Onderzoek naar
achtergronden
van de opstand
r
5 dagen
Ameland
Christelijke
tikken Van
hoofdonderwijzers
Veen op de vingers
.Ik verwachtte die opstand
pas volgende week dinsdag
Vakbonden
maken met
willen ernsl
bezitsvormini
ICI
150
Staatssecretaris Grosheide
sprak niet met de gevangenen
i STEEDS MEER
ONWETTIGE
KINDEREN
zet
man
Wie zei er wat over occasons
op straat
L.I.A.MI.
NS-dagtochten
in herfst en l'
winter
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 6 NOVEMBE
GRONINGEN Staatssecretaris mr. J. H. Grosheide heeft zich gistermiddag j
langdurig overtuigd van de toestand in het Huis van Bewaring te Groningen. Daarbij
nam hij geen kontakt op met de gedetineerden.
Geestelijk verzorger ds. Bongenaar:
Hij kondigde na een gesprek
met de procureur-generaal mr.
W. C. van Binsbergen. de burge
meester van Groningen, hoofd
commissaris K. Heijnk en staf
leden van het Huis van Bewaring
aan, dat er twee maatregelen zul
len worden genomen.
Er zal met grote spoed een com
missie worden ingesteld, die de ach
tergronden van de opstand door de
Jeugdige gedetineerden zal onder
zoeken en de Groningse recherche
zal nagaan of de negen gedetineer
den, die na het oproer werden op
gesloten in het politiebureau zich
hebben schuldig gemaakt aan straf
bare feiten.
Hij verklaarde verder, dat hij tot
de conclusie was gekomen, dat nie
mand van de gedetineerden de avond
tevoren had duidelijk gemaakt welke
concrete grieven er leefden.
Voortzetten
De staatssecretaris zal te zijner tijd
naar Groningen teruggaan om het
gesprek met de bewakers voort te
zetten. Het is hem gebleken, dat
„een zekere ongerustheid is ont
staan" onder het bewakingskorps.
Op een persconferentie merkte de
directeur van het Huis van Bewa-
,,'s Rijks koffie, die wordt geschon
ken, schijnt niet van de beste kwa
liteit te zijn".
Staatssecretaris Grosheide ten
slotte op de vraag of hij geen aan
wijzingen had gekregen, dat het rom
melde in Groningen: „Ja, maar dat
heeft mij niet ongerust gemaakt.
Het rommelt tenslotte overal in het
gevangeniswezen". En over het in
cident van de vorige week, toen 25
gedetineerden een sitdown-staking
hielden: „Niet zo erg, zulke dingen
gebeuren wel meer in de gevangenis
sen. Ze zyn niet uitzonderlijk".
GRONINGEN - „Volgens mijn
berekening had er volgende
week dinsdag een opstand moe
ten komen. Donderdagavond
had ik het zeker niet verwacht.
Dinsdag is er namelijk weer een
contactavond onder mijn lei
ding en dan zouden alle gedeti
neerden aanwezig zijn geweest.
Natuurlijk kende ik de span
ningen. Ik heb diverse autori-
door
Thom Olink
teiten daar meerdere keren op
attent gemaakt. Op 26 mei van
het vorig jaar is er een brief
naar de toenmalige minister van
justitie Polak, gegaan met het
verzoek de tijdsduur van de voor
arresten - toen nog één van de
belangrijkste klachten - te ver
korten. Ik heb de heer Alewijn,
directeur-generaal van het ge
vangeniswezen, gevraagd naar
het Huis van Bewaring in Gro
ningen te komen om er over de
moeilijkheden te praten. Hij
antwoordde: „Als ik zou komen,
zou dat alleen maar illusies
wekken." Alsof er hier nog enige
illusie bestond".
Dominee A. Bongenaar: „Ik
ben al 26 jaar geestelijk
verzorger in het gevangeniswe
zen en ik heb in die tijd vier
opstanden meegemaakt. Twee
in het rijksasiel S. van Mesdag
- dat overigens grenst aan het
Huis van Bewaring - en twee
keer nu in dit gebouw. Veertien
dagen geleden was er een sit
down-staking. Na overleg met
de adjunct-directeur, schikten
de gedetineerden zich in de gang
van zaken en verdwenen in hun
cellen.
Is dominee Bongenaar
slecht behandeld door de
muitende gevangenen?
„Nee, ik ben erg correct behan
deld. Toen de bewakers waren
overrompeld door de jonge gede
tineerden, verzocht men mij in
de radiokamer te verdwijnen.
Dat heb ik gedaan. De opstan-
digen zeiden met nadruk, dat er
niets met mij zou gebeuren en
dat mij niets zou overkomen.
Koesterden de gevangenen
grieven tegen één of meer
dere leden van de directie
of het bewakingscorps?
„Nee, dat kan nauwelijks. De
ene bewaker is populairder dan
de ander, maar gehaat was nie
mand. Ook niet van de directie,
want die is dermate gewisseld
de laatste Jaren, dat er niet
eens de tijd was voor een haat-
verhouding. Die wisselingen is
één van de oorzaken geweest
van de opstand. Omdat er
voortdurend nieuwe mensen op
de brug kwamen, ontbrak het
de respectievelijke functionaris
sen aan tijd om zich in te wer
ken. Zij kenden de klachten niet
goed.
Wij hebben vaak verteld van
de moeilijkheden, maar die
klachten over eten, tijd van het
voorarrest, verzorging, tijd van
mar de cel gaan enz. werden
met reserve ontvangen. Toen ik
donderdagmiddag de regionaal
directeur voor noord-oost-Ne
derland voor het gevangeniswe
zen waarschuwde, dat is de heer
Hoe is het mogelijk, dat
gedetineerden binnen een
Huis van Bewaring met een
sterk verloop, toch zo een
drachtigtot een actie kan
komen?
„De stemmingmakers zijn reci
divisten, jonge recidivisten, die
ik allen van naam, gezicht en
daden ken. Zij komen van tijd
tot tijd terug in het H.v.B. en
vatten dan als 't ware de draad
weer op. Zij bepraten de andere
jongere gevangenen.
Er wordt volgens de voor
schriften een verdeling gemaakt
tussen gedetineerden tot en met
22 Jaar en ouderen. Omdat men
nog altijd van mening is dat de
oudere gedetineerden een slechte
invloed hebben op de jongeren.
Misschien dat na deze opstand
andersom wordt geredeneerd.
Het leidt geen twijfel, dat in ons
land veel zal moeten verande
ren. Overal broeit het in de ge
vangenissen en Huizen van Be
waring".
De langdurige droogte heeft i Waar normaal het water langs de
de rivieren veranderd in smalle pijlers van de spoorbrug stroomt
beekjeszoals blijkt uit deze foto lopen nu paard en koe vredig op
die genomen werd in Nijmegen.het droge.
HOOFDAGENT
STIKTE IN
ZIJN GEBIT
MAASTRICHT <ANP> De 48-
jarige hoofdagent van politie uit
Maastricht, P. H. Castermans, is gis
teren door verstikking om het leven
gekomen, toen bij een aanrijding,
waarbij hij nauwelijks letsel opliep,
zijn gebit in zijn keel schoot
De hoofdagent reed met zijn auto
op de weg Maastricht-Vaals. Ter
hoogte van het militaire kerkhof
Margraten haalde een hem tegemoet
komende vrachtauto een langzaam
rijdende wals in. Hij kwam daarbij
op de verkeerde weghelft en botste
frontaal tegen de auto van de hoofd
agent.
ADVERTENTIE
i Bekijk tijdens de L.I.A.M. Mercedes Benz-show ook de
j personenwagenoccasions!
DEN HAAG Ondanks het toe
nemend gebruik van middelen om
zwangerschap te voorkomen, stijgt
het aantal buitenechtelijke geboor
ten. Het relatieve aantal onwettige
kinderen was in 1969 bijna tachtig
procent hoger dan in 1955. Toen was
het 12.7 per duizend geboorten en in
het 21.8 per duizend ge
boorten, meer dan een vijfde van alle
kinderen.
DEN HAAG De drie metaal-
vakbonden hebben deze week hun
eisen voor een nieuw contract in
de groot-metaal op tafel gelegd.
Bij de presentatie van hun voor
stellen is het accent gevallen op
de verbetering van de materiële
voorwaarden voor het komende
Streepje voor
Oudere werknemers moeten een
streepje voor krijgen, menen de
bonden. Daarom willen zij aange
paste werktijden voor de mensen
boven de zestig jaar. Bovendien die
nen werknemers van 55 Jaar en ou
de materiële verbeteringen voor
en 1974, wanneer tenminste
driejarig contract tot stand komt.ia
jaar, mede met het oog op de j der niet verplicht te zijn om over-
moeilijkheden rond de matiging
van lonen-en prijzen in 1972. Het
is echter de bedoeling van de
bonden andermaal een driejarig
contract af te sluiten en het om
vangrijke eisenpakket bevat dan
ook een reeks belangrijke ver
beteringen in de secundaire sfeer.
Zo willen de bonden dat nu einde-1
lijk eens ernst wordt gemaakt met
het vraagstuk van de bezitsvorming
Werkgevers en vakbeweging zijn het
er in groté lijn wel over eens dat
een wat evenwichtiger vermogens-
spreiding gewenst is. De vraag is
echter hoe dat moet gebeuren.
De vakbonden denken aan vermo-
gensaanwasdeling (naast het loon
krijgt de werknemer aanspraak op
een deel van de ingehouden win
sten). de werkgevers vinden eigen
door
N. B. Burgers
MERCEDES BENZ 250 Coupé, 3600 km
MERCEDES BENZ 220, 4000 km
MERCEDES BENZ 220 D, 18000 km1971
vindt men in de grootste steden
MERCEDES BENZ 230, 30000 km1970 Vooral in Limburg. Noord-Brabani
lijk alleen maar vrijwillige besparin-
|Q7n Deze cijfers geeft dr. D. Hoogen- *en ut het loPende inko"ien m08e"
z/Uj doorn in het Nederlands Tijdschrift
1971 voor Geneeskunde Het hoogste De metaalbonden vinden dat de
aantal buitenechtelijke geboorten werkgevers zich moeten uitspreken
over de wenselijkheid van een bete-
ROZENBURG
zgrondig jworden MERCEDES BENZ 230 SL Sport Coupé en diverse
andere Mercedes Benz occasions van recente
bouwjaren
gereorganiseerd Als gevolg daarvan
zal ongeveer 150 man moeten wor
den ontslagen. Volgens de ICI Hol
land zal nog alles m het werk wor
den gesteld om werknemers over te
plaatsen naar andere onderdelen
van het bedrijf, maar de mogelijk
heden zijn zeer klein.
De reorganisatie zal uitgevoerd
worden over een periode van ander -
hall Jaar. Zo zal de European Pro
ject Group worden overgeplaatst
van Rozenburg en Oestringen naar
ICI's nieuwe technische centrum in
Brussel, zodra dit gereed is.
Voor de personeelsleden die moe
ten worden ontslagen is een af
vloeiingsregeling ontworpen. Ook zal
waar mogelijk hulp worden geboden
bij het vinden van een nieuwe werk
kring.
ADVERTENTIE
hoog als in de jaren 1955 tot 1957
Het blijkt dat de doodgeboorte
aldus dr. Hoogendoorn, steeds hoger
en vaak belangrijk hoger is bij bui
tenechtelijke kinderen dan bij andere.
Tevens OPEL GT 1 900 7, 3 mnd. oud
OPEL COMMODORE, 62000 km
Tot ziens op de L.I.A.M. Mercedes Benz-show 5, 6 en 7
november.
MERCEDES-BENZ
Vergeet de muizenissen.
Geniet van de rust en de
ruimte. In Ameland
vindt u die volop.
Volledig verzorgd, dus
incl. logies, maaltijden
en reis:
X OA van elk
T m station.
Vertrek dagelijks van
1 oktober 1971 tot
15 mei 1972.
Alle informatie in de
NS-reiskrant op de
stations.
voordelig
uit met NS
VONDELLAAN 45 LEIDEN TEL. 44545
re spreiding van het vermogen.
Wanneer de ondernemers die kant
op willen kan er een studie com
missie worden ingesteld, die tot
taak krijgt op korte termijn aan te
geven op welke wijze een evenwich
tiger spreiding van het vermogen
binnen de bedrijfstak kan worden
bereikt.
Een ander belangrijk voorstel be
treft de vakanties. Bondsbestuurdcr
W. A. Wamsteeker (NW)„Wij
willen een geleidelijke ombouw van
functie- en seniorenvakantie tot
een leeftijdsvakantie". Daarom stel-
DORDRECHT Om de voorraad len de bonden voor werknemer van
45 tot 50 jaar drie dagen extra va
kantie te geven, voor werknemers
van 50 tot 55 jaar moeten er vier
dagen extra vakantie komen en zij,
die 55 jaar zijn en ouder, moeten
recht krijgen op vijf extra vakan
tiedagen. Uiteraard behouden de
werknemers tot 45 jaar hun norma
le vakantie, die overigens komend
jaar met een dag moet worden uit
gebreid.
1968 Korter werken
bij Lips'
van een aantal produkten tot een
aanvaardbaar niveau terug te kun
nen brengen, heeft Lips' Brandkas-
tenfabrieken NV vergunning aange
vraagd tot werktijdverkorting gedu
rende 6 weken voor 175 van de in
totaal ongeveer 450 werknemers.
De directie is van mening, dat
20 pet. korter werken gedurende eer
beperkte periode voldoende zal zijn
om de verhouding tussen voorraad
en afzet te herstellen.
irerk te verrichten of in ploegen te
werken. Wanneer zij langer dan
drie jaar in ploegen hebben gewerkt
moeten zij volgens de bonden de
ploegentoeslag behouden.
De bonden verlangen ook facilitei
ten voor het goed functioneren van
de vakbeweging op het niveau van
de onderneming, het z.g. bedrijven-
werk. Kaderleden van de bonden
moeten vrij krijgen voor het bijwo
nen van bijeenkomsten van de bon
den, de werkgevers moeten als regel
buiten de bedrijfstijd ruimte be
schikbaar stellen voor vakbondsver
gaderingen en schriftelijke informa
tie door de bonden in de onderne^
ming moet mogelijk zyn.
De werkgeversbijdrage aan de bon
den zal een half procent van de
loonsom per onderneming moeten
worden, menen de bonden. Dat is
ruw geschat vjjf keer zoveel als het
vakbondstientje van nu. Het geld
zal niet alleen voor scholing en vor
ming. maar ook voor uitkeringen
aan leden worden gebruikt.
Dat laatste moet ook in de cao
worden vastgelegd. Dat zal vrijwel
zeker moeilijkheden geven, want op
deze manier gaan de werkgevers via
hun bijdrage aan de bonden onder-
schied maken tussen georganiseer -
den en niet-georganiseerden.
Nog enkele andere voorstellen uit
het omvangrijke pakket verlangens
voor drie jaar:
Q een verscherping van het cao-ar
tikel, gericht tegen koppelbazen, zo
dat ook tegen koppelbazen in de rol
van onderaannemer kan worden op
getreden.
bewer-
het omringen van fusies met
meer waarborgen voor de werkne
mer. Zo moet er volgens de bonden
een sanctie op overtreding van de
fusiecode in de cao worden opgeno
men.
In de komende week beginnen de
eigenlijke onderhandelingen over
het nieuwe contract, die begin de
cember moeten zijn afgerond. Er
zal op een later tijdstip verder
overleg plaats moeten vinden over
De 26-jarige Engelse
zanger Rod Stewart, die
hoge verkoopcijfers haalt int
Verenigde Staten en Engel 8
met zijn elpee Every picture
a story" en de single „Ma
May" heeft gistermiddag in
sterdam een aantal gouden
I ten en een Edison gekregen
Rod Stewart heeft de afgelo
weken een record gevestigd dd_
dat hij zowel met zijn ei
„Every picture tells a story"
de single „Maggie May" op
eerste plaats staat van de En\
se en de Amerikaanse hitlijs
een uniek record in de plat
industrie.
De concerten die Rod Sten
in Nederland zou geven gaan
door wegens ziekte van de dn
mer van de Faces, de
dingsgroep van Stewart.
(ADVERTENTIE)
(Van onze onderwijsredacteur) scholen van de Protestants Christe-
lijke Bond van Onderwijzend Perso-
NIJMEGEN Uit de vanouds J neel, zei dat de onrust groeit: „De
zo rustige kring der christelijke spanning is onder ons voelbaar. Vele
schoolhoofden van Nederland schoolhoofden leggen het bijltje erbij
stegen vandaag ongekend heftige aeer. Ieder kent collega's die voor
kreten op over het beleid van kortere of langere tijd hun werk
minister Van Veen (Onderwijs». moeten onderbreken. Duizenden
Of eigenlijk zoals de schoolhoof
den via voorzitter A. A. van der
Leer lieten weten: over diens ge
brek aan beleid.
De heer Van der Leer, voorzitter
van de functiegroep hoofden van
schoolkinderen zijn de dupe. Weet
men op het ministerie dan helemaal
niet wat er in de schoolwereld te
koop is?"
Het is in deze tijd onmogelijk om
nog langer én hoofd te zyn én voor
een klas te staan, aldus de heer Van
der Leer, en dit moet kunnen worden
opgelost door inschakeling van part
time krachten. Maar de aanpak van
de taak van het schoolhoofd is „een
vergeten post op de begroting, een
ministeriële vergissing. Het is onge
lofelijk en diep treurig".
De heer Van der Leer eiste van
de regering een beleidsplan om zo
spoedig mogelijk voor kinderen tot 8
jaar klassen van maximaal 24 te
krijgen en voor de ouderen van
maximaal 30. Hij riep krachtig op om
mee te doen aan de massale demon
stratie „Onderwijsprotest "71", op 29
november in de Utrechtse Irenehal.
Minister Van Veen (Onderwijs)
blykt zijn goedkeuring te hebben
onthouden aan een nieuw reglement
voor de rijksscholen voor voortgezet
onderwijs. De minister vond dat de
daarin vervatte regeling voor in
spraak door leerlingen en ouders niet
ver genoeg ging.
Tijdens de vorige kabinetsperiode
heeft de toenmalige staatssecretaris
van Onderwijs Grosheide een proce-
dure op gang gebracht om tot een
nieuw reglement te komen. In theo
rie dient het reglement uitsluitend
de rijkscholen en -scholengemeen
schappen, waarvan de bewindsman
zelf het „bevoegd gezag" is. Maar in
de praktijk is het toonaangevend
voor de rest van het onderwijs.
Er wordt thans dus opnieuw aan
het reglement gewerkt om het in
overeenstemming te brengen met de
opvattingen van de minister.
i
Spring- er eens een dagje 1
tussenuit met NS. Ga 1
naar bet station en kies |l
uit één van de tien
berfst- en winterdag-
toebten. Leuke dag voor
sn fijne prijs, want u
krijgt reductie op zowel
treinreis als programma
onderdelen.
Alle informatie in bet
vouwblad op de stations.
voordelig
uit met NS
