Groot aantal
betogingen bij
bezoekBrezjnew
„IK KON NIET VERDER MEER"
artijleider, Franse president onderstrepen vriendschap
node moet nu
;ur bekennen
Ds. C. v. d. Weele
25 jaar in ambt
mat
&ts
Wedstrijd op
elektronisch
orgel
niaïdeiifbrni
W® isËmsm
^mii te*
Johnson over de jaren van zijn presidentschap (V en slot)
3DAG 26 OKTOBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
RIJS (DPA, AFP, Reuter, AP) Ondanks verscherpte veiligheidsmaatregelen is het
en op de eerste dag van het bezoek van de Russische partijleider Brezjnew aan Parijs ge
in tot een groot aantal betogingen.
Franse politie had bijna 60
die volgens de autoriteiten
iiële agitatoren" zijn tijdelijk
lorsica waren verbannen, dat
ch niet verhinderen, dat het
ele incidenten kwam.
het vliegveld Orly deelden on-
vijftien studenten vlugschrif
tegen de houding van de Rus
autoriteiten ten opzichte van
ien. Men verklaarde zich "te-
komst naar Parijs van de
irao uit het Kremlin en tegen
l-Joodse terreur".
veer veertig leden van het
van Joodse Studenten" be
korte tijd de lokalen van
[ereniging Frankrijk-Sowjet-
Zij plakten overal aanplak-
n waarin de vrijlating werd
'an alle Joden die in Russi-
ïvangenissen zitten. De politie
;rde het veertigtal. Op het
ld raakten nog twee jonge Jo-
ïond in een gevecht met com-
ten die Brezjnew waren ko-
igroeten. Langs de route naar
?sée werden drie mensen aan-
jorteregeling
AANSTAD (Reuter) Op de
ppensynode heeft gisteren 'n
geklonken, dat voor de R.K.
och wel erg verrassend mag
genoemd .Het betrof de op-
I van kardinaal Heenan,
schop van Westminster, dat
ode in haar slotverklaring een
iintbepaling moet weergeven,
bevolkingsexplosie in de we-
locht een dergelijke bepaling
orden i
opgenomen dan zou de
slotverklaring als belachelijk,
worden gekwalificeerd,
pmerkmg van kardinaal Hee-
)et worden gezien in het licht
door Paus Paulus in 1968 uit-
iigde encycliek Humanae Vi-
ai'in nog eens de nadruk werd
opvatting van
Kerk omtrent de geboortere-
Deze opvatting houdt in dat
geen voorbehoedmidde-
logen gebruiken maar dat
periodieke onthouding is
aan.
rel de meeste bisschoppen bij
iterventie op de synode het,
probleem van de bevolkings
iet hebben aangeraakt wa-
maandag voortekenen dat het
een of andere wijze in de
daring zal worden aangetipt.
ADVERTENTIE
body fashion
LEIDEN
Maarsmanssteeg 23,
Telefoon 2 05 77
gehouden die vijandige leuzen rie
pen.
Gisteravond bood president en me
vrouw Pompidou het Russische ge
zelschap een diner aan. waarbij de
president, volgens zijn medewer
kers, een belangrijke redevoering
zou houden.
In de avonduren trad de politie op
de Champs-Elysées op tegen jonge
ren die tegen Brezjnews bezoek pro
testeerden. Op de Place Charles de
Gaulle verbrandden demonstranten
een Russische vlag. Een aantal jon
geren is voor identiteitscontrole aan
gehouden.
De Russische partijleider Brezj
new en president Pompidou van
Frankrijk hadden gistermiddag,
kort nadat Brezjnew voor een bezoek
van zes dagen in Parijs was aange
komen, hun eerste gesprek onder
vier ogen. Na anderhalf uur vertrok
de Sowjetrussische leider uit het
Elysée naar Versailles waar hem
en zijn echtgenote gedurende hun
verblijf het paleis "Le grand trianon"
ter beschikking is gesteld.
Vriendschap
Bij aankomst van Brezjnew op 't
vliegveld Olry hadden zowel hij als
president Pompidou de vrienschap
tussen hun landen een wezenlijk ele
ment ter verzekering van de vrede
in Europa genoemd. Brezjnew, die
voor de eerste maal een Westerse
mogendheid bezoekt, was de ont
vangst van een staatshoofd te beurt
gevallen. Terwijl Pompidou hem de
hand schudde, loste een batterij
veldgeschut 101 saluutschoten. De Re
publikeinse garde te paard escor
teerde de stoet auto's naar 't Elysée.
In een toespraak tijdens een gala
diner dat hem door president Pompi
dou gisteravond werd aangeboden
riep Brezjnew op tot beëinidging
van de verdeling van de wereld in
politieke en militaire blokken. De
standpunten van Frankrijk en de
Sowjet-Unie liggen op dit punt dicht
bij elkaar.
Brezjnew verklaarde tenslotte na
zijn eerste gesprek met president
Pompidou te verwachten dat het re
sultaat van zijn verdere besprekin
gen een nog nauwere samenwerking
zal zijn. In zijn antwoord zei de
Franse president dat Frankrijk en
de Sowjet-Unie van hun verstandhou
ding een "pijler van het Europese
bouwwerk" moeten maken. "De lei
ders van de Sowjet-Unie delen deze
overtuiging".
"Wij geloven dat niets zich verzet
tegen het begin in Helsinki op de
kortst mogelijke termijn van de
multilaterale fase voor de voorberei
ding van de (Europese Veiligheids)-
conferentie".
LEIDEN/HUIZEN Ds. C. van
der Weele, die van 1953 tot 1960 de
Chr. Geref. Kerk in Leiden als pre
dikant diende, herdenkt 3 november
het feit, dat hij voor 25 jaar het pre
dikambt aanvaardde temidden van
de chr. geref. gemeente in Harder
wijk. In 1960 nam hij een beroep
aan naar Ermelo, om in oktober 1963
zijn intrede te doen in zijn tegen
woordige gemeente Huizen. Ter ge
legenheid van dit zilveren ambtsju
bileum recipieren dominee en me
vrouw Van der Weele a.s. vrijdag
avond van 8.30 tot 10 uur in 't Vis
net te Huizen. Op zondag 21 novem
ber komt de Jubilerende predikant
naar Leiden om in de Chr. Geref.
Kerk aan het Steenschuur een her
denkingsrede uit te spreken.
Dissident
ADVERTENTIE
'bódy fashion
LEIDEN
Maarsmanssteeg 23,
Telefoon 2 05 77
generaal, heeft een brief gezonden
aan de Russische partijleider en de
Franse president. Pjotr Jakir, die be
hoort tot de groep Russische intelec-
tuelen en kunstenaars die zich ver
zetten tegen de politiek van het
Kremlin, spreekt hierin de hoop uit
dat de geest van de vrijheid waarin
het overleg tusen Frankrijk en de
Sowjet-Unie wordt gevoerd ook in de
Sowjet-Unie zelf merkbaar zal wor
den.
Treinbotsing in Japan Bij een
frontale botsing tussen twee sneltrei
nen in een 355 meter lange tunnel
tn oosten van de Japanse stad Osa
ka zijn twaalf personen om het le
ven gekomen en circa 230 gewond.
De trein naar Nagoya, met 400 rei
zigers, had buiten op een zijspoor
moeten wachten tot de andere trein,
met 100 passagiers op weg naar Osa
ka, erdoor was. Maar door nog onbe
kende oorzaak reed de eerste trein
al naar binnen toen de andere nog
moest passeren. De bestuurders van
de twee treinen behoorden tot de do
den.
Vliegtuig gekaapt Een jumbo
jet van American Airlines met 221
passagiers aan boord is gisteravond,
kort na het opstijgen van de lucht
haven Kennedy, gekaapt. De ge
zagvoerder van het toestel werd ge
dwongen koers te zetten naar Cuba.
Arrestatie in Griekenland De
afgelopen weken zijn in Athene ze
venendertig personen gearresteerd.
Drieëndertig van hen behoren tot de
communistische partij, de overige
vier tot een „terroristische groep,
20-oktoberbeweging geheten". Dit
heeft het Griekse ministerie èvan
onenbare orde gisteravond bekend
gemaakt.
„Ubano" gesneuveld De Cu
baanse guerrillastrijder Leonardo Ta-
mayo „Urbano" een vroegere strijd
makker van „Che" Guevara, is en
kele weken geleden in een gevecht
met Boliviaanse regeringstroepen
gedood. Dit heeft de Boliviaanse mi
nister van Binnenlandse Zaken kolo
nel Andres Selich medegedeeld.
LEIDEN In het telefoonboek
kan iedereen het adres vinden van
de Piano- Orgelhandel W. Barning:
Oude Singel 16. We waren genodigd
in het Antonius Clubhuis een zaal
boordevol medegenodigden. Wie wa
ren dat? Primair muziekleerlingen
met vrienden en verwanten. Onder
wijskwestie dus en geleide muzikale
vrijetijdsbesteding. Gevolg van een
voorafgegane samenzwering, boden
die leerlingen de Barnings een dia
projector aan (een door niets voor
spelde verrassing), waarvan de drie
eerste projecties cijfers werden: 1921,
1971, 50. De firma Barning had in
verband met die cijfers een royale
feestavond georganiseerd en die ge
koppeld aan een leerlingenbestand,
opgebouwd binnen een tijdsverloop
van nog geen zestien maanden. Het
aantal dat op het podium verscheen
was 31, onderwezen door de leraar
M. A. de Smit naast wie nu ook is
aangesteld de heer F. G. de Vos.
Onderwijs op het elektronisch or
gel dat kennenlijk de commerciële
protectie heeft bij de firma Barning:
de Philicorda. Wat het muzikale ge
deelte van de avond betreft, er was
een wedstrijdje, kompleet met Jury
en presentatrice (Lonnëke Hoog
land).
Bij een hem onbekende jury is het
leuke voor een recensent, om die
Jury in de gaten te houden. Je voelt
Je dan binnenvetter jury en deelt
voor je zelf ook de prijzen uit. Er
waren zes eerste te halen (in zes
groepen telkens één) en idem zes
tweede. Op een van de tweede prij
zen na klopte alles met de beslis
singen van de heren Klaasse (Phili
corda), Henzen (de Leidse organist)
en Van Booren (orgelstudent Haags
Conservatorium.
Het eersteprijsgeluk bleek bescho
ren aan Wilma Eradus, Anneke
Hartwijk, Peter Stokkermans, Mar
tin Seyn, Marianne Bikt Anka Mes
trom. Fijn vonden we 't 'van de jury
ADVERTENTIE
ER IS
EEN
VOOR
LEIDEN
Maarsmanssteeg 23,
Telefoon 2 05 77
Wilma's prille, korte, maar helemaal
gave speelliedje te honoreren boven
de vijftig maal moeilijkere koraalbe
werking uit Bach's Kantate 147,
waarvoor de veel oudere, maar de
moeilijkheidsgraad onderschattende
mej. Lindehoff de (overigens ver
diende) tweede prijs veroverde.
KEES VERHOEF
ADVERTENTIE
Het embleem van de Apollo
11. Deze week bij elk Shell-
station, dat in het teken van
de Apollo-actie staat. Gratis
bij 20 liter benzine of 2 liter
Sheliina Premix. Elke week
een nieuwe.Verzamel ze alle
tien en plak ze op de gratis
verzamelaffiche.
Nu gratisApollo-stickers FsheuJ
bij Shell.
Toen ik in januari 1965 de eed als
president aflegde bij het begin van
mijn eerste volle ambtstermijn, had
ik het idee dat het mijn laatste zou
zijn, en dat gevoel is sterker gewor
den met elke week in het Witte
Huis die er verstreek. Aan het ein
de van het eerste jaar van mijn be
wind was ik er redelijk zeker van
dat ik tegen het eind van mijn
ambtstermijn niet verder meer zou
kunnen.
Door
Lyndon Baines Johnson
Twee operaties tijdens mijn presi
dentschap verscherpten mijn zorgen
over mijn gezondheid. Mijn hart
aanval van 1955 leek helemaal
achter de rug, m? ir ik besefte we]
dat hij tot de achtergrond van
mijn leven behoorde. Invaliditeit
boezemde mij meer vrees in dan de
dood. Als ik in het Witte Huis
langs het portret kwam van Woo-
drow Wilson (mijn voorganger van
vijftig jaar geleden), dan moest ik
er altijd aan denken hoe hij boven
bewegingloos uitgestrekt heeft gele
gen, met het Amerikaanse rege
ringsapparaat hl ontreddering om
hem heen.
Het presidentiële werk is veeleisend
en onverbiddelijk. Er is altijd werk
te doen. Van alle 1886 nachten die
ik president ben geweest ben ik
maar zelden voor een of twee uui
in de nacht gaan slapen en er zijn
maar weinig ochtenden geweest dat
ik niet om zes uur of half zeven
wakker was. Het we'rd een vraag
van hoeveel mijn gestel kon verdra
gen. Ronduit gezegd, geloofde ik in
niet dat ik nog eens vier jaar
van de lange uren en nooit aflaten
de spanningen kon overleven.
Verscheidene factoren in verband
met 's lands toestand hadden hun
invloed op de besluiten die ik ging
aankondigen. Ten eerste stonden
wij tegenover de volstrekte nood
zaak van belastingverhogingen. De
stabiliteit van de dollar en de eco
nomische gezondheid van ons land
en de wereld vereisten zo gauw mo
gelijk een verhoging. Maar ik wist
ook dat de waarschijnlijkheid van
verwerving van de nodige Republi
keinse stemmen om een belasting
wet door het Congres te krijgen,
vooral in een verkiezingsjaar vrijwel
nihil zou zijn als ik kandidaat voor
herkiezing was.
Ten tweede de kans op nieuwe rel
len en beroering in de steden in
de komende zomer van 1968. De
voornaamste verantwoordelijkheid
van optreden tegen zulke ongeregeld
heden ligt bij de burgemeesters en
gouverneurs, maar in 1967 was ev
mij in enkele steden gevraagd mij
op het presidentiële gezag te beroe
pen om federale troepen te sturen.
Het leek waarschijnlijk dat ik weer
voor die beslissingen zou komen te
staan. Ik wilde niet dat er ook
maar de minste verdenking zou rij
zen in het Congres in de nieuws -
organen of bij welk deel van het
publiek ook dat ik gereageerd
had met teveel of te weinig, te vlug
of te laat, met mijn ene oog op de
veiligheid van onze burgers en mijn
andere op de verkiezingsdag.
Vietnam
En ten slotte was er het vraagstuk
Vietnam. Nadat 't Tet-offensief van
de vijand afgestompt was en er een
kans was dat de vijand gunstig 7ou
reageren, wilde ik ons nieuwe vre
desinitiatief aankondigen. Als wij
het risico van een bombardements
pauze gingen nemen, leek het mij
dat ik duidelijk moest maken daL
mijn besluit genomen was zonder
politieke overwegingen. Ik wilde het
besluit door de vijand en door >e-
dereen overal opgevat zien als een
ernstige en oprechte poging om een
weg naar vrede te vinden. De over
tuigendste manier om dat duidelijk
te maken leek mij een koppeling
van mijn aankondiging van een
bompauze aan de verklaring dat ik
geen kandidaat voor herkiezing zou
zijn.
Ook hoopte ik dat de gecombineer
de aankondiging nog iets anders
zou doen. De kwestie-Vietnam had
verdeeldheid en vijandschap onder
Amerikanen gezaaid.
Ik wilde enkele van die wonden tielen
en het land weer tot eenheid bre-i-
gen. Deze toespraak kon er mis
schien toe bijdragen Het was mijn
diepe hoop.
Al enkele jaren lang hadden Lady
Bird en ik vaak gepraat over onze
plannen om het Witte Huis aan het
eind van mijn eerste volledige
ambtstermijn te verlaten. Haar
standpunt was volledig duidelijk en
gelijk gebleven sinds zij het mij
in het voorjaar van 1964 uitgelegd
had: zij wilde dat ik in 1968 geen
kandidaat zou zijn.
Dochter Lynda
Naarmate de maanden vorderden,
bepraatten wij het met onze beide
dochters en hun mannen. De reac
tie van de meisjes was verdeeld.
Luci wilde me geen kandidaat laten
zijn. Ze zei nadrukkelijk dat ze een
levende vader wilde hebben. Lynda's
reactie was ingewikkelder. Als doch
ter, zei zij, wilde ze liever dat ik
niet meedeed, maar als staatsbur
ger hoopte ze van wel. Later, ooen
haar man, Charles Robb, bevel tot
vertrek naar Vietnam had gekregen,
drong haar reactie als burger die
van dochter opzij.
Mijn vrouw en ik stonden vroeg op
toen Lynda afscheid had genomen
van haar man die dienst ging doen
in Vietnam. Lynda had de hels
nacht in het vliegtuig uit Californië,
de „Tranen-Expresse", gezeten. Hec
was even over zeven toen ze die
zondagochtend aankwam bij het
Witte Huis. We gingen met z'n a,-
len naar boven naar het particulie
re appartement.
Lynda was moe en ze maakte een
eenzame en verbijsterde indruk.
Oorlog en scheiding van haar man
waren brute indringers ha haar lon-
ge leven. De verdeeldheden in het
land hadden him stempel op haar
gedrukt, en ook op haar moeder en
haar zusje Luci. Lynda had het
een en ander gelezen over demon
stranten en kritici die zulke opoffe
ringen als van haar en haar man
zinloos vonden, of erger.
De pijn die zich in haar opgehoopt
had, kwam nu los in een vloed van
tranen. Waarom, vroeg zij, was
haa'r man nu vertrokken om te
gaan vechten en misschien ster 'en
voor mensen die niet eens be
schermd wilden worden? Het was
een vraag die had kunnen '-romen
van iedere jonge vrouw wier man
naar Vietnam vertrokken was. Ik
wilde haar graag troosten, en ik
kon het niet.
Die middag werkte ik verder aan
het laatste ontwerp voor mijn toe
spraak. Ik las hem hardop zon
der het slot. Om tien over acht,
geen uur voordat mijn uitzending
zou beginnen, gaf ik de laatste ali
nea's af om op het spiek-apparaat
voor de televisieuitzending te zetten.
Vanavond, zei ik, hebben onze
vliegtuigen en marineschepen bevo
len om geen aanvallen op Noord-
Vietnam meer te doen, behalve in
het gebied ten noorden van de ge
demilitariseerde zone, waar de
voortdurende vijandige concentratie
een directe bedreiging vormt voor
de voorste geallieerde posities. Ik
sprak verder de hoop uit dat Hanoi
onze zelfbeheersing zou evenaren en
dat de beide kanten weldra geza
menlijk zouden neerzitten om over
vrede te onderhandelen.
Aan het slot van mijn rede zei ik:
Met Amerika's zonen ver weg te
velde, met Amerika's toekomst hier
dn ons eigen land bedreigd, met
onze hoop en die van de wereld op
op vrede voortdurend op het spel,
geloof ik niet dat ik een uur of da#
van mijn tijd mag besteden aan
een persoonlijke partijzaak of aan
ande're plichten dan de ontzagwek
kende plichten van dit ambt het
presidentschap van uw land.
Ik zal er dan ook niet naar streven
om door mijn partij kandidaat ge
steld te worden voor een tweede
ambtstermijn als uw president.
In drie kwartier was ik klaar met
mijn toespraak. Nu was het achter
de rug en ik voelde me beter. De
last van de dag en de weken en de
maanden was weggevallen. Ik had
gedaan wat ik wist dat gedaan
moest worden.
Kennedy
Ik had in de Jaren van mijn presi
dentschap nooit kans gezien om een
nauwe verstandhouding met Bobby
Kennedy te vestigen. Het was niet
zozeer een zaak van geschilpunten
op de meeste punten van landsbe
lang hadden we soortgelijke denk
beelden, nadat hij senator was ge
worden. Misschien maakten zijn po
litieke ambities deel uit van het
probleem. Misschien was het ge
woon een van die onnaspeurlijkhe
den. Ik weet het eerlijk niet. Ik on
derkende en bewonderde zijn lei
derscapaciteiten.
Toen de tragedie hem trof, was ik
blij dat mijn laatste ontmoetmg
met Bobby Kennedy vriendschappe
lijk was verlopen. Na mijn aankon
diging dat ik de Democratische
kandidatuur niet zou aannemen,
had ik openbaar toegezegd dat ik
alle belangrijke presidentskandida
ten op de hoogte zou brengen. Se
nator Kennedy had me daarop te
spreken gevraagd. Ruim een uur
hebben hij en zijn medewerker Ted
Sorensen op 3 april 1968 in het
Witte Huis met Walt Rostow, Char
les Murphy en mij, om de grote ta
fel van de ministerraad gezeten.
Het is de laatste keer dat ik sena
tor Kennedy gezien heb.
Robert Kennedy's dood leek een
symbool van de redeloosheid die ons
land en de wereld bestormde. De
zomermaanden van 1968 bractiten
geen verlichting van de wanorde en
onrust. Onze ambassadeur in Gua
temala werd door plaatselijke guer
rillastrijders met machinegeweren
neergemaaid. Russische troepen
rukten niets ontziend Tsjecho-Slo-
wakije binnen en zetten de zware
laars van de onderdrukking op de
eerste wezenlijke loten van vrijheid
die er in twintig Jaar aan Tsjechi
sche bodem ontsproten waren.
In diezelfde week leverden de ge
vechten tussen politie en studenten
op de Democratische partijconventie
in Chicago aan elke televisiekijker
in Amerika het bewijs hoe diep de
scheuring in onze samenleving waS,
hoe intens de gevoelens van haat,
en hoe breed de afgrond tussen
wetshandhavers en degenen die
slechts verachting voor de wet laad
den. Deze conflicten toonden ook
de lelijke kant van de zogenaamde
New Left, ondanks haar aan
spraken op idealisme.
Nixon
De sterke afkeer van Richard Nlxon
die vele van mijn mede-Democraten
voelen, heb ik nooit gedeeld. Ik had
met hem in het Huis van Afgevaar
digden en in de Senaat gezeten,
Volgens mij was hij een veelbe-'S-
terd en misverstaan man. Ik be
schouwde Nixon als een taaie, on
verzettelijke partijganger en een
scherpzinnige politicus, maar altijd
een man die probeerde het beste
voor zijn land te doen zoals hij het
zag. Ik was het echter wel sterk
oneens met zijn politieke inzichten.
Als hij gekozen werd, zou hij mijns
inziens zeker trachten vele van de
moeizaam bereikte prestaties van de
New Frontier en de Great Society
teniet te doen.
E'r schuilt veel waarheid in het ge
zegde dat er zowel in politiek ais
natuurkunde op elke actie reactie
volgt. In de vijf Jaar van mijn pre
sidentschap hadden wij heel veel
actie gehad op de gebieden van
burgerrechten, gezondheid, scholen,
huisvesting, armoede, honger, be
roepsopleiding en consumentenbe
scherming, om er maar een paar te
noemen. De reactie van ons volk op
deze programma's heeft in de presi
dentsverkiezing van 1968 tot de be
slissing bijgedragen.
Op 11 november, zes dagen na zijn
overwinning, kwamen de nieuwver-
kozen president en zijn vrouw naar
het Witte Huis voor het middagmaal
en bijna vier uur vergaderingen en
voorlichting.
Mijn vrouw en ik namen de Nixons
mee op een rondgang door de woon
vertrekken op de bovenverdieping
van het Witte Huis. Tot mijn ver
bazing hoorde ik dat het voor hen
allebei de eerste keer was dat zij
dit deel van het Witte Huis zaguo,
ondanks de acht Jaar vice-presi
dentschap onder Eisenhower.
Op de laatste avond van mijn
ambtstermijn, 10 januari 19169, heb
ben Lady Bird en ik in het w ><>n-
gedeeltè van het Witte Huis een
klein feestje gegeven voor de leden
van mijn staf. Toen de laatste gast
vertrokken was, ging ik nog even
naar de westelijke vleugel van het
Witte Huis om nog een paar laatste
dingen te doen in mijn werkkamer.
Ik liep in mijn eentje door de lege
kantoren om me ervan te overtui
gen dat alles in orde was voor
Nixons komst de volgende dag.
In een van de kantoren zag ik op
een bureau een velletje papier. Ik
dacht dat het iets was dat nog weg
gegooid had moeten worden en wilde
het al in de prullenmand gooien
toen ik zag wat er op stond. Een
boodschap voor de volgende man
die aan dit bureau zou komen te
werken, van mijn medewerker die
dit kantoor voor hem ontruimd
had. „Het allerbeste!" stond er op,
