nederland-
sche Bank in rekening brengt aan
de bankiers indien zij zelf moeten
aankloppen om krediet in geval alle
middelen zijn uitgezet en er tijde
lijk een aanvulling van de kas no
dig is. De Nedelrandsche Bank is
de enige instelling waar zij krediet
kunnen opnemen tegen onderpand
van schuldbrieven van de Staat.
Daalt het disconto, dan gaat meteen
de rente voor een belangrijk deel
van verstrekte handelskredieten om
laag. Daardoor worden de winsten
van bankiers van twee kanten be
laagd: a. door de kostenstijging en
b. door de inkrimping van de rente
marge.
Bezorgdheid
Geen wonder dat in het deze week
verschenen Jaarverslag van de Am-
ro-Bank een toon van bezorgdheid
doorklinkt. Het zal een hele toer
zijn om de winst dit Jaar op
peil te houden van 1971, dat wel
een bij uitstek goed Jaar voor de
bankiers is geweest. De valuta-on
rust in de wereld heeft gemaakt
dat zij een korreltje konden mee
pikken aan provisie op valutatrans
acties. Door de verschuiving in de
verdeling van het nationale inko
men in de richting van het werkne
mersinkomen is er een krachtige
toeneming in de spaartegoeden op
getreden. Dat is een voordelige zaak
gebleken, maar het omgekeerde kan
het geval zijn als de rentedaling
zich voortzet.
Een indruk van de gevolgen van de
omslag krijgt men bij de beoorde
ling van de resultaten van de Am-
ro-bank. Nadat in het eerste half
jaar de winst 30 procent hoger was
uitgevallen dan in het overeenkom
stige deel van het voorafgaande
jaar, is de tweede helft heel wat
minder gunstig geweest.
Het gevolg is dat de nettowinst van
het gehele Jaar maar net 15 procent
boven het peil van 1970 uitkwam.
Voor een deel la de teruggang ver
oorzaakt door een extrastorting in
het pensioenfonds teneinde het mo
gelijk te maken dat de gepensio
neerden in de toekomst een vakan
tietoeslag op htm pensioen krijgen.
Extra-storting
Zonder de extrastorting zou de
winst met 26 procent zijn toegeno
men. Zelfs de meest verstokte aan
deelhouder zal het de gepensioneer
den niet misgunnen dat zij een in
flatiesteuntje in de rug krijgen.
Bankpensioenen zijn doorgaans niet
hoog, zodat alle beetjes helpen zo
lang de pensioenen niet op basis
van de geldontwaarding worden op
getrokken.
Het spreekt vanzelf dat de bankiers
zich ernstig beraden over de vraag
hoe zij de kostenstijging kunnen
opvangen dooor vermeerdering van
inkomsten nu de rentemarge
krimpt.
Vroeger was het zo dat de kosten
gedekt konden worden uit provisie
inkomsten. welke verkregen werden
voor de dienstverlening aan cliën
ten. De ren te winst bleef over en
dat werd nodig geacht, omdat voor
het behalen daarvan geen arbeid
behoefte te worden verricht. Die si
tuatie bestaat allang niet meer.
Toch moet vergroting van de provi
sie-inkomsten uitkomst brengen,
aangezien het op den duur niet
mogelijk is om de ene categorie van
cliënten in dit geval de spaar
ders een onredelijk deel van de
kostenlast te laten dragen. Er moet
een aanpassing komen om scheef
groeien van de belangrijkste inkom
stenbronnen te voorkomen.
Het zit er daarom wel i n dat de
bankiers denken over aanpassing
van diverse tarieven, terwijl de
kans niet Uitgesloten moet worden
geacht dat er in de toekomst kosten
zullen worden berekend voor de be
handeling van betaalcheques aan
welke manier van betalen hert. pu
bliek zo goed gaat wennen.
Geklede jas
Doordat de bankiers zich steeds
meer op het publiek zijn gaan rich
ten het is tegenwoordig niet no
dig om een geklede Jas en een net
gestropte das aan te hebben om
goed ontvangen te worden is er
veel meer ruimte aan bankgebou
wen nodig dan vroeger. De laatste
Jaren hebben de bankiers er han
denvol geld aan uitgegeven en het
ziet er naar uit dat er nog heel
veel aan moet worden besteed. Het
gevolg is dat de afschrijving op de
waarde van de gebouwen voortdu
rend grotere bedragen opeist, wat
mede bijdraagt tot de kostenstij
ging. De bankiers zullen daarom
alle zeilen moeten bijzetten om de
wedloop met de kosten bij te benen.
"^Ugelopen zondagavond hebben we voor het eerst sinds lang
(er eens kunnen kijken en luisteren naar Carl Romme, van
15 tot 1961 fractievoorzitter van de KVP in de Tweede Kamer
—bewonderd zowel als gehaat leider in de politiek.
hij geen lid meer is van de
van State kon de oude politie-
'os weer vrijuit spreken, wat hij
ook bepaald deed.
het vele behartenswaardige
Ad Langebent aan hem onttrok,
ik twee punten uitgekozen voor
korte bespreking: Rommes posi-
tn opzichte van een aantal bis-
pppelijke uitspraken, vooral het
ndement van 1954, en zijn opvat
en over een corporatieve staat,
n9e' uiting komend in zijn ontwerp
r een nieuwe grondwet, dat
in de oorlog schreef.
óp van den Berg
el mensen hebben zich erover
iat Romme blijkbaar
jit vooraf op de hoogte is gesteld
de verklaringen die de bisschop-
ir^ met betrekking tot de katholie-
partij en het organisatiewezen
■Iden afleggen en evenmin van de
Jt van het roemruchte Mande-
jit van 1954, waarin stemmen op
4pvdA werd ontraden en het lid-
ttschap van het NW zelfs ver-
nomische zaken nauwelijks een ge
meenschappelijk standpunt innam
Zulke zaken vielen onder wat daar
heette de "vrije quasties", waar
door de katholieke partij tot een on
berekenbaar gezelschap en 'n weini?
betrouwbaar politiek bondgenoot
werd.
Door nu met zoveel woorden iede
re katholiek naar de ene partij te
drijven, werd het risico vergroot
dat de KVP tot haar vooroorlogse
positie zou worden teruggedrongen
ten koste van het duurzame bondge
nootschap met de socialisten. Het
episcopaat heeft weinig besef gehad
van dit soort consekwenties van het
mandement, heeft ze in ieder gev?'
niet erg belangrijk gevonden.
Uit Limburg
Een tweede reden om geen twij
fel te koesteren aan Rommes bewe
ringen is dat het Mandement afkom
stig was uit Limburgse kring, waar
men zich meer dan men in het wes-
ten deed zorg maakte over de
toenemende invloed van niet-confes-
sionele organisaties als de PvdA, het
NVV en het Humanistisch Verbond.
Het is bekend, dat de tekst van
het Mandement voor een groot deel
is geschreven door de uit het katho
lieke organisatieleven af j qe partij door "politieker" te
komstige hulpbisschop van Roer- i qen) niet meer alle katholieken kon
mond, dr. Hansen. Een nogal starre omvatten, dan was er ook een gel
en autoritaire man, die met stei- (üg excuus om er niet op te hoeven
gende nervositeit de afkalving van stemmen. Een zou het dan bij af-
het katholieke organisatiewezen in wijkende politieke keuze blijven?
zijn streek bezag. Niet primair de
belse denken i>ver de .ge
meente" of „kerk" als een
mystiek lichaam, dat niet uit
lossen cellen bestaat, maar veeleer
uit te onderscheiden en onderling
van elkaar afhankelijke organen als
hoofd, handen en voeten. Met ande
re woorden: ledereen heeft in de ge
meente (buiten de gemeente: in de
maatschappij) zijn eigen talenten
en daardoor zijn eigen plaats binnen
een sociale stand die hem
als geheel vertegenwoordigt en hem
stem geeft.
Men kan niet ontkennen, dat in dit
soort van op Paulus gebaseerde
theoriëen een stuk werkelijkheids
zin schuilt en dat politieke beslissin
gen ook nu in vrij sterke mate wor
den beïnvloed door meer dan alleen
maar individuele kiezers of zelfs
maar door de individuele parlemen
tariërs. Pressiegroepen hebben niet
alleen stem in het kapittel, maar
ook vaak niet te onderschatten
machtsmiddelen In Nederland heb
ben ze er nog wat meer dan in veel
andere landen, omdat ons politieke
stelsel sterk beïnvloed is door dit min
of meer corporatieve denken in con
fessionele kring.
Romme zei het zelf al: het blijkt
bijvoorbeeld uit de wijze van candi-
daatsstelling voor de parlementaire
fracties.
T egenargument
Drie redenen
:h is er inderdaad alle reden
ri te veronderstellen, dat Romme
erdaad niet vooraf op de hoogte
ld gesteld. Ik noem er drie.
eerste is dat Romme behoorde
degenen, die veel liever niet
jden, dat het episcopaat zich over
i politieke keuze der katholieken
fcprak. Romme is altijd een voor-
pder geweest van samenwerking
i de PvdA, meer in het algemeen
h een KVP die niet slechts een
thniipkp beginselpartij was, maar langrijkste: het katholieke organisa-
ioiens een partij met een duidelijk i tieleven was de basis voor de eman-
I verplichtend politiek program. cipatie der katholieken en het sa-
st4 bezwaar tegen de vooroorlogse menbindend element. De politieke
tuf staatspartij was, dat die wel een partij vormde daarbij niet. zoals bij
Étnselpartij was. maar ten aan- de gereformeerden <de ARP> de mo-
n van bijvoorbeeld sociale en eco- I tor der ontwikkelingen, maar veel
eer de vertegenwoordiging en
spreekbuis naar buiten toe. Mensen
als Romme wilden van de partij we
liswaar meer maken dan dat, maar
in het organisatieleven bestond daar
tegen ongetwijfeld bezwaar, zelfs al
onderschreef men Rommes prakti
sche politieke handelen. Immers, als
politieke situatie, maar de toestand
in eigen katholieke kring lag aan de
basis van de bisschoppelijke verkla
ringen en Mandement.
Een derde reden en tevens de be-
Maar overigens en nu kom ik
aan het tweede punt van bespreking
Romme was, zoals het oude room
se kerklied zegt, "een kind der Ker
ke": hij zag en ziet de katholieke
eenheid als ideaal en tevens de kat
holieke partij als nauw verbonden
met heel het katholieke organisme,
bestaande uit groepen, organisaties
en standen. Vandaar zijn se-
mi-corporatieve grondwetsvoorstel
len.
Romme ziet Immers de mens niet
alleen als individu, maar tevens als
lid van een of meer sociale organis
men. die als zodanig een eigen per
soonlijkheid hebben en daardoor ook
eigen zeggenschap verdienen. Dat
Verziekingsproces
Romme heeft trouwens gelijk ge
kregen: de KVP verloor na het Man
dement vrij snel aan politieke dui- geen uitsluitend katholieke visie,
delijkheid en werd later min of meer j men vindt haar ook terug in de so-
de haard van het verziekingsproces ciale theoriëen van Abraham Kuy-
in ds Nederlandse politiek Ook het per over de „souvereiniteit in eigen
bondgenootschap met de socialisten kring", die een verweer vormen te-
kwam aan zijn einde, al was de gen liberaal individualisme en de
PvdA daar zeker zo schuldig aan als marxistische klassenstrijd,
de KVP. De theorie is gebaseerd op het bij-
Is die filosofie ook Juist? Volgens
velen niet. Een veel gebruikt tegen
argument is, dat de fascisten
haar eveneens huldigden en
dat ze alleen daardoor al ver
werpelijk zijn. Op zichzelf is dat nog
geen voldoende bezwaar, lijkt me.
Waar het om gaat is, dat niet iede
re "cel", of groep daarvan, in onze
samenleving veroordeeld wil wezen
om permanent in dezelfde situatie te
blijven zitten. Niet God heeft
de standen geschapen maar
de mens en men rekent het als een
vooruitgang dat de samenleving
minder star is geworden en meer
mogelijkheid is gaan bieden tot ver
andering van positie. Zij die eens
de hand vormden, willen ook wel
eens het hoofd wezen (zo wilden het
de oude socialisten).
De belangrijkste eigenschap en
winst van de parlementaire demo
cratie is niet de macht van het ge
tal. maar veeleer haar eigenschap
periodieke verandering van regime
en dus van beleid mogelijk te ma
ken, ook al begint dat vaak met de
"tierelantijnen" die Romme aan het
parlement zou willen ontnemen. Wat
de corporatieve staat van haar on
derscheidt is het gevaar dat on
veranderlijkheid. verstarring en
duurzame ongelijkheid worden geïn-
st i tution aliseer d.
Wiegel trekt nog steeds volle zalen.
In de herfst begon de voorzitter
van de VVD-fractie in de Tweede
Kamer aan een kennismak ings-
toernee" door het land. Deze week
ln Woerden bereikte hij de finish.
„De zaal" is in deze maanden het
zelfde gebleven: ademloze bewonde
ring voor de verbale prestatie van
de Jonge fractieleider. Wiegel zelf
lijkt wat van toon te zijn veran
derd.
Dé onderwerpen waar hij met het
grootste gemak een uur over vol
praat, zijn gebleven: de sociaal-eco-
nomisch-financiële situatie, de par
tijpolitieke verhoudingen, de positie
van de VVD in het politieke krach
tenveld.
Met de economie gaat het nog
steeds slecht. Vooral slecht, vindt
Wiegel, door de hoge loonkosten.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Door
Peter Riemersma
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiiiiiiti
In de herfst wilde Wiegel nog niets
weten van ingrijpen in lonen en
prijzen door de regring. Nu is hij
al een flink stuk opgeschoten in de
richting van de meest nabije rege
ringspartner, DS'70, die wél wil.
Dit is zijn voorstel: laat het be
drijfsleven zo spoedig mogelijk weer
om de tafel gaan zitten om de
loonkostenontwikkeling voor 1973 en
volgende Jaren kritisch te bezien.
Als dit hernieuwde centrale loon-
overleg eenmaal op gang is. moet
de regering, meent Wiegel, de heren
wederom uitnodigen voor een ge
sprek in het Catshuis de ambts
woning van premier Biesheuvel.
Want zegt Wiegel nu: ..De regering
blijft verantwoordelijk Zij mag niet
buiten de ontwikkelingen staan."
Deze zorg over de loonontwikkeling
hangt ten nauwste samen met de
zorg over de begroting voor 1973,
waar het kabinet al voorzichtig mee
bezig is. Nadat minister Geertsema
al eerder heeft gezegd, dat er nog
meer bezuinigd moet worden, zegt
Wiegel eveneens dat verder be
snoeien onvermijdelijk is. HU herin
nert daarbij aan een WD-eis, dat
de extra-uitgaven-stijging van 1%
boven de toegestane 6% moet wor
den Ingelopen. Om zijn geloof in de
coalitie-van-vijf te onderstrepen,
grijpt Wiegel op zo'n moment terug
op twee zinnetjes van KVP-fractie-
leider Andriessen in een dagbladin
terview: „Nu al is duidelijk dat er
beleidsombuigingen moeten komen
in de begroting van 1973. Verdere
bezuinigingen zijn onontkoombaar.*
Scherp neemt de WD-fractielelder
stelling tegen de blokvorming in het
parlement. Hij doelt dan niet in de
eerste plaats op de progressieve
drie, PvdA. D'66 en PPR, maar op
de drie christelijke regeringspart
ners, KVP, ARP en CHU. ..Laten
we de dingen 'toch met z'n vijven
bespreken," klaagt Wiegel. Ietwat
dreigend laat hij erop volgen, dat
de VVD wel eens genoodzaakt zou
kunnen zyn om meer voor-overleg te
plegen met DS '70.
In zijn gedachten over D '66 ls
Wiegel ook een stapje verder. In
Woerden deed hij een niet mis te
verstane uitnodiging aan de groep-
Goudsmit uit de partij te stappen
en banden met de VVD aan te
knopen. Maar die groep zou dan
kwalitatief en kwantitatief wel van
enig kaliber moeten zijn.
Wiegel zag perspectief voor partij-
vernieuwing als WD. DS '70 en de
groep-Goudsmit uit D'66 naar el
kaar zouden toegroeien.
dat deel van de bevolking dat
0 min of meer regelmatig een
j(je) waagt, staat de barometer
mooi weer. Er waait een gunsti-
Igokwind over het land sinds de
kamerleden Geurtsen (WD)
Van Schalk (KVP> vorig jaar
iober voorstelden roulette, lotto.
Den en het rad van avontuur te
Rliseren en verder de maxima
kleine loterijen en prijsvragen
vervijfvoudigen. Het voorstel
Bk een sneeuwbal-effect te heb-
l. Onmiddellijk kwamen ook
atsloterijvoetbaltoto en paar-
Itotalisator met wensen om hun
«let te vergroten. Verder werden
kansautomaten in de belangstel-
B gebracht wat geen wonder is.
Ut in België verspeelt het publiek
irlijks ongeveer honderd miljoen
Iden op deze suggestieve appara-
l In Nederland zal het zeker niet
nder zijn.
de onlangs gehouden hoorzitting
D een bijzondere commissie uit de
feede Kamer die het voorstel van
heren Geurtsen en Van Schaik
oet beoordelen, ging het dan ook
honderden miljoenen aan op-
engst uit kansspelen Alleen al
it batig saldo van een Nederland
lotto schat ik op 100 miljoen
Aden per Jaar Dat is ongeveer
enveel als de gezamenlijke op-
engst van staatsloterij, voetbaltoto
paardentotalisator Een Neder-
ndse roulette zal tenminste 14
Ujoen gulden zal opleveren.
Nederlanders verspelen thans
ongeveer een half miljard gulden
per jaar bij alle mogelijke kansspe
len in binnen- en buitenland. Dat
is exclusief de Beurs, door de be
kende econoom Keynes meermalen
met „casino" betiteld. Bovendien zei
de regering reeds in 1905 bij de in
troductie van de Loterijwet, dat de
speelzucht bij loterijen ..veel minder
de drijfveer is dan bij vele opera
ties ter effectenbeurs."
Een half miljard is een fors bedrag
maar toch relatief niet groot indien
vergeleken met andere niet-noodza-
kelijke uitgaven. Zo geven de Ne
derlanders jaarlijks ongeveer tien
miljard gulden uit aan roken, drin
ken. snoepen, bezoek aan horeca
bedrijven, vermakelijkheden en eve
nementen. Verder besteedden ze in
1971 2.6 miljard gulden aan buiten
landse reizen, het merendeel voor
vakanties. De vijfhonderd milljoen
zijn dus nog geen vijf procent van
de niet-noodzakelijke uitgaven, zo
dat niet gezegd kan worden dat de
Nederlander teveel van zijn „vrije
geld" verspeelt. Hij „kanaliseert"
zichzelf. Bovendien staan onze
landgenoten bij buitenlandse speel
banken bekend als voorzichtige spe
lers. Uitzonderingen natuurlijk daar
gelaten.
Een miljoen
In het gevestigde instituut, de
staatsloterij, zijn er ruim één mil
joen deelnemers die allen dromen
van een flinke prijs, natuurlijk
liefst de hoofdprijs. De voetbaltoto
trekt gemiddeld per week 650.000
deelnemers, die op alle dertien goed
„hopen".
De paardentotalisator heeft 20.000
vaste aanhangers. Tezamen met wat
gelegenheidswedders, zorgen deze
voor ruim 500.000 bezoeken pier jaar
Dan is er de Duitse lotto Sinds
1965 is deze in populariteit gestegen
Dat is ook het gevolg van de ijveri
ge bemiddeling van vlak over de
grens. Volgens een recente Nipo-en
quete spelen thans circa 800.000 Ne
derlanders regelmatig in deze lotto
Vele tienduizenden Nederlanders be
spieten met animo de al dan nie
legaal opgestelde kansautomaten
Het aantal „Beursspelers" is nie
bekend. Banken en commissionairs
voelen er niets voor om voor statis
tische doeleinden op te geven hoe
veel cliënten een of meermalen eei
transactie in aandelen doen.
Ook is onbekend het aantal deelne
mers aan loterijen en prijsvragen,
goedgekeurd door de colleges van B
en W. of de minister van Justitie En
dan de roulette Volgens mijn ra
ming telt Nederland ongeveer 50.000
regelmatige roulette-spelers. Daar
naast zijn er een onbekend aantal
gelegenheidsspelers
Niet optellen
Natuurlijk mogen de genoemde ge
tallen niet zomaar opgeteld worden,
want hoewel ieder" echte spieier zijn
voorkeur heeft, noudt hij zich
meestal niet bij één vorm van
kansspel. Zo zullen aanhangers van
de staatsloterij en de voetbaltoto
ook lotto spielen Klanten van de
paardentotalisator en van de book
makers zijn. vaak ook roulette-spe
lers. Niet voor niets komen bij de
roulette een aantal termen uit de
paardenwereld voor, zoals croupier
en a cheval.
Uitermate globaal kan geschat wor
den dat een 2.5 miljoen Nederlan
ders min of meer regelmatig aan
kansspieten deelnemen. Dat is een
kwart van de bevolkingsgroep van
achttien jaar en ouder.
Wat wordt de kans op een groter I
assortiment kansspelen in eigen
land?
Voorzover bekend is het voor hei
éérst in de piarlementaire geschiede-
nis, dat de volksvertegenwoordiging
zelf een wet op de kansspelen kan
formuleren: een terrein dat zovele
Nederlanders raakt.
In het algemeen is de afstand tus
sen parlement en bevolking minder
groot dan die tussen ministerie en
jevolking. Daarom mag verwacht
vorden dat ditmaal een wetsvoor
stel tot stand zal komen dat zoveel
nogelljk rekening houdt met de
thans onder de bevolking levende
vensen. maar ook met de bestaande
ïezwaren.
Wetsvoorstel
Op dit ogenblik is niet te voorspel
len hoe dit wetsvoorstel zal luiden
Eerst wanneer de bijzondere com
missie haar voorlopig verslag bij de
Tweede Kamer inbrengt, zal er
meer bekend zijn. Tot dan blijft
het spieculeren om ln beurster-
men te spireken. Naar mijn mening
hebben staatsloterij, voetbaltoto en
paardentotalisator de gunstige
stand van de gokbaronn ter goed
aangevoeld. Het lijkt niet onmoge
lijk dat het parlement aan hun
specifieke wensen tegemoet zal ko
men. Hetzij geheel hetzij gedeelte
lijk
De lotto zal waarschijnlijk worden
toegelaten, gezien ook de enorme te
verwachten opbrengst van dit niet-
verslavende populaire kansspel.
Welke instelling de lotto daadwer
kelijk zal uitvoeren, is niet te voor
spellen. Er is een aantal gegadig
den, terwijl ook een aparte lotto-or
ganisatie tot de mogelijkheden be
hoort.
Vermoedelijk zal ook het kienen
toegestaan worden. Daarbij zal dan
wel overwogen worden dat wetten
voor het gehéle land gelden en dat
kienen vrijwel identiek is aan bin
go. Zeer goed denkbaar zijn bingo
séances in bijvoorbeeld badplaatsen
en vakantieoorden verspreid over
het gehete land.
Rad -van-avontuur
Toelating van het rad-van-a vontuur
lijkt niet logisch Het is de voorlo
per van de roulette. In feite is het
een roulette waarbij alleen op één
nummer (dus „en plein") gespeeld
kan worden. Zou men deze ..roulet
te" in handen van allerlei vereni
gingen willen geven?
Een goede wettelijke regeling van
het zo uitermate belangrijke gebied
van de kansautomaten lijkt thans
tot de mogelijkheden te behoren
Van verschillende zijden werd op de
hoorzitting gepleit voor het toelaten
van kansautomaten met munt- of
inwisselbare penning- uitworp Mo
gelijk is een oplossing de reeds eer
der aan het parlement voorgesteld"
Nationale Automaten Stichting, die
kansautomaten zou exploiteren voor
doeleinden van algemeen belang
De voorgestelde verruiming var 1
maxima voor loterijen en prils i-
gen lijkt ook een goede kans te
maken, hoewel bij gebrek aan sta
tistische gegevens niet bekend is om
hoevele tientallen miljoenen per
jaar het gaat.
Wegens haar zeer speciale karakter
is de roulette het meest omstreden
onderwerp. In het bijzonder sinds
begin 1968 heeft een pro-roulette-
pressiegroep. zoals men zichzelf
noemt, een tendentieuze campagne
voor de toelating gevoerd. Daarbij
kwamen de feiten nagenoeg niet
aan bod. Die campagne werd. merk
waardig genoeg, voor een deel gefi
nancierd met overheidsgelden en
voorts uit verplichte heffingen.
Natuurlijk heeft die propaganda in
druk gemaakt op het Nederlandse
volk en zijn parlement. Te meer
daar er geen campagne tegenover
stond die de waarheid over de rou
lette verkondigde.
De bijzondere commissie uit de
Tweede Kamer heeft echter inmid
dels ook objectieve en deskundige
Informatie ontvangen omtrent de
materie-
Ik weet niet of de altijd ijverige
Nederlandse bookmakers al een no
tering hebben opgemaakt voor wed
denschappen pro en contra de toe
lating van de roulette? In Engeland
zou dit reeds lang zijn geschied.
Maar, om in roulette-terminologie
te blijven: indien de toelating van
de roulette identiek is met ..notr'
en de niet-toelating met „rouge",
geef ik op dit ogenblik de spelers
op „noir" meer kans op een *r*ffer,
maar het blijft nolitiek roulette
Kansspelend Nederland wacht met
spelspanning af.