Buitengewone roman van Boll
Uw Leidsch Dagblad
Waardevolle adviezen
voor a.s. reisseizoen
mee op vakantie
Gevelstenen spreken...
CHJO WIL OOK
SAMENGAAN VAN
JONGERENGROEPEN
Woubruggeheeft
nieuwe voorzitter
Kritiek op
computer
opleiding
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1971
LEIDSCH DAGBLAD
BONN Het verschijnen van „een nieuwe Böll" is in de
Westduitse boekenwereld een sensatie. De tweede oplage van
50.000 werd al voorbereid voordat de eerste op 30 juli officieel
voor verkoop was vrijgegeven. „Gruppenbild mit Dame", pre
cies 400 bladzijden dik, zal aleen lezers boeien, die bereid zijn
met groot geduld een reeks van uitputtende recherches en per
soonlijke beschouwingen van de schrijver te volgen.
Daarom zou een bescheiden lezers
kring voor de hand liggen. Alle
dag- en weekbladen kondigen ech
ter de nieuwe roman in grote ad
vertenties aan, in de grote steden
kijkt de auteur van 5.000 aanplak
zuilen op het voetvolk neer en 200
boekwinkels hebben een speciale
Heinrich Böll-etalage ingericht. Zo
wordt in de Bondsrepubliek een
nieuwe bestseller „gemaakt".
Voor de hand ligt bovendien de eer.
die de in West-Duitsland vrijwel
boven kritiek verheven auteur wordt
bewezen in de culturele rubrieken
van dag- en weekbladen. Zijn meest
omvangrijke roman, waar Böll bijna
anderhalf Jaar intensief aan heeft
gewerkt (nadat hij over de hoofd
persoon, de „heldin", naar eigen
zeggen al een Jaar of 15 had nage
dacht) is naar aller mening ook de
belangrijkste. Heinrich Böll zou, na
bijna zes Jaar zwijgen, nadrukkelij
ker dan ooit tevoren zijn kandida
tuur voor de Nobelprijs voor littera
tuur hebben gesteld.
Niveau
Zonder twijfel is „Gruppenbild mit
Dame" een buitengewoon boek. De
plaats van de ik-figuur uit vorige
boeken is hier ingenomen door de
„Verf" (der Verfasser is de schrij
ver). De schrijver betrekt als het
ware de lezer bij zijn onderzoekin
gen, die nodig zijn geweest om zich
een volledig beeld te vormen van
een hem boeiende vrouw ip een
grote Duitse stad (nabijheid van
Nederlandstalige plaatsen onder
streept de voor de hand liggende
veronderstelling, dat het om zijn
woonplaats Keulen gaat).
De vrouw. Leni Pfeiffer .zou ook al
een zekere rol hebben gespeeld in
vorige romans van Heinrich Böll.
De uitgever kondigt zijn werk trou
wens aan als „een som van zijn
voorafgegane scheppingen". Hetzelf
de doet de recensent van de
„Frankfurter Allgemeine Zeitung",
naar wiens oordeel de roman „het
totale voorafgaande werk weer op
neemt en op een hoger niveau tilt".
Wie niet tot dat niveau van West
duitse fijnproevers behoort, zal
echter in „Gruppenbild mit Dame"
de Böll van „De Clown" en „Het
Biljart" minder gemakkelijk her
kennen. En wat de oorlogsherinne
ringen betreft, die bij Böll in vroe
gere boeken zo'n grote rol speelden,
stelde de criticus van de Süddeut-
sche Zeitung terecht vast, dat Böll's
herinneringsvermogen, vooral als
het om details gaat blijkbaar groter
wordt naarmate de afstand tot de
oorlogsjaren toeneemt.
Details
Het gaat in dit boek voor een be
langrijk deel om de details. De
„Verf" vormt, door gesprekken met
tal van contact-personen, wier per
soonlijke leven daarbij ook dikwijls
tot in details wordt beschreven, het
beeld van zijn „dame", Leni. Een
geheel realistische persoon is ze
niet, omdat Leni Pfeiffer ongeveer
alles heeft beleefd, wat een Duitse
vrouw van omstreeks de vijftig kan
hebben beleefd: eens het „meest
Duitse meisje van school" (door een
rassenkundige commissie met zorg
gekozen), nauwelijks 20 jaar oud al
oorlogsweduwe, moeder van een
kind, dat door een Russische krijgs
gevangene is verwekt, na de oorlog
symphatiserend met de communis
ten en nu, levend van het te kleine
pensioen als oorlogsweduwe, voor
haar naaste omgeving de „commu-
nistenhoer" op wie onlustgevoelens
kunnen worden afgereageerd en die
men eigenlijk het liefst zou willen
vergassen.
Om Leni Pfeiffer te kunnen be
grijpen ze zal voor de lezer ten
slotte veel op een madonna gaan
lijken voert de schrijver in bin
nen- en buitenland recherches uit.
Er zijn gesprekken in het klooster,
met Leni's vrienden en vriendinnen,
met contactpersonen, die haar ou
ders kenden en met de onderoffi
cier, met wie ze ooit eens een paar
dagen getrouwd is geweest en wiens
naam ze dus draagt. Die gesprekken
zijn stuk voor stuk onmisbaar in de
schijndocumentatie, die Böll ver
gaart.
In zekere zin is „Gruppenbild- mit
Dame" een, in de huidige tijd uit
de mode geraakte hier en daar
mystieke liefdesroman, waarin de
54-jTige schrijver zelf een „ver
liefd" zijn op de heldin niet kan
verbergen. Het is een door en door
droevig liefdesverhaal. Dat ligt aan
Leni's lot in de Hitlertijd en nu
in 1971 (Böll pretendeert een zo
grote actualiteit, dat hij zelfs meldt
enige vertraging te hebben opgelo
pen vanwege de wedstrijd Clay-
Frazier) aan de nog altijd aan
trekkelijke, maar ongenaakbaar ge
worden Leni zelf. Vooral echter ligt
het aan haar omgeving.
In die omgeving (van 1971 of van
vroeger) maakt de schrijver en in
diens kielzog de praktisch bij zijn
journalistieke werk betrokken lezer
kennis met nonnen, arbeiders, kerk
hofverzorgers, bouwondernemers,
makelaars, industrieëlen en zelfs
Turkse gastarbeiders. Hun verkla
ringen en de schildering van hun
levens leveren de entourage bij de
geschiedenis van Leni Pfeiffer, gebo
ren Gruyten, de „groepsfoto met
dame". Ze leveren bovendien een
boeiend beeld van een tijdperk in
de Duitse geschiedenis dat vermoe
delijk niet eerder zo namelijk
uitgaande van het lot van een
vrouw is geschetst.
(Heinrich Böll „Gruppenbild mit
Dame" uitgegeven bij Kiepen-
heuer und Witsch, Keulen).
WIM TIMMERS
Nieuwe Uitgaven
Steeds vroeger valt de datum
waarop men zich bij reisbureau of
vereniging opgeeft voor het volgende
vakantieseizoen. Het kan dus zeker,
geen kwaad bijtijds de aandacht te
vestigen op enkele nieuwe gidsen, die
kunnen helpen bij het maken van
een keuze of bij de noodzakelijke
voorbereiding. Bij de Utrechtse uit
geverij Ons Huis verschenen een aar
dig boekje (115 bladzijden, veel fo
to's prijs f 10,- over Finland.
Auteur F. den Houter begint te
recht met tegen te spreken, dat
Finland een kille uithoek van de we
reld zou zijn, want in de zomer is
het „levenselixer voor de toerist hoe
verwend ook", een land be
woond door vriendelijke gastvrije
mensen, die zich, ondanks Sowjet-
russische druk, vrij hebben kunnen
houden van overheersing door het
Kremlin. Finland is dus géén satel
liet van Moskou en ligt niet achter
het ijzeren gordijn. Eigenlijk is de
titel niet helemaal in overeenstem
ming met de inhoud van het boek
je, want de schrijver besteedt bijzon
der veel aandacht aan het noordelijk
deel van Finland: Lapland, waarover
veel informatie wordt gegeven. Wat
meer inlichting over de grotere be
volkingscentra had bepaald geen
ADVERTENTIE
UW Leidsch Dagblad wil gaarne mee met vafcantle als O wilt helpen, door
gebruik te maken van net hieronder afgedrukte vakantlelormuller,
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ona In te zenden,
ons niet op te bellen voor opzending of inhouding van de krant. Tele
fonische opdrachten kunnen wij niet
Als brief verzenden frankeren met 25 ct.
Ons HUISADRES te:
WfJ hebben een Maand
Postabonnement
Ons VAKANTIE-ADRES is:
doorhalen «rat niet van toepassing te.
S.v.p. ln olokletters.
(By tijdelijke Inhouding, bovenstaand vakantie-adres niet Invullen, maar
wel datum le en laatste dag van inhouding).
OPZENDEN/INHOUDENdoorhalen wat niet verlangd wordt.
laatste dag
Duidelijke opdrachten voorkomen teleurstelling.
Kosten van opzending/inhouding.
Voor Nederland, België en Luxemburg f 1,25 per vakantieperiode. De overige
Europese landen uitsluitend per luchtpost. Kosten f 0,60 per dag.
Voor tijdelijk tn te houden kranten wordt btj restitutie van net te veel
betaalde abonnementsgeld 10,50 ln mindering gebracht voor administratie
kosten.
kwaad gekimd, al wordt de „witte
stad" Helsinki wel wat uitvoeriger
behandeld. Als „introductie" is Den
Houters boekje interessant, maar wie
gedetailleerde reisinformatie wenst
zal zich daarnaast toch tot andere
bronnen moeten wenden.
Overzichtelijk zijn de uitsteken
de reisgidsjes van Kosmos (Kos
mos. Amsterdam-Antwerpen)W. D.
Laarhuis geeft in twee afzonderlijke
boekjes van resp. 80 en 65 bladzij
den (prijs slechts f 3,75) een goede
indruk van Normandië en Bretagne
en van de Kastelen aan de Loire,
waardoor men over deze interessan
te toeristische gebieden inééns is in
gelicht. Kaartjes en tal van foto's
helpende lezer nog verder op weg.
Wie zo'n gidsje heeft doorgewerkt
heeft daarmee een „blauwdruk" van
wat hij in die gebieden kan bewon
deren.
Hetzelfde geldt voor J. G Stolte's
Kosmos-gidsje over Dordogne en
Auvergne (ongeveer honderd bladzij
den. zelfde prijs). Van de hand van
T. H. Oostenbrug verscheen een
voortzetting van het deeltje Harz en
Sauerland; Harz en Weserbergland.
Het is verbluffend wat hier in kort
bestek aan informatie wordt geboden.
Else Madeion Hooykaas behandelde,
ln dezelfde geest New York: zonder
omhaal veel voorlichting in kort be
stek. Een nieuwe serie van Kosmos
isRaadopreis, waarin drie deel
tjes verschenen: Veilig de weg op
(samengesteld door Veilig Verkeer -
Nederland), Koken onderweg, door
C. P. Veenhof, en Spelletjes op reis,
door Thea Wamelink. Drie prachti
ge boekjes (per stuk f4,75), waaraan
vooral de rondreizende automobilist,
die van het ene kampeerterrein naar
het andere trekt, enorm veel plezier
kan beleven. Wie voor het komende
seizoen buitenlandse kampeerplannen
heeft en zijn kinderen meeneemt,
dient deze boekjes beslist aan te
schaffen. De vreugde van deze vorm
van reizen zal, na lezing van dit
drietal boekjes met de vele voortref
felijke adviezen een veelvoud zijn
van vroeger!
In dezelfde serie (Raad op reis)
verschenen voorts twee boekjes on
der de verzameltitel „Routesnaar
de zon :DeeltJe 1 behandelt Frank
rijk en Spanje, deeltje 2 Zwitserland
en Italië. Het zijn typische autogids
jes, waarin naast de directe toe
gangswegen naar de aangeduide va-
kan tiegebl eden één of meer paral
routes beschreven worden, die
minder druk zijn. Een uitstekende
gedachte van de uitgever, want men
kan, mits men zich van tevoren
met name door deze boekjes ter
dege op de hoogte stelt, véél veiliger
door véél mooiere landschappen en
langs véél interessanter plaatsen het
gestelde doel bereiken. Ook van deze
boekjes geldt, dat ze in beknopte
vorm waardevolle vingerwijzingen,
geven.
exemplaren in
meetelt, benadert het aantal ge
velstenen in Nederland de tweedui
zend. Mr. Jacob van Lennep en Jan
ter Gouw hebben zo'n honderd Jaar
geleden in een driedelig werk al de
aandacht gevestigd op deze cultuur
schat. H. W. Alings schreef in het
bijzonder over de gevelstenen in
Amsterdam en zo zijn er nog wel
eens plaatselijke publikaties ver
schenen. Thans heeft J. R. Schilt-
Meijer bij Uitgeverij Minerva in
Amsterdam-West een forse paper
back doen verschijnen onder de aar
dige titel: De gevelstenen
spreken (voor de ouderen)
een duidelijke toespeling op het
vooroorlogse boek over de Egypti
sche pyramiden: De stenen spre
ken!). De auteur heeft er niet naar
gestreefd een strikt-wetenschappe
lijke benadering te geven: zijn doel
met dit werk (prijs f 14.50) is vooral
geweest de belangstelling te wekken
voor het verschijnsel van de gevel
steen op zichzelf en op de verschei
denheid van onderwerpen op die ste
nen. Hij beperkt zich dan ook tot een
uitgebreide inleiding, waarin behal
ve aan Van Lennep en Ter Gouw
ook aandacht wordt besteed aan de
Nijmegenaar H. D. J. van Schevi-
chaven, die, onder het pseudoniem
Jacob Larwood, in de vorige eeuw
een over de gehele wereld bekend
boek schreef: "The history of sign
boards", dat geheel ten onrechte
door velen van Engelse oorsprong
wordt geacht. Hoe dit zij, Schilt-
meijer wijdt de helft van zijn boek
aan deze en dergelijke historische
gegevens over de belangstelling voor
de gevelstenen, waarna de rest van
het werk bestaat uit een zeer inte
ressante serie foto's van voorbeel
den uit een groot aantal Nederland
se steden. Ook Leidens gevelstenen-
bezit blijft daarin niet onvermeld.
Er zijn drie stenen afgebeeld, die
ingemetseld zijn in de buitenmuur
van de Lakenhal en verder zijn er
uitst xende foto's van de stenen in
de gevels van Oude Singel 242, Oude
Vest 239 (een serie van drie), Zonne
veldstraat 16 en Oude Vest hoek Ma
re (D is inde Oude Poort, 1615).
Uit Leiderdorp is er dan de wapen
steen "Van Lelyveld" in de geve)
van de schuur van de firma Ben-
nink. Niet alleen het noorden van
gevelstenen,
It er enige
in dit boek
veertien zijn afgebeeld. Ook Vlaan
deren Is niet vergeten: 24 afbeeldin-
A1 bij al een zeer belangwek
kende uitgave, die prikkelt tot aan
dacht voor die verrukkelijke oude
gevelversieringen waaraan velen
helaas voorbijgaan. Moge dit boek
in sterke mate bijdragen tot verle
vendiging van de interesse voor 's
lands kostelijk bezit aan gevelste-
UltgeveriJ Minerva (Overtoom
480) treft intussen voorbereidingen
voor een "reprint" van het driedelig
werk van Van Lennep en Ter Gouw.
REEKS VAN
ONTSLAGEN:
134 MAN
BREDA/MEPPEL De ongeveer
175 Belgische werknemers van de
haardenfabriek ETNA in Breda, die
vorige week donderdag in staking
gingen omdat zij het niet
waren met de lonen, zijn vandaag
weer aan het werk gegaan.
De Belgen waren gisteren ontsla
gen omdat zij niet waren ingegaai
op het verzoek van de directie het
werk te hervatten. De ETNA-directie
had de mogelijkheid open gelaten
weer in dienst te treden als zij
bepaalde looneisen wilden inwilligen
In de Belgische plaats Turnhout be
sloten de Belgen gisteravond weer
aan het werk te gaan.
Minder aantrekkelijk is de positie
van 64 werknemers van de confec-
tie-industrie Rademaker in Meppei
De fabriek gaat binnenkort sluiten
omdat er niet voldoende geld is
de schuldeisers af te betalen,
wórdt geprobeerd om voor de werk
nemers een andere baan te krijgen.
Een reorganisatie bij de confectie
fabriek Konersmann N.V. in Amster
dam heeft tot gevolg dat er zeventig
man aan de dijk worden gezet. Met
de vakbonden, die in het overleg
ren betrokken, is overeenstemming
bereikt over de voorwaarden waar
op dit ontslag kan gebeuren.
Vragen over
verhoging
melkprijs
DEN HAAG Het socialistisch
kamerlid mevrouw Brautigam heeft
maandag schriftelijke vragen gesteld
het voornemen om de melkprijs
per 6 september aanstaande te
hogen met drie cent per liter en twee
cent per halve liter verpakking. Zij
vraagt, of deze verhoging in over
stemming is met de mededeling
premier Biesheuvel in de regerings
verklaring, „dat het georganiseerde
bedrijfsleven bereid is gebleken zijn
verantwoordelijkheid in het ka
der van de inflatie-bestrijding
te dragen".
Mevrouw Brautigam vraagt, of het
produktschap zuivel bij dit besluit tot
prijsverhoging is ingeschakeld en wil
weten, of de regering deze „bepaald
niet geringe prijsverhoging" zonder
meer zal laten passeren dan
wel voornemens is om maatregelen
te nemen. Het kamerlid wijst er op,
dat de voorgenomen verhoging zou
kunnen leiden tot olievlekwer
king naar andere bedrijfstak
ken. alsmede tot pogingen om cao's
open te breken. Tenslotte dringt zij
aan op een spoedige beantwoording
van deze vragen.
DEN HAAG De landelijke be
stuursraad (hoofdbestuur) van de
CH-jongerenorganisatie (CHJO) wil
komen tot de vorming van een fe
deratie van Jonge christen-democra
ten. Op zaterdag 4 september zal de
algemene vergadering van de CHJO
zich hierover moeten uitspreken.
Het voorstel is neergelegd in een
gisteren verschenen rapport over de
CHJO en de nabije toekomst, geti
teld „Profiel van een christen-demo
cratische volkspartij". Het rapport,
werd opgesteld door een commissie
onder leiding van de vroegere Jon
geren-voorzitter Jac. Huysen.
Wanneer de algemene vergadering
met het plan instemt en de Jonge
ren-organisaties van de KVP en AR-
partij ook positief reageren, zou de
federatie dit najaar reeds tot stand
moeten komen, meent de commissie.
In het rapport staat, dat de Arjos
„hier misschien nog moeite mee
zal hebben, maar de KVPJG en de
CHJO zeker niet". De federatie zal
zich meer dan de afzonderlijke Jon
gerenorganisaties tot op heden moe
ten bezighouden met de specifieke
belangenbehartiging van de jonge
mensen, aldus het rapport.
Daarin wordt gewezen op de
noodzaak tot samenwerking met
anderen, zoals de werkende jongeren,
studenten en dienstplichtigen, even
als op de participatie in allerlei ac
tiegroepen. „De politieke Jongeren
organisaties kunnen juist zorgen
voor integratie van hun opvattingen
in de politieke partijen", aldus de no
ta.
In het rapport wordt de federatie
een overgangsfase voor maxi
maal twee jaar genoemd. Daarna zou
een fusie van de drie jongeren-or
ganisaties moeten volgen. De commis
sie hoopt, dat na die twee jaar de
door de CHJO gewenste eenwording
van ARP, KVP en CHU een feit is.
Over de totstandkoming van één
partij zegt de commissie, dat een fu
sie zonder meer funest zou zijn. „Er
moet iets wezenlijks nieuws ont
staan", aldus het rapport, waarin ge
steld wordt dat een werkelijk nieuwe
Beroepingswerk
HERV. KERK
Beroepen te Katwijk aan Zee J-
Catsburg te Sint-Maartensdijk. Aan
genomen naar Wilp H. Faber te
Aardenburg.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Nieuwerkerk (Zee
land) en te Veen G. Schipaanboord
te Rotterdam, te Boskoop A.
Vergunst te Rotterdam.
VRIJ EVANG. GEMEENTEN
Er is een einde gekomen aan de
impasse in het bestuur van de Wou-
brugse voetbalverenniging. Op de
drukbezochte jaarvergadering namen
voor het eerst ook damesleden deel
aan de belangrijke verkiezingen.
Waarnemend voorzitter G. van
den Dool memoreerde ondermeer het
bijzonder geslaagde jubileum, waarbij
zowel de jubileum- als jeugdcommis
sie bergen werk hadden verzet, spe
ciaal bij alle toernooien. Ondanks
alle bestuursverwikkelingen blijkt de
vereniging nog heel gezond te zijn,
gezien het steeds in aantal toene
mende elftallen.
Hierna las secretars N. de Bruin
;n brief voor van de heer J. N. Los,
waarin deze aan de hand van negen
punten zijn beweegredenen naar
voren bracht, die hem ertoe hadden
aangezet, als coördinator-voorzitter
te moeten bedanken. Hierin werd
ondermeer geageerd tegen het te
groot aantal bestuursleden, een
slechte onderlinge taakverdeling,
enz. Bestuurslid A. Vrolijk gaf als
commentaar, dat men vrijwel alle
grieven als bestuur niet kon aan
vaarden.
Uit het jaaroverzicht van de se
cretaris bleek, dat het ledental thans
210 bedraagt. Hoogtepunt uit het af
gelopen jaar: Kampioenschap van
de A-junioren, dieptepunt: degrada
tie van het eerste elftal uit de 4-de
klas KNVB.
Hierna werd de heer G. van den
Dool zonder meer als bestuurslid
herkozen. Aangezien de heer Los niet
van de hem geboden gelegenheid ge
bruik wenste te maken, zijn inge
zonden brief van verder commentaar
te voorzien en hij toch door enkele
leden voor de functie van voorzitter
was voorgedragen, kreeg de door het
bestuur voorgedragen heer L. F.
Noordergraef het woord.
Deze wees erop, dat hij een tegen
kandidaat kon appreciëren, dan was
er althans voor de leden een keus
te maken. Doch hij zou het betreu
ren, als met deze belangrijke en
moeilijke functie zou worden gema
nipuleerd. Voorts pleitte hij voor een
zo groot mogelijke openheid.
Nadat de leden zich in de pauze
over beide kandidaten hadden kun
nen laten informeren, volgde stem
ming. Uitslag: Noordergraaf 33. Los
27, zodat de eerste als voorzitter di
rect de hamer kon overnemen. Hier
na werd nog gestemd voor drie an
dere vacatures in het bestuur. Ge
kozen werden: R. van Egmond, H.
Haak en A. Wolvers.
Defensief judo
wordt verboden
LUDWIGSHAFEN De interna
tionale judofederatie, in congres bij-
in Ludwigshafen, waar van 2 tot
4 september de wereldkampioen
schappen worden gehouden, heeft
besloten op te treden tegen te de
fensief vechtende judoka's. Met in
gang van 1 januari 1972 zal het mo
gelijk zijn om een judoka die geen
enkele maal in het offensief gaat te
straffen met een „chui" (officieuze
waarschuwing) of een „keikoku" (of
ficiële waarschuwing).
Wereldtitel voor
Nederlandse
hockey-dames?
AUCKLAND Het eerste offi
ciële wereldkampioenschap voor da
mes lykt ten gunste van Nederland
uit te vallen, na het doelpuntloze ge-
lilke spel tegen West-Duitsland. Met
een doelgemiddelde van 42 wordt
de ranglijst nu door Nederland aan
gevoerd. Nederland, dat is uitge
speeld kan nu nog door Engeland
worden ingehaald de Engelsen
speelden met 11 gelijk tegen
Australië wanneer de Engelse da
mes in hun laatste wedstrijd tegen
West-Duitsland tot winst zullen ko
men. Maar dan ls nog een Engelse
toernooizege twijfelachtig, omdat het
doelgemiddelde van Nederland veel
beter.
Nederland had tegen West-Duits
land overigens een grote veldmeer-
derheid maar de Duitse doelverde-
digster Christel Behr verdedigde haar
doel schitterend.
Stand:
1. Nederland
1. Australië
3. Engelaaid
4. Duitsland
3 12 0 4
3 1113
2 0 2 0 2
2 0 111
christen-democratische volkspartij
een gezonde en geloofwaardige pijler
kan zijn van een vooruitstre
vend meerderheidsbeleid.
UTRECHT Particuliere compu
teropleidingsinstituten verzuimen
wellicht met opzet de cursisten in
te llohten over de toekomst van het
computervak. Dit heeft prof. A. J.
van 't Klooster, buitengewoon hoog
leraar in de administratieve organi
satie en automatische informatiever
werking aan de rijksuniversiteit in
Groningen, gezegd in een interview
met "St. Eloy", het blad van de ge
lijknamige katholieke metaalbond.
Prof. Van 't Klooster is ook direo-
teur van het Nederlands opleidings
instituut voor Informatica ln Am
sterdam, dat indertijd is opgericht
op Initiatief van het ministerie van
Economische Zaken en van compu
ter producerende en computerge-
bruikende ondernemingen.
De hoogleraar zegt onder meer,
dat een applicatie-programmeur en
anderen die geen vergaande oplei
ding hebben gevolgd, moeten beden
ken dat hun huidige functie hele
maal geen perspectief biedt. De re
latief eenvoudige handelingen die
zij uitvoeren, zullen in de toekomst
door de computer zelf worden over
genomen. Degenen die zich in het
vak willen handhaven, zullen dus
verder moeten 6tuderen. Maar. aldus
prof. Van 't Klooster, de vraag blijft
altijd of zij dat wel kunnen. Dat is
volgens hem ook een van de redenen
waarom sommige bedrijven aan de
programmeur meer eisen stellen
dan direct nodig is.
Prof. Van 't Klooster meent ook,
dat de cursisten beter niet te oud
kunnen zijn. Volgens hem moeten
bij mensen van onder de dertig al
vraagtekens worden gezet. Hij ge
looft, dat er in het computervak een
soort beroepswerkloosheid zal gaan
ontstaan.
De opleidingen van de particulie
re instituten zijn volgens prof. Van
't Klooster niet in alle gevallen
slecht. "Maar", aldus de hoogleraar
"het winstprincipe blijft bij deze in
stituten voorop staan". Hij heeft er
geen bezwaar tegen dat ze bestaan,
zolang ze meehelpen aan de verbre
ding van het onderwijs. Wel vindt hij
dat dit soort opleidingen eigenlijk
deel zouden moeten gaan uitmaken
van het "reguliere" onderwijs, zoals
dat ook gaat gebeuren met de infor-
matica-opleidingen aan de techni
sche hogescholen in Eindhoven en
Enschede.
Over gevangenen
Kritisch
Indonesisch
geluid over
Schmelzer
DJAKARTA Het uitdrukkelijke
verlangen van de Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken Nor-
bert Schmelzer om over de kwestie
van de politieke gevangenen in In
donesië te spreken is zonder rellen
verlopen, omdat het land Koningin
Juliana en haar gemaal liever een
hartelijk welkom wil bereiden". Dit
schrijft de Engelstalige Jndonesian
Observer" vandaag in een hoofdar
tikel.
Het blad constateert, dat de tafe
relen in Bogor en Bandoeng tijdens
de eerste korte rondreis van de vor
stin het beste kunnen worden be
schreven als eerste indrukwekkende
en spontane welkom, dat ooit aan 'n
staatsgast werd bereid.
Schmelzer, aldus het blad, was
natuurlijk de eerste buitenlandse
vertegenwoordiger die de kwestie of
ficieel en in het openbaar aan de or
de stelde.
„Voor zijn aankomst in Djakarta
had Schmelzer in Nederland ver
klaard, dat de kwestie een van de te
bespreken onderwerpen met zijn
Indonesische ambtgenoot Adam Ma-
lik) zou zijn. Afgezien daarvan had
den Malik noch enige andere Indo
nesische functionaris daar bezwa
ren tegen geuit.
Zodoende kon Schmelzer datgene
doen wat hij in eigen land had be
loofd.
„Of de verklaringen die hij van
Malik heeft ontvangen het publiek
in Nederland zullen bevredigen moet
nog afgewacht worden. Hierbij moet
aangetekend worden, dat de Neder
landse minister van Buitenlandse
Zaken zelf niet heeft willen spre
ken over de verklaringen van Malik"
aldus het blad.
Het hoofdartikel van 't blad kwam
terwijl de procureur-generaal be
kend maakte, dat de regering in sep
tember zou beginnen met het ver
schepen van gezinsleden van ge
vangenen, die op het afgelegen ei
land Boeroe zitten. De gezinsleden
zullen daar met hun mannen kun
nen leven.
