nformatie gaat ERUIT en moet ERIN
Leiderdorp
uisboerderij' van
7 restaurants
EL VLEES UIT MODERN BEDRIJF
[eids VVV-centrum van regio: stadkust en meren
Afscheid van
schoolhoofd
Acad. examens
Ierdag 12 juni 1971
LEIDSCH DAGBLAD
1IDEN Aan de Achthovenerweg in Leiderdorp, niet zo-
van de gemeentegrens met Koudekerk aan den Rijn staat
hyper modern veehoudersbedrijf. Het valt door zijn vorm
inder op tussen de boerenhoeven aan de "Lage Zijde" van
We Rijn. De familievennootschap Van der Valk uit Al-
aan den Rijn van zeventien restaurants in Nederland
ler andere Alphen aan den Rijn, Sassenheim, Voorschoten
enaar) en België en nog twee veefokbedrijven in
fd-Brabant is er de oprichter van. Arie van der Valk
"De Gouden Leeuw" in Voorschoten heeft mede de zorg
'dit onderdeel van de gigantische vennootschap en met de
lijkse leiding is belast Jacques Witjens (27), een pientere
eeltkundige, afkomstig uit het Betuwse Gendt.
lues Witjens is nu al zeven
ïn dienst bij de Alphense fami-
an der Valk. Zes jaar was hij
Jfsleider van het veeteeltbedrijf
Dmpwijk en toen dat moest wij-
'oor de woningbouw ging hij
naar het 44 hectare grote be-
in Leiderdorp. Van der Valk
daar een perceel grasland, liet
afgemaakt en daarna nog twee jaar
middelbare landbouwsschool
Heesch bij Nijmegen heeft het daar
aan die Leiderdorpse Achthovener
weg best naar zijn zin. Heel veel van
'zijn' ideeën heeft architect v. d. Sluis 1
in het ontwerp gestalte gegeven. Hij
heeft het beheer over 80 melkkoeien,
een 15 stieren. 35 kalveren, 32 pin
ken en maar liefst 350 varkens. Ook
moet hij zorgen, dat al deze 80 koei-
„huis'-architect Theo van der
Sluis ook een familielid een
ontwerp maken voor een moderne
boerderij met stallen en melkerij en
toen dat de instemming van de fa-
milievennoten kreeg stond het eigen
bouwbedrijf klaar om de panden in
een snel tempo op te trekken.
Door
Cees Combee
Foto's Dijkman
'e varkensstal
I
en gemolken worden en dat er eten
is voor de beesten. Daaraan man
keert het niet.
I Jacques, zoals hij alom bekend staat
kent z'n vee op een prikje en
I beesten kennen hem. Hij hoeft maar
naar het hek te lopen, dat het deel
van de 40 hectare weiland, waarop
de robuuste koeien grazen afsluit of
de roodbonten komen snel aangelo
pen en verdwijnen één voor één in
de stal om direct door te stappen
naar de melkerij. Een grappig ge
zicht. Het heeft er wel iets van,
dat ze een onderlinge wedstrijd hou
den wie het eerst in de „visgraad"-
boxen er kunnen acht tegelijk ge
molken worden komen te staan.
sen, dan heeft deze geen leven. Als
Jacques door de stal loopt begin
nen al die 350 varkens keihard te
schreeuwen. Het horen en zien ver
gaat je. Wanneer bedrijfsleider Wit
jens met een simpele handbeweging
de trog opent en de dieren bij het
voedsel kunnen is dat helse lawaai
plotseling ten einde. Ze weten het
blijkbaar, dat wanneer Jacques met
zijn heipérs binnenkomt, ze voer
krijgen en dat hun boxen worden
schoongemaakt.
ristenwerk. Natuurlijk is het opvangen en
onderbrengen van toeristen een stuk van
het werk, ook in Leiden, maar er is veel
meer. WV-werk is een stuk dienstverle
ning, ook aan de eigen stad- en streekge
noten. Daarvan maken steeds meer men
sen gebruik.
Dekker: "Laatst kwam hier een Leide-
Door
Hans Melkert
Foto's
Holvast
naar met een paar kleine kinderen: waar
kan ik naar toe'? Van het Heempark had
hij nooit gehoord, in de Leidse Hout was
hij nooit geweest. De mensen weten vaak
weinig van de mogelijkheden in hun
eigen gebied."
Dat brengt hem op de regionale taak,
ten. Verder is er nog een stal waar
de 15 stieren worden grootgebracht
en een grote ruimte om de kalveren
op te fokken. Aan het mesten van
zogenaamde mestkalveren wordt niet
gedaan.
Jacques Witjens nadrukkelijk: „De
jonge stieren de besten houden
we voor het fokken die in de toe
komst bestemd worden als slachtvee,
laten we meestal zo'n jaar of twee
oud worden. Dan krijg je het beste
vlees. Kalveren van uitzonderlijke
kwaliteit worden na twee en een half
jaar gedekt en gaan dan nog gerui
me tijd mee voor de melkproduktie.
(Gemiddeld kalven onze koeien drie
maal). De 350 varkens worden in
een ruime aparte stal groot gebracht
en zijn daarna voor de slacht be
stemd. Ze worden onder/ andere ge
voerd met de etensresten uit de res
taurants, die in de fokkerij weer wor
den gekookt en vermengd met an-
Het hypermoderne bedrijf in
Leiderdorp.
der krachtvoer. De koeienstal is 45x
12 meter groot en de varkensstal 55x
15 meter en daartussen heeft men
een overdekking, waarin onder an
dere de stieronsl^' is gerealiseerd,
van 40x7 meter. Voorts zijn er nog
bergplaatsen voor hooi en het op
slaan van voer".
Eigen bedrijf
Tijdens het gesprek met Wit
jes komt Fick Engbers (42 en al zo'n
16 jaar bedrijfsleider van het park
restaurant van „Avifauna") binnen
lopen. Hij vertelt: „Het vee, dat we
hier fokken dus de koeien en de
varkens wordt allemaal gebruikt
voor onze eigen bedrijven. Wanneer
dat nodig is laten we er een paar
slachten in het Leidse slachthuis. Re
ken erop, dat we per dag wat vlees
nodig hebben voor onze restaurants.
Als je weet, dat er vandaag 1800 di
ners doorgaan, dan is het wel duide
lijk waarom we dit bedrijf en de
twee veeteeltbedrijven in Brabant
hebben opgezet. We hebben uitslui
tend vlees van eigen bedrijven. De
melk gaat naar Menken in Wasse
naar een oude vriend van de stich
ter van ons bedrijf, wijlen Martin v.
der Valk. Daar betrekken we al on
ze melkprodukten van. Dat is al van
het begin zo. Doordat we zelf fokken
weten we wat voor vlees we krijgen,
want het vee dat hier staat is wel
geen stamboek, maar toch van de
beste soort".
Jacques Witjens neemt ons tenslot
te mee naar de varkensstal. Ze staan
met z'n tienen in een box. Al van
Jongsaf. Komt er een vreemde tus-
De moderne melkmethode:
acht koeien tegelijk.
Proper
Nu vertoeven al die melkkoeien in
de wei, doch in de wintermaanden
hebben ze allemaal hun eigen plaats
in de ligboxenhal. Ze worden niet
vastgehouden en blijven heel erg
rustig op hun plaats staan, 't Is een
zeer mime hal, die uitmunt door
properheid. Want daaraan stelt men
in dit modelbedrijf hoge eisen. Men
noet maar eens zien hoe helder het
in de melkerij is.
De melk gemiddeld geven de
.coeien ieder 15 liter per dag wordt
Joor geen mensenhand aangeraakt
en wordt automatisch gepomp in een
tank van 4000 liter, die eveneens au
tomatisch wordt gekoeld. Tijdens hei
melken men heeft voor de tach
tig beesten twee uur nodig doen
de koeien zich tegoed aan krachtvoe
en daarna gaan ze weer door een
aparte „sluis" met een ontsmettenc
„voetbad" naar de stal of naar bui
LEIDEN Op 15 Juni bereikt de
heer J. M. Poot de pensioengerech
tigde leeftijd en donderdag 17 Juni
neemt hij afscheid als hoofd van de
lagere St. Josephschool in de Op-
penheimstraat. Van 8 tot half 10
wordt in de school een afscheidsre
ceptie gehouden.
De heer Poot is sinds 1950 hoofd
van deze school. Daarvóór leidde
hij een school aan het Rapenburg.
Hij was voordien onderwijzer in
Hoorn en Berghout na in Ter Borg
zijn acte en in Haarlem zijn hoofd-
acte te hebben behaald.
De heer P. C. M. van Hooff gaat
hem opvolgen als hoofd van de Jo
sephschool.
ijnjDEN Vijf meisjes en één man
dan ontbreekt nog een meisje door
naast het VVV-vignet. Het is het
seizoen, dat de Leidse Vereniging
Vreemdelingenverkeer werkt met
irote staf. Kan werken, omdat er
aalf Jaar tobben in het veel te klei
jouwtje aan de Steenstraat, einde-
uimte is gekomen. VVV-directeur
(op de rechterfoto met de infor
ms Ira Lippe en Monique ten Ho-
gt, dat het bezoek aan het WV-kan-
verJmeer dan verdubbeld is. Ook de in
vri trices op de foto links, Margriet
x nan, Anja Warmerdam en Saskia
jjgf, ma, hebben het er druk mee.
nieuwe kantoor, direct naast het
vraagt alle aandacht van de heer
jg^ir en al het geld, dat beschikbaar
au kker: "Dit moeten we nu waar ma-
Daar is geen drie jaar voor". Toch
hij vooruit over het werk van VVV.
omstig van VVV-Noordwijk "Duit
>p een schoenlepel in een bed laten
en" wordt de heer Dekker in Lei-
econfronteerd met veelzijdiger toe-
Het blijkt al moeilijk om aan voldoen
de informatie over Leiden zelf te komen
„Wij zijn een bron", zegt de heer Dek
ker. „maar die moet wel worden gevoed.
Alle informatie over wat er in Leiden is
en zich afspeelt, moet hierheen komen.
Alleen dan kunnen we de toerist goed
voorlichten. Alleen dan zijn onze agenda's
compleet".
Over plaatselijke kennis gesproken,
laatst heeft in het Leidsch Dagblad een
Ingezonden stuk gestaan van een Hage
naar. die bij VVV de weg vroeg naar
UVS en toen te horen kreeg: „Wat is dat
voor een gebouw?" Wat zegt de heer Dek
ker hiervan? „Ja, dat is gebeurd. Toch
is degene in kwestie naar de goede bus
wat nummer betreft verwezen. De
buschauffeur heeft verzuimd de passa
gier naar de bus in de andere richting
te sturen, waardoor hij bijna een uur no
dig had om op 't UVS-terrein te komen.
En dat de informatrice niet wist wat UVS
was is haar niet kwalijk te nemen. On
danks alle pogingen is 't niet gelukt Leidse
meisjes te krijgen. Deze informatrices ko
men zo van de ANVV-cursus en dat heeft
ook zijn voordelen. Ze kunnen uitste
kend met buitenlanders omgaan bijvoor
beeld".
Volop werk dus voor WV, elke dag van
9 tot 8 uur (of later) geopend en op zon
dag van 10 tot 4, met een dagbezoek van
honderd. Nu het nieuwe kantoor draait,
wat is de volgende wens van de VVV-di
recteur? Hij aarzelt geen moment: „Een
nieuwe folder. De bestaande is totaal ver
ouderd. Maar een nieuwe folder kost veel
geld. Toch is het dringend noodzakelijk.
Gelukkig komt er binnenkort een Falk-
plan over Leiden van de pers, uitgebrei
de informatie, zoals die ook over Amster
dam, Rotterdam en Den Haag bestaat.
Deze informatie betreft groot-Leiden, dus
met Oegstgeest, Voorschoten, Leiderdorp
en een stuk van Zoeterwoude".
Waarvoor komt de toerist naar Leiden?
Een wekelijks evenement, zoals de kaas
markten in Alkmaar en Gouda, kent Lei
den niet. Toeristen bezoeken in Leiden
de historische plekken en de musea. De
musea trekken een gericht publiek, om
dat het in de eerste plaats studieobjec
ten van de universiteit zijn. De vreem
deling blijkt het heerlijk te vinden in Lei
den te wandelen. Enthousiaste brieven bij
VVV getuigen daarvan. Maar „iets te
doen" is er niet.
Natuurlijk laat een VVV-directeur zijn
gedachten hierover gaan. „Ik speel met de
gedachte iets muzikaals te organiseren in
een merkwaardig ding als de Burcht. De
antiekmarkt in de Stadsgehoorzaal zou
misschien een wekelijkse evenement
kunnen worden en dan buiten, in
kraampjes op het Pieterskerkhof bij
voorbeeld. Met oude ambachten en
kunstnijverheid erbij".
Zo zijn er meer dingen, maar ze moe
ten van de grond komen. Ervaring in an
dere plaatsen heeft geleerd, dat evene
menten eerst bij de plaatselijke bevolking
moeten leven. Dekker: „De Leidenaar is
moeilijk mee te krijgen, maar getuige het
3 oktoberfeest moet het mogelijk zijn".
Een voorbeeld van het moeilijk „meekrij
gen" vindt de VVV-directeur de WV-ge-
schenkenbon. De middenstand is er niet
warm voor te krijgen.
Maar hij blijft zijn best doen. Hij blijft
zijn veelzijdige taak verrichten. Op de
drempel zegt hij: „O ja, we hebben dit
Jaar weer buitenlandse koren. Die bren
gen we nu bij het publiek. Zo zingt op
20 juni het Great Falls Choir uit Ameri
ka uit de buurt van de Niagara-wa-
tervallen in het Diaconessenhuis. Dat
is toch leuk?"
LEIDEN Aan de rijksuniversi
teit van Leiden slaagde de heer H.
Groenewegen voor 't doctoraalexa
men godgeleerdheid. Voor het doc
toraalexamen Nederlands recht
slaagden de dames: M. Beukering-
Daalmeijer (Leiden) A. J. W. Swit->
ters (Rotterdam) J. Jebbink (Den
Haag en de heren M. B. M. Willigers
(Rijswijk), J. Th. H M Wils (Am
stelveen), P. van de Geijn (Rotter
dam), H. J. Westrik (Amsterdam).
W Verhoeven (Delft), R B. J. Pors
I (Rijswijk) en H. A Holthuis (De
venter).
j R. van Zonneveld (Lelden) en A.
Brotherton (Amsterdam) slaagden
j voor het doctoraalexamen algemene
taalwetenschap.
die voor VVV-Leiden is weggelegd nu de
provinciale VVV door het optreden van
gedeputeerde staten minder actief is kun
nen worden. Leiden is het centrum van
een regio, die het gebied van de Kamer
van Koophandel voor Rynland beslaat.
„Dat betekent, dat het voorlichting moet
worden over een gebied, waarin een stad
ligt en voorts het kust- en bollengebied
en de meren. Dat is onvoorstelbaar groot
en het zal een omvangrijk karwei worden
alle informatie bij elkaar te krijgen en
voldoende financiële middelen om iets
dergelijks te runnen".