STAATSGREEP GHANA HEEFT ECONOMISCHE ACHTERGROND Duitse politie jaagt op leden Baader/Meinhof- organisaties Krachtmeting Ovambo - stam/Pretoria Nixon: weer 70.000 man it Vietnam Navoiedt 100 mioen aan Mta JDAG 14 JANUARI 1972 BUITENLAND pHINGTON (GPD, AP, Reu- President Nixon heeft, tij- ffcn niet alledaags bezoek aan afdeling van het Witte Huis, trekking aangekondigd van man Amerikaanse troepen uit m. Wanneer dit contingent te- ilnd mei is gerepatrieerd, zal de ikaanse troepenmacht terug- cht zijn tot 69.000.-. De presi- zei dat hij in mei opnieuw de trekking van een volgend, en >pig vermoedelyk laatse contin- ekcnd zal maken. 1 ie van Defensie Meivin Laird ^e kort daarop in een pers je \e dat er Amerikaanse troe- 'etnam zullen blijven, zo- rijgsgevangenen-vraagstuk Laird vermeed de htui deze achterblijvende tarinv c/melden, en zijn formu- status vi °Pnieuv de Politieke rikaanse d~vietnam na de Amem ^rltrekking los te koppele Washington repat pen. Nixon, die begin dip of the'en ogenschijnlijke voor het eerst van het zelfbe- Zuid-Vietnam, dat samen me, yan aU{, lang WASHINGTON (1} Dp NAVO-landen, ongeru^ de m0_ gelijke uitbreiding de ruS. sische invloed in de tellandse Zee, zijn overeengekom^^ on. geveer 33 miljoen doll^ 105 miljoen gulden) aan tegn Voor de handhaving van dee bases op het eiland. Dit hebtpioma. tieke kringen in Washinjonder. dagavond meegedeeld. Pi Min- toff van Malta heeft dusver vastgehouden aan een b Van ruim 150 miljoen gulden jaar- pacht voor de bases. President Nixon heeft d^ag 'n nieuwe ambassadeur op t be noemd, maar volgens het Huis heeft dit niets te maken m con flict over de bases. De ni«man wordt John Getz, tot di spe ciaal medewerker van Aleohn- son, de onder minister vaiten- landse Zaken voor politiek<$ele- genheden. Hij komt in &ats, van John Pritzlaff. Inmiddels is het buirso- neel van de Britse militaiises, op Malta (ruim 6.100 ma: to taal) ontslag aangezegd. D6la- gen zullen het werklooshjfer Malta verdubbelen. Hettste vliegtuig met Britse vrouwenin- deren vertrok gisteravond lwan Malta. De militairen volgeter. Betogingen scholieren en arbeiders in Rome ROME (AFP) Ruö.000 scholieren, leraren en arbeöheb- ben gisteren in Rome eenling gehouden uit protset tegen (ïder- drukking" op de middelbanolen. Tot de demonstratie, geoseerd door drie vakcentrales, wa>loten naar aanleiding van de ar^ie in december van vier jerich te leerlingen van het C?uovo- gymnasium, en de vervol/di® is ingesteld teg ende rector^4 do centen, die ervan beschuitdozen fe toegeeflijk te zijn ge' en hebben nagelaten de nahan ad_ sente leerlingen door te g- De betogers bleven na optocht bijna een uur sameng^d voor bet ministerie van Orws> waar ze „concrete hervorming plaats van handboeien" elstendere de" togingen werden geho' aan de universiteit en op diveOid^ba- re scholen. Daar overhe de *eu- Ze: „hervormingen: e- revo- intie: Ja". Ook aan heiale fronb Is de toestand gnnen, ter wijl zich een re^80*®1® af" tcbent. Het personeel de sasbe- dhjven, de raffintJen en de brandstofdepots is gjn in staking Begaan om bij de ïeuwing van bun coa's kracht b zotten aan <Jen betreffende sa?erhoging en betere arbeidsvoonw31- 1 Amerikaanse krijgsgevangenen, de voorwaarde was voor de algehele re patriate van troepen. Het Witte Huis, en ook de Amerikaanse onder handelaar in Parijs, legden er in de volgende dagen echter de nadruk op dat dit niet in de woorden van de president gelezen moest worden. Kernbom De delegatie van de Vietcong bij de Parij se vredesbesprekingen heeft het Amerikaanse leger beschuldigd van de deportatie van een miljoen Zuidvietnamezen om een zone vrij te maken voor het gebruik van tac tische kernwapens. De Amerikaanse en Zuidvoetnamese delegaties noem den deze beschuldiging onmiddellijk „belachelijk". Een woordvoerder van de Zuidviet- namese delegatie verklaarde daarop dat slechts „50.000 mensen worden verplaatst". Ze zijn afkomstig uit vijf provincies die ernstig door over stromingen zijn getroffen en gaan zich geheel vrijwillig vestigen in zuidelijker streken, aldus de Zuitviet- namese Dieren Volgens het Russische legerblad „Rode Ster" richten de Verenigde Staten dieren af voor oarlogstaken in Vietnam. De nieuwste vinding zou he gebruik van stinkdieren zijn, die onder de grond worden gestuurd om guerrillastrijders in ondergrondse schuilplaatsen te dwingen naar boven te komen. Het blad ontleent deze in lichting aan de „International He rald Tribune". Het gebruiken van zeehonden, meeuwen, vleermuizen, dolfijnen en stinkdieren is voor „Rode Ster" het 'toppunt van morele degradatie'. Het blad verwijst naar eerdere berichten over het africhten van dolfijnen voor marine-eenheden en van zeehonden en zeemeeuwen om duikboten te ont dekken: Vleermuizen zouden kleine brandbommetjes moeten vervoeren, maar dat plan zouden de Amerika nen hebben laten varen nadat een vleermuis een Amerikaanse legerba sis in brand' had gestoken. ARRESTATIES IN KROATIË BELGRADO (Reuter) Het Joegoslavische persbureau Tan- joeg meldt dat in de Kroatische stad Bangja Loeka twee bejaarde man nen zijn gearresteerd op' verdenking van het voeren van staatsvijandige propaganda en het aanwakkeren, van godsdienstige tegenstellingen. De twee mannen, die ouderdomspen sioen genieten, zouden onder meer tegen de staat gerichte vlugschriften hebben verspreid. Woensdag is in Zagreb bekendge maakt dat er in deze stad elf perso nen zijn aangehouden, beschuldigd van samenzwering tot omverwerping van het Joegsolavische sociale en po litieke systeem. Van officiële zijde in Zagreb is meegedeeld dat de re gering van Kroatië maatregelen zal treffen om de politie en rechterlijke macht in dit deel van Joego-Slavië te versterken. De Kroatische minis ter van Justitie Perisa zei op een bij eenkomst van de nationale vergade ring van Kroatië dat de voormalige partijleiding in dit gebied de politie en openbare aanklager besluite loos had gemaakt door de contra revolutionaire activiteit als „op zich zelf staande incidenten" te bestem pelen. Militairen vormen nationale raad ABIDJAN (Reuter, AP) Kolonel Atsjampong, de leider van de staatsgreep in Ghana, heeft voor de radio bekendge maakt dat er een bestuursraad van zeven man zes officieren en een burger is gevormd, die de macht van de afgezette premier Kofia Boesia, heeft overgenomen. Bij de zes officieren is Atsjampong zelf. De enige burger is de procureur-generaal. Er zijn ook zeven hoge officieren benoemd tot leiders van de zeven gebieden van Ghana. Atsjampong verklaarde voorts dat de staatsgreep zonder bloedvergieten is uitgevoerd. HAMBURG (DPA) In heel de Duitse Bondsrepubliek is gisteren een speuractie begonnen naar leden van de Baader-Meinhof-groep. Vol gens een mededeling van de Ham- burgse politie wordt vooral gezocht naar een reeks, bij de politie beken de, auto's waarin de leden van deze extreem-linkse organisatie zich ple gen te verplaatsen. Geen groep heeft de autoriteiten se dert het einde van de oorlog zo ver ontrust als de, aanvankelijk uit 30 leden bestaande, Baader-Meinhof- groep aan wie moord op een politie man, het bevrijden van gevangenen met geweld en gewapende overval len worden toegeschreven. Een uit. 30 man bestaande speciale eenheid is belast met de opsporing, van de 37-jarige journaliste Ulruke Meinhof en de 28-Jarige Andreas Baader, voortvluchtig sederd brand stichting in een magazijn. Volgens de politie hebben de leden van de groep, die zich ook "Fractie van het rode leger" noemt, opdracht zich bij dreigende arrestatie een weg naar devrijheid te schieten. Zo stierf op 15 Juli van het vorige Jaar de 20-jarige kapster Petr Schelm in een vuurgevecht met de politie in Hamburg en onderging de 24-jarige Georg von Rauch op 24 december in West-Berlijn een zelfde lot. De 33-Jarige politieman Norbert Schmid werd op 22 oktober vorig jaar in Hamburg doodgeschoten, door evrmoedelijk leden van de groep. Bij de uitvalswegen van Ham burg werden gisteren wegversper ringen geplaatst en de controlerende politiemannen waren voor een deel uitgerust met machine-pistolen. Ook de twee hefschroefvliegtuigen van de Hamburgse politie zijn ingeschakeld bij het speurwerk. In Beieren is grote politiële activi teit waar te nemen. Hefschroefvlieg tuigen surveilleren boven de autowe gen waar de surveillance-auto's een scherpe controle uitoefenen Uit Ko blenz, Frankfort en Saarbrücken ko men soortgelijke berichten en de grensposten zijn versterkt. De politie verhoort een 28-jarige graficus uit Essen en een 16-jarige scholiere die werden aangehouden, en op wie pistolen met munitie en boekjes met adressen van als ex treem links bekend staande figuren zijn gevonden. Zij hadden bij een man in de auto gezeten die op de weg Keulen-Hannover was veronge lukt. Het tweetal had de vlucht ge nomen in een taxi naar het vliegveld Hannover-Langenhaven. vanwaar het naar West-Berlijn vloog. Daar werden zij aangehouden. Wet een enkel woord Oude steen Bij de bergketen Barberton in Zuid-Afrika is een meer dan vier miljard jaar oude steen ontdekt, waardoor het tijdperk waarin de aarde van vloeibare in vas te toestand overging met grotere Juistheid kan worden vastgesteld. H tot dusver gevonden oudste gesteen te op aarde was 3,6 miljard jaar oud. De ouderdom van de nu gevonden steen, een stuk graniet, is door het Nat. Laboratorium voor fysisch on derzoek in Pretoria bepaald aan de hand van de halveringstijd van radio actief materiaal in de steen. Onlusten in Rhodesië De Rho- desische politie heeft gisteren gemeld, dat in Sjabani, een plaats op 320 km afstand van Salisbury, de hoofdstad van Rhodesië, een neger om het le ven is gekomen en negen negers zijn gewond toen de politie het vuur open de op betogers, die in het myndorp bestuurskantoren in brand stak en verwoestte. DACCA (Reuter, AP) Sjeik Moedjïboer Rachman de nieuwe 'premier van Bangladesj be heerst zelf de portefeuilles van Defensie, Binnenlandse Zaken Voorlichting. Daarmee is for meel bevestigd dat hij de mach tigste man in de jonge staat is. De vroegere premier Jajoeddin Achmed heeft de portefeuilles van Financiën en Economische planning gekregen. Sajed Naz- roel Islam, die in de negen maanden dat sjeik Moedjïboer in Pakistan gevangen zat is op getreden als waarnemend-pre sident is belast met handel en industrie. De ministerraad be sloot gisteren dat de vlag van Bangladesj zal bestaan uit de kleuren groen, geel en goud. De kaart van Bangladesj die voor kwam op de vlag van de Moekti Bahini is in de nieuwe drie kleur niet opgenomen. De Pakistaanse president Bhoetto heeft verklaard te hopen op een snelle ontmoeting met pre mier Moedjïboer Rachman. U moet zijn woorden over het verbreken van alle banden niet al te letterlijk nemen. Ik wil tegenover hem een soepele hou ding aannemen. Ik heb niet alleen een beroep op hem ge daan bepaalde banden te hou den, maar ik heb hem er zelfs om gesmeekt, aldus Bhoetto. Birma werd gisteren het zevende land dat Bangladesj officieel erkende. Volgens de secretaris generaal van de socialistische Internationale, Janitscheck, volgen binnenkort nog vijftien andere landen o.w. de Scandi navische landen, West-Duits- land en Italië. Op de foto: Tijdens een plech tigheid in Dacca werd gisteren het nieuwe kabinet van Bang ladesj geïnstalleerd. Sjeik Moedjïboer Rachman kon zijn tranen nauwelijks bedwingen teen zijn benoeming tot pre mier door president Tsjoudoeri iverd bekendgemaakt. De raad heeft president Akoefo- Addo uit zijn functie ontheven. In een proclamatie voor de radio maak te de 40-jarige kolonel de ontbin ding van de nationale vergadering, het verbod van alle politieke partij en en de opschorting van de grond wet bekend. De ministers en ex-ge deputeerden kregen de opdracht, zich onmiddellijk te melden op de dichtstbijzijnde politiepost. Hij ver klaarde, dat sedert de omverwerping van de regering-Nkroemah op 4 fe bruari 1966 door het leger, de econo mische situatie niet was verbeterd en gaf te verstaan, dat dr. Boesia het land naar een bankroet leidde. Kolonel Atsjampong verklaarde, dat de vakbonden weer mogen func tioneren en dat de economische maatregelen waatoe de vorige rege ring had besloten, herzien zouden worden. Over de prijs van de cacao, één van de belangrijkste produkten van het land. zei hij, dat deze op nieuw verhoogd zou worden. De prijs was enkele dagen geleden door het bewind van dr. Boesia al met twin tig procent verhoogd, maar met het oog op de recente devaluatie van de Ghanese munt, de cedi, met 44 pro cent, werd deze verhoging onvol doende geacht. Wij hebben de hui chelachtigheid van Boesia ontdekt, aldus de nieuwe bewindsvoerder. (In Londen vloog de prijs van de cacao met ca. tien pond sterling per ton omhoog na het nieuws van de coup. De marktprijs van cacao was sedert 1970 gezakt.) Wanbeleid Sprekend over het regime van dr. Boesia zei hij: „Elke eerlyke Gha- Geen sta caravans in Noordwijk LEIDEN Het artikel over het in opbouw zijnde cara vanpark "Relaxing Crow" aan de Duinweg in Noord- wijk (krant van 7 januari) is op enkele plaatsen niet 'goed overgekomen'. Het park is namelijk niet bestemd voor sta-caravans. Er mogen, vol gens de gemeentelijke ver gunning, alleen tourcaravans worden geplaatst en wel in een periode tussen 1 april en 30 oktober. nees zal het met mij eens zijn, dat de slechte praktijken, corruptie, wil lekeurige ontslagen, economisch wanbeleid en een reeks van andere daden, die het bewind van Nkroe- mah kenschetsten, terugkwamen om bij ons te blijven". Hij zei, dat in de nationale bevrij- dingsraad ook burgers van de chris telijke raad. de mohammedaanse ge meenschap, de boerenraad, de vak centrale. stamhoofden, de kamer van koophandel en de balie zullen worden opgenomen. Hij beschuldigde dr. Boesia van het negeren van de rechten van het leger en de vakbeweging en beschul digde hem van het bijeen brengen van een fortuin ten koste van de Ghanezen. Hij zal de politiek van het uitwijzen van buitenlanders her zien en hen laten terugkeren, opdat zij kunnen bijdragen aan de nationa le ontwikkeling. Kolonel Atsjampong maakte voorts bekend, dat de nieuwe leiders de re cente devaluatie, het programma voor de ontwikkeling van het platte land en enkele andere belangrijke besluiten van het vorige bewind op nieuw in beschouwing zullen nemen. Kalm De afgezette premier, dr. Boesia, die voor een behandeling door een oogspecialist in Londen is, nam vol gens een woordvoerder aldaar het nieuws van de staatsgreep kalm op. Het is niet bekend wat voor stap Boesia nu zal nemen. Ofschoon in de omgeving van de ambtswoning van de premier in de Ghanese hoofdstad Dacca, schoten zijn gehoord, zou de toestand be trekkelijk rustig zijn. Er zouden geen gewonden zijn gevallen. De telefoonverbindingen met de bui tenwereld werden verbroken maar het internationale vliegveld van Ac cra werd na enkele uren weer voor inkomende vluchten geopend. Pater Gelauff (64) overleden LEIDEN Op de leeftijd van 64 jaar is overleden pater A. L. Ge lauff OFM. Pater Gelauff, die eerst twintig jaar als prefect en gods dienstleraar verbonden was aan het Bernardinuscollege in Heerlen, was sinds 1953 in gelijke functie werk zaam aan het Bonaventura-college in Leiden. De plechtige uitvaartdienst vindt maandagochtend om elf uur in de Hartebrugkerk plaats, waarna om 12.45 uur de teraardebestelling van het stoffelijk overschot volgt op het kerkhof van „De Wilbert" te Kat wijk aan den Rijn. JOHANNESBURG Met onge kende koppigheid stuurt de mach tige Ovambo stam aan op een krachtmeting met de blanke meer derheid van Namibië (Zuidwest- Afrika) Door iCenneth L. Whiting van Associated Press Het probleem is kort samengevat: de Ovambo's nemen geen genoegen met de voorwaarden waarop zij voor de blanken moeten werken en daarom hebben meer dan 13.000 van hen het werk neergelegd in een reeks stakingen welke half decem ber is begonnen en welke zich over het gehele gebied heeft uitgebreid. De autoriteiten hebben meer dan 12.000 van hen teruggestuurd naar hun doodarme thuisland. Politie- versterkingen uit Zuid-Afrika hel pen de orde -te handhaven en tot nu toe is er geen melding gemaakt van ernstige incidenten. De autori teiten wijten de onrust aan „agita tors". Ondertussen loopt de produktie in de uiterst belangrijke mijnbouw te rug. In Windhoek, de hoofdstad, halen blanke studenten vuil op en zy verrichten zwaar werk voor de spoorwegen. De industrieproduktie is beperkt, de gemeentelijke dien sten zyn ingekrompen en de hotels en restaurants kampen met grote moeilijkheden. Blanke huisvrouwen zien zich verplicht zelf huishoude lijk werk te doen. Van blanke zijde is men vol ver trouwen dat de recalcitrante Ovam bo's vervangen kunnen worden door meer volgzame arbeidskrachten van de Damara, Kavango, Herero en Nama-stammen. Dit optimisme schijnt misplaatst te zijn. Ovambo's vormen bijna de helft van de 750.000 inwoners van Zuid- west-Afrika. Zy zyn waarschynlyk de best geschoolde en intelligentste van de beschikbare Afrikaanse ar- be.iders en leveren 30.000 van het 45.000 man grote arbeidsleger voor de blanke industrie en handel in het gebied. Hun verzet tegen de blanke machtstructuur is even indrukwek kend als zeldzaam onder het apart heidsregime. Het komt uiterst onge legen voor' Zuid-Afrika dat onder druk staat de vroegere Duitse kolonie meer vryheid te geven. Ovambo-land strekt zich uit langs de noordelyke grens met Portugees Angola. Voor een bezoek heeft men een machtiging nodig. De contract arbeid is ongeveer een halve eeuw oud. De plaatselyke blanke autori teiten pryzen het aan, maar in de V.N. is het als slaverny beschreven. De Ovambo's mogen slechts op een arbeidscontract, dat gewoon- lyk een looptyd van anderhalf jaar heeft, hun thuisland verlaten. Het wordt geregeld door de Zuidwest- Afrikaanse arbeidsorganisatie (Swanla), welke in 1943 werd opge richt om de werkgevers de moeite van de werving van arbeidskrach ten te besparen. De werkgever behoeft slechts een bestelformulier in te vullen waarop de soort gezochte arbeider wordt vermeld. Dit kan A, B, C of Pie- canin. een plaatselyk begrip voor zwarte jongelingen zyn. Voor ad ministratiekosten betaalt de werk gever ongeveer f. 100,-. De Ovambo- sollicitanten worden medisch on derzocht en ingedeeld voor het soort werk waarvoor Swanla ze geschikt acht. Als een Ovambo wordt gecontrac teerd wordt een Okangolo, een ver- lovingsarinband eigeniyk, om zyn pols geslagen. Hy krygt een trein kaartje, hemd, korte broek, een deken en wat brood en wordt op een trein naar zyn bestemming ge zet terwyi zyn gezin achterblyft. Dit is het jaariykse lot van onge veer 39.000 mannen. Een A-arbeider krygt ongeveer f 40,- per maand plus "goede ge zonde voeding evenals gratis huisvestig" De B- en C-arbeiders en de piccanins krygen minder geld, maar ongeveer dezelfde voe ding en huisvesting. De Ovambo's zeggen dat een scheiding van 18 maanden het ge zinsleven ontwTicht en dat zy geen garantie hebben dat de "meester" zyn deel van het contract zal na komen. Er zyn blanke boeren die openlyk er voor pleiten het loon in te houden totdat de contract periode is verstreken. Veel inheem sen hebben een hekel aan hun werk maar zy mogen geen ander werk aannemen. Slechte levensomstandigheden, speciaal in het Katatura-kamp te Windhoek, vormen het voorwerp van andere klachten. Er wonen daar normaal ongeveer .500 contractar beiders achter de hoge muren. Slechts een paar honderd zyn ver trokken sinds de staking begon. Het economische belang van de staking bleek toen de blanke school jongens die stakende Ovambo's by de spoorwegen vervingen, 109 rand per maand kregen, wat het stan- daardloon voor blanke arbeiders werd genoemd. Blanke studenten die by het ophalen van vuil in Windhoek hielpen, kregen twee rand per dag. Maar meer dan geld staat op het spel. Het ryke diamantveld van Consolidated Mines bleef eerst van onrust besnaard. Deskundigen zel den dat dit te danken was aan het minimum loon daar <36 doller per maand) en de tamelyk goede ar beidsvoorwaarden. Toen een paar honderd van de 3.800 contractar beiders in staking gingen, werd de rest een opslag van tien procent toegezegd. De diamantproduktle Oranje- mund is niet ernstig .benadeeld maar zeker negen andere mijnen werden harder getroffen. De politie in Windhoek heeft 13 mannen 12 Ovambo's en één Mulat gearresteerd. Hun wordt ten laste gelegd mensen opgestookt te hebben hun arbeidscontracten te verbreken. He« doel van Zuid-Afrika by het afzonderen van Ovambo-land was dit af te schermen tegen invloeden van buitenaf. Het stamverband bleef in ieder geval hecht. Dit stam verband heeft duideiyk een rol ge speeld by het ontketenen van de massale staking waaraan opvallen- derwys niet de gebruikelijke de monstraties, protestvergaderingen, aanplakbiljetten en opgewonden toespraken verbonden waren. "De staking is door God georga niseerd. Geen politieke party is er by betrokken", zei Nathaniel Mo- huiriri in Windhoek. Hy heeft de leiding van de zwarte volksorgani satie van Namibië, een zwakke na tionalistische beweging. De berichten uit Ovambo-land zelf zyn slechts fragmentarisch, maar er zyn betrouwbare aanwij zingen dat de staking geleid heeft tot grote politieke onrust. Een belangryke zaak daar is de verkiezing deze maand van een nieuwe voorzitter van het inheemse parlement in Ondangwa. Chef Us- jona Sjiimi, die door veel jongere Ovamba's is uitgekreten voor een karakterloze marionet die zich door de blanke autoriteiten liet gebrui ken, is vorig Jaar om het leven ge komen. Veel meitóen zyn van mening dat de chef gekozen moet worden en niet door de Zuidafrikaanse rege ring benoemd moet worden op voor dracht van de gemakkeiyk te beïn vloeden uitvoerende raad der Ovambo's. Philipus Kaloevi, het hoofd van de Oekwanjama-clan, wordt be schouwd als de inheemse favoriet voor de functie. Hy heeft op ar beidscontract als huisbediende ge werkt. Toen hem gevraagd werd hoe 12.000 werkloze stamleden hun tyd doorbrengen, zei een blanke func tionaris: "Ze drinken bier en pra ten over politiek". De blanke heeft de spierkracht van de Ovambo harder nodig dan de Ovambo zyn karige loon van de blanke.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 9