WEER VETO MOSKOU
INCIDENT OVER CENSUUR OP FRANSE TRI,F,VISIE
I
Moskou wil
Israëliërs
op ambassade
van Nederland
LAGER
TARIEF
NAAR
AMERIKA
BRENGT U ZE MAAR TERUG NAAR OMA
NEEM GEEN PANTOFFELS
MEE UIT OOST-BERLIJN
HOE?
Een bank
ciie'twerkvoorje doet
BUITENLAND
DINSDAG 14 DE
PARIJS (AFP) De Franse
staatstelevisie heeft gisteravond haar
uitzending: „Met gelijke wapens"
moeten staken, nadat de linkse
schrijver Maurice Clave! kwaad was
weggelopen. Clavel zou met Jean
Royer, parlementslid en burge
meester van Tours, debatteren
over het thema: "De zeden: is de
Franse samenleving schuldig?"
Midden onder de uitzending stapte
hij echter (onder applaus van zijn
aanhang) van het podium uit pro
test tegen het feit, dat een woord ge
schrapt was in het commentaar bij
de film die hij gebruikte om zijn
standpunt te illustreren.
In de film brandmerkte Clavel
met zijn gebruikelijke felheid de
bourgeoisie en de Franse leiders.
Voordat hij de studio verliet riep
de schrijver het Franse volk op zijn
stem te verheffen "Tegen de cen
suur en elke andere vorm van fas
cisme". Hij stelde Jean Royer voor
het debat toch door te laten gaan.
evenwel niet voor de televisie.
maar voor "het doet er niet toe
welk vrij radiostation". Royer ver
klaarde zich na de uitzending be
reid, op die uitnodiging in te gaan.
De programmaleiders hebben Cla
vel oneerlijkheid verweten. Volgens
hen had hij iets als een citaat van
president Pompidou voorgesteld dat
"niet meer was dan zijn interpreta
tie van een verklaring van de pre
sident van de republiek". Gistermid
dag had Clavel volgens de program
maleiding geweigerd de bewuste
zinsnede te veranderen, waarop be
sloten was er maar een woord, te
weten "afkeer", uit te schrappen. In
het commentaar had de schrijver,
herinnerend aan uitlatingen van pre
sident Pompidou tegenover een
Amerikaanse journaliste, gewag ge
maakt van "de afkeer en ergernis
van de president jegens het Franse
verzet". De programmaleiding zegt
nu dat Pompidou in het bewuste in
terview, gepubliceerd door de New
York Times, zijn afkeer had geuit
voor degenen die in deze tijd de ro-
mantiek van het verzet culth I
Het is onze plicht te voorkomei
in de uitzending uitlatingen vo
men die „duidelijk onjuist of lj
lijk zijn", aldus de makers vu
programma. Gaullistische
spreken van een "provocatie"
de kant van Clavel.
ADVERTENTIE
BERLIJN Met een paar
kinderpantoffels valt de sfeer al
te bederven. In Checkpoint Char
lie. het meest gebruikte gat in
de Berlijnse muur, staat voor
mij een Griek wanhopig naar
zulk schoeisel te gebaren. Het is
zaterdagmiddag. Zojuist is de
overeenkomst plechtig gepara
feerd die Westberlijners het
recht geeft binnenkort 30 dagen
per jaar in het oosten op bezoek
te gaan.
De Griek staat tegenover een
zichtbaar verveelde kerel in uni
form. De pantoffels zijn een ca
deautje voor een dochtertje in
West-Berlyn. De geüniformeer
de, pistool aan de gordel, rij
laarzen tot aan de knieën, heeft
daar niets mee te maken. Het
is verboden DDR-produkten uit
te voeren. De pantoffels moe
ten terug.
Door
Wim Timmers
„Ik betaal invoerrechten".
„Gaat niet".
„Maar dat bestaat toch niet.
Hier, u krijgt ze cadeau. Ik
moet ze kwijt. Ik moet naar
huis".
„Ik hoef die pantoffels niet".
„Dan sta ik er op uw meerde
re te spreken. Misschien dat
een officier het belachelijke van
de zaak begrijpt".
De geüniformeerde verdwijnt.
Wie nu en dan door de muur
gaat, weet dat elke kans op ver
traging van dat proces wordt
uitgebuit. Vlak voor het gebouw
was de grote lichtkrant nog
zichtbaar, die in breedsprakig
DDR-jargon meldt dat nu de
overeenkomst tot stand is geko
men die het reizen van West
berlijners naar het oosten ver
gemakkelijkt.
In het "Huis der ministeries"
heeft DDR-staatssecretaris Mi
chael Kohl tevreden vastgesteld
"dat het tussen de Duitse De
mocratische Republiek en de
Bondsrepubliek Duitsland moge
lijk is, bij constructief gedrag,
ook voor gecompliceerde proble
men regelingen te vinden die het
proces van ontspanning in Euro
pa kunnen bevorderen".
Het was een feestelijk evene
ment. Kohl zittend naast Egon
Bahr, voor takken bloeiende Jas
mijn. Achter hen, broederlijk
aaneengesloten, de delegaties
van Oost en West en het was
volstrekt onmogelijk vast te stel
len waar de oostelijke ophield en
de westelijke begon. Alle Duitse
ambtenaren zijn even keurig en
even plechtig.
De geüniformeerde komt al na
tien minuten terug en meldt dat
er geen officier te vinden is. De
Griek lapt zijn familie erbij:
het gaat om een cadeautje van
oma voor het kleinkind in het
westelijke stadsdeel.
„Dan brengt u die pantoffels
terug naar oma".
„Een uur rijden zeker. Het is
belachelijk. Ik gooi ze nog lie
ver weg".
En dat allemaal vanwege twee
simpele kinderpantoffels van een
foeilelijk DDR-fabrikaat. De
Griek staat niets anders te doen
dan op zijn schreden terug te ke
ren. Terug naar de hoofdstad
van de DDR. Ik heb er 's mid
dags gegeten in het draaiende
restaurant (240 meter hoog) van
de fraaie televisietoren. Soljan-
ka en een Bulgaarse biefstuk,
want hier begint Oost-Europa.
Vroeger noemden ze die tele
visietoren Ulbrichts waarschu
wende wijsvinger. Nu is ze het
symbool van de erkende hoofd
stad, die bereid is Westberlijnse
bezoekers te ontvangen," maar
wel beperküigen heeft opgesteld.
Burgemeester Klaus Schütz van
West-Berlijn heeft in een reactie
daarop gezegd dat "voor het
eerst überhaupt iets positiefs,
iets werkzaams tegen de steeds
dieper wordende deling van on
ze stad" is tot stand gekomen
Maar hijzelf is tegelijkertijd
"niet tevreden" en Westberlij
ners die het wel zijn, vind Je
niet gemakkelijk.
Dertig dagen per Jaar mogen
de Westberlijners. die naar
DDR-maatstaven niets op hun
kerfstok hebben, dus naar het
oosten. Dat is royaal voldoende,
want wie wil er 30 dagen per
Jaar naar de DDR? Trouwens
de familie in het oosten zal er
ook gauw genoeg van krijgen als
tante Emma om de haverklap
op 'n "Kaffeeklatsch' komt ver
tellen hoe genoeglijk het weste
lijk leven voortrolt. Maar West-
Berlijn heeft 25 jaar ervaring
met die van "drüben". „Die vin
den er wel weer wat op om de
zaak kapot te maken".
Het Oosten koopt er niets
voor, maar dat was ook niet
aan de orde. De DDR is door
Bonn nog niet erkend, maar wel
aanvaard als een soevereine
staat en dat het regime in Oost-
Berlijn vastbesloten is die staat
met muur en prikkeldraad on-
Checkpoint Charlie, door-
laatsluis tussen twee werel- ij
den voor niet-Duitsers.
verminderd af te grendelen,
kan niet worden verholpen. De
invloed is indirect en heeft tijd j
nodig. In de top van de televi- j
sietoren heb ik tegenover een
meisje gezeten dat hoopt op de
komst van meer westelijke 1
bands en van meer Westerse
muziek in het algemeen.
Dat meisje woont in Frank
fort, maar dan aan de Oder ver
in het oosten. Ze is van haar
ouders vervreemd omdat die
partijleden zijn en in de socia
listische opvoeding hopeloos heb
ben gefaald. „Net als ik moet
95 procent van de jongeren er
niets van hebben", zegt ze. „Al
leen als er dansen is en er bier
gedronken kan worden zijn ver
gaderingen van de Vrije Duitse
Jeugd goed bezocht". Ze praat
echter, alle kritiek ten spijt,
over problemen die tante Em
ma uit West-Berlijn al lang
vreemd zijn. Over brigades in
fabrieken en over de LPG als ze
het boerenbedrijf bedoelt.
Die DDR kan zichzelf niet ver
oorloven om de westelijke gren
zen te openen. Het is nodig ge
weest westelijk bezoek minder
beperkingen op te leggen en de
algemene erkenning zal best
volgen. Maar de kerel in uni
form blijft noodzakelijk. Hij is
geen ideologisch geschoolde
slimmerd, maar gewoon die
Duitse functionaris die men
vroeger ook buiten het rijk zo
goed heeft leren kennen en uit
stekend past in dit verkrampte
communistische regime.
Ik heb, toen de Griek verdwe
nen was, nog geruime tijd in
Checkpoint Charlie gestaan, om
dat achter een luikje net zo'n
gewapende man zit die blijkbaar
iedere keer als ik door de muur
kom weer veel plezier beleeft
aan mijn paspoort. De Griek is
in die tijd niet teruggekomen.
Wie neemt in Oost-Berlijn een
paar kinderpantoffels aan van
een wildvreemde Griek en wel
ke verstandige Griek gooit in
deze goedbewaakte buurt zo
maar een pakketje op straat?
Na een dag, waarop ik on
danks de regen in Oost-Berlijn
een zonnestraaltje meende te
ontdekken, waren die pantoffels
genoeg om 't optimisme flink te
temperen.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Sowjet-Unie heeft gisteravond in
samenspel met India voor de derde keer in de Veiligheidsraad
het veto uitgesproken over een resolutie, die de strijd in Oost-
Pakistan beoogde te beëindigen.
De resolutie, die evenals de vorige
om terugtrekking van troepen vroeg,
werd ingediend door Georges Bush,
de Amerikaanse ambassadeur bij de
Verenigde Naties. Eerder op de avond
had de president van de raad, Ismaël
Taylor-Camaravan Sierra Leone,
een verzoek afgewezen om een ver
tegenwoordiger van de nieuw ge
vormde regering van Bang la Desj de
gelegenheid te geven zich tot de raad
te richten. India en de Sowjet-Unie
hebben ook bij de vorige zittingen
van de Veiligheidsraad geprobeerd
een afgevaardigde van die regering
te introduceren.
Het falen van de resolutie kwam
kort nadat bekend werd dat presi
dent Nixon nog vóór zijn vertek naar
de Azoren. waar hij gesprekken voert
met de Franse president Pompidou,
persoonlijk opdracht had gegeven tot
de verplaatsing van Amerikaanse
oorlogsbodems in de richting van de
Golf van Bengalen. Onder deze een
heden bevindt zich het nucleaire
vliegkampschip „Enterprise", dat tot
nog toe in de buurt van Vietnam
was gesitueerd. De Amerikaanse
schepen zouden opdracht hebben op
te stomen naar Singapore, om aldaar
op nadere opdrachten te wachten.
Bewijs
Volgens regeringskringen werd deze
stap ondernomen omdat de Sowjet-
Unie al geruime tijd voorbereidingen
heeft getroffen om zijn vloot in de
Indische Oceaan te versterken. Als
bewijs hiervoor werd aangevoerd, dat
een Russisch raketschip zich verle
den week uit Wladiwostok naar het
zuiden begaf en zich inmiddels bij de
Russische vloot heeft aangesloten.
Deze vloot wordt geschat op 12 tot
15 schepen i waarvan enkele voor we
tenschappelijke doeleinden en 10 nu
cleaire onderzeeboten
Ook werd in welingelichte kringen
in Washington vernomen dat presi
dent Nixon en zijn adviseur dr.
Henry Kissinger overwogen hebben
Pakistan op indirecte manier te
voorzien van wapens, ondanks het
embargo. Dit zou plaatsvinden door
middel van zendingen uit landen die
al bevoorraad zijn met Amerikaans
müitair materieel. Pakistan zou een
aantal van deze landen daarom al
hebben gevraagd, met name Jorda
nië, Libië, Turkije, Saoedi-Arabië en
Perzië. De ministeries van Defensie
en van Buitenlandse Zaken in
Washington hebben echter geweigerd
hierop commentaar te geven.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
iui:
GENèVE Zesendertig lucht
vaartmaatschappijen die op de
Noordatlantische routes vliegen heb
ben in Genève overeenstemming be
reikt over een pakket van belang
rijke lagere tarieven voor het passa
giersvervoer, in sommige gevallen
wel dertig procent. Een woordvoer
der van de International Air Trans
port Association (IATA) heeft mee
gedeeld dat de nieuwe tarieven op 1
april 1972 in werking treden en gel
dig blijven tot 31 maart 1973.
De verlagingen zijn bedoeld om de
markt voor het toeristische verkeer
nieuw leven in te blazen en om pas
sagiers terug te lokken van de char
termaatschappijen.
De nieuwe overeenkomst betreft al
le lijndiensten tussen Canada, de Ver
enigde Staten, Mexico, Europa, het
Midden-Oosten. Afrika en het Indi
sche subcontinent. Het jaar is ver
deeld in drie reisperioden, te weten
een hoogseizoen van drie maanden
in de zomer, een „off-season"-perio-
de van zes maanden in de winter en
een periode van drie maanden tus
sen beide seizoenen.
Het meest aantrekkelijke van de
nieuwe tarievenstructuur is de verla
ging van de prijzen voor de normale
„economy class" en van de toeristi
sche tickets die een bepaalde tijd
geldig blijven. Een retour Londen—
New York in de „economy class"
(laagste klasse) bijvoorbeeld gaat in
de winter 404 dollar kosten vergele
ken met een huidige prijs van 452
dollar. In het hoogseizoen daarente
gen stijgt de prijs Juist van thans
552 tot 556 dollar.
Een toeristisch retourticket met
een geldigheid van 29 tot 45 dagen
op de route LondenNew York gaat
in de winter 204 dollar kosten in
plaats van 272 en in de zomer 294 in
plaats van 332 dollar.
Een staakt - het - vuren - resolutie
werd enkele dagen geleden al
tegen de wil van India met een
grote meerderheid van stem
men aangenomen door de Al
gemene Vergadering van de
Verenigde Naties. De Algemene
Vergadering Brengt wel de pres-
sie met zich mee van een we
reldopinie, maar is niet Bevoegd I
tot het ondernemen van stap
pen in het kader van het hand
vest van de volkerenorganisatie.
Die Bevoegdheid rust Bij de
Veiligheidsraad, waar de grote
vijf echter door hun veto-recht
resoluties kunnen Blokkeren die
aangenomen zijn door de Alge
mene Vergadering, omdat daar
geen veto gehanteerd kan wor
den.
Tot de Bevoegdheden van de Vei
ligheidsraad Behoort het for
meren van een vredesmacht
(zoals op Cyprushet uitvaar
digen van economische dwang
maatregelenhet afBreken van
transport- en verbindingslijnen
en het verBreken van diploma
tieke relaties. Maar deze maat
regelen moeten toch nog altijd
geratificeerd worden door de
leden van de Verenigde Naties.
Hasjiesj De douane op het
vliegveld van Red Deer, in de Cana
dese staat Alberta, heeft gisteren ze
ven Amerikanen gearresteerd, die
in het bezit waren van 270 kg. has-
JoesJ. De hasjiesj die volgens de
douane op de zwarte markt 3 mil
joen dir. waard is, werd gevonden
aan boord van een Amerikaans
vliegtuig dat uit Den vei- kwam.
Bormann zou
in mei 1945
zijn gedood
FRANKFORT <AFPi Martin
Bormann. Hitiers plaatsvervanger
tijdens het nazi-bewind, is naar alle
waarschijnlijkheid op 2 mei 1945 in
Berlijn overleden, tijdens de intocht
van de Russische troepen in de Duit- j
se hoofdstad.
Tot deze slotsom is de rechter
van instructie van de rechtbank
te Frankfort, Horst von Glasenapp
na een onderzoek van bijna vier
Jaar gekomen. Von Glasenapp, die
maandag aan de pers de resultaten
van zijn naspeuringen heeft, be
kendgemaakt, meent, dat alle andere
gissingen over het lot van de voor
malige rechterhand van Hitier, vol
strekt ongegrond zijn.
Het voormalige hoofd van de West-
duitse inlichtingendienst Reinhard
Gehlen, heeft in zijn in oktober ge
publiceerde memoires geschreven,
dat Bormann een spion is geweest
van de Russen en dat hij in 1969 in
de Sowjet-Unie is gestorven. Naar
aanleiding van deze verklaringen is
Gehlen door Von Glasenapp ver
hoord. Simon Wiesenthal, de beken
de „jager" op nazi-oorlogsmisdadigers
is van zijn kant van oordeel, dat de
voormalige raadgever van de
Führer in Zuid-Amerika woont.
TELETYPE —4
Been lichter
dan hoofd
KAMPALA 'Reuter) De
20-jarige L. Roesoke kwam in
het weekeinde een politiebureau
in Kampala, de hoofdstad van
de Afrikaanse staat Oeganda
binnenwandelen, legde een been
op de balie en zei dat hij de
eigenaar ervan had gedood.
Roesoke verklaarde zich nader:
„Ik had het hoofd wel willen
meebrengen, maar het been is
lichter en gemakkelijker te dra
gen". Hij werd in arrest gesteld.
De vermoorde is een 70-jarige
vrouw, die, aldus Roesoke, ver
gif had gegeven aan een ander,
die Roesoke's meisje had vergif-
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Volgens een be
richt van de Russische journalist
Victor Louis uit Moskou, dat giste
ren in de Israëlische krant "Jediotb
Achronot" verscheen, zou het de
moeite zijn te overwegen Israëlische
functionarissen toe te voegen aan de
Nederlandse ambassade in Moskou
en Russische functionarissen aan de
Finse ambassade in Tel Aviv. Ne
derland behartigt de belangen van
Israël in Moskou en Finland de
Russische belangen in Israël.
Volgens Louis kan de staf van de
Nederlandse ambassade in Moskou
het vele werk veroorzaakt door de
talrijke Joodse emigranten naar Is
raël niet aan. Bovendien bestaan er
veel taalmoeilijkheden, omdat de Ne
derlanders het Georgische Jiddisch
niet beheersen.
Het grootste deel van de emigran
ten komt uit Georgië. Volgens Louis
bedraagt het aantal Russische Jo
den dat nu dagelijks Rusland ver
laat 100. Dat aantal kan echter
eind van de maand weer afnemen.
Over de ongeveer 400 Georgiërs die
de wens te kennen hebben gegeven,
dat zij naar Rusland willen terugke
ren, is volgens Louis nog geen be
slissing genomen. Zij zullen echter
op vele gebieden privileges krijgen,
vooral op het gebied van de huis
vesting. Deze repatrianten hebben
echter de stroom van aanvragen
voor emigratie naar Israël niet
beïnvloed.
Door
Jaap van Wesel
Louis gaat vei'der dat „in Moskou
al geruime tijd de mening wordt
gehoord dat de huidige emigratie de
aanwezigheid van enige Israëlische
diplomaten op de Nederlandse am
bassade nodig maakt, en een aantal
Russen op de Finse ambassade in
Tel Aviv teneinde in Israël Rusland
te vertegenwoordigen. Wie weet", zo
vervolgt Louis, „zal binnenkort de
telefonist op de Nederlandse ambas
sade in Moskou in het Hebreeuws
antwoorden: "Ambassade van het
Koninkrijk der Nederlanden, sja-
lom".
Victor Louis wordt als officiële
spreekbuis van de Russische rege
ring beschouwd. In april bracht hij
een bezoek aan Israël voor "medi
sche behandelüig" en hij heeft her
haaldelijk geschreven over de Israë-
lisch-Russische betrekkingen en de
mogelijke emigratie van Russische
Joden.
Tot nu toe bleken Louis' "Journalis
tieke primeurs" altijd de voorboden
te zijn voor Russische politieke da
den. Op het Israëlische ministerie
gve
rige
(nu
(nu
van buitenlandse zaken vertfcwei
ambtenaren dat zij niets
Russen hadden vernomen via
matieke kanalen. „Als zo'n vojr d<
komt. dan zal het bestudeerd
den", zo werd medegedeeld.
Volgens het ministerie is er F
contactoverleg geweest met de100^
derlandse ambassade of het mil
rie van Buitenlandse Zaken in11
Haag over deze zaak. Tijdens
sprekingen tussen minister vanff
tenlandse Zaken Abba Eban
Nederlandse collega Schmelzerl
rige week in New York is dezef'
ook niet aan de orde geweest.
slu
De Nederlandse ambassa
Jongejans bevestigde dat er
enkel contact met Israël is ge
over mogelijke toevoeging va
raëlische diplomaten aan de 1
landse ambassade. Volgens de
Jongejans is dit duidelijk een
sische proefballon,
land verder geheel buiten staal
bevestigde- dat de Nederlandse
bassade het zeer druk had ra
emigratie van Russische
"maar door een tekort aan
kracht hadden wij ons zo no
tot Israël gewend. Dat is geen
sische zaak", aldus ambaf
Jongejans.
In Israël is men van mening
Russen er spijt van hebben dt cl
in 1967 de diplomatieke betre
gen hebben verbroken. Israël
op het standpunt dat het de R
zijn die de betrekküigen hebben
broken en dat het dan ook de
sen moeten zijn die, zo zij dat
sen, de betrekkingen weer
herstellen. Maar het is dui alt
dat zo'n stap Israël uiterst
zou zijn.
Het is opvallend dat de Is J1
sche ambassadeur in Finland,
briel Katz, die over enige
zijn nieuwe post zal betrekken
laatste Israëlische ami
Moskou is geweest. Ontkenning®
Buitenlandse Zaken dat deze
noeming iets met de Russia
raëlische betrekkingen te maken
den hebben, hebben deze omsta
heid niet van betekenis kunnen
doen.
Het Israëlisch ministerie vanLn
tenlandse Zaken onthulde gil
ook dat tijdens geheime Rus 00
Israëlische besprekingen in I
een mogelijke Israëlische en
sche representatie op ambasfcn
van derden zou zijn besproken
geruime tijd gaan er hardnekkij
ruchten dat regelmatig besprek
tussen Israëlische en Rus g<
functionarissen via Finse bem fc
ling hebben plaatsgevonden. tr
door ook de benoeming van Kat th
ook speciale aandacht heeft
gen.
igi:
