^ranse priesters ontdekten
ealiteit van buitenwereld
ierstman contra Sint
mmmm
coebergh
G3
w
laat mag christen niet naar zijn hand zetten
coebergh is
beste maatjes
met up dranken
tonic of
sodawater
HAAKRUBRIEK
VIER VROUWEN
BEROOFDEN
BEJAARDE (80)
VAN A.O.W.
aSZEKE
Pirn en Pom
Lichtjes
J [DAG 24 DECEMBER 1971
advertentie
GWK-EMBLEEM
Aan-en verkoop van alle vreemde valuta tegen de officiële, dagelijks In
de grote dagbladen gepubliceerde koersen ook voor cheques, reisver
zekeringen spaar-, salaris- en depositorekeningen goud en zilver.
Station N.S. Lelden - ma. t/m za. van 8 tot 20 u; zo. van 10 tot 17 u.
DE GRENSWISSELKANTOREN N.lf.
Ie relaties tussen kerk en staat in Frankrijk zijn thans verre
vriendelijk. Sedert de officiële scheiding in 1905 heeft er
modus vivendi bestaan, die naar het leek verbeterde onder
presidentschap van generaal De Gaulle. Een van Pompi-
's opvallende veranderingen sinds hij president werd was
feit, dat hij regelmatig kerkdiensten bijwoonde, ongetwij
om de r.-katholieken te verzekeren, dat hij een waardig
■lger is van de generaal.
dentenopstamd van 1968. In
nog was de r.-katholieke jeugdbewe
ging gekritiseerd omdat zij zich
met politiek bezig hield.
Maar na de gisting van 1969 kwa
men sommige liberale r.-katholieke
leiders tot de conclusie, dat het
beter was enkele linkse agitatoren
te accepteren dan het risico te lo
pen dat de kerk de greep op de
Jeugdbeweging verloor. Thans in
1971 is de r.-katholieke jeugdbewe
ging sterk links georiënteerd.
zelf is ëöhter aan veran-
onderhevig. Sinds de
wereldoorlog zijn er toene-
tde tekenen van radicalisering
in de geestelijkheid. Veel pries-
hadden door ervaringen in
verzet of in concentrati ekam -
de realiteit van de buitenwe-
ontdekit. In het begin van de
a vijftig was er de beweging
de priester-arbeiders, die
al in fabrieken gingen werken,
ijl zij him plichten als paro-
geestelijken voortzetten.
1953, tijdens de Indochinese
was de bisschop van Am-
in van de eerste prelaten
erop wees, dat de kerk geen
van enige regering,
ook de politiek van deze rege-
is. „Wij kunnen niet accep-
lat mensen in de gevangenis
omdat hun politieke activi
de mensen die aan de
iit zijn, hinderen. Een christen
ervoor oppassen, dat de
hem niet naar* zijn hand
Gedurende de Algerijnse oor-
spraken verscheidene bisschop-
en vele priesters zich uit tse-
Biartelingen.
tals de meeste andere instel-
i in Frankrijk raakte de
hevig geschokt door de stu-
De gevestigde orde onder de ka
tholieken werd in februari 1971
hevig geschokt toen een groep
zeer linkse studenten de Sacré
Coeur-basiliek in Montmartre be
zette. In mei daarop kregen enke
le van deze bezetters zes maanden
gevangenisstraf, maar dat afgrijzen
van conservatieve r.-katholieken
zei de aartsbisschop van Parijs,
kardinaal Marty:
„Wij betreuren c
van de straffen die het tribunaal
heeft opgelegd". De advocaat
Jean-Louis Tixier-Vignancourt, een
vroegere aanhanger van Pétain,
maar na De Gaulle's heengaan
een krachtige volgeling van Pom
pidou, gaf als commentaar, dat de
kardinaal meer had gedaan voor de
ADVERTENTIE
°ien de edelaardige Kerstman zijn dagtaak naar ieders vol-
g had volbracht, spoedde hij zich pijlsnel naar zijn gra-
hotelkamer, deed zijn nieuwe pyama aan en verzonk
l iep gepeins. Twee zware dagen hadden hem bijna geheel
eput, maar om zijn sierlijke witte baard speelde toch nog
mysterieuze glimlach. Hij had immers iedereen, van jong
|oud, zeer gelukkig gemaakt!-
eze,
an
Neem de proef maar op de som:
Bij 2 literflessen Coebergh bes
senjenever - van bovenstebeste
bessen - krijgt u een fraai long
drinkglas cadeau, 'n Scheutje
Coebergh beste bessen met
Seven Up,tonic of sodawater - en
als u wilt een blokje ijs - maakt de
feestdagen nóg feestelijkerl
HELE LITERFLES
ondermijnende elementen dam
10.000 links-georiënteerden.
Kardinaal Marty raakte echter
niet onder de indruk van deze
woorden en hoewel, naar verluidt,
zijm persoonlijke betrekkingen met
de president vriendschappelijk
zijn, ging hij een stap verder met
te weigeren de belangrijke parade
op Bastilledag (14 juli) bij te wo-
Door Anne Head
Copyright LD/AD-Observer
nen. In een interview verklaarde
hij dat de gebruikelijke frase: „lm
tegenwoordigheid van burgerlijke,
militaire en kerkelijke autoritei
ten" omstreden was. De kerk was
volgens hem een dienaresse die
„eenvoud moat betrachten en eer
bewijzen vermijden".
De jongste aartsbisschop van
Frankrijk, monseigneur Etchega-
ray in Marseille, roerde enige tijd
later, voordat hij vertrok naar de
derde bisschoppensynode in Rome,
de kwestie van de rijkdom der
kerk aan. Hij zei dat de kerk ge
noeg op eigen erf schoon moet
maken. Het ware probleem achtte
hij de noodzaak van het formule
ren van nieuwe betrekkingen tus
sen kerk en staat.
Het celibaat
Het thema van het celibaat be
roerde velen in Frankrijk. In
Avignon, de „6tad van de pausen"
is onlangs een priester, Gabriel
Amblard, getrouwd met een kin
derjuffrouw. Bij de gemeente
raadsverkiezingen van maart was
hij kandidaat van de communis
ten. Zijn bisschop sprak afkeuring
maar greep niet in. In het
dorpje Saint Marcel-Bel-Acceuil
bij Grenoble trouwde abbé André
Isemin, die ook burgemeester en
dorpstimmermah is, een voormali-
non, die hij sinds zijn Jeugd
kende. De Isemins blijven wonen
in de pastorie die aan de gemeen
te behoort. Tien Jaar geleden zou
iets dergelijks nog onmogelijk zijn
geweest.
Een ander huwelijk, dat hevige
beroering heeft gewekt, is dat van
pater Jean-Claude Barreau, die de
leiding had over alle volwassen
bekeerlingen in Parijs en die nauw
samenwerkte met kardinaal Mar
ty. Hij heeft verscheidene boeken
geschreven en heeft zich vooral
bezig gehouden met Jonge leeglo
pers en delinquenten in de buurt
de Place Pigalle en Montmar
tre.
Barreau is van mening, dat het
celibaat als godsdienstig probleem
van secundair belang is. In een
interview met het blad 1' Express
zei hij, dat het celibaat het de
bisschoppen mogelijk had gemaakt
er een grote onderbetaalde staf
op na te houden. Volgens hem
heeft de kerk in Frankrijk onge
veer 150.000 permanent werkende
lidmaten, met inbegrip van de
nonnen. De communistische partij
daarentegen doet het met slechts
3000 leden, die al hun tijd aan
par tij werk besteden.
Barreau denkt dat als de kerk
haar aantal tot 8000 zou vermin
deren zij veel efficiënter zou kun
nen werken. Andere priesters zou
den dan getrouwd of niet, in hun
levensonderhoud kunnen voorzien
en op zondag hun godsdienstige
taken vervullen.
Aantal geestelijken
loopt sterk terug
De huidige teruggang van het
aantal geestelijken maakt dat
Barreau's denkbeelden wel eens
eerder werkelijkheid kunnen wor
den door noodzaak dan doordat
men het zo wil. In 1961 werden er
1028 priesters gewijd, in 1970
slechts 284. Dit Jaar bereiden 3350
mannen zich op het priesterschap
voor tegen 5300 in 1960. Het aan
tal priesters in Frankrijk is thans
ruim 43.000, maar men neemt aan,
dat tegen 1975 meer dan een der
de van de priesters boven de zes
tig zal zijn.
Op de onlangs gehouden Jaarlijkse
bijeenkomst van Franse bisschop
pen is onder andere gesproken
over een pensioenplan voor pries
ter en over een project om enige
orde te brengen in de kerkelijke
financiën. Dit zal geen makkelijke
taak zijn, want deze financiën
zijn sinds 1940, toen de Duitsers
de boekhoudingen van het bureau
van de aartsbisschop in beslag na
men niet meer goed bijgehouden.
Het eindrapport van de bisschop
pen, dat zich in het bijzonder met
het priesterschap bezig houdt,
toont bezorgdheid en zegt: „De
huidige situatie kan slechts tot
een steeds toenemende verslechte
ring leiden. Het is noodzakelijk,
dat het episcopaat een samenhan
gend plan van actie op nationale
schaal opstelt".
het moment dat hij zich naar
sponde wilde begeven werd er
hvacht aan zijn kamerdeur ge-
Nieuwsgierig stond hij op en
tde de deur. De Kerstman is nu
i ilaal privé eën "eenzelvige" fi-
moet ook alles alleen doen.
zijn niet geringe verbazing owt-
rde hfj in de nachtelijke bezoe-
een lange man met een witte im-
rende baard, een lang liturgisch
ddeksel met twee punten en een
omde staf in de hand: Sint
uit Spanje!
baarde collega", begon de be
er statig, "neem me niet kwalijk
ik even aan kom wippen
je een half uurtje voor me?"
De kerstman knikte theatraal,
behoeft je niet voor te stellen,
(genoot!" mompelde hij in zyn
i. "Sinterklaas heb ik jaren
gezien, maar dat gezicht ver-
ik nimmer! Je bent van harte
lom. Alleen hoop ik dat niet al je
rie Pieten hebt meegenomen
fee, ouwe reus! Ze zijn voor
tien dagen naar Afrika om de
rtheid te bestrijdenHet ver
st me wezenlijk dat wij samen
i van gedachten kunnen wisse-
Ook een oude bisschop heeft wel
t behoefte aan een pedagogisch
)rek en een goed glas pepermunt-
Het helpt uitstekend tegen buik
en later zaten beide populaire
ren tegenover elkaar aan tafel.
Sint eerbied afdwingend, de
&nan met pretoogjes en vol hu-
Hij staat bekend om zijn klas-
"bon mots" in penibele situ-
3et was me het Jaartje wel", ver-
He de Sint plechtstatig en wierp
staf achter het naaimandje,
fi klachten van de overheid. In
fc&d veel schermutselingen tus
sen regering en de damslapers, tippe
laarsters in het Vondelpark en de
klachten van kijkers die zo weinig
amusement op de TV zien
Toen de Kerstman niiet interrum
peerde vervolgde Sinterklaas met es
prit: "Daarbij kwamen, waarde col
lega, de sensationele evenementen
tussen Ajax en Feyenoord, een te
vroege TV-Nicolaas-uitzendirig van
Mies Bouman, de agressie van on
derwijzers tegen lang haar op scho
len en
"Stop!!", onderbrak de Kerstman
met élan.
"Loop niet zo hard van stapel
Klaas! Het is tenslotte 26 decem
ber, bijna middernacht. Als er één
nerveus is dan ben ik 't! Vroeger
was een man tevreden met een
stropdas of een zakdoek, tegenwoor
dig willen ze allemaal een auto, een
rooie brommer of een bandrecorder.
Kregen de dames een flesje parfum,
oorbellen of een permanent-wave, nu
willen ze een chinchilla-jas een
paar laarzen van bokkalfsleer of een
48-delig servies Jij hebt je vijf en
zes december al achter de rug met
je taai-taai en pepernoten. Afin,
neem je glas en steek een zware
op!"
De Kerstman had intussen zijn
vriend een glas licht bruin vocht
aangeboden.
"Pepermuntolie heb ik niet, maar
een goed glas sherry kun je ook
wel appreciëren, neem ik aan. In
feite ben jy een man die veel geeft
aan kinderen, groot en klein, maar
ik ben de personificatie die verlich
ting in de wereld brengt met de
kerstboom, ballen, kaarsen en enge
lenhaar. De viering van Christus' ge
boorte! Het maakt wel niet veel uit,
maar ik prakkizeer niet wat er het
afgelopen jaar is geschied. Ik denk
aan de toekomst. Iedereen L. happy.
Wat voorbij is is voorbij Nico!"
Kapoentje zuchtte, dronk zyn sherry
en leunden moedeloos achterover in
zyn fauteuil.
"Je hebt gelijk, man van de Kerst">
mompelde hij grimmig. "Waar zul
len we het dan over hebben?"
De Kerstman stond plotseling op,
trok zijn pyamabroek recht en legde
met een elegant gebaar een vierkant
bord op tafel. Met een komische
glimlach sprak hy langzaam: "We
hebben allebei, neem ik onomstote
lijk aan, onze plioht voor 1971 ge
daan.
Jij met je gulheid en ik met mijn
(gedwongen) geschenken voor de ge
organiseerde winkeliers. Nu is de tyd
gekomen intrede te doen in het pa
leis van vrouwe Caïssa, de wispel
turige godin van het schaakspel! Ik
heb in het Leidsch Dagblad van
vorig jaar gelezen dat je goed kunt
schaken met je zwarte Pieten. Ik
daag je bij deze deemoedig uit een
partij met mij te spelen om het kam
pioenschap van de nieuwe en oude
wereld, anno 1972!"
Sinterklaas kuchte, nam een nieu
we teug sherry en volgde met be
langstelling het opzetten van de
stukken door de Kerstman. Na enig
aarzelen nam hij de uitdaging aan.
Er werd niet met de klok gespeeld,
logisch overigenis want zowel de Sint
al£ de Kerstman leven in een tijd
loze tijd De loting gaf de Kerst
man de witte stukken. De partij ver
liep als volgt:
Wit: De Kerstman
Zwart: Sint Nicolaas
Réti-systeem
1. Pgl-f3 c7-c5 2. b2-b3 Pg8-f6 3.
Lcl-b2 g7-g6 4. e2-e4 Lf8-g7 5. e4-e5
De Sint snoot zijn neus en wierp
een onopvallende blik op de Kerst
man. Zyn opponent speelde wiskun
diger dan Zwarte Piet I
5 Pf6-d5 6. Pbl-c3 Pd5-f4?
Oorzaak: sherry!
7. d2-d4! Pb8-c6 8. g2-g3 c5xd4 9.
Pf3xd4 Pc6xd4 10. Ddlxd4 Pf4-e6 11.
Dd4-e3 d7-d6.
Hier dacht de Kerstman 40 minu
ten na, na het verorberen van vier
sherry's twee banketstaven en
loempia!
12. f2-f4 d6xe5 13. Lfl-b5ü Ke8-f8
De Sint begreep dat 13 Ld7 faalt
op 14. 0-0-0! enz.
14. f4xe5 Dd8-d4 15. De3xd4 Pe6xd4
16. 0-0-0 Lg7xe5 17. Pc3-d5!
De fraaie snior van de bisschop be
gon opvallend te trillen
17 Pd4xb5 18. Lb2xe5 ff7-f6
(zie diagram)
Sinterklaas
Kerstman
De Kerstman wreef vergenoegd in
zyn fjjnbesneden handen
19. Pd5xf6! e7xe6 20. Tdl-d8t Kf8-g7
21. Le5xf6t Kg7xf6 22. Td8xh8 Kf6-
g7 23. Th8-d8 Pb5-c7 24. Thl-el en
de Sint gaf het op.
Enkele dagen later zou de Kerst
man telegrafisch meedelen, dat het
verloop van de partij identiek was
met die van Smyslow-Ader jan uit
het IBM-toernooi 1971 te Amster
dam.
Vanwege de sherry was de scherp
zinnige geest van de goed heilig
man uiterste beneveld geworden en
dat kostte hem het kampioenschap
van de "Old-new world" 1972!
Onder aan de brief schreef de
Kerstman
"Zo zie je, beste collega, dat de
jeugd het toch steeds wint van de
ouderdom. Trek het je niet aan,
want tenslotte ben JU 20 dagen vóór
mijn heerschappij de alleenheerser,
wat ik in de toekomst NOOIT ver
anderen kan
BISHOP
77i de Westduitse stad Telgte
(in Noordrijn-Westfalen, ten oos
ten van Munster en 75 km. voor
bij Enschede) wordt een ten
toonstelling gehouden van beeld
houwwerken, die de geboorte van
Christus uitbeelden. Foto: een
werk van de kunstenaar Norbert
Ahlmann, „Maria en het Kind in
de ruimte".
VLAGTWEDDE (ANP) Vier
vrouwen hebben gisteren in Vlagt-
wedde (Gr.) de tachtigjarige mevr
Begeman in haar huis van f 800,-
beroofd.
De vrouwen kwamen binnen ter
wijl de bejaarde vrouw bezig was
geld o.m. haar aow-pensioen in
een trommel op te bergen. Zij zeiden
dat ze honger hadden, omsingelden
de vrouw en wisten het geld te pró-
ken.
Omwonenden zagen de vier vitm»
wen in een zwarte auto stappen, die
door een man werd bestuurd. Een on
derzoek van de politie in de wijde
omgeving leverde tot dusver niets op.
De vier vrouwen zijn vermoedelijk
zigeuners, zo verklaarde de politie.
ADVERTENTIE
fauto-inzittenden
brand
glas
inbraak
ongevallen
rechtsbijstand
wettelijke aansprakelijkheid voor
particulieren
ziekte KIN V
ziektekosten
om zéker te zijn 1
vraag uw assurantieman inlichtingen over
Rijmnood-verzekeringen ef j;
n.v. verzekeringsmaatschappij
^-tramdginwl 68 rdw-S tvl.
Pom, zijn kop vol don-ker,
zit voor 't raam op wacht,
mid-den in de mid-dag
lijkt het haast al nacht.
Pom denkt: vroe-ger duur-den
da-gen nooit zo kort.
't Is met-een weer a-vond
als het mor-gen wordt.
Pom denkt: ook maar weg-gaan
en zijn zwar-te bol
zakt om-laag en droomt weer
van een diep zwart hol.
Maar op-eens: een won-der!
Of is het een droom?
In zijn ei-gen ka-mer
groeit een groe-ne boom.
Waar zijn al-le licht-Jes
en waar is de zon.
waar de straat, mee vol-liep
als de dag be-gon?
lacht-Jes, stem-men, lied-Jes.
waar zijn ze naar toe?
Al-les lijkt zo don-ker,
al-les lijkt zo moe.
Bui-ten blijft het don-ker,
maar de deur is dicht,
Bin-men zijn de lied-Jes,
bin-nen is het licht.
En die groe-ne boom ruist:
het don-ker is ge-weest.
Al-les wordt weer be-ter,
al-les wordt weer feest.
MIES BOUHUY8