waterzorg
emeenlandshuis: hart van
|an Aken: Leiden centrum
van warenkeuringsdienst
ADVIESRAAD VOOR DE RINNENSTAD
OVERWEG IN W.
DE ZWUGERLAAN
VMMISSIE VER GA DER ING EN
bvER BEGROTING BEGONNEN
Reductie op ijsrevue
BEHANDELING VAN BINNENSTADSNOTA
1? piNSDAG 16 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
Het werd afgebroken, waardoor als
het ware een tweede, kleine binnen
plaats ontstond die met een paar
trapjes afdaalt naar de eigenlijke
binnenplaats.
De bezoeker die vanaf de Bree-
straat het gemeenlandshuis binnen
komt, krijgt meteen in de hal al een
indruk van de rijke bouwstijl van
Rijnlands hoofdzetel. In de hal is
een nieuwe vloer gelegd van zwart
en wit marmer, geheel in de geest
van de zeventiende eeuwse bouw
meester Pieter Post, die tijdens zijn
leven verscheidene verbouwingen
heeft uitgedacht voor het pand aan
de Breestraat.
Kenmerkend voor de stijl van die
Pieter Post is het krioelende snij
werk van lindenhout, dat hier en
daar ter versiering is aangebracht.
De foto rechts toont dit houtsnij
werk op de ombouw van de trap.
Links wel een heel fraai staaltje,
boven de schouw in de kamer van
de dijkgraaf.
Het houtsnijwerk zat hier nog dik
onder de verf, toen men aan de
restauratie begon. De verfijnde de
tails gingen daardoor schuil onder
de dikke lagen, die er tenslotte na
uiterst moeizame behandelingswij
zen van verwijderd konden worden.
Elektronisch
En dit historische pand is dan het
hart van de waterzorg in een wijd
gebied. Achter de zestiende eeuwse
gevel bevindt zich de nieuwste elek
tronische apparatuur waarmee de
administratie wordt bijgehouden.
Een staf van civiele en scheikun
dige ingenieurs, waterbouw- en
werktuigkundigen, laboranten, op
zichters, sluiswachters, kantonniers,
duinwachters enz. voeren de taak
van Rijnland uit: toezicht op en
onderzoek van de boezemwateren,
lozingen, zuiveringsinstallaties en
waterstaatkundige werken.
(Foto's Holvast).
LEIDEN Als koningin Juliana
vrijdag het gemeenlandshuis van
Rijnland aan de Leidse Breestraat
bezoekt, betreedt zij het schitterend
gerestaureerde pand van waaruit
wordt gewaakt over de kwaliteit van
het water in een groot deel van
Zuid-Holland en nog een stuk van
Noord-Holland.
Op het ogenblik baart die kwali
teit grote zorgen De Rijn voert mo
menteel by de binnenkomst in ons
land een zoutgehalte van 365 mili-
gram per liter mee. De gevaren -
grens voor de land- en tuinbouw ligt
bij 300 mgr., die in het gebied van
Rijnland gelukkig nog niet is be
reikt. Door water in te laten van het
Amsterdam-Rijnkanaal ziet men
nog kans het zoutgehalte op 250 mi-
ligram per liter te houden. Maar
aan de randgebieden (Katwijk,
Noordwijkerhout, Sassenheim en
vooral Spaarndam) worden al wa
termonsters opgehaald met een wel
schadelijke hoeveelheid zout.
Watervervuiling
De hoofdzetel van Rijnland ziet er
door de in de toestand van 1600 te
ruggebrachte voorgevel helemaal
niet uit als het centrum waar met
hand en tand het acute gevaar van
deze tijd wordt bestreden, de water
vervuiling.
De indrukwekkende kamers van
de dijkgraaf. de secret a ris-rent-
meester en de verscheidene verga
derzalen (zoals de Grote Zaal en de
Blauwe Zaal met de blauw geverf-
de eiken balken, gordijnen en stoe
len in dezelfde kleur) lijken eerder
de voorname Heeren-verblijven j
van pijptabak rokende regenten dan
de werkvertrekken van academisch
geschoolde technici die met één te- i
lefoontje opdracht kunnen geven tot
het openen van een sluis teneinde
het opdringende zout een halt toe te
roepen.
Zeven jaar lang heeft de restaura-
tie geduurd, in welke periode de ge
vel door een hoge schutting aan het
oog werd onttrokken. De kosten: 1
drie miljoen gulden. Drie kwart van I
dat bedrag werd vergoed door sub
sidies van het rijk, de provincie en
de gemeente Leiden.
De opzet van architect J. Kruger
uit Voorburg is geweest, het ge
meenlandshuis zoveel te restaureren
naar de toestand van 1600. Niet al
leen hij heeft zich op dit project
kunnen uitleven ("naast de gewone
nieuwbouw is dit een hobby voor
mij"). Ook voor de vaklieden die
aan de uitvoer hebben meegewerkt,
zoals timmerlieden en metselaars,
is het een genot geweest om zonder
de in hun branche zo gebruikelijke
haast het "vakmanschap is mees
terschap" te kunnen bewijzen.
Oude baksteen
Het meest omvangrijke onderdeel
van de restauratie was het in de
originele vorm van 1600 terugbren
gen van de v oorgevel in de Bree
straat. De in de vorige eeuw aange
brachte gevelsteen werd vervangen
door oude baksteen, van afmeting
en kleur gelijk aan de oorspronke
lijk gebruikte.
Aan de voorkant werden de ra
men vervangen door de nagemaak
te kruiskozynen van vroege- met
glas-in-lood-ramen. Een deel van de
ze ramen bevat fraaie gebrand
schilderde medaillons.
Ook binnen in het gebouw heb
ben zich ingrijpende veranderingen
voltrokken. Het trappenhuis is bij
voorbeeld één verdieping hoger op
gevoerd, zodat een betere overloop
ontstond naar de zolder Die zolder
vertoont zulke knappe houtverbin
dingen in het negen meter hoge
puntdak, dat elke rechtgeaarde tim
merman er zijn vingers bij zal af
likken.
Op de onverwacht mooie binnen
plaats (met schitterende doorkijk
jes naar de Pieterskerk) is eveneens
het één en ander gebeurd. Bij toe
val werd ontdekt, dat een bouwsel
op die binnenplaats daar eerst in
later Jaren moest zijn neergezet.
ADVERTENTIE
EIDEN Gisteren zijn de com-
slevergaderingen begonnen, die
rafgaan aan d'e behandeling van
11 begroting voor 1972. Vroeger ge-
u iedde deze behandeling schrifte-
Voor de openbare verga
ingen van de commissies van eco-
a nische zaken en van cultuur, re
en maatschappelijk werk be-
ïc Dd zeer weinig belangstelling.
Jethouder Lijten kon "nauwelijks
ïheden" geven over wat er gaat
euren met het openbaar slacht-
L Uit de vleeskeuring zijn geen
H omsten te verwachten. Hierop
ii rtbordurend merkte PvdA-frac-
p rider Van Aken op, dat het mis-
ien nuttig zou zijn als Leiden cen-
m zou worden van de warenkeu-
fsaienst voor de regio en niet
Haarlem zoals nu.
Huisvuil
lej Kappeijne van de Coppello
ft» vroeg wat het college van
is te gaan doende tarieven
hogen of éénmaal per week vuil
lalen. Een duidelijk antwoord op
e vraag bleef uit. Van Aken vroeg
af of de politie en de directeur
de reinigingsdienst niet meer be-
Jubilea bij
Rotogravure
LEIDEN Op een vrydagavond
tKarrewiel te houden feestelijke
Wikomst zal een aantal jubilaris-
1 van de Ned. Rotogravure Maat-
happij, die in dit Jaar hun zilve-
dienstjubileum vierden, worden
'Idigd. Het betreft hier de heren
Ptson, A. van Polanen, W. Deyn,
van Rootselaar, P. W. F. Sierat,
Wels, I. Pardon, A. van Es en J.
voegdheden kunnen krijgen om te
kunnen optreden tegen onnodige
stadsvervuiling. Enige duidelijkheid
werd wel verschaft over de bestem
ming van het terrein van de voor
malige gasfabriek. Daar zal een
nieuw kantoorgebouw voor de Stede
lijke fabrieken voor gas en elektrici
teit komen, met de nodige parkeer
ruimte.
Oplossing voor het tekort aan de
werkgelegenheid zag wethouder Lij-
ten vooral in het ontsluiten van "De
Waard" en in het vestigen van kan
toorgebouwen in de Merenwijk. Hij
merkte op dat het aantal arbeids
plaatsen in de industrie afneemt,
terwijl er in de dienstverlenende sec
tor meer werkgelegenheid komt.
Universiteit
Op vragen van KVP-raadslid Cor-
nelissens antwoordde burgemeester
Vis dat hij wel voelt voor het ver
beteren van het overleg met de uni
versiteit, maar dat hij hiermee nog
even zou willen wachten in verband
met de ombouw van de structuur
van de universiteit.
's Avonds was het de beurt aan
mevrouw Den Haan om haar begro
ting voor cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk "door te lichten".
Zij antwoordde op vragen van de
communist Hoeven dat zij nog wei
nig prioriteiten kan stellen Een
uitzondering maakte zij voor verbe
tering van de wijk voorzieningen in
Noord en de Kooi. "Het wegvallen
van de subsidie aan de Stichting
Huishoudelijke en Gezinsvoorlichting
maakt het nodig dat het woonwa-
genwerk onder een andere noemer
wordt gebracht, zodat we eraan kun
nen blijven werken", vond mevrouw
den Haan.
Een moeilijke zaak in Leiden is
het tekort aan maatschappelijk
werksters. Oorzaak hiervan is volgens
mr. ten Napel, hoofd van de Sociale
Dienst, de concurrentie van omlig
gende gemeenten waar het werk
Bft LEIDSCH DAGBLAD heeft
de directies van Holiday on Ice
de Wiener Eisrevue een exclusieve
:tie-regeling getroffen voor de
van het LD. Deze reductie
voor de volgende rangen:
norm. voor
LD-lezers
•ntfauteuil
'inmerde plaatsen)
f 15,— f 12,50
(links en rechts,
rimunerde plaatsen)
f 13.— f 11,—
"k fll,— f 9.—
f 9,— f 7.—
LEJDSCH DAGBLAD
Deze bon geeft bij aankoop
recht op 2 reductieplaatsen.
Geldig voor alle voorstellingen
zolang de voorraad strekt! In
wisselen bij de kassa van de
Groenoordhal en bij bespreek
bureau Leidsch Dagblad. De
ijsshow is slechts zes dagen in
Leiden, van 23 tot en met 28
november.
minder zwaar is en waar dikwijls
een woning beschikbaar is.
Om het slechte functioneren van de
sociale instellingen in Leiden tegen
te gaan komt er begin volgend Jaar
een voorstel om het maatschappelijk
raad van overleg en advies.
Lakenhal
,t Verbouwingsplan voor de Lakenhal
zal voornamelijk tot doel hebben om
de kunstwerken te beschermen tegen
aftakeling. Hiertoe zal een luchtver
versingsinstallatie worden aange
schaft. Pas daarna heeft het zin om
te beginnen met restauratie van de
kunstwerken.
De concerten van het Residentie
orkest zullen volgend jaar meer in
overleg met het K en O plaatsvin
den, omdat 1e belangstelling voor de
niet door het K en O georganiseerde
concerten jaarlijks afneemt, volgens
mevrouw Den Haan o.a. door de
slechte reclame. PvdA-raadSlid
Dirks vroeg zich af of het hele sub-
sidie-beleid niet op de helling moet.
Mevrouw den Haan wilde hiermee
wachten op het advies van de com
missie. De commissievergadering
van CRM wordt donderdag
avond voortgezet.
GEMEENTE LEIDEN
Gemeentebegroting 1972
Burgemeester en wethouders
van Leiden brengen ter open
bare kennis, zulks ter voldoe
ning aan het bepaalde in de
artikelen 238 en 253 der ge
meentewet, dat de begroting
der plaatselyke inkomsten en
uitgaven voor het dienstjaar
1972, alsmede de begrotingen
voor dat dienstjaar van de
takken van dienst, aangewe
zen krachtens artikel 252 der
gemeentewet, op de secretarie
der gemeente voor een ieder
ter lezing zyn neergelegd en
tegen betaling der kosten al
gemeen verkrygbaar zyn ge
steld.
Leiden, 16 november 1971
De Burgemeester,
Alpenpassen gesloten Elf van
de 21 Alpenpassen in Zwitserland
zijn gesloten. Daartoe behoren de
Grote St. Bernhard en de St. Ber
nardino, waarvan de tunnelwegen
echter normaal berijdbaar zijn.
Bijeenkomst van
V ietnam-comité
LEIDEN De afdeling Leiden van
het medisch comité Nederland-Viet
nam houdt donderdag een informatie
-avond over het werk van het comi
té.
De bijeenkomst begint om acht uur
in het fysiologisch laboratorium aan
de Wassenaarseweg. Er zullen twee
films worden vertoond: „Bataille sa
nitaire" en ..Robert Jackson". De Am
sterdamse internist Groening zal over
de activiteiten van het comité een in
leiding houden.
De informatieve vergadering heeft
voornamelijk tot doel om mensen aan
te sporen hun medische, technische
of andere wetenschappelijke kennis
in te zetten voor projecten in Viet
nam, Laos en Cambodja.
Twee nieuwe Leidse
bestemmingsplannen
LEIDEN Een zware
wacht donderdag de raadscommissie
openbare werken. Ter sprake komen
ontwerp-bestemmingsplan "Coebel"
(by Haagweg) en "Boekhorst" (bij
Plesmanlaan» Voorstellen staan op
de agenda in verband met vernieu
wing van de Scheluwbrug en het
huren van het winkelpand van Ger-
zon in de Breestraat door de ge
meente. B. en W zullen de raad
voorstellen de bydrage in het exploi
tatietekort van het badhuis van de
woningbouwvereniging "De Een
dracht" te verhogen met ruim
f 34.000.
Met verbazing heb ik kennis ge
nomen van de reacties naar aanlei
ding van het ongeluk met dodelijke
afloop op de met knipperlichten be
veiligde overweg in de Willem de
Zwijgerlaan. Zij behoren tot de be
kende emotionele reacties, die voor
al opkomen indien zich conflictsi
tuaties tussen wegverkeer en een an
dere verkeerstechniek voordoen, veel
al kruisingen met spoorwegen doch
ook wel bij kruisingen met waterwe
gen (denk aan wachttijden voor
bruggen). Uiteraard dienen deze con
flictsituaties waar dit (econo
misch» haalbaar is opgeheven te
worden, doch dat geldt ook voor krui
singen van gewone verkeerswegen.
Mijn vraag is nu hoe de reactie
van het publiek zou zijn geweest, in
dien sprake was geweest van een
gewoon wegverkeerskruispunt bevei
ligd met verkeerslichten, welke ove
rigens meestal minder uitgebreid met
wegbebakening worden aangekon
digd dan een spoorwegovergang. In
dien nu ook zo'n kruising een ver
keersdeelnemer door het rode licht
rijdt waarvoor op dat moment
al andere verkeersdeelnemers staan
te wachten en hij veronge
lukt doordat hij in botsing komt met
een van links of rechts komend voer
tuig waarvoor de weg is vrij gege
ven. zou dan de reactie zijn dat
de kruisende weg maar moet worden
opgeheven of afgesloten? Naar mijn
mening zou de reactie afgezien van
het medeleven met het slachtoffer
veel nuchterder zijn. Men zou het
slechts zien als het gevolg van het
maken van een verkeersfout.
Lezers schrijven
Het al dan niet handhaven van
de betreffende spoorweg dient daar
om naar myn mening niet afhan
kelijk te zijn van incidentele door
derden veroorzaakte calamiteiten en
de daarop volgende emotionele reac
ties. Opheffing zal slechts moeten
worden overwogen op economische
gronden, waarbij ook aan de gevol
gen voor de verladers moet worden
gedacht, dan wel op grond van het
niet (meer) passen in de gemeente
lijke bestemmingsplannen.
Tenslotte mag ik er op wijzen, dat
ook als het vervoer op andere wijze
geschiedt de daardoor ingezette voer
tuigen bij ongelukken betrokken
kunnen raken, hetgeen bij tankver-
voer vooral in de stad tot gevaarlijke
situaties kan leiden
J. Poortman,
Paganinistraat 10,
Leiden.
Namens het Wijkcomité Plan-
Noord heeft de heer L. Cavé zich
met een aantal vragen tot het colle
ge van B. en W. gewend. Is het col
lege, zo wordt gevraagd, niet met het
wijkcomité van mening, dat de si
tuatie bij de spoorwegovergang in
de Willen de Zwijgerlaan levensge-
vaarlyk blykt te zyn. En verder: is
het college er zich van bewust, dat
bij de aanleg van een moderne stads
wijk (Merenwijk) deze voorhistori
sche situatie uit den boze is en dat
alle mogelijke maatregelen dienen te
worden getroffen om aan deze pre
caire situatie een einde te maken.
LEIDEN Burgemeester en
wethouders zullen de raad vragen
akkoord te gaan met instelling
van een adviesraad voor de bin
nenstad, bestaande uit twee
hoofdgroepen, een presidium en
voor een beperkte tijd uit de
hoofdgroepen te vormen functio
nele groepen voor concrete deel
taken. Met ingang van komend
jaar vragen ze f. 5000 per jaar
voor deze raad.
Het beleid blijft by het gemeentebe
stuur. Via de hoofdgroepen kan in
spraak tot stand komen. Om doel
matig te kunnen werken worden
functionele groepen gevormd, die
worden ingesteld uit de hoofdgroepen
en een deeltaak hebben voor een be
paalde tyd. Het presidium, dat de
zaken coördineert, bestaat uit de
wethouder van stadsontwikkeling als
voorzitter, de chef van de afdeling
stadsontwikkeling als secretaris en de
secretarissen en mogeiyk nog 'n ver
tegenwoordiger, allemaal niet ambte-
lyk, van de hoofdgroepen.
De twee hoofdgroepen zyn:
Hoofdgroep onderzoek binnen
stadsfuncties: binnenstadsstruc
tuur; vormgeving delen binnen
stad; verkeer en vervoer, en eco
nomische aangelegenheden.
Hierby waren in principe op te
nemen vertegenwoordigers van de
Bond van Nederlandse architecten,
verenig. Oude Leiden, 'wergroep bin
nenstad', de Verkeerscommissie de
universiteit, het Leids City Centrum,
de Leidse middenstandscentrale, de
Kamer van Koophandel, de Leidse
Vereniging van Industriëlen, de Raad
van Vakcentrales, het marktwezen,
de V.V.V., het Leids Vrouwencontact,
de Federatie van woningcorporaties,
en naar behoefte ook van de bejaar
denhuisvesting, de stichting Leidse
Hofjes, de NV. Stadsherstel, de
stichting Leidse studentenhuisves
ting, de stichting werkende Jongeren,
en van bewoners.
Hoofdgroep sociaal-culturele func
ties, onderwys, verbetering van
het woon- en leefmilieu en sociale
begeleiding van de sanering. De
leden van deze hoofdgroep zullen
in de komende tyd kunnen wor
den aangewezen door de Raad
van Overleg en Advies voor het
welzyn in de gemeente.
Hierin in principe op te nemen
vertegenwoordigers van de stichting
Leidse Jeugdactie, de Culturele Raad,
de Sportstichting, de maatschappe-
ïyke dienstverlening, de gezondheids
zorg, de wykopbouworganisatie, de
stichting Maatschappeiyk Contact
Orgaan, de Raad van Kerken te
Leiden, de schoolbesturen, en van
bewoners.
Elke hoofdgroep bestaat uit:
voorzitter: een door B. en W. aan
te wyzen lid van het college:
secretaris: één van de niet-ambte-
ïyke leden, door de hoofdgroep
aan te wyzen;
vertegenwoordigers van de orga
nisaties en groeperingen, die by
de betreffende sector zyn betrok
ken;
eventueel geïnteresseerde deskun
digen;
bewoners binnenstad;
één of meer hoofdamtenaren van
de gemeente, voorzover dit door
het presidium of de hoofdgroep
wenseiyk wordt geoordeeld (met
adviserende stem). Taak van deze
ambtenaren is voorlichtend.
B. en W. willen op dit moment nog
geen permanente adviesraad voor de
stadsuitbreiding. De ervaring met
Inspraak in de Merenwyk heeft ge
leerd, dat niet altyd de meest effec
tieve weg i6 bewandeld. Ten aan
zien van komende stadsuitbreidingen
willen B. en W. een beslissing nemen
zodra meer bekend is over de plano
logische en financiële mogeiykheden
Binnenstadskrant
Begin volgend jear komt er een
binnenstadskrant van het bureau
voorlichting, die huis aan huis wordt
verspreid. Deze krant bevat een po
pulaire samenvatting van de binnen
stadsnota. Over deze problematiek
wordt in het waaggebouw een exposi
tie inericht. B en W. vragen hier
voor een krediet van f 30 000.
Het college wil de binneflstadsnota
in januari behandelen en de conclu
sies inbrengen by het binnenstads-
onderzoek ten behoeve van een struc
tuurplan en bestemmingsplannen.
Gedurende de eerste maanden van
het Jaar kan de burgery Ideeën en
wensen inbrengen en kan een meer
gestructureerde inspraak op gang
komen via de adviesraad voor de
binnenstad. Begin mei kan deze In
formatie en inspraak zyn afgerond
B. en W willen vervolgens een
tweede nota produceren, die in okto
ber gereed kan zyn. Ook hierby en
by verdere plannen zal de spraak-
procedure worden gehanteerd.
Het college komt met betrekking
tot het binnenstadsbeleid komend
jaar met:
voorstel met betrekking tot de be
bouwing van het gebied Heren
grachtzy lsingel
gewyzigd ontwerp-plan voor het
gebied De Camp;
ontwerp-bestemmingsplan (re
constructieplan voor de noord
zuid-verbinding
nota omtrent het monumentenbe
leid;
tweede nota inzake het voetgan
gersgebied in de binnenstad;
tweede nota met betrekking tot
het parkeervraagstuk. waarin ook
het vraagstuk van parkeergarages
zal worden behandeld;
nota met betrekking tot het open
baar vervoer;
nota omtrent voortzetting van de
koopavond;
ontwerp-bestemmingsplan voor de
oost-west-verbinding (Lange-
gracht en omgeving);
nota omtrent de inventarisatie
van het oude woningbestand;
nota's ivoorstellen) inzake de uit
voering van voorzieningen tot ver
betering van de woonomgeving en
het leefmilieu in de oudere wyken.
