Als middelen hielpen
zou dat zijn gebleken
NZH JN DE MALLE MOLEN"
Voorrang voor benen
in binnenstad
GEEN TWIJFEL
Leidse prof. Snellen in het geweer:
Chinezen voeren een
tweeslachtig beleid
MAANDAG VERGROTING VAN WANDELGEBIED
ENQUETE OVER AFSLUITING BREESTRAAT
TERDAG 23 OKTOBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
EIDEN Is de 63-jarige biochemicus G. H. van Leeuwen
vinder van een aantal omstreden geneesmiddelen) een mis-
genie of een handig zakenman? In een drietal artikelen
htte het Leidsch Dagblad een beeld te schetsen van deze
ur. Tegen de berichtgeving hieromtrent is de nu 66-jarige
dr. H. A. Snellen in het geweer gekomen. De sceptische
tie van deze hartspecialist: „Ik begrijp niet dat men ge-
is aan te nemen dat er een soort samenzwering onder
artsen ter wereld kan bestaan tegen deze ene man in
itdijk. Als hij werkelijk iets goeds had uitgevonden, zou dat
al lang naar voren zijn gekomen?"
tn Oegstgeest woonachtige prof.
is geen man die uit sensa-
enfcit de publiciteit zoekt. Maar
(j t geval voelt hij zich geroepen
ijl ommentaar te geven. Vooral na
•jo ingezonden stuk van een lezer
aderverkalking) waarin
rich afvraagt of hij nu weer
koesteren.
toont aan hoe de lezers ten on-
de redactie vertrouwen,
namelijk, dat er gevaarlijke
zitten aan de artikelen over
G. H. van Leeuwen
samenzwering?
dt k de Kat
Leeuwen. Op de inhoud zelf wil
ingaan, omdat ik er weinig
ïl mee te doen aan een wel
lies spelletje. Bovendien vind.
ie verhalen een typisch
van gratis reclame voor
«uwe centrum van Van Leeu-
Haarzuilens. Maar ik ben ge-
door dat ingezonden stuk.
ril ik wel wat op zeggen,
te beginnen; van de meest
mende ziekten aan hart- en
aten (hartinfarct en angina
ris) is het natuurlijke verloop
gemakkelijk na te gaan
tegenwoordig allerlei-ingrepen
vinden. Wél is uit onderzoeken
,'jjJen, dat het een langzaam en
Niet eenvoudig
Nu zie Je bij een hartinfarct of
angina pectoris een ziektebeeld dat
als voornaamste symptomen heeft:
pijn, beklemming of een omsnoe-
ringsgevoel. De patiënt staat dan
aan allerlei beïnvloedingsfactoren
bloot, zoals zijn omgeving, de be
handelende medicus, angst, zijn
voorstelling over de ziekte en de
mogelijke gevolgen ervan".
Waar prof. Snellen op aanstuurt:
het uittesten van geneesmiddelen is
geen eenvoudige zaak. Moet een ver
betering in de toestand van de patiënt
worden toegeschreven aan een nieuw
geneesmiddel of niet? De oud-hoogle-
„Soms is namelijk zelfs ge
durende lange tijd verbetering mo
gelijk zonder behandeling".
„Wat je wel kunt doen is de zo
genaamde 'dubbel-blind-proef'. Noch
de patiënt noch de arts weet dan
of het te onderzoeken middel wordt
ingenomen, of iets dat er alleen ui
terlijk op lijkt. Dat zou je onethisch
kunnen noemen, maar zolang niet
vaststaat of een bepaald middel
echt onontbeerlijk is voor de patiënt,
het niet alleen gerechtvaardigd,
ar zelfs noodzakelijk om het te
onderzoeken. Althans: wanneer men
hecht aan een medische werking en
niet alleen aan een suggestieve wer
king van het geneesmiddel".
Proev enop dieren
ten van Van Leeuwen waarbij het
element van suggestie dus was bui
ten gesloten hadden niet veel om
het lijf. aldus prof. Snellen: „Net
zo min als de medische ve'rhalen van
Van Leeuwen. En zo n huisdokter die
beweert dat hi.1 de middelen van Van
Leeuwen heeft gegeven aan een pa
tiënt die het nu zo goed maakt,
zegt mij ook helemaal niets".
„De schrijver van het ingezonden
stuk verwonderde zich over het uit
blijven van reacties van medische
zijde. Dat is niet omdat er geen aan
dacht voor zou bestaan, maar omdat
er geen nuchtere en zakelijke contro
leerbare bewijzen zijn overlegd die
een nieuwe discussie zouden kunnen
uitlokken.
Ik vraag me af, of men zich er
wel van bewust is hoeveel werk er op
het gebied van hart- en vaatziek
ten wordt verricht in de wereld. Ai-
leen al in de Verenigde Saten heb
ben ze enige tientallen centra, waar
een grote groep mensen zich con
centreert op juist de hart- en vaat
ziekten.
Ondanks al deze inspanningen is
er nog veel duister gebleven omtrent
deze ziekten. Als wij dan de gelegen
heid zouden krijgen om nieuwe in
zichten te bemachtigen die iemand,
waar of hoe dan ook heeft verwor-
In het Zeehospitium te Kat
wijk is onlangs een nieuwe af
deling in gebruik genomen voor
de revalidatie van hartpatiënten.
(Foto Van Duyn)
ven. zou dat dan niet met twee han
den worden aangegrepen Het is
eoht niet zo, dat al die wetenschap-
pelijke onderzoekers maar dóór wil-
I len modderen en hun leven willen,
spenderen aan iets dat allang zou
zijn
LEIDEN Ook de Leidse oud
hoogleraar prof. dr. H. E. Voge
lenzang vroeger directeur van
het RIPTO, onderzoekcentrum
voor geneesmiddelen) zegt zich
geërgerd te hebben aan de ar
tikelen over Van Leeuwen.
Hfj wil evenmin ingaan op de
„verdachtmakingen" van Van
Leeuwen cs. inzake de betrouw
baarheid van de onderzoekingen
en de onderzoekers. Prof. Voge
lenzang trekt de twee klinische
onderzoekingen naar het genees
middel Vasolastine niet in twU-
fel: „objectief gezien bleek het
Nooit goed
ker tot aan suikerziekte toe. Alleen
daaraan kun Je al zien dat het nooit
goed kan zijn. Als over de hele we
reld duizenden mensen zich voor
één ziekte moeten inspannen. zou
dan één man eventjes al die ziek
ten tegelijk kunnen oplossen?"
Het onderzoek naar Vasolastine
(middel van Van Leeuwen tegen
hart- en vaatziektenheeft in '63
plaats gevonden. Acht u dit on
derzoek afdoende?
„Gelooft u nu werkelijk, dat als
zo'n middel echt goed zou zijn ge
weest het na '63 niet allang zou
zijn gebleken en aanvaard. Ik heb
indertijd wel over dat onderzoek ge
lezen, maar weet het niet meer in
bijzonderheden".
Ik vraagt het, omdat ik de in
druk krijg dat veel artsen zich
verlaten op dit aangevochten on
derzoek.
„Ja, dat is de ene kant. De andere
kant is. dat Van Leeuwen nooit iets
naar voren heeft gebracht dat de
moeite waard is".
„Behalve dan een groot aantal
patiënten dat verklaart baat te
vinden bij de middelen van Van
Leeuwen".
„Dat is geen uitzondering en ook
geen bewijs. Ik kan u honderden
middelen noemen waarvan patiënten
verklaard hebben dat ze er mee zijn
gebaat. Ik heb het in de loop der ja
ren meermalen meegemaakt dat dui
zenden patiënten toegaan naar een
man die beweert dat hij kanker kan
genezen. Indertijd had je een dokter
Bendien in Zeist, die zich er op kon
beroepen dat van heinde en verre d*-
tiënten naar hem toekwamen. Na 'n
Jaar of tien hoort niemand daar
Zou het niet voor alle partijen
beter zijn indien er alsnog een
onderzoek (en dan dubbel blind)
zou plaats vinden?
„Dat zou u moeten vragen aan de
Leidse prof. Vogelenzang, indertijd
directeur van het RIPTO waar alle
mogelijke middelen werden onder
zocht. Maar ik verwacht er niets van
En het is natuurlijk niet zo, dat Je
daarvoor een kliniek voor een groot
deel kunt stilleggen. Dan moet er wel
een hele goede kans inzitten dat het
werkelijk ërg belangrijk is.
Maar je blijft altijd een groep men
sen houden die zeggen: „Ja. dat kan
Snellen wel beweren, maar hij heeft
bij de universiteit gezeten. En Vo
gelenzang is eveneens verdacht, want
die is ook aan een officiële instan
tie verbonden geweest.
Zij werken met emotionele midde
len. Van Leeuwen gooit het op be-
roepsnaijver. Ik weet wel dat Van
Leeuwen meer heeft verdiend dan de
meeste medici, maar waarom zouden
zij naijverig op hem zijn? Als die
man werkelijk gelijk had. zou hij de
Nobelprijs moeten hebben.
Alleen uit de onwetendheid van de
pers en de patiënten is te verklaren,
dat het lijkt alsof er een soort kort
sluiting mogelijk is, waardoor alle
moeizame onderzoekingen overbodig
worden. Maar dat is niet zo. Er is
geen simpele weg. Alleen door hard
en veel werken kun je iets bereiken.
„Kritische arts" lemhoff zou de
middelen van Van Leeuwen niet
voorschrijven. Ook niet als zijn
patiënten er nadrukkelijk om
zouden vragenHou zou uw hou
ding zijn?
„Ik zou het reëel bespreken met
de patiënt. Ik zou de middelen niet
voorschrijven, óf met de toevoeging;
u mag het wel gebruiken, maar ik
hecht er niet de minste waarde aan."
„Overigens: op het ogenblik is er
uit het oogpunt van behandeling van
hart en vaatziekten meer mogelijk
dan wellicht bij patiënten en artsen
bekend is. Wat hartziekten betreft
zijn er sinds betrekkelijk kort chirur
gische behandelingen mogelijk. En
we doen al onze best om de revalida
tie met inbegrip van lichamelijke
training meer te verwezenlijken.
Zeehospitium
In de Leidse streek is dat nu op
grotere schaal mogelijk, doordat we
n het Zeehospitium te Katwijk
afdeling bij hebben. Men moet
dus niet stellen dat er voor hartpa
tiënten helemaal niets kan worden
tan en dat men dan maar vanuit
HL dergelijke sombere situatie naar
omstreden geneesmiddelen zou moe
ten grijpen".
Zich nog even tot de schrijver van
het ingezonden stuk richtend, merkt
prof. Snellen op dat men het toch
eigenlijk als een voorrecht moet be
schouwen dat Leiden over een goed
functionerende trombosedlenst kan
beschikken: „De behandeling hoeft
niet zo belastend te zijn als de
schrijver aanvoelt. Denk maar eens
aan de suikerpatiënten die voortdu
rend onder behandeling staan".
- }rofZürcher in stadhuis
DEN De Jongste berichten
hina indien waar duiden
lat de Mao-cultus afneemt ten
van de gematigde Tsjoe En-
kan leiden tot een ontspan-
de binnenlandse politiek,
ook kan voortzetten in het
*t met de rest van de wereld,
prof. dr. E. Zürcher. hoogle-
te Leiden in de geschiedenis
tost-Azië. aan het slot van zijn
die hij gisteravond hield in
adhuis op de Dag der Verenig-
s.
Zürcher begon met op te
dat China momenteel een
jjraardig tweeslachtig beleid
Met de mond worden heftig
lüonaire idealen beleden, maar
jCh 3 praktische politiek toont Chi-
:h. ist een grote mate van voor-
-j ïheid en een neiging om con-
iCj i te vermijden of uit te stellen
ADVERTENTIE
ONTEIGENING
Hoofd van het gemeente
luur van Leiden brengt ter
tibare kennis, dat met in-
g van 25 oktober 1971 ge-
ende dertig dagen ter ge-
aitesecretarie (Breestraat
voor een ieder ter inzage
liggen het door de Raad bU
l besluit van 4 oktober 1971
ïlopig goedgekeurde plan
onteigening, in het belang
i de ruimtelUke ontwikke-
I en de volkshuisvesting,
i de percelen kadastraal
end gemeente Leiden, sec-
P. nrs. 2728 en 2729, gele-
t tussen de Boerhaavelaan
1 de spoorbaan Leiden-Am-
begrepen in het be-
ningsplan „Leiden-Hout-
rtier-Zuid".
belanghebbenden kunnen
i de termUn
erlyk veertien dagen na het
de termUn van
ageligging schriftelUk
'aren by de Gementeraad
"benen
Het hoofd van het
I gemeentebestuur voornoemd
(waarvan Vietnam als extreem
voorbeeld).
Met name weerspiegelt zich dit in
de groeiende contacten met Japan,
een land toch dat China vreest ge
zien ervaringen uit het verleden. De
Chinese leiders laten niet na te
waarschuwen tegen herleving van
het Japanse militarisme, maar an
derzijds worden de handelsbetrek
kingen gestimuleerd.
Doel van deze behoedzame Chine
se politiek is volgens prof. Zürcher
net veilig stellen van de binnenland
se ontwikkelingen naar eigen inzich
ten. De Chinezen streven naar vol
ledige onafhankelijkheid, wat een
neiging tot afgeslotenheid met zich
mee brengt.
Prof. Zürcher legde er de nadruk
op, dat in de Chinese ideologie geen
plaats is voor veroveringsdrift zoals
Japan en Duitsland die verkondig
den. Dit wil overigens niet zeggen,
dat deze ideeën niet onder het volk
zouden kunnen leven.
Middels een defensieve opstelling,
afzondering en het bewust verwer
pen van de status van "grote mo
gendheid" stelt China zich tegen
over de rest van de wereld op. Wat
daarbij Formosa betreft, zal volgens
prof. Zürcher de toelating van Chi
na tot de VN geen eind maken aan
dit probleem. Op de lange duur kan
het eiland misschien een speciale
status krijgen bijvoorbeeld een
trustgebied van de VN maar
voorlopig is zo'n oplossing niet in
zicht.
Onderwijl blijft China als de ach
terkant van de maan, aldus de Leid
se hoogleraar: indirect te observe
ren, een enkeling hoopt er eens een
bezoek te brengen maar daarom
niet minder reëel.
LEIDEN „Een avond in de malle molen" stond er als
aanmoedigingskreet vermeld in het programma van het feest
dat de NZH busvervoersmaatschappij organiseerde. Die avond
in de malle molen werd gisteren gehouden in de Stadsgehoor
zaal- Daar was personeel en aanhang uit Leiden en omgeving,
oftewel distrikt Zuid-Holland, bijeen om de huldiging te vieren
van een aantal collega's die er 25-jaar trouwe dienst bij de
NZH op hadden zitten.
In het afgelopen jaar waren dat er
maar liefst zestien in totaal. „ZU zyn
bezig om te tonen wat inzet en en
thousiasme kan betekenen voor ons
bedrijf", zei directeur J. P. Balle-
gooyen de Jong tijdens zyn toe
spraakje. Hy noemde ook de moei
lijke en steeds moeilyker wordende
situatie waar de busmaatschappij in
verkeert. „Elke auto, die erbU komt
maakt het ons bedrijf moeilyker. Dan
moet er weer meer materieel ingezet
worden, omdat die auto ruimte in
neemt, want de bus kan zich weer
minder snel verplaatsen. De kosten
voor het bedrUf worden zo steeds
hoger". De directeur zag ook licht
puntjes: „Het wordt de beleidsmen
sen zo langzamerhand steeds duide-
lUker, dat wy onze taak moeten bly-
ven vervullen en dat het geld van
andere kant moet komen. Men wil
ons zo langzamerhand wel de ruim
te geven".
De jubilarissen hadden de „in
tieme" huldiging al eerder gevierd;
hen was toen een bustochtje aange
boden en een bedrag aan geld.
De NZH-harmonie uit Haarlem
opende de avond. Toen zy het „Wat
een sprekerd is die man" de zaal in
speelde, klonk er al enthousiaste by-
val in de vorm van handgeklap en
voetgetrappel. Na de huldiging van
de jubilarissen door de directeur tra
den Henk Bukman (conferencier) en
Annie Meyer (cabaretière» op. Al
Preston en Valery goochelden de
levende
Bovendien was er een loterU ge
organiseerd i.vjn. de komende St.
Nicolaasviering voor de kinderen van
het personeel (uit de zaal een kreet:
„Als prijs krUg Je dan een oude
NZH-bus"). Tot twee uur toe werd
er gedanst en vervoer terug naar huis
werd, uiteraard, verzorgd door de
NZH zelf, die extra busdiensten had
ingesteld.
MOB in de raad
LEIDEN Op verzoek van enkels
raadsleden zal er maandagavond a.s.
een extra gemeenteraadsvergadering
worden gehouden. Het enige agenda
punt van de avond is de kwestie
uit zyn hoed. Wim MOB.
half negen
Scholte luisterde het geheel op met De vergadering zal
zang. beginnen.
LEIDEN Met ingang van
maandag krijgt de benenwagen
voorrang in een groter deel van
de Leidse binnenstad dan nu het
geval is. Het wandelgebied wordt
uitgebreid, het openbaar vervoer
krijgt waar het kan voorrang en
de auto's worden om- of
De nadering van dit moment heeft
vooral deze week veel drukte gege
ven in de binnenstad. Op allerlei
plaatsen werd bestratingswerk uit-
Door
Hans Melkert
gevoerd en werden verkeersborden
geplaatst, waarover voorlopig een zak
is gegaan. Er werd op allerlei plaat
sen geteld.
Gisteren gebeurde dat uitgebreid
in de Breestraat en omgeving die
nog niet in het wandelgebied wordt
opgenomen. De gemeenteraad heeft
besloten maximaal dertien maanden
te wachten. De Breestraat kan naar
de mening van de meerderheid pas
worden afgesloten als de omleidings
route in een verder stadium is en
in elk geval de noord-zuid-verbin-
ding aangesloten is via de nieuwe
Pauwbrug over de Oude Singel en
de dam in de Lange Mare. De Bree-
straat-enquête werd in opdracht
van het Leids City Centrum uitge
voerd door de Leidse school voor
middelbaar economisch en admini
stratief onderwijs.
Van de Breestraat naar de straten,
die wel in het (semi-) voetgangers
gebied worden opgenomen. De Haar
lemmerstraat wordt nu defini
tief promenade na een langdurige
proefperiodeelke middag en
voorts ook op zaterdagochtend en
donderdagavond (koopavond). Voor,
de andere gebieden geldt de afluiting
voorlopig als proef.
Definitief is wel uitbreiding van de
blauwe zóne overeenkomstig het ge
stelde in de parkeernota van twee
jaar geleden. De blauwe zóne wordt
met bijna 800 parkeerplaatsen uit
gebreid tot 1500.
De Steenstraat tussen Twee
de Binnenvestgracht en Morsstraat,
wordt taboe voor auto's. Bussen,
(brom) fietsen en wandelaars mogen
doorgaan, evenals bedienend verkeer.
Particuliere auto's worden omgeleid
via Binnenvestgracht en (Nieuwe)
Beestenmarkt.
Hoogstraat en Nieuwe Rijn gaan
dicht voor alle verkeer behalve voet
gangers en bedienend verkeer. Op de
marktdagen (woensdag en zaterdag)
erf donderdag-koopavond wordt de
Oude Rijn in dit wandelgebied op
genomen.
Om rondjes-rijden via markten-
route en Breestraat te voorkomen,
wordt het bij de stoplichten op de
Boommarkt verboden voor auto's,
om linksaf te slaan naar het Kort
Rapenburg. Links komt een speciale
busbaan om de draai rechtsaf naar
de Prinsessekade gemakkelijker te
maken.
Vergelijking
Er zUn en worden tellingen ver
richt. zodat in de proefperiode ver
geleken kan worden. In de Breestraat
wordt een uitgebreider vergelUkend
onderzoek gehouden, uit welke cU-
fers men lering kan trekken. Het is
gisteren gedaan en het wordt op
nieuw gehouden als de Breestraat
eenmaal in het wandelgebied is op
genomen. Ook tussentUds wordt een
steekproef gehouden.
Ook de djfers van de eerste proef-
dag ze worden in de komende
weken uitgewerkt zullen wel iets
zeggen. Dat uitwerken gebeurt door
scholieren, evenals het onderzoek
zelf: zestig leerlingen van de Leidse
meao- en de Leidse detailhandels
school. Projectleider Fabery de Jonge
van het Haagse ingenieursbureau
voor verkeerskunde ir. J. van DUk,
dat het onderzoek instelt in op
dracht van Leids City Centrum en
mede op verzoek van de Kamer van
Koophandel, was liever vandaag de
straat opgegaan. Op korte termUn
was op zaterdag evenwel geen ploeg
op de been te brengen, reden waar
om de vrUdag in de herfstvakantie
werd gekozen.
Uitgangspunt van het vergelUkend
onderzoek is de vraag of de maat
regelen van invloed zUn op de om
zet van de winkels en of deze in
vloed positief of negatief is.
Op drie punten in de Breestraat
en op twee punten in zUstraten is
het aantal voetgangers geteld. Dit
gebeurde ter vergelUking ook in
Haarlemmerstraat en Hoogstraat.
BU drie winkels Peek <fc Clop-
penburg, Vroom Dreesmann en
C A werden de uitgaande be
zoekers geteld. Druktemeting en
drempeltelling samen geven een in
dicatie ten aanzien van de winkel
bezoekfrequentie. BU de telposten
op de drempels werd een aantal be
zoekers ondervraagd. Ze kregen de
zelfde vragen als bU de straat
enquête, aangevuld met de vraag of
ze iets hadden gekocht.
BU de straatenquête vroeg men
naar gemeente van herkomst en
naar middel van vervoer, waarmee
gekomen. Indien per auto, werd ge
vraagd waar die was geparkeerd en
voor hoe lang. Indien per bus, werd
gevraagd bU welke halte men was
uitgestapt. Ook werd gevraagd of
men een auto bezit en zo Ja waar
om deze niet was gebruikt om naar
de Breestraat te komen.
In een bepaald aantal straten en
op enkele terreinen in de omgeving
van de Breestraat werden elk kwar
tier de nummerborden van gepar
keerde auto's genoteerd. Door de uit
breiding van de blauwe zone zal
bUjken hoe bezetting en parkeerduur
veranderen. Vastgesteld kan worden
of uitbreiding van het aantal par
keerplaatsen nodig is of dat op be
paalde plaatsen lang parkeren weer
kan worden toegestaan als dit gun
stig werkt op het winkelbezoek.
