ingervlugge man
^erdringt vrouw
an eerste plaats
PÜWISE©T
.BURGSE STUDENTE DOET ONDERZOEK NAAR WINKELDIEFSTALLEN £)e warme bakkers
Acties tegen
verkiezingen
^djecho-Slowakije
binden strijd aan
met tandbederf
WINKELPAND
HERENKAPSALON
SHELL WIL
MAGNESIUM
PRODUCEREN
PENSDAG 15 september 1971
LEIDSCR DAGBLAD
PAGINA 13
(TILBURG Winkeldiefstallen zijn niet langer een min
neer incidenteel voorkomende vorm van misdaad. Het
|bleem van de winkeldieven begint grote vormen aan te
inen die door de warenhuizen als een kwaal wordt om-
ven.
tar niet alleen de warenhuizen
zo over. Liesbeth van
1, de Tilburgse studente die zich
t verdiept in t probleem van de
rvluggen, noemt de diefstallen
grootwinkelbedrijven een
die met het stijgen van de
lart erger vormen aanneemt.
Tegenstrijdig
lijkt tegenstrijdig, aan de ene
stijgt de welvaart (alhoewel
welvaart m'et de huidige econo-
■che problemen ook een vraagte-
I verdient) en aan de andere
I komen diefstallen uit winkels
1 de haverklap voor. In Amerika
Het CBS noteerde de volgen-
cijfers over winkeldiefstallen,
betreft uitsluitend zaken die
kennis van de politie werden
ebracht.
D19552235
1960 4297
1965 7996
1966 8373
1967 8348
1968 10319
1969 10938
1970 11562.
In 1970 waren er 10347 he
md geworden verdachten die
erden onderverdeeld in de vol-
jnde leeftijdsgroepn:
lannen ouder dan 18 jaar
ïgens jonger dan 18 jaar
es Jonger dan 18 jaar
voc|rouwen ouder dan 18 jaar
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
BREESTRAATI08O-II2 LEIDEN
Uag De aanstaande parle-
W3 ltsverkiezingen in Tsjecho Slo-
iREI dreigen in een krachtmeting
tón partijleider Hoesak en de be-
i „fff0® te ontaarden. Door het hele
circuleren pamfletten, waar
de verzetsbeweging de mensen
«pt om de verkiezingen te sabo-
ripn. Ze worden aangeraden om of
Is te blijven of alle kandidaten op
stembriefje te schrappen. Theo-
J&h bestaat er in Tsjecho Slo-
loia [jje geen stemplicht, maar wie nie
1 s-^doet moet op represailles reke-
Men heeft wel het recht om de
Hen van niet welgevallige kandi-
fff!l ïn te schrappen, maar dat recht
1 tot nu toe al even theoretisch.
parlementsverkiezingen had-
al in 1968 moeten worden gehou-
Jumaar zi-)n teen in verband met
Russische invasie uitgesteld. Pas
niim drie Jaar later, gelooft Hoe
de Interne situatie voldoende on-
controle te hebben. De verkiezin-
ztjn bedoeld als sluitstuk van de
lenaamde „normalisering" in Tsje-
ierapSlowakiJe. In Juni van dit Jaar
iden de beide kamers van het par-
tónt een nieuwe kieswet aangeno-
171* n, die noodzakelijk was geworden
de federalisering van Tsjechië
lowakije in oktober 1968.
'tijleider Hoesak heeft het
weekeinde een plenai-
vergadering van het Centrale
ïlté aangekondigd. Men verwacht
die vrijdag plaats heeft en dat
die gelegenheid de preciese da-
voor de verkiezingen bekend
't gemaakt. De houding van
ttf 'bevolking ;s er een van ijzige af-
iits ijzing. De ondergrondse actie om,
ilntf jf kandidaten te laten doorstrepen,
«een voor de betrokkenen een,
Iwel risicoloze vorm van protest
'tónt, zou daarom volgens waar
iers wel eens een eclatant suc-
kunnen worden.
0
hei
„Dat is", zegtf Liesbeth van Thiel,
„niet zo verwonderlijk. De mensen
stellen hogere eisen. Wat vroeger
als luxe werd omschreven zijn van
daag zaken geworden die niemand
meer kan missen. Dat stelt hoge ei
sen aan de portemonnee, want men
wil mee doen. Men wil naar Spanje
op vakantie, een auto is geen ding
meer voor de happy few. een boot,
dure hobby's, een tweede huis en
auto zijn zaken die meer en meer
voorkomen.
Mentaliteit
Men kan stellen dat met het klim
men van de welvaart de behoeften
groter worden. Daar komt bij dat
er een normverschuiving in de
mentaliteit waarneembaar is. Vroe
ger was diefstal een zaak waar een
fatsoenlijk mens zich niet mee op
hield. Maar vandaag denkt men
daar heel anders over. Het gaat be
ter van de stad als van het dorp
zegt men. anders gezegd, het is niet
zo verschrikkelijk als je iets weg
neemt bij een grote zaak. Die kun
nen het best lijden".
En dat, vindt Liesbeth van Thiel
werkt de grote stijging van diefstal
len natuurlijk in de hand.
Bij een gesprek over winkeldieven
wil het woord kleptomanie nog al
eens vallen. Maar kleptomanen, al
hoewel ze er natuurlijk zijn, vor
men een te verwaarlozen factor. De
Belg Moyson beeft kort geleden in
vier Brusselse warenhuizen een on
derzoek ingesteld en kwam tót de
ontdekking dat van de 800 winkel
dieven slechts vijf kleptomanie kon
worden verweten.
Mannen
Liesbeth van Thiel deed een opval
lende ontdekking tijdens haar on-
oek. Tot voor kort, zeg twee
jaar geleden, was de vrouw boven
de achttien de grote boosdoener.
Steevast voerde zij de lijst aan en
bleven de mannen duidelijk achter
waar het winkeldiefstal betrof. Dat
lijkt in tegenspraak met de CBS-
cijfers. Het CBS bezit uitstekende cij
fers van bij 1e politie aangebrachte
winkeldiefstallen. Het werkelijke
aantal delicten ligt veel en veel ho
ger, maar lang niet iedere diefstal
Liesbeth van Thiel-van Boven, de
26-jarige dochter van mr. P. van
Boven, voorzitter van de christe
lijke werkgeversorganisatie, stu
deert rechten aan de Economi
sche Hogeschool van Tilburg. Als
vrije studierichting heeft zij
strafrecht, criminilogie, psycho
logie en forensische pschiatrie
gekozen. Ze heeft een schriptie
over winkeldiefstallen gemaakt.
Het vele materiaal dat zij over
dit onderwerp verzamelde komt
ten dele uit de vele literatuur
dat over dit onderwerp is ver
schenen. Anderzijds heeft zij
veel gegevens in de praktijk
verzamelt bij grootwinkelbedrij
ven enzovoort.
Samen met haar man en haar
negen maanden oude dochtertje
vertrekt zij na het beëindigen
van haar studie op 31 augustus
naar de Philipijnen, waar haar
man in het kader van de ont
wikkelingshulp drie jaar voor de
UNO gaat werken.
AMSTERDAM De tandartsen, de zwaar overwerkte kiezen
trekkers, krijgen hulp in hun strijd tegen het tandbederf; de
rotte kies van onze welvaarsstaat zou je kunnen zeggen. Dat de
warme bakkers, want zij zijn het die „de wolf" een halt willen
toeroepen, niet alleen gedreven worden door idealistische mo
tieven moet duidelijk zijn.
Wij eten, naar de smaak van
e broodbakkers, te weinig van
hun in de nachtelijke uren gefa-
j briekte produkten. Door deze hulp
aan de tandartsen, hopen zij, krij
gen we weer trek in het geef ons
heden ons dagelijks brood. Want
daar is het maar slecht mee ge
steld, vindt de voorzitter van de
Federatie van Bakkerspatroons Ver
enigingen de heer Theodorus Koop
man.
Minder trek
„Het Is een feit", zegt warme bakker
Koopman, „dat de Nederlander van
jaar tot jaar minder trek krijgt in
het brood. Ieder jaar daalt de ver
koop. Dat we door deze actie meer
hopen te verkopen pikken we graag
mee, maar het is niet het hoofd
doel."
wordt aangegeven. Verschillende
bedrijven bekijken iedere diefstal
apart. Ernstige gevallen, recidivisten
gaan onverwijld door naar de poli
tie. In bepaalde gevallen regelt de
betreffende zaak de diefstal zelf.
Volgens Liesbeth van Thiel is er
maar één bedrijf dat iedere diefstal
naar de politie verwijst. Uitzonde
ringen maakt men niet.
Liesbeth van Thiel: „Dat het aantal
veel hoger is dan de CBS-cijfers
voorgeven is een duidelijke zaak.
Daar komt nog bij dat niet iedere
winkeldief gegrepen wordt. Peyster
(de huidige hoofdcommissaris van
Den Haag) zegt dat 50% van het
aantal gegrepen wordt. Maar daar
zetten de meeste deskundigen zich
tegen af. Waarschijnlijker lijkt het
dat één op de tien winkeldieven ge
grepen wordt.
Die verschuiving (vrouwen zijn in
de minderheid geraakt) is een ver
klaarbare zaak. In 1969 is het begon
nen. In Amsterdam waren b.v. in
dat jaar 381 mannen tegenover 262
Vrouwen betrokken bij diefstal uit
winkels.
Liesbeth van Thiel: „De mannen
zijn sinds 1969 erg geëmancipeerd
dat wil zeggen dat veel meer man
nen kopen in winkels. Vroeger was
de man een Jan Hen als hij de
prijs van een pond gehakt wist. Te>
baan hebben. De man wil dan za
terdags nog wel eens prijsbewust
door de winkels scharrelen.
Schuld
De Tilburgse studente vindt wel dat
de warenhuizen een hoop schuld
hebben aan deze diefstallen, zij zijn
de bevorderderende factor.
„Ik ben het eens met met de psy
choloog' mr. dr. Havermans die zegt
dat de verleider (het warenhuis)
schuld heeft, zij zijn de uitloksels.
Dat die warenhuizen, lees directies,
ook gestraft zouden moeten worden,
vind ik een beetje ver gaan. Onze hele
maatschappij is nu eenmaal inge
steld op die vrije vorm van verkoop
Liesbeth van Thiel-Van Boven
nauwelijks verdacht op diefstal. Dat
zou gewoon in het opleidingspakket
dienen te worden opgenomen. Bij
de Hema heeft men een tijdlang
premies gegeven aan de verkoopster
die een winkeldief betrapte. Toen
de premies werden afgeschaft nam
het aantal diefstallen weer met
sprongen toe.
Prijzen lager
Wat gaat er gebeuren? Amsterdam
zal ove(r een maand een geheel
nieuwe broodsoort kunnen kopen.
Brood gemaakt van hele tarwe- en
roggekorrels, brood waar „alles" nog
in zit.
Neurotischer
Een jaar of acht geleden
Duitse tandarts in Beieren met een
proef begonnen, waarvan hij dacht
dat het een gunstige uitwerking zou
hebben op de gebitten van zijn
„proefdieren" een aantal kinderen.
Nu, na acht jaar stevig doorbijten
in volkorenbrood, is gebleken dat
het tandbederf bij deze kinderen
nagenoeg nihil is. De Amsterdamse
tandarts G. J. Baerents hoorde van
de proef ging naar Beieren en, te
rug in Amsterdam, nam hij contact
op met de warme bakkers.
.Ongeveer twintig procent van ons
Het vervelende met dit soort mis
drijf is dat het in iedere laag van
de bevolking voorkomt. Op iedere I volk bestaat uit kinderen. Voor hen
leeftijd, alhoewel er wel duidelijke i hebben we speciaal dit brood ge-
pieken zijn aan te wijzen. Je hebt I maakt. We mikken, op die twintig
Het is onzin om die mensen te j in feite om de tien laar een „moei- i procent, voor de rest heeft het geen
pakken voor iets waar wij om vra- I Ujke leeftijd". Het begint bij de zin. Die lopen toch al met een
gen. Aan de andere kant geloof ik kinderen, een kwestie van graag kunstgebit. We willen de ouders
wel dat de warenhuizen maatrege- willen hebben. Op zich is dat niet doen beseffen hoe belangrijk goede
len zouden moeten worden opgelegd. alarmerend. Dan krijg je de tiener- j voeding is. niet alleen voor de tan-
Ik denk aan preventieve zaken als j leeftijd. Meisjes stelen in 95 van de den. Hoe was het vroeger? Toen
waarschuwingsborden, tv-circuits. i honderd gevallen cosmetica. Vrou-
Het aantal diefstallen bij C A wen rond de vijfendertig komen,
is sinds de invoering van de camera- j zegt men, in de moeilijke huwe-
detective met de helft vermindert, lijksjaren, hetgeen een aanleiding
vroeger werd twee procent van d j schijnt te zijn om te gaan stelen,
te verkopen goederen gestolen, nu is Dan krijg je de menopauze, waarin
dat nog „maar" één procent. Er j de vrouw zich verlaten voelt en
wordt volgens mij veel te weinig overbodig en ter compensatie gaat
gedaan aan voorlichting. Het pu- stelen,
bliek weet amper wat een winkel- j
genwoordig doen erg veel mannen I dief staat te wachten als hij zijn „Het vervelende tenslotte is dat de
de inkopen die vroeger typisch handen niet thuis kan houden. Als prijzen een stuk lager plm. 15 pet.
vrouwenwerk waren. Ook de recla- I iedereen op de hoogte zou zijn van I zouden kunnen zijn als er helemaal
me is daarop afgestemd. Deze gang de ellendige nasleep zou het aantal niets gestolen werd. En dat is voor
van zaken wordt natuurlijk ook be- diefstallen wel snel verminderen, j degene die niet stoelt een weinig
vordert doordat veel Vrouwen een I Ook het verkooppersoneel is niet of I opbeurende gedachte.
zag je 's morgens de mannen met
een grote trommel achterop de flets
naar hun werk gaan. In die trom
mel zaten tien, twaalf of veertien
boterhammen, al naar gelang de
zwaarte van het werk. Tandbederf
kwam, door de sobere voeding, niet
zo massaal voor als vandaag. En
hoe is het nu? vader heeft 's mor
gens geen tijd om te eten. Met de
kinderen is het al net zo.
Vlug, vlug een bord pap. misschien,
maar meer ook niet. Op het werk
komit hij wel wat tegen, of onder
weg. En wat nemen ze dan? Een
vette zak patat of een piepklein
MET SPOED GEVRAAGD
KANTINEBEHEERDER
op bouwwerken.
Overname inventaris vereist.
Zonder contanten onnodig te reflecteren.
Inlichtingen: Jacques Urlusplantsoen 434, 6e etage.,
Leiden. Na 8 uur 's avonds.
Wij zoeken op korte termijn een
MEDEWERKER
ROEKHOUDING
1825 jaar.
Een ervaren kracht die in het bezit is van Prak
tijkdiploma Boekhouden of hier nog voor stu
deert wacht een fijne, zelfstandige taak waarbij
nauwgezetheid een eerste vereiste is.
BELANGSTELLING?
Een goed salaris, een
maand extra als va
kantietoeslag en een
maand extra als tan
tième plus reiskos
tenvergoeding liggen
binnen bereik wan
neer u nu belt (toe
stel 22) of even
schrijft aan
Notaris A. D. H. HEENK
TE HAZERSWOUDE
deelt mede, dat zijn kantoor vanaf 20 dezer is
gevestigd aan de
Rijndijk 276
(nabij de Koudekerkse brug).
De telefoonnummers blijven 0171422012476.
I.v.m. de verhuizing vrijdag 17 sept. a.s. gesloten.
Te huur aangeboden
centrum stad.
Plm. 35 m2. met opslag
ruimte.
TELEFOON 25225
In pacht aangeboden
Brieven aan het bureau van
dit blad onder no. 32261
Voor
al
uw
drukwerk
TABELLEN
FORMULIEREN
FAMILIEDRUKWERK
HANDELSDRUKWERK
PERIODIEKEN
STATEN
VRAAG VRIJBLIJVEND OFFERTE
Handelsdrukkerij Lugdunum
van de Leidsch Dagblad n.v.
Witte 9ingel 1 - Leiden - Telefoon 25041, toestel 33
PEUGEOT 204
break (diesel) 1969. Kleur wit. Een uitstekende
wagen met veel bagageruimte.
AUTOMOBIELBEDRIJF
Rijnland N.V.
VIJF MEILAAN 7
Wij hebben een plaats vakant voor een
administratief medewerkster
(17—22 jaar).
Afwisselend werk waarbij een mulo-diploma en
kennis van typen wel gewenst is.
Schriftelijke of mondelinge (van 1718 uur) sollicitaties
worden tegemoet gezien door:
AUTOBEDRIJF
DEVILEE-REIZEVOORT N.V.
Levendaal 71-79 - Tel. 01710—40441*
FORD 17M 1700S
1970. 4-deurs. Kleur donkerblauw. Een héél mooie
auto, voor een leuke prijs.
AUTOMOBIELBEDRIJF
VIJF MEILAAN 7
Rijnland N.V.
LEIDEN -
broodje met een ons ham. Daar
komt bij dat er weinig zwaar werk
is overgebleven. Men werkt korter
en minder hard.
Volkoren
Maar het werk is wel veel neuroti
scher geworden. We werken met
zijn allen ook korter en hebben
minder tijd, hoe* vreemd dat ook
klinkt. De welvaart werkt ook ande
re eetgewoonten in de hand. En al
die zaken samen is een ideale basis
voor het tandbederf dat graag en
razendsnel om zich heen grijpt."
„We hebben al een proef op kleine
schaal genomen in een paar win
kels. Sinds een maand of drie ver
kopen wij daar het volkorenbrood.
De klanten die het kopen zyn voor
namelijk de hippe vogels, die Jon
gens van de macrobiologische voe
ding. Die hebben door wat het
brood betekent. Maar ik verwacht
dat straks, na de officiële start en
de reclamecampagne, de klanten
kring veel groter zal worden.
Eigenlijk is het niets nieuws. Vroe
ger maakten de bakkers dit brood
ook al. Maar toen kreeg Je de
broodfabrieken. Het produkt moest
langer vers blijven, het meel kwam
van grote fabrieken. De kiemen en
zemelen verdwenen uit het brood.
Vet werd toegevoegd om het brood
langer vers te laten blijven.
Het volkoren brood is veel smakelij
ker, alleen blijft het niet zo'n tijd
vers. Maar wat geeft dat? Alle bak
kers bakken zes dagen per week. Je
kunt iedere dag vers halen. Het
brood dat over een maand in heel
Amsterdam te koop zal zijn, wordt
iets duurder. Het gaat ongeveer
ƒ1.30 per brood van 800 gram kos
ten. Hetzelfde produkt in reform
huizen kost dertig tot veertig cent
meer. Wanneer het in Amsterdam
aanslaat, willen wij proberen het
Verder in Nederland te verbreiden.
Koopman: „Hét is niet zo dat al
léén het nieuwe brood het tandbe
derf tegenhoudt, denkt u dat niet.
U zult ons ook niet horen zeggen
„Eet ons brood en zeg de tandarts
vaarwel". Zeker niet. Het is een
combinatie die het succes kan be
werkstelligen. Fruit inplaats van
snoep, noten in plaats van een ijsje
en ons brood inplaats van een zak
patat.
Film
Op 1 september zal de Amsterdamse
tandarts G. J. Baerents voor de 200
hoofdstedelijke warme bakkers een
film laten zien. waarin wordt aan
getoond hoe het eten van echt vol
korenbrood het tandbederf bij Jonge
kinderen kan tegengaan c.q. ver
minderen. Al Jaren terug is de tand
arts met het onderzoek begonnen.
Volgens hem, en daarin staat hij
niet alleen, is het voor de mens on
gezond om het voedsel te denature
ren. Wij eten, door de vele mecha
nische behandelingen die het meel
ondergaat, brood waar weinig in zit.
Het is met de tarwe en roggekorrel
net als met de aardappel. Vlak on
der en in de schil zitten de meest
waardevolle stoffen.
Behalve dat volkorenbrood goed
voor het kiezenwerk heeft het
ook voor de rest van het lichaam
zijn nut. Het brood, waarvan de
naam nog angstvallig geheim wordt
gehouden, zal vlugger oud zijn dan
de conventionele soorten. Daar
staat tegenover dat het smakelijker
en gezonder is.
DEN HAAG (ANP) De winning
en produktie van magnesium van de
Koninklijke Shell in noord-Neder
land kan leiden tot doorbreking van
de monopolie-positie, die DOW in de
Verenigde Staten inneemt, zo con
cludeert de Chemische Courant,
mede op basis van een gesprek met
lr. G. J. A. Wessels. directeur van
Shell delfstoffen Nederland N.V.
Magnesium wordt in de Westerse
wereld in hoofdzaak geproduceerd
door DOW en Norsk Hydro. Door
zijn marktpositie in de Verenigde
Staten heeft DOW de prUs in de rest
van de wereld kunnen bepalen, zo
zegt de Chemische Courant. Magne
sium is tot dusver niet op grote
schaal gebruikt door de relatief hoge
prijs en het beperkte aantal produ
centen. Een prijsverlaging, die Shell
zeker zal bevorderen, kan lelden tot
een aanmerkelijk groter gebruik van
dit metaal, zo luidt de analyse van
de Chemische Courant.
Het nu nog kostbare metaal wordt
thans gebruikt voor auto's (de motor
van een Volkswagen bevat 22kh mag
nesium), schrijfmachines, grasmaai-
machines en als toevoeging in alumi
nium en gietijzer. De grootste groei
is volgens Shell-directeur Wessels te
verwachten in de auto-industrie.
