jijn Russen bereid om over MBFR te praten
jandhi
Iroevig
aar huis
lid OAS
rosio reist wel heen en weer maar niet naar Moskou
p inel uw Ijjd mee (ja naar de nmbf
OOK VOOR EEN
PERSOONLIJKE LENING
IRA belet
wraak van
vrouwen
Vuurgevecht in Peruaans mijnclorp
in vogelvlucht in vogelvlucht
Vergissing in
Vietnam eist
8 mensenlevens
Castro:
Cuba geen
méér werk
in minder
tijd
gDAO 13 NOVEMBER 1971LEIDSCH DAGBLADPAGINA 9
;L De wederzijdse even-
vermindering van strijd-
5htën (volgens Engelse initialen
genoemd), het stokpaard
de NAVO in een tijdperk van
Rijdende ontspanning tus-
Oost en West, lijkt vooralsnog
i onderwerp waarover de Rus-
zlch erg druk maken. Tot te-
stelltog van de NAVO-experts
W zij althans tot nu toe op
enkele wijze laten blijken be
itelling te koesteren voor een
bezoek van de Italiaanse ex-
taris-generaal van de Noord-
ntische Verdragsorganisatie
lbo Brosio. Deze werd onlangs
st met de delicate taak om na-
s 14 van de 15 NAVO-landen
nkrjjk doet niet mee) te gaan
fzoeken in hoeverre de Sow-
Inie werkelijk van plan is over
lenvermindering in Centraal-
opa te gaan onderhandelen.
osto reist echter momenteel
niet verder heen en weer dan
n zijn flat in Turijn en werk
ten in het riante histo-
eEgmondpaleis in Brussel.
Bussen hebben vanzelfspre-
een zeer gunstige uitgangs-
Zij weten dat de NAVO
r toenemende druk staat vtan 't
uitzicht dat de Verenigde Sta-
hun Europese troepenbestand
verminderen. Zij beseffen
dat de diepere inhoud van de
term „wederzijdse evenwichtige
vermindering" nooit zo kan worden
gepreciseerd dat hun militaire
overwicht zal verdwijnen.
Door
Henk Kolb
Ook in het Kremlin geeft men
er zich voorts rekening van dat in
West-Europa de defensiebereidheid
in een volgens NAVO-specialisten
onrustbarend tempo vermindert.
Met welgevallen zullen de Russi
sche militaire deskundigen dan ook
in de Jongste dagen de kaarten van
Noord-Europa nog eens voor de
dag hebben gehaald om te becijfe
ren wat het waarschijnlijke verlies
van bases op IJsland voor het
NAVO-verdedigingssysteem bete
kent.
Jarenlang is van Westerse mili
taire zijde geklaagd over de kwets
bare zuidflank van de NAVO, maar
helaas is de situatie in de Middel
landse Zee thans minder onrust
barend dan die in het noorden
dreigt te worden.
Gebrekkige middelen
De NAVO beseft terdege dat zij
met dure, doch onmiskenbaar ge
brekkige middelen moet oproeien
tegen de politieke stroomver
snellingen en het prestigeverlies
die nu eenmaal onvermijdelijk zijn
als er zichtbare incongruentie ont
staat tussen het welbehagen van
politieke ontspanning en een voort
durende oproep tot versterking van
een kostbare maar schijnbaar
steeds minder zinvolle defensie.
Dit leidt op het nationale vlak
tot politieke situaties als bijvoor
beeld ha Denemarken waar een
marginaal regerend links kabinet
vermindering van de defensie-in
spanning suggereert teneinde
daarmee eventueel zijn man
daat in een binnenlandse crisis de
situatie te verstevigen.
Helaas echter is het ook vandaag
de dag nog zo dat de internationa
le politiek slechts tussen machts
blokken kan worden bedreven.
Voor beide partijen wordt die even
interessant wanneer wederzijds de
overtuiging bestaat dat een mili
taire confrontatie als uiterste con
sequentie van meningsverschillen,
zich evenzeer tegen het eigen land
richt als tegen de vijand.
De NAVO minus Frankrijk hecht
zoveel betekenis aan MBFR op zo
kort mogelijke termijn, omdat
daarmee tijd valt te winnen voor
dat bijvoorbeeld een economische
crisis andere prioriteiten bij de be
steding van nationale budgetten
gaat voorschrijven dan deskundi
gen in verband met de staat van
de Westerse verdediging verant
woord achten. Niet alleen in Euro
pa, maar ook in de Verenigde Sta
ten.
Kortom de NAVO heeft niet zo
heel veel meer aan te bieden dan
haar verlangen vóór alles de vrede
te handhaven tegen zo gering mo
gelijke kosten.
In Brussel doet inmiddels een be
langwekkend verhaal de ronde dat
fantastisch klinkt maar niet persé
onwaar behoeft te zijn. De Russen,
zo zegt dit gerucht, willen eigen
lijk helemaal geen onderhandelin
gen met de 14 NAVO-landen, om
dat zij daarbij niets hebben te
winnen. De Europese Veiligheids
conferentie daarentegen kan het
Oostblok politieke en economische
voordelen van veel groter belang
verschaffen.
Daarom hebben de Russen doel
bewust de Belgische regering wil
len belemmeren in haar schijn
baar puur formele taak om na
mens de 14 NAVO-landen voor
Manlio Brosio diplomatiek d«e weg
naar Moskou te effenen. Het
Kremlin immers kon hem nauwe
lijks meer weigeren nadat het zo
duidelijk scheen te zijn ingegaan
op het visje dat de NAVO, ironisch
genoeg tijdens een vergadering op
het nu rebellerend IJsland, had
uitgeworpen.
De Russen zouden daarop hun
spionagedienst opdracht hebben
gegeven een lid van hun handels
missie in België te laten overlopen
met gegevens op zak die er na de
affaire-Lialin in Londen wel toe
moesten leiden dat ook België een
flink aantal Russen zou uitwijzen.
Op deze wijze zou de onvermijde
lijke verkoeling van de relaties
tussen Brussel en Moskou de Bel
gische ambassadeur in Moskou tot
de op één na slechtste NAVO-bood-
schapper maken, wiens onder
neming met voorlopig stilzwijgen
kon worden afgedaan.
Fantastisch? Het ziet er in elk
geval naar uit dat het klimaat
steeds slechter wordt voor de ver
vuiling van de kennelijke ambitie
van mr. Joseph Luns, thans secre
taris-generaal van de verdragsor
ganisatie, om het door hem van
dag tot dag beheerde defensie-in
stituut om te vormen tot een be
langrijk instrument in de verhou
ding tussen Oost en West.
De gesprekken tussen Pompidou
en Brezjnew in Parijs zullen aan
de Franse afkeer van de bespre
kingen over vermindering van
troepen in Centraal-Europa nie*
zijn voorbij gegaan. Sommige zegs
lieden willen zelfs weten dat Pom
pidou zou hebben beloofd het Rus
sische streven naar een veiligheids
conferentie te zullen steunen
in ruil voor Moskous stilzwijgen
over de in Parijs verafschuwde
MBFR. En zeker is dat nu ook in
Duitse politieke kringen het idee
veld begint te winnen dat bespre
kingen over strijdkrachtenreductie
bijeen veiligheidsconferentie thuis
horen.
Inmiddels vergaderen de EEG-
ministers over de houding van de
gemeenschappelijke markt bij zo'n
veiligheidsconferentie en wordt het
steeds meer waarschijnlijk dat de
aanstaande vergroting van de Ge
meenschap ook voor de internatio
nale organisaties van de Europese
verdediging consequenties zal heb
ben.
Niet slechts in Frankrijk maar
ook onder Nederlanders, Engelsen
en Italianen begint men zich in
ernst af te vragen of de NAVO
zich niet eerder zou moeten be
kommeren om het verstevigen van
de al eerder genoemde defensiebe
reidheid in Europa in plaats van
te spreken over troepenverminde
ring terwijl zij zelf voortdurend
documenten rondstuurt waaruit
moet blijken hoezeer de Sowjet-
Unie zich militair blijft versterken.
Daaruit vloeit noodzakelijkerwijs
voort dat het verschil in militair
potentieel tussen de NAVO en Rus
land nog steeds toeneemt.
Blokvorming
In de NAVO blijft de nog altijd
onofficiële Eurogroep van Europe
se NAVO-landen aan beteke
nis winnen. Ook daar tekent zich
een neiging tot blokvorming af
binnen een organisatie die zich
gaarne als hecht geheel pre
senteert, maar dat kennelijk niet
altijd kan waarmaken. Op 9 en 10
december komen in Brussel de
NAVO-ministers van Buitenlandse
Zaken bijeen.
Zij moeten (bij waarschijnlijke
onstentenis van vooruitgang op het
punt van de strijdkrachtenvermin
dering) vooral uitmaken of de
kwestie-BerliJn ver genoeg la ge
vorderd om de voorbereiding van
een Europese veiligheidsconferen
tie te bevorderen, maar kort voor
dien vergadert ook de Westeurope-
se Unie in de Belgische hoofdstad
(van 29 november tot 2 december).
Op die bijeenkomst komen rappor
ten aan de orde over de toekomst
van de Westerse verdediging en de
organisatie van de conferentie over
de rationalisering van de Europese
defensie.
Het valt nog niet erg te voorzien
hoe al deze politieke raderen be
hoorlijk gesynchroniseerd tege
lijkertijd aan het draaien kunnen
worden gebracht.
(Reuter, AP, DPA, AFP)
er Indira Ghandi heeft haar
ekse rondreis langs westelijke
teden beëindigd en is pessimis-
laar Nieuw Delhi teruggekeerd
lals zij het zei, zich te gaan
louden met de "grimmige tra-
de grenzen van India,
een vraag of haar reis heeft bij
en aan een voorkomen van een
met Pakistan, zei mevrouw
1 "de toestand is niet afhan-
van myn reis maar van wat er
et ogenblik gebeurt aan de
Terwijl zij sprak kwam uit de
hoofdstad het bericht dat
Delartillerie het vuur had ge-
een Pakistaans toestel dat
ichtruim boven Kasjmier was
igevlogen.
nier Ghandi zei nog steeds, be-
zjjn tot een ontmoeting met
ent Jachja Chan om de span-
tussen hun landen te bespreken,
zjj sloot elk gesprek over de toe-
in Oost-Pakistan uit. Zij zag
ans op een overeenkomst zoals
Tasjkent is gesloten be
nde Kasjmier.
e premier sprak voort-
ie over Bangla Desj en zei zulks
te doen omdat de inwo-
ook niet spreken over Oost-
an".,
lenvraag of India Oost-Pakis-
ls onafhankelijke staat diplo
matiek zal herkennen, zei mevrouw
Ghandi: "Wij zullen deze kwestie nu
overwegen. Het is een vraag of dit de
situatie zal helpen oplossen of niet".
Het volk van Pakistan moet beslis
sen of een politieke oplossing Oost
en West-Pakistan verenigd zal hou
den. "Maar met de bitterheid en haat
als gevolg van de gruwelen die het
Pakistaanse leger heeft bedreven,
lijkt eenheid tamelijk twijfelachtig",
Mevrouw Ghandi ontkende haar
reis langs Westelijke, hoofdsteden te
hebben gemaakt omdat zij een oorlog
met Pakistan als onvermijdelijk be
schouwt en steun wilde hebben voor
India. Zij uitte zich gelukkig met de
belofte van de Bondskanselier Willy
Brandt die heeft toegezegd een brief
aan generaal Jachja Chan te zullen
schrijven.
De Westduitse bondskanselier heeft
inmiddels verklaard niet te willen be
middelen in het geschil tussen India
en Pakistan. De brief, die hij aan de
Pakistaanse president heeft geschre
ven, is ook geen "oproep".
De Westduitse regeringswoordvoer
der Conrad Ahlers, zei dit in een
reactie op eerdere berichten, volgens
welke Brandt zou willen bemiddelen
tussen India en Pakistan. De brief
'aan Jachja Chan, zo verduidelijkte
Ahlers, is een antwoord op een schrij
ven van de Pakistaanse president dat
vorige week in Bonn is ontvangen.
ADVERTENTIE
leder mens staat wel eens voor
onverwachte uitgaven. Oplossing?
Een persoonlijke lening bij de NMB.
Dat gaat zonder veel pape
rassen of plichtplegingen.
U leent bijvoorbeeld
2000,U lost af 18 X
ƒ131,16. Of 3500,—
en u lost af24x 173,71.
Rente en kosten zijn
daar al bij inbegrepen.
Stap everi naar de NMB.
Binnen enkele dagen is
alles voor elkaar.
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar óók u zich
thuis voelt!
BELFAST (AP) Het Ierse Re
publikeinse Leger (IRA) heeft voor
komen dat een meisje dat zich met
Britse soldaten had ingelaten werd
kaalgeschoren en met beer inge
smeerd.
Het meisje zou het viex-de slacht
offer zijn geweest van de geheimzin
nige „vrouwenwraakgroep" die ope
reert in de r.k. wijken van Noord-
Ier land's tweede stad Londonderry.
Het meisje, wier naam niet bekend
gemaakt werd, werd door een groep
gemaskerde vrouwen uit haar huis
gehaald en in een auto meegevoerd.
Een eenheid van de IRA kwam ech
ter tussenbeide voordat de 'vrouwen-
wraakgi-oep' haar voornemen kon uit
voeren. Volgens ooggetuigen bracht
de IRA het meisje weer thuis. Het
Ierse Republikeinse Leger heeft al
eerder wraakacties tegen vrouwen die
zich inlaten met Britse militairen,
veroordeeld.
Op de marinescheepswerf in
Philadelphia passen de technici
een geheel nieuwe methode toe
om de schepen in de mottenballen
te leggen. Zoals een dezer dagen
getoond werd, kost een met lucht
opgeblazen huls over het gehele
schip heel wat minder werk als
de bedekking van elk onderdeel
afzonderlijk.
LIMA (AP) In een vuurgevecht
tussen de politie en stakende mijn
werkers van de Amerikaanse Cerro
de Pasco Corp. zijn vijf personen
gedood en 18 gewond, aldus het Pe
ruaanse ministei-ie van Biixnenlandse
Zaken.
Het gevecht ontbrandde toen de
politie woensdag het kantoor van
een vakvereniging in het mijndorp
Cobriza bestormde. In dat kantoor
bevonden zich twee topfunctionaris
sen van de mijnbouwmaatschappij,
die al zes dagen als gijzelaars wer
den vastgehouden. Een der gijzelaars
Daniel Bronkhorst. Beide gijzelaars
waren volgens het ministerie mis
handeld.
De vijf doden waren stakers. Ge
wond werden tien stakers en acht
manschappen van de Guardia Civil.
Van drie der politiemannen is de
was de Nederlandse geoloog I toestand zeer ernstig.
Het zojuist begonnen bezoek van de
Cubaanse pi-emier Fidel Castro aan
Chili betekent niet alleen rechtstreeks
contact tussen de leiders van de
twee enige „marxistische" staten in
Latijns-Amerika, maar ook een eerste
stap bij het dooi-breken van Cuba's
isolement. Men hei*innert zich, dat
Castro bijna dertien jaar geledeix, in
Januari 1959, erin slaagde na een
langdurige guerrilla de macht over
te nemen. Toen hij er daarna toe
overging vierhonderd goeddeels Ame
rikaanse ondernemingen op het ei
land te nationaliseren, droeg dit er
allei-minst toe bij de sympathie van
Washington voor zijn regime te ver
groten. Later, in oktober 1962, volgde
bovendien de "Cuba-crisis", toen de
Verenigde Staten, destijds geleid door
president Kennedy, zich krachtig
verzetten tegen verdere vestigiixg van
Sowjetrussische raket-installaties op
het suiker-eiland. In ruil voor het
opheffen van een paar steunpunten
in Turkije verkreeg Kennedy van
Chroesjtsjow het terugtrekken van de
raketten en van het grootste deel van
de op Cuba gelegerde zeventiendui
zend Sowjetnxssische militairen. Eni
ge jaren later verbraken de ledeh
van de Organisatie van Latijnsameii-
kaanse staten (OAS) op aandringen
van de V.S. de diplomatieke betrek
kingen met Cuba, wat in de pi-aktijk
In sterke mate bijdroeg toe het eco
nomisch isolement. Maar niet alleen
met Washington en de OAS-landen
kreeg Castro het aan de stok, ook
met het Kremlin heeft hij enige ma
len moeilijkheden gehad, eerst door
(voorbijgaand) naar Peking te lon
ken. vervolgens door hulp aan de re
volutionaire bewegingen in Latijns-
amei-ikaanse landen. Moskou heeft
namelijk steeds vastgehouden aan zijn
steun voor de orthodox-communisti
sche paitijen in die landen en be-
titeldë de guerilla als „anti-marx
istisch". Het was intxxssen vooral de
economische boycot, diehet regime
van Castro moeilijke jaren heeft be
zorgd. Nog altijd leeft de bevolking
in armelijke omstandigheden en de
Cubaanse schulden aan Oosteuropese
landen belopen vele miljai-den. Mei-k-
waardig was echter dat Cuba in de
afgelopen jaren behalve van commu
nistische staten ook bijstand kreeg
vanSpanje, dat, in ruil voor de
levei-iixg van maohinei-ieën, de beste
klant voor Havanna-tabak is en als
derde prijkt op de lijst van afnemers
van Cubaanse suiker, na de Sowjet-
Unie en Japan. Maar in de laatste
tijd zijn die Spaans-Cubaanse han
delsbetrekkingen er allerminst op
vooruitgegaaix. Castro toonde zich
namelijk een slechte betaler, reden
voor Madrid om op betaling in de
viezen aan te dringen. Castro's mi
nister van Buitenlandse Zaken ba
gatelliseerde deze kwestie als „een
klein meningsverschil" en onder
streepte dat „het niet alleen de ge
meenschappelijke taal is die ons ver
bindt". In elk geval is nu toch be
sloten, dat de Cubaanse onder-minis
ter van Handel eind november naar
Madrid zal reizen om daar, aan het
hoofd van een delegatie, met de
Spanjaarden over de economische
problemen tussen beide landen te
spreken. Voegt men deze kans op re
paratie van de relaties met het anti
communistische bewind in Madrid bij
het huidige bezoek van Castro aan
Chili's president Allende, dan lijkt
het erop, dat Fidel Castro zich in
spant de buitenlandse betrekkingen
zoveel mogelijk te versterken. Waar- i
mee hij niet alleen zijn binnenlandse
aanzien kan herstellen, maar moge
lijk ook de economische omstandig
heden van de bevolking kan verbe
teren.
Wat nu Chili aangaat op 4 novem
ber j.l. was het juist een jaar ge
leden, dat president Allende daar
aan het bewind kwam. Niet zoals
Castro met militaire middelen, maar
door verkiezingen met steun van de
christen-democraten. Evenals zijn
huidige bezoeker werd ook hij be
dreigd door isolement. Maar reizen
naar Argentinië, Colombia, Ecuador
en Peru, alsmede een tegenbezoek
van de Argentijnse president Lanus-
se verhoogden zijn prestige zowel
naar binnen als naar buiten. Overi
gens heeft ook Allende het op deze
beide fronten niet gemakkelijk. Met
Amerika ligt hij overhoop door de
nationalisering van de grote koper
mijnen Anaconda en Kennecott,
waarvoor hfj geen enkele vergoeding
wenst te betalen. Volgens zijn be-
rekeixingen hebben de Amerikanen
In de loop der jaren zóveel winst
op de koperwinning gemaakt, dat zij
eigenlijk nog bij Chili in het krijt
jouden staan. Tegelijkertijd moet
Ellende in eigen land niet alleen
rekening houden met het verzet van
le rijke bovenlaag tegen zijn maat
regelen, maar heeft hij ook te ma
ken met de linkervleugel van socia
listen en vooral communisten, die
allerminst tevreden zijn over de naar
hun mening nog veel te gematigde
politiek van de marxistische presi
dent. De „Neue Ziircher Zeitung"
stelde dezer dagen een „vergiftiging
van de politieke atmosfeer" vast ten
gevolge van een reeks politieke
moorden en andere misdaden van de
kant van ultra-links. Ook Allende
beseft terdege, dat zijn positie ter
dege bedreigd wordt door linkse fana
tici, wie hij evenwel op duidelijke
wijze de oorlog heeft aangezegd. In
een rede voor hoge staatsambtena
ren sprak hij over „ïxamaak-revo-
lutionairen". Maar namaak of niet,
hun doel is duidelijk: zij pogen een
breuk tussen de christen-democraten
en Allende te bewerkstelligen, waar
na de president alleen op steun van
de linkse extremisten zou zijn aan
gewezen. Naast die politieke span
ningen wordt in Chili ook een eco
nomische crisis voelbaar. Wel deelde
de president kortgeleden mee, dat
er, in de strijd tegen inflatie en
werkloosheid, door verhoging van de
industrieële produktie voortgang
wórdt geboekt en dat het land „wel
moeilijke, maar geen wanhopige
ogenblikken" doormaakt, doch de
tekorten aan verbruiksgoederen en
aan artikelen als vlees, eieren en
ingeblikt voedsel wegen zwaar. Er
ger nog is, dat de deviezenpot van
Chili vrijwel leeg is, niet in de laat
ste plaats door de lage prijzen voor
koper op de wereldmarkt. Eind
november 1970 beschikte het land
nog over 388 miljoen dollar aan
vreemde valuta, maar deze voorraad
is thans geslonken tot ongeveer 250
miljoen. Voorts hebben de nationa
liseringsmaatregelen van de rege-
ring-Allende de neiging van buiten
landse ondernemingen tot vestiging
vrijwel tot het nulpunt doen dalen.
Chili maakt derhalve, naar Allendes
woorden, inderdaad een moeilijke
tijd door. Of het bezoek en de vriend
schap van Castro veel zal helpen
om die moeilijkheden te overwinnen,
moe4- betwijfeld worden.
Rl.
SAIGON (Reuter) Amerikaanse
helikopters hebben bij een actie te
gen Noordvietnamezen acht Zuidviet-
namese infanteristen gedood en er 21
gewond. Het incident deed zich voor
in de kust-provincie Binh Dinh.
Bij een soortgelijke vergissing kwa
men op 18 oktober achttien Zuid-
vietnamese militaii-en om het leven,
terwijl er zeven ernstig werden ge
wond.
SANTIAGO „Cuba zal nooit deel
uitmaken van de Organisatie van
Amei-ikaanse Staten, zelfs als het
eenstemmig door de leden van deze
organisatie wordt uitgenodigd". De
Cubaanse premier, Fidel Castro,
heeft dit tijdens zijn bezoek aan Chili
verklaard. In een toespraak tot een
groepje diplomaten en journalisten
zei hij, dat Latijns-Amerika bezig is
de periode van onderontwikkeling te
boven te komen en dat „het socialis
me zich in tal van sectoren zal ma
nifesteren".
ADVERTENTIE
'Mijn taken nemen toe; mijn
tijd lijkt wel steeds schaarser.'
Dat hoort u overal...
daarom moet uw bedrijf
modern georganiseerd zijn,
met snelle hulpmiddelen die
tijdwinst brengen.
Een interessant onderwerp om
bij ons aan de werktafel te
bespreken. (Ongeacht of u
een kleine of een grote
onderneming hebt). Belt u
voor een afspraak en oriënteert
u in ons tooncentrum.
Welkom dij ons aan tafel!
ASPA-LEIDEN NV
Willem Barentszstraat 23
(Industrieterrein 'De Waard')
Telefoon (01710) 20342*
zaandam leiden delft breda
riordrecht- den bosch utrecht
enschede
