CAPRI
WIL
ALTIJD
MOOISTE
BLIJVEN
Wespen Willy" overleefde 250 steken
AMERIKANEN
KLIMMEN OP
HET RIJWIEL
Voor jet set en tegen dagjesmensen
iG 25 SEPTEMBER WH1
LETDSOH DAGBLAD
PAGINA 15
lllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllltllllllllllllllll
™n4n'co Boniello commu-
wethouder van Capri
beeld van Lenin bij
'êtilla.
- Wie Capri niet het mooiste eiland van de wereld vindt krijgt het aan de
L^iRaffaele di Stefano, sinds een jaar burgemeester, en slager van beroep. ,,Het is
„aa naai een lied van zee en lucht", vertelt Di Stefano lyrisch in de burgemeesters-
otc en u moet vooral vroeg opstaan en het allemaal op uw gemak gaan bekijken
gebeurd is, dan wilt u nooit meer terug naar Holland".
dorp Capri wonen zo'n
letjiid mensen die er ook
an,daan komen, maar
en gaan die in het ge
loren. Di Stefano heeft
lijke opgave op zich ge-
Jen hij zijn tegenstander
|an van de andere helft
;en-democraten uit het
^Jsterszadel gewipt had.
Ie speeltuin der rijken en
Ji er ook nog de eigen
dagen kwam Jacqueli-
;^dy met haar kinderen de
rui inenvaren op de „Chris-
tweede echtgenoot Onas-
ano, die juist die
chi ie slagerij in het stadhuis
^jmen, zag hoe Jacqueline
toestromende volk bijna
uli pletterd en hoe ze onder
icht van de opdringende
bJ i werd verblind. ..In zo'n
jp ik in", vertelt hij. In
•Kennedy stortte hij zich
Umberto 1, die door
et „de piazzetta" wordt
bj I en die door het ge-
rcA lis aan één zijde wordt
,_,Zo gaat dat niet men-
i, p" Di Stafano uit. ..alle
in nebben bij ons gelijke
im rustig van het mooiste
de wereld te genieten,
een beetje opzij en laat
Kennedy door". Op deze
week de menigte uiteen,
il! ffale, die niet onder de
ichijnt te zijn van zijn
Tenslotte heeft Capri
l ingrijker gasten geher-
maar met Keizer Tibe-
ieginnen, die door de be-
onver ander lijk „Timber io"
van Tiber io wordt ge-
In vanaf het balcon van
a®icipio" het stadhuis
t Stefano de eenvoudige
^nstulpen van heel wat be-
'in aanwijzen. Van Greta
it Sophia Loren, van Edda
n 1 lussolini's oudste dochter)
denvol ministers, admi-
ngers. schrijvers en dich-
W intertoerisme
I r vijftig Jaar was Capri
voor het wintertouris-
lumenten en villa's herin-
lar aan. Er is het monu-
Lenin, die hier een tijd
woonde, net als zijn landgenoot
en schrijver Maxim Gorki. Le-
nins's monument staat niet zonder
opzettelijke boosaardigheid aan de
top van de „Via Krupp", een
wandelpad met haarspeldbochten
dat van de zee naar de villa van
de Duitse kanonnenkoning leidt
Hier speelden zich die dingen af.
die de Amerikaanse auteur Wil
liam Manchester uit zijn boek
over de Krupp's op rechterlijk be
vel moest schrappen En dan was
er natuurlijk de onuitroeibare
Zweedse sociëty-dokter Axel
Muenthe. wiens geest over het ei
land blijft waren en over wie na
zijn dood aardiger gesproken
wordt dan er voor.
Burgemeester Di Stafano heeft zo
zijn mening over de toestand van
het ogenblik. Vroeger bezochten
ongeveer honderd mensen per dag
de beroemde blauwe grot (en dat
was al te veel), nu zijn het er
drieduizend tot vierduizend per
dag. Hij zegt: „Vroeger bleven de
mensen maanden, nu nog maar
weken en de meesten niet meer
dan een dag. Ze komen 's morgens
en worden naar Anacapri en de
grot gesleurd, dan zitten ze hier
aan de haven en dan gaan ze
weer. Deze mensen hebben van
Capri niets gezien. Het mooiste ei
land van de wereld is niet „voor
de rijken". Het is voor intelligente
toeristen, het is voor mensen die
begrijpen waar de schoonheid van
Capri ligt en die bloemen in de
„tuinen van Austustus" niet uit
rukken en kapot maken. Als we
accommodatie gaan scheppen voor
de groepen en de horden, dan
wordt Capri precies gelijk aan ie
der ander stukje aard. Nee. het
moet alleen disponibel zijn voor
de ernstige, eerlijke toerist, en dat
hoeven beslist niet alleen de rij
ken te zijn. maar ook bijvoorbeeld
de arbeiders uit de fabrieken".
Historische slag
Burgemeester Di Stefano.
De zorg om Capri het mooiste ei
land van de wereld te laten blij
ven heeft nu tot een in Italië on
gekende actie geleid. Voor het
eerst zal aan een ongebreidelde
bouwer één van de miljoenen
bouwondernemers die het land
volproppen met monsterlijke flats
tegen woekerprijzen een halt
worden toegeroepen. De histori
sche slag is gestreden rond een
optrekje op het dak van het hotel
„Regina Christina" in Capri. Het
optrekje was duidelijk het begin
van een nieuwe etage. En de bouw
was zoals gebruikelijk be
gonnen zonder de noodzakelijke
vergunningen af te wachten. Het
hotel behoort aan de vorige bur
gemeester, de leider van de chris
ten-democratische fractie die zich
tegen slager Di Stafano keerde. Di
Stefano heeft de bouw van de
etage verboden. Een familievete?
Helemaal niet, zegt Di Stefano. ik
wil de beste burgemeester worden
die het eiland ooit had. Ik zal
doof en stom zijn voor alle gekon
kel. Ik heb de verkiezingen ge
wonnen met de belofte het eiland
mooi te houden. Die belofte los ik
in. Ons kapitaal is ons eiland
zoals het is, niet een toeristenplek
als zovele anderen. Daarom gaat
de bouw aan het hotel „Regina
Christina" niet door Op de „piaz
zetta", luidt ferm de klok van de
San Stefano. De „intelligente toe
risten" kunnen gerust zijn.
Op Capri, dat tot de mooiste
speelgoederen van het kapitalisme
zou moeten behoren, wonen 1200
communisten en ze staan onder
leiding van de 47-jarige Teodorico
Boniello, een gastvrije grappenma
ker met heel slimme ogen. Als
Dagjesmensen bij de haven
van Capri.
Boniello na de oorlog door de
Russen uit Duitse krijgsgevangen
schap wordt bevrijd gaat hij tot
het communisme over. Op zijn ei
land begint hij met tien aanhan
gers. Nu zijn er drie communisten
in de gemeenteraad en zelf is hij
wethouder voor toerisme.
Tedodorico is een „type". Van Na-
politaanse gestalte klein, zwart,
beweeglijk gaat hij door de
straatjes van Capri als een min
zame heerser. Voor iedereen heeft
hij een handbeweging, een woord,
een kwinkslag. Mannen komen op
hem af om hem dingen te vragen.
Het zijn kwesties die hij in het
voorbijlopen met hen weet af te
handelen. Teodorico heeft grote
oratorische begaafdheden, die wel
iswaar bij verkiezinsgtoespraken
in pure demagogie uitlopen, maar
hij pakt er het publiek mee dat
hij nodig heeft en hij krijgt de
lachers steeds op zijn hand.
Ook bij Teodorico thuis is het
voortdurend lachen en gieren ge
blazen. Eén van beide dochters.
Elisa geheten, studeert in Napels,
maar ze is thuis met vakantie. Ze
is maoïste geworden, net als haar
moeder, de „compagna" Maria.
Ook de vrienden van het huis, die
zin onoverzichtelijke volgorde in en
uit lopen, zijn veelal maoïsten.
Het is het grote problem dat veel
Door
Rudolph Bakker
vooral Jongere communisten in
Italië de laatste tijd bezighoudt
De officiële communistische partij
'de PCIi probeert tot hoge prijs
in de regering te komen, de „pu
risten" zien in de daaraan verbon
den concessies een verraad aan
het „internationale communisme",
wat dit dan ook moge zijn. Maar
mamma Maria en dochter Elisa
maken er geen al te groot pro
bleem van. Pappa Boniello wordt
van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat geplaagd met zijn „conserva
tieve" PCI en zijn bloedeigen fa
milie noemt hem spottend „socia
list", dat is zoiets als een lauw af
treksel.
Communisme op het door het ka
pitalisme gevormde Capri is een
belangwekkende zaak. Eerst heeft
„kameraad" Boniello gezorgd voor
een monument ter herinnering
aan Lenin. Het staat op een
plaats die even onder de villa ligt
waar Lenin eens woonde. Niemand
minder dan Manzu is de maker
van het monument, dat dan ook
door de bevolking beslist niet
mooi gevonden wordt. Boniello be
woog hemel, aarde en zelfs het
Kremlin om het monument er te
krijgen en hij had tenslotte suc
ces. Als beloning is hij nu dik be
vriend met de Russische ambassa
deur in Rome.
Maar nu waar het om gaat: ter
wijl het monument staat op de
plaats waar de eens door de Duit
se kanonnenmagnaat Krupp aan
gelegde particuliere weg van de
„kapitalisten-villa" zijn steile af
daling naar zee begint en men
zou verwachten dat de communis
ten van Capri aan deze coïnciden
tie gedacht zouden hebben toen ze
de plaats voor het monument be
paalden, blijkt uit de bekentenis
van Boniello in eigen persoon dat
het werkelijk alleen maar ging om
een herinnering aan Lenins ver
blijf in de bewuste villa. Dat is
één van de verwarringwekkende
voorbeelden van het Italiaanse
communismede roem van eigen
bodem gaat boven de „klassen
strijd".
Nieuwe generatie
Mamma Maria Boniello is een
keer in Moskou geweest. Ze vertelt
ervan terwijl pappa Teodorico de
pizza's uit de belendende pizzeria
binnen draagt, tegelijk met de
verse gekookte mosselen en witte
en rode wijn van het eiland. Ka
meraad Maria is er weliswaar erg
trots op dat ze zo ver over de
grenzen is geweest, maar ze heeft
er geen goed woord voor over dat
ze in een restaurant in Moskou
een uur op haar wijn moest wach
ten en dat er toen nog geen kur-
ketrekker bleek te zijn. Maria
praat zoals een trompet klinkt: ze
lacht, gebaart en oreert. Teodorico
stapt er tussendoor, de gasten lig
gen slap. Maria doet voor hoe de
Russische kurk tenslotte werd ver
wijderd. namelijk door je vinger
er op te zetten en hard door te
drukken. Ze doet het tien keer
voor en begint steeds harder te
lachen. Tenslotte blijft haar vin
ger bijna in de fles vast zitten.
Dochter Elisa zit op een buffetje
en kijkt met een soort naar bin
nen gekeerde wijsgerigheid toe. Ze
vertegenwoordigt een nieuwe gene
ratie en ze is beslist de eerste in
haar familie die heeft kunnen
studeren. Ze is als veel Italiaanse
studenten: open. eerlijk, een rust
uitstralende persoonlijkheid die
weet wat zij wil.
De communisten zijn op Capri op
drie na opportunisten, zo wordt
me verteld. Zo zijn er elfhonderd-
zevenennegentig bewoners van Ca
pri die uit persoonlijke rancune of
teleurstelling op de PCI hebben
gestemd. Begin daar maar eens
een revolutie mee.
Boniello is een volle neef van de
christen-democratische burgemees
ter Raffaëlo di Stefano. de dorps
slager. die zo rijk is dat men hem
op het eiland „de tweede Banco di
Napoli" noemt. Di Stafano wil het
eiland voor de ..happy few" van
ingewijden behouden. Teodorico en
zijn mannen willen de toerist be
vrijden van het keurslijf dat hen
door de toeristenindustrie wordt
opgelegd. Ze zien het toerisme ook
als een schijnwelvaart, die drie
maanden van het jaar veel geld
inbrengt, maar de bevolking de
rest van het jaar in bijna-werk-
loosheid achterlaat.
Geen alternatief
Een alternatief is er niet en dat
weet burgemeester Di Stefano ook.
De visserij is uitgestorven een
enkele oude visserman zit als reli
kwie aan de kade tussen de drom
men toeristen in korte broeken en
bloemetjesjurken. De wijn wordt
niet meer geëxporteerd. En de
kleine industrieën waarnaar men
zoekt, zoals schoenen- en kleding
industrie, willen voor de lange
wintermaanden maar moeilijk
overeind komen.
Een paar dagen na mijn bezoek
aan Capri ontmoet ik Teodorico
in Rome. Als ik afscheid van hem
neem, zeg ik jaloers te zijn dat
hij naar Capri terug gaat. Hij
zegt dat daarvoor geen reden is.
„Wie er woont ziet pas de waar
heid", beweert hij somber. Toch
vindt ook Teodorico zijn eiland
het mooiste eiland van de wereld.
En dat is het ook, voor wie er
geen schoenmaker, kleermaker of
communist hoeft te zijn.
WASHINGTON De minister
van Transport van het meest ge
motoriseerde land ter wereld voer
de onlangs een pleidooi voor wat
hij de „ouderwetse" fiets noemde.
Minister John Volpe deed dat niet
alleen om tegemoet te komen aan
de door auto's veroorzaakte toene
mende luchtvervuiling, ook niet
alleen om het spitsuur-verkeer te
ontlasten, maar omdat Amerika
bezig is de fiets weer te ontdek
ken als een snel, gemakkelijk en
ontspannend middel van vervoer.
Er zijn, naar een laatste schat
ting, een 60 miljoen Amerikanen
die zijn gaan fietsen.
Fietsen en Amerikanen hebben
nooit bij elkaar gehoord, omdat de
Verenigde Staten vermoedelijk het
Door
Mr. H. L. Leffelaar
enige land is dat de fiets nooit
gekend heeft als algemeen middel
van vervoer. Want in de tijd dat
Jong en oud in Nederland van het
openbare vervoer per rijtuig over
stapte naar het privé-transport
per rijwiel, bracht Henry Ford de
eerste A-modellen binnen het be
reik van de meeste Amerikanen.
De fiets, dat was in de ogen van
de Amerikanen, ook nu nog, een
van die typische dingen die het
armere Europa erop nahield.
In de Verenigde Staten werd het
gebruik van fietsen door volwasse
nen gezien als de eigenzinnigheid
van excentrieken. Welke op carrè-
re beluste werknemer van IBM. of
van excentrieken. Welke op carrlè-
in zijn hoofd halen per fiets naar
zijn kantoor te gaan? Dat kon
maar één gevolg hebben: ver
traagde promotie.
Fietsen werd aan kinderen overge
laten. Dat had ook tot gevolg dat
geen enkele Amerikaanse stad het
systeem van speciale rijwielpaden
kent. dat in veel steden het fiet
sen op straat zelfs verboden is. en
dat in andere er alleen op het
trottoir gefietst mag worden
Er zijn andere redenen waarom
de fiets in Amerika het nooit ver
heeft gebracht. De afstanden zijn
vaak te groot. In het zuiden was
het te warm. In het westen te
heuvelachtig. In het noorden was
het te koud en was er te veel
sneeuw. Maar belangrijker dan
deze factoren was het feit dat de
auto er eerder was. Bij de aanleg
van de steden werd dan ook geen
rekening gehouden met de fiets.
In Amerika is de wielersport ook
nooit in de mode geweest en de
Tour de France wordt door Ame
rikanen nog steeds gezien als een
curiositeit, waartoe alleen infan
tiele masochisten zich voelen aan
getrokken.
Maar nu 60 miljoen Amerikanen
in ieder geval statistisch fietsen
en de verkoop van fietsen in en
kele Jaren gestegen is van een 350
miljoen gulden tot een verwachte
anderhalf miljard gulden dit Jaar.
spreekt men van een rage. En
wanneer er met een rage geld is
te verdienen (zoals met de hoela-
hoep destijds, en met de „frisbees"
nu de platte werpschijven van
plastic), dan spreekt ook de meest
conservatieve Amerikaanse fabri
kant niet meer van „infantiele
masochisten", of van „excentrie
ken". Integendeel, dan worden alle
public relations-registers openge
trokken om de lof van de fiets te
zingen.
Zelfs de automobiel-industrie
heeft reden tot afgunst, want de
cijfers wijzen uit dat er meer
fietsen dan auto's worden ver
kocht. En van dat aantal wordt 60
procent gekocht door en voor vol
wassenen (toch nog altijd een 185
gulden per fiets). Omdat de Ame
rikaanse industrie zich nooit heeft
toegelegd op het maken van fiet-
Verkeer op de George Was-
hington-brug in Neio York: geen
fietspaden.
sen. behalve voor kinderen, is het
niet te verwonderen dat een kwart
van de fietsen voor volwassenen
afkomstig is uit het buitenland
Dat alles heeft de vroede vaderen
van Amerika's grote steden ge
dwongen om maatregelen te tref
fen In Washington worden nu
fietsenrekken geïnstalleerd bij veel
van de federale gebouwen. Zelfs
bij de constructie van de nieuwe
ondergrondse in de hoofdstad
wordt rekening gehouden met fo
rensen die per fiets naar de me
tro-stations komen en daar him
fietsen willen achterlaten om per
trein door te reizen naar de bin
nenstad
In de staat Oregon wordt al ge
sproken over een speciale rijwiel
belasting die een vier miljoen gul
den moet opleveren om de fietsers
in het verkeer het recht op een
eigen verkeersbaan te geven in
San Francisco zijn speciale bus
sen die passagiers met hun
bussen die passagiers met hun
fietsen over de baai vervoeren en
in andere steden worden soortge
lijke maatregelen getroffen. New
York. voorlopig nog als experi
ment. ging ertoe over om de
drukke winkelstraat Fifth Avenue
enige tijd geleden gedurende een
dag alleen open te stellen voor
voetgangers en fietsers en het was
een groot succes.
Niettemin zal het nog wel even
duren voordat de Amerikaan ge
wend is aan het idee dat de fiets
sjieker is dan een auto, of op zijn
minst geen symbool van excentri
citeit. Want fietsen is voor velen
hier nog steeds een sport, een
grap. een lollige manier om een
uitstapje te maken. Een een tele-
ivsie-commentator waarschuwde
onlangs nog tegen zulke fiets-ge-
varen als kou vatten in slecht
weer. oververmoeidheid voor oude
ren. reparatie-problemen, wanneer
er geen rijwielherstellers in de
buurt zijn. „Maar", moest hij toe
geven, „deze rage is niet van tij
delijke aard. Die blijft".
ngstcomplex voor bijen en wespen. Méér heeft de nu
jarige Willy Hemelrijk uit de Amsterdamse Platostraat
rgehouden van het afschuwelijke avontuur dat zij on
een jaar geleden beleefde en dat menselijk gesproken
«d had moeten zijn.
ouderlijke huis met uit-
de boom waaraan zij zat
den toen een zwerm we
spen zich op haar lichaam
:eekt een lach door op
»ie meisjesgezichtje. Dat
aden bleef doordat haar
enige was dat ze kon be-
ild schuddend sloeg ze met
:e blonde haren de wespen
Willy", zoals ze sinds vorig
augustus wordt genoemd,
kl goed dat ze geluk heeft
het ziekenhuis telden
Iers meer dan 250 steken
Willy nu: „üt Is een heel raar ge
voel als ik bedenk dat ik eigenlijk
dood had moeten zijn. De dokters
in het ziekenhuis begrepen zelf niet
dat ik ben blijven leven. Ik heb in
de krant gelezen over imkers die al
van één steek doodgingen, ik heb er
meer dan 250 overleefd". In de
medische wereld wordt aangenomen
dat vijftig steken dodelijk zijn. Wil
ly had dus vijf keer dood moeten
zijn. Maar ze staat ons springlevend
te woord.
Doodsbang
Willy: ,,Ze zeiden tegen mijn moe
der dat het maar beter was dat ik
naar de psychiater ging. Je kon
nooit weten.dachten ze. Belache
lijk natuurlijk, het enige is dat ik
nu doodsbang ben voor een wesp.
Als ik er een in de tuin zie, al is
het bij wijze van spreken op een
kilometer afstand, dan ga ik op de
loop, dan vlucht ik het huis binnen.
Maar voor de rest heb ik nergens
last van, ik ben het hele gebeurde
vergeten".
„In het begin wel, nu niet meer.
Waarom zou ik?"
Ze vindt het niet „naar" om nog
eens te vertellen welk gruwelijk
voorval haar is overkomen. Willy:
„We waren op het grasveldje hier
vlakbij aan het spelen, Indiaantje.
Ik werd geheel uit vrije wil vastge-
vonden aan een boom en zou later
bevrijd worden. Ineens gilde een
Jongen dat hij door een wesp was
gestoken. Hij liep huilend weg.
Even later werd een meisje gesto
ken. En toen was plotseling die hele
zwerm er. Iedereen vluchtte weg.
behalve Liesbeth".
Liesbeth is het jongere zusje van
Willy. Zij probeerde Willy, die vast
gebonden zat met de riem van Da
vie. de Ierse setter van de familie
Hemelrijk, te bevrijden. Ze moest
haar poging staken toen ze zelf
door de zwerm werd aangevallen.
De wespen staken haar voorname
lijk in het achterhoofd.
Liesbeth die er ook bij is komen
zitten vult aan: „Ik rende naar
huis en waarschuwde moeder".
Mevrouw Hemelrijk maakte de gesp
los waarmee de honderiem om
het lichaam van Willy vast zat.
„Toen ik bij Willy kwam, stonden er
zeker tien mensen te kijken, maar
ze deden niks. De dachten dat Wil
ly comedie speelde. Gek hé, want
het kind schreeuwde uit alle macht
om hulp".
Onder de omstanders waren buren
die Willy heel goed kenden.
Mevrouw Hemelrijk: „Ze hebben
later hun verontschuldigingen
aangeboden, ze zeiden dat ze het óf
niet geloofden dat er iets ver
schrikkelijks gebeurde, óf dat ze
aan de grond vastgenageld ston
den".
Onderweg naar huis scheurde me
vrouw Hemelrijk de kleren van
Willy's lijf. „We hebben ze de vol
gende ochtend teruggevonden, een
spijkerbroek en een dun bloesje, er
zaten nog tientallen wespen in".
Er was er nog een die zich het lot
van Willy onmiddellijk aantrok:
Davie de hond. Zijn tot mislukken
gedoemde reddingspoging leverde
hem wespensteken op in z'n bek.
Willy: „Later hebben ze me verteld
dat hij er ook heel erg aan toe is
geweest, hij 6prong tegen het pla
fond, de mond is de gevoeligste
plek. daar kunnen een paar steken
al dodelijk zijn".
In het Lucasziekenhuis kreeg Willy
onmiddellijk een infuus. Mevrouw
Hemelrijk: „De portier zei ons dat
ze met Willy op het hoogste niveau
bezig waren". Pas later begreep ik
wat dat betekende: er was geen
dokter die wist hoe Willy kon wor
den gered. Ze hebben met het Rijks
instituut voor de Volksgezondheid
in Utrecht gebeld om te vragen wat
ze moesten doen. maar daar wisten
ze het óók niet".
Weinig hoop
Toen Willy's vader na een half uur
wilde weten hoe het met zijn doch
ter was, zeiden artsen: „Er is wei
nig hoop, wij vrezen het ergste".
Achteraf is gebleken dat door snelle
toediening van anthlstaminica en
corticosteroïden in combinatie met
een anti-shock behandeling het le
ven van Willy is gered. Een paarde-
middel dat de heftige reacties van
het weefsel afzwakte. De enorme do
sis gif in het lichaam van Willy
had echter normaal gesproken do
delijk moeten zijn. Hoe het moge
lijk is dat Willy is blijven leven, is
daarom ook nu nog een raadsel.
Echt tegengif voor bi je- en wespen-
steken moet nog worden uitgevon
den. Vast staat alleen dat bij vol
doende steken hartverlamming of
ademhalingsstilstand kan optreden
als gevolg van directe aantasting
van het centrale zenuwstelsel.
Steken is de mond zijn het gevaar
lijkst. Bij steken op minder gevoeli
ge plaatsen is het aan te raden om
'net wondje onmiddellijk uit te zui
gen en er wat ammoniak of slga-
rettenas met sputum op te doen.
Een wesp kan zo vaak steken als
hij wil, de bij verliest daarentegen
haar van weerhaken voorziene an
gel en is dan ten dode opgeschre
ven.
Willy Hemelrijk, derde klas gymna
sium. kan u er alles over vertellen.
Ze noemen haar niet voor nieta
„Wespen Willy".
