LEIDSCH
DAGBLAD
iSCOTT EN
IRWIN OP MAAN
kielen
mu/eum/taeJ
[NA GEVAARLIJKE
LANDINGSOPERATIE
Slechts 106 meter ..mis"
ringen
vandaag
NOG EEN
VLIEGTUIG
NEERGESTORT
37 DODEN
Opklaringen
Ook op de
brommer
helm op
Klaar voor
uitstapjes
Geen actie
tegen
Hoessein
Bij behandeling prinses Armgard
„Overheid nalatig in
zaak Gerard Croiset
ZOMERBONT-1
VERKOOP
10% KORTING
dierenpark
wassenaar
V&uiuu/n
ME.UBE.LENI
CRUNSBURGH
(§ud
teuws
Ipgericht I maart I860
ZATERDAG 31 JULI
j 2 jlrecteur: G. Koopman
f3 [oofdredacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
No. 33465
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 20.65 per kwartaal (postabonnementen f 23.05), f 6,95 per maand (by vooruitbetaling), giro 57055, losse
Witte Singel I, Leiden - Tel.: 25041. Redactie: 21507
Nanezorglng tot 20 uur. teL 30500 (zat. 18 uur)
O* Nog geen dag nadat in Japan de grootste luchtramp tot nu toe
Iaats hadwaarbij 162 personen om het leven kwamen (de piloot
lp de straaljager, die tegen een Japanse Boeing 727 botste, is in
iaat van beschuldiging gesteld) raakte een Amerikaanse Boeing
y in moeilijkheden.
IDe jumbojet van de Pan American Airways moest een noodlanding
jaken op het vliegveld van San Francisco. Zeker 26 personen wer-
m daarbij zwaar of licht gewond. Het toestel werd zwaar be-
yiadigd.
IDe jumbojet was met 199 passagiers en 13 bemanningsleden op
\g naar Tokio. Boven de Atlantische Oceaan moest het terugkeren
har het bij het vertrek de navigatielichten op het vliegveld had
naakt, waardoor het rechter landingsgestel klem was komen te
ïten. Bij de noodlanding reed de jumbojet op de landingsbaan
tor. Verscheidene gewonden moesten per draagbaar van het vlieg-
ild worden gedragen.
PAU (AFP) Twee Franse pa
rachutisten zijn gisteren tenauwer-
nood aan de dood ontsnapt, toen het
transportvliegtuig waarmee zij in de
lucht waren gebracht, bij de Zuid
franse stad Pau verongelukte. Alle
3 personen die zich toen nog aan
boord bevonden, kwamen om het le-
Het toestel een tweemotorig
Nord-Atlas was met 32 militai
ren, vier valcherminstructeurs en
een bemanning van drie leden van
de luchtmachtbasis bij Pau opgeste
gen voor een oefening in het para
chutespringen. Toen juist twee man
nen boven het oefenterrein uit de
machine waren gesprongen om de
windsnelheid te bepalen, brak in
een der motoren brand uit. De be
manning probeerde het toestel dat
400 meter hoog vloog nog aan de
grond te zetten, maar voor het zo
ver was stortte de Nord-Atlas neer
en ontplofte.
Maak óók keus uit de beroemde
Siebel-collectie. Gouden ringen
in alle mogelijke variaties,
met en zonder edelstenen en
parels. Siebel heeft enorm veel
ringen onder f 100,- en enorm
j'aa veel ringen boven de f 100,-.
.0,
rete
JUWELIERS
Den Haag-Lange Poten 9-11
Amsterdam-Kalverstr. 121-123
Rotterdam-Stadhuisplein 24-26
;n j CoolsingelöO
111 Haarlem-Grote Houtstraat 63
alld
Opklaringen, maar ook hier en
een bui, overwegend matige
ld uit west tot zuidwest. Minima
istreeks 14 graden, maxima mor-
omstreeks 20 graden.
(Opgemaakt om 9 uur)
1 AUGUSTUS
op: 0.500 uur; onder 20.31 uur.
16.38, onder
loogwater te Katwijk 9.53 e
laagwater 5.19 en 17.51 uu
n
23.41.
i 22.24
DEN HAAG Na de motor
rijders zullen nu ook de brom
fietsers verplicht worden een
helm te dragen. "Binnen afzien
bare tijd" heeft de ministerraad
besloten. Daaronder wordt ver
staan de tijd, welke de Stich
ting Wetenschappelijk Onder
zoek Verkeersveiligheid nodig
zal hebben om vast te stellen,
welke keuringseisen kunnen
worden gesteld aan "een lichte,
goedkope en doelmatige brom
fietshelm".
Wanneer dit bekend is en de
produktie zodanig op gang is
gekomen, dat iedere bromfietser
een goedgekeurde helm kan ko
pen zal de verplichting van
kracht worden.
"Kennelijk beseffen bromfiet
sers niet de volle omvang van
hoofdletsel ten gevolge van een
ongeluk", aldus de nota van toe
lichting.
De verplichting, dat bromfiet
sers een helm moeten dragen,
is niet aan een leeftijdsgrens
gebonden. Kinderen, die te jong
zijn voor een goedpassende
helm mogen, nadat de verplich
ting in werking is getreden, niet
meer als passagier op de brom
fiets worden vervoerd.
De week van 2 augustus t.m. 8 augustus:
Filmvoorstelling: volkenkundige films
dakterras 4e etage.
Dagelijks 11, 14 en 15.30 uur.
DEMONSTRATIE Delfts blauw schilderen
parterre.
Dagelijks 1017 uur - behalve donderdag.
Restaureren mummiekist en afgietsels maken
van antieke voorwerpen.
2e etage
Dagelijks 917 uur - behalve zaterdag.
helpt u over de
VROOM DREESMANN (museum)drempel.
(Van onze redacteur ruimtevaart)
„Oké, we hebben de Falcon op het Hadley-plateau neergezet". De stem van Scott
klonk gisteravond om zestien minuten over elf duidelijk opgelucht, toen hij met deze
woorden de vierde Amerikaanse bemande maanlanding wereldkundig maakte. Er waren
nogal wat enerverende momenten aan vooraf gegaan, en het was de gevaarlijkste lan
dingsoperatie tot dusver.
De positie van de Falcon is prima: ongeveer 106 meter noordelijker en oostelijker
dan de bedoeling was geweest en slechts 9 graden „uit het lood" zodat maandag het
vertrek van de maan althans in dit opzicht geen zorgen hoeft te baren.
Een droom voor geologen maar
een nachtmerrie voor ruimte-pilo
ten. zo noemde men het vlakke stuk
je naam aan de voet van de Apeny-
nen en aan de rand van Hadley-
kloof, waar Irwin als piloot en Scott
als commandant de Falcon moesten
neerzetten. De landingsbaan voerde
over duizenden meters hoge berg
toppen en moest eindigen in een
steile afdaling langs de flank van het
gebergte naar een met kraters be
zaaid plateau. Om 23.03 begon de
afdaling van de Falcon die toen een
snelheid had van ruim 3000 km per
uur. De rem-motor werkte ruim 12
minuten, tegen het eind van welke
periode de Flacon van een sterk
schuine stand zich geleidelijk op
richtte naarmate de horizontale snel
heid verminderde. Toen de bergen
op slechts enkele honderden meters
hoog waren gepasseerd, volgde een
kortstondige vrijwel verticale afda
ling naar het doelgebied. Op al 30
meter hoogte, toen Scott een goed
plekje had ontdekt om het maanlan
der neer te zetten, begon het stof zo
fors op te waaien, dat de landing
verder op intuitie moest worden uit
gevoerd. Om 23.16 kwam de triom
fantelijke uitroep, dat de gevaarlij
ke operatie was geslaagd.
Er waren nogal wat spannende
momenten aan vooraf gegaan. De
combinatie van Apollo en maanlan
der bleek gisteren in een te lage
baan gekomen te zijn, zodat men de
bergtoppen op de maan te dicht na
derde. Dit was een gevolg van de
onregelmatigheden in de zwaarte
kracht van de maan door de aanwe
zigheid van "mascons" of massa
concentratie in de bodem. Daardoor
moest een niet op het programma
staande baancorrectie worden uitge
voerd. Later was er een moeilijk
heid met het ontkoppelen van Apol
lo en maanlander. Een stekker bleek
niet goed vast te zitten, en Worden
in het moederschip Endeavour
moest het euvel herstellen. De ont
koppeling vond daardoor niet om
18.48 maar om 19.13 uur plaats.
Ongeveer drie kwartier later dan
de bedoeling was geweest opende
Scott vannacht het luik van de Fal
con om eens een kijkje in zijn omge
ving te nemen. "Geweldig, een
prachtig gezicht" was zijn commen
taar.
Deze eerste rondblik van Scott
was vertraagd omdat hij en Irwin
een verschil van mening hadden
met de vluchtleiding in Houston over
de plaats van de landing. Volgens de
astronauten was dit 100 meter van
het doel, volgens Houston 570. Later
moest Houston toegeven Scott en
Irwin toch gelijk hadden: Zie Apollo-
14 zat er indertijd overigens maar
18 meter naast!
Inmiddels was de Endeavour met
Worden als enige inzittenden weel
een hogere baan om de maan
gedirigeerd, liggende tussen de 100
120 km, van waar uit hij tot
maandag foto's zal maken en we
tenschappelijke waarnemingen ver
richten. Hij heeft bij zijn eerste om
wentelingen en
22 PAGINA'S
Dagelijks sterven er eenden aan
de watervervuiling in Leiden. De
Vogelwacht Rijnland heeft de in
druk dat de situatie ten opzichte
van vorig jaar nog is verslech
terd. Zij gaat daarom één front
maken tegen de boosdoeners
STADSPAGINA
In de wereld van de Arabieren
heerst angst en onzekerheid.
PAGINA 8
Regering laat lonen en prijzen
vrij PAGINA 10
De Middenstandspartij, twee ze
tels groot, kan maar niet tot rust
komen. De ene dolle toestand is
nog niet voorbij of de andere
staat alweer voor de deur. Over
Te pas en te onpas PAGINA 2
Een week lang kunnen jeugdige
lezertjes van het Leidsch Dagblad
puzzelen in de Leidse musea om
in aanmerking te kunnen komen
voor een vijfdaagse reis voor twee
personen naar Parijs en veel
andere aardige prijzen. Allemaal
vanwege de Leidsch Dagblad Mu
seum speur- en puzzeltocht
PAGINA 13
landingsplaats de Falcon niet kun
nen waarnemen.
Om twee uur was Scott nog lang
niet uitgekeken, maar werd hij door
Houston tot de orde geroepen
"Naar binnen, want anders duurt
het te lang". Hij had toen verteld,
dat het gehele terrein om de Falcon
vlak scheen te zijn en slechts hier en
daar zeer licht golvend. Er waren
wel wat kratertjes te zien, maar
geen grote stenen: hoogstens dertig
centimeter. "Ik geloof dat we op dit
terrein heel makkelijk rond kunnen
rijden".
„De enige grote krater die ik kan
zien is de Index (zuidelijk van de
maanlander) met scherpe randen
zonder schaduw op de bodem. Dich
terbij is een diepe effen krater waar
van ik de bodem niet kan zien. De
ze heb ik bij de landing willen ver
mijden. Hij is ongeveer 60 meter
van ons verwijderd".
Scott maakte een grote serie foto's
van het maanlandschap, alvorens
hij naar binnen ging. Na een luchti
ge maaltijd zijn Scott en Irwin gaan
slapen tot hedenochtend 11 uur. Toen
begonnen zij de voorbereidingen
voor het eerste uitstapje en het eer
ste autoritje over de maan, waarmee
zjj om 14.24 uur hedenmiddag een
aanvang moesten maken. Zjj zouden
ruim 6 uur buiten de maanlander
blfjven en om. een bezoek brengen
aan het punt waar de Hadley-kloof
vlak langs de voet van het Apen ij -
nengebergte loopt, in zuidelijke rich
ting vanaf de Falcon.
CAIRO (AP) Vijf Arabische
leiders hebben vanmorgen vroeg
een kleine topconferentie in de Li
bische hoofdstad Tripolis besloten
zonder dat zij een beslissing hadden
genomen over onmiddellijke maat
regelen tegen de Jordaanse regering
van koning Hoessein.
AUTO VAN HET JAAR
CITROËN GS
Maak een afspraak voor een
v. d. VELDE Citroën
DEN HAAG Dokter De Groot (75)
voorzitter van de Vereniging tegen
de kwakzalverij, vindt dat Justitie
al lang had moeten optreden tegen
de paragnost Gerard Croiset jr. uit
Enschede. Deze helderziende werd
in april van dit jaar ingezet bij de
behandeling van prinses Armgard,
die op 27 april overleed. Volgens
dokter De Groot is toen „wel dege
lijk" de wet op de uitoefening
de geneeskunst overtreden.
Minister-president Biesheuvel zei
indertijd dat er geen sprake is
weest van wetsovertreding. Maar de
Hilversumse arts, die al Jaren fu
rieus strijdt tegen de kwakzalverij,
is erg bang dat de zaak nadelige
gevolgen zal hebben voor de volks
gezondheid. „Door zo'n geval wor
den de mensen nog meer opgejut",
zegt hij. Talloze mensen, onder wie
ernstig zieken, zullen de hulp inroe
pen van een onbevoegde".
Dokter De Groot zegt dat een on
bevoegde nooit de geneeskunst mag
uitoefenen. Al heeft Croiset in het
geval van prinses Armgard met me
deweten van de behandelend arts
gehandeld, dat doet volgens hem
wettelijk niet ter zake. Hij verwijt
de overheid nalatigheid. „Zij heeft
niet de juiste voorstelling van zaken
gegeven", meent dokter De Groot.
De arts zou willen dat hij eindelijk
resultaat bereikt in zijn strijd tegen
de bloeiende praktijken van paranor
male genezers, waar jaarlijks zo'n
VAN EGMOND
^REESTRAAT
INTERNATIONALE]
BONTMODE
V
breestraat173
tel.(01710)-23337 leiden
rijksstraalw,9 «7 wassenaar
het nationaal
automobielmuseum
leidschendam
een ontdekking!
jr6€9tradlweg 280 leidschendam
100.000 Nederlanders gebruik van
maken. In het geval van Croiset
vindt hij dat Justitie en de inspec
tie van de volksgezondheid „mans
genoeg zijn" om op te treden tegen
onbevoegden.
Als een arts de onbevoegde dekt
met zijn eigen bevoegdheid, dan on
dermijnt die arts volgens dokter De
Groot het vertrouwen in de stand
van de geneeskundigen. Hij is dan
in tuchtrechtelijke zin in overtre
ding. Dokter De Groot: „De onbe
voegde gaat rondbazuinen dat die
en die arts met hem samenwerkt.
Goedgelovige mensen zullen dan
eerder naar die onbevoegde gaan
dan naar hun huisarts.
Dokter De Groot wijst er nog eens
op dat mensen de kwakzalver vaak
de hand boven het hoofd houden,
ook als het gaat om een dodelijk
geval. In zijn ruim twintig jaren
nuisartsenpraktijk en als inspecteur
van de volksgezondheid heeft hij
meerdere keren meegemaakt dat
patiënt en familie weigert te getui
gen tegen degene wiens hulp vrij
willig werd ingeroepen.
VEILIG GEKOCHT 1
IBU DE VAKMAN
Uit het Leidsch Dagblad van
30 Juli 1871:
Gedurende deze week zijn
dagelijks in het werkhuis al
hier opgenomen van 89 tot
104 volwassen personen en
van 29 tot 39 kinderen.
Aan de Zwem- en Bad-In-
richting Rhijnzicht zijn ge
durende deze week 613 baden
genomen.
(Advertentie) Attentie
Een handelaar in brandstof
fen vraagt te koop. eene par
tij puike Ruhrkolen a f 0,90 a
contant. Adres F. K. Gersting
Steenstraat 9.
