zus-beweging' in YS op
strenge regels gebaseerd
In Oost-Europa is de
vraag naar de bijbel
aanzienlijk gestegen
Voorschriften tegenovergesteld aan die van hippies
Super-strikt
Anti-Dolle Mina
"Het geloof maakt het
onbegrijpelijke niet
begrijpelilk"
WOORD
VAN
BEZINNING
Kerkdiensten Leiden en omgeving
PAGINA 10
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 21 AUGUSTUS IJ
(Van onze correspondent)
WASHINGTON (GPD) Ze worden de "Jezus-griezels" en
"straat-christenen" genoemd. Zelf noemen ze zich de "Jezus-
mensen". Ze zien eruit als hippies, de meesten zijn jong (tie
ners, of onder in de twintig) en hun groet is de geheven vuist
met een omhoog gestoken wijsvinger (naar de hemel). Ze vor
men Amerika's nieuwste rage: op evangelistische wijze het
christelijk geloof uitdragende jongeren. Ze reizen in bussen het
land af, bezoeken hippie-vergaarbakken als strandkolonies,
universiteiten en in verval geraakte stadswijken om op drift
geraakte leeftijdsgenoten, al of niet verslaafd aan narcotica, te
"bekeren".
baar hevig verzetten tegen de Jezus-
beweging, zi.1n er die zich tot dank
baarheid verplicht voelen omdat de
beweging erin slaagde een aan nar
cotica verslaafde dochter of zoon
van zijn verslaving af te helpen.
Noch de beweging, noch het ver
zet ertegen zijn iets nieuws in Ame
rika, dat altijd een traditie van evan-
gelistisch fanatisme heeft gekend.
Vlak na de oorlog werd in de zuide
lijke staat Georgia (het zuiden is in
Amerika historisch de bakermat ge
weest van vaak bizarre religieuze
bewegingen) door een theologisch
student, Clarence Jordan, de reli
gieuze gemeenschap Koinonia (ge
meenschap) opgericht. Omdat Koi
nonia ook negers toeliet, werd de
besloten samenleving het doelwit van
argwanende blanken uit de omge
ving die er brand stichtten en de
huizen beschoten. Koinonia werd
dan ook gedwongen de staat te ver
laten.
Nieuw in de Jezus-beweging is, dat
het een beweging van jongeren is,
die het orthodoxe kerkelijke geloof
van de hand wijzen en nieuw is ook
hun evangelistische inzet en manier
waarop zij Jezus zien.
Het thema, dat Jezus eigenlijk ook
een „revolutionair" was die ge
vreesd en gehaat werd door de ro-
meinse bezetting was al sinds 1967
te horen in de Verenigde Staten. Het
was dan ook alleen maar een kwes
tie van tijd voordat sommigen van
de "bloemen-kinderen" en de "love"
belijdende hippies, die in 1968 ach
ter Senator Eugene McCarthy naar
het Democratische partijcongres
trokken, er een eigen cultus van zou-
en maken.
Als het begrip "pop" niet ook een
niet-serieuze betekenis had, zou men
de beweging van de Jezus-mensen 'n
"pop-religie" kunnen noemen. Maar
wat de psychologen en theologen
juist bevreemdt, is de dogmatiek en
de starre ernst waarmee de Jezus-
mensen hun cultus belijden, en die
zo regelrecht indruisen tegen de los
se openheid en tolerantie die de ken
merken zijn van de hippie-cultuur.
De gevoels-achtergrond van de
nieuwe beweging lijkt iets te hebben
van de houding: „Wij zullen de ge
neratie van onze ouders wel eens la
ten zien wat écht geloven is". Een
protest-houding dus, maar een die
het niet zoekt in grotere vrijheid,
maar juist in grotere discipline en
striktheid.
Psychologen breken zich het hoofd
over de plotselinge populariteit van
de Jezus-beweging. Sommigen zeg
gen dat deze jongeren zich tot Jezus
voelen aangetrokken, omdat zij in
hem een mede-rebel tegen de samen
leving hebben ontdekt. Andere theo
rieën houden het erop, dat Jezus voor
hen de ideale vader-figuur vertegen
woordigt, die zij in hun eigen leven
niet hebben gekend. Waarschijnlijker
misschien nog is de opvatting dat de
Jezus-beweging een reactie vormt
op de richtingloosheid waarmee deze
generatie opgroeide, waarbij de ont
dekking van beginselen, die aan de
bijbel ten grondslag liggen, een ge
voel van zekerheid zou geven.
Want richtingloos is de Jezus-be
weging allerminst. In Texas, waar 'n
aantal van de Jezus-mensen een
communale samenleving heeft opge
zet, die zij zelf 'n „soul-kliniek" noe
men, wordt de gemeenschap geleid
door super-strikte regels. Alcohol, si
garetten, narcotica, uitgaan met mei
sjes zijn verboden. De leden van de
commune mogen alleen maar trou
wen met toestemmingvan gekozen
„ouderlingen". Vóór-echtelijke sex is
taboe. De post is onderworpen aan
censuur, de bevelen van de „ouder
lingen" moeten zonder meer wor
den opgevolgd. Aspirant-leden onder,
de 18 jaar moeten schriftelijke toe
stemming van hun ouders heb
ben om toe te treden. Ondanks deze
„autoritaire" voorschriften, die wel
ongeveer het tegenovergestelde ver
tegenwoordigen van de opvattingen
van de ras-hippies, schijnt het aan
tal afvalligen dat uittreedt niet gro
ter te zijn dan 15 procent.
De leden van de Jezus-ko-
lonie doen afstand van hun persoon
lijke bezittingen en van hun geld.
De meisjes, kennelijk geen aanhang
sters van Ame'rikaanse dolle-Minabe-
wegingen als „Women's Liberation",
bepalen zich tot „ordinaire" huishou
delijke bezigheden: Koken, afwassen,
kleren wassen van de jongens. Voor
voedsel gaat men plaatselijke res
taurants en supermakrten af voor
eetbare overblijfsels of is men af
hankelijk van sympathiserende rij
ken.
Hoewel de meeste ouders zich blijk-
Hoewel de beweging weinig negers
telt (daarentegen wel roomskatho-
lieken en Joden), doet de gepassio
neerde beleving van 't geloof den
ken aan de „gospel churches" van de
negers in het zuiden, waar de voor
ganger bepaalde sleutelwoorden
steeds weer herhaalt en waarbij het
overnemen van die woorden door de
kerkgangers tenslotte overgaat in 'n
bijna hypnotiserende cadens.
Karakteristiek voor de beweging
is ook het "babylonisch" praten,
het uitbrengen van klankwoorden
die niet bestaan en waarvan men
zegt dat? het de taal van de heilige
geest is. Wie de Jezus-mensen in 't
belijden van hun geloof gadeslaat,
ontkomt niet aan een onaangename
huivering, alsof 't irrationele kracht
van wet heeft gekregen.
Zuster Denise Martin, lerares
aan een r.k. school in de Ameri
kaanse staat Pennsylvaniaiveet
zich in haar vakantie wel te ver
maken: een fotograaf verraste
haar, toen zij, kennelijk om zich
wat te ontspannen tijdens haar
studie die zij ondanks haar lessen
nog voortzet, bezig was met een
hoepeloefeningHet klinkt wat
paradoxaal, gezien de laatste
foto, maar die oefening heeft zij
nog niet helemaal 'onder de knie'.
Voor het eerst sinds Roemenië on
der communistisch bbewind kwam is
thans aan de Hervormde Kerk van
Roemenië toestemming verleend om
bijbels, te importeren. De leden van
de Roemeense Hervormde Kerk spre
ken alleen Hongaars. De bijbels zijn
dan ook geïmporteerd uit Honga
rije, waar een sterke Her
vormde Kerk aanwezig is, die sinds
eeuwen nauwe banden onderhoudt,
met de Nederlandse Hervormde
Kerk. De vergunning betrof tien
duizend exemplaren. Ook de Duits
sprekende Lutheranen in Roemenië,
hebben toestemming gekregen bijbels
in te voeren. Zij betrekken de bij
bels uit Oost-Duitsland.
De RK Kerk van Tsjecho-Slowa-
kije heeft dit Jaar weer toestemming
van de regering gekregen om bijbels
te laten drukken. Deze zomer kwa
men 50.000 Nieuwe Testamenten van
de pers, die gedrukt werden op papier
dat moest worden ingevoerd. Omdat
de regering geen deviezen beschkibaar
stelt werd het papier betaald door
kerken en organisaties uit West-Eu
ropa. De katholieke Bijbel Stichting
in Nederland droeg bij aan de fi
nanciering van dat papier.
In mei mochten de diverse
Tsjechische bijbelgenootschappen
opnieuw 70.000 bijbels invoeren. Ze
kwamen op 4 mei in Praag aan en
waren drie dagen later over de elf
kerkgenootschappen, die deel uitma
ken van het Tsjechisch Bijbelcomi
té, verdeeld.
Ook heeft het Bijbelcomité weer
toestemming gekregen om bijbels te
laten drukken, mits het papier geen
deviezen zal kosten. Het grote pro-
Kolonel van Velzen heeft twee
Jaar in Auschwitz gezeten. In
1964 trad hij op als getuige in
het Auschwltz-proces. Enkele
dagbladen publiceerden ge
sprekken met hem. In die ge
sprekken ging het ook over het
geloof. Eén krant schreef zelfs,
dat de kolonel atheist was ge
worden.
mgingswaanzin van Auschwitz
ben ik gaan twijfelen aan de
geestelijke bagage, die men
mij als rooms-katholiek in de
beschaafde wereld had meege
geven. Hoe kan God alles goed
vinden? Laat hij tenminste de
kinderen redden. Neen, hij
deed niets. Wel een wonder te
Fatima, geen wonder voor
Auschwitz. Ik zei: God, verzet
je, doe iets! Hij zweeg. Als het
graf".
In Amsterdam staat het
standbeeld van Domela Nieu-
wenhuis. Hij was de grote man
van het socialisme aan het eind
van de vorige eeuw. Domela
Nieuwenhuis was atheist.
Toch is hij niet altijd atheist
geweest. Hij begon als Luthers
predikant. Toen hij twee Jaar
getrouwd was stierf zijn vrouw
bij de geboorte van hun tweede
kindje. Als Domela Nieuwen
huis jaren later over dit gebeu
ren in zijn leven spreekt, zegt
hij: "Wie weet, hoe innig wij
verbonden waren, beseft ook,
hoe vreselijk die slag voor mij
was".
Domela Nieuwenhuis kon niet
meer geloven, omdat hij het ge
loof in een liefderijk Opperwe
zen niet in overeenstemming
kon brengen met zijn levenser
varing. Hij breekt met het ge
loof. In het sterven van zijn
vrouw ziet hij geen greintje
liefde van een liefhebbend God.
In de Bijbel staat die overbe
kende tekst geschreven: „Alzo
lief heeft God de wereld gehad,
dat Hij Zijn eniggeboren zoon
gegeven heeftMet die lief
de van God zitten we nog wel
eens in de knoop. In elk geval
weten we wat het inhoudt" in
de wereld te zijn.
In de wereld, dat be
tekent Auschwitz en Dachau
rassenstrijd, Europa's grootste
onding: de Berlijnse muur, de
fabrieken waarin atoom
wapens worden gefabriceeerd.
In het woord „wereld" ligt veel
triests en ellendigs uitgedrukt.
Geloven in de God van de Bij
bel, geloven in de God en Vader
van Jezus Christus maakt het
onbegrijpelijke niet altijd be
grijpelijk.
Kunnen we dan nog wel gelo
ven? Moeten we met kolonel van
Velzen zeggen: „Pardon, ik was
in Auschwitz". Is er dan geen
God van liefde? Is God dan toch
dood?
Nergens lees ik in de Bijbel,
dat geloven een vrij-brief is voor
nood en ellende. Drie vrienden
van Daniel kwamen terecht i
de brandende vuuroven van ko-
ning Nebuka dnezar en God laat
het toe, God grijpt niet in. God
bewaarde ze niet vóór, het vuur,
Hij bewaarde ze wel in het vuur,
door er zelf in te springen
bij hen te zijn. Ook David, de
grote dichter en zanger van het
oude testament, kende deze
ervaring: „zelfs al ga ik ook door
een dal van diepe duisternis, ik
vrees geen kwaad, want Gij zijt
bij mij".
Er is een Godsgetuigenis
de bijbel te vinden, dat voor ve.
len in Auschwitz, in Dachau,
achter de Berlijnse muur,-heeft
stand gehouden: "Al bezwijkt
mijn vlees en mijn hart,
nochtans is God de rots
steen van mijn hart. Is het mo- lü
gelijk om in deze bezeten
reld zó te geloven? Ja! Er zijn
er geweest die zo geloofd hebben
en er zijn er nog duizenden, die Ta
zo geloven.
Een man in het oude testa-Eg
bemoedigt ons met zijn woor, id
den: "Al zou de vijgeboom niet ro
bloeien en er geen opbrengs
aan de wijnstokken zijn; d
vrucht van de olijfboom teleur, t
stellen, al zouden de akkers geenm
spijs opleveren en de schapenia
uit de kooi verdreven zijn en eia
geen runderen in de stallingen 01
sijn, nochtans zal ik juichen in
de Here, jubelen in de God van 'W
mijn heil". 1
"Nochtans is God de Rots-2
steen van mijn hart"!! g.
Gelukkig, wij kennen die Roti l
in stormgebruis. Het is geei sr
aanmatiging, maar pure dank.
baarheid als we beweren, da
we die Rots zelfs beter kenna
dan de dichter in de Bijbel. Hi
zag die Rots nog slechts vaag en
schemerig in de schaduwen van
het oude testament. Voor ons
deze Rots in zijn volle Maje
steit en heerlijkheid in he
stormgebruis van deze wereli
openbaar geworden in Jezui»
Christus. In Hem is God in de-/
ze wereld geworden de Rots in
stormgebruis.
Ds. A. H. Agteree
Pred. Evang. Chr. Gemeen!
Rijnsbui
bleem is dat het fonds van de Eu
ropese Bijbelgenootschappen voor
Oost-Europa is uitgeput. Toen het
budget voor 1971 werd vastgesteld
kon nog niet vermoed worden hoe
sterk de behoefte aan bijbels in Oost-
Europa zou toenemen. Reeds in fe
bruari was duidelijk dat het be
drag op geen stukken na toe
reikend zou zijn. Dankzij hulp
van kerken en christelijke or
ganisaties kon het met 1
veer 360.000 gulden verhoogd m
maar in juli bleek ook die aai
ling niet volddenoe.
Daarom heeft het Nederlands
belgenootschap besloten om in
tember een beroep te doen i
zenden vrienden van het werk.
vraagt een extra bijdrage van 6
gulden. Daarvan kan papier gel
worden voor 40.000 bijbels.
Lelden, Hervormde gemeente
Hooglandse kerk 10 u. ds. J. de Wit.
11.45 u. Oecumenische studentendlenst
5 u. ds, G. C. Post.
Marekerk 10.30 u. ds. H. J. van Ach
terberg.
Maranathakerk Lage Morsweg 10
u. ds. E. M. Pannekoek.
Konlngskerk Koningsstraat 10 u.
ds. HW. Hemmes.
Bethlehemkerk Driftstraat 10 u.
ds. G. C. Post.
Bevrijdingskerk Montgomery-
straat 10.30 u. ds. Joh. Poort.
Vredeskerk Burggravenlaan 10 u.
ds. K. Bouhuys.
Ver. Vrljz. Hervormden Aula As
serstraat 1 10.30 u. ds. J. Visser.
Academisch Ziekenhuis 10 u. ds. P.
J. D. van Malssen.
Dlaconessenhuis Houtlaan 55
10.30 u. ds. A. Brink, Hazerswoude.
Jeugdkapel Vredeskerk 10 u. ds. C.
H. Bijl.
Jeugdkapel ..De Goede Herder"
Oude Vest 13 10.30 u. dhr. M. van der
Zee.
Oude Vestkerfc 10 u. dr. v. d. Zwaan,
5 u. dr. Donkert.
Beloftekerk 10 u. dr. Dronkert, 5 u.
dr. v. d. Zwaan.
Bevrijdingskerk 9 u. ds. Bovenberg,
5 u. ds. Bovenberg.
Groenhoven 10 u. S. Oegema Oegst-
geest.
Gezinsdiensten „Jeugdhaven" 10 u.
..De Mirt": ds. De Heer, 10 u. „Het
Mierennest" de Heer Kromhout.
Geref. Kerk (vrijgem) 10 en 5 u.
ds. J. v. d. Haar.
Geref. Gem. 10 en 4.30 u. R. Boo
gaard.
Baptistengemeente (Oude Rijn 3)
10 u. ds. R. Reillng.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds.
Carller.
Doopsgezinde Remonstr. Gem. 10 u.
ds. H. van BUderleek.
Evang. Luh. Gem. 10.15 u. ds.
Happee.
Leger des Hells 10 u. Heiligings-
dienst 7.30 u. verlossingssamenkomst.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.3
u. Hollandse Dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap Mid
delste gracht 3) 10 u. ds. Dlkkes.
Oud Kat. Kerk (Cronestelnkade)
9.45 u.
Vrije Kath. Kerk (Vreeswljkstr.)
10.30 u. gezongen H.M.
RK Kerk H Antonius (zat.av.
7 u) 9.00. 11.00 en 12.15 u.
Hartebrug (zat.av. 7 u) 8, 9 10.45
en 11.30 u.
Bijkerk Tlmorstr. 9.30 en 11 u.
St. Jozefkerk (zat.av. 7 u.) 8, 9.30
11. 12.15 en 6 u.
Petruskerk (zat.av. 7 u.) 9, 10.30
12 en 6 u.
Studentenparochie (zat. 7 u. In
Lodewijkskerk) 11.45 u. In Hooglandse
Kerk.
Lodewijkskerk (zat.av. 7 u.) 8.30
9.45 11 en 6 u.
Nieuwe Apostolische Gemeenschap-
(Hoge Rijndijk 24) 9.30 en4. u. dienst
(donderdag 7.45 u.)
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u.
en 7 u. ds. G. van Hoegee; Geref. Kerk
10 u. en 6.30 u. ds. A. Borman te Al-
Shen aan den Rijn; Chr. Geref. Kerk
.30 u. Dienst des Woords, 2.30 u. ds.
H. C. van der En te Katwijk aan Zee;
R. K. Kerk (zat. 7 u.) 7.30 u. en 10.30
u.; Dorpshuls Ter Aar Aardam 9 en
12 u.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastraat 9.30 u. ds.
M. Pokkema, 6.30 u. ds. J. H. Bogers
H. Avondmaal; Kruiskerk Gouwsluls
6.30 u. ds. C. Lebblng Open deurdlenst
Medewerking van de Cheerfull Pil
grims te Woerden; Opstandingskek
Prinses Marljkestraat 9.30 u. ds. J. H.
Bogers. 6.30 u. M. Pokkema; Goede
Herderkerk Ten Harmsenstraat 6.30
u. Gezamenlijke Dienst ds. Schudde-
beurs te Wezep dienst voor gehoor
gestoorden en horenden; Martha-
Stlchting „Rijnstroom" 10.30 u. ds. I.
J. Walpot Oudshoorn; Oudshoornse-
weg 10 u. ds. G. Cadée H. Avondmaal;
Hervormde Sionskerk Hooftstraat 9.30
u. ds. S. W. Verploeg, 6.30 u. ds. Van
Beek te Lexmond; Goede Herderkerk
Ten Harmsenstraat 10.30 u. ds. N. J.
M. Hoogendljk; Ridderveld „Het Kas
teel" Veldbloemweg 9 u. Candldaat
Samsom; Aula Morgensterschool Pa
relstraat 5 u. ds. N. J. M. Hoogendljk;
Geref. Kerk Maranathakerk Raad
huisstraat 10 u. ds. M. van Harmeien,
6.30 u. ds. D. Kronemeljer te Lelden,
Salvatorikerk Willem de ZIJgerlaan 10
u. ds. Fr. de Jong, 6.30 u. ds. J. G. Los
te Lelmuiden; Alphen aan den Rijn
Noord gede Herderkerk 9 u. ds. J. Vos
6.30 u. ds. P. L. Schuddebeurs te We
zep; Ridderveld Kasteel Veldbloemweg
10.30 u. ds. M. Kroenmeljer te Lelden.
6.30 u. ds. M. van Harmelen; Geref.
Kerk (Vrijgemaakt); Kantine Sociale
Werkplaats 9 u. ds. J. Rljneveld, 6.30
u. leesdlenst; Chr. Geref. Kerk Jeru-
zalemkerk Grllpensteinstraat 9.30 u.
en 5 u. ds. P. Sneep; Oud Geref. Kerk
Kerkgebouw Hooftstraat 240 9.30 u. en
4 u. Leesdlensten; Baptisten Gemeente
Kerkgebouw Molenvlietlaan 10 u. ds.
Koekkoek, 6.30 u. ds. Dlehl; R.K.Kerk
St. Bonlfacius (zat.7 u.) 8.30, 10 u.
(met Ned. zang) en 11.30 u, Pred. F.
J. Wést; R.K. Plus X Kerk (zat. 7u.).
7,30, 9, 10,30, 11.45 en 5.30 u. Parochie
Ridderveld (zat. 6.30 u.) 8.45, 11.45 en
6.30 u.; Leger des Hells getrouw Corn,
de Vlamingstraat 10 en 7.30 u.
Abbenes Herv. Gem. 9.30u. ds. W.
F. v. d. Staat van Aalsmeer.
Beinsdorp Dorpshuls, Venneperweg
10 u. de heer G. N. Germans, van
Haarlem.
Benthuizen Geref. Gemeente 9.30
en 6 u. leesdlenst,woensdag 7.30 u. ds.
Hoogerland te Werkendam.
Bodegraven Herv. Gem. 't Anker
9 en 10.30 u. ds. J. van Winterswijk.
Zeist; 6.30 u. ds. J. H. Cirkel; Salva-
torkerk 10 u. ds. W. Balke, 6.30 u. ds.
C. A. van Harten Rotterdam; Bethle
hemkerk 9.30 u. ds. J. H. Crikel, 6.30 u.
ds. A. Breure Westbroek; Geref. Kerk
Bodegraven 10 u. ds. Schoep, 6.30 u
ds. Buitenhuls; Nleuwerbrug 9.30 u.
ds. Buitenhuis, 6.30 u. ds. Scnoep; Ge
ref. Kerk (vrijgem.) 10.30 u. en 16.15
u. ds. J. Rljneveld, IJmuiden; Evang.
Luth. Kerk 10.30 u. ds. D. Pobuda;
Evangelisatiekring 10 u. eredienst, 6.45
u. Victorie Trio.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u ds. W.
L. Heijmans 6.30 uds. A. de Leeuw;
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u. ds. H. Dijk
stra; Maranatha-mavo 11 u. ds. W. L.
Heijmans; Chr. Geref. Kerk 9.30 en
6.30 u. ds. J. Carller uit Lelden, Ge
ref. Gemeenten 9.30 en 6. u. leesdlen
sten; Evangellecentrum Nieuw Leven.
9.30 In Concordia de heer Th. Ver
woerd; Verg. van gelovigen, 9.30 en 5
u. samenkomsten ln lokaal Nieuw-
straat 27; Volle evangelie Bethel. 9.30
u. de heer J. Modderkolk; Vrljz. Prot.
10 u. In Rem. Kerk de heer P. van der
Laarse; R.K. Kerk (dorp) 8,45 10 en
11.30; Ontmoetingscentrum Snijd el -
wljk 9.30 u.
Hlllegom Herv. Gem. 10 u. ds. J.
Bronsgee6t. 7 u. ds. Hoogenkamp,
Voorhout, Parkwijk 7.30 u. ds. J. Brons
geest, Dorpshuls venneperweg 10 u. de
heer G. N. Germans, van Haarlem.
Geref. Kerk 10 en 7 u. ds. W. H. Pou
wels, bed. H. A.; Chr. Gereformeer
de Kerk 10 u. Leesdlenst. 3 u. ds. Car
ller uit Lelden; Volle Evangelie Zen
ding 10 u. samenkomst in Evang. Cen
trum, Zijlsingel 2a, Leiden; voorgan
ger: Evang. J. P. H. Zijlstra; dinsdag
avond, 8 u. wekelijkse bijeenkomst;
Volle Evangelie Gemeente 10 u. sa
menkomst Nutsgebouw Van den En
delaan; zondagavond 8 u. Bljbelstu-
dlekring Klein Vreeswijk 3, Lisse; R.
K. Kerk Par. St. Jozef 8.30 u. 10, 11.30
en 5 u.; Par. St. Martinus (zat.avond
7. U) 7. 8.60 10. 11.30, 12.45, 15.30 u.
Hazerswoude Herv. Gem.* 9.30 u.
en 6.30 u. ds. L. Boer; Geref. Kerk 9.30
u. ds Touwen. Ede. 5 u. ds. Brink. R.
Kerk St. Bernardus Hoge Rijndijk
(zat. 7 u.) 9.30 u en 11 u.; R.K Kerk
St. Michael Hoge Rijndijk (zat. 7 u.)
9 u. en 11.30 u; R. K.Kerk Dorp (zat.
7 u.) 8, 10 en 11.30 u.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u. ds. P.
De Kaag Kerk Hoofdweg, zondag
u., 10
l 7 u.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
(Dorpskerk) 9.30 u. ds. D. Bouman,
van Katwijk aan Zee; 6 u. ds. H. W.
Hemmes, Jeugddienst; Ontmoetlngs-
kerk 10 u. Prof. H. Berkhof, bed. H.
Avondmaal, 6.30 u. ds. H. J. van Ach
terberg, van Lelden, bed. H. Avond
maal; School Narcisstraat 1030 u.
heer J. F. G. Slerat; Geref. Kerk 9.30
u. ds. R. de Vries 6.30 u. ds. G. van H
sema; R.K. Kerk (zaterdag 7 u.).
Katwijk aan Zee Herv. Gem.
Nieuwe Kerk 10 u. ds. Jac. de Vos 6
u ds. A. W. van der Plas, van Oolt-
gensplaats; Oude Kerk 10 u. ds. A. W.
van der Plas. van Ooltgensplaat 6
u. ds. J. P. van Roon; Ichthuskerk 10.
ds. C. van den Bergh 5 u. ds. G.
Zonneveld, van Valkenburg; Pnlël-
kerk 9.30 u. ds. J. P. van Roon 6 u.
ds. A. Romein, van Wezep; Groen van
Prlnsterenschool 10 u. ds. A. Vink; Zee
hospitium 8.45 u. Geref. Dienst; Zie
kenhuis „Overduin" 2 u. ds. J. G. van
Ieperen; WIJkgebouw „De Hoeksteen"
10 u. Pfarrer J. Koch uit Wallddm
(Dienst ln de Duitse taal); Geref.
Kerk Vredeskerk 9.30 u. ds. D. H. El-
derman voorber. H. Avondmaal 5 u.
ds. R. de Vrle6. Trlumfatorkerk 9.30 u.
ds. G. van HalBema, voorber. H.
Avondmaal 6.30 u. ds. D. H. Elder-
an; Soetl beweging eredienst spr.
MEJ. R. Monna, 4 u. Volle Evangelie
Gem. (Voorstraat 100) dhr. Bulthuis
10 u.; Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds.
H. C. van der Ent; Geref. Kerk (Vrij
gemaakt) 9 en 7 u. ds. G. Roukema;
Geref. Gem. (Remisestraat) 10 en 5 u.
Leesdlenst; Geref. Gem. In Neder
land (Kerkgebouw Louwestraat) dins
dag 24 augustus 7.30 u. n.m. Ds. Wink;
woensdag 25 augustus 7.45 u. Bijbelle
zing door ds. V, d. Bijl ln de Geref.
Gem. (Remisestraat); R.K. Kerk (ln
Vredeskerk) 7 u. Camping Noord 7 u.
Camping Zuid 8 u.
Koudekerk Herv. Gem. 10 u. v.m.
en 7 u. n.m. ds. J. Th. W. Quak; Ge
ref. Kerk 10 u. v.m. ds. H. J. Swlerts,
7 u. n.m. ds AE v d Woude, van Lis
se; RK. Kerk (Verenigingsgebouw)
10.15 u. v.m.
Leiderdorp Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. de heer J. van den Hoek
Zuldzande; Gereformeerde Kerk
Hoofdstraatkerk 10 u. ds. J. A. van
Netten, 6.30 u. ds. G. van Loenen;
Schepplngskerk 9 u. en half elf ds. G.
van Loenen. In de dienst van 9 u. be
vestiging van nieuwe ambtsdragers.
5 u. as. J. A. van Netten.
Lelmuiden Herv. Gem. 9.30 u. ds.
P. L. J. Wagenaar te Rhenen; Geref.
Kerk 9.30 u. ds. Jos G. Los, 7 u. ds. J.
Vos te Alphen aan den Rijn; R.K.
kerk (zat. 7 u.) 7,30, 9,30 en 11.15 u.
Lisse Herv. Gem. Grote Kerk 7 u.
en 9. u. ds. J. van der Velden; Helve-
tlakapel 10.30 u. ds. J. van der Velden;
der
kerk aan de Rijn; Chr. Geref. Kerk
10 u en 4.30 u. ds. D. H. Blesma;
Geref. Gemeente 10 en 4 u. ds. W. Suy-
ker; Geref. Kerk (Prinsessestraat) 10
en 4.30 leesdlensten; Oud Geref. Gem.
9.30 en 3.00 u. Leesdlensten; Aktie
Kruistochten Nederland Maandagav.
8 uur ds. J. Gravendeel ln Welkom.
R.K Kerk St. Agatha-zaterdagavond
7 u. 8.30 10.15 11.45 en 7 u.; Dependan
ce Poelpolder zaterdagavond 9 en
11.30 u.; Marla-parochle zaterdaga
vond 8.30 u, 10.30 12. en 5.30 u.; Engel
bewaarders-parochie zaterdagavond
7, 7.30 u. 8.45; 10.45 (met kindercrè
che) en 5.45 u.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 u. ds.
Zonneberg te Schevenlngen. 6.30 u.
ds. G. van Doorn; Geref. Kerk 9.30 en
6.30 u. ds. Rinse J. A. Hanenburg; chr.
Geref.Kerk 9.30 u. de heer J. van
Leeuwen, 7.15 u. ds. D. J. Klein On-
Onstenk te Maassluis; Rem. Ge
ref. Gem. Geen opgaaf ontvangen; R.
K. Kerk (zat. 7 u.) 7.30 9, 10.45 en 7 u.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 u. ds.
J. Gebraad. 6.30 u. ds. N. J. M. Hoo
gendljk te Oudshoorn; Geref. Kerk
9.30 u. ds. L. Oost 6.30 u ds. D. N.
Wouters Amsterdam; R.K. Kerk (zat.
7 uur) 9. 10.45 en 5 uur.
Nieuw-Vennep Herv. Gem. 9.30 u.
ds. S.G. J. Goverts, 7 u. ds. H. A. Vis
ser. Amsterdam; Dorpshuis. Venneper
weg 10 u. de heer Germans van Haar
lem; Geref. Kerk 9.30 u. ds. G. den
Heeten, 4.30 u. ds. N. Korenhoff, Heem
stede; Chr. Gereformeerde Kerk 9.30
en 4 u. ds. W. de Graaf; RK.Kerk 9 u.
en 11 u.
Noordwljk-Blnnen Herv. Gem.
Vlnkenlaankerk 10.30 u. kand. A. H.
de Jonge, Leiden; Geref. Kerk 9 u.
kand. J. D. Cremer, 5 u. ds. H. LIJesen,
Prod, bond mej. L. A. v. d. Voort te
Heemstede RK Kerk (zat. 7) 8. 9.30,
11 en 12 uur.
Noordwljk aan Zee Herv. Gem. 10
u. ds. D. Keunlng De Rank Of. Wer
ner (Duitse Stichtingskerkdienst) So
le Mlo 9.30 u. ds. A, L. Lapré, Geref.
Kerk 11 u. kand. J. D. Cremer, Hoofd
straatkerk 10 u, ds. LIJesen, 7 u. ds. S.
Oegema, Oegstgeest, RK kerk (zat. 7)
7.30, 9 .10.30, 12 en 7 u.
Noordwijkerhout Herv. Gem. 10
u. Dhr. Hoffenaar uit Voorhout; RK.
St. Jozef (zat. 7 u.) 8 10 11.30 en
7 u.; R.K. St. Viktor (zat. 7 u.) 8,
9.30 ,11 en 6 u.; R.K. H. Hart van Je
zus ln de Zllk (zat. 7 u.) 8.30 10 en
.30 u.
Oegstgeest Herv. Gem. 9 u. ds. M.
J. wAgenvoorde, Pauluskerk 10 u.
prof. dr. H. J. Heerlng Gemeentecen
trum. 10.30 u. mevr. W. Hudlg-Se-
meyns de Vries van Doesburgh (Rot
terdam). 7 u. ds. J. Vegh (Amsterdam)
10 u. centrale klnderdlenst, Geref. kerk
10 u. ds. J. Vegh; Geref. Kerk vrijge
maakt 8.30 en 3 u. prof. dr. L. Doekes
RK kerk (zat. 7) u. 10.30 12 en 6 u, bo
naventurakapel (zat. 6,30), 8 en 10 u.
Oudewetering Herv. Gem. 9.30 u.
ds. Halleman 6.30 u. ds. V. Wouden
berg (jeugddienst); Geref. Kerk 11 u.
ds. G. van Heeten te NleuwVennep 5
u. ds. M. VAN Harmelen te Alphen
aan den Rijn; Rem. Geref. Gem. 7 u.
dr. A. W. Cramer; R.K. Kerk Meer-
kreuk (zat. 7 u.) 8.15 9.45 en 11.30 u.
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u. ds. C. van der Wal te Hilversum; 7
u. ds. G. de Ru te Rotterdam; Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 u. dienst des Woords,
2.15 u. ds. G. Bouw te Schevenlngen;
R.K. Kerk (zat. 7 u.) 7.30, 9.30 en 11.15
u.
Rijnsburg Herv. Gemeente Grote
Kerk 9.30u. ds. Van Gosliga, 5 u. ds. J.
G. van Iperen, Katwijk, Bethelkerk.
9.30 u. ds. J. Batelaan Voorschoten
5 u. ds. Van Gosliga. Geref. Kerk Pe-
trakerk 9.30 u. ds. J. C. van Egmond,
Epe, 5 u. ds. Rooze, Valkenburg. Im-
manuelkerk. 9.30 u. dhr. D. J. Brou
wer, Katwijk 5 u. ds. J. C. van Eg-
mond. Maranathakerk 9.30 u. ds. BiJ-
leveld 5 u. dhr. D. J. Brouwer, Geref.
Kerk vrijgemaakt 10 en 5.15 u. ds.
K. Deddens; Evang. chr. gemeente
(chr. mavo) 10 u. dhr. F. Nlemeyer,
RK Kerk in tuinbouwschool (zat. 7),
10.30 u.
Rljpweterlng R.K. Kerk (zat. 7),
7.30, 9, 10.50 uur.
Sassenlieim Herv. Gem. 10.30 u.
(ln Geref. Kerk) ds. A. Westra, 6.30 u.
„Ontmoeting" Gem. Jeugddienst Ge
ref. en Herv. Gem. voorganger drs. J.
D. te Winkel; Gereformeerde Kerk 9
u. drs. J. D. t e Winkel, 7 u. ds. H. van
der Berg; Chr. Gereformeerde Kerk
10 en 5 u. ds. L. S. den Boer; Ned.
Prot. Bond 10.30 u. ds. H. N. Bierman
van Breda; R.K. Kerk H. Pancratius
zondag 8, 9.30, 11 en 5.30 u.
Valkenburg Her. Gemeente 10 u.
en 6.30 u. ds. G. Zonneveld; Ger. Kerk
9.30 u. ds. Rooze. 6.30 u. ds. J. Bljleveld
Rijnsburg; Ger. Kerk vrijgemaakt
8.30 u. ds. K. Deddens, 5 u. leesdlenst.
Voorhout Herv. Gemeente 10 u.
ds. Hoogenkamp (H.A.); R.K. Kerk
(zat. 7u.) 7.30, 9. 10.30, 11.45 en 5.30 u.
Waddinxveen Herv. Brugkerk
9.30 ds. D. van Vliet 6.30 kand. B. van
't Veld, Amersfoort; Wijkgebouw 9.30
kand. B. van 't Veld Amersfoort 6.30
ds. T. van 't Veld; Bethel 9.30 ds T.
van 't Veld 5 u. ds. D. van Vliet; Im-
manuel 9.30 ds. N. Flink 7 ds. N. Flink
Geref. Verenigingsgebouw 9.30 ds. B.
Koekkoek, 6.30 ds. B. Koekkoek; Ont-
moetingskerk9.45 ds. D. J. Modderaar
5 u. ds. D. J. Modderaar; Rem. Ger.
Gem. 10.30 ds. L. van Rossum Voor
burg; Oud Ger. Gem. in Ned. Zuid
kade 158 10 u. en 6.30 u. Leesdienpt;
Chr. Afgesch. Gem. 9.30 u en 5 u. ds.
A. P. Verloop.
Warmond Herv. Gemeente 10 u.
ds. J. M. Snijders (doopdienst)R.K.
Kerk (zat. 7) 8. 10, en 11.30 u.
Wassenaar Herv. Gem. Dorpskerk
9 u. toerlstendienst 10 u. Th. C. Fre-
derikse 16 u. G. de Pater 19 u., J. A. G.
van Zanten, Kievitkerk 10 u. Ds. J. T
Groene kerkje in Oegstgt
(Foto HoW
Wiersma, Messiaskerk 10 u. ds. J.i Ju
van Zanten; Dorpscentrum 9.30 u.
M. Ottenvanger Oegstgeest; 0
Kerk Bloemcamplaan 10 en 19 u ai
L. Bech, Zijllaan 10 en 19 u. dj ;n
van der Meulen Ned. Prot. Bondl
ge Kerkdam 10.30 u. ds. D. A. Wf
R.K. Kerk H. Joseph (zat. 7) 7,30 -i
11.30 en 12.15 u, H. Wlllibrordus I
7)_8, _9.3°, 11 en 12.15 u.; Goede Be
Zevenhoven Herv. Gem. 9.$ 1
ds. Reljenga; Geref. Kerk 9.30S,
7 u. ds. A. Treurniet te Woerden;!
Kerk (zat. 7 u.) 7.45, 9 en 10.45 u.
Zuidbuurtseweg (zat. 7.30 u.) 7$.
en 11 u.; R.K. Christus Dienaar 1
(zat. 7 u.) 8.30. 10. 11.30 en 6 u
Kerk Meerburg (zat. 7 u.) 8.45,
Zwanimerdam Herv. Gem.
ds. J. van Woerden te Middelburg.'
u. ds. J. van Woerden te Midd«' K
Herv. Ged. Dienst; Geref. Kerk
u. nog onbekend, 6.30 u. ds. SJ
mersma; Rem. Geref. Gem. Geen
gaaf ontvangen; R.K. Kerk (zat.7
8, 10, 11.30 en 5.30 u.