bevolkingsgroei
tijd
Studie
s hoog
van
Leiden
tien wijkagenten
krijgt
BALLY
Gevoelige slag
voor onze
literatuur
ProfMuntendamvoorzitter van commissie:
\0
VERKEERS-
LICHTEN OP
HOGE RIJNDIJK
Jesus-people
in Leidse
kerstdienst
In Merenwijk
komt straks een vaste politiepost
19' JJDERDAG 23 DECEMBER 1971
ADVERTENTIE
Schoenen
k&t kenmerk man, ku.*.Ute.it
van Dalen
Don.k.e.rsiee.4 i(
LEIDEN Als voorzitter van de gloednieuwe commissie bevolkingsvraagstuk gaat
„t de Leidse prof. dr. P. Muntendam toch wat ver als we het bevolkingsprobleem zijn
neest geliefde stokpaard noemen. ,,Het is bijna m n ongeluk dat mijn interesse juist zo
>reed is". De 70-jarige hoogleraar in de sociale geneeskunde stort zich na de vele func-
ies die hij in de volksgezondheid al had op een nieuwe taak, waarvan we misschien
iver twee jaar resultaat mogen verwachten.
Waarom nu pas het bevolkingsvraagstuk onder de loep wordtbruik maken
enomen? Muntendam: „Het wordt inderdaad hoog tijd dat.
aar iets aan gedaan wordt. Ik heb er al vaker op gewezen.
Is je een inzicht hebt in het bevolkingsvraagstuk, kun je
wannen maken voor de toekomst. In het verleden is daar on-
ïui ioldoende rekening mee gehouden. In november vorig jaar is
)anuit de Kamer aangedrongen op een onderzoek, dat aan-
'a^ oont hoe groot het bevolkingsprobleem in Nederland eigen
lijk wel is".
i gegevens
het
..Ik vind de instelling van de com-
rissie niet alleen belangrijk voor
resultaten. Het is net zo belang-
c dat de overheid zich nu bezig
tiéoudt met het bevolkinsvraagstuk.
ft le mensen moeten bij dat probleem
Bt )oor
Madeleine Roumen
ADVERTENTIE
Sluiting
gemeentelijke bureaus
Burgemeester en wethouders
/an Leiden brengen ter open-
oare kennis, dat het ontvan
gerskantoor van de gemeente
op 30 en 31 december a.s. voor
het publiek gesloten zal zyn.
Het bureau van dienst krediet
wezen zal op die dagen nor
maal geopend zal zyn.
Leiden, 23 december 1971.
dat men zich bewust is van de sa
menstelling van het gezin, die dui
delijk een relatie heeft met de mi
lieuvervuiling. Als we dat bereiken,
kunnen we veel problemen oplossen
We moeten overigens de mensen
niet dag in dag uit confronteren
met alleen maar de ngatieve zaken
in hun leefmilieu. Daarmee kun Je
Centraal Bureau voor de Statistiek.
Ook sluit prof. Muntendam niet uit
dat het materiaal verschaft door de
volksstelling, er aan te pas komt. Op
grond van de resultaten van de on
derzoeken, zal de overheid straks
eventuele maatregelen kunnen ne
men. Maatregelen die gericht zijn
op de toekomstige ontwikkelingen in
de samenleving.
Nieuwe onderzoeken
„Wij zullen veel nieuwe onderzoe
kingen moeten doen," zegt prof.
Muntendam. „Veel van de bestaan
de gegevens zijn aanvechtbaar ge
worden, omdat ze steeds veranderen.
Neem bijvoorbeeld de prognoses
de bevolkingsaanwas. Als Je i
n®uroti5fh® h0UJ»ne 7™ de daling van het geboortecijfer ziet,
een stuk voorkomen", het erg moe„ljk om
Commissiele goede Sevens hebt.
De commissie bevolkingsvraag- Daarom moeten we als commis-
stufe zal waarschijnlijk uit ongeveer sle op veel fronten gaan eamenwer-
vijftien deskundigen bestaan mietjken. We moeten nauw contact on-
LEIDEN Koppeling van een
irkeerslichteninstallatie bij de aan-
uiting van rijksweg 4 (Amsterdam
otterdam) met rijksweg 11 (Hoge
Indijk) aan verkeerslichteninstal-
ties bij de Leiderdorpse brug en de
Iranjelaan is op korte termijn niet
verwezenlijken.
)m de eventuele invloed van
ugsluitingen in het gebied van Lei-
in op de verkeersafwikkeling bij de
insluiting van beide rijkswegen toch
kunnen neutraliseren, is alsnog
schakeling ontworpen, die,
nader wordt uitgewerkt. Dit werk
in februari a.s. zijn voltooid.
De kosten van de verkeerslichten-
latijjistallatie, die zes k acht maanden
goedkeuring van de plannen kan
|n geplaatst, komen ten laste van
tt rijk.
Minister Drees van Verkeer en Wa-
ir^rstaat deelt dit mee in antwoord op
van het eerste-kamerlid Mee-
ler (PvdA).
politiek samengesteld». Het onder
zoek houdt in: de omvang, samen
stellingen, spreiding, leeftijdsopbouw
en gezondheidtoestand van de be
volking. Ook zal men aandacht be
steden aan de toenemende verstede
lijking en de relatie tussen de be
volkingsomvang en het leefmi'ieu
De commissie zal onder meer ge-
LEIDEN De jaarlijkse kerst-
nachtdienst in d'e Zuiderkerk Lam
menschans wegzal een bijzonder
karakter kri geB.elvheha
karakter krijgen .Behalve het Chris
telijk Rijnlands Mannenkoor en het
Surinaamse zangeresje Truus Si
mons wordt namelijk medewerking
verleend door een grote groep van
de ..Children of God", de bekende
Amsterdamse groep van de Jezus-be
weging. Zij zullen zingen en spelen en
vertellen over hun ervaringen.
De meesten van hen zijn buitenlan
ders die verslaafd' waren aan hard
drugs en nog maar kort geleden tot
het christelijk geloof zijn over
gegaan.
Deze „christelijke hippies" heb
ben nooit eerder meegewerkt aan
kerkdiensten, omdat hun beweging
zich buiten de officiële kerken om
beweegt. Maar Sipke van der Land,
die deze dienst zal leiden, heeft al
geruime tijd een goed contact met
hen, en heeft de synode van de ge
reformeerde kerken de vorige maand
ook op het hart gebonden contact te
zoeken met de Jezus-people. Hij
heeft nu een bus gecharterd en
laat de hele commune naar Leiden
komen. Zij zullen voor een belang
rijk deel zijn preek bepalen.
Sipke van der Land, die zich na
drukkelijk distancieert van de
groepen die d'oor de Pinkster
beweging zijn opgezet, heeft waarde
ring voor de Amsterdamse groep, en
meent dat hun getuigenis velen
sterk zal aanspreken door de eerlijk
heid en de grote overtuigingskracht
die van hun alternatieve manier
van geloven uitgaat. Op de vraag of
hij met zo'n vrij en vrolijk gezel
schap de dienst wel in de hand kan
houden, antwoord Sipke: „Ach. het
wordt een avontuur, maar mag een
kerkdienst ook eens avontuurlijk we
zen? Het wordt in ieder geval een
verrassende dienst, en ik heb er veel
zin in". De dienst in de Zuiderkerk
begint vrijdagavond om 11 uur.
ADVERTENTIE
Uitnodiging nieuwjaarsreceptie gemeentebestuur
Maandag 3 Januari 1972 wordt in de Burgerzaal van het Stadhuis
een openbare nieuwjaarsreceptie gehouden voor alle burgers van
Leiden en voor vertegenwoordigers van Leidse verenigingen, instel
lingen en organisaties.
Deze receptie begint om 20.15 uur.
Burgemeester en wethouders van Leiden
de secretaris, de burgemeester
J. VAN DE POEL, A. J. VIS
derhouden met de Raad
Ruimtelijke Ordening en het Neder
lands Instituut voor Demografie".
wetenschap bevolkingsproblemen
Hoewel het steeds minder kinderen
krijgen zo op het eerste gezicht een
aardige bijdrage lijkt voor het op
lossen van het bevolkinsvraagstuk,
kijkt prof. Muntendam naar de an
dere kant van de medaille. „Als de
mensen steeds meer op Jonge leef
tijd trouwen, zal het geboortecij
fer wel weer eens langzamer dalen.
Als er minder kinderen worden ge
boren. terwijl we langer leven, dan
neemt het aantal mensen dat niet
in het arbeidsproces in ingeschakeld
snel toe. Al hebben we in Nederland
ondanks een daling van het geboor
tecijfer toch nog een geboorte-over
schot van negen k tien promille, we
moeten dat blijven zien naast de toe
neming van onder meer het ver
keer, huisvesting, recreatie enzo
voorts".
Pilgebruik
„Natuurlijk heeft het pilgebruik
de daling van het geboortecijfer be
vorderd. De pil moet niet alleen in
het ziekenfondspakket worden opge
nomen, maar ook de voorlichting
over verantwoorde gezinsvorming.
Als de artsen dan menen dat hun
honorarium daarvoor onvoldoende is
moeten ze dat maar kenbaar maken.
Maar het is wel een taak, die zij in
het kader van hun ziekenfondstaak
moeten verrichten. Abortus zie ik
niet als een moeilijke zaak. In Ne
derland wordt abortus niet gezien
als een maatregel voor de bevol
kingsregeling, zoals dat wel het ge
val is geweest in Japan. Het toene
mend aantal abortussen komt, om
dat er onvoldoende aan preventie
wordt gedaan".
Menselijk recht
Prof. Muntendam stelt voorop dat
het een goed menselijk recht is om
zelf de verantwoording te dragen
voor de gezinsvorming. „Daar
bij moet geen invloed uitgaan van
de overheid en de kerk. De overheid
heeft wel de taak om de bevolking
te leren hoe ze die verantwoorde
lijkheid moet dragen. De mensen
moeten zich van de gezinsgrootte
bewust zijn in het kader van een al
gemeen bevolkingsprobleem,
alleen vanuit hun eigen
sche problemen. Gelukkig wordt in
het onderwijs al veel verbeterd wat
betreft die voorlichting".
„Als we aan overbevolking den
ken, zie ik niet de situatie komen
dat we onvoldoende te eten zullen
hebben, maar wel zie ik grote pro
blemen bijvoorbeeld op het punt
van de volkshuisvesting en het ver
keer. Daar komen nog vele proble
men bij. Neem nou de manier waar
op ziekenhuizen worden gebouwd.
Die ziekenhuizen komen er wel,
maar men vraagt zich niet af of ze
wel bemand kunnen worden. Men
denkt eenvoudig niet in dat raam".
Bij overlijden Godfried Bomans
Weer is de Nederlandse literatuur
een gevoelige slag toegebracht.
Na het overlijden van Simon
Vestdijk, een schrijver, wiens
oeuvre in kwantiteit en kwaliteit
waarschijnlijk voorlopig door geen
ander overtroffen zal worden, is
nu de schrijver Godfried J. A.
Bomans overleden.
Er was een duidelijke verschuiving
zichtbaar in de stijl en de inhoud
van de laatstelijk verschenen pu
blicaties van zijn hand. Schreef
hij vroeger frivole, dartele, quasi -
ernstige stukjes over „De bokser"
(Kopstukken), „Anna" (Sprook
jes)
telingen) creërde hij figuren als
„Pa Pinkelman" en „Tante Pol-
lewop", met het verstrijken der
jaren werd zijn toon ernstiger, z'n
humoristisch schetsen meer door
dacht en van een diepere inhoud.
De gesprekken, die hij voerde met
zlin broer en zuster, waren daar
van wel het duidelijke bewijs. Ver
te zoeken was de geest van Bo
mans, weerspiegeld in „De Avon
turen van Bill .Clifford." het ver-
fijnd-onderhoü'dende in „Pieter
Bas" of „Erik".
Godfried Bomans onderging een
duidelijk aanwijsbare verandering
werd ernstiger en liet de morali
serende passages, die in het ont
luikende stadium van zijn penne-
soelen nog incidenteel in zijn ver
halen verweven waren meer en
meer een kenmerkende, het genre
bepalende functie vervullen.
Hij ging naar Bethlehem om dieper
door te dringen in de mogelijkhe- Laten
den. waarvoor hij geen verklaring vergeten
wist. Zijn geloof is immer reël en
kritisch-toetsend geweest.
Het behoeft geen twijfel, dat zijn
naam in onze herinnering zal
voortleven toch in eerste instan
tie als de ietwat verstrooide im
mer gevatte debater, die kon bo- 4 t
een op een grote algemene ont- Een fndere ,keer Hfh
ma maakte. Het moet zijn nabe
staanden tot troost dienen verder
te leven in de wetenschap, dat
zijn naam zal voortleven niet
slechts op korte termijn bij zijn
huidige, omvangrijk lezersschare
maar ook later, veel later, wan
neer men zijn gezicht niet kent.
zijn stem nimmer heeft gehoord.
Ook dan zal men praten over de
boeken, die hij schreef en die zijn
leven verlengen tot in lengte van
dagen. Zijn pennevruchten ma
ken hem onsterfelijk, gelijk een
componist voortleeft in zijn mu
ziek.
„Het Kerstmannetje" (Bui- Arm en beklagenswaardig zijn zij,
die zijn boeken niet kennen, di«
zijn spirit niet gevoeld hebben, die
geen kennis mochten nemen van
zijn fijnbesnaarde ziel. Juist nu,
juist in deze tijd, waarin proza en
poëzie vaak een equivalent geacht
worden van die beschrijvingswijze
welke slechts mondeling taalge
bruik zou rechtvaardigen. Juist nu
is de ernstige, in elk opzicht even
wichtige ondertoon van Bomans'
werk een verademing, Bomans is
niet meer, Bomans was.
Nog onlangs, op 12 november om
precies te zijn, ontving ik een
brief van hem. waarin hij mij
mededeelde niet in staat te zijn
gevolg te geven aan mijn uitnodi
ging, waarin ik hem vroeg een le
zing te verzorgen. Het zou een eer
voor Leiden geweest zijn hem
binnen zijn veste te mogen be
groeten. Het mocht echter niet
[zijn.
onze schrijvers
realiseren, het
geen zij door middel van hun boe
ken trachten over te brengen. Ik
wilde graag met het aanhalen van
een alinea uit „Vrienden tot in de
dood" uit „Wandelingen door Ro
me" besluiten:
wikkeling, een algemene ontwik
keling, die hem in combinatie met
zijn gevatheid in staat stelde el
ke discussie te winnen.
Wanneer Godfried Bomans zijn
mond opende, wachtte je op iets.
verwachtte je een wbon mot", een
kwinkslag, iets heerlijk ongrijp
baars. Reeds tijdens zijn leven
heeft hij zijn kwaliteit als schrij
ver bevestigd en niet in de eerste
plaats door de parodie „Bloed en
Liefde." die hij op het toneeldra-
ooit in je leven iemand zien dood
gaan? Niet? Dan heb ik met je te
doen. Maar geloof me, het valt
mee, ik zal rustig sterven. Wees
flink, als het gebeurt, ik zal niet
lastig zijn....
Ik hoop, dat Godfried Bomans de
kracht heeft gevonden, gelijk hij
dat ook van zijn romanfiguren
verwachtte, de dood onbevreesd
tegemoet te treden.
A. C. Koekebakker Jr.
Leiden.
LEIDEN „Oom" agent. Dat is waar de politie naar streeft
met de wijkagent: een geheel nieuwe figuur voor deze stad.
Leiden krijgt er voorlopig tien, verdeeld over de vijf districten
waarin de stad voor dit doel is opgesplitst. Elke wijk krijgt
dus twee wijkagenten. Zij zullen één of twee dagen in de week
op hun brommer of op de fiets in de hun toegewezen buurt
rondrijden.
Hoofdinspecteur H. Oudman ver
wacht wel wat van die wijkagent.
Met ingang van 3 januari gaan zij
de straat op (hoewel de nieuwe
bromfietsen nog niet zijn aangeko
men). Voor het zover kon komen
heeft de Leidse hoofdinspecteur eerst
elders zijn licht opgestoken.
Geknipt
Met
ame in 's Hertogenbosch,
waar ze met eenzelfde systeem van
beperkte wijkwacht werken. Ze heb
ben er in Brabant goede ervaringen
mee opgedaan.
De wijkagent moet bijvoorbeeld
letten op de typische verkeersknel
punten in zijn wijk en daar zonodig
wat aan doen. De straatverlichting,
wrakken langs de weg, toezicht hou
den bij het uitgaan van de scholen,
fout-parkeerders: allemaal zaken
waar de agenten van een patrouille
wagen vaak snel aan voorbij gaan,
letterlijk, maar die Juist voor de
wijkagent geknipte zaakjes zijn.
De wijkagent, stelt hoofdinspecteur
Oudman Zich voor, moet ook open
oog hebben voor het sociale gebeu
ren in zijn stadsdeel. Dat betekent
bijvoorbeeld: bemiddelen bij ruzie
tjes. Het kan ook betekenen dat de
wijkagent eens een keertje langs
gaat bij de alleen wonende bejaarde
I die al een tijdje ziek is. Of dat de
wijkagent extra let op gevallen van
verwaarlozing.
Een duidelijke vertrouwensfiguur
dus. De wijkagent zal daarom con
tacten moeten onderhouden met het
verenigingsleven in een wijk iwijk-
verenigingen, mogen wij even voor
stellen.waartoe ook worden ge
rekend de olubhuizen, predikanten
en pastores.
Tijd gunnen
Geen geringe taak, en hoofdin
specteur Oudman haast zich daarom
te merken dat men de wijkagent
de tijd moet gunnen om in te burge
ren. Het is een voorlopig begin, stelt
hij. Dat blijkt ook uit het feit. dat
wijkagenten in d'e aanvangfase hun
gewone werk blijven behouden, naast
de één of twee dagen dat zij in hun
wijk vertoeven.
Omdat elk van de vijf stadsdistric
ten een tweetal wijkagenten toege
wezen heeft gekregen, betekent dit
dat er twee tot vier dagen per week
(niet in het weekeind) zal worden
gepatrouilleerd. Dat gebeurt over
dag, in de "kantooruren". Daar
naast. 's avonds en in het weekein
de. is -er de gewone politie-controle
per auto.
Dit zijn de vijf sectoren waarin de
stad is verdeeld:
Tuinstadiwyk met Professoren-
wijk. Burgemeesterwij k en Rivieren
buurt.
Zeeheldenbuurt met Kooi en Me
renwijk.
gebied ten noorden van de He
rensingel.
weerszijden van Rijnsburgerweg
en Morskwartier-Juwelenwijk en.
Zuid-west.
Zo gaat het in het nieuwe
jaar worden in Leiden: de wijk
agenten gunnen zich de tijd om
contact met de bevolking te on
derhouden.
(Foto Holvast)
Forse lappen, geeft hoofdinspec
teur Oudman toe. Hoewel: op de
brommer rijd je gauw een eind weg.
De binnenstad is nog buiten beschou
wing gelaten, omdat hier al een vrij
Intensief politie-toezicht is.
Het ligt in de bedoeling om de Me
renwijk te zijner tijd een eigen wijk
agent te geven. Er wordt trouwens
gedacht over een vaste politiepost in
de Merenwijk, als het bevolkingsaan
tal daar wat is gegroeid. In de ande
re wijken is dat niet de opzet. "Mis
schien iets voor in de toekomst",
zegt de hoofdinspecteur. Maar voor
lopig wil hij niet aan de terugkeer
naar de situatie van vroeger, toen
er hier en daar politiepostjes waren
ondergebracht in clubhuizen in de
wijk.
Portofoon
Bewust is het ook zo geregeld, dat
de wijkagent niet in "zijn" wijk
woont, om hem niet teveel aanloop
te geven. Voor grotere zaken (in
braken) moet men trouwens toch
contact blijven zoeken met het
hoofdbureau aan de Zonneveldstraat,
dat via de portofoon in wederzijdse
verbinding staat met de wijkagent
op pad.
Als de wijkagent goed mocht blij
ken te vallen in Leiden, zou "hip"
Oudman op den duur wel over wil
len naar een verder doorgevoerd sy
steem, zoals in Utrecht, waar alle
wijken permanent hun vaste "oom"
agent hebben. Maar dan moet eerst
het politiekorps hier op volle sterkte
zijn.
Er mogen 180 man in Leiden wer
ken (administratieve inbegrepen)
van binnenlandse zaken, er zijn er
170 In de loop van volgend Jaar
komt er echter versterking van tien
kersverse krachten van de politie
school in Apeldoorn in Leiden bij
Henk de Kat.
