Peking wil geen volledige
afmars van V.S. uit Azië
Regering in Bonn gaf
16 miljoen aan de vijf
Palestijnse afpersers
In Zambia
één partij
REDT TED "GOOD
OLD ENGLAND"?
Veldslag
in Parijs
in vogelvlucht in vogelvlucht
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1972
BUITENLAND
PEKING (DPA/AFP/Reuter) De tafelredes van presi
dent Nixon en premier Tsjoe En-lai tijdens het afscheidsdiner
van gisteren hebben geen onthullingen gebracht wat betreft
het verloop van de besprekingen van de afgelopen vijf dagen.
Beide leiders onderstreepten het nut van de besprekingen en
drongen aan op voortzetting van de contacten en toenadering
tussen de volkeren van de Verenigde Staten en China.
Teleurstellend
nemen aan de Indochinese oorlog vol
ledig hadden genegeerd sinds Nixon
maandag in Peking was aangeko
men. bit is in scherp contrast met de
lijn die de „Chinese propaganda-me
dia" voorheen aanhielden toen zij
voortdurend aanvallen deden op de
Verenigde Staten, aldus radio-Mos
kou.
Een andere opmerkelijke vedkla-
ring rond het bezoek van Nixon
kwam uit de Chinese hoofdstad zelf.
Na afloop van het Amerikaanse be
zoek aan de „verboden stad" zei
maarschalk Jen Tsjen-Jing dat presi
dent Nixon „vrede en een goede
oogst" heeft meegebracht. Dit com
pliment van een belangrijk Chinees
persoon als de maarschalk lijkt een
betekenis te hebben die ver uitgaat
Sommige Amerikaanse waarne
mers vinden het teleurstellend dat
Nixon en Tsjoe niet repten over con
crete resultaten van hun gedachten-
wisseling. De reden daarvoor is mo
gelijk dat Chinezen en Amerikanen
bezig zijn met het opstellen
gemeenschappelijk communiqué, dat
waarschijnlijk pas na Nixons vertrek
vrijgegeven zal worden. Amerikaan
se kringen hebben gisteren bevestigd
dat een gemeenschappelijke verkla
ring in de maak is
De vijfdaagse besprekingen lijken
uit te monden in een „verklaring van
vreedzame samenleving", die de weg
moet vrij maken voor herstel
normale diplomatieke betrekkingen, boven een eenvoudige beleefheidsfor-
De Chinezen schijnen meer haast te mule. „Wij hopen", zei de maar-
willen maken met die normalisering schalk nog, „dat de volken van onze
dan Washington wenselijk vindt. In beide landen en van de gehele we-
geen van de uitspraken is ook maar reld wel zullen varen bij de vrede en
een zinspeling te vinden over de ter- de overvloedige oogst",
mijn die nodig is voor het herstel maarschalk Jen Tsjen-jing dat presi-
van de diplomatieke betrekkingen, de belangrijkste politieke persoon-
'Over de voornaamste hinderpalen die lijkheid in de Chinese hiërarchie na
een normalisering in de weg staan, premier Tsjoe En-lai en hy schijnt de
zoals Taiwan en Indo-China, hebben hoogste figuur in het militaire appa-
Nixon noch Tsjoe in het openbaar raat te zijn nu Lin Piao verdwenen
met een woord gerept. is.
Volgens zegslieden in Peking is
Nixon duidelijk te verstaan gegeven
over Vietnam slechts op één
plaats onderhandeld kan worden: in
Parijs. Dat zou een teleurstelling be
tekenen voor Nixon, die hoop koes
terde op een „eervolle oplossingvan
kwestie-Vietnam" als beloning
r zijn toenadering tot China, Niet
temin leken beide partijen tijdens
het afscheidsdiner dat de Amerika
nen hun gastheren aanboden, tevre
den over het resultaat van hun over- J
Na het diner reist het Amerikaan
se gezelschap samen met onder
meer premier Tsjoe En-lai naar
Hangtsjoe. Vanochtend (omstreeks)
middernacht onze tijd) werd hij daar
verwacht. Na overnachting in
Hangtsjoe reist Nixon naar Sjanghai, i
waar hij de zondag doorbrengt. BONN (DPA) Een Arabische heeft aan de kaping van de jumbo- len geposte brief laten weten,
Maandagochtend vertrekken de Ame- ondergrondse organisatie met uit- Jet van de Westduitse Lufthansa zij vijf miljoen dollar moesten heb-
rikanen dan weer naar de Verenigde stekende internationale verbindingen vijf miljoen dollar (circa 16,25 mil-
Staten. iJoen gulden) "verdiend". Dit heeft
de Westduitse minister van Verkeer,
I Leber, gisteren in Bonn onthuld. Hij
Duitse auto-fusie? Grote aan- I zei dat de bondsregering het geld
deelhouders van Volkswagen, Daim- had betaald als losprijs
dat
De weg volgend die het Kremlin is
ingeslagen sinds president Nixon zich
in Peking bevindt, heeft radio-Mos
kou gisteren gezegd, dat China wiJ
dat de Verenigde Staten een rol in
Azië spelen en zich niet volledig uit
het gebied terugtrekken. Volgens het
Hongkong opgevange radiobericht
China Amerika hebben gevraagd
i „bepaalde rol" in Azië te spelen.
„gezaghebber.de kringen" zou
zijn vernomen dat Peking geen vol
ledige Amerikaanse terugtrekking uit
Azië wil.
President Nixon en premier
Tsjou En-lai gebruikten warme
handdoekjes nadat zij ten af
scheid hadden gegeten op Pe-
kings luchthavenvanwaar de
Amerikaanse president vertrok
naar Hang Chow.
President Kaoenda van Zambia
(zuidelijk Afrika) heeft gisteren mee
gedeeld dat hij heeft besloten van
Zambia een staat met maar één
partij te maken.
Oppositieleider Nkoemboela heeft
gezegd begin volgende week te zullen
laten weten of zijn partij meedoet of
j niet, Kaoenda maakte duidelijk dat j
LONDEN Is Edward Heath de
„man voor het Uur" zoals Churchill
het was in mei 1940? Het lijkt mis
schien een idiote vraag. Maar het is
een vraag die hier door geenszins
idiote lieden, zoals de politieke
commentator van de Sunday Times,
reeds gesteld een al bijna even ge
vaarlijke crisis door als die waaruit
Sir Winston zijn benarde volk red
de. En net zoals hij, dank zij zijn
vurig, romantisch temperament ge
knipt was voor de rol van St. Joris
worstelend met de nazi-draak, zo
zou de koude, prozaïsche Ted de
„man voor het Uur" kunnen blijken
Door
James Huizinga
Vrijgelaten Een hof van beroep
in Rome heeft gisteren de vrijlating
gelast van vijf rechts-radicalen, die
6inds maart van het vorig jaar ge
vangen werden gehouden op beschul
diging van deelneming aan een sa
menzwering voor een rechtse
staatsgreep. Volgens het vonnis ont
breken de bewijzen.
ler-Benz en BMW beraadslagen op veertien
het ogenblik over de eventeelu fusie j "absoluut
dezer drie maatschappijen om zo den". De 174 passagiers waren
te komen tot een enorm Westduits al vrijgelaten,
automobielenconcern, aldus meldt
het zakenblad "Kapital". Het drie
tal heeft een jaaromzet van 7,8 mil
jard dollar en de combinatie zou na
General Motors en Ford de groot
ste ter wereld zijn.
ben. Dit geld moest in verschillen
de valuta's en in voorgeschreven
coupures in de Libanese hoofdstad
worden bezorgd. Als niet binnen een
etmaal aan deze eis zou zijn vol- j zyn besluit definitief is. Hij verbood j
daan, zou het toestel op het vlieg- op 4 februari een van de twee oppo-
bemanningsleden, die veld van Aden, waar het sinds dins- sitiepartyen, de vijf maanden oude
levensgevaar verkeer- dagochtend stond, met de veertien Verenigde Progressieve party en zet-
bemanningsleden worden opgebla- te 123 leiders ervan gevangen onder
zen. De Westduitse minister sprak
tember 1970 vier internationale
keersvliegtuigen kaapte en opblies.
Mevrouw Jacqueline Onassis Dat
op naar het
Leber noemde de kapers "de j van een "perfecte misdaad". Aan-
bloeddorstigste groep waarmee men j gezien men er van overtuigd was,
tot dusver te maken heeft gehad", j dat de ontvoerders hun dreigement
Het betrof een "dochter-onderne- zouden uitvoeren, was het gevraag-
ming" van het "Volksfront voor de de geld gegeven. Toen dit op de af-
bevrijding van Palestina" van de gesproken plaats was overgedragen,
Palestijnse arts Habas.j, dat in sep- kregen de kapers het sein om de be-
het
resp. Swissair, BOAC en de Ameri-
New York, waar
aangespannen tegen de hardnek-
kiJtoUraa, ZujU Galella. De
den gezet.
voormalige Amerikaanse presi
dentsvrouw wenst dat Gallela
wordt bevolen dat hij op tenmin
ste 200 yards afstand blijft
haar en haar familie.
De vijf kapers, die volgens Leber
voor een deel bij namen bekend zijn,
hadden op een gegeven moment dins
dag de Lufthansa via een in Keu-
manning vrij te laten
toestel te ontruimen. Na korte tijd
door de politie van de volksrepubliek
Zuid-Jemen te zijn vastgehouden,
werden zij vrijgelaten.
Behalve het losgeld kost de kaping
de Lufthansa ook "verscheidene hon
derdduizenden marken" aan gederf
de inkomsten, aldus minister Leber.
Hij zei dat de veertien bemannings
leden drie weken extra-vakantie
krijgen om op hun verhaal te ko-
wie de vroegere vice-president Kan-
wepwe. De presiident zei Nkoemboe-
la's partij die 20 zetels in het parle
ment heeft niet te zullen ontbinden.
Het parlement blijft bestaan tot de
grondwet is geamendeerd.
Misdadig De politie van Nenea-
ton in Engeland zoekt naar een
vrachtautochauffeur, die 36 vaten
cyanide een voorraad die vol
doende is om een miljoen mensem te
doden heeft achtergelaten op
het terrein van een oude steenfa
briek. die thans als speelterrein
voor de Jeugd wordt gebruikt. De
vaten zijn op bevel van de politie
van Warwickshire door een vuilop-
haalbedrijf verwijderd De toestand
van de vaten was bijzonder slecht,
sommige lekten zelfs al.
te zijn nu het gevaar dat zijn volk
bedreigt een heel andere vorm heeft
aangenomen.
Dat gevaar is een verval van de
parlementaire en democratische ze
den waar dit land zo lang en met
zoveel reden prat op is gegaan, een
onrustbarend om zich heen grijpen
van een soort van anarchie, een ere
sie van het traditioneel respec
voor wet, orde en gezag, een nei
ging tot gewelddadigheid die he
land „onregeerbaar" dreigt te ma
ken en de Sunday Times zelfs aar
de „de Weimar-Republiek" doel
denken.
Het klinkt allemaal erg alarmerend
Maar het komt geenszins uit ultra
conservatieve hoek, waar men bij
de geringste ordeverstoring gaarne
met zulke grote woorden schermt.
Er gebeurt zoveel dat kort geleden
nog vrijwel ondenkbaar zou zijn ge
weest. Als de stakende mijnwerkers
hun strijd om een sterk inflatoire
loonstijging hebben gewonnen, dan
hebben zij dat voor een belangrijk
deel te danken aan een strljdme-
thode die hier zelden op zulke
schaal is toegepast; lichamelijke in
timidatie van werkwilligen.
Handgemeen
En wat nog wel zo bedenkelijk is, is
dat het thans zelfs in het parle
ment herhaaldelijk tot handgemeen
komt. Dat Bernadette Devlin, de
jeugdige socialiste uit Ulster, in be
grijpelijke opwinding over de
schietpartij waarbij dertien van
haar streekgenoten het leven lieten,
minister Maudling letterlijk in de
haren vloog, is nog tot daaraan toe.
Onrustbarender, maar de mening
van velen, was dat de voorzitter het
niet eens nodig achtte haar een re
primande toe te dienen en dat een
paar dagen later een mijnwerkers
vertegenwoordiger in het Lagerhuis
al even ongestraft kon dreigen dat
hij zijn kiezers onder zekere om
standigheden tot „geweld, geweld,
geweld!" zou aansporen.
Maar haar diepterecord sloeg de
„mother of pariaments". zoals
Westminster eens placht te heten,
met de beschamende vertoning na
de stemming waarbij Heath, dank
zij de hulp van vijf liberalen, met
de voeten over de Europese sloot
kwam. Men zal gelezen hebben hoe
een groepje socialistische Lagerhuis
leden daarop reageerde met de libe
ral eleider telijk te gaan. Alsof him
eigen leiders, overtuigde Europeanen
zoals Jenkins en Stewart, hun par
tij een kwartier eerder al niet ge
noeg in diskrediet hadden gebracht
door hun dappere woorden van ver
leden jaar oktober, toen zij voor
Europa stemden, thans maar weer
in te slikken! Weliswaar is het mo
gelijk, zoals hier in een vroeger ar
tikel reeds betoogd, him gedrag met
veel goede wil en subitiliteit goed te
praten. Maar wanneer sommigen
Het ligt voor de hand, dat de lei
ders van de Sowjet-Unie het bezoek
van president Nixon aan Peking
achterdochtig in het oog houden. Op
merkelijk is, dat de grote bladen in
Moskou weinig aandacht schenken
aarr deze voor het Kremlin toch zo
belangrijke gebeurtenis en dat de
radio pas na drie andere buiten
landse berichten melding maakte van
Nixons gesprek met Mao Tse-toeng
en Tsjoe En-lai. Maar deze tactiek
van bagatelliseren kan moeilijk een
zekere mate van verontrusting camou
fleren, zoals die bijv. door Charlotte
Saikowski, correspondente in Mos
kou van „The Christian Science Mo
nitor" uit de mond van verscheidene
Russen werd opgetekend. De Russen
en de Amerikanen moeten vrienden
zijn, zo luidde een van die uitlatin
gen, „want de Russen hebben méér
met de Amerikanen gemeen dan
Washington met Peking". Een andere
uitspraak: „Hoe kunnen jullie, Ame
rikanen, tot een akkoord komen met
zo'n tirannieke gemeenschap, waar
de leiding het volk overstelpt met
maoistische propaganda en waar 800
•nilJ oen mensen in robots veranderd
iijn?" Vooral dit laatste, zo voegt de
correspondente daaraan toe, klinkt
bijna als zelfspot uit de mond van
aen onderdaan van een land, dat
tientallen Jaren gebukt ging onder
aen van de ergste dictaturen uit de
geschiedenis der mensheid en waar
tot op dit ogenblik massa-propagan-
ia net zo zeer gemeengoed is als in
China. Vreemd, dat Russen zo wei
nig oog hebben voor de gebreken van
hun eigen bestuur, dat zij de Ameri
kanen dit soort verwijten doen. Wat
intussen de diepste achtergrond van
de Amerikaanse toenadering tot
China ook moge zijn, dat daarin on
gerustheid over de Sowjetrussische
expansie een rol speelt zal niemand
willen ontkennen. De inval in
Tsjecho-Slowakije, de voortdurende
bedreiging van Oost-Europa met de
Brezjnew-leer (op grond waarvan
het Kremlin zich het recht toekent
„ongehoorzame" satellietstaten met
geweld tot de orde te roepen), de
schoten aan de Oessoeri, het ver
schijnen van de Sowjetrussische vloot
in de Middellandse Zee en nu ook in
de Indische Oceaan, de nieuwe mili
taire contacten met Egypte, het
partij kiezen voor India in het con
flict met Pakistan, de verontrusten
de versterking van de Sowjetrussi
sche bewapening ondanks stichtelijke
praatjes over de noodzaak van vei
ligheidsconferenties dit alles en
nog meer is zowel voor Amerika als
China (sommige punten voor de een
meer dan voor de ander) reden ge
weest het probleem van de onder
linge machtsverhoudingen nader te
bezien. Men behoeft nog niet dade
lijk aan een Amerikaans-Chinees
eenheidsfront tegenover de Sowjet-
Unie te denken. Toch is het een en
ander reden genoeg om een vraag
teken te zetten achter de hierboven
geciteerde Russische uitspraak, dat
de Amerikanen en de Russen méér
met elkaar gemeen hebben dan de
Amerikanen en de Chinezen. Het is
dan ook de vraag of deze stap van
Nixon om in Peking te gaan praten
typisch-Nixoniaans mag heten. Ver
moedelijk zou een andere president
op grond van de Amerikaanse be
langen, hetzelfde hebben gedaan.
Mag men dus Nixons bezoek aan
China beschouwen als een Ameri
kaanse poging om de druk van de
kant van de Sowjet-Unie te verlich
ten, hetzelfde geldt voor China, dat
eveneens streeft naar een tegenwicht
voor de gevaren, die het van de zyde
van het Kremlin ducht. Een drie
hoeksverhouding van de (potentieel-)
machtigste staten ter wereld heeft
dus de plaats ingenomen van het tot
nu toe bestaande dualisme. De vraag
is dit op den duur meer voor- dan
nadelen oplevert. Leiding van de we
reld door twee grote mogendheden,
die elkaar in evenwicht houden, kan
profijtelijk zijn, mits die tweevou
digheid niet verandert in tweedracht.
En zover leek het toch langzamer
hand wel te zijn gekomen. Terwijl
Amerika buiten zijn grenzen steeds
voorzichtiger lijkt te worden en zelfs
ten aanzien van Europa een politiek
van minder bemoeiing volgt, is de
Sowjet-Unie steeds expansiever ge
worden. Van de twee paarden voor
de werldwagen trekt de een duidelijk
harder dan de ander, niet echter om
die wagen sneller uit het moeras te
halen, maar om zichzelf in een be
tere positie te plaatsen. Een soortge-
lijk gevoel moet ook in Peking de
overhand hebben gehad. Zó gezien
zijn de gemeenschappelijke belangen
van Washington en Peking groter
dan de contrasten Toch zou het. zo
lang Nixon zijn bezoek aan het
Kremlin nog niet achter de rug heeft
en daar heeft kunnen polsen welke
indruk zijn reis naar China heeft
I gemaakt, onverstandig zijn van „nau-
I we betrekkingen" tussen de Verenigde
Staten en China te spreken. Het is
trouwens, zoals de „Frankfurter All-
gemeine Zeitung" dezer dagen terecht
opmerkte, allerminst onmogelijk, dat
de nieuwe driehoek van geval tot ge
val uiteenlopende combinaties ople
vert. Er zijn dus wel degelijk varia
bele samenhangen mogelijk: Ameri
ka met China tegenover de Sowjet-
Unie, Moskou en Washington tegen
Peking ofRussen en Chinezen
contra de Amerikanen. Daarbij komt,
dat ook met de groei van andere
machten gerekend moet worden: ook
Japan en de Europese eenheid tellen
mee en zullen zich waarschijnlijk
steeds meer doen gelden. In dit ver
band is de landkaart in een van de
bureaus van de Amerikaanse Har
vard universiteit belangwekkend.
Daarop is aldus David K. Willis,
voormalig correspondent in Tökio van
de „Christian Science Monitor" in
een artikel in dit blad Japan even
groot afgebeeld als China. De teke
naar is namelijk niet van de geogra
fische omvang van beide landen uit
gegaan maar van de economische be
tekenis. Die kaart dateert uit 1964.
Zou men thans een dergelijke kaart
vervaardigen, dan zou Japan zelfs
driemaal zo groot als het Chinese
vasteland getekend moeten worden.
Iets dergelijks, zo zou men daaraan
kunnen toevoegen, geldt ook voor de
Tien van Europa, die gezamenlijk een
enorme economische macht verte
genwoordigen. die evenmin als Japan
onderschat mag worden. Tegen deze
achtergrond gezien is het zelfs mo-
j gelyk, dat de Drie-van-nu binnen
afzienbare tijd worden omgezet in de
I Grote Vijf.
1 RL
mnner partijgenoten bovendien nog
iet recht menen te hebben de libe-
alen aan te vliegen omdat zij hun
iuropese geloofsovertuiging wel
:.rouw zijn gebleven, dan is het de
nan in de straat niet kwalijk te
nemen als hij balen zou krijgen
van de taferelen die zijn politici
hem tegenwoordig te bieden hebben.
En mede daardoor die vrees, sterk
overdreven als zij mij vooralsnog
lijkt, dat Westminster een zelfde lot
als Weimar beschoren zou kunnen
zijn.
Verbittering
Is Ted Heath de man om zijn volk
daarvoor te behoeden? Of is hy,
zoals zijn vijanden volhouden, de
man die dit gevaar zelf heeft opge
roepen door de politieke verbittering
welke hij met zijn politiek heeft
gewekt? Voor hen is hij de belicha
ming van een koude, harteloze, doc-
trinair-kapitalistische klassepolitiek,
de gezworen vijand van de vakbon
den, een typisch produkt van het
kleine middenstands-milieu waaruit
hij zou stammen (in feite werkte
zijn vader, begonnen als timmer
man, zich daartoe op, net zoals zijn
moeder haar brood verdiende ale
dienstbode).
Voor zijn vrienden is hij uiteraard
een geheel andere figuur, een man
die de vakverenigingen aandurft in
zijn strijd tegen de inflatie en ten
dien einde zelfs een periode van
groeiende werkloosheid voor zijn
rekening durft nemen omdat hij, in
tegenstelling tot voorgangers als
Home, MacMillan of Eden, niet ge
remd wordt door het schuldcomplex
tegenover de arbeidersklasse dat zij
aan hun geprovilegieerde afkomst
ontleenden.
Maar er is één ding waar vriend en
vijand het wel over eens zijn. Dat
is Heath's ijzeren wilskracht, door
zijn aanhangers geprezen als on
wankelbare vastbeslotenheid en
moed van zijn overtuiging, door
zijn tegenstanders gelaakt als blin
de, eigengereide koppigheid. Het is
een eigenschap die men bij een eer
ste kennismaking met Heath nau
welijks zou vermoeden, want zyn
zwijgzaamheid, czijn gebrek aan
bonhomie, ja zelfs zyn onhandig
heid, zijn makkelij^ mis te verstaan
als verlegenheid, gebrek aan zelf
vertrouwen of een maatschappelijk
minderwaardigheidscomplex. Maar
als hij daar werkelijk last van had,
als hij in het bijzonder niet lak
had aan klassegevoelens van elke
soort, zou hij het waarlijk niet heb
ben klaargespeeld de eerste Tory-
premier van eenvoudige komaf te
worden. Hij heeft zich in feite van
kinds af aan steeds de belichaming
van rustig zelfvertrouwen getoond.
In die zin is deze eenzame, gesloten,
hoekige maar veelzijdige figuur
evenzeer een mannetjesputter ala
Churchill. En daarbij komen, zoals
ieder kan getuigen die hem ooit op
een persconferentie met moeilijke
vragen heeft geconfronteerd, een
vlugheid en helderheid van geest,
een gedetailleerde kennis van zaken
en een geheugen, die niet voor die
van Harold Wilson onderdoen.
PARIJS (Reuter, DPA) Bij een
hevige vechtpartij voor de poorten
van de Renault-fabriek in de Parijse
voorstad Boulogne-Billancourt zijn
gistermiddag één dode en veertien
gewonden gevallen. Onder de gewon
den zijn acht politiemannen. Er wer
den vierhonderd betogers in arrest
gesteld.
De onlusten braken uit tijdens een
betoging van het "maoïstische" ac
tiecomité Renault", die het personeel
wilde oproepen tot solidariteit met
'n ontslagen Renault-arbeider, die al
vier weken in hongerstaking is. Ze
deelden pamfletten uit, waarin drei
gementen werden geuit aan het ka
derpersoneel en de directie van de
staatsfabriek. De betogers, gewapend
met ijzeren staven en knuppels, be
kogelden de agenten met stenen.
