Ik hoef alleen te weten
Tiderida 26.000
Stap in goede richting
UDüBaESi
INGRID MOERMAN
(bezig met Lakenhal
tentoonstelling over
bodemvondsten)
wil alle schatten
registreren. Vinders
verzekert zij:
UIT BAGGER
GEBORGEN
LisRDAO 15 JANUARI 1972
LEIDEN
lXej. Moerman vóór het affiche van „Uit bagger geborgen"sug-
weergegeven door Wil Tweéhuizen.
(Foto Holvast)
Vondsten uit de veertiende en vijftiende eeuw bij Ter Does in Leiderdorp, o.a. een vuurklok.
(Foto ROB)
ugf
OI
zen i vuwklok uit 1607, gevonden in een in 1608 gedempte gracht
mgeving van de Pieterskerk. De bewoners hebben dit pronk-
vafet lang gehad. Het is nu grondig gerestaureerd.
)dig-
LEIDEN Ze zit temidden van
kisten vol potten en kruiken en
dozen vol scherven, maar beslist
niet bij de pakken neer. Ingrid
Moerman is juist vol activiteit en
enthousiasme. Ze is als conserva
trice van de historische afdeling
van stedelijk museum De Laken
hal in het laatste stadium van de
langdurige voorbereiding van een
tentoonstelling over bodemvond
sten in Leiden en omgeving. Dat
verzamelen heeft haar op de ge
dachte gebracht, dat alle in Leiden
gevonden „bodemschatten" moeten
worden geregistreerd. Ze is ervan
overtuigd, dat er meer „uit bagger
geborgen" is dan bij de voorberei
ding van deze tentoonstelling bo
ven de grond is gekomen.
„Men is vaak bang voor iemand
van een museum," zegt ze. Wie zou
bang kunnen zijn voor de altijd
vriendelijke mej. drs. J. Moer
man, die in Leiden studeerde, aan
de Leidse universiteit verbonden was
en sinds 1968 heel wat doet in de
Lakenhal? „Degenen, die iets uit
de grond bezitten en dat niet kwijt
willen," is haar antwoord. „Ze zijn
bang, dat het museum het beslist
wil hebben. Natuurlijk, als het mooi
is en vooral als het uniek is, zal ik
mijn best doen het te kopen of te
ruilen. Maar al zou ik het alleen
maar weten. Dan kan het worden
gefotografeerd en geregistreerd.
Dan kan er een „bodemkaart" van
Leiden worden gemaakt".
Door
Hans Melkert
Ingrid Moerman wil niets liever
dan de belangstelling aankweken
voor hetgeen onze voorouders in de
grond hebben gestopt of gewoon
in een beerput of gracht gesmeten.
„Je kunt er een stuk leven uit af
lezen. Kijk, als je een servies van
tinnen borden vindt, dan weet je,
dat het van een rijkaard is ge
weest. Maar zo'n gewoon kookpotje
zegt iets over het leven van gewone
in vroeger tijden".
papkom uit de eerste helft van de zeventiende eeuw, gevonden in de Jorissteeg in Leiden.
\erf van een boerendanskruik uit het eind van de zestiende eeuw, gevonden In het Leidse Van
Qrfpark.
„Uit bagger geborgen", heet de
tentoonstelling van bodemvond
sten in Leiden en omgeving, die
van 18 februari tot 3 april in
de Leidse Lakenhal wordt ge
houden. De begrenzing is in het
westen de zee, in het noorden
Noordwijkerhout, in het oosten
HazerswoudeKoudekerk en in
het zuiden Leidschendam-Voor-
schoten.
In één zaal staan de vondsten
in Leiden opgesteld, die bij de
Burcht in het midden en rond
om die van de Herensingl, St.
Jorissteeg, Lookhorst (bij Pie
terskerk) en de andere plaatsen,
waar de aarde „schatten" prijs
gaf.
Verder geeft de bijna 600
nummers tellende expositie "en
chronologisch beeld van interes
santé vondsten in 't gebied van
Leiden. Bewust is niet alleen de
stad gekozen, maar de gehele
regio om tot 'n compleet beeld te
komen.
Uit LeidschendamVoor
schoten zijn er vondsten uit 2100
vóór Christus. De Romeinse tijd
is vertegenwoordigd door de be
kende vondsten in Valkenburg en
de grafvelden in Koudekerk en
Rijnsburg.
De achtste en negende eeuw
zijn er in vondsten van onder
de abdij in Rijnsburg. Van de
abdij zelf zijn er vondsten, die
uit de twaalfde eeuw dateren.
Dertiende eeuw: Jacoba-kan-
netjes en andere gebruiksvoor
werpen uit de huizen van de
familie Van Teylingen in War
mond en Voorhout.
De volgende eeuwen (veertien
de en vijftiende) worden weer
spiegeld in kasteelopgravingen
voornamelijk bij Ter Does
in Leiderdorp en de Rijnenburg
in Hazerswoude.
De zestiende eeuw geeft vond
sten uit Noordwjjk en Noord-
wijkerhout. De late middeleeu
wen iijn er met Noordwijkse te
gels en kinnetjes en vondsten bji
de Engelendaal in Leiderdorp.
Van de Leidse vondsten van
1200 af is o.a. interessant de
belangrijke tinvondst, die in
1968 bij de Herensingel werd ge
daan: 46 schotels en een kan
netje. Ze worden voor het eerst
rezamenlijk geëxposeerd.
De tentoonstelling krijgt een
lankbecld over opgravingen. De
•atalogus is een waardevol werk-
ic met 35 foto's.
In de komende Jaren moet er in
de Leidse binnenstad nog heel wat
overhoon en de kans is groot, dat
er het nodige te voorschijn komt.
Mej. Moerman wijst de zoekers en
de toevallige vinders hierop. Ze is
bereid haar oordeel over een vondst
gratis te geven. „Alleen noem ik
geen waarde. Dat kunnen we als
museummensen niet doen".
Ze wijst er de zoekers op, dat het
verstandig is er een deskundige bij
te halen. „Een scherf kan jets zeg
gen, soms worden gecombineerd.
Dat weet een leek niet. Het zal
hem ook een zorg zijn in welke
grondlaag hij iets vindt. Voor ons
is dat interessant. Ik heb het ge
probeerd na te gaan bij de
vondsten in de Jorissteeg, toen de
ze opgebroken was. Maar de zoe
kers maakten er een chaos van. Ze
sprongen met tientallen in de put'.
Toch komen er heel wat vond
sten uit de Jorissteeg op de exposi
tie. Dat kan dankzij medewerking
van vinders en door het werk van
directeur Vos van gemeentewer
ken. Voor hem is het altijd een
hobby geweest. Er wordt weieens
gezegd, dat ir. Vos erbij staat als
er een schop de grond ingaat
Mej. Moerman bevestigt de
waarde van deze hobby. „Daardoor
is veel bewaard gebleven van wat in
Leiden is gevonden. Het stond bij
gemeentewerken, maar nu komt
het voor de tentoonstelling en
voorgoed naar de Lakenhal. Het is
de bedoeling, dat deze expositie
verlengstukjes krijgt in de vorm
van het tentoonstellen van gedeel
ten".
Ir. Vos heeft niet alleen bewaard
maar ook „en verdienstelijk ge
restaureerd. „Ik doe dat zelf ook
als het het aangipsen van een poot
je of zo betreft, maar het grotere
werk gebeurt in Amersfoort. Daar
wordt nu gewerkt aan de Leidse
stukken," zegt Ingrid.
Het materiaal voor „Uit bagger
geborgen" samen met een
vriendin bedacht mej. Moerman
de pakkende titel komt gedeel
telijk uit het bezit van de Laken
hal, van gemeentewerken en van
tal van particuliere verzamelaars.
Voor oudere vondsten de expo
sitie gaat vierduizend Jaar terug
heeft mej. Moerman verder een be
roep gedaan op andere musea.
Flinke bronnen waren daarbij het
Amsterdamse museum voor pre
en protohistorie en het Leidse
Oudheden. Ook bij gemeenten
(Rijnsburg en Noordwijk bijv.)
heeft ze het nodige weggehaald.
Na het verzamelen, het halen
hier, het praten daar „verzame
laars zijn erg voorzichtig en dat
kost veel tijd" en het samenstel
len van de catalogus is mej. Moer
man nu bezig met de voorbereiding
van de inrichting. Ze meet wat er
in de vitrines kan. „Ja, het moet
bijna allemaal achter de glas. Het is
jammer, dat niet iedereen
eens een kookpotje in de handen
kan houden. Het breekgevaar is
niet eens het ergste, maar er wordt
veel gestolen tegenwoordig. Zou
dat komen door de grotere belang
stelling voor dergelijke dingen? Af
gezien van de diefstal is de animo
verheugend. De tentoonstelling
wordt een graadmeter voor die be
langstelling. Ik ben reuze be
nieuwd.^,.."
In haar hoofd woelen alweer ge
dachten voor de volgende exposi
tie: een zomertentoonstelling over
de Leidse hofjes. Ook een onder
werp, dat dicht bij de mensen staat.
Liberaal Keja
over de op
stapel staande
abortus-wet:
ADVERTENTIE
U WEET HET NOG
Verleden veek stond hier dat artikel over die nieuwe BISTRO in Sassenheim!
En U bent er nog niet geweest? Gauw doen, wees Uw kennissen vóór en
reserveer tijdig, want het blijkt een succes te zijn en GEEN GOK.
Vandaag en morgen serveren wij bijv. Cotelette Charcoal (varkens
kotelet ingewreven met thijm, daarbij 2 sausen, salade en frites)
f 7,50. En wat dacht U van een T-Bonestaek van 450 gr. voor f 13,50?
U kunt beginnen met bv. franse uiensoep (2,25) of slakken (4,50).
Enfin, U ziet het, er is keus genoeg, ons telefoonno. is 0252213100.
Tot ziens in SASSENHEIM, Parklaan 144.
OEGSTGEEST „De grote fout
van minister De Koster is, dat hij
evenals ik, niet in dienst is geweest".
Deze opmerking zorgde voor één van
de weinige vrolijke momenten uit
het betoog, dat tweede kamerlid G.
W. Keja van de VVD gisteravond
hield in De Roode Leeuw.
Oorspronkelijk zou naast Keja ook
mevrouw drs. SmitKroese ten to
nele verschijnen, maar daar zij en
kele minuten vóór aanvang van de
bijeenkomst van de regio Leiden van
de VVD niet aanwezig was, leerde
telefonische navraag, dat ze op va
kantie was in Oostenrijk. Helaas was
dat gebeurd, zonder een berichtje
aan het afdelingsbestuur, zodat de
Amsterdamse VVD'er het nu alleen
moest opknappen.
De huidige regering bekijkt de za
ken op het lonen- en prijzenfront
anders dan die van De Jong, meldde
Keja. Men probeert zelf zoveel mo
gelijk te bezuinigen en laat het aan
de werkgevers en werknemers over
de prijzen en lonen te bepalen. Al zal
de VVD het bepaald niet schuwen in
te grijpen, als het „uit de pan dreigt
te vliegen". Verwijtend refereerde hij
hierbij aan de onderhandelingstak-
tiek van voorzitter Groeneveld van
de NV V-Industriebond inzake de
metaal-cao. „Als men meent om de
kleine verschillen, die er nu nog be
staan, te gaan staken, dan dient dat
zeker niet onze economie".
Het onderwijs is volgens Keja de
laatste maanden onder Veringa op
een ontstellende manier uit de
hand gelopen. In die periode zou 450
miljoen meer zijn uitgegeven dan af
gesproken, zodat men nu moest gaan
bezuinigen.
Natuurlijk kwam men ook toe aan
het specialisme van de VVD'er, de
defensie. „Ik heb bepaald geen hoge
pet op van het leger, zoals het nu is"
merkte hij daarover op. „We hebben
een moderner apparaat nodig, dat
slagvaardig kan optreden".
De abortus-wet, zoals deze nu op
stapel staat, is volgens Keja zeker
niet ideaal, maar wel een stap in de
goede richting. „Als het op stemmen
komt, is het voor mij een politieke
zaak en geen gewetenszaak" verze
kerde hij een vragensteller.
ADVERTENTIE
DANSEN IS JONG
KOM 'T OOK LEREN
Aanvang der lessen deze maand
INSCHRIJVING A.S. ZONDAG
TOPDANSAVOND
Iedere zondag 8 uur Ant. Clubhuis
UITSLAG PUZZE
LEIDEN De eskimo-tentoonstel
ling Tiderida in het Leidse rijks
museum voor Volkenkunde heeft bij
na 26.000 bezoekers getrokken, waar
mee een record is bereikt.
De puzzeltocht in de dagen rond de
larwisseling, die veel bezoekers naar
ie museum trok. is gewonnen door
J. C. H. de Graaf f uit Amsterdam -
Buitenveldert. Hij mag voor f 35 in
Ie museumwinkel Kopen.
De tweede pris won Emmelien van
Rees uit Oegstgeest (15 Jaar), die
f 25 mag besteden, derde prijs Jelle
Boef uit Oegstgeest (f 15), vierde
prijs R. B. Andeweg uit Leiden, die
een langspeelplaat mag kiezen uit
de collectie volksmuziek in de muse
umwinkel, 5e prijs Pete: van Beuse-
kom (15 jaar), die de langspeel
plaat met kerstliederen krijgt, die In
het Groenlandse nuis ten gehore wer
den gebracht.
De twaalf winnaars van een re
plica van een op de tentoonstelling
geëxposeerde narwal zijn: E^b Du
bois De nHaag (11 Jaar), Christine
Egberts Badhoevedorp, Hanny van
Egmond, Rijnsburg (11 Jaar). Llian
Gischler, Amsterdam- West, Ar
jan Gijsman. Eindhoven (12 Jaar),
Jan van der Linden, Leiden (14
Jaar), E. F. Noordam. Beekbergen.
Henk-Kristian Ploos van Amstel,
Oegstgeest (12 laar). Mieneke van
Rijn, Wassenaar. Jacob C. Sloof,
Wem mei-Brussel, Femke Smlssaert,
Bennekom (Gld.), en Mevr. B. de
Voogt-Stroeve, Amsterdam.
