Verkiezing Zuid-Vietnam
in feite een tragicomedie
Ookvooru:C.Y
SPANNING IN URUGUAY NEEMT
TOE
Geen pottenkijkers
Beroepingswerk
SC Dimplex
WATSON
DOODDE
SHARON TATE
GOED DAT ER POLITIE IS..?
Grensoorlog tussen
Oeganda en Tanzanie
j Acties van guerrillastrijders en rechtse tegenacties
Zuidkoreaanse
minister treedt
af na uitbraak
van gevangenen
MOORDENAAR
EMERITUS
PREDIKANT
REKENT
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
SAIGON (AP) Het Amerikaanse opperbevel in Zuid-
Vietnam heeft al het militair personeel opdracht gegeven
van de straten van Saigon te blijven, omdat in verband met
de verkiezingen voor het Zuidvietnamese Lagerhuis, op
29 augustus, politieke onrust en mogelijke terreuraanslagen
verwacht worden. Het Amerikaanse commando heeft ook
het hoofdpostkantoor gesloten en de algemene veiligheids
maatregelen verscherpt.
Zuid-Vietnam is maandag in een crisistoestand geraakt
door de weigering van vice-president Ky zich kandidaat te
stellen voor de presidentsverkiezingen van 3 oktober, waar
door president Thieu als enige in de strijd is gebleven.
Van verschillende zijden worden demonstraties verwacht:
van verminkte veteranen, studenten en militante boeddhisten.
De verscherpte veiligheidstoestand is volgens de woord
voerder van het Amerikaanse commando, majoor Robert
O'Brien, ingegeven door de wens niet betrokken te raken
in de binnenlandse politiek. Ook bestaat er volgens hem
kans op opleving van de terreur. In het verleden is het vaak
voorgekomen dat demonstraties tegen de regering-Thieu
ontaardden in anti-Amerikaanse betogingen, aangezien Thieu
gesteund wordt door de Amerikaanse regering.
De commandant van het militaire district Saigon, luite-
nant-genraal Ngoejen Van-minh, heeft extra-politie in
Saigon bijeengebracht om demonstraties en gewelddaden te
voorkomen. Volgens O'Brien houdt de afgekondigde veilig
heidsmaatregel een verhoogde staat van paraatheid in. Mili
tair personeel mag alleen dienstreizen ondernemen in dienst
voertuigen en dient het Vietnamees openbaar vervoer te ver
mijden.
Niettemin werden de verkiezingen
van 1967 aanvaard als een succes
A voor de Westerse democratie. De
Amerikaanse regering nodigde zelfs
- ivaarnemers van 'n aantal landen uit
(waaronder Nederland) om op kos-
A ten van Washington te getuigen, dat
I de verkiezingen op volstrekt vrije,
"open manier hadden plaatsgevonden
In 1971 kan Washington wel iets
beters gebruiken dan pottenkijkers
I in Saigon.
WASHINGTON (GPD) Vier jaar geleden, in 1967, werden
in Zuid-Vietnam voor het eerst nationale verkiezingen gehou
den. In de campagne, die er aan vooraf ging, was al duidelijk
geworden dat generaal Ngoejen Van-thieu, die toen nominaal
staatshoofd was, en maarschalk Ngoejen Cao-ky, die toen pre
mier was, het gebruikelijke toonbeeld van eenheid waren. Ze
gingen zelden samen de politieke hort op en gaven er de voor
keur aan onafhankelijk van elkaar het land af te reizen. Ze
wonnen de verkiezingen met een ruime meerderheid, nadat
hun opponenten waren uitgeschakeld.
se kringen wordt geuit op de duide
lijke inmenging van Washington
door middel van ambassadeur Bunker
in de verkiezingen, omdat deze in
menging zou aantonen dat Amerika
weer eens zijn politieke handen niet
thuis kan houden, gaat dan ook voor
bij aan de essentie van het Zuidviet
namese drama. En die essentie is
dat Zuid-Vietnam een Aziatisch land
is en dat het concept van een Wes
terse democratie er even welig kan
tieren als asperges in de Sahara.
Dat Washington de democratie vaak
als een ding ziet, en niet
houding of een instelling, kwam ook
tot uiting in een van de documenten
van de aanvankelijk geheime Pen-
tagon-studie. Daar staat in, dat pre
sident Johnson op 9 februari 1966
zich na afloop van een bijeenkomst
met Zuidvietnamese legerleiders (on
der wie Thieu en Ky) op Honoloeloe,
tot hen richtte voor een samenvat
ting. Hij zei over het toen in zwang
zijn „pacificerings-programma":
„Laat me weten hoe uw democratie
Is opgebouwd op het platteland, hoe
veel u hebt opgebouwd, wanneer en
waar. Geef ons data, tijden, getallen".
Democratie in termen van cijfers,
tijden, en plaatsen: het klinkt alsof
men het geluk probeert te vangen
door een tabel te maken van de uren
en de plaatsen waar het geregistreerd
werd.
Het beleid van president Nixon,
hoewel gericht op afwikkeling van
de oorlog, wordt nog steeds geken
merkt door naïviteit, waardoor men
er ook nu nog de voorkeur aan geeft
om democratie te spelen in Saigon
met Aziatische politici, die op hun
best goede acteurs zijn. En zelfs dat
kan men van president Thieu en van
vice-president Ky niet zeggen.
Door
(nr. H. L. Leffelaar
Wat er nu in Saigon bekend is
eworden over dc praktijken van pre-
ldent Thieu om zich van de herver-
lezingen te verzekeren, is minder
ipzienbarend dan Amerika's hard-
ekkige pogingen om, tegen alle fei-
Pen en werkelijkheden in, de Zuid-
itnamese politieke tragi-komedie te
ïsenteren als een democratisch
lijspel met een gelukkig slot. En een
an de meest interessante aspecten
an de bemoeienissen van de Ameri-
sSjj aanse ambassadeur Ellsworth Bun-
er om de hoofdrolspelers tot inkeer
f i brengen, is dat vice-president Ky,
llerminst bekend om zijn demo-
ratische inzichten, nu de kampioen
reigt te worden van openheid en
irlijkheid in de Zuidvietnamese poli-
lek.
kritiek die nu in Amerikaan-
Ned. Herv. Kerk
Beroepbaarstelling, C.H. W. Waar-
nburg, kandidaat Vechtdijk 141 te-
mover woonschip „Diplodocus" te
trecht en G. van de Weide, kandi-
lat Boilerweg 82 te Boil in Fries-
ad.
Geref. Kerken
iroepen te Grijpskerk, P. J. Rib-
:dink te Strijen.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
leroepen te Drogeham, Pieterbu-
en te Zevenbergen H. J. J. Feen-
a kandidaat te Amsterdam.
Bedankt voor Terneuzen, R. Hoog-
sen te Enumatil.
Chr. Geref. Kerken
Geref. Gemeenten
ADVERTENTIE
U woont in een huurhuis
en u wilt toch graag
CV? Met Dimplex
elektrische radiatoren
bouwt u kamer voor
kamer uw eigen CVop.
Zonder hoge installatie-
kosten. Gelijkmatige
warmte. Minimaal
stroomverbruik.
Dokumentatie by
uw elektrohandelaar of
bij Nerim N. V.
Vlak 2, Dordrecht.
Tel: 01860-42311
De astonauten van de Apollo-
15 hebben gisteren de bekende
zegetocht door New York ge
maakt. Foto: het trio in een open
auto op Broadway, terwijl een re
gen van confetti op hun hoofden
neerdaalt. In het stadhuis ont
vingen (van links naar rechts)
Worden, Scott en Irwin de Gou
den Medaille van de stad New
York.
LOS ANGELES (AP) In het
proces tegen de laatste van de be
klaagden van de moord op Sharon
Tate, Charles „Tex" Watson, heeft
een getuige voor het Openbaar
Ministerie gisteren gezegd dat Wat
son tegen haar bekend heeft Sharon
Tate te hebben vermoord en dat het
„lekker" was. Deze getuige, de 18-
jarige Diane Lake, is een voormalig
lid van Charles Manson's hippie
familie. Watson had ook tegen haar
gezegd dat Sharon Tate om haar
leven had gesmeekt.
Watson (25) is niet met Manson
en diens drie vrouwelijke volgelingen
tegelijk vervolgd omdat zij zich ver
zet had tegen uitwijzing uit Texas.
ADVERTENTIE
Ik zat me óp te vreten: een
dik half uur in een file! Er staat
zeker weer zo'n klungel het
verkeer te „regelen", dacht ik.
Maar op ihn kantoor wist
iemand me te vertellen, dat
een verkeersagent een veron
gelukte chauffeur mond-op-
mond-beademing had gege
ven, tot de GGD kwam. Dat
leren die jongens blijkbaar
óók.
Daar had ik voor staan
wachten
Haarlemmersfr. 89
Leiden
Tel. 01710-22421
Nieuwe Rijn 30
Leiden
Telefoon 24244*
PONSIOEN ZN.
v. Mandersloostr. 40 - Alpen a. d. Rijn - Tel. (01720.3838
KAMPALA (Reuter) President
Am in van Oeganda maakte gister
avond bekend dat er gevechten zijn
uitgebroken tussen Oegandese strijd
krachten en Tanzaniaanse troepen
onder leiding van Chinese officieren
Deze gevechten woedden aan de
grens tussen beide landen, 320 km
ten zuidwesten van Kampala, de
hoofdstad van Oeganda. In Kampala
is het lijk getoond van een man, die
een Chinese kolonel zou zijn en ge
kleed was in het uniform van een
Tanzaniaanse legerofficier. Hij zou
gisteren gesneuveld zijn bij gevech
ten in de buurt van de grensplaats
Oetoekoela. Dit bericht is door Tan-
zanië „een leugen genoemd.
Volgens generaal Amin zijn de ge
vechten begonnen nadat Tanza
niaanse troepen Oeganda waren bin
nengevallen en vier ongewapende
indese militaire chauffeurs had
den gevangen genomen, die naar een
plaats bij de grens waren gegaan
om water te halen.
Oegandese troepen deden een
tegenaanval en veroverden zware
artillerie, machinegeweren, munitie
en voertuigen.
De strijd aan de grens duurde gis
teravond voort. President Amin heeft
een beroep gedaan op de Oegande-
zen, kalm te blijven. Hij waarschuw
de hen evenwel tegen het gevaar van
ondoordacht gepraat. Alle militairen
hebben opdracht sleOhts hun naam,
rang en legeroummer op te geven
4) gevangengenomen werden. De
burgers zouden dit voorbeeld moeten
volgen.
Als Oegandezen inlichtingen prijs
zouden geven, die van nut kunnen
zijn voor de vijand, zouden hun eigen
ONTEVIDEO (GPD) In de
amerikaanse staat Uruguay
door invloeden van buitenaf
interne problemen, de span-
m de laatste tijd sterk toe
omen. Guba's president
heeft bij voorbaat een
ining van het (linkse)
de front" bij de verkiezingen
ovember toegejuicht; voort-
nd duiken geruchten op over
dreigende Braziliaanse inva-
voor het geval de rechtse par-
het onderspit mochten del-
m de hoofdstad Montevideo
de activiteit van de Tupa-
stadsguerrillastrij ders
urend toe. hetgeen weer
tot tegenacties van rechts-
cale groeperingen,
ngs wordt het gevoel sterker,
regering onmachtig is de :evo-
ire ondergrondse actie de kop
drukken. De soms spectaculaire
zijn daar dan ook naar.
ngs zijn 38 vrouwelijke Tu-
ros bevrijd uit de vrouwen ge-
nis van Montevideo. Zij ont-
ter via een tunnelsysteem, dat
d als zeker het idee is geweest
Ingenieur Juan Nieto Almiratti.
ontsnapte deze kort na een
atie uit het bureau van een
van onderzoek. Bij die ont
snapping was waarschijnlijk ook
Raul Bidegain Creising betrokken, af
komstig uit een miljonairsgeslacht,
nu militair commandant van de „na
tionale Bevrijdingsbeweging der
Tupamaros". Ook hij heeft een op
merkelijke ontsnapping op zijn re
kening staan. In augustus '70 was
hij voor de tweede of derde keer aan
gehouden. maar hij liet zijn plaats in
de cel innemen door een broer, die
veel op hem lijkt. De massale ont
vluchting was des te opmerkelijker,
omdat het niet de eerste in dit gen
re was. Eerder ontsnapten bijvoor
beeld verscheidene vrouwen vla een
aan de gevangenis grenzende kerk.
De sterkte van de Tupamaros is
niet precies bekend. Het aantal wordt
op een 600 geraamd, van wie onge
veer een derde gevangen zou zitten
of in kazernes geïnterneerd zou zijn
Het aantal Tupamaros op vrije voe
ten is, hoe klein ook, echter groot
genoeg om regering en bevolking gro
te moeilijkheden te berokkenen. Dat
moet vooral worden toegeschreven,
aan hun organisatie naar /oor
beeld van het vroegere Algerijnse be
vrijdingsfront in kleine cellen.
De ongeruste burgers vragen zich
voortdurend af hoe de stadsguerril-
leros er steeds weer in slagen ka
meraden te bevrijden en vaak on
gehinderd hun revolutionaire activi
teit te bedrijven. Zijn de veiligheids
diensten niet op hun taak berekend?
Zijn die niet bestand tegen de ver
leiding van steekpenningen? Wat het
antwoord ook is, het groeiende
gevoel van onmacht en ongerustheid
is er minder om. Dit verklaart ook
het eigenmachtige optreden van
rechts-radicale knokploegen.
Sociale activisten.
Veel van wat de stadsguerileros
nastreven wordt duidelik uit hun
„El Correo Tupamaro," 'n gestencild
bulletin. Onlangs werd daarin be
richt, dat vrienden van de door de
Tupamaros ontvoerde dr. Ulises Pe-
reira Reverbel (president-directeur
van de staats-elektriciteitsmaat-
schappij) een miljoen dollar losgeld
hadden aangeboden. Volgens de Tu
pamaros waren de beweegredenen
echter niet zo eerzaam: Pereiro Re
verbel zou naar Zwitserland moeten
gaan om daar twee miljoen dollar
aan steekpenningen te incasseren
voor de gunning van de bouw van
een nieuwe waterkrachtcentrale.
In een andere uitgave, opnieuw
ter illustratie, toonden de guerilleros
zich bereid de ontvoerde textielmag-
naat Jorge Berenbaum (23) vrij te
laten als er honderd miljoen peso's
(400.000 dollar) op tafel zouden ko
men. Dat geld zou dan moeten wor
den verdeeld onder arbeiders, die
door sluiting van textielfabrieken
werkloos zijn geworden.
Hiermee presenteren de Tupama
ros zich als „sociale activisten," die
met brute middelen het grootkapi
taal laten bloeden ten dienste van
de onmondige arbeiders. Een indruk,
dat zij ook op bescheidener schaal
maaken door levensmiddelen te „ont
eigenen" en te verdelen in de slop
penwijken aan de rand van de stad,
waar armoede hoogtij viert.
.en moordenaars
Dit beeld van de Tupamaros is
echter tamelijk onvolledig en daar
mee fout. Het moet worden aange
vuld met „bewapende propaganda"
en terreur. Het aantal moorden, dat
zij plegen is legio: de ene dag wordt
een arbeider doodgeschoten, die de
politie inlichtingen over de guerille
ros heeft verschaft, de andere dag
gaat een ex-Tupamaro, die van ver
raad wordt verdacht, voor de bijl.
En weer een andere keer wordt een
politieman vermoord, die bezoekers
van de vrouwengevangenis heeft ge
controleerd. Om maar enkele voor
beelden te geven, die tot een lange
lijst worden uitgebreid.
De meeste veiligheidsfunctionaris
sen, die met de vervolging van Tu
pamaros zijn belast, zijn hun leven
niet zeker. Dit heeft een verlammen
de uitwerking op de veiligheidsdien
sten, waarmee de guerilleros alleen
maar gebaat zijn, maar wat aan de
andere kant de onrust vergroot.
De toestand in Uruguay wordt nog
gecompliceerder door manifestaties
van geweld en protest op andere ni
veaus. Universiteit en vooral mid
delbare scholen vormen de nieuwste
bron van onrust. Op dit niveau
groeide de spanning door de dood
van de 17-Jarige Heber Nieto, door
een kogel getroffen tijdens studen
tenonlusten. Op de dag van zijn be
grafenis sloten de scholen en een
menigte volgde de rouwstoet.
Volgens de regering, die zich op 'n
voorlopig onderzoek beriep, kon Nie
to niet door een politiekogel zijn ge
troffen. Studenten spraken van „vij
andelijke elementen," die geschoten
zouden hebben. Het officiële onder
zoek is nog in volle gang en zolang
de uitslag daarvan niets bekend
is zal de onrust onder scholieren en
studenten ongetwijfeld aanhouden.
Scholen dicht
Bijna dagelijks wordt het verkeer
in de hoofdstad gestagneerd met
barricades of in brand gestoken
autobanden. ,3innenshuis" vechten
links-radicale studenten en scholie
ren met rechts-radicale, die in de
minderheid zijn. Voortdurend gaan
middelbare scholen voor kortere of
langere tijd dicht om met mede
werking van de ouders orde en
rust te kunnen herstellen. DergeliJ-
ke maatregelen blijken echter wei
nig' uit te richten, eerder wordt de
situatie erdoor toegespitst.
Er is al een rechts-nationalistische
Jeugdorganisatie gevormd, de Juven-
tud Uruguaya de Pie, om tegen
„links" te ageren. Officieel heet het
dat de JUP niet van gewelddadige
acties wil weten. Niettemin worden
in scholen „ter waarschuwing" ver
nielingen aangericht en haken
kruisen geschilderd.
Dat is trouwens nog maar kin
derwerk vergeleken met de activi
teit van rechts-radicale knokploegen,
al is de voedingsbodem een en de
zelfde. Het optreden van de knok
ploegen verschilt weinig met die
van de Tupamaros. Zo is onlangs op
het tsrand van Pocitos het lijk ge
vonden van de 27-Jarige Antonio
Ramos, met twaalf schotwonden en
gebroken armen. Ramos was we
gens hulp aan de Tupamaros veroor
deeld tot zeven maanden, maar
vroegtijdig vrijgelaten. Bij het lijk
lag een pamflet van de knokploeg
„De Tupamaro-Jagers".
De regering heeft gedreigd voor
Montevideo de staat van beleg af te
kondigen om eindelijk de toestand
onder controle te krijgen. Militai
ren verrichten al huiszoekingen en
patrouilleren door de straten. Tot
dusver zonder enig resultaat. In no
vember moet Uruguay verkiezin
gen houden....
hulzen kunnen lijden onder een even
tueel volgend offensief.
Volgens generaal Amin is de dood
van de Chinese officier en „van en
kele van onze broeders uit Tanza-
nië" uitsluitend te wijten aan zijn
op 25 Januari verdreven voorganger,
Milton Obote, die asiel heeft gekre
gen in Tanzanië.
SEOEL (Reuter) President
Tsjoeng-Hee van Zuid-Korea heeft
gisteren zijn minister van Defensie
Joeng Nai-kioek en de stafchef van
de luchtmacht, generaal Kim Toe
man, ontslagen. Zij hadden daar zelf
om verzocht na de uitbraak van 24
zg. „speciale misdadigers", die ge
vangen zaten op een eilandje bij
de havenstad Insjon.
De gevangenen doodden veertien
bewakers van de luchtmacht, staken
over naar Insjon en reden in een
gestolen bus naar Seoel. Vlakbij de
hoofdstad reed de bus tegen een
boom, waarna de gevangenen zich
zelf met de wagen opbliezen. Eerder
hadden ze een politieman en vijf
burgers doodgeschoten. In totaal vie
len by de uitbraak en de
daarop volgende busrit 38 doden. De
leider van de Nieuwe Democratische
Partij (oppositie) heeft verklaard,
dat h(j de zaak ernstig genoeg
acht om het aftreden van de hele
regering te eisen.
GRONINGEN De 21-Jarige J.
van S. uit Ten Boer, die eergisteren
samen met de evenoude L. E. in
Hamburg werd gearresteerd, heeft
bekend een aandeel te hebben ge
had in de dood van de 84-Jarige oud
predikant W. R. Diephuis, die za
terdag met slag- en steekwonden
dood op zijn bed werd aangetroffen.
Na de arrestatie van de Jongens
vertrok een groep van de rijkspoli
tie naar Hamburg om de Jongens te
verhoren. Volgens de verklaring van
S. waren hij en L. vrijdagnacht de
woning van de dominee binnenge
drongen met de bedoeling hem te
beroven.
Aangenomen wordt, dat zij niet de
bedoeling hebben gehad de bejaarde
man te doden, maar dat ze dat in
paniek hebben gedaan toen hij wak
ker werd. S. verklaarde dat ze geen
geld hebben gestolen.
Een portefeuille met drieduizend
gulden erin hadden ze wel ln de
slaapkamer zien liggen, maar zij
dachten dat er geen geld ln zat. E. is
nog niet verhoord.
