SIS: 2 JAAR
DONDER-
)OKTER
TEGEN
„Aanhouden Starfighters
drukt de gevechtskracht'
MANSHOLT WIL
GEEN FUNCTIE
IN POLITIEK
Dr. Van den Doel wil debat met
mr. Aantjes over de woningbouw
jX-miljonair trekt nu van de bijstand
Oltmansaanklacht
tegen De Telegraaf
DAG 21 JANUARI 1972
!N BOSCH „Hij ging voor hem staan, strekte be-
:nd de rechter arm naar hem uit, met de wijsvinger
op zijn voorhoofd, en terwijl hij hem doordringend
;ek sprak hij plechtig: ik zal hem genezen!" Aldus een
[everklaring over het optreden van de kruidenhande-
Villem van de Moosdijk, in België eertijds bekend als
onderdokter".
g dat zó?", vroeg de pre
vail de Bossche rechtbank,
hield een grote reclame
omhoog, waarvan de voor
in beslag werd genomen
ien imposante kleurenfoto
'illem: met gestrekte arm
svinger en een paar hypno-
ïde ogen.
ongeveer wel", bevestigde
Moosdijk mat. "Dat is de
'ersie van mijn folder" licht-
jtoe. Toen zuchtte hij, streek
hand over zijn voorhoofd,
Tk ben moe, mag ik gaan
bocht. Wat officier van Jus-
|r. J. Hulleman betreft zal de
de Moosdijk zelfs twee
I mogen zitten. In de gevan-
Knock-out
Jaar met aftrek terzake
j lichting en ontzetting uit
t om ooit nog als kruiden-
ir werkzaam te zijn, zo luid-
5 tegen de failliete ex-miljo-
Casteren, die op 13 decem-
van de "de vuist van Duys",
rste harde klap kreeg en die
de Justitie knock-out 'lijkt
aanwijzingen van zijn kwa
leken gisteren zo veel en zo
digend, dat zelfs de rap pra-
ruidendokter met het zesde
na twee uur tegenstribbelen
t uitriep: 'Tk weet het niet
Misbruik
ficier wist het des te beter. Hij
Van de Moosdijk een mo-
g staande oplichter, die om
d te verdienen misbruik heeft
t van zieke mensen in nood
_jft weloverwogen zijn slacht-
rocht en gevonden op het
platteland, onder een
lichtgelovige zieken, die de
strohalm aangrepen,
j ier te worden", zei mr. Hulle-
Miljoenen
ónderdokter uit Casteren
i kruiden doodgewoon
De Nijs te Lunteren, voor
gulden per twee kilo. Hij
dezelfde tweekilozakken on-
l door aan zijn Belgische
ers voor 2.300 gulden. Een
f 2.285 per transactie,
de Moosdijk gaf dit toe. Hij
ook dat er op een "slechte"
i nog met tenminste vijf pa-
zaken werden gedaan. Op
igen zat de enorme wachtka-
zijn luxe-villa met zwembad
Hij had dertig bestelauto's
lijn winst liep in de miljoe-
loopt Willem naar de bij-
Inboorlingen
kaast moet de bal verwach-
de Moosdijk was een laag-
bedrieger", vindt de offi-
Justitde. Maar dat ontkent
Hij ontkent zijn klanten te
wijsgemaakt dat de kruiden
sn omdat deze "zeldza-
assen" in tropische oerwou-
verre werelddelen door in-
en bij elkaar waren ge-
staat het zwart op wit te le-
öjn eigen advertenties, die
rai van namaak-intervieuws
pgemaakt zijn verschenen in
"zeldzame geneeskrachtige
van bijzondere samenstel-
aocht en verzameld, door
ituurmensen die precies we-
Salie
de Moosdijks boekhouding
lat hij nog in 1969 na de
ui Duys tienduizend kilo
heeft ingekocht. "En niet
öorlingen, maar in groothan-
Jakking uit Lunteren", zei
Geense.
jerechtelijk laboratorium te
*ag heeft de kruiden onder-
Er was niets zeldzaams bij,
zwarte hand is te pas geko-
>n de venkel, salie, koren-
i, eikenbast en wat al niet
ordt gekweekt en verkocht in
aden van West-Europa.
Door
Sybe Stamm
ken of blozen de zakken met twee
kilo kruiden, die bestemd waren
voor een jaar "kuren". De getuigen
vertelden ook frappante staaltjes om
trent Willems verkoopmethoden.
"Madammeke, ge zijt zwaar ziek.
Dat zie ik met mijn zesde zintuig.
Het is een wonder dat ge nog leeft.
Maar ik genees u, want anders zult
ge eindigen in een rolstoel", riep
Willem tot een vrouwtje uit Sint
Niklaas, dat leed aan evenwichts
stoornissen. Achter Willem had een
levensgroot portret gehangen van
monseigneur Bekkers.
Het madammeke kreeg en betaalde
een goudkuur, die niets hielp. Een
zenuwzieke vrouw uit Berkem kreeg
een "verzakte nier" en eveneens 'n
goudkuur aangepraat en de ouders
van een door hersenletsel zwakzin
nige man uit Assenbroek betaalden
voor de goudkuur zelfs meer dan vijf
duizend gulden aan Van de Moos
dijk. Het waren slechts drie ten-
stegelegde gevallen uit duizend,
1 de officier.
Willem beweerde dat de goudkuur
i duur was door zijn onkosten, en
omdat hij met al zijn patiënten af
sprak dat zij een jaar lang elke
maand een keer op zijn kosten per
taxi bij hem zouden terugkomen. De
getuigen verklaarden dat hierover
met geen woord was gesproken.
"En waarom zouden ze elke maand
terugkomen?", vroeg de president.
Martin Hulsteijn uit Krom
menie en Cor Kroon uit Assen
delft zijn gisteren weer de Neder
landsDuitse grens gepasseerd
na een voettocht van ruim 8000
kilometer naar de Kaukasus. De
stoére wandelaars ,die op 1 juni
voor de voetreis vertrokken, wor
den zaterdag feestelijk ingehaald
in Krommenie.
"Dat wilden ze zelf", zei Willem.
"Maar er is toch nooit iemand te
ruggeweest?",
"Omdat ze niet wilden, wegens
die tv-uitzending van Duys", legde
Willem uit.
Getuige"Hij zei dat die kruiden zo
duur waren omdat hij er zelf zo veel
voor moest betalen, want ze kwamen
helemaal uit de Congo en Ameri
ka".
Hoongelach
Willem: "Er zijn misschien wel
eens misverstanden geweest, maar
dat Belgische dialect is ook ver
domd moeilijk hoor. Ze vroegen wel
eens waar die kruiden worden ge
kweekt. Dan zei ik: onder andere in
Amerika. Maar daarmee bedoelde
ik niet dat ik ze daar ook vandaan
had". Hoongelach.
"Waarom zei u niet,gewoon: bij De
Nijs kosten ze zeven en een halve
gulden, maar bij mij kun je ze kopen
voor twaalfhonderd gulden de kilo?"
vroeg mr. Geense sarcastisch.
Willem was beledigd. "Bij Philips
kost een toestel 200 gulden en in de
winkel vragen ze ook tweeduizend en
na twee jaar kan je 't weggooien",
sneerde hij.
Klachten
De officier van Justitie onthulde
dat er nog dagelijks klachten bin
nenkomen uit België, Frankrijk en
Oostenrijk en dat Van Moosdijks
postorder-verkoop zich laatstelijk
zelfs heeft uitgestrekt tot New York
De oplichtingen ten koste van zijn
Belgische slachtoffers pleegde hij
terwijl hij nog in een proeftijd liep
van een voorwaardelijke veroorde
ling wegens het onbevoegd uitoefe
nen van de geneeskunst. Als er nu
niet krachtig wordt ingegrepen is er
groot gevaar voor herhaling, zei de
officier, die daarom een "voorbeel
dige" straf eiste.
Kapot
Advocaat mr. Nol van Bakel betoog
de dat Van de Moosdijk gewoon een
legaal kruidenhandelaar was die te
veel hooi op zijn vork heeft geno
men en die nu, met het algemeen
belang als voorwendsel, het slacht-
De Brabantse kruidendokter
W. v. d. Moosdijk bij aankomst
in het gerechtsgebouw samen met
zijn broer en geflankeerd door
zijn twee zootis.
offer wordt van een lynch-mentali-
teit.
Pleiter veronderstelde dat ook de
officier van Justitie onder druk staat
van een actie-comité, dat optreedt,
als pressure-groep om Van de Moos
dijk kapot te krijgen. "Maar dit hele
proces is mosterd na de maaltijd,
want Van de Moosdijk is al kapot".
Vonnis 3 februari.
ADVERTENTIE
Aan- en verkoop van alle vreemde valuta tegen de officiële, dagelijks ia
de grote dagbladen gepubliceerde koersen ook voor cheques, reisver*
zekeringen spaar-, salaris- en depositorekeningen goud en zilver.
Station N.S. Lekten -
X/nt za. van 8 tot 20 zo. van 10 tot 17
DE GRENSWISSELKANTOREN N.V.
Luns: „in de prullemand"
(Van onze politieke redactie)
DEN HAAG De free lance-Jour
nalist Willem L. Oltmans, die deze
week vergeefs getracht heeft pre
mier Biesheuvel er toe te bewegen
oud-minister Luns te laten vervolgen
wegens opzettelijke misleiding van de
toenmalige minister-president Drees,
het parlement en het Nederlandse
volk door onwaarheid te spreken in
de Indonesische kwestie, heeft nu zelf
een aanklacht ingediend tegen "De
Telegraaf". Het Amsterdamse och
tendblad had geschreven dat Olt
mans' aanval op de huidige secreta
ris-generaal van de NAVO verband
hield met zijn goede contacten met
Moskou. Tijdens een party ten huize
van Oltmans in Amsterdam zouden
drie attaches van de Russische am
bassade uitvoerig zijn betrokken in
een gesprek over "de affaire-Luns".
De aanklacht, die de heer Oltmans
gisteren bij de Amsterdamse officier
van Justitie heeft ingediend, richt
zich met name tegen de fotograaf
Peter Zonneveld, die onuitgenodigd
in de woning van Oltmans zou zijn
binnengedrongen en daar zonder toe
stemming foto's van de gasten zou
hebben gemaakt.
Luchtmacht-chef luit.-gen. Van cler Wolf:
DEN HAAG „De gevechtswaarde
van de honderdvijfentwintig Neder
landse Starfighters zal aanzienlijk
dalen als ze nog zo'n tien Jaar mee
moeten. Het aantal ongevallen zal
daarentegen stijgen als er niet zéér
veel tijd en geld wordt uitgetrokken
om aan de straaljagers te sleutelen".
Dat zegt luchtmacht-chef luitenant-
generaal G. van der Wolf. De Party
van de Arbeid heeft onlangs als be
zuinigingsmaatregel voorgesteld de"
Starfighters niet te vervangen. Door
ze op te knappen zouden ze tot 1982
In de lucht kunnen blijven. In die
tijd zou met de Duitsers moeten wor
den onderhandeld over overname van
onze luchtmacht taak door de Luft
waffe.
„Natuurlijk kunnen onze Starfighters
nog wel tien Jaar mee", zegt gene
raal Van der Wolf. „Er rijden ten
slotte ook nog T-Fordjes op de weg".
Welk toestel de luchtmacht het ge
schiktst vindt om de Starifighter na
1974 op te volgen staat nog niet vast.
Wel is bekend dat de Cobra van de
Amerikaanse Northropfabrieken ho
ge ogen gooit.
Genenraal Van der Wolf verwacht
niet dat minister De Koster er veel
over zal zeggen tijdens de komende
defensie-debatten in de Tweede Ka
mer. Waarschijnlijk komt er niets
naar buiten voor de commissie-Van
Rijckevorsel, die de Nederlandse de
fensie doorlicht, haar rapport (uiter
lijk 1 maart) heeft uitgebracht.
Het afgelopen Jaar heeft de lucht
macht relatief fortuinlijk gevlogen.
Zes toestellen zijn neer gestort. Het
waren drie F-104 Starfighters, een
NF-5, een T-33 lestoestel en een
Alouette-helikopter. Drie vliegers
kwamen om het leven. In 1970 gingen
negen kisten verloren en kwamen
vijf vliegers om.
Helaas lagen de ongevallen in 1971
minder dan vorige Jaren aan de
techniek en meer aan de vliegers.
Generaal Van der Wolf wijt dit aan
de verjonging van het vliegerkorps
de ervaring is minder en aan
de veranderde strategie. De flexible
response ('het aangepaste antwoord')
eist een gevarieerder oefenprogram
ma waarbij laag vliegen een grotere
rol speelt.
Mr. Luns
De heer Oltmans deelde gisteren
mee, dat hij eveneens een aanklacht
wil indienen tegen hoofdredacteur
Goemans Borgesius van "De Tele
graaf".
Mr. Luns heeft gisteren op Schip
hol, vlak voor hij naar Hongkong
vertrok, de actie van Oltmans "geen
woord commentaar waard" ge
noemd. Van een telegram, dat de
heer Oltmans hem ozu hebben ge
stuurd en waarin hij werd uitgeno
digd zich gisteren in Den Haag tegen
de aanstij gingen te komen verdedi
gen, zei hij niets te weten. „Het is
echter best mogelijk, dat het tele
gram gestuurd is, aldus de secreta
ris-generaal van de NAVO, want
mijn medewerkster in Brussel is ge
machtigd de binnenkomende post op
belangrijkheid te sorteren. Het kan
dus best, dat het telegram als onzin
rechtstreeks naar de prullemand ge
gaan is".
DEN HAAG Dr. Sicco Mansholt
(63) wdl geen functie in de Neder
landse politiek. Na 1 januari 1973
vindt hij het welletjes. Op die da
tum eindigt zijn dan dertienjarig lid
maatschap van de Europese Com
missie in Brussel.
In hotel Den Indes zei Mansholt
gistermiddag „Ik wil wel een rol in
de politiek blijven spelen, maar niet
in een officiële functie. Ik wil niet
dag en nacht meer bezig zijn met de
politiek".
De vice-voorzitter van de Europese
Commissie zei tevens de ambitie te
hebben „om te gaan studeren en een
beetje afstand te nemen van het da
gelijks gebeuren". Als ervaren poli-
tious dichtte hij zichzelf een advi
serende, stimulerende en activerende
rol toe in de Nederlandse en in de
Europese politiek.
Mansholt hephtte weinig politieke
betekenis aan zijn lidmaatschap van
een kleine commissie die de in Ne-
Goudkuur
van de Moosdijk (45) praat-
Öjn patiënten een „goudkuur"
noemde hij zelf zonder blik-
DEN HAAG Het PvdA-tweede-ka-
merlid dr. J. van den Doel Juicht
minder over de woningbouwpres-
taties van ex-minister Schut
aan de huidige bouwminister Udink
en de AR-fractieleider in de Twee
de Kamer, mr. W. Aantjes.
Aantjes heeft Van den Doel uitge
daagd toe te geven, dat minister
Schut „gemeten aan de maatstaf
van de PvdA 'n succes blijkt te zijn
geweest". Hij verwijst daarbij naar
het aantal van (op duizend na)
vijfhonderdduizend woningen die
in de vierjarige periode-Schut ge
reed zijn gekomen.
Volgens Van den Doel is de PvdA
nooit akkoord gegaan met een sco
re van vijfhonderdduizend. Zijn
partij mikte op minstens vijftien
honderd woningen meer. Bovendien
blijft Van den Doel oud-minister
Schut verwijten, dat hij de finan
ciering en de organisatie van de
bouwnijverheid in hoofdzaak in
handen van particuliere beleggers
heeft gelaten.
„Er was geen enkele garantie op een
continue woningproduktie, zodat
zelfs de benedenmaatse norm van
125.000 woningen per Jaar in som-
Volgens de PvdA-er zijn de omstan
digheden waaronder de produktie
van 1970 op 1971 sprong van
117.000 naar 136.000 „helaas fu
nest". Volgens hem is de hoge pro
duktie in 1971 „helaas mede een
gevolg van de werkloosheid w?
door zoveel knelpunten zijn wegge
nomen dat de bouwtijd, die in de
jaren 1968-1970 fors was geste
gen, weer met minstens twee
maanden is ingekort".
De PvdA haalt ter staving van zijn
bewering een artikel aan van de
heer E. Spit, chef bureau Voortgang
Bouwwerken van het CBS in het
dagblad Cobouw: „Door de ontspan
ning op de arbeidsmarkt en de ui
termate gunstige weersomstandlghe
den was de gemiddelde bouwtijd
van de wonignwetwoningen, welke
in oktober 1971 werden opgeleverd,
twee maanden korter dan die wel
ke in oktober 1970 werden voltooid.
Hierdoor werden in 1971 49.000 wo
ningwetwoningen opgeleverd te
gen slechts 45.000 in 1970. Dit toont
aan dat een recessie met alle
narigheid van dien toch gunstig
is voor de woningbouw. Wanneer de
werkloosheid in 1972 zal toenemen,
zal ook 1972 gunstige woningbouw-
cijfers te zien geven".
De woningbouwdeskundige van de P.
v. d. A. meent echter: „We moe
ten toe naar een beleid, waarbij
gunstige woningbouwcijfers wor
den geproduceerd zonder al te gro
te schommelingen en zonder werk
loosheid".
Van den Doel nodigt Aantjes uit voor
een openbaar debat over deze me
ning.
derland samenwerkende progressieve
drie. PvdA. D'66 en PPR in februari
adviseren over toekomstige maat
schappelijke knelpunten.
Naar zijn mening berustte de sug
gestie van de WD-senator ir. J. Baas
als zou Mansholt zich met de Ne
derlandse politiek bemoeien op een
misverstand. Mansholt: „Als premier
Biesheuvel terug is uit de West zal
ik hem dat ook uitleggen".
Mansholt zei desgevraagd, dat PvdA
-fractieleider Den Uyl hem bij het
overleg over de knelpunten heeft be
trokken. „Maar", zei hij, „als de drie
christelijke partijen mij om advies
hadden gevraagd, dan was ik daartoe
ook bereid geweest".
De vice-voorzitter van de Europese
Commissie betoogde voorts, dat het
hem erom gaat dat de burgers via
de politieke partijen invloed krijgen
op de Europese besluitvorming. Hij
vond het in de eerste plaats belang
rijk, dat er een bundeling komt op
Europees niveau van de progressieven
(socialisten), conservatieven en libe
ralen.
Eenden sterven
in Helperdiep
GRONINGEN (ANP) In het
Helderdiep in Groningen zijn de
laatste maanden zeker vierhonderd
wilde eenden aan Clostridium vergif
tiging gestorven. Verwacht wordt dat
dit aantal nog met enige honderden
zal oplopen. Gisteren nog werden
twintig dode eenden opgevist.
De wilde eenden strijken graag
neer op het water van het Helder
diep dat een temperatuur heeft vaa
bijna 18 graden, omdat het deel uit
maakt van het koelwatercircuit van
het elektriciteitsbedrijf voor Gronin
gen en Drente. De hoge temperatuur
heeft het water echter ook zuurstof-
arm gemaakt waardoor de bacterie
Clostridium zich sterk kan ontwikke
len. Ook de lage waterstand van het
Helderdiep en de organische stoffen
die erop geloosd worden, spelen een
rol.