Stierengevecht
bergafwaarts
Budge-Von Cramm:
titanengevecht
197| SATERDAG 26 JUNI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
Wimbledon
Wegens gebrek aan ervaring van de torero s
(Van onze correspondent Robbert Bosschardt)
ARCELONA (GPD) Het is half zes. Er beginnen zich al
schaduwen af te tekenen op het zand, dat hier en daar
bloed bevlekt is. Klaroengeschal: een enorme stier
rt, met breed uitgespannen en puntige hoorns rent de
ia binnen. Door de lage zon verblind, blijft hij even met
;espreide poten staan.
mef
en tn trekt een voorval op de kom-
nlge tribune tegenover ons de
pacht. De hoge gil van een vrouw
plotseling springt een „espon-
in de arena, een „spontane"
envechter die zijn kunnen wil to-
met een levensechte stier. Hij
ilt met een gerafelde doek.
puntige hoorns draaien met een
om. Het 526 kilo zware beest is
h n het licht gewend en heeft zijn
Dlijrwachte tegenstander opgemerkt.
tier dendert op hem af, terwijl
giadere mannen in de arena ver-
proberen zijn aandacht af te
Slechts één kleine, miserabele
kan de „espontaneo" uitvoeren,
verdwijnt helemaal achter de
me massa van het beest en strui-
achterover men zou haast
8jen dat alleen al de luchtverplaat-
:en van de stier hem omver heeft
^•Id-
la's
lub"'
ÏC
Een jochie.
klinken overal in de arena gil-
op. Het zijn vooral vrouwen,
ook heel wat mannen: „Maar
het is een kind! Een jochie!
Je nou gek geworden, joh'!?"
heeft de stier zich al omge-
ld en steken de lange hoorns toe
et kleine hoopje mens, dat ver-
probeert weg te komen op het
ierlijke zand.
stierenvechters zijn eindelijk
id aangekomen aan deze kant
de arena. Zij schoppen tegen de
brullen hem toe, gooien hem de
cape over de ogenhet beest
zijn prooi liggen en met één
nstoot rijt hij één van de capes
Dan rent hij op een andere
Pedrucho" midden be
nd matador met twee van
leerlingen.
torero af. Enkele helpers van de „ma
tador" en een paar politieagenten
van de arena-bewaking dragen de
„espontaneo" weg. Het jochie heeft
geluk gehad. De hoorns hebben
hem alleen een lange schram toege
bracht. Evengoed had hij tegen deze
tijd al half doodgebloed kunnen zijn.
Hooguit dertien jaren oud is hij
Het spektakel van een „esponta
neo" is bepaald niet nieuw voor het
publiek, dat het vaak slechter ziet
aflopen. Maar toch hebben alle toe
schouwers een brok in de keel. „Zo'n
jochiewat wil die kleine bliksem
toch tegen een bakbeest van 526 ki
lo!"
Hij is een teken aan de wand. De
haast om aan de top te komen heeft
zich ook meester gemaakt van Span-
je's „nationale feest", het stierenge
vecht. Het snelle succes van jongens
zoals El Cordobes en Palomo Linares,
die nauwelijks 18 waren toen zij hun
eerste triomfen vierden, is daar niet
vreemd aan. De glans van hun mil
joenen overstraalt de misère van de
vele anderen die niet verder kwamen
dan één of twee dorpskermissen en
een diepe stootwond. De jeugdige on
besuisdheid begint een vast onder
deel te worden van de „corrida".
Kritiek van matador
Het ontbreekt niet aan stemmen
die een groot deel van de huidige
problemen in de „corrida" aan deze
ontwikkeling wijten. En zij zijn zeker
niet de eerste de beste. Dezer dagen
verscheen in een grote Spaanse krant
een brief van een man die het volste
recht heeft om zijn woord te doen:
Pedro de Basauri, die onder de naam
„Pedrucho" tientallen jaren lang
een vooraanstaand „matador" was, te
genwoordig een stierenvechtersschool
leidt en soms zelf nog wel in de are
na stapt. „Pedrucho" schreef onder
anderen:
„Het stierengevecht moet vandaag
de dag felle kritiek verduren, omdat
niemand het er mee eens is hoe het
in onze arena's toegaat. Maar vreemd
genoeg is dit juist te wijten aan het
feit dat iedereen zich in het verloop
van de corrida mengt. Het stierenge
vecht is het meest democratische
schouwspel van de hele wereld. In
de arena's doet het hele publiek mee
aan de voorstelling en ziet er zelfs
geen been in om het gezag, de voor
zitter die het optreden van de deel
nemers moet controleren en de tro
feeën toekent, in het openbaar uit te
schelden en te „verbeteren". Een
buitenlander die voor het eerst een
corrida zag zei me stomverbaasd„Dit
is een bijzonder origineel spektakel.
Het lijkt wel of iedereen in het pu
bliek er meer van weet dan de ar
tiest. dat heb ik nog nergens gezien!".
Inderdaad heeft tegenwoordig ieder
een het grootste woord en deelt de la
kens uit. behalve de stierenvechter
zelf. Dat gebeurde vroeger nooit, en
de reden is dat vandaag de dag het
merendeel van de „matadores" niet
meer weet waar hun plaats in de are
na is. Om maar te zwijgen over de
banderilleros en verdere helpers, die
nooit op de juiste plek staan om te
voorkomen dat de stier de anderen
in het nauw kan brengen.
Al deze fouten zijn het gevolg van
het gebrek aan ervaring van de he
dendaagse stierenvechters, die zich
zelf al tot „matador" uitroepen nog
voordat ze goed hebben geleerd waar
een stier zijn hoorns heeft. Daar zit
het kwaad. Ik word ziek van
schaamte als ik moet toezien hoe de
managers, de helpers, zelfs de zand-
vegers en het publiek van buiten de
arena de stierenvechter bevelen toe
roepen. En die „matadores" hebben
meer aandacht voor al dat ge
schreeuw dan voor de stier die zij
moeten bevechten.
Als die torero's een opleiding zou
den doormaken zoals dat vroeger ging
vijf of zes jaren als banderillero en
novillero, dan zouden zij niemand's
„goede raad" nodig hebben, en
zou het er in onze arena's heel wat
minder chaotisch toegaan. Er zijn
heel wat goede torero's uit mijn
school gekomen en als zij ermee zou
den doorgaan mijn goede lessen toe te
passen kunnen zij het allen tot gro
te „matadores" brengen. Helaas kan
ik wel proberen mijn kennis aan hen
door te geven, maar is het mij on-
nogelijk een har to verplan ting uit te
voeren; want wat zij nodig hebben
s een ander hart voor de corrida,
net meer geduld en moed, en mln-
!er haast en geldzucht".
Business
„Pedrucho" heeft gelijk. Wegens
,t algemene gebrek aan ervaring
aat het bergafwaarts met het stie-
engevecht. En als de corrida ver-
wijnt (of reeds verdwenen is, zo-
Is sommige orthodoxen beweren»
lan zal dat voor een flink deel te
'ijten zijn aan Juist diegenen die er
aak door hun landgenoten van be-
;huldigd worden het stierengevecht
e steunen: de buitenlandse toerls-
en, die veel geld en weinig begrip
.ebben bijgedragen tot Spanje's
fiesta nachional". Inplaats van een
lationaal feest is het stierengevecht
ïu vaker een business met inter
nationale cliëntèle, waarin het
Spaanse hart vervangen is door de
harde buitenlandse deviezen.
Gottfried baron von Cramm
had een zeer lange tenniscarrière.
Zij eerste Davis Cup wedstrijd
speelde hij in 1932, zijn laatste in
1954. Op 45-jarige leeftijd won hij
nog van vele Europese topspelers.
Herinneringen van Donald Budge
aan een beroemde tennisthriller
op Wimbledon in het jaar 1937
De Amerikaan J. Donald Budge
maakte als eerste in de tennis-
historie het z.g. groot slem: hij
won in één jaar tijd (1938) de
kampioenschappen van Australië,
Frankrijk. Engeland en Amerika.
Na hem is dat alleen nog maar
gelukt aan Rod Laver, die dit
kunststukje zelfs 2 keer leverde.
Budge, die twee keer Wimbledon
won zonder ook maar een set te
verliezen, was onbetwist de domi
nerende figuur in het wereld-
tennis aan het eind van de jaren
dertig. Later ontpopte hij zich
ook als 's werelds sterkste profes
sional. Pas in 1945 moest hij die
positie prijsgeven aan zijn land
genoot RiggsTot halverwege de
jaren vijftig bleef hij tot de beste
profs van Amerika behoren. Zelfs
toen hij al tegen de veertig liep
kon hij het cracks als Sedgman
en Gonzales nog geducht lastig
maken. Onlangs heeft hij zijn er
varingen neergelegd in een heel
interessant boek (Donald Budge:
A tennismemoir, Viking Press.
New York).
Budge komt in dat boek uitgebreid
terug op een tennisthriller van 1937
tussen hem en de Duitser Von
Cramm, die als een van de beste al
ler tijden geldt. Experts hebben des
tijds gewezen op het uitzonderlijk
kleine aantal fouten dat door de spe
lers werd gemaakt. In een zeer goe
de partij tennis is het aantal winnen
de slagen ongeveer gelijk aan het
aantal gemaakte fouten. In de match
Budge-Von Cramm was het aantal
winners twee keer zo groot als het
aantal missers!
Meestal blijft een tennisgevecht
in de historie voortleven door de
lange partijduur (zie Drobny-Pat-
ty in 1953: 4% uur, 93 spellen).
Bij Budge-Von Cramm was het niet
alleen sensatie, spanning en lange
partijduur, maar bovenal de hoge
kwaliteit "van het spel dat de partij
ver boven het gemiddelde uit tilde.
Budge noemt het de beste partij die
hij ooit gespeeld heeft. En wat Iets
meer zegt: de onbewogen, verwende,
cynische Bill Tilden (Wimbledon
kampioen 1920, 21 en '30) was na af
loop sprakeloos van emotie en be
wondering.
De partij Budge-Von Cramm werd
gespeeld op Wimbledon, maar niet in
het kader van het jaarlijkse Wimble-
hoe vindingrijk en verbeten Budge
ook tegenspel bood. Met een reeks
briljante slagen, door het publiek be
loond met stormen van applaus,
werkte Von Cramm zich naar een 4-1
voorsprong, toe.
Bij het wisselen van veld na het
vijfde spel, reikte Walter Pate, de
kleine Amerikaanse aanvoerder Bud
ge wat mistroostig zijn handdoek
aan. Tien jaar al had Amerika de
Davis Cup niet meer kunnen win
nen, het zag er naar uit dat het ook
dit keer niet zou lukken. Budge zei
bij de scheidsrechtersstoel: „Kom op.
Cap, we zijn nog niet verloren". Een
mooie situatie: speler spreekt cap
tain moed in, in plaats van anders
om 1
Ongeduld
Door
Ruud Paauw
don toernooi. Het was de laatste par
tij in de Davis Cup interzone finale
Verenigde Staten Duitsland, die op
het terrein van de All England Club
plaatsvond. De winnaar daarvan zou
de houder van de Cup, Groot-Brit-
tannië, mogen uitdagen. Een strijd
die al bij voorbaat verloren was voor
de Britten, daar zij na het vertrek
van Parry naar de profs geen team
van wereldklasse meer bezaten. Na
vier van de vijf partijen was de
stand bij V.S. —Duitsland 2-2. De
winnaar van het duel Budge Von
Cramm zou zijn land niet alleen de
zege bezorgen in de interzonefina-
le, maar naar men vrij zeker kon
aannemen ook de Davis Cup, de
prijs voor 's werelds sterkste tennis-
natie.
Radar-achtig
Nog even iets over de hoofdperso
nen. Budge was ten tijde van het
gevecht 22 jaar. Als 13-jarige had hij
tennissen geleerd van zijn broer
Lloyd, maar tot zijn 16de had hij
zeer weinig met het spel op. Pas
toen hij na geplaag van zijn fa
milie aan een jeugdtoernooi deelnam
en dat won, ging hij er zich werke
lijk voor interesseren. Zonder veel
moeite boorde hij zich een weg naar
de top. In 1937 had hij Wimbledon
gewonnen door een drie-sets-zege op
Von Cramm in de finale. Zijn sterk
ste wapens waren zijn service, een
kanonskogel, en zijn met radar-ach-
tige precisie gespeelde backhand. In
tegenstelling tot vele van zijn land
genoten, was Budge een vrij rustige,
bescheiden man.
Gottfried baron von Cramm was
28 Jaar en had een weinig fortuin
lijke carrière achter de rug. Het was
zijn ongeluk vaak tweede en maar
zelden eerste te zyn. Drie keer achter
een had hij de finale van Wimble
don bereikt (1935-37) zonder de
ze ook maar een keer te kunnen win
nen. In de eindstrijd van 1935 liep
hij al in het eerste spel een zware
dijbeenblessure op. Von Cramm, een
edelman in woord en gedrag, was
sportief bij het overdrevene af. Bud
ge liep over van bewondering voor de
Duitser, trouwens nu nog als je zijn
memoires leest.
Twaalf duizend toeschouwers zaten
er op de tribunes toen Budge en Von
Cramm de 30ste juli 1937 's mid
dags om vier uur het centre court
van Wimbledon op wandelden. Von
Cramm werd teruggeroepen omdat er
telefoon voor hem was. Het bleek Hit
Ier te zijn, zo vernemen wij nu van
Budge. De Führer wenste de baron
sterkte en zei dat heel Duitsland op
hem rekende. Dat was vreemd, want
het was een publiek geheim dat de
nazi's een hekel aan Von Cramm
hadden. Hij mocht dan met zijn
blonde haar en blauwe ogen een
voorbeeldige edelgermaan zijn, zij
haatten zijn stijlvolle levenswijze en
zijn kille gereserveerdheid ten op
zichte van het Derde Rijk een
houding waaruit de nazi's, niét ten
onrechte, minachting proefden.
Moeilijkheden
Budge begon het gevecht als groot
favoriet. Tenslotte was hij de Wim
bledon kampioen. Maar in de eerste
set waren er voor hem al tekenen die
op moeilijkheden wezen. Von Cramm
sloeg vrijwel al zijn eerste services
in en volleerde met verbluffende zui
verheid. Budge zag zich herhaaldelijk
in het defensief gedrukt. Toch ge
lukte het de Amerikaan in een guns
tige positie te komen: hij doorbrak
de service van de Duitser na 4-4 en
hoefde nu alleen die van hemzelf te
handhaven om de set in zijn greep
te krijgen. De gebeurtenissen in het
10e spel bezorgden Budge echter een
zware schok. Hij opende met een
snelle, goed geplaatste service. Von
Cramm bewoog even en dreunde de
bal feilloos langs hem. De volgende
opslag van Budge was een mooi schot
langs de middenlijn. In dezelfde se
conde hakte Von Cramm de re
turn buiten bereik van de Ameri
kaan de hoek in. Nog twee keer blik
semde Budge zijn service over het
net en beide malen bleef hij ver ver
wijderd van de terugslagen
Via 5-5, 6-6 greep Von Cramm ver
rassend de eerste set met 8-6.
De tweede set gaf eenzelfde wors
teling te zien. Budge kwam voor
steeds grotere problemen te staan.
Hoewel erkend als een van de bes
te serveerders, moest de Amerikaan
hard zwoegen om zijn opslag te hou
den. Zelfs op zijn hardste services
t Donald Budge
I durfde hij niet naar voren te gaan,
j bevreesd als hij was voor de „onmo-
j gelijke" returns van de baron. Budge
speelde overigens uitstekend, maar
tegen de briljante uitschieters van
Von Cramm, die bovendien die eers-
tè service maar bleef inslaan, kon hij
niet op. Het werd in die tweede set
duidelijk wat er aan de hand w
Von Cramm had zijn dag. Mis
schien voor het eerst in zijn tennis
carrière zat alles hem mee. Hij „voel
de" de bal op zijn racket en had in
elke situatie de maat op zijn sla
Ieder hield zijn service tot 6-5, toen
brak Von Cramm met een alles-of-
niets aanval door: 7-5. De Duitser
leidde nu dus met twee sets tegen
nul. De toeschouwers keken hun ogen
uit.
Furieus
In de derde set ging Budge fu
rieus tot de aanval over en verover
de de service van Von Cramm. Maar
lang plezier van de voorsprong had
hij niet. Een paar spellen later de
monstreerde de Duitser een nieuw
stukje droom tennis: op de service
van de Amerikaan sloeg hij vier vol
komen onhandelbare returns. Bud
ge merkt in zyn boek verbijsterd
op: „En ik serveerde nog wel met
nieuwe ballenHet is niet on
aannemelijk dat Von Cramm van
zijn eigen spel stond te kijken. Wel
licht is hij zich op dat moment gaan
afvragen hoe lang het allemaal nog
door zou gaan. Hoe dan ook, hij ver
loor na die glorieuze game prompt
zijn eigen service op nul. Budge
haalde, wanhopig knokkend, de set
binnen, maar niet dan na grote
krachtsinspanning: 6-4. Na de rust
profiteerde de Amerikaan ogenblik
kelijk van enkele minder sterke mo
menten van Von Cramm. Hij liep tot
3-0 uit en hield die voorsprong met
subliem spel vast: 6-2. Twee-setsge-
lijk.
De vijfde en beslissende set. Bud
ge, hoewel gesterkt door de ommekeer
in de strijd, maakte zich toch wat
zorgen. Van Von Cramm was bekend
dat hij niet uit te putten was en ge
woonlijk de vijfde set beter speelde
dan de eerste. Dat gebeurde ook nu.
Terwijl de zon langzaam uit het zicht
verdween en nog een paar felle stra
len over het centre-court wierp, zet
te de Duitser de sluizen open voor een
geweldig slotoffensief. Het had succes
Inderdaad wijzigde zich het spel-
beeld nu. Niet doordat Budge beter
ging spelen, want zo zegt hij in
zijn memoires „dat zou niet mogelijk
zijn geweest". Nee, het kwam omdat
Von Cramm, met de zege binnen
handbereid, wat ongeduld in zijn
spel liet sluipen. Voor het eerst ging
het merendeel van de eerste services
uit en op de tweede ging Budge on
verbiddelijk naar voren. Het werd te
midden van topspanning: 4-2, 4-3,
4-4, 5-4, 5-5, 6-5, 6-?. Ofschoon de
spelers nu duidelijk tekenen van ver
moeidheid vertoonden, bleef de strijd
op hoog peil staan. In de 13de game
brak Budge met enkele formidabele
backhandschoten door de service van
Von Cramm heen. Op zijn eigen op
slag bereikte de Amerikaan wed-
strijdpunt. Von Cramm sabelde het
met grote koelbloedigheid weg. Direct
daarop weer een wedstrijdpunt. Op
nieuw zag Budge zich door de Duit
ser overmeesterd. Een derde en een
vierde wedstrijdpunt verwierf Budge
zich. Maar op de beslissende momen
ten dirigeerde Von Cramm de rallies
met meester hand. Het publiek was
opgetogen. Het vijfde wedstrijdpunt
overleefde Von Cramm echter niet.
Budge trekt voor die laatste slagen
wisseling in zijn boek een volle pagi
na uit. Na ruim dertig jaar weet hij
het nog allemaal, slag voor slag. De
beslissende klap in die verschrikke
lijke laatste rally deelde Budge val
lend uit: 8-6. Het duurde even voor
hij weer op de been was. Toen liep
hij op een sukkeldrafje naar het net,
waar Von Cramm met zijn bekende,
innemende glimlach op hem wachtte.
Budge bleef lang in de kleedka
mer. Hij voelde zich onrustig, de
spanning wilde niet uit hem wegvloei
en. Om negen uur, een uur na af
loop van de partij, stapte hij naar
buiten. De schemering was al geval
len. Tot zijn verbazing zag hij dat er
nog vele duizenden mensen op de tri
bunes stonden.
„Ik kreeg niet de indruk dat er
veel gepraat werd. De mensen ston
den er maar te staan. Ze waren ken-
nekijk nog „bezig" met de partij die
ze hadden gezien, ze hadden er nog
niet kunnen komen om weg te gaan.
Zoiets heb ik later nooit meer mee
gemaakt".
Nachtmerries
De avond werd voor Budge een be
zoeking. In zijn hotel serveerde men
hem een maaltijd, maar hij kon geen
hap door zijn keel krijgen. Hoewel
zeer vermoeid, kon hij ook de slaap
niet vatten. Tenslotte ging hij ln het
donker maar wat doelloos rondlopen.
Nog weken later, zo vertelt hij ln
zijn memoires, had hij last van
nachtmerries. „En het was in die
dromen voortdurend hetzelfde liedje.
Steeds stond ik ln de vijfde set met
4-1 achter en aan de andere kant
van het net was Von Cramm. Badend
in mijn zweet werd ik wakker".
Een paar weken na deze wedstrijd
heroverde Amerika, zoals verwacht,
de Davis Cup op Engeland. Budge
won al zijn partijen, maar het ge
beurde in een vrij lauwe sfeer. Voor
Von Cramm had de nederlaag de
sastreuze gevolgen. Begin 1938 werd
hij door de nazi's gearresteerd op va
ge beschuldigingen, waarvoor nooit
een schim van bewijs werd gevon
den, en in de gevangenis gezet. Had
Von Cramm gewonnen, dan zou dat
stellig niet zijn gebeurd. Vermoede
lijk was Duitsland dan in 1937 met
de Davis Cup gaan strijken en de
nazi's zouden Von Cramm hard nodig
hebben gehad om de beker in 1938
(ln Berlijn!) met succes te kunnen
verdedigen.
Ontzet over hetgeen Von Cramm
was aangedaan, weigerde Budge ln
1938 aan Duitse tennistoernooien
deel te nemen.