Pfrommer
ontstemd
na loting
Jos Valentijn breekt
door naar sprinttop
Dames pas in
sneller dan Schenk
SPONSOR DREIGT NTTB
Browne geeft partij
tegen Portisch op
Enith Brighita
hersenschudding
tijdens training
VELE JAREN ACHTERSTAND.,
ZATERDAG 22 JANUARI 1972
mi:
Aanfluiting
DAVOS Geen blijde gezichten in het Nederlandse
[chaatskamp na de loting voor de eerste dag van de Euro-
lese schaatstitelstrijd. Een loting, die gisteravond de
[emoederen in Davos lang bezig hield. Want afgezien van
en enkele „topper kwamen er slechts oninteressante rit
en uit de bokaal
Vooral Leen Pfrommer, ambitieuze
3j»ch van de (favoriete) Oranje-bri-
drifde, spuide openlijk zijn gal over de
van de gebruikelijke
ting. Pfrommer: "Ik dacht dat dit
druppel is, die de emmer doet
lerlopen. Het gehele lotingssysteem
dri,'
op de helling moeten. Dit is een
orbeeld van een deklassering van
:t totale toernooi als kijkspel. De
«schouwers hebben hier niets aan.
die mensen, die hier hun geld uit-
Hen, hebben toch wel recht op enig
pektakel."
Dat „spektakel" leek op papier af
in voorbestemd voor de derde rit
die 500 meter, die als u dit leest
reedis is afgewerkt. De rit-van-de-
aarheid tussen Ard Schenk en zijn
rivaal Dag Fornaess. Voor de
st bood het programma slechts on-
teressante ritten tussen kanshebber
kanslozen. Oók op de 5000 meter,
arin Schenk als "verliezer" uit de
b kwam door de tweede rit te loten
egen de Brit Hampton) zonder een
2^4 rknopingspunit om zijn schema op
bouwen.
Ontstemde Pfrommer in het fraai
LjjJgerichtte Kongresshaus"Er zal
ITj idig iets moeten gebeuren. Het lijkt
VO
het beste voortaan alle sterke ry-
i in één groep te plaatsen. Dat
hoeft nog niet eens de eerste groep
te zyn. Maar dan zijn in ieder geval
de omstandigheden nagenoeg gelyk
èn komen er ritten, die het aankijken
waard zijn. Maar als iedereen zo
eigenwijs blijft, zal het ook straks in
Heerenveen weer een aanfluiting
worden."
Overigens is de kans dat de record-
lijsten dit weekeinde aangevuld moe
ten worden niet zo groot meer. Gis
termiddag namen nevel en wind be
zit van Davos, hetgeen reserve Jappie
van Dijk in een rit over 10.000 meter
tegen de Zweed Oer jan Sandler, alle
zich op deze afstand nog waar moest
maken voor Sapporo, niet verhin
derde een tijd van 15.41,0 te laten
afdrukken. Sandler kwam niet ver
der dan 16.18.0. Het begon later zelfs
licht te sneeuwen. Toch valt de weers
verwachting mee, het weerstation in
de bergen voorspelt tot volgende week
woensdag geen sneeuw of regenval
en een mogelijke terugkeer van
500 meter
Eerste rit: Franz Krienfouehl (Zwi)
Goeran Claeson (Zwe).
Tweede rit: Valeri Lavroesjkln
(Rus)—Kimmo Koskinen (Fin).
ftlJK AAN ZEE Na de veldsla-
donderdag gebruikten de
abattanten in het Hoogoven
ba aaktoernooi gisteren de negende
piu ide om uit te blazen. Geen enkele
gissing viel in eerste instantie. Zes
de acht partijen werden remise,
overige twee werden afgebroken,
Lajos Portisch speelde een
ij snelle remise tegen de Tsjech
es 11. De Hongaar probeerde nog wel
handigheidje in de opening, doch
vierkante Tsjech die weer
warte baard aan het kweken is
half uurtje bedenktijd uit
weerlegde puntgaaf de ietwat ge
ste poging tot het verwerven van
initiatief. Toen gingen de stuk
snel de doos in (14 zetten),
it Portisch wilde slapen. Hij had
morgens de hangpartij tegen
voortgezet en moest daaraan
ronds verder breien. De stand was
ïurlijk gewonnen voor de Hon-
maar de Amerikaanse Austra-
'weigerde om redenen, die alleen
bekend waren op te geven. In de
avond gaf hij de uitputtingsslag
lotte toch op
iag;.
itese
GROOTMEESTERGROEP:
ronde: Adorjan (Hong)Donner
i) Vz—Vz\ Portisch (Hong)—
(Tsj. SI.) Pomar (Sp)—
ie (Austr.) Vz—xk; Smejkal
SI.)Savon (Rusl) 10; Ree
fl)—Ljubojevic (Zd SI.) Vz
'och (Ned)Ivkov (Zd. SI.) Vz
Iïmman (Ned)—Benko (VS)
5 Langeweg (Ned)—Smyslov (Rusl)
14.
na ronden: 1: Portisch 7;
Browne, Pomar 5%; 4. Ivkow 5;
jjj Ree, Donner, Hort, Swejkal 4%;
Adorjan, Hartoch, Smyslow,
n 4; 15. Ljubojevic 3%; 16.
reg 2%.
MEESTERGROEP:
MA
der
ronde: Scholl (Ned)Cortlever
Y( i) 1—0 Lehmann (W Did.)—Caf-
(Eng) Vzl/z\ Enklaar (Ned
(Sp) xk—Vz\ Krnic (Zd. SI.)
reben (Zwits) 1—0; Rlbli
-Denker (VS) 1—0; Sahovic
SI.)Van Scheltinga (Ned)
Schmidt (Polen)Hecht (W.
afgebr.; Garcia (Cuba)—Ka-
ajjdHc i Zd. SI.) Vz
9 ronden: 1. Ribli 8%;
daar, Krnic 6%; 4. Lehmann
5. Karalaic 5; 6. Hecht 4%
ïool, 7/8 Cafferty, Scholl 4%; 9/10
lever, Medina 4; 11/13 Gereben,
i, Van Scheltinga 3%; Sahovic
Schmidt 2 1 afgebr.; 16.
DAMESGROEP
vra< ronde: Teodorescu (Roem)
»el. iskerk (Ned.) afgebr.; Vokralo-
Tsj. SI.Vreeken (Ned) 01;
0 kg« Qovic (Zd. SI.)Timmer (Ned)
d. Giessen (Ned)Erenska
0—1; Jansen (Ned.)—Tatu-
f (Rusl.) 01; Ivanka (Hong)
Vrevic «Zd. SI.) Vz—Vz.
d na 5 ronden: 1. Zatulovskaja
Lazarevic, Erenska 3%; 4/5
i. Vreeken 3; 6. Teodorescu 2%
1 afgebr.; 7. Ivanka 2%; 8. Heems
kerk 2 en 1 afgebr.; 9. Jovanovic 2;
10. Timmer 1%5 11. Vokralova 1
1 afgebr.; 12. v. d. Giessen Vz.
Derde rit: Ard Schenk (Ned)Dag
Fornae-s (Noor).
4e rit Kees Verkerk (Ned)Ger
hard Zimmerman (W-Dld).
5e rit: Ivano Banberghi (Ilta)
David Hampton (GB).
6e rit: RÏoar Groenvold (Noor)
Otmat Braunecker (Oost).
7e rit: Richard Tourne (Fra)
Michel Pienis (Bel).
8e rit: Sten Stensen (Noor)
Johnny Hoeglin (Zwe.)
9e rit: Er hard Keiler (W-Dld)
Ludwig Kronfuss (Oost.).
10e rit: Hansruedi Widmer (Zwi)
Willy Olsen «Noor).
11e rit: Bruno Tonioli (Ita)Ed
dy Verheyen (Ned).
12e rit: Jan Bols (Ned)Jouko Sa-
lakka (Fin).
13e rit: Valeri Troitefki (Rus)—
John Blewiüt (GB).
14e rit: Gregorz Wysocki (Pol)
Herbert Schwarz (W-Dld).
15e rit: Harm Kuipers (Ned)
Magne Thomassen (Noor).
16e rit: Jozef Iskrzycki (Pol)Rai-
mo Hietala (Fin).
Be tivee (grootste) Nederland
se kanshebbers op de Europese
titel samen op een plaatje: Kees
Verkerk kroontArd Schenk
met een sneeuwbal.
5000 meter
le rit: KronfussKoskinen
2e rit: SchenkHampton
3e rit: TourneFornaess
4e rit: VerkerkToniioili
5e rit: ClaesonZimmermann
6e rit: WysockiKrienbuehl
7e rit: LavroesjkinGroenvold
8e rit: Bols—Piens
9e rit: TroitskiBamberghi
10e rit IskrzyckiBraunecker
11e rit: SalakkaWidmer
12e rit: Verheyen—Hoeglin
13e rit:StensenSchwarz
14e rit OlsenBlewitt
15e rit: JohanssonKeller
16e rit: KuipersThomassen
17e rit: Hietala, alleen.
Ter Aarder rijdt Bazen 'eruit'
AMSTERDAM Positief resultaat van het „Suikertoernooi"
dat de afgelopen vier dagen op de kunstijsbanen in Groningen,
Deventer, Eindhoven en Amsterdam werd gehouden, is voor
al de doorbraak van Jos Valentijn naar de top van de Neder
landse sprintersklasse. Valentijn, die bij de Nederlandse kam
pioenschappen in Deventer door een val op de tweede dag op
de 1000 meter (hij had die de eerste dag gewonnen), niet in
het eindklassement voorkwam, ging in het „Suikertoernooi"
kampioen Jan Bazen duidelijk voorbij.
Donderdag in Eindhoven was Jos
Valentijn (uit Ter Aar) ook op de
500 m en de 100 m al sneller ge
weest don de Zweedse 'flits' Ove
König en in Amsterdam klopte hij
gistermiddag tot tweemaal tóe Ba
zen wiens kans op een retourtje
Sapporo praktisch gesproken tot nul
gereduceerd werd.
Valentijn daarentegen schijnt nog
een kans te maken om naar de Win
terspelen afgevaardigd te worden
NOC-bestuurslid Teengs Gerritsen
was op de Jaap Edenbaan nogal
onder de indruk van de prestaties
Valentijn. die op de 500 m met
slechts ééntiende sec. verschil ach
ter König (een nieuw baanrecord
met 40.2 sec) tweede werd en samen
met de andere Zweed Johon Gra
AMSTERDAM De nieuwe Ne
derlandse recordhoudster op de 100
meter vrije slag, Enith Brighita heeft
tijdens de training in het Sportfond-
senbad Oost een hersenschudding op
gelopen. Bij een keerpunt kwam zij
in botsing, waardoor haar zwembril
totaal werd vernield. Enith klaagde
over hoofdpijn en was duizelig.
Aanvankelijk werd gevreesd dat er
glassplinters in één van de ogen wa
ren gekomen. Na onderzoek bleek dit
niet het geval te zijn, maar werd een
hersenschudding geconstateerd. Enith
Brighita, die net begonnen was aan
de snelheidstraining, staat nu voorlo
pig op non-actief en moet het bed
houden.
nath in 1.22.8 op de 1000 m Bazen
ook al het baanrecord ontnam. De
heer Teengs Gerritsen kondigde aan
contact op te zullen nemen met de
andere NOC-mensen in Davos om
over Sapporo te spreken. Dat Va
lentijn in het klassement over vier
dagen de eer aan de Zweden moest
laten was niet zo verwonderlijk
Hun winst op de 500 m was te groot
om op de dubbele afstand wegge
werkt te kunnen worden.
Min of meer een verrassing was
voorts de uiteindelijke zege van Jan
Palsma in de all-roundklasse. Palsma
die bij de nationale kampioenschap
pen een plaats te laag eindigde om
het overstapje van jeugd- naar
senioren-kernploeg te maken, was
in het "Su'kertoernooi" over vier
dagen de meerdere van kernploeg
leden Piet Kleine (tweede) en Piet
Vink (zesde).
De uitslagen bij de sprinters luiden:
500 meter: 1. Ove Koning (Zw)
40.2; 2. Jos Valentijn (Ned) 40.3;
3/4. Jan Bazen (Ned) en Johan Gra-
nath (Zwe) 41.0; 5. Marten Hoek
stra (Ned) 41.3; 6. Johnny Olof
(Ned) 41.8; 7. Eppie Bleeker (Ned)
41.9; 8. Erik Tronet (Zwe) 42.5.
1000 meter: 1/2. Granath en Va
lentijn 1.22.8, 3. König 1.23.8; 4
Marten Hoekstra 1.25.5; 5 Jan Bazen
1.25.9; 6. Olof 1.26.6: 7. Anne Brou
wer 1.28.3; 8. Tronet 1.30.6.
Dagklassement: 1. Valentijn 81.700:
2. König 82.100 3. Granath 82.400,
4. Bazen 83.950 5. Hoekstra 84.050
6. Olof 85 100 7. Brouwer 86.650; 8
Tronet 87.800.
Totaalklassement (slechtste tijden
afgetrokken): l.r König 246.750 2.
Granath 249.450; 3. Valentijn 251.800;
4. Hoekstra 252 850 5. Olof 257.650:
6. Bleeker 258.600.
Allroundklasse (beste tijden per
afstand): 1. Palsma 179.804; 2 Klei
ne 179.906 3. Van Helden 181.243;
4. Derksen 181.900; 5. De Koning
182.527; 6. Vink 182.727; 7. Kraus
186.843.
Jos Valentijn
kans op Sapporo
Jan Blokker heeft in de
Volkskrant een vermakelijk
stukje geschreven waarvan
ik het volgende citeer. Een
gedachte, die bij hem was
opgekomen, werd door een
ander, vertelt hij, plompver
loren uitgesproken: „Een
vrouw van 33 jaar, moeder
van een paar kinderen, een
groot boerenbedrijf te Irn-
sum aan haar kop, plus de
voortdurende zorg hoe ze in
overleg met haar schoonmoe
der en haar man reizen naar
Japan, Zwitserland, Oosten
rijk, Noorwegen en Amerika
moet regelen en dan toch
Europees kampioen worden
dat kan maar een ding
betekenen: die tak van sport
staat op een nog zeer onont
wikkeld peil".
Jan Blokker geeft onmiddellijk
toe dait dit een buitengewoon
misselijke gedachte is. Te meer
(schrijft hij) „als je gelijktijdig
steeds hebt zitten denken dat
eigenlijk al die vrouwen verre
van schaatsen, maar in heel le
lijke, tegennatuurlijke, aller
minst zo door god bedoelde hou
dingen langs die schreeuwende
coaches strompelen, en Je je
ook nog realiseert dat dit zeer
discriminatoire gedachten zijn
die ik nota bene ook altijd al
met ontzagwekkènd geweld moet
onderdrukken als ik zwem meis
jes hookeydames of korfbalzus
sen zie uithygen".
Heeft Blokker gelijk? Is het
damesschaatsen nog een hoogst
onontwikkelde tak van sport? In
zeker opzicht wel natuurlijk,
hoewel er al sinds 1936 wereld
kampioenschappen worden ge
houden, dus zo onontwikkeld is
het nu ook weer niet. Ik ben het
ook niet met hem eens dat die
Stientjes en Rienekes en Valen-
tina's in „allerminst door god be
doelde houdingen langs hun
coaches strompelen". Want wat
mij bij de televisie-reportages
juist zo trof, was dat je eigen
lijk alleen aan de iets geringere
snelheid van de deelneemsters
kon zien dat Je met dames en
niet met heren te maken had.
Door
Nico Scheepmaker
Dankzij de identieke kleding
worden de schaatsters „ontvrou-
welijkt". Overdreven zwaar ge-
boezemd zijn ze toch al niet,
waardoor het helemaal moeilijk
te bekijken val't of er vrouwen
of mannen voorbijrijden wan
neer zij zo camouflerend voor
overgebogen langstrekken. En
alleen aan die geringere snel
heid kan je toch ook niet zien
of je met een man of vrouw te
maken hebt. Want de snelhe
den die de dames van nu ont
wikkelen, waren eens de snelhe
den van de wereldkampioenen
bij de heren.
500 meter
Ik zal het u, aan de hand
van het onontbeerlijke schaats-
jaarboek van Jan Kleine, aan
tonen. Atje won in Inzeil met
de tijden 44.24 (500 m).
2.16.67 (1500 m), 1.29.12 (1000
m) en 4.50.69 (3000). Laten we
de vergelijkbare afstanden (500
en 1500 meter) even vergelijken
met de wereldkampioenen bij de
heren, in de loop der eeuwen.
De wereldkampioenen Gontsja-
renko (1958). Johannesen
(1957), Gontsjarenko (1956),
Ericsson (1955), Sjilkov (1954),
Andersen (1952. 1951 en
1950), Pajor (1949), Lundberg
(1948) en Parkinen (1947) wa
ren allen na de oorlog langzamer
dan Atje
Zoals u ziet ontbreekt alleen
de wereldkampioen 1953 in dit
rijtje. Dat was óók Gontsjaren
ko. die toen 44.1 op de 500
meter reed. 0.1 sec. sneller dus
dan Atje. Met andere woorden:
de dames hebben wat de 500
meter betreft een achterstand
van 14 Jaar.
Henk van der Grift
in 1961 langzamer
dan Atje
Ann Henning
in 1931 waren de
heren al sneller
En hoe zit het op de 1500
meter? Atje werd eerste met
2.16.67. Een tijd die wereldkam
pioen Johannesen in 1957
1 500 meter maakte. In 1958 was Gontsja
renko nog iets langzamer, in
1961 reed wereldkampioen Henk
van der Grift nog 2.17.8 op de
1500 meter, en in 1962 KositsJ-
kin 2.18.0. De eerste die, na de
oorlog, onder de tijd van Atje
reed. was Gontsjarenko in 1956
Wat de 1500 meter betreft kun
nen we dus stellen dat de da
mes een achterstand van 16 Jaar
hebben.
Stientje in 2005
Dat de 3000 meter een ander
beeld te zien geeft, is minder
verwonderlijk dan het feit dat de
1000 meter ook een grotere af
stand voor de dames oplevert.
De 1000 en de 3000 meter zijn
geen kampioenschapsafstanden
bij de heren. Hier kunnen we
dus beter de wereldrecords even
vergelijken. Het wereldrecord op
de 3000 meter van Stlen Kaiser
staat momenteel op 4.46.5, een
tijd die voor het eerst verbeterd
werd (als je dan zo mag zeg
gen) door de Zweed Seyffart in
1942. Op hun langste afstand
hebben de dames dus 'n achter
stand van niet minder dan 30
Jaar.
Het wereldrecord op de 1000
meter is bij de dames vorig Jaar
in handen gekomen van Lud-
milla Titova, met 1.27.7. De
eerste „heer" die sneller op de
1000 meter reed was de Rus
Grishin in 1955, wat dus een
achterstand van de dames ople
vert van 17 jaar. aanzienlijk
grotere achterstand dus dan bij
de 1500 meter. De waarheid ge
biedt trouwens te zeggen, dat de
achterstand van de dames op de
500 en de 1500 meter ook gro
ter is, als Je niet de tijden bij
de wereldkampioenschappen ver
gelijkt, maar de wereldrecords
(wat in feite zuiverder is, om
dat het de maximale tijden op
elk moment zijn)
Ik houd nu maar even het
schaatsjaarboek aan, en zie dan
dat het wereldrecord op de 500
meter van Anne Henning in
1971 op 42.75 stond, een tijd
die voor het eerst door de Fin
Clas Thunberg „verbeterd"
werd in 1931, met 42.6. Een
achterstand dus van 40 Jaar voor
de dames. En het wereldrecord
op de 1500 meter van Stlen Kai
ser. van 2.15 werd in 1937 door
Staksrud al verbeterd, met
2.14.9. Dat levert derhalve een
achterstand op van 35 Jaar
We zien dus op de „damesaf
standen" een reële achterstand
van 40 Jaar, 17 Jaar. 35 Jaar en
30 Jaar, oplopend van 500 tot
3000 meter. Gemiddeld is dat
een achterstand van ruim 30
jaar. Met andere woorden; als
Atje Keulen-Deelstra dit jaar
nog van een dochter bevalt,
Stientje geheten, dan zal Stien
tje Keulen in het jaar 2002 de
wereldrecords ln handen hebben
die nu gereden zijn door Ard
Schenk.
DOETINCHEM De sponsor
van een internationaal tafeltennis
toernooi. dat zondag in Terborg
wordt gehouden, heeft het bestuur
van de Nederlandse tafeltennis
bond telegrafisch geëist een start
verbod op te leggen aan een aantal
Nederlandse topspelers. Mocht dit
niet gebeuren dan zal de sponsor
van het toernooi in Terborg een
vordering van 500 gulden per speler
aanvragen.
De sponsor van de wedstrijden in
Terborg eist een startverbod voor
de spelers Bert Schoofs, Carel De
ken, Nico van Slobbe, Sonja Heltzel
en Veronique v. d. Laan, die zondag
willen uitkomen in het Iduna-toer-
nool in Utrecht. De spelers en speel
sters hadden met uitzondering van
de nationale kampioene Sonja Helt
zel niet gereageerd op een uitnodi
ging om in Terborg te spelen.
In een brief aan de NTTB heeft
de tafeltennisvereniging Odion uit
Gaanderen de NTTB aansprakelijk
gesteld voor het niet meespelen van
de topspelers/sters aan het „gulden
loon" toernooi. Odion stelt de NTTB
ook aansprakelijk voor de kosten
hieruit voortvloeiend, aangezien de
sponsor van het toernooi al te ken
nen heeft gegeven een schadever
goeding te zullen claimen op de ver
eniging Odion.
„Wij zijn ermee akkoord gegaan
dat beide toernooien op dezelfde da
ta gehouden zullen worden," aldus
de heer Bussink, secretaris van
Odion, „met als uitdrukkelijke voor
waarde dat de topspelers/sters niet
zouden deelnemen aan het Iduna
toernooi". De heer Prik, commissaris
toernooien en wedstrijden van de
NTTB, heeft ons verzekerd „dat wij
geen concurrentie behoefden te vre
zen. aangezien de top toch niet ln
Utrecht zou uitkomen," zei de heer
Bussink. die toegaf dat de betrok
ken spelers/sters niet schriftelijk
hadden ingeschreven. .Maar we
houden ons vast aan hetgeen de
heer Prik heeft gezegd".
De NTTB wijst echter in deze
zaak alle aansprakelijkheid ef. „Als
topspelers niet inschrijven voor een
toernooi, is dat hun zaak en daarin
kan de NTTB geen enkele invloed
aanwenden. Men kan de NTTB dus
ook niet aansprakelijk stellen voor
de hieruit voortvloeiende kosten."
aJdus de penningmeester van de
NTTB, tevens directeur van het
bondsbureau, de heer Scharro.
