Stierengevecht bergafwaarts Budge-Von Cramm: titanengevecht 197| SATERDAG 26 JUNI 1971 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 13 Wimbledon Wegens gebrek aan ervaring van de torero s (Van onze correspondent Robbert Bosschardt) ARCELONA (GPD) Het is half zes. Er beginnen zich al schaduwen af te tekenen op het zand, dat hier en daar bloed bevlekt is. Klaroengeschal: een enorme stier rt, met breed uitgespannen en puntige hoorns rent de ia binnen. Door de lage zon verblind, blijft hij even met ;espreide poten staan. mef en tn trekt een voorval op de kom- nlge tribune tegenover ons de pacht. De hoge gil van een vrouw plotseling springt een „espon- in de arena, een „spontane" envechter die zijn kunnen wil to- met een levensechte stier. Hij ilt met een gerafelde doek. puntige hoorns draaien met een om. Het 526 kilo zware beest is h n het licht gewend en heeft zijn Dlijrwachte tegenstander opgemerkt. tier dendert op hem af, terwijl giadere mannen in de arena ver- proberen zijn aandacht af te Slechts één kleine, miserabele kan de „espontaneo" uitvoeren, verdwijnt helemaal achter de me massa van het beest en strui- achterover men zou haast 8jen dat alleen al de luchtverplaat- :en van de stier hem omver heeft ^•Id- la's lub"' ÏC Een jochie. klinken overal in de arena gil- op. Het zijn vooral vrouwen, ook heel wat mannen: „Maar het is een kind! Een jochie! Je nou gek geworden, joh'!?" heeft de stier zich al omge- ld en steken de lange hoorns toe et kleine hoopje mens, dat ver- probeert weg te komen op het ierlijke zand. stierenvechters zijn eindelijk id aangekomen aan deze kant de arena. Zij schoppen tegen de brullen hem toe, gooien hem de cape over de ogenhet beest zijn prooi liggen en met één nstoot rijt hij één van de capes Dan rent hij op een andere Pedrucho" midden be nd matador met twee van leerlingen. torero af. Enkele helpers van de „ma tador" en een paar politieagenten van de arena-bewaking dragen de „espontaneo" weg. Het jochie heeft geluk gehad. De hoorns hebben hem alleen een lange schram toege bracht. Evengoed had hij tegen deze tijd al half doodgebloed kunnen zijn. Hooguit dertien jaren oud is hij Het spektakel van een „esponta neo" is bepaald niet nieuw voor het publiek, dat het vaak slechter ziet aflopen. Maar toch hebben alle toe schouwers een brok in de keel. „Zo'n jochiewat wil die kleine bliksem toch tegen een bakbeest van 526 ki lo!" Hij is een teken aan de wand. De haast om aan de top te komen heeft zich ook meester gemaakt van Span- je's „nationale feest", het stierenge vecht. Het snelle succes van jongens zoals El Cordobes en Palomo Linares, die nauwelijks 18 waren toen zij hun eerste triomfen vierden, is daar niet vreemd aan. De glans van hun mil joenen overstraalt de misère van de vele anderen die niet verder kwamen dan één of twee dorpskermissen en een diepe stootwond. De jeugdige on besuisdheid begint een vast onder deel te worden van de „corrida". Kritiek van matador Het ontbreekt niet aan stemmen die een groot deel van de huidige problemen in de „corrida" aan deze ontwikkeling wijten. En zij zijn zeker niet de eerste de beste. Dezer dagen verscheen in een grote Spaanse krant een brief van een man die het volste recht heeft om zijn woord te doen: Pedro de Basauri, die onder de naam „Pedrucho" tientallen jaren lang een vooraanstaand „matador" was, te genwoordig een stierenvechtersschool leidt en soms zelf nog wel in de are na stapt. „Pedrucho" schreef onder anderen: „Het stierengevecht moet vandaag de dag felle kritiek verduren, omdat niemand het er mee eens is hoe het in onze arena's toegaat. Maar vreemd genoeg is dit juist te wijten aan het feit dat iedereen zich in het verloop van de corrida mengt. Het stierenge vecht is het meest democratische schouwspel van de hele wereld. In de arena's doet het hele publiek mee aan de voorstelling en ziet er zelfs geen been in om het gezag, de voor zitter die het optreden van de deel nemers moet controleren en de tro feeën toekent, in het openbaar uit te schelden en te „verbeteren". Een buitenlander die voor het eerst een corrida zag zei me stomverbaasd„Dit is een bijzonder origineel spektakel. Het lijkt wel of iedereen in het pu bliek er meer van weet dan de ar tiest. dat heb ik nog nergens gezien!". Inderdaad heeft tegenwoordig ieder een het grootste woord en deelt de la kens uit. behalve de stierenvechter zelf. Dat gebeurde vroeger nooit, en de reden is dat vandaag de dag het merendeel van de „matadores" niet meer weet waar hun plaats in de are na is. Om maar te zwijgen over de banderilleros en verdere helpers, die nooit op de juiste plek staan om te voorkomen dat de stier de anderen in het nauw kan brengen. Al deze fouten zijn het gevolg van het gebrek aan ervaring van de he dendaagse stierenvechters, die zich zelf al tot „matador" uitroepen nog voordat ze goed hebben geleerd waar een stier zijn hoorns heeft. Daar zit het kwaad. Ik word ziek van schaamte als ik moet toezien hoe de managers, de helpers, zelfs de zand- vegers en het publiek van buiten de arena de stierenvechter bevelen toe roepen. En die „matadores" hebben meer aandacht voor al dat ge schreeuw dan voor de stier die zij moeten bevechten. Als die torero's een opleiding zou den doormaken zoals dat vroeger ging vijf of zes jaren als banderillero en novillero, dan zouden zij niemand's „goede raad" nodig hebben, en zou het er in onze arena's heel wat minder chaotisch toegaan. Er zijn heel wat goede torero's uit mijn school gekomen en als zij ermee zou den doorgaan mijn goede lessen toe te passen kunnen zij het allen tot gro te „matadores" brengen. Helaas kan ik wel proberen mijn kennis aan hen door te geven, maar is het mij on- nogelijk een har to verplan ting uit te voeren; want wat zij nodig hebben s een ander hart voor de corrida, net meer geduld en moed, en mln- !er haast en geldzucht". Business „Pedrucho" heeft gelijk. Wegens ,t algemene gebrek aan ervaring aat het bergafwaarts met het stie- engevecht. En als de corrida ver- wijnt (of reeds verdwenen is, zo- Is sommige orthodoxen beweren» lan zal dat voor een flink deel te 'ijten zijn aan Juist diegenen die er aak door hun landgenoten van be- ;huldigd worden het stierengevecht e steunen: de buitenlandse toerls- en, die veel geld en weinig begrip .ebben bijgedragen tot Spanje's fiesta nachional". Inplaats van een lationaal feest is het stierengevecht ïu vaker een business met inter nationale cliëntèle, waarin het Spaanse hart vervangen is door de harde buitenlandse deviezen. Gottfried baron von Cramm had een zeer lange tenniscarrière. Zij eerste Davis Cup wedstrijd speelde hij in 1932, zijn laatste in 1954. Op 45-jarige leeftijd won hij nog van vele Europese topspelers. Herinneringen van Donald Budge aan een beroemde tennisthriller op Wimbledon in het jaar 1937 De Amerikaan J. Donald Budge maakte als eerste in de tennis- historie het z.g. groot slem: hij won in één jaar tijd (1938) de kampioenschappen van Australië, Frankrijk. Engeland en Amerika. Na hem is dat alleen nog maar gelukt aan Rod Laver, die dit kunststukje zelfs 2 keer leverde. Budge, die twee keer Wimbledon won zonder ook maar een set te verliezen, was onbetwist de domi nerende figuur in het wereld- tennis aan het eind van de jaren dertig. Later ontpopte hij zich ook als 's werelds sterkste profes sional. Pas in 1945 moest hij die positie prijsgeven aan zijn land genoot RiggsTot halverwege de jaren vijftig bleef hij tot de beste profs van Amerika behoren. Zelfs toen hij al tegen de veertig liep kon hij het cracks als Sedgman en Gonzales nog geducht lastig maken. Onlangs heeft hij zijn er varingen neergelegd in een heel interessant boek (Donald Budge: A tennismemoir, Viking Press. New York). Budge komt in dat boek uitgebreid terug op een tennisthriller van 1937 tussen hem en de Duitser Von Cramm, die als een van de beste al ler tijden geldt. Experts hebben des tijds gewezen op het uitzonderlijk kleine aantal fouten dat door de spe lers werd gemaakt. In een zeer goe de partij tennis is het aantal winnen de slagen ongeveer gelijk aan het aantal gemaakte fouten. In de match Budge-Von Cramm was het aantal winners twee keer zo groot als het aantal missers! Meestal blijft een tennisgevecht in de historie voortleven door de lange partijduur (zie Drobny-Pat- ty in 1953: 4% uur, 93 spellen). Bij Budge-Von Cramm was het niet alleen sensatie, spanning en lange partijduur, maar bovenal de hoge kwaliteit "van het spel dat de partij ver boven het gemiddelde uit tilde. Budge noemt het de beste partij die hij ooit gespeeld heeft. En wat Iets meer zegt: de onbewogen, verwende, cynische Bill Tilden (Wimbledon kampioen 1920, 21 en '30) was na af loop sprakeloos van emotie en be wondering. De partij Budge-Von Cramm werd gespeeld op Wimbledon, maar niet in het kader van het jaarlijkse Wimble- hoe vindingrijk en verbeten Budge ook tegenspel bood. Met een reeks briljante slagen, door het publiek be loond met stormen van applaus, werkte Von Cramm zich naar een 4-1 voorsprong, toe. Bij het wisselen van veld na het vijfde spel, reikte Walter Pate, de kleine Amerikaanse aanvoerder Bud ge wat mistroostig zijn handdoek aan. Tien jaar al had Amerika de Davis Cup niet meer kunnen win nen, het zag er naar uit dat het ook dit keer niet zou lukken. Budge zei bij de scheidsrechtersstoel: „Kom op. Cap, we zijn nog niet verloren". Een mooie situatie: speler spreekt cap tain moed in, in plaats van anders om 1 Ongeduld Door Ruud Paauw don toernooi. Het was de laatste par tij in de Davis Cup interzone finale Verenigde Staten Duitsland, die op het terrein van de All England Club plaatsvond. De winnaar daarvan zou de houder van de Cup, Groot-Brit- tannië, mogen uitdagen. Een strijd die al bij voorbaat verloren was voor de Britten, daar zij na het vertrek van Parry naar de profs geen team van wereldklasse meer bezaten. Na vier van de vijf partijen was de stand bij V.S. —Duitsland 2-2. De winnaar van het duel Budge Von Cramm zou zijn land niet alleen de zege bezorgen in de interzonefina- le, maar naar men vrij zeker kon aannemen ook de Davis Cup, de prijs voor 's werelds sterkste tennis- natie. Radar-achtig Nog even iets over de hoofdperso nen. Budge was ten tijde van het gevecht 22 jaar. Als 13-jarige had hij tennissen geleerd van zijn broer Lloyd, maar tot zijn 16de had hij zeer weinig met het spel op. Pas toen hij na geplaag van zijn fa milie aan een jeugdtoernooi deelnam en dat won, ging hij er zich werke lijk voor interesseren. Zonder veel moeite boorde hij zich een weg naar de top. In 1937 had hij Wimbledon gewonnen door een drie-sets-zege op Von Cramm in de finale. Zijn sterk ste wapens waren zijn service, een kanonskogel, en zijn met radar-ach- tige precisie gespeelde backhand. In tegenstelling tot vele van zijn land genoten, was Budge een vrij rustige, bescheiden man. Gottfried baron von Cramm was 28 Jaar en had een weinig fortuin lijke carrière achter de rug. Het was zijn ongeluk vaak tweede en maar zelden eerste te zyn. Drie keer achter een had hij de finale van Wimble don bereikt (1935-37) zonder de ze ook maar een keer te kunnen win nen. In de eindstrijd van 1935 liep hij al in het eerste spel een zware dijbeenblessure op. Von Cramm, een edelman in woord en gedrag, was sportief bij het overdrevene af. Bud ge liep over van bewondering voor de Duitser, trouwens nu nog als je zijn memoires leest. Twaalf duizend toeschouwers zaten er op de tribunes toen Budge en Von Cramm de 30ste juli 1937 's mid dags om vier uur het centre court van Wimbledon op wandelden. Von Cramm werd teruggeroepen omdat er telefoon voor hem was. Het bleek Hit Ier te zijn, zo vernemen wij nu van Budge. De Führer wenste de baron sterkte en zei dat heel Duitsland op hem rekende. Dat was vreemd, want het was een publiek geheim dat de nazi's een hekel aan Von Cramm hadden. Hij mocht dan met zijn blonde haar en blauwe ogen een voorbeeldige edelgermaan zijn, zij haatten zijn stijlvolle levenswijze en zijn kille gereserveerdheid ten op zichte van het Derde Rijk een houding waaruit de nazi's, niét ten onrechte, minachting proefden. Moeilijkheden Budge begon het gevecht als groot favoriet. Tenslotte was hij de Wim bledon kampioen. Maar in de eerste set waren er voor hem al tekenen die op moeilijkheden wezen. Von Cramm sloeg vrijwel al zijn eerste services in en volleerde met verbluffende zui verheid. Budge zag zich herhaaldelijk in het defensief gedrukt. Toch ge lukte het de Amerikaan in een guns tige positie te komen: hij doorbrak de service van de Duitser na 4-4 en hoefde nu alleen die van hemzelf te handhaven om de set in zijn greep te krijgen. De gebeurtenissen in het 10e spel bezorgden Budge echter een zware schok. Hij opende met een snelle, goed geplaatste service. Von Cramm bewoog even en dreunde de bal feilloos langs hem. De volgende opslag van Budge was een mooi schot langs de middenlijn. In dezelfde se conde hakte Von Cramm de re turn buiten bereik van de Ameri kaan de hoek in. Nog twee keer blik semde Budge zijn service over het net en beide malen bleef hij ver ver wijderd van de terugslagen Via 5-5, 6-6 greep Von Cramm ver rassend de eerste set met 8-6. De tweede set gaf eenzelfde wors teling te zien. Budge kwam voor steeds grotere problemen te staan. Hoewel erkend als een van de bes te serveerders, moest de Amerikaan hard zwoegen om zijn opslag te hou den. Zelfs op zijn hardste services t Donald Budge I durfde hij niet naar voren te gaan, j bevreesd als hij was voor de „onmo- j gelijke" returns van de baron. Budge speelde overigens uitstekend, maar tegen de briljante uitschieters van Von Cramm, die bovendien die eers- tè service maar bleef inslaan, kon hij niet op. Het werd in die tweede set duidelijk wat er aan de hand w Von Cramm had zijn dag. Mis schien voor het eerst in zijn tennis carrière zat alles hem mee. Hij „voel de" de bal op zijn racket en had in elke situatie de maat op zijn sla Ieder hield zijn service tot 6-5, toen brak Von Cramm met een alles-of- niets aanval door: 7-5. De Duitser leidde nu dus met twee sets tegen nul. De toeschouwers keken hun ogen uit. Furieus In de derde set ging Budge fu rieus tot de aanval over en verover de de service van Von Cramm. Maar lang plezier van de voorsprong had hij niet. Een paar spellen later de monstreerde de Duitser een nieuw stukje droom tennis: op de service van de Amerikaan sloeg hij vier vol komen onhandelbare returns. Bud ge merkt in zyn boek verbijsterd op: „En ik serveerde nog wel met nieuwe ballenHet is niet on aannemelijk dat Von Cramm van zijn eigen spel stond te kijken. Wel licht is hij zich op dat moment gaan afvragen hoe lang het allemaal nog door zou gaan. Hoe dan ook, hij ver loor na die glorieuze game prompt zijn eigen service op nul. Budge haalde, wanhopig knokkend, de set binnen, maar niet dan na grote krachtsinspanning: 6-4. Na de rust profiteerde de Amerikaan ogenblik kelijk van enkele minder sterke mo menten van Von Cramm. Hij liep tot 3-0 uit en hield die voorsprong met subliem spel vast: 6-2. Twee-setsge- lijk. De vijfde en beslissende set. Bud ge, hoewel gesterkt door de ommekeer in de strijd, maakte zich toch wat zorgen. Van Von Cramm was bekend dat hij niet uit te putten was en ge woonlijk de vijfde set beter speelde dan de eerste. Dat gebeurde ook nu. Terwijl de zon langzaam uit het zicht verdween en nog een paar felle stra len over het centre-court wierp, zet te de Duitser de sluizen open voor een geweldig slotoffensief. Het had succes Inderdaad wijzigde zich het spel- beeld nu. Niet doordat Budge beter ging spelen, want zo zegt hij in zijn memoires „dat zou niet mogelijk zijn geweest". Nee, het kwam omdat Von Cramm, met de zege binnen handbereid, wat ongeduld in zijn spel liet sluipen. Voor het eerst ging het merendeel van de eerste services uit en op de tweede ging Budge on verbiddelijk naar voren. Het werd te midden van topspanning: 4-2, 4-3, 4-4, 5-4, 5-5, 6-5, 6-?. Ofschoon de spelers nu duidelijk tekenen van ver moeidheid vertoonden, bleef de strijd op hoog peil staan. In de 13de game brak Budge met enkele formidabele backhandschoten door de service van Von Cramm heen. Op zijn eigen op slag bereikte de Amerikaan wed- strijdpunt. Von Cramm sabelde het met grote koelbloedigheid weg. Direct daarop weer een wedstrijdpunt. Op nieuw zag Budge zich door de Duit ser overmeesterd. Een derde en een vierde wedstrijdpunt verwierf Budge zich. Maar op de beslissende momen ten dirigeerde Von Cramm de rallies met meester hand. Het publiek was opgetogen. Het vijfde wedstrijdpunt overleefde Von Cramm echter niet. Budge trekt voor die laatste slagen wisseling in zijn boek een volle pagi na uit. Na ruim dertig jaar weet hij het nog allemaal, slag voor slag. De beslissende klap in die verschrikke lijke laatste rally deelde Budge val lend uit: 8-6. Het duurde even voor hij weer op de been was. Toen liep hij op een sukkeldrafje naar het net, waar Von Cramm met zijn bekende, innemende glimlach op hem wachtte. Budge bleef lang in de kleedka mer. Hij voelde zich onrustig, de spanning wilde niet uit hem wegvloei en. Om negen uur, een uur na af loop van de partij, stapte hij naar buiten. De schemering was al geval len. Tot zijn verbazing zag hij dat er nog vele duizenden mensen op de tri bunes stonden. „Ik kreeg niet de indruk dat er veel gepraat werd. De mensen ston den er maar te staan. Ze waren ken- nekijk nog „bezig" met de partij die ze hadden gezien, ze hadden er nog niet kunnen komen om weg te gaan. Zoiets heb ik later nooit meer mee gemaakt". Nachtmerries De avond werd voor Budge een be zoeking. In zijn hotel serveerde men hem een maaltijd, maar hij kon geen hap door zijn keel krijgen. Hoewel zeer vermoeid, kon hij ook de slaap niet vatten. Tenslotte ging hij ln het donker maar wat doelloos rondlopen. Nog weken later, zo vertelt hij ln zijn memoires, had hij last van nachtmerries. „En het was in die dromen voortdurend hetzelfde liedje. Steeds stond ik ln de vijfde set met 4-1 achter en aan de andere kant van het net was Von Cramm. Badend in mijn zweet werd ik wakker". Een paar weken na deze wedstrijd heroverde Amerika, zoals verwacht, de Davis Cup op Engeland. Budge won al zijn partijen, maar het ge beurde in een vrij lauwe sfeer. Voor Von Cramm had de nederlaag de sastreuze gevolgen. Begin 1938 werd hij door de nazi's gearresteerd op va ge beschuldigingen, waarvoor nooit een schim van bewijs werd gevon den, en in de gevangenis gezet. Had Von Cramm gewonnen, dan zou dat stellig niet zijn gebeurd. Vermoede lijk was Duitsland dan in 1937 met de Davis Cup gaan strijken en de nazi's zouden Von Cramm hard nodig hebben gehad om de beker in 1938 (ln Berlijn!) met succes te kunnen verdedigen. Ontzet over hetgeen Von Cramm was aangedaan, weigerde Budge ln 1938 aan Duitse tennistoernooien deel te nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1971 | | pagina 13