Britse
takers
dwingen
uitroepen noodtoestand af
ilintoff: Luns
vilde niet echt
Onderhandelen
Uw
toeverlaat
bij GRIEP
Geestelijk
klimaat
in Praag:
verstikkend
EN SADAT: ALLEBEI ZEER TEVREDEN
NIXON
WEER
ALS
VAN
OUDS
Beperkingen
Angela Davis
Madrid
verschijnt
toch weer
IS UITNODIGING AAN BRANDT MEESTERCOUP VAN TEL AVIV?
WASHINGTON Na maan
den van stilte is Vietnam op
nieuw een nationale kwestie ge
worden in de Verenigde Staten.
H. R. Haldeman, één van presi-
Door
mr. H. L. Leffelaar
dent Nixons meest mysterieuze
adviseurs, beschuldigt iedereen
die kritiek had op Nixons voor
stellen voor een regeling van de
Vietnam-oorlog van landver-
Haldeman zei letterlijk in een
tien dagen geleden opgenomen,
maar gisteren pas uitgezonden
televisievraaggesprek: "Voordat
president Nixon zijn laatste
voorstel openbaar maakte, wa
ren zijn kritici onbewust een
echo van wat de vijand wenste.
Nu, na Nixons bekendmaking,
BUITENLAND
zUn ze er doelbewust op uit om
de vijand te helpen en te steu
nen. President Nixons voorstel
len komen met de eisen van
Hanoi overeen, op een punt na,
en dat is hun eis dat wij een
communistische regering instal
leren in Saigon".
Hoewel Haldeman geen na
men noemde, was het duidelijk
dat hü vooral de Democratische
kandidaten Muskie en McGovern
bedoelde. Muskie onthield zich
tot nog toe van commentaar,
maar McGovern zei: "Wat wij
hier zien, is het weer opduiken
van de "oude Nixon", met de
zelfde goedkope, schunnige tac
tieken die erop gericht zijn aan
vallen te doen op het karakter
van zijn opponenten. Ik verzet
me bovendien tegen het feit dat
deze aanvallen worden gedaan,
door iemand wiens ervaring in
de buitenlandse politiek werd
opgedaan in het advertentie- en
reclamevak. Wat de Nixon-re-
gering in wezen zegt, is dat zij
die van meet af aan tegen de
oorlog zijn geweest, er nu ver
antwoordelijk voor zijn dat de
regering er niet in is geslaagd
de oorlog te beëindigen".
H. R. Haldeman is in het Witte
Huis één van de machtigste
Nixon-adjudanten. Hij bepaalt
wie toegang heeft tot de presi
dent, en van hem wordt gezegd
dat hij evenveel, zo niet meer,
invloed heeft dan Nixons-advi-
seurs als minister van Justitie,
John Mitchell en zelfs dr. Hen
ry Kissinger. Haldeman, één van
de talrijke mannen rondom de
president die direct uit de ad
vertentie- en reclamewereld
werden aangetrokken, wordt ook
beschouwd als één van de brei
nen achter de veldtochten van
vice-president Agnew tegen de
Perschef Ronald Ziegler pro
beerde later op de dag het ef
fect van Haldemans uitspraken
wat te verzachten met de mede
deling dat ze niet beschouwd
moesten worden als de persoon
lijke meningen van de president.
Maar ook deze afzwakking kon
niet verdoezelen dat Haldeman
zich niet zonder medeweten van
de president voor 't eerst bloot
gaf op de t.v., en dat het Witte
Huis er blijkbaar op uit was om
senator Muskie zo vroeg moge
lijk de pas af te snijden voordat
Vietnam opnieuw een topkwestie
in de verkiezingen zou worden.
En wanneer Haldemans (door
het Witte Huis gesanctioneerde)
uitspraken, een maatstaf zijn
voor het soort verkiezingscam
pagne dat het Witte Huis in de
komende maanden denkt te gaan
voeren, dan kan Amerika zich
voorbereiden op een strijd die
zijn weerga niet zal hebben wat
betreft persoonlijke aantijgingen
en politieke verdachtmakingen.
ADVERTENTIE
k
OME (DPA, Reuter) Premier
Mintoff van Malta heeft gister-
fnd voor zijn vertrek uit Rome
l«fd een nieuwe ontmoeting met
iritse minister van Defensie Lord
rington in de Italiaanse hoofd
zeer onwaarschijnlijk te achten.
vierde gespreksronde over een
we overeenkomst voor liet ge-
van de basis op Malta was in
niddag zonder resultaat afgeslo-
Mintoff had het laatste voor
van Carrington en secretaris
eraal mr. Luns van de NAVO
«r een „ultimatum" genoemd,
ilta kan geen ultimatum accep-
Wij zijn geen kolonie van
irland of van een ander land.
een vrij land en vrije men-
intoff noemde ook Luns niet „te
lier trouav" toen hij naar Rome
tm. Hij was niet gekomen om
lelijk te onderhandelen. Hij zei
r Rome te zijn gekomen in de
inderstelling dat het laatste te-
rooretel van Malta zou worden
j besproken, maar dat is niet aan de
orde geweest. Hij besefte onder valse
voorwendsels naar Rome te zijn ge-
j nood. De verwerping van het tegen-
I voorstel had men hem ook telegra-
I fisch kunnen meedelen.
Mintof ontkende dat Engeland en
de NAVO hem definitieve voorstel
len hadden gedaan ter vernieuwing
van het defensie-akkoord. Zij had
den helemaal geen voorstel gedaan
omdat zij Malta's tegenvoorstel ken
den en dit niet hebben besproken.
Niet meegedeeld is welk bedrag nu
is aangeboden als pacht voor de
bases. Malta heeft een bedrag van 18
miljoen pond sterling gevraagd en
Engeland en de NAVO hadden eer
der samen 14 miljoen geboden
Het voornaamste geschilpunt tus
sen Engeland en Malta is het aantal
Maltezers dat op de Britse bases zal
werken. Het waren er tot dusver 6100
maar Engeland zou dit aantal willen
verminderen tot 1500, wat een zware
slag zou betekenen voor het eiland,
dat niet veel bronnen van inkomsten
heeft.
DUBLIN De hoofdweg van
Dublin (Ierland) naar Belfast
(Ulster) was gisteren bij de grens
post Killean geblokkeerd door op
geblazen vrachtauto's, personen
wagens konden zich met moeite
door een vrijgemaakte opening
wringen. Volgens ingewijden ivas
de ontploffing niet het werk van
het IRA, maar van de protestant
se Oranje-groepering om de im
port uit Ierland te stoppen.
SAN JOSÉ (UPI) Een Califor-
nische rechter heeft alle vraagge
sprekken met Angela Davis verboden.
Aanleiding hiertoe was een televisie-
gedachtenwisseling van een uur,
waarin de voorvechtster voor gelijke
vechten voor negers en blanken ver
telde waarom zij communist was ge
worden. Volgens Angela zal er pas
een einide aan het racisme in Ame
rika komen „als wij een einde aan
het hele systeem hebben gemaakt".
Zij sprak niet over het komende pro
ces tegen haar.
De rechter die verdere vraagge
sprekken verbood, Richard Arnason,
had op 28 juli van het vorig jaar be
paald, dat Angela Davis eens per
week aan een vraaggesprek mocht
deelnemen. De president van de
rechtbank in het district Santa
Clara, James Scott, verbood op zijn
beurt sheriff James Geary in het
openbaar verklaringen over het pro
ces af te leggen. De verdedigers van
Angela Davis oefenden kritiek op de
twee verbodsbepalingen.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse regering heeft de nationale noodtoe
stand aangekondigd om het hoofd te bieden aan de toenemende
problemen voor de stroomvoorziening in het land tengevolge
van de nu al ruim vier weken durende mijnstaking. De eerste
maatregelen als gevolg van de noodtoestand gaan waarschijn
lijk vannacht om middernacht in en behelzen een verbod op
verlichting van openbare gebouwen en neonreclame op straat.
De Engelse voetbalbond heeft de clubs aangeraden om doorde
weekse wedstrijden bij kunstlicht naar de middag te verplaat
sen of te verschuiven naar later in het seizoen.
Er zijn drie voorname redenen voor
het besluit dat vandaag door het
noodcomité binnen het Britse ka
binet werd genomen: de nog steeds
voortdurende mijnstaking zonder
uitzicht op een vergelijk, het met
succes posten van de stakers bij
de electrische krachtcentrales en
het besluit van vrachtrijders om
geen olie meer bij die centrales te
Waarschijnlijk zal de Engelse elek-
triciteitsgebrudker morgen bij het
ontbijt voor het eerst merken van
stroomschaarste. Er is een roule-
ringssysteem uitgewerkt waar
bij om de beurt delen van het land
van stroom verstoken blijven. De
laatste keer dat in Engeland een
noodtoestand werd aangekondigd
was in december 1970 toen de ar
beiders in de elektriciteitscentrales
model gingen werken.
Destijds behoefden geen bijzondere
99
MADRID (APP, UPI) Het be
kende liberale Spaanse dagblad „Ma
drid", dat op last van de Spaanse
regering in november werd gesloten,
gaat weer verschijnen. Maandag of
mogelijk nog eerder wordt de publi-
katie hervat, aldus Garcia Tre-
vijanoK de advocaat die de eigenaars
vertegenwoordigt.
De bekendmaking kwam volkomen
onverwacht. Vorige week hadden de
eigenaars juist de definitieve ophef
fing van het blad meegedeeld.
Volgens de advocaat is op het
laatste ogenblik overeenstemming
bereikt: „We beschouwen het als een
grote overwinning voor de Spaanse
pers". „Madrid" was een van de wei
nig Spaanse kranten die enigszins
kritisch stonden ten opzichte van
Franco-regime. De sluitings
maatregel van november was dan
ook slechts één van de vele straf
maatregelen, die de regering tegen
het blad heeft genomen. De publi-
katie was bij een andere gelegen
heid ook al voor vier maanden ver
boden. De herverschijning van „Ma
drid" is mogelijk gemaakt doordat
een consortium van beroepsorganisa
ties en vakbonden het beheer over
het blad heeft overgenomen. De eige-
*s hebben wel de concessie ge
daan dat het consortium zelf de
directeur mag benoemen. De vorige
directeur, Pontan, is afgetreden om
de onderhandelingen te vergemak
kelijken.
maatregelen te worden geno
men, omdat binnen 48 uur na de
afkondiging het geschil werd bij
gelegd. Ditmaal ziet het er naar
uit dat werkgevers en mijnwerkers
zich onverzoenlijk in hun stellin
gen hebben ingegraven en een spoe
dig vergelijk lijkt volledig uitge
sloten. Integendeel, de botsingen
tussen posters en politie wora'en
steeds bloediger en kwaadaardi
ger.
In Birmingham raakten gisteren
voor de tweede schtereenvol-
gen.de dag posters slaags met agen
ten. Daar vielen toen verschillen
de gewonden en een aantal stakers
werd gearresteerd toen zij vracht
rijders te lijf gingen die door het
kordon wilden breken.
Volgens het Engelse staatsrecht
moest de noodtoestand worden af
gekondigd bij een koninklijke pro
clamatie. Nu Koningin Elizabeth
vanmiddag naar het Verre Oosten
is vertrokken voor een reeks offi
ciële bezoeken, zal de Britse Raad
van State de verdere formaliteiten
verrichten. De regering krijgt met
de noodtoestand formeel vrijwel
ongelimiteerde volmachten en kan
bijvoorbeeld troepen inzetten om
olie of steenkool naar de krachit-
stations te vervoeren. Maar in fei
te zal het kabinet-Heath waar
schijnlijk alles proberen om de
vakbonden niet nog meer tegen
de haren in te strijken.
Daarbij komt dat de Engelse open
bare mening het een rechtvaardi
ge zaak vindt dat de mijnwerkers
hogere lonen krijgen voor hun ris
kante arbeid. Zelfs een rechts en
meer dan gezagsgetrouw blad als
de Daily Express bleef er op hame
ren dat Heath zijn halsstarrige
loonpolitiek van acht procent stij
ging en niet meer in dit speciale
geval moet laten varen.
Met een enkelwoord
Leraren bevrijd De politie van
Caracas (Venezuela) is gisteren een
handelsschool binnengevallen om 70
leraren te bevrijden die sinds maan-
door studenten als gijzelaars
werden vastgehouden. De studenten
eisen onderwijshervormingen, hogere
beurzen en voorzieningen voor de
school.
Elfvoudige moordenaar Een 20-
jarige zoon van een rijke Argentijnse
autofabrikant heeft tegenover de po
litie verklaard, dat hij bij een reeks
roofovervallen in totaal elf personen
heeft gedood. De jongeman, Eduardo
Robledo Puch. zou de leider zijn van
een uit drie leden bestaande bende.
Onder zijn slachtoffers bevonden
zich vier nachtwakers, twee jonge
mannequins en één van zijn voorma
lige medeplichtigen.
iedereen weet-Aspirine helpt
PRAAG (AFP) De atmosfeer in
Praag is drukkend en gespannen,
ongeveer een week geleden is een
nieuwe, laatste golf van arrestaties
verricht, dit keer voornamelijk onder
de liberale intellectuelen van 1968.
Men vraagt zich af of in de jongste
arrestatiegolven sinds november
vorig jaar zijn er drie geweest
niet het begin moet worden gezien
van de ware „jacht op intellectuelen"
die waarschijnlijk gevolgd zal worden
door talrijke processen.
Het heeft er in ieder geval alle
schijn van dat de Tsjechoslowaakse
leiders vastbesloten zijn krachtig op
te treden na vergeefse pogingen het
merendeel van de intellectuelen er
toe te brengen hun „contra-revolu
tionaire". „anti-socialistische" en
„rechts-opportunistische" standpun
ten op te geven en zich te schikken
naar de marxistisch-leninistische
pro-Russische orthodoxie. Zeker, men
blijft bij alle gelegenheid herhalen
CAIRO/WASHINGTON (UPI,
iter, APP) Het recente be-
jek van de Egyptische president
liwar Sadat aan Moskou was een
•oot succes" en betekent een
ilangrijk keerpunt in het Ara-
ch-Israëlische conflict" zo
'rijft het semi-officiële Egypti-
rblad Al Achram. De resul-
en van Sadats reis naar de Sov-
•Unie, Joego-Slavië, Syrië en
>ië kunnen nog niet bekend wor-
gemaakt. „Maar zeker is, dat
resultaat van het bezoek ge-
tstellend is", zo schrijft het
'Ptische dagblad. Het doel van
besprekingen is volgens Al
bram volledig bereikt.
Koor ijn vertrek naar Moskou
klaarde Sadat dat hij ging over
leggen over de vaststelling van het
„uur nul" vooor hervatting van de
oorlog tegen Israël. In een ge
meenschappelijk communiqué dat
na afloop van de besprekingen is
uitgegeven wordt echter niet over-
militaire acties gerept. Het com
muniqué legt integendeel veel na
druk op het belang van een vreed
zame regeling.
Vliegtuigen
Na twee gesprekken met de Ame
rikaanse minister van Defensie
Meivin Laird heeft de Israëlische
minister van Defensie Mosje Da
jan gezegd dat hij volledig gerust
gesteld is over de Amerikaanse
steun aan zijn land. „We voelen
ons beter met datgene wat we van
uw regering hebben gekregen. De
belangrijkste zaken, die we nodig
denken te hebben, zijn ons toege
zegd", aldus Dajan tegenover jour
nalisten.
Hij zei niet hoeveel Phantom-
bommenwerpers en hoeveel Sky-
hawk-jagers de Verenigde Staten
aan Israël zullen leveren. „We krij
gen goede Amerikaanse toestellen"
was alles wat hij hierover wilde
zéggen. Amerikaanse kranten heb
ben onlangs bericht dat de Ver
enigde Staten met ingang van vol
gende maand 42 Phantoms en 90
Skyhawks zullen leveren. Officieel
zijn deze berichten nooit bevestigd
of tegengesproken.
Dajan zei te hopen dat Egypte
zal instemmen met indirecte on
derhandelingen over een tussen
tijds akkoord over heropening van
het Suezkanaal. „Dat zou het voor
Egypte gemakkelijker maken niet
met schieten te beginnen". Egypte
heeft de laatste tijd laten blijken
dat het liever VN-bemiddelaar Jar
ring als tussenpersoon bij onder
handelingen ziet dan een Ameri
kaan. Formeel heeft Cairo nog
niet op het Amerikaanse voorstel
gereageerd.
Ondanks berichten in de Israëli
sche pers dat Israël bereid is tot
enkele nieuwe concessies zei Dajan
dat hij geen nieuwe voorstellen
brengt. „De oude zijn nog goed"
aldus de Israëlische minister.
Boos
Bondskanselier Brandt van West-
Duitsland heeft weliswaar de uit
nodiging aanvaard van premier
Golda Meir om een bezoek aan
Israël te brengen, maar het tijd
stip van het bezoek zal later wor
den vastgesteld.
In Bonn hebben sociaaldemo
crafisöhe politici die in nauw con
tact met Brandt staan, laten weten
dat de bondskanselier niet genegen
is om nu al direct een datum vooï
zijn reis naar Israël af te spreken
omdat hij niet tevreden is over de
manier waarop de Israëlische rege
ring met de uitnodiging is omge
sprongen. Brandt zou zich er aan
geërgerd hebben dat het nieuws
van de invitatie in Jeruzalem uit
gelekt en gepubliceerd is voordat
de Israëlische regering hem via
diplomatieke kanalen had laten
weten dat zij van plan was hem
uit te nodigen.
In kringen rondom Brandt zou
men voorts premier Golda. Meir
ervan verdenken dat zij probeert
het jongste initiatief van Bonn te
blokkeren om de diplomatieke be
trekkingen met de Arabische laa
ien te herstellen.
Algemeen werd verwacht dat vol
gende maand op de conferentie
van de raad van de Arabisohe Liga
in Caïro een besluit zou vallen
over het herstel van de diploma
tieke betrekkingen met de Bonds
republiek.
dat er in Tsjecho-Slowaklje geen
„politieke processen" zijn en zullen
komen zoals in de jaren vijftig, maar
met steeds meer klem ook wordt
erop gewezen dat zij die „de Tsjecho
slowaakse wet schenden geen in
schikkelijkheid moeten verwachten".
Immers het Tsjechoslowaakse straf
recht is rijk aan artikelen die voor
velerlei uitleg vatbaar zijn zoals
over „ondermijning van de republiek"
of over „opruiing" die men als
noemer kan gebruiken voor welhaast
elke uiting van ontevredenheid met
het regime, woordelijk of geschreven,
Individueel of gezamenlijk.
Vraag
Het blijft een vraag welke van deze
beschuldigingen zullen worden Inge
bracht tegen de 'slachtoffers' van de
eerste twee arrestatiegolven en tegen
hen die na de arrestaties nog niet
ln vrijheid zijn gesteld. Bij de laatste
groep bevinden zich bijvoorbeeld de
historici Karei Bartosek en Karei
Kaplan van wie men begin decze week
nog niets had vernomen. Verschei
dene andere intellectuelen daaren
tegen de filosofen Karl Kosik,
Sam Samalik en Loubomir Scchor,
de zoon van de oud-secretaris-gene
raal van de partij Rudolf Slanski, de
schilder Jindrich Hegr werden na
enkele dagen vrijgelaten.
De politie lijkt onder de oppositio
nele Intellectuelen juist diegenen te
zoeken die verantwoordelijk waren
voor redactie en verspreiding van een
klandestien blad, genaamd „Politiek
Maandblad". Het geschrift circu
leerde in Praag in de vorm van ge
typte blaadjes, maar het voorbeeld
van de Russische ondergrondse „Sa-
mizdat" literatuur (Samlzdat zelf-
uitgeverij). Maar het zwaard van Da
mocles hangt nog om andere redenen
boven het hoofd van de liberale in
tellectuelen. De veroordeling vorige
week van de Journalist Jiri Leder er
tot twee jaar gevangenisstraf wegens
drie artikelen die hij in 1968 schreef,
toont aan dat al degenen die ten
tijde van de periode Doebtsjek uiting
hebben gegeven aan „lasterlijke" of
„subversieve" meningen na vier Jaar
nog in de cel kunnen verdwijnen.
