„Belang Nederland
het
staat
op
pel
f44.-
Boer redt zijn leven door list
Geen uitlevering
van deserteur
Ralph Waver
„Uitwijzing is trap
na van P
f van,
Vraag naar
het NS-
zomermenu
6.25 7.25
Chemische
industrie bezorgd over loonsituatie:
8 Dagen
kris-kras door
Nederland
ZESTIENHOVEN
IS OVERBODIG
PAGINA .6
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 5 JUNI l*—
UTRECHT - De aantrekkelijkheid van Nederland als plaats
van vestiging voor chemische industrie staat op het spel. Dat
heeft de voorzitter van de Vereniging van de Nederlandse
Chemische Industrie, dr. ir. J. van Aken regering en vakcen
trales voorgehouden. Het gebeurde op de jaarvergadering van
de vereniging.
Netwerk
De chemische industrie, aldus de
heer Van Aken, zal in haar verdere
ontplooiingsmogelijkheden sterk
worden beinvloed door de uitslag
van de loonstrijd, die nu gaande is.
Met grote zorg kijkt de chemische
industrie naar de pressie Öie van
vakbewegingszijde wordt uitgeoe
fend in de loononderhandelingssitu-
aktie. De dreigementen met een loon
explosie doen vrezen, dpt het onmid-
dellijk-belang van een hoger geld-
inkomen zwaarder wordt gewogen
dan het belang van een rustiger, e-
venwichtiger ontwikkeling waarbij
de inflatie zo beperkt mogelijk wordl
gehouden". En hij vervolgde:
„Al lang is Nederland niet meer 't
land met het lage loonpeil, dat daar
om voor industriële vestiging zo
aantrekkelijk was". Symptomatisch
voor het sociale klimaat noemde de
heer Van Aken het ziekte verzuim.
In de ons omringende landen, vooral
in België is het ziekteverzuim
lager, soms veel lager. Hij acht de
vraag gewettigd, of ons sociale be
stel niet te gemakkelijk gelegenheid
geeft tot het verkrijgen van inko
men ook als daar geen voldoende
prestaties tegenover staan. Hij zag
hier duidelijk een taak liggen voor
overheid en maatschappij. Ook voor
de vakbeweging leek het hem van
groot belang, dat deze tendenties
worden teruggedrongen.
Samenwerking
van drie
uitgeverijen
AMSTERDAM (ANP) Uitgeverij
De Arbeiderspers, Em. Querido's
Uitgeverij NV en Wetenschappelijke
Uitgeverij NV gaan definitief samen
De Nederlandse chemische indu
strie. aldus dr. ir. Van Aken, be
vindt zich in een netwerk van inter
nationale verhoudingen en invloe
den. Hierdoor is ons land voor ves
tigingen en uitbreidingen van pro-
dukties in de chemische industrie
één mogelijkheid uit vele. Sinds
de opbouw van de industrie na 1945
is 't industriële klimaat in ons land
goed geweest. Ondernemingen laten
zich bij hun keuze van 'n vestigings
plaats niet alleen door de recht-
In metaal geen
uitkering ineens
DEN HAAG <ANP) De federatie
Metaal- en Electrotechnische indus
trie heeft gisteravond verklaard dat
een eventuele uitkering ineens na 1
Juli a.s. geen betrekking kan hebben
op de metaalindustrie, waar de CAO
tot eind 1971 doorloopt. De FME
reageert hiermee op berichten dat in
een commissie van de SER overwo
gen zou worden, aan te bevelen een
uitkering ineens aan alle werkne
mers te verstrekken.
Deze gedachte, aldus dc FME kan
uitsluitend betrekking hebben op de
CAO's die in verband met de loon
matiging per 1 juli a.s. worden ver
nieuwd.
Man (26) betastte
slapende
vrouwen
ELST iANP) De rijkspolitie in
streeks berekenbare kosten leiden,
maar ook door het al of niet goed
zijn van het industrieel klimaat.
Ook t.a.v. het industriële klimaat
is internationaal denken van grote
betekenis en men mag zich wel met
enige zorg afvragen, aldus de heer
Van Aken, of het besef dat wij niet
geisoleerd leven wel voldoende aan
wezig is.
De heer Van Aken herinnerde aan
de concurrerende krachten, die zich
in een flink aantal havengebieden in
Westeuropa aan het ontwikkelen
zijn. Gigantisohe plannen zijn in
ontwikkeling in Hamburg, Londen,
Antwerpen, Le Havre en Marseille.
ADVERTENTIE
werken. De drie ondernemingen had- i Eist heeft een 26-jarige man aan-
den hiertoe reeds in maart in prin- gehouden die er van wordt verdacht
cipe besloten. dat hij verscheidene malen 's nachts
Er is een holdingmaatschappij op- I in huizen binnen is geslopen om
Wie 8 dagen lang veel in
ons land wil reizen, is het
voordeligst uit
met een 8-daags kris-kras
abonnement.
NS-Identiteitsbewijs
of pasfoto meebrengen.
~v voordelig
TC7 uit met NS
Verontruste advocaten:
AMSTERDAM (ANP) Twintig politieke overtuiging uit de
advocaten en procureurs in de ar
rondissementen Amsterdam, Den
Haag. Rotterdam en Utrecht hebben
ln een telegram aan de minister
van Justitie naar aanleiding van een
eventuele overlevering van de Ame
rikaanse deserteur Ralph Waver aan
het Amerikaanse gezag, hun ernsti
ge verontrusting uitgesproken indien
de minister voornemens mocht zijn
tot overlevering over te gaan. Zij
dringen er bij de minister op aan
het verzoek van het Ameri
kaanse gezag geen gevolg te geven.
Geheel afgezien van de Juiste in
terpretatie van het verdrag van Lon
den van 1951 (het zogenaamde
NAVO-status verdrag) komt het de
ondertekenaars van het telegram
voor dat het voor de Nederlandse
rechtsorde elementaire beginsel van
asylrecht, zoals dit o.m. is vastge
legd in artikel 22 van de vreem
delingenwet, in ernstige mate zou
worden aangetast en uitgehold in
dien zou blijken dat dit beginsel niet
van toepassing is op Amerikaanse
militairen, die op grond van hun
r
kaanse strijdkrachten in Neder]
deserteren.
Hierbij komt, aldus de Jurii
dat de betrokken deserteur meer
een half Jaar met volledig mede
ten van de minister in Nederlj
heeft verbleven en dat op dit
ment een herzieningsproces
krachtens artikel 29 der vreemdel
genwet bij de minister aanhangig
Onder deze omstandigheden zou
uitermate onbevredig
achten indien tot overlevering
worden besloten.
Ook een twintigtal organisa
heeft gistermiddag een brief a
geboden aan de demissionaire ra
ring De Jong. waarin zij him
ontrusting uitspreken, over de
gelijke uitlevering van Waver
de Verenigde Staten.
In de brief wordt er bij het kt
net op aangedrongen niet in te
op het verzoek van de Amerikaai
regering tot uitlevering. Waver r*
middellijk in vrijheid te stellen
hem alsnog de toegezegde verbij]
vergunning te verlenen.
ln Engeland zijn de hotpants het nieuwe uniform geworden
voor de stewardessen van Skyways International. Voor de meisjes die
deze kledij wat te karig vinden is een apart rokje ontworpen dat er
overheen gedragen kan worden. Maar de stewardessen hebben al
laten weten met de hot pants zeer tevreden te zijn. .Jiet rokje zal
alleen worden gebruikt als het koud is", zo deelden de dames mee.
gericht onder de naam NV Singel
262. Onder deze holding maatschap
pij zullen ressorteren de drie werk
maatschappijen: NV uitgeverij de
Arbeiderspers. Em. Querido's Uitge
verij NV en Wetenschappelijke uit
geverij NV.
De drie werkmaatschappijen gaan
zo volledig mogelijk samenwerken
op de terreinen van produktie, ad
ministratie en verkoop, zo deelt de
raad van commissarissen van de
nieuwe houdstermaatschappij me
de. Elk der drie uitgeverijen blijft
echter onder haar eigen naam haar
fondsvorming verzorgen en streeft
daarbij naar het behouden van de
eigen identiteit.
Assuradeuren in
Noorclwijk bijeen
SCHIPHOL (ANP) Het tot nu
toe onopgelost gebleven vraagstuk
hoe het risico van de onberekenbare
vliegtuigkapingen door de interna
tionale verzekeringswereld kan wor
den gedekt, vormt een van de be
den gedekt, vormt een van de be
langrijkste agendapunten van de
31ste jaarvergadering van de inter
nationaal Union of Aviation Insures
Voor deze bijeenkomst, die van 8 tot
10 juni in hotel Huis ter Duin in
Noordwijk zal worden gehouden,
worden in de komende dagen op
Schiphol 120 internationale lucht
vaartassuradeuren uit 30 landen
verwacht. De gedelegeerden zullen
zich beraden over de vraag hoe de
enorme risico's van het kapen kun
nen worden gedekt en daarbij
heeft men dan speciaal het oog op
het opblazen van 4 grote machines
in het afgelopen Jaar in het mid
den oosten, die tezamen een waarde
hadden van 170 miljoen gulden.
ADVERTENTIE
Deze zomer kunt u in
50 stationsrestaurants
een compleet menu
krijgen voor de
aantrekkelijke prijs van
x voordelig
V eten bij NS
vrouwen in hun slaap te betasten.
Als zij begonnen te gillen, wist hij
steeds weer snel te verdwijnen. In
een aantal gevallen heeft de man
een buitenlander zijn vreemde
handelingen verricht, als de echtge
noten naast hun vrouwen lagen te
slapen.
De politie heeft de naam en de na
tionaliteit van de verdachte niet
meegedeeld. Hij is overgebracht naar
het huis van bewaring in Arnhem.
Confectiefabriek
sluit: ontslag
voor 190 man
NIEUW BUINEN (ANP) De NV
herenconfectiefabriek A. J. de Levi-
ta en Co. zal maandag de produktie
in Nieuw Buinen (Dr) 190 werk
nemers beeindigen. Alle perso
neelsleden 120 vrouwen en 70
mannen is per die datum ontslag
aangezegd.
De directie van De Lavita en Co
heeft meegedeeld dat het bedrijf na
financiële moeilijkheden in 1969 ge
tracht heeft door een reorganisatie
in alle sectoren de rentabiliteit te
herstellen, 'n Voortdurende stagnatie
ln de afzet van herencostuums en
colberts veroorzaakte echter ook in
1970 „een aanzienlijk verlies". De
Amro-Bank heeft het krediet aan
het bedrijf opgezegd.
Werknemers- en werkgevers-orga
nisaties zijn door de directie van de
fabriek voortdurend op de hoogte
Nederlandse pater terug uit Mozambique
SCHIPHOL (ANP) Pater W. van den Hout, de enige
Nederlander onder de 40 missionarissen van de Congregatie
van de witte paters, die door de Portugese regering Mozam
bique ^ijn uitgewezen, is gisteren in Nederland teruggekeerd.
Een weëk voor het uitwijzingsbevel werd uitgevaardigd had
den de witte paters, zoals bekend zelf al bekend gemaakt dat
zij, uit protest tegen de steun van de kerkelijke overheid aan
de koloniale politiek van Portugal. Mozambique per 1 juli
zouden verlaten.
„Ik beschouw de uitwijzing als een
trap na van de Portugese autoritei
ten" aldus verklaarde pater Van
den Hout op Schiphol, „maar dan
een die ons niet ongelegen komt,
want nu beseffen veel meer mensen,
vooral in Mozambique zelf, wat de
werkelijke reden was van ons be
sluit het land vrijwillig te veriater
en ons werk op te geven. Ons hoofd
bestuur in Rome is nu bezig een ver
klaring op te stellen waarin de be
schuldigingen van minister Rui Pa
tricio, die tot onze uitwijzing heb
ben geleid, worden ontzenuwd".
„Wij hebben besloten Mozambique
te verlaten", aldus pater Van der
Hout, die ruim dertien jaar in Mo
zambique heeft gewerkt, „omdat w'.
ons werk niet langer naar behoren
konden doen. Dat werk bestaat eruit
de bevolking zoveel mogelijk te hel
pen bij haar ontwikkeling op aller
lei terrein. Dit druist in tegen de
politiek van de Portugese autoritei
ten. die Mozambique nog steeds als
Portugees eigendom beschouwen en
de bevolking niet willen ontwikk®-
gehouden van de ontwikkelingen, len, maar dom houden; d.v
nel
ontwikkeld genoeg om orders te
kunnen gehoorzamen en als landar
beider te werken".
„Wij hebben jarenlang geprobeerd
de Portugezen niet voor het hoofd
te stoten en niets te doen dat ver
keerd zou kunnen worden geïnter
preteerd, maar op den duur ging dat
niet langer meer. Wij waren bang
dat de bevolking ons zou gaan ver
eenzelvigen met de Portugese auto
riteiten, tot wie ook de bisschoppen
behoren, die zich bv. weigeren uit te
spreken over het optreden van de
geheime politie en de honderden ge
vallen die bekend zijn van mensen
die de gevangenis niet levend heb
ben verlaten".
Van de opstand tegen het Portu
gese gezag was in het gebied waar
pater Van den Hout werkte niet veel
te merken. „Hoewel het door de
Frelimo beheerste gebied zich ook in
onze richting uitbreidde, speelde de
strijd zich toch voornamelijk ver in
het noorden af. Wel werd ik voort
durend door de bevolking op de
hoogte gehouden van de ontwikke
lingen, maar ik moest daarmee zeer
voorzichtig zijn want de geheime po
litie had overal betaalde spionnen
zitten", aldus pater Van den Hout.
Drie kinderen
omgekomen
VELDHOVEN (ANP) De 7-Ja
rige Thea Kox uit Veldhoven (NB)
gistermiddag verdronken in het
riviertje De Dommel. Het kind reed
mee op een traktor, die een hooi-
schutmachine trok. De tractor, die
werd bestuurd door de 17-Jarige neef
van het meisje, sloeg bij het maken
van een bocht om en kantelde in
het riviertje. Zowel de bestuurder
als het meisje kwamen onder het
voertuig terecht. Onmiddellijk toe
geschoten voorbijgangers probeerden
vergeefs het voertuig te verplaatsen.
Wel wist men het hoofd van de
17-jarige bestuurder zolang boven
water te houden tot meer hulp kwam
opdagen. Voor het meisje kwamen
de reddingacties te laat.
In Fijnaart (NB) is gisteren de
4-Jarige Cornelis van der Merbel
om het leven gekomen toen hij met
zijn fietsje bekneld raakte tussen
het trottoir en een vrachtwagen.
Het kind viel en werd overreden.
De 3-jarige Edwin Steunenberg is
gisteren bij een verkeersongeluk in 't
Harde om het leven gekomen. De
kleuter liep vanachter een gepar
keerd staande personenauto de rij
weg op, waar hij door een Juist pas
serende auto werd geschept.
ROTTERDAM (ANP) „Er zijn
geen economische gronden waarop
de luchthaven Zestienhoven zou moe
ten worden gehandhaafd, laat staan
uitgebreid. Met Schiphol op een af
stand van 42 kilometer van Rotter
dam is de economische waarde van
een internationaal vliegveld bij de
Maasstad twijfelachtig". Dit vindt
het centraal actiecomité „Anti-bul-
derbaan" uit Rotterdam in een rap
port dat gisteren is uitgegeven. Het
comité is tot de publikatie gekomen
naar aanleiding van een rapport over
de ontwikkeling van de luchthaven,
dat in opdracht van de gemeente
Rotterdam is gemaakt door de NV
Naco.
Het comité zegt in zijn rapport
verder dat de kans groot is dat Zes
tienhoven zal gaan fungeren als af-
val-vlieghaven, voor voor Schiphol
hinderlijk verkeer. Uit milieu-hygië
nische overwegingen is uitbreiding
van het vliegveld in strijd met de
aanbevelingen van het openbaar
lichaam Rijnmond ter verbetering
van het woon- en leefmilieu.
Het actiecomité is van mening dat
het rapport een te optimistisch beeld
geeft van de geluidshinder-proble-
men en van de kosten van de Rot
terdamse luchthaven. Het Naco-rap-
port zegt dat het uitstellen van de
bouw van een tweede nationale lucht
haven elders in het land door de aan
leg van een tweede baan op Zestien
hoven een besparing van f23 mil
joen zal opleveren. Het comité daar
entegen komt in zijn berekeningen
tot een nadelig saldo van f 74 mil
joen. Bovendien, zegt het actie
comité in zijn rapport, zal de aan
leg van de baan door de ligging zeer
aanzienlijke, economisch niet-ver-
antwoorde ontruimingskosten met
zich mee brengen. Al deze kosten en
het ontbreken van een duidelijke
economische noodzaak van een lucht
haven rechtvaardigen volgens het
comité niet de extra milieubelasting,
die een dergelijke uitbreiding met
zich mee zou brengen. Daarom ziet
het acticomité Zestienhoven het liefst
helemaal verdwijnen.
OVER VAL VAN DRIE MAN OP BOERDERIJ
Girokantoor
in Leeuwardetfi
5U
DEN HAAG (ANP.) De mil in
terraad is akkoord gegaan met
vestiging van een postgirokantoor it<
Leeuwarden. Dit nieuwe kantooi at
dringend nodig in verband met
grote aantal dagelijks binnenkom
de aanvragen om nieuwe girore ln
ningen. Het aantal schommelt t >a
sen de 1.000 en 1200 per dag eii^.
van die omvang, dat deze stroom i v
aanvragen door de bestaande k
toren in Den Haag en Arnhem i ;t:
meer kan worden verwerkt.
Het ligt in de bedoeling in het nl if
kantoor te beginnen met 300 p ie
soneelsleden en naar verwacht e
zal dit aantal binnen enige Jar
uitgroeien tot 800 a 1.000 employé
Uit een oogpunt van dienstva li
ning heeft de PTT de vestiging i
een kantoor in het oosten van
land ernstig overwogen. Het stret9
bevordering van de werkgs i
genheid in de dienstensector heeft
evenwel toe geleid, dat de minis!
beslissing ten gunste
Leeuwarden heeft genomen.
Proef vertaling
in Afrikaans
van deze tijd
Het Zuidafrikaanse Bijbelgeno
schap bereidt een nieuwe vertal
van dé" bijbel in' het hedendaa
Afrikaans voor, Als "proefvel
ling" zijn reeds zes bijbelge<
verschenen: 1. Samuël, Amos
leagi (Maleachi) uit het Oude TedJ,
ment en het evangelie volgens
hannes, de brief aan de Filippen p,
en die aan de Kolossenzen uit
Nieuwe Testament. De proefvel
ling is bedoeld om uit reacties 1
lezers aan de weet te komen hoe
bijbellezend publiek deze nieuwe t
taling waardeert, in hoeverre gel [J
te maar verouderde woorden en t )a
drukkingen vervangen kunnen w
de, door duidelijk, modern Al
kaans en in hoeverre de gehechth e
aan oude uitdrukkingsvormen in
nu nog zo vertrouwde bijbel dit sl
ven naar modernisering doorkrii d
Bij eerste kennismaking, aldus
Joh. Dreyer in "Die Hervormi
valt op. dat de strijd van de niec£n
vertaling vlotter is en dat de 1
Iers geprofiteerd hebben van de
genomen kennis van de oude bijl
talen' en het diepere inzicht in
achtergrond van het oude o
ten. Veel Nederlandse woorden 1
uitdrukkingen uit de huidige ver Q
ling zullen, zo blijkt uit de proef) r
taling, in de toekomst het veld m ji
ten ruimen voor typisch-Afrikaani
ADVERTENTIE
LEEUWARDEN (ANP) De of
ficier van Justitie bij de rechtbank
in Leeuwarden heeft gisteren tegen
de 22-Jarige fabrieksarbeider Jacob
K. uit Leeuwarden een gevangenis
straf van 2% Jaar met aftrek geëist
wegens ijn aandeel in de overval op
de veehouder Jenze de Jong uit
Wanswerd in de nacht van 26 op
27 juli 1970. Twee mededaders, de
23-jarige Hendrik D uit Leeuwar
den hoorden resp. een gevangenis
straf van twee Jaar met aftrek en
van een jaar en drie maanden met
aftrek tegen zich eisen.
De hele aanleiding tot de overval,
zo bleek op de zitting, was in een
cagé te Us Mem begonnen. Een be
zoeker vertelde het drietal over boer
Jenze, zoals men hem noemde. Hij
bleek vaak de café's in de Friese
hoofdstad te bezoeken, gaf graag
een rondje weg en de contacten die
hij opdeed in deze établissementen
liepen vaak uit op bezoeken aan zijn
boerderij waar meer dan eens Jon
gelui logeerden. Ondanks de vrijge
vigheid van boer Jenze was zijn fi
nanciële positie niet rooskleurig.
Opgehitst door deze verhalen trok
het trio nog diezelfde nacht in een
geleende auto naar Wanswerd. Ze
zouden boer de Jong „es mores gaan
leren". Vergeefs probeerde men via
het dak binnen te komen. Daarna
wer dde voordeur ingetrapt en de
veehouder, die door het lawaai uit
angst onder zijn bed was gekropen,
werd eronder vandaan gesleurd en
in zijn pyama („kleren hoefde hij
niet meer aan te trekken") naar
beneden genomen. Daar werd het
slachtoffer op een stoel neergezet,
die daarop naar achteren werd ge
trokken. In deze allerminst gemakke
lijke houding kreeg de veehouder
een mes op de keel gezet, een an
der op zijn borst en een der over
vallers dreigde hem de oren af te
snijden.
Boer Jenze bedacht op dit mo
ment evenwel een list. die hem ver
moedelijk het leven redde. Hij ver
klaarde zich bereid de volgende dag
met een der overvallers naar de no
taris te zullen gaan om daar 3000
gulden te gaan halen. Eerder had
hij zijn belagers ieder 100 gulden
geboden, maar ze eisten ieder het
tienvoudige. Hij waarschuwde het
drietal nog dat ze zijn voorstel beter
konden aannemen, omdat zijn af
wezigheid 's morgens om zijn koeien
te melken direct zou opvallen.
De overvallers gingen op hhet aan
bod in. Een van hen ging mee met
de boer om hem op het land te be
waken, de beide anderen brachten in
tussen de geleende auto terug. Tij
dens het melken lukte het boer De
Jong aan zijn bewaker te ontko
men. Hij zwom de Wanswerder
vaart over en kon zodoend bij een
buurman de politie de politie alar
meren. De overvallers werden kort
daarop gepakt.
Het verhoor van de verdachten
verliep niet altijd even rimpelloos.
Vooral Jacob K was nogal geprik
keld. Op een gegeven moment riep
hij uit „een stelletje vervelende klie
ren zijn jullie. Wat er staat klopt
allemaal precies. Laten we er niet
verder over doorgaan". Toen Anne F.
kort daarna de rechtbank vertelde
hoe hij tijdens zijn bewaking op
het land even in zijn auto was gaan
zitten (waardoor de boer de benen
kon nemen) meesmuilde Jacob. „Och
och, dat is schandalig, dat doe je
toch niet".
De officier wees in zijn requisi
toir op de lange rij misdrijven die
de beide hoofddaders reeds op hun
naam hebben staan. In deze zaak
was tegen alle drie ook afpersing ten
laste gelegd. „Een ernstig misdrijf",
aldus de officier van Justitie, die
meende dat geldgebrek de achter
grond was van de tocht naar Wans
werd. De officier had grote bewon
dering voor boer De Jong, die in zulk
een benarde situatie toch kans had
gezien een list te bedenken.
8 Dagen treinen
op de tienertoer voor
I tLm stafci
Extra plus, half geld
op de bus.
x voordelig
w uit met NS
