Scherpe woorden in VN bij
oelating van Rood-China
Spanje ontkent contract over
Zuidafrikaanse oorlogsbodems
Aanval op Kosigin in
Canadese hoofdstad
kisliUitwijzing Formosa is onaanvaardbare prijs
een aanspraak
to aMaïte ajxijito^aMaaf
imQCüEteïtelÖ
Detandenvanuwkiiid
en kaas uit 't vuistje
Jachja Chan: India is
militair vijf maal zo
sterk als Pakistan
Sjah geprikkeld
op conferentie
met de pers
Meerderheid
tegen huwelijk
van priester
Onthulling zou allerminst op een gunstig ogenblik komen
BiSDAG 19 OKTOBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
(Van onze correspondent mr. H. L. Leffelaar)
EW YORK (GPD) In een plotseling tot leven gekomen
enigde Naties is gisteren het debat over de toelating van
ounistisch-China begonnen, niet met beleefde pingpong-
omatie, maar met de uitwisseling van harde woorden. De
[egenwoordigers van de Verenigde Staten en Formosa trok-
in zijdelingse opmerkingen van leer tegen hun collega
Albanië, die als eerste spreker het woord voerde, Pekings
iong en de uitwijzing van Formosa eiste als lid van de Vere-
|e Naties.
Waarnemers merkten op dat Tai
wan zich al enkele weken niet meer
heeft uitgelaten over zijn oorspron
kelijke aanspraak de enige vertegen
woordiger te zijn van het Chinese
volk.
Nesti Nase, de Albanese minister
van Buitenlandse Zaken, die zijn
rede doorspekte met de dialectiek van
de koude oorlog, noemde het Ame
rikaanse voorstel om een VN-zetel in
enige verrassing bleek te zijn,
de vertegenwoordiger van gene-
Tsjang Kai-sjek indirect bereid
te zijn om, mocht Peking wor-
toegelaten, samen met commu-
sch-China zitting te hebben in
te ruimen voor zowel Formosa als
Peking, een oud-imperialistdsch kom-
plot". Kennelijk namens Peking
sprekend, zei hij dat communistisch-
China niet zou nalaten aanspraken
te maken op Formosa als Chinees
grondgebied. „Tsjang Kai-sjek", zei
hij, „vertegenwoordigt noch een volk,
noch een land". En als de Verenigde
Staten zo'n voorkeur hadden voor
reactionaire regimes, ging hij verder,
dan was dat de zaak van Amerika,
maar „kadavers moeten niet door de
Verenigde Naties worden getolo-
reerd".
Ouderwets
De Amerikaanse ambasadeur Ge
orge Bush had het in zijn rede op
zijn beurt over „de schandelijke las
ter van de Albanese afgevaardigde",
en noemde diens rede „een ouder
wetse tirade, compleet met de clichés
van de koude oorlog". Sprekend alsof
de VN-gedelegeerden het gehoor
TA WA (AFP, Reuter) De kreeg een stomp in de rug. Zijn i
etrussische premier Kosigin is
ren in Ottawa, waar hij daags
voor een bezoek van acht da-
aan Canada was aangekomen,
een demonstrant aangevallen,
igin bleef ongedeerd,
premier had met zijn Canadese
genoot Trudeau in het parie
tsgebouw besprekingen gevoerd.
wilden beide premiers zich
oet naar het nabij gelegen kan-
.van Trudeau begeven om er de
te gebruiken. Buiten demon-
fden jonge Joodse Canadezen
Russische weigering vrije
iigratie naar Israël toe te staan,
eg naar 't kantoor van de pre-
Trudeau was afgezet door de
adese bereden politie en Russi-
en Canadese veiligheidsagenten
urger.
jongeman, gekleed in een
vest, wist door het politiekor-
'heen te breken en rende op Ko-
toe. De Sowj etrussische premier
waren in een Amerikaanse verkie
zingscampagne, zei Bush, dat de uit
wijzing van Formosa „een onaan
vaardbare prijs is voor de toelating
van Peking".
Zoals in de afgelopen weken, toen
minister van Buitenlandse Zaken
Rogers het accent legde op het ge
vaarlijke voorbeeld dat de uitwijzing
zou kunnen vormen voor latere in
ternationale kwesties, herhaalde
Bush, dat het bovendien vrijwel uit
gesloten is dat, wanneer Formosa
eenmaal is uitgestoten, het later ooit
weer toegelaten zou kunnen worden
als afzondelijk lid van de organisa
tie. omdat een dergelijk voorstel door
een veto in de Veiligheidsraad
(waarin dan ook Peking zitting zou
hebben) getorpedeerd zou kunnen
worden.
Bush legde er de nadruk op dat de
Amerikaanse „twee-China's-resolu-
tie" zodanig was geformuleerd, dat
geen „onnodige obstakels" in de weg
van Peking zijn geplaatst, en dat die
resolutie met opzet de kwesie open
laat van Pekings toekomstige betrek
kingen met Taiwan. De uitwijzing
van Taiwan als „een belangrijke aan
gelegenheid" te beschouwen, waar
door een tweederde meerderheid van
stemmen van de Algemene Verga
dering nodig zou zijn, in plaats van
een eenvoudige meerderheid, om het
Albanese uitwijzingsvoorstel aan te
nemen. Bush vroeg deze resolutie
prioriteit te geven boven een stem
ming over de Albanese.
Vele variaties
In de praktijk betekent dit, dat
wanneer er eerst over de prioriteit
van de tweederde meerderheidsreso
lutie gestemd wordt en deze resolutie
wordt afgestemd, Albanië zeer waar
schijnlijk zijn resolutie in stemming
zal brengen. En omdat deze resolutie
al een eenvoudige meerderheid heeft,
en een tweederde meerderheid dus
niet meer vereist wordt, zou Peking
zijn zetel hebben gekregen en Tai
wan zijn uitgewezen. Op deze tactiek
zijn, zoals in een schaakspel, tal
rijke variaties mogelijk, waardoor de
uitslag van het China-debat mis
schien pas na talrijke stemmingen
bekend zal zijn.
valler werd door vijf man van de
veiligheidsdienst tegen de grond ge
slagen en overmeesterd. Een Russi
sche agent beschermde Kosigin, die
er volgens ooggetuigen bleek en ge
schokt uit zag. Hij schikte zijn kle
ding goed en vervolgde zijn wandeling
met premier Trudeau. De neergesla
gen demonstrant lag op de grond te
schreeuwen: „Ga naar huis Russisch
zwijn" en Leve het vrije Hongarije".
De politie van Ottawa heeft gister
ochtend niet ver van het hotel waar
Kosigin logeerde twee bommen met
elk zes staven dynamiet gevonden. In
een park waar zondagavond 1500
Oosteuropese emigranten en Cana
dezen een protestbijeenkomst hadden
gehouden, zijn elf benzinebommen
aangetroffen. De politie heeft in ver
band met deze vondsten drie jonge
mannen, waai'schijhlijk Oosteuropese
vluchtelingen voor ondervraging aan
gehouden.
ADVERTENTIE
Het embleem van de Apollo
10. Deze week bij elk Shell-
station, dat in het teken van
de Apollo-actie staat. Gratis
bij 20 liter benzine of 2 liter
Shellina Premix. Elke week
een nieuwe.Verzamel ze alle
tien en plak ze op de gratis
verzamelaffiche.
Nu gratis Apollo-stickers
bij Shell.
Wereldrecord pijproken De Ita
liaan Guiseppe Mancini heeft in
Arona (Italië) opnieuw het wereld
record pijproken op zijn naam ge
bracht door met 3 gram tabak 2 uur,
43 minuten en 12,8 seconden „te
doen". Heel wat beter dan verleden
jaar, toen hij het tot 2 uur en 4
minten rond bracht. Aan de laatste
wedstrijd werd deelgenomen door
137 rokers, onder wie 14 vrouwen.
Luchtfilters in Parijs In de
Franse hoofdstad zijn vanochtend
twee reusachtige luchtfilters geïn
stalleerd, die het stadsleven even
zuiver moeten maken als de lucht
op het platteland. De filters, gebouwd
in de vorm van 5 meter hoge torens
met een doorsnede van 1.60 meter,
zullen de lucht aan de onderkant
naar binnen zuigen en gezuiverd en
wel, aan de bovenkant weer de stad
in blazen. Functionarissen hebben
gezegd dat er meer filters zullen
worden geïnstalleerd als deze eerste
twee bevredigend werken.
George Bush
vertegenwoordiger VS
De Formosaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, die namens zijn
delegatie het woord voerde,
Peking steevast „Peiping" noemde,
zei dat wanneer Peking wordt toe
gelaten „een tijdperk van collectieve
agressie" zal aanbreken. Hij gaf pre
sident Nixon ook de indirecte waar
schuwing, dat Peking er alleen maai
op uit is hem te misleiden.
ADVERTENTIE
We kunnen het niet vaak genoeg zeggen.
Uw kind kan alleen sterke tanden
krijgen met genoeg 'kalkverbindingen' in
z'n eten. Want daér worden z'n tandjes
van gemaakt Kaas uit 't vuistje zit
er boordevol mee. Zo'n gouden reepje
is het soort snoep dat een gebit
goed doet. Geef 't uw kind geregeld.
Jonge kaas voor
jonge kinderen
is een hulpje voor j
't hele leven.
TEHERAN (AFP) De Sjah van
Perzië heeft maandagmiddag op een
persconferentie in Teheran vragen be
antwoord van buitenlandse journalis
ten die de viering van het 2500-jarig
bestaan van het Perzische rijk hebben
bijgewoond.
Ongeveer driehonderd journalisten
waren samengedromd in een paleis
zaal waar de Sjah in een fauteuil
achter een lage tafel zat. Tijdens de
persconferentie werd o.a. de vraag ge
steld: „Was iin Sjiraz en Teheran de
inschakeling van zo'n politiemacht nu
werkelijk nodig? Waarom hebben wij
het volk nooit bij de manifestaties ge
zien?". Geprikkeld antwoordde de
Sjah: „Het doet er niet toe wat ik
hierop zeg. U schrijft toch wat u
wilt". En wat late^ merkte hij op:
„Zoals steeds besteedt u alleen aan
dacht aan de slechte kamt van de
dingen.".
Op vragen over het beperkte aan
deel van het volk in het politieke le
ven antwoordde de Sjah: „Wij vol
trekken een revolutie die onze revo
lutie is. Haar succes is ons succes, dat
van de begaafdheid van ons volk. Wij
blijven op die weg voortgaan met of
zonder sympathie van wie dan ook.
Wij zullen zelf de kracht en het pres
tige van ons verleden heiwinden". De
voornaamste strijd in Perzië is vol
gens d'e Sjah die tegen het analfabe
tisme, dat naar hij voorspelde over
twaalf jaar zal zijn uitgebannen.
WASHINGTON, PARIJS, NIEUW
iDELHI, (AFP, DPA) Amerika
iheeft, ongerust over de toenemende
'cans op een militair conflict tussen
'India en Pakistan, contact opgeno
men met Sowjet-Rusland, Engeland
'in Frankrijk om de mogelijkheden
ma te gaan van vermindering van de
spanning tussen die twee landen. Dit
Is gisteren op het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken ver
nomen.
In een vraaggesprek met het
Franse blad „Le Monde" heeft de
Pakistaanse president Jachja Chan
gisteren verklaard, dat Oost-Pakistan
door acht divisies van India is om
singeld. Pakistan zou terugslaan, als
het door India aangevallen zou wor
den.
Jachja Chan verklaarde voorts,
dat hij in Persepolis met het Sow-
j etrussische staatshoofd, Podgorni
gesproken had. De Russische presi
dent had met nadruk, gezegd dat de
Sowjet-Unle geenszins agressie van
de kant van India aanmoedigt.
Jachja Chan had Podgorni verzekert,
dat India militair 5 maal zo sterk is
al Pakistan.
Omdat het geen oorlog met India
wil, maakt Pakistan ook geen ge
bruik van het recht op „achtervol
ging" bij invallen van Bengaalse
guerrillastrijders uit India. Pakistan
zal evenwel geen Indiase inmen
ging in zijn binnenlandse aangele
genheden dulden.
Bengaalse guerrillastrijders hebben
in Oost-Pakistan gedurende de af
gelopen week 125 Pakistaanse solda
ten gedood en 80 soldaten gevan
gen genomen tijdens verspreide
acties aldus heeft een persbureau uil
India maandag bekendgemaakt. De
guerrillastrijders zouden ook ver
scheidene bruggen hebben vernie
tigd en commerciële en militaire ver
bindingen hebben beschadigd, aldui
United News of India. Over eigeo
verliezen zijn geen gegevens ver
strekt.
WASHINGTON (DPA) Het groot
ste centrum van de Verenigde Sta
ten voor bacteriologische wapens te
Fort Detrick in Maryland zal in een
centrum voor kankeronderzoek ver
anderd worden.
President Nixon heeft bekend
gemaakt, dat Fort Detrick een be
langrijke rol in het kankeronderzoek
zal spelen. Het congres heeft reeds
ongeveer 100 miljoen dollar voor dit
doel gevoteerd.
Fort Detrick had overigens reeds
eind 1969 als uitgangspunt voor de
bacteriologische oorlogvoering afge
daan toen Nixon de stopzetting van
de produktie van bacteriologische wa
pens afkondigde.
VATICAANSTAD (Reuter) On
der de 211 r.-k. prelaten op de bis
schoppensynode in Rome schijnt de
stroming tegen enkele wezenlijke ver
zachting van het verbod inzake ge
huwde priesters aan kracht te win
nen. Uit de 130 redevoeringen, die
vorige week over dit onderwerp zijn
gehouden, is gebleken dat de over
grote meerderheid gekant is tegen
het huwen van priesters, ook al
draagt de celibaatskwestie er in be
langrijke mate toe by dat Jaarlijki
naar schatting 3.000 priesters uittre
den.
Uit de discussies in de dertien ver
schillende taalgroepen zou men de
conclusie kunnen trekken, dat zelfs
de mogeiykheid van wyding van ge
huwde mannen van rype leeftyd in
gebieden met een ernstig tekort aan
priesters geringer wordt. Paus Paulus
heeft te kennen gegeven, dat hy, zy
het met tegenzin, bereid zou zyn met
een dergeiyke uitzondering op de re
gel akkoord te gaan.
Van onze correspondent)
MADRID (GPD) Een offi
ciële woordvoerder van 't Spaan
se ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft nadrukkelijk verze
kerd, dat „het ministerie niet de
minste inlichting heeft over zgn.
onderhandelingen van 'n Spaans
bedrijf met de Zuidafrikaanse
regering over de bouw van oor
logsschepen". De woordvoerder
voegde eraan toe dat alle geruch
ten over dergelijke onderhande
lingen die de laatste dagen in
omloop kwamen, v-'-lkomen onge
grond zijn.
Door
Robbert Boschardt
De categorische ontkenning van de
Spaanse regering was wel te ver
wachten. Vanuit diplomatiek oog
punt bezien is dit wel het ongunstig
st eogenblik, dat men zich zou kun
nen denken voor onthullingen over
militaire contacten tussen Madrid
en Pretoria. De Spaanse minister
van Buitenlandse Zaken heeft Juist
by de opening van4" de Algemene
Vergadering van de Verenigde Na
ties weer het Spaanse stokpaardje
Gibraltar van stal gehaald en gelijk
tijdig de bekende positie van Ma
drid aangaande het probleem van de
Spaanse Sahara herhaald. Voor haar
de kolonisatie-politiek in belde geval
len (voor Gibraltar liefst zo snel
mogelijk) heeft de Spaanse rege
ring de welwillendheid van de Afri
kaanse staten bitter nodig.
Geheimzinnige onderhandelingen
over Spaans krijgstuig voor Zuid-
Afrlka zijn natuurlijk bepaald niet
de beste manier om een wit voetje
bij de Arabieren en bij de inwoners
van zwart-Afrika te krijgen. Met Gi
braltar is de zaak nog ingewikkel
der. Voor haar aanzien tegenover de
buitenwacht (en tegenover bepaalde
sectoren in het binnenland) blijft de
Spaanse regering grote eisen aan
de V.N. voorleggen. Maar voor prak
tische doeleinden is Madrid bezig de
directe contacten met Londen te
I verbeteren en schijnt men hier al
enige vooruitgang te hebben ge
boekt.
Een overeenkomst tussen Preto
ria en Madrid zou echter een flinke
streep door die rekening kunnen ha
len, want sinds de conservatieven
onder Heath grote politieke risico's
hebben genomen om hun betrekkin
gen met het internationaal-onpopu-
Laire Zuidafrikaanse bewind te ver
beteren, hopen zij natuurlijk op de
economische tegenprestatie in de
vorm van dure orders voor him
scheepsbouwwerven. Om dezelfde re
denen zou ook de zo geprezen vriend
schap tussen Madrid en Parijs wel
eens kunnen lijden als de Fransen
een vette order aan hun neus zien
voorbijgaan.
Pronkstukjes
Geen wonder dus dat de Spaanse
regering er allesbehalve belang bij
heeft haar contacten met Zuid-Afri-
ka aan de grote klok te hangen.
Haar ontkenningen klinken echter
niet overtuigend. Het is wel duide
lijk dat er nog geen contract met
Zuid-Afrika getekend is, maar in
welingelichte kringen zweert men bij
hoog en bij laag dat er, in elk ge
val tot voor weinige dagen, vergaan
de onderhandelingen gevoerd werden
over de bouw van tenminste één
fregat en twee korvetten voor de
Zuidafrikaanse marine.
Het zou hier niet gaan om grote
oorlogsbodems (men spreekt van
2000 ton voor het fregat en 1252 ton
voor de korvetten) maar wel om de
allerlaatste snufjes van de marine
technologie. Eén van de pronkstuk
jes van de Spaanse marine is Juist
het fregat „Marqués de la Ensena-
da" dat onlangs voor het eerst in lan
ge Jaren een goodwill-bezoek aan
Londen bracht en daar bij de Brit
ten zeer bewonderd werd. Ook in de
bouw van korvetten, speciaal uitge
rust voor duikbootbestrijdlng, weten
de Spanjaarden van wanten zoals
zij hebben bewezen met de soort
gelijke eenheden die zij onlangs aan
de Portugese marine hebben gele
verd.
Via Portugal
Trouwens, het zou niemand ver
bazen als de onderhandelingen met
de Spaanse scheepsbouwers gevoerd
werden door Portugese bemiddelaars.
Alle inlichtingen wijzen erop dat de
Zuldafrikanen voorzichtig genoeg
zijn geweest om niet een opvallende
eigen onüerhandelaarsmissie naar
Madrid te sturen. De contacten van
Spanje met Zuid-Afrika liepen ook
al bij voorgaande gelegenheden via
Portugal. En het is veelbetekenend,
dat premier Vorster toen hij in Ju
ni 1970 zyn z.g. „privé-reis" aan ver
scheidene Europese landen bracht,
na Lissabon verreweg het best in
Madrid ontvangen werd.
Generaal Franco verleende hem
een audiëntie, en het is bekend dat
Vorster met Franco, evenals hij
voordien met zijn Portugese collega
Marcelo Caetano had gedaan, voor
al het gevaar besprak van de pene
tratie van de Sowj etrussische vloot
in de Indische Oceaan. Tegenover
Franco heeft Vorster toen ongetwij
feld de noodzaak van versterking der
Zuidafrikaanse marine uitgemeten
om de straegische wateren rond de
Kaap te kunnen bewaken tegen het
communistische gevaar. Dat is een ar
gument waar generaal Franco veel
begrip voor kan opbrengen. En per
slot van rekening is Spanje niet voor
niets een van de allereerste scheeps*
bouwlanden van de wereld..*
