ONZEKERHEID ROND MARK
nvloed S.E.R. op
kabinetsformatie
0LGA
nternationale valutahandel in crisis
Lo
vandaag
Luns bijzonder populair
bij Leidse KVP-kiezers
Berm in
brand door
vonkenvan
D-trein
PRIJZEN
STEGEN
3,2 PCT
Meer prik-
stakingen
EER VEEL HANGT VAN ADVIES AF
NOREL (71)
1GEKOMEN
J ONGEVAL
RIJ ZONNIG
MOORDENAyM
NOG NIET
GEVONDEN
WENSEN EN
CIJFERS
(Puc/ ^ïlteuivs
jericht I maart 1860
WOENSDAG 5 MEI 1971
No. 33392
EIDSCH
DAGBLAD
teur: G. Koopman
UT«1 acteur: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 18.10 per kwartaal (postabonnementen f 20.50), f 6.05 per maand (bU vooruitbetaling), giro 57055, losse nummers f 0.30
Witte Singel 1, Leiden - TeL: 25041. Redactie: 21507
Nabezorglng tot 20 uur. tel. 30500 (zat. 18 uur)
AMSTERDAM Kort nadat de Duitse centrale bank
de aankoop van dollars had gestaakt, heeft de president van
de Nederlandsche Bank, dr. J. Zijlstra, het besluit genomen
om de valutahandel voorlopig op te schorten. De aan- en
verkoop van dollars werd stopgezet. Hetzelfde gebeurde
in vrijwel alle Westeuropese landen, behalve Frankrijk.
Twee mammoettankers, üe
anse Agit Venezia en de Li-
in Arctic kwamen gisteren
Perzische Golf na een ver
keerde manoeuvre met elkaar in
aanvaringDe Agit Venezia hoor
de zich daarbij met de steven
diep in het achterschip van de
ArcticBeide schepen konden
echter blijven drijven.
N HAAG De overmorgen te houden vergadering van
daal Economische Raad (SER) wordt van overweldigend
ig voor de kabinetsformatie. Het ziet er namelijk naar uit
e SER er niet in slaagt om een compromis te vinden over
is aan regering over lonen en prijzen. In dat geval moeten
•ie christelijke partijen er ernstig rekening mee houden,
ij hun programma drastisch moeten wijzigen.
dergelijks zei gisteren KVP-
prof. Steenkamp, geestelijk
van het ontwerpprogram van
christelijke partijen. Dit voor
een belastingverzwaring voor
N
schrijver Karei Norel is gis-
nd bij een verkeersongeluk op
ksweg Amsterdam-Hoevelaken
irn omgekomen. De heer No-
rd 71 jaar. Zijn vrouw raakte
ongeluk gewond,
gen van de heer Norel raakte
inhalen van een vrachtwa-
in tegemoetkomende vrachtau-
bestuurder was op slag dood.
Norel is op 9 november 1899
m in Harlingen. Hij he^ft als
.list gewerkt en veel gereisd
eeste bekendheid verwierf hij
en groot aantal avonturen- en
isboeken, zoals „De Engeland-
ers", „Opstand in Holland" en
eidsstrijders".
3ilt verwacht van vanavond tot
navond: droog en vrij zonnig
Overwegend matige wind uit
Dt zuidoost. Minimum tempera
omstreeks 1 graden, morgen
na van ongeveer 17 graden in
•ordwesten tot 23 graden in het
sten van het land.
(opgemaakt om 12.40 uur)
5.02 uur; onder: 20.12 uur.
op: 16.12 uur; onder: 3.21 uur
'ater te Katwijk om 0.47 en
ïur, laagwater te 8.39 en 21.18
de komende regeringsperiode. Maar
dat is afhankelijk gesteld van de
medewerking van het bedrijfsleven,
werkgevers en werknemers.
Dr. Drees Jr. heeft zich in de ver
kiezingsstrijd steeds verzet tegen
belastingverzwaring. Hij kreeg
op de dag voor de verkiezingen de
wind in de zeilen door het jaarver
slag van dr. Zijlstra, president van
de Nederlandsche Bank. Deze stelde
dat eerst de economie moet wor
den gesaneerd. Een afremmen van
de staatsuitgaven vindt hij nodig.
Daarom ziet hij weinig in belasting
verzwaring. Dr. Drees meent
dat men reeds kan vaststellen, dat
het bedrijfsleven het kennelijk niet
eens is, en dat daarom de christelij
ke partijen wel moeten gaan snoei
en in hun programma. Als dat ge
beurt. is er wel degelijk een basis
voor samenwerking van de re
geringspartijen met DS'70.
In de vergadering van de SER
van overmorgen komen werkgevers
en werknemers duidelijk tegenover
elkaar te staan. De werkgevers vin
den dat de overheidsuitgaven pas
over vier jaar omhoog kunnen. Dan
zijn de besparingen groter in ver
band met het nationaal pensioen
plan. De vakcentrales zijn het daar
mee absoluut oneens. Zij hebben
een actieprogramma. Daarin wenst
men opvoering van een reeks voor
zieningen gefinancierd uit nieuwe
belastingbronnen. Daarvoor zouden
de belastingen een half procent moe
ten stijgen.
De vakbeweging heeft het jaarver
slag van dr. Zijlstra aangevochten
en ook al gezegd weinig heil te zien
in een kabinet mét VVD en DS'70
Prof. Steenkamp heeft gisteravond
in Brandpunt verklaard wel moge
lijkheden te zien in een samenwer
king met DS'70, ook al had hij dui
delijke bezwaren. Met name maak
te hij bezwaar tegen een bot af
kappen van culturele subsidies.
Maar dit punt. dat in de verkie
zingsstrijd veel aandacht kreeg, hoeft
voor dr. Drees niet onoverkomelijk
te zijn. Hij vindt wel dat er sprake
moet zijn van een genuanceerd af
wegen bij subsidieregelingen. Prof.
Steenkamp zei ook nog. dat men een
gulden maar één keer kan uitgeven.
„Als het bedrijfsleven niet meewerkt
dan gaat het feest niet door. Dan
zullen wij ons program drastisch
moeten terugbrengen".
De mogelijkheid van een zaken
kabinet of een minderheidskabinet
van confessionelen of progressieven
wenste hij voorlopig uit te sluiten.
Hij zei verder zichzelf niet zo ge
schikt te achten als kabinetsforma
teur. Het leek hem beter een der
gelijke taak aan mr. Biesheuvel toe
te delen.
UTRECHT Vonken, die van een
vastgelopen rem van een D-trein af
spatten. hebben vanochtend op tal
van plaatsen bermbranden veroor
zaakt langs de spoorlijn Arnhem
Utrecht. Brandweerlieden kwamen
onder meer in actie in Maarn,
Maarsbergen, Driebergen en Utrecht.
De grootste concentratie van vuur
haarden lag in de buurt van Maars
bergen, waar ongeve 25 brandhaar
den bestreden moesten worden. Daar
waren brandweerkorpsen uit Doorn.
Woudenberg en Leersum in touw ge
assisteerd door personeel van het ma
rine-opleidingskamp in Doorn en
door personeel van de vliegbasis Soes-
terberg. De Utrechtse brandweer had
na ongeveer een uur een vuurhaard
van ongeveer een kilometer lengte
nabij de Utrechtse renbaan Mereveld
iij bedwang. Even later kon ook in
Maarsbergen het sein „Brand mees
ter" worden gegeven Aanvankelijk
vreesde men dat het vuur zou over
slaan naar een tapijtfabriek en een
camping. Het treinverkeer liep geen
noemenswaardige vertraging op.
Dit betekent dat er geen koers
van het Amerikaanse betaalmiddel
wordt opgemaakt. In tegenstelling
tot de Duitse Mark is de koers van
de gulden ten opzichte van de dol
lar officieel niet zwevende gewor
den. hetgeen natuurlijk nog niets
zegt over hetgeen er de komende
dagen gaat geschieden. Door valu
tamakelaars werd al gehandeld op
ƒ3,56—3.59 bij een officiële pariteit
van 3,60.
Zwevend
De Duitse centrale bank nam in
de loop van de ochtend het besluit
om geen dollars meer op te kopen
en de koers zwevende te maken. De
markt kan zelf bepalen tegen welke
prijs het dollaraanbod wordt ver
werkt. De beslissing werd genomen
kort nadat de bankraad bijeen was
gekomen om te overleggen wat er
te doen stond om de dollartoevloed
te stuiten.
De minister van economische zaken,
dr. Karl Schiller, zette het stand
punt van de regering uiteen, waar
bij hij vooral de nadruk legde op
de economische consequenties, die
uit de geldstroom voortvloeien. De
Inflatoire druk heeft de laatste tijd
ernstige vormen aangenomen.
De Zwitserse nationale bank heeft
eveneens het besluit genomen om
de dollarkoers niet langer te steu-
In eerste kwartaal
DEN HAAG 'ANPi Het prijs
indexcijfer van maart ligt 3,2 pro
cent boven het cijfer van december
1970. Volgens minister Nelissen kan
deze stijging voornamelijk worden
toegeschreven aan de wijziging op 1
januari van de indirecte belastingen,
de kosten voortvloeiende uit de zg.
f 400,- uitkering-ineens, de stijging
van het invoerprijspeil. Ook moest
aan een aantal sectoren en individu
ele ondernemingen toestemming wor
den gegeven tot doorberekening van
overige loonkostenstijgingen.
De minister deelt dit mede in een
analyse van het verloop van het
prijsindexcijfer van de gezinscon
sumptie in het eerste kwartaal 1971,
toegezonden aan de Tweede Kamer.
De invloed van de tariefswijziging in
de indirecte belastingen op de prijs
stijging is berekend op 0,4 procent.
De stijging van het prijsindexcijfer
in het eerste kwartaal van dit jaar
bedraagt gemiddeld 6,6 procent ten
opzichte van de overeenkomstige pe
riode in het voorafgaande jaar. Voor
een goed begrip van dit cijfer, aldus
de minister, dient in aanmerking te
worden genomen, dat van deze stij
ging 4,3 procent voor rekening komt
van prijsstijgingen, die reeds in de
periode april-december 1970 hebben
plaatsgevonden.
EDE De 22-Jarige dienstplich
tige soldaat Robert van S., die wordt
verdacht van de moord op twee Bel
gische politieagenten in Knokke
heeft zich vanmiddag niet bij zijn
onderdeel in Ede gemeld. Hij had tot
dat tijdstip lang weekend-verlof. In
legertermen heet hij nu „onwettig
afwezig" te zijn.
De Belgische politie heeft de rots
vaste overtuiging dat Van S. de moor
denaar Is. Inmiddels komen bij de
Belgische politie steeds meer tips
binnen van mensen die Van S. zou
den hebben gezien. De Jacht op de
voortvluchtige Nederlander bleef tot
nu toe zonder resultaat.
nen door de dollars over te nemen.
In de loop van de ochtend had zich
in alle voorname financiële centra
in de wereld een onstuimige handel
in dollars ontwikkeld. De zwevende
koers van de Duitse Mark ten op
zichte van de dollar wordt gezien
als een inleiding voor een nieuwe
revaluatie.
De Nederlandsche Bank had in de
loop van de ochtend naar schatting
al meer dan 300 min dollar uit de
markt moeten overnemen. De Bun
desbank kreeg in de korte tijd,
waarin zij nog dollars overnam voor
meer dan 500 min aangeboden.
Duitse boeren en de industrie heb
ben hiertegen al heftig geageerd.
De Amsterdamse wisselmarkt werd
tegen een uur gesloten. Vanmiddag
werden geen officiële noteringen
voor buitenlandse valuta's opge
maakt.
26 PAGINA'S
UTRECHT Ook vandaag is het
aantal prikstakingen en modelacties
ln de bouw weer flink uitgebreid.
Nieuwe stakingsactiviteiten werden
gemeld uit Maarssen, Nijme
gen, Eindhoven. Breda, Beverwijk,
Amsterdam, Haarlem. Groningen,
Rotterdam, Weert, Leeuwarden, Hee
renveen, Harlingen, Rijswijk, Maas
sluis, Capelle aan de IJssel en Vlaar-
dingen.
Ook de ongeveer 1000 werknemers
in het grtntbaggerbedrijf dreigen met
acties, wanneer op 10 mei geen over
eenstemming is bereikt over de nieu
we cao. In Tilburg werd vanmiddag
'n demonstratieve bijeenkomst gehou
den van de samenwerkende bouwvak
bonden. waardoor he* werk op tal
van bouwprojecten in en om Tilburg
stil lag.
De jaarlijkse 5 mei-vieringen zijn
voorbij. De bevrijding wordt nog
slechts om de vüf jaar herdacht.
Maar voor veel oorlogsslachtoffers
blijft iedere vijfde mei een bijzon
dere dag. Een voormalig Leids
concentratiekampgevangene, de
heer Hansen, vertelde wat hü on
der bevrijding verstaat
STADSPAGINA
Montreux beheerst onze televisie
pagina. Er is daar nogal wat te
doen over tv-amusement
PAGINA 5
O Een "moordenaar - op - bestelling"
wilde een rustige oude dag verdie
nen PAGINA 7
9 De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Rogers staat
voor een ontzettend moeilijke taak
in het Midden-Oosten PAGINA 9
0 Suriname heeft te kampen met
een bevolkingsexplosie PAGINA 11
René Pijnen fietst weer in het geel
PAGINA 19
#Druk verkeer achter de schermen
van de kabinetsformatie
PAGINA 21
De verkiezingen hebben zich
gekenmerkt door programma's
met wensen, én becijferingen
wat die wensen zouden kosten.
Nu komt het moment, dat die
twee zaken op pijnlijke wijze te
genover elkaar moeten worden
geplaatst. In een kabinetsforma
tie komen de plannenmakers en
de cijferaars uit de partijen die
het kabinet gaan formeren met
elkaar in botsing.
En dat gaat met name moei
lijkheden opleveren in de fracties
van de drie christelijke partijen.
In de KVP bijvoorbeeld zullen er
volksvertegenwoordigers zijn, die
vinden dat het programma
Steenkamp in de komende kabi
netsperiode moet worden verwer
kelijkt. Dat er meer moet worden
gedaan aan de verheffing van ons
volk. Dat de duidelijke wensen,
die de vakcentrales hebben geuit,
moeten worden gehonoreerd.
Maar prof. Steenkamp zelf, de
man die vorig jaar voorbestemd
leek de brug te slaan naar de
Partij van de Arbeid, heeft nu ge
zegd, dat je een gulden maar één
keer kunt uitgeven. De Partij van
de Arbeid is niet meer in de
markt. En ook Steenkamp ziet
een minderheidskabinet van de
drie christelijke partijen niet zit
ten. Dus samenwerking met DS'70
(een sober beleid) en de WD
(geen belastingverhoging). En
dat betekent weer, dat de wensen
bij de christelijke drie de kast in
gaan en de cijfers de voorrang
krijgen, zelfs voor een man als
Steenkamp.
Dat is ongetwijfeld een bittere
pil voor een deel van de nieuwe
KVP-fractie. Deze volkvertegen
woordigers kunnen, waarschijn
lijk terecht, wijzen op het onrus
tig sociaal-economisch klimaat,
dat ontstaat als de wensen van
de vakbeweging worden gene
geerd. Maar het ziet er deson
danks naar uit, dat de cijferaars
aan het langste eind gaan trek
ken.
LEIDEN Minister Luns geniet ln
Leiden 'n uitzonderlijk grote popu
lariteit bij de KVP'ers. Dat is dui
delijk gebleken uit de cijfers van de
laatste kamerverkiezingen. Van de
6707 Leidenaren die hun stem op
de KVP uitbrachten gaven niet
minder dan 3189 de voorkeur aan
Luns boven lijsttrekker Veringa.
Dat aantal betekende een landelijke
torscore, want zelfs in Den Haag,
waar 30.712 stemmers de KVP ver
kozen kwam Luns niet verder dan
2398 voorkeursstemmen. De 1453
voorkeurstemmen, die Luns in
Rotterdam verwierf maakten onge
veer 5 procent van de KVP-stem-
men in de havenstad uit.
KVP-voorzitter van de afdeling Lel
den, J. M. J. Werter kon voor deze
bijzonder hoge "Luns-score" geen
andere verklaring geven dan de gro
te populairitelt die deze demissionai
re minister van Buitenlandse Za
ken bezit. "Vooral in zijn laatst"
tv-optreden heeft hij zich doei
kennen als een man met een objec
tief en duidelijk oordeel over velt
zaken".
'jeiden blijkt overigens op meer
punten een duidelijk "persoonlijke"
keuze te hebben gedaan tijdens de
verkiezingen van vorige week
woensdag.
">e voorzitster van de WD
mevr. Van Someren-Downer kreeg
in Leiden 2087 voorkeurstemmen en
dat betekent met 5946 VVD-stem-
mers dat ruim een derde de voor
keur heeft gegeven aan mevr. Van
Someren boven lijsttrekker Geert-
sema.
^ok in andere gemeenten bleek de
populariteit van de VVD-voorzit-
ster. In Rotterdam kreeg ze 2246
voorkeurstemmen en in Den Haag
1946. Ombudsman Marcel van Dam
stond net als Luns op een beperkt
aantal lijsten.Achteraf zal de PvdA
er spijt van hebben gehad dat de
bekendheid van Marcel van Dam
niet meer ls uitgebuit. In Den
Haag kreeg hij ruim 2100 stemmen
bij voorkeur, in Utrecht bijna drie
duizend. in Amsterdam zelfs ruim
drieduizend.
In alle achttien kieskringen bleek
Anneke Goudsmit (D '66) goed voor
honderden voorkeurstemmen, ter
wijl oud-burgemeester Berger in
Groningen voor een daverende
klap ten gunste van DS '70 zorgde
HIJ verzamelde ruim 3500 voorkeur
stemmen, wat meer dan de helft
van het stemmenaantal uitmaakte
dat lijsttrekker Drees Jr. kreeg ln
die stad.
De actie "Geef ons de vijf" van de
Ambonezen, die de kiezers aan
spoorden kandidaat nummer 5 Van
de lijst te kiezen heeft geen enkel
effect gehad.
Mevr. van üomeren
Uit het Leidsch Dagblad van
5 Mei 1871:
AdvertentieBadhuis
te Leiden. Naar aanleiding
van den Wensch door velen
uitgedrukt, heeft de onder-
geteekende de eer zijne ge
achte stadsgenoten te berich
ten dat, de gelegenheid tot
het gebruik van Baden des
Zaterdags tot 's avonds te 9
uren is opengesteld. A. v
Driel, directeur.
(Advertentie) District
Leiderdorp. Kiezers voor le
den van de Prov. Staten! Al
vorens uwe stem op den can-
didaat Hoekwager uit te
brengen raadt een inwoner
van Uw district U aan. naar
de handelingen van genoem
den candidaat te Voorburg
tijdens zijn inwoning ah
Hoofd der Gemeente aldaar
te informeeren Een kiezer.
