BISSCHOP MALTA DIENT BELANGEN VAN ZIJN KERK
MOEDJIBOER:
GEEN BANDEN
METBHOETTO
Nixon komt met belangrijke verklarii
Weer opstart
van Franse
gevangenen
Ontroerend welkom voor Bengaalse leider
Groeiende
erkenning
voor Dacca
PAUS TEGEN
BEWAPENINGS
WEDLOOP
Russische student
Joerasjiwii poogt
in V.S. te blijven
NA VERSCHUNING
VAN ONDERZOEK
Onassis
verbom
marihiu
O
DINSDAG 11 JANU
(Van onze correspondent)
ROME De aartsbisschop
van Malta. Michele Gonzi, doet
geen pogingen om de relatie
tussen Engeland en zijn eiland
te redden, maar om de rol van
het Vaticaan op het grondgebied
van de rode premier Dom Min-
toff veilig te stellen. Deze me
ning wint in welingelichte krin
gen ln Rome steeds meer veld.
Terwijl officiële woordvoerders
uiterst schaam zijn met medede
lingen zou de 87-jarige kerk
vader niet alleen in gezelschap
van de persoonlijke secretaris
van Dom Minthoff, maar ook
van een vertegenwoordiger van
de Britse ambassade bij de Hei
lige Stoel zijn
Overwegingen voor de veron
derstelling dat Gonzi in Rome
was om de kerk te redden en
niet de bases der Britten zijn
de volgende: in de eerste plaats
zou het niet overeenkomen met
de huidige buitenlandse politiek
van het Vaticaan met zijn
openingen naar de Sowjet-Unie,
naar Joego-Slavië en naar Chi
na om zich te engageren voor
een zaak die er onmiskenbaar
een is tussen de machtsblokken
in de wereld.
Door
Rudolph Bakker
Een ander even belangrijk
punt is. dat de kerk op Malta
enorme rijkdommen bezit en dat
Mintoff wellicht de aartsbis
schop om financiële steun heeft
gevraagd nadat hij de Britten
van zijn eiland verjoeg. Op de
achtergrond zou bij de premier
vakbondsleider de dreiging spe
len dat bezittingen van de kerk
op Malta wel eens zouden kun
nen worden onteigend.
Kort voor zijn vertrek naar
Rome ontving de aartsbisschap
de „rode premier" in ziin aarts
bisschoppelijk paleis. Het was
een historische gebeurtenis om
dat de kerkvader zich verwaar
digde een „vijand van de kerk"
een hand te geven. Tot voor de
laatste verkiezingen die met één
stem meerderheid Mintoff aan
de macht brachten werden alle
katholieken op Malta automa
tisch in de ban gedaan die het
waagden op de Arbeiderspartij
te stemmen, zo meldt men in
Rome.
Van de 320.000 eilandbewoners
zijn er 300.000 katholieken. Deze
banvloek-politiek zou de aarts
bisschop dan ook bij de laatste
verkiezingen duur te staan zijn
gekomen.
De kerk heeft op Malta bezit
tingen van een waarde van on
geveer 18 miljoen gulden met
een rente van 600.000 gulden en
nog eens ruim 3,5 miljoen gul
den per jaar aan opbrengsten
van ondernemingen en banken.
Het bezoek van aartsbisschop
Gonzi aan Rome kan de relaties
tussen de kerk de Maltese eco-"^
nomie wellicht ingrijpend ver-j
anderen. Gonzi is een ouderwets"
en streng man voor zijn eiland. J
parochie, maar niet van gezond
verstand vreemd. Hij liet ziet
door het verzoek van Paus Pau-jr
lus de Zesde aan alle biscchop
pen boven de 75 gedaan, on
hun ambt neer te leggen, nie L
van de wijs brengen. Ondank)
het feit dat een co-adjutor wen
benoemd die duidelijk met d<-
bedoeling naar Malta kwam on i
het gezag over te nemen. i
De woordvoerder van het Va>
ticaan verklaarde dit weekeindt
na aanvankelijk gedaan tt
hebben of hij dat niet wist ~i
dat de aartsbiscshop met Paut-
Paulus over „pastorale zaken Al
gesproken had. Dit is dan waar jn
schijnlijk ook zo. Het gaat ei-,
alleen maar om wat men ondeijjg
pastorale zaken verstaat.
DACCA (AP, Reuter, UPI) Na zijn aankomst gisteren in Dacca heeft sjeik Moed-
jiboer Rachman, na op een enorme manier door ongetelde duizenden emotioneel verwel
komd te zijn, in een toespraak onder meer gezegd dat de banden met Pakistan voor
eeuwig waren verbroken. Hij verwierp het voorstel van president Bhoetto dat Bangla-
desj deel zou blijven vormen van de staat Pakistan.
Op een massabijeenkomst in Dacca
na een tumultueuze ontvangst sprak
de sjeik over zijn besprekingen met
de Pakistaanse president, Ali Bhoet
to. vlak voor zijn vrijlating op zater
dag. „De -heer Bhoetto wilde, dat ik
ln een of andere vorm banden met
Pakistan handhaaf. Ik deelde hem
mee. dat ik toen niets kon zeggen
Maar laat mij nu de heer Bhoetto
meedelen, dat alle banden met Paki
stan voor goed verbroken zijn". Tot
BONN (AP. GPD) Door de
Westduitse regering is verklaard dat
men nauwe politieke en economische
banden wenst met het Indiase sub
continent. maar men liet zich er in
Bonn ivet over uit of men Bengladesj
gaat ei&ennen.
Bonn overweegt thans ook welke
technisCne en humanitaire hulp aan
Bangladesj zou kunnen worden ge
geven.
Van verheids?^de in Londen is
meegedéeld dat de Britse regering
over enkele weken Bangladesj offi
cieel wil gaan erkennen. Men hoopt
dat dit land lid gaat worden van het
Britse Gemenebest.
Men stelt de erkenning van Bang
ladesj nog uit omdat men de positie
van president Bhoetto van Pakistan
niet al te moeilijk wil maken.
Politieke waarnemers in de Scan
dinavische landen verwachten binnen
afzienbare tijd eveneens diplomatieke
erkenning van Bangladesj door deze
landen. In Kopenhagen heeft de mi
nister van Buitenlandse Zaken K. B.
Andersen reeds verklaard deze kwes
tie in overweging te hebben genomen
en voegde er aan toe, dat de Scan
dinavische landen dit besluit niet te
lang moesten uitstellen. „We bespre
ken de zaak momenteel op regerings
niveau". verklaarde de Zweedse mi
nister van Buitenlandse Zaken Kris
ter Wickmann, „en hebben hierover
voortdurend contact met de overige
Scandinavische regeringen, vooral
Noorwegen en Denemarken".
Een Amerikaanse vlooteenheid,
waaronder het door kernenergie ge
dreven vliegdekschip Enterprise, is
gisteren uit de Indische Oceaan ver
trokken na een verblijf van bijna een
maand in dat gebied, in verband met
de oorlog tussen India en Pakistan.
De laatste onderdelen van de een
heid zijn gisterochtend door de straat
van Malakka de Zuidchinese Zee
binnengevaren. Dit heeft een woord
voerder van het Amerikaanse minis
terie van Defensie bekendgemaakt.
De woordvoerder, Jerry Friedheim,
deelde nog mee. dat zich in de In
dische Oceaan nu ongeveer twintig
Russische marineschepen bevinden.
Dit was waarschijnlijk het grootste
aantal Russische marineschepen, dat
ooit in de Indische Oceaan bijeen
geweest was.
Geen ruzie
Sjeik Moedjiboer zei geen ruzie met
de bevolking van West-Pakistan te
hebben. Maar zij moet een prijs be
talen voor de wreedheden die jegens
mijn volk bedreven zijn.
Met tranen in de ogen en gebro
ken stem zei hij tot West-Pakistan:
„U hebt miljoenen van mijn land
genoten gedood, onze moeders en
zusters onteerd, talloze huizen ver
brand en tien miljoen mensen naar
[ndia verdreven. Maar ik koester geen
haat jegens u. U hebt uw onafhan
kelijkheid en laat ons onze onafhan
kelijkheid hebben".
De 51-jarige leider, die na negen
maanden gevangenisstraf in West-
Pakistan, gisteren in Dacca terug
keerde. zei in zijn toespraak tot naar
schatting een half miljoen inwoners:
„Ik wil de heer Bhoetto waarschu
wen. dat als hij, in samenzwering
met een grote mogendheid, zou
pogen ons opnieuw in slavernij te
brengen, deze poging verijdeld zal
worden. Ook wil ik mijn volk waar
schuwen, dat een dergelijke samen
zwering niet beëindigd is. Wees dus
altijd voorbereid om uw vrijheid te
verdedigen. Wees verenigd en maak
elk huis tot een veste, zoals ik in
maart vorig jaar in een rede tot u
op deze plaats gezegd heb".
VATICAANSTAD (AFP) Paus
Paulus heeft gisteren in een toe
spraak tot de bij het Vaticaan geac
crediteerde diplomaten verklaard, dat
de bewapeningswedloop epidemische
vormen heeft aangenomen en dat
geen enkel volk de besmetting schijnt
te kunnen ontlopen die hiermee ge
paard gaat.
De bedragen, die thans in de we
reld voor de bewapening worden uit
getrokken, aldus de paus. zijn astro
nomisch en alle volkeren, zowel de
rijke als de arme, zijn hierbij be
trokken.
Maar de protesten tegen de bewa
peningswedloop worden sterker en
veelvuldiger, speciaal onder de jeugd.
„De RK Kerk schaart zich achter
deze protesten". De paus wees erop,
dat sommige landen stellen dat de
bewapeningsindustrie noodzakelijk is
voor hun economisch systeem omdat
hierdoor werkloosheid op grote schaal
wordt voorkomen. „Maai' een derge
lijke motivering is in strijd met het
beschavingsproces en de geest van
het christendom".
De RK Kerk. aldus de paus, zal
dan ook blijven strijden voor ontwa
pening.
Geen kwaad
Tot de niet-Bengaalse moslims,
die vergeldingsmaatregelen vrezen
van de Bengaalse meerderheid, zei
Moedjib: „U zal geen kwaad ge
daan worden. Maar verklaart u dat
u Bengalen geworden bent". Hij
waarschuwde echter, dat degenen die
optreden „als agenten van de onder
drukker" berecht zullen worden. Hij
zal vragen om processen onder inter
nationaal toezicht voor het berech
ten van degenen die schuldig zijn aan
I genocide.
In zijn toespraak, die 40 minuten
I duurde, zei de sjeik nog: „Ik doe een
beroep op u, ik beveel u, ik zeg u,
I niet als uw president, niet als uw
leider, maar als een broeder, dat aan
j alle onwettige daden van vandaag
af een eind moet komen".
I „Mijn land is nu vrij. Mijn gouden
Bengalen is vandaag wij. Mijn droom
j is werkelijkheid gewc den. Ik ben
I niet in staat lang tot u te spreken",
j De leider werd herhaaldelijk door
i het gejuich van de menigte onder-
NEW YORK (AP) Een 36-jari-
ge Rus die als „uitwisselstudent" in
Amerika was, heeft zondagavond ge
tracht zijn nek en polsen door te
snijden toen men hem op 't vliegveld
Kennedy in een auto meevoerde
naar een toestel van de Russische
Aeroflot. De man, wiens naam Me-
rab Joerasjiwii luidde, werd hierop
naar een ziekenhuis gebracht maar
later opgehaald en meegenomen
door een Russische diplomaat en een
dito arts, zulks in weerwil van het
feit dat een Amerikaanse arts ver
klaarde dat hij een operatie zou
moeten ondergaan. De man vertoeft
thans in het gebouw van de Sow jet-
Russische missie bij de Verenigde
Naties te New York. Zijn toestand
zou tevredenstellend zijn.
Joerasjiwii was samen met een
andere Russische student Girogi
Smelji, gearresteerd in de super
markt van de Berkely-universiteit
ln Californië, waar zij wat weggeno
men hadden. Toen werd tot de twee
Russen gezegd dat er tegen hen
geen aanklacht zou worden inge
diend en dat zij mochten blijven zo
lang zij wilden. Maar, aldus werd in
Washington vernomen, de twee
mannen zouden toen van hun ei
gen overheid bevel hebben gekre
gen om naar de Sowjet-Unie terug
te keren.
De student Smelji, aldus het Ame
rikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken is inderdaad maandagavond
naar zijn land teruggekeerd. Hij en
Joerasjiwii waren ongeveer vier
maanden geleden in de V.S. aange
komen en hadden er nog geruime
tijd zullen blijven. Beiden studeer
den techniek aan de universiteit van
Berkeley.
Onder het uitwisselprogramma
van de V.S. en de Sowjet-Unie stu
deren thans in Amerika 32 studen
ten uit Rusland en zijn er daar. of
gaan er spoedig 35 Amerikaanse
studenten heen.
Omhelzingen voor Moedjiboer
op het vliegveld van Dacca.
broken. Onder het geroep van „Joi
Bangla" (Leve Bengalen) werd de
nationale vlag van Bangladesj ont
vouwd.
Gezin
Het meest ontroerende moment
was gisteren voor sjeik Moedjiboer
Rachman het weerzien met zijn ge
zin. De vrouw van de sjeik wachtte
volgens mohammedaans gebruik
thuis op haar man. Daar in Dhan-
mandi, een buitenwijk van Dacca,
omhelsde hij zijn vrouw en dochters,
terwijl familie en vrienden bloemen
over hem uitstrooiden.
Moedjibs oudste dochter Hasina
klemde zich huilend aan haar vader
vast, niet in staat een woord uit te
brengen. Daarna nam sjeik Moedjib
zijn jongste dochter Rehana bij de
arm en begaf zich met haar naar
de kamer van zijn 90-jarige vader,
waar hij neerknielde en de voeten
van de oude man kuste. Snikkend
sloot hij zijn 80-jarige moeder in de
armen.
Het Internationale Rode Kruis
heeft in Genève laten weten dat
India en Pakistan al hun gewonde
krijgsgevangenen binnen de komen
de tien dagen uitgewisseld zullen
hebben. In India bevinden zich Mg
183 gewonde Pakistaanse soldaten en
in Pakistan 30 gewonde Indiase mili
tairen. Het totale aantal Pakistaanse
krijgsgevangenen bedraagt 80.000 en
het totale aantal Indiase 600.
In Dacca bevinden zich nog 11.000
Pakistaanse burgers. Zij staan onder
bescherming van de Indiase troepen.
Verwacht wordt dat deze burgers ook
binnen tien dagen naar Indiaa zullen
worden overgebracht.
Slachtpartij Ethiopische noma
den hebben bij een aanval op een
kamp van ongewapende Somalische
herders dertien kinderen en drie
mannen afgemaakt. De moordpartij
vond plaats op Ethiopisch grondge
bied op korte afstand van de grens
met de Franse gebieden Afars en
Isas die vroeger Frans Somaliland
vormden.
(Van onze correspondent)
PARIJS De inkt van het ver
nietigende enquêterapport over de
oorzaken van de muiterij, vorige
maand in de gevangenis van Toul,
was gisteren nog maar nauwelijks
droog, of nieuwe opstanden braken
uit in twee andere Franse huizen van
bewaring.
In de Noordfranse stad Amiens
moest een beroep worden gedaan
op een dertigtal gewapende gendar
mes. Niettemin sprak des avonds de
procureur der republiek, die even
eens al gauw ter plaatse was ver
schenen, de hoop uit dat hij geen ge
weld tegen de hoofdzakelijk jeugdi
ge opstandelingen zou behoeven te
gebruiken.
In de gevangenis van Amiens rom
melde het trouwens al sinds een
paar dagen, zonder dat de directeur
en het overige personeel bij de ge-
vaneenen een al te kwalijke reputa
tie schenen te genieten. Over het al
gemeen gelooft men dan ook eerder,
dat het rapport van de enquête-com
missie. dat. zich praktisch achter
de muiters van Toul had geplaatst,
overal in het land door de gevange
nen nu als een aanmoediging van
hun strijd voor een menswaardiger
behandeling wordt opgevat.
Die strijd is, met de publikatie van
het rapport niet beslecht. De Fran
se pers, die wel geleerd had elke en
quête-commissie als een toekomstige
doofpot te beschouwen, heeft die pu
blikatie als een historische tiromf
voor het liberalisme en de democra
tie begroet. De linkse voorman en as
sistent professor Alain Geismar, die
een dag voor kerstmis na 18 maan
den celstraf juist zijn vrijheid had
herkregen, heeft maandag voorspeld
dat Frankrijk de komende weken
nog wel zeker tien andere muiterijen
naar het model van Toul verwach
ten of vrezen mocht.
Geismar sprak dus uit eigen on
dervinding, maar ook de voormali
ge gaullistische minister van Justitie
Jean Foyer heeft nu toegegeven, dat
van de 180 gevangenissen die Frank
rijk rijk is of beter, waarover het
zich te schamen had een honderd
tal verdiende onmiddellijk met de
grond gelijk te worden gemaakt.
Meer dan 30 huizen van bewaring
omschreef hij als ruines (waarvan
niettemin de deuren dan blijkbaar
nog altijd wel een stevig stootje
kunnen velen).
Die 180 gevangenissen, die nu dus
ook bij de autoriteiten ze
van een welwillende kig
meer kunnen doorstaan
niettemin nog altijd doo
30-000 mensen bevolkt. T< jr'
van hun mensonterende lo
enquête-rapport de ogen
Franse publiek nu dusag
opend. Doch volgens Alairs
mag men eveneens verti
de gevangenen zelf hebh^
voorkomen, dat die ogen
publiek zich nu weer ev[J
zouden kunnen sluiten.
Lu
Ook in Luxemburg zitteiL,
genen niet stil. Een groep J
vangenen in de gevangeni
hoofdstad is gisteravond
van de werkdag in opstand
uit protest tegen de toes
de gevangenis.
Zij hebben zich met
als gijzelaar verschanst in
plaats. De cipier, die ni
pend is, wordt door de i
goed behandeld, zo hebben
teiten meegedeeld. De
willen wachten met ingrij
opstandelingen een lijst im
ten aan de minister va
Eugene Schaus, hebben voig
Met een enkel woord
Vliegtuigkaper: 20 jaar Een 58-
jarige Amerikaan die op 4 Juni van
het vorig jaar had getracht 'n vlieg
tuig te kapen om daarmee naar Is
raël te vliegen, is in Washington ver
oordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf.
Orkaan over Philippijnen
Zeventig doden, bijna 20.000 daklo
zen en een materiële schade van
ruim 3.5 miljoen gulden. Dit is de
tol die vier provincies van de Philip
pijnen moesten betalen toen zater
dagavond een orkaan overtrok.
MEXICO, WASHINGTON
De Griekse scheepsmagm
bezit in de noordelijke
staat Chihuaha gronden
grote schaal hennep word
Dit meldt het Mexicaanse
ciones". Onassis zou strev
galisatie van marihuana
enigd.e Staten, waar hij da""
nepprodukten zou kunnen
Tientallen functionaris
immigratiedienst aan de
Amerikaanse grens zijn i'
dat alle marihuana die
naar de Verenigde Stater^
smokkeld, afkomstig is va üf
tages van Onassis. aldus tl
De Amerikaanse
autoriteiten hebben in de
se stad Tihuana zes ton
in beslag genomen
grootste marihuana-van
ooit is gedaan. Dit heeft
kaanse minister van Jusifc
Mitchell, bekendgemaakt.
De marihuana zou op
markt een waarde van
dollar hebben gehad. A1
het Amerikaanse bureau
strijding van Narcotica t
caanse staatspolitie hebb jj]
band met deze inbeslaj
jonge Mexicanen gearrest
Mitchell.
WASHINGTON President Ni
xon is voornemens in het begin
van februari in het Congres een be
langrijke verklaring te gaan afleg
gen over het Amerikaanse buiten -
landsc beleid, dus voor hij naar
Peking en Moskou vertrekt.
Zijn voornaamste adviseur in
zake de buitenlandse politiek, dr
Henrv Kissinger, werkt er reeds
aan.
Op 18 Januari komt het Congres
weer bijeen en op de 20ste zal de
president zijn jaarlijkse „State of
the Union"-overzicht geven.
President Nixon zal binnen en
kele maanden een datum voorstel
len voor de volledige terugtrekking
van de Amerikaanse troepen uit
Zuid-Vietnam en stopzetting aan
bieden van de Amerikaanse lucht
acties boven Noord- en Zuid-Viet
nam. Dit heeft gisteren het blad
„Newsweek" gemeld, dat verklaart
dat het achter de hoofdpunten is
gekomen van Nixons strategie be
treffende Indo-China voor dit
jaar.
Het aanbod inzake de beëindi
ging van de activiteit van de Ame
rikaanse luchtmacht slaat volgens
het blad niet op Laos en Cambod
ja. Washington verwacht niet, dat
Hanoi het aanbod zal accepteren,
wel dat Nixons bekendmaking de
oorlog als twistpunt in de presi
dentsverkiezingen onschadelijk zal
maken, aldus „Newsweek".
De regering van Noord-Vietnam
heeft gisteren verklaard dat tal
rijke burgers in Laos zijn gedood
en verscheidene pagodes, zieken
huizen en scholen zijn verwoest bij
de Amerikaanse luchtaanvallen op
de Vlakte der Kruiken.
De verklaring, van minister van
Buitenlandse Zaken Ngoejen Doey
Trinh, is verspreid door de Noord-
Vietnamese onderhandelings-dele-
gatie bij het vredesoverleg in Pa
rijs.
Volgens Trinh hebben de bom
bardementen van de achtmotorige
B-52 bommenwerpers „de vrede
en neutraliteit van Laos op ern
stige wijze gesaboteerd".
„De regering-Nixon
interventie en agressie i lei
middellijk staken, een
de maken aan de bon
ten in het gehele Laot i
bied. opdat de bela
Laotiaanse partijen bi if
komen voor een vree
lossing van het Laotiaa
stuk".