STOPWOORD VAN MODERNE
BOER IS: INVESTEREN
Niek Domburg (68)
vindt het na
een kwart eeuw
welletjes
agenda
Schoolzaken in
Alphense raad
Q 65 naar
Voorhout
Zilveren
jubileum
PAGINA 2
LEIDSCH DAGBLAD
WOENSDAG 21 JULI 1971
Boer van Santen (Voorschoten): „liever harcl werken en buiten zijn"
VOORSCHOTEN De boer is de oude niet meer. Ten
minste de boer over wie we op school leerden. De moderne,
vooruitstrevende agrariër is hard aan het veranderen, en,
wat belangrijker is, zijn bedrijf ook. Het boerenbedrijf is,
wil het rendabel draaien, een keiharde zaak geworden. Het
woord economisch ligt iedere moderne boer op de lippen
bestorven.
Een goed voorbeeld van zo'n moder
ne. economisch werkende boer is de
heer J. J. van Santen (37). Zijn
boerderij in Voorschoten, vlak naast
kasteel Duivenvoorde, is weliswaar
een dagje ouder aan het worden:
maar wat er gebeurt is uiterst mo
dern te noemen.
Vroeger, maar ook nu nog wel,
vond je op een boerderij veel soor
ten dieren. „In en om de boerderij",
het boekje dat op lagere scholen
van vroeger opgang maakte, is. ge
projecteerd op de hoeve van boer
Van Santen, sterk verouderd.
Boer van Santen: ,NWie een boeren
bedrijf economisch wil leiden moet
zich beperken tot één soort: koeien,
varkens, of kippen. Een mengeling
zoals je dat vroeger overal zag, gaat
niet meer. Dat is niet rendabel te
maken"'.
Op het eenmansbedrijf van de heer
Van Santen zijn louter en alleen
koeien te vinden. In de boomgaard
van zijn heerlijk onderkomen lopen
twee pony's en wat schapen. Wie
denkt dat boer Van Santen hiermee
zijn eigen stelling ondergraaft heeft
het mis. Ook deze dieren heeft hij
uit puur economisch oogmerk geno-
„Aan de grond tussen die lage
Paardenfeesten
in Voorschoten
VOORSCHOTEN Voorschoten
gaat zich traditiegetrouw volgende
week weer extra bezighouden mei-
het paard. Maandagmiddag om 2 uur
is op de Van Beethovenlaan de kor
tebaandraverij. De afstanden va
riëren van 300 tot 315 meter. Er zijr
26 dravers ingeschreven.
Woensdagmorgen om 10 uur wordt
de jaarlijkse paardenmarkt geopend
door burgemeester J, v. d. Haar en
verwacht worden een vijfhonderd
paarden van het type goedkope rij
paard en l^lein rijpaard.
Rondom deze paardenfestiviteiten
draait een kermis, die reeds vrijdag
middag officieel geopend wordt dooi
de bejaarden van Voorschoten en de
kinderen van Huize Nieuw-Voor-
dorp. De kermis is geopend vrijdag
avond. zaterdagmiddag en -avond
maandag de gehele dag. dinsdag
vanaf 17 uur en woensdag de geiiele
dag.
Ten bate van de Stichting Re-
creatiebad wordt in het Baljuwhuis
op de Voorstraat een oud-Hollandse
herberg geëxploiteerd.
Pols gebroken
handbal
LEIDEN Een 13-jarige Leidse
Jongen kwam gisteravond omstreeks
half zeven bij een partijtje handbal
in het Jacques Urlusplantsoen zo
ongelukkig te vallen dat hij zijn
rechterpols brak. Hij moest door de
EHD naar het Diaconessenhuis wor
den overgebrach
bij
fruitbomen heb ik niets. Ik moet
het alleen maar bijhouden, daarom
heb ik die schapen en de pony's er
op gezet. Zij vreten het gras kort
en bovendien is het een aardig ge
zicht."
Wat de boerderij van Van Santen
zo modern maakt en waardoor er
van verscheidene kanten veel inte
resse is onlangs heeft de BBC er
opnamen gemaakt is de nieuwe
koeienstal. Een groot gevaarte waar
het vee 's winters rustig rond kan
scharrelen. De vloeren onder het
koeienbedrijf zijn van sleuven voor
zien waardoor de meest vanzelf (de
beesten trappen het er automatisch
door) in de mestkelder verdwijnt.
Voordeel voor de boer: hij hoeft de
mest niet meer eigenhandig op te
ruimen. Dat betekent een niet ge
ringe tijdwinst.
Melkkamer
De stal heeft grote deuren waar
door de boer met zijn trekker het
hooi "s winters tot bijna in de
koeiemonden kan brengen. Wat de
leek (maar ook de collega's van de
boer. die geregeld komen kijken)
het meest aanspreekt is de zeer
modern toegeruste melkkamer. Een
gedeelte van de stal is afgesloten
en ingericht als melkgelegenheid
volgens het zogenaamde visgraatsy
steem.
Aan weerszijden van de melkkamer halte, houdbaarheid, reinheid, levert
is plaats voor vier koeien. Terwijl een cent per liter minder op.
de boer de eerste vier aan de melk- Maar, zegt Van Santen, „Als je een
machine zet staat het volgende jaarproduktine hebt van zo'n 4000
kwartet in de andere boxen rustig kilo melk per koe dan gaat dat rap
te vreten. De melk gaat in grote in de papieren lopen. Ik heb het
gl aezn felssen, zodat de boer de wel eens uitgerekend: als ik een
produkt-le nauwlettend in het oog week lang in de tweede zou zitten
kan houden.s dan scheelt me dat meteen 140 gul-
Op een minder modern bedrijf moet den in de week.
de boer de melk vervolgens uit de Een boer moet van[iaag de dag nlet
ALPHEN AAN DEN RIJN Uit
de bijzondere school voor gewoon
lager onderwijs aan de Meerkoet
straat in Alphen werden vorige
maand diverse voorwerpen gestolen.
Het bestuur van de Vereniging voor
Christelijk Schoolonderwijs verzoekt
de gemeente medewerking voor het
aanschaffen van een radiotoestel, een
pick-up met een plaat, een bandre
corder, een televisietoestel en een
dia-projector.
De veiligheid voor de leerlingen
van deze school maakt het noodza
kelijk dat er een muurtje komt van
af het in aanbouw zijnde gymnas
tieklokaal naar de Meerkoetstraat,
een afrastering met- toegangshek
langs de Meerkoetstraat en een af
rastering tussen de school en de
aangrenzende garage aan de kant
van de Willem dj Zwijgerlaan. Bur
gemeester en wethouders stellen de
gemeenteraad voor de medewerking
te verlenen voor deze leermiddelen
en afrasteringen in de vergadering
van 29 juli.
Op de agenda komt verder nog
voor: meubilair en leer- en hulpmid
delen voor handenarbeid in de bij
zondere school voor g.l.o. aan de
Anna van Burenlaan, meubilair voor
de bijzondere school voor g.l.o. aan
de Zaalbergstraat, leermiddelen voor
de bijzondere school voor g.l.o. aan
de Zaalbergstraat, hulpmiddelen v
de bijzondere school voor buitengj
woon onderwijs aan de Jongkind
Coninckstraat, tuingereedschap
de bijzondere school voor gewoo
lager onderwijs aan de Polluxlaa
en de vergoeding ingevolge art.
van de kleuteronderwijswet.
De boerderij van de heer Van Santen.
Voetganger
aangereden
LEIDEN Een 17-jarig Leidis
meisje reed gisteravond omstreeks
kwart over elf met haar bromfiets,
tide van het Kort Rapenburg naar
het Rapenburg pardoes tegen een
instekende voetganger. Het meis
je, dat bij deze aanrijding kwam te
vallen, kreeg een hersenschudding,
voetganger, een 22-jarige Leide-
r, liep knieletsel op. Beiden zijn
door het EHD naar het Diaconessen-
I den overgebracht.
BOLLENSTREEK Drie vrijdj
avonden (in juli en augustus) zal
Ruïne van Teylingen de entoura
van een totaal manifestatie zijn. Bj
kende en minder bekende popgr«
pen zullen naast toneel en express)
groepen, dichters, volkszangers, sd
musici en schilders hun kunnen ji
het publiek tonen. Hiervoor zulli
twee podiums in de ruïne word
geplaatst. Een Haarlemse firma a
voor een geluidsinstallatie
gen.
De eerste avond vrijdag 30 juli,)
orden opgeluisterd door
aagse formatie Q 65. In het voo
programma speelt de Rotterdam !f
groep Corporation. we! f
in de hit-parade staat met haar sii
gel „Wild time".
De twee andere avonden, vrijd
13 en 27 augustus, zijn voornameli
geïnspireerd door de slotavond i
het Holland-Festival, gehouden
verschillende plaatselijke groep
zullen o.a. Cobra, Cuby and
Blizzards, Focus en een sitargri
optreden.
kannen van de melkmachine
fabrieksbussen doen, via eer
Bij Van Santen is een dergelijke
handeling niet nodig. Zijn melk
gaat via een buizensysteem naar
een andere kamer. Dit systeem is
zeer hygiënisch, de melk komt ver
van de altijd wat vuile koeielicha-
men in de bussen door een aantal
Is de boer klaar met melken cir
ca vijftig koeien in anderhalf uur
dan wordt het gehele melkma-
chien door een automatische pomp
gereinigd en gedesinfecteerd. Spoe
len en dergelijk is er niet meer bij.
De heer Van Santen vindt dat zijn
werk wel rauwer gebeurt dan vroe-
Boer Van Santen: „Eén moderne
boer die zijn bedrijf rendabel wil
maken moet investeren. Je moet al
het werk aan kunnen, je moet
ger. j steeds meer koeien houden om je
„Dat kan ook niet anders, ik doe loon op peil te houden".
dit bedrijf alleen, soms met hulp
van mijn vrouw. Dan moet je niet d'^
zo precies werken, want dat kost
tijd en geld. Om een voorbeeld te
geven, als ik maai laat ik de kan
ten zitten, omdat ik daar geen tijd
voor heb. Vroeger werden de kanten
netjes met de zeis bijgewerkt. Maar
dat is voor mij niet meer rendabel.
Boer Van Santen zit het hele jaar
door met zijn melk in de eerste
klas. Op een kleine uitzondering na,
ongeveer vier maal per jaar komt
zijn dagproduktie niet hoger dan de
tweede klas. Die tweede klas melk,
geen mindere kwaliteit om te drin-
BODEGRAVEN/NIEUWERBRUG Over de Oude Rijn bij Nieuwerbrug ligt een
tolbrug. Waarschijnlijk de oudste van ons land. Uit de archieven is duidelijk geworden,
dat deze „overgang'' er in 1651 al was. Iedereen heeft tot nu toe moeten betalen als hij
dit werk en ik zeg altijd: Zolang I deze brug met de auto over of met een schip door wilde. Niek Domburg (68) heeft deze
ïik^sta^zowel"e^nste^kijken TiTar tolbrug meer dan 25 jaar bediend. Hij vindt het nu welletjes en gooit er in november
die flats, de legbatterijen van Leid- het pachtersbijltje bij neer. Iedere morgen prompt om zes uur was hij op zijn post en hij
mensen^die^erin wonen berken °42 kleef dat tot 's avonds elf uur. Zes dagen per week. Nu de zeven kruisjes naderen wil
uur per week, daarna zitten ze op Niek het wat rustiger aan gaan doen. Hij gaat het huisje bij de tol verlaten en een nie
hun flatje. Laat mij dan maar wat betrekken aan het Weiland. Daar is hij erg gelukkig mee.
harder moeten werken, maar laat
alleen weten wat de melkprijs
zeef. j Hij moet veei zaken verstand heb
ben. Van beesten, ziekten en econo
misch inzicht. Hij moet ook machi
nes kunnen repareren en bedienen.
De bedragen die er op het moderne
eenmans-bedrijf Va n Van Santen
omgaan liegen er niet om. Het ma
chinepark kost zo'n kleine 50.000
gulden, de nieuwe stal komt met
alles er op en er aan op 150.000
gulden.
,Als ik mijn verdiensten vergelijk
i ander dan geloof
ik dat ik bete maar een baas kan
gaan. Maar toevallig heb ik schik
dan ook hier buiten zitten".
het ligt aan het vetge-
Nieuwerbrug is een leuk pittoresk
landelijk dorpje tussen Bodegraven j
en Woerden. Beslist de moeite waard Door
om eens te bekyken en om de sen- Qees Combee
satie te ondergaan, dat Niek brugge-
geld int. Een dergelijk verschijnsel j
niet veel meer in ons land.
ter goed geld te verdienen. De
sen zijn altijd aardig voor me. Of ze
nu met de auto de brug „nemen" of
het met de boot doen. Ik krijg altijd
meer dan het tolgeld, dat de brugge-
meesters hebben vastgesteld: een
kwartje voor een schip, twintig, cent
voor een auto. Fietsers, bromfietsers
motorrijders hebben vrye door-1Meestal kw
Was Domburg wat jonger geweest, steeds is
dan zou hij beslist niet gestopt zijn. die zijn aandacht opeist.
t De „bruggers" zullen aan deze ver-
Zelf zegt hu..Erjjjuer ate P«oh- andBring moeten wennen en Dom-
burg ook. Het zal straks heus wel eens
zo zijn, dat de brugwachter in zijn
nieuwe huisje verlangt naar die brug
met haar zeer veel prettige dingen
en maar bijzonder weinig nare. Niek:
„In al die jaren zijn er maar heel
weinig mensen doorgereden. Ze zijn
op de vingers van twee handen te
later te-
staat vast. Er zijn al eens eerder po
gingen van verschillende zijden,
I der andere door het gemeentebestuur
iegraven, gedaan om de brug
j te verkopen. In 1958, 1959 en 196
j Zegt de heer Van der Linde: „Daar
die „Rijnovergang" zijn we toen niet op ingegaan. Nu
kijken we er anders tegenaan. De op
brengst moet echter wel liggen tussen
de f 35.000,- en f 40.000,- inclusief
het huisje, waarin nu nog Domburg
woont, de onafhankelijkheidstore
de vergeelde archieven".
Woensdag
Luxortheater Jeugdvakantlebezig
den Film "Klopjacht in Holland"^
^Voorschoterweg Jeugdvakantledoi
[reestraat 19 So<
kamerbewoners
Oegstgeest (Laan van Ou<
Informatie-avond Baha'i 8 i
Stadhuis Spreekuur soc
Oegstgeest (Gebouw Taberna, Jul
ilaan 1) Volle evangelieger
Rijnland 8 uur nam.
Kreatief Sentrum (Breestraat 6
Donderdag
Terrein Groenoordhal Circus Alt
3.30 en 8 uur nam.
Voorschoterweg Jeugdvakantiedoi
10 uur voorm4 uur nam.
Bommarkt 12 Societiit voor
capten 7.30 uur nam.
Kreatief Sentrum Café-bar
voorm.1 uur nam., rommelmarkt,.
Terrein Groenoordhal Circus AlthoH
Vrijdag
Voorschoterweg Jeugdvakantiedon
10 uur voorm.-4 uur nam.
Breestraat 19 Sociëteit Twentwel (voo
kamerbewoners en alleenstaande
9-12 uur nam.
Oude Vest 73, Stichting Scientoloj
Open informatie-avond 8 uur i
Oegstgeest (Lijtweg 7) Sociaal li
disch Adviesbureau (spreekuur
bejaarden) 2-4 uur nam.
Kreatief Sentrum (Breestraat 66) e w
Leic
10 i
Zaterdag
19 Sociëteit Twent
gang, evenals de „gemotoriseerde"
bewoners van de kern van Nieuwer-[^fen; Leük'hé
brug, de eerste burgers van Woerden
J en Bodegraven en de dijkgraaf en
j hoogheemraden van het Groot-Wa-1
I terschap van Woerden".
het verschuldigde tolgeld te
320
jaar
Bruggemeester P. D. van der Linde
72): „Die brug is al meer dan 320
I jaar eigendom van de Nieuwerbrug-
j Niek Domburg is daar bij die 8ers- Tot 1651 werd de la6e stenen
Nieuwerbrugse tolbrug een bekende dl'uS vervangen door een ophaalbrug
persoonlijkheid. Hij heeft heel veel
Goede bekende!
Tienden. Ook van buiten de gemeen
schap. Dat is mede te danken aan de
vriendelijke manier waarop hij al die
vijf en twintig jaar zijn taak heeft
vervuld. Niek is bij die brug haast
I niet weg te denken. Toch gaat het
zogenaamd tolhek. Dat ge
schiedde met toestemming van de
Staten van Holland en West-Fries
land. Die gaven de inwoners van
Nieuwerbrug daartoe blijkens de his
torische geschriften vergunning. Het
gevolg was, dat deze nieuwe brug ei-
eerd van de Nieuwerbrug-
is zij tot vandaag gebleven,
daarom voor het door de
burgerij gecreërde college van brug-
gemeesters zaak om te zorgen, dat de
pachtsom voldoende was om de on
kosten te dekken. Geschiedde dat niet
dan moesten de inwoners de tekorten
bijpassen. Dat is gelukkig sinds 1845
niet meer het geval geweest".
Niet zo oud
De huidige brug dateert uit 1949
gezien het opschrift op het stalen
bouwsel. Niet zo oud dus en zeker
nog geschikt om even mee te gaan,
want zo overstelpend druk is het er
ook weer niet met het verkeer. Het
kan heel goed zijn, dat de brug als
nog verpacht wordt als er geen se
rieuze kopers komen opdagen.
Als gegadigden voor koop zien de
bruggemeesters het gemeentebestuur
van Bodegraven, de Provinciale Wa
terstaat en het Hoogheemraadschap.
Het is ook best mogelijk, dat die geen
bod doen. Afwachten is dus de bood
schap. Komt er een nieuwe pachter,
dan zal deze f 2750,- moeten neertel
len en geen cent minder, maar dan
zorgt het college voor het onderhoud.
Eventuele verhoging van de tolgelden
geschiedt ook door de bruggemees
ters.
komen. Dit jaar nog. Hij wil nog i gendom
wel even aanblijven zolang de onder- gers- Dat
handelingen over pacht of verkoop
gaande zijn. Langer toch niet het
moet ook weer niet te lang duren,
want hij verlangt naar zijn huisje
aan het Weiland.
Domburg ontvangt veel vrienden in
zijn woninkje bij de brug. Zelf kan
hij er nooit tussenuit. Er is altijd die
tolbrug, waarvan de hefbomen moe- Wat er nu met die Nieuwerbrugse
ten worden geopend voor het gemo- brug gaat gebeuren nu Niek Domburg
toriseerde verkeer en de klap omhoog het brugwachterschap neerlegt is nog
moet worden gehaald voor de scheep- niet helemaal duidelijk. De brugge- I
vaart, die hier behoorlijk intensief is. j meestere denken aan verkopen en als Burgemeester J. A. Detmers
Daarom komen de Nieuwerbruggers dat niet lukt dan aan opnieuw ver-I/oetprwollriP. 99 09 urn
naar Niek toe om een gezellig praat-1 pachten. Er moet een oeververbinding I
je te maken of een kaartje te leggen. J blijven voor de ruim 1700 inwoners augustus verhinderd zijn spreek
Ongestoord kan dat ook niet, want I van deze landelijke gemeente. Datte houden.
In Nieuwerbrug wacht men nu
maar af wat er gaat gebeuren. Tot
half augustus. Dan zal tijdens een
openbare zitting de brug opnieuw
voor zes jaar worden verpacht. Of er
zou zich voor die tijd een koper moe
ten aandienen. Niek Domburg inte
resseert het niet zo erg wat er gaat
gebeuren. Hij verlangt naar de rust
in zijn huisje aan het Weiland.
(voor kamerbew
den) 9-12 uur n
Oegstgeest (Het Witte Huls) Schal
sociëteit Palamedes 2-5.30 uur nam,
Doopsgezinde kerk Adventkerk,
bijbelstudie 10 uur voorm., prediki E
Kreatief Sentrum (Breestraat 6
Disco-avond met film en lichts!» n
Terrein Groenoordhal Circus Altl
Releast
Hulpdienst Release: Witte Singel
tel 24566 Dag van 2—en 7—11
Apotheekdienst
Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest
Kok. Rapenburg 9, tel. 24807.
WOUBRUGGE In hotel *s M
lenaarsbrug werd gisteravond
heer G. W. van der Laan gehuld! 7
wegens het feit dat hij 25 jaar g
leden als knecht in dienst trad
de landbouwer J. van Rijn,
Het rot
balteam van het Leidsch Daft)»;
behaalde gisteravond in Watering
een klinkende 63 overwinning1
een elftal van Westerpers NV, 1
dat de rust nog met een 3—1 aoht
stand was ingegaan voor de Lei(
naars. Zij houden zich aanbevol
voor het spelen tegen ploegen
de omgeving, maar beschikken 1)
laas niet zelf over een eigen veld.