REGERINGSPARTIJEN VERLIEZEN
°A
snaa
Opkomst kiezers 80 pet. DS'70 grote winnaar
ZO KOOS NEDERLAND
Ajacieden gaan
naarW embley
Dr. Drees: de winnaar
Einde van beleid"
alles
Vlieland
VERKIEZINGS-EDITIE
ZETELS
PERCENTAGES
1
Enkele buien
Michels juicht:
KOREVAARGARAGEnv
Kiezer met
vinger klem
MOEIZAME
EORMATIE
Gezag en ordle
GEKOZEN
GOED
)pgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 29 APRIL 1971
No. 33387
LEIDSCH
DAGBLAD
)irecteur: G. Koopman
loofdredacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
f 18.10 per kwartaal (postabonnementen f 20.50), f 6.05 per maand (bU vooruitbetaling), giro 57055, losse nummers f 0.30
Witte Singel 1, Lelden - Tel.: 25041. Redactie: 21507
Nabezorglng tot 20 uur, tel. 30500 tzat. 18 uur)
1967
Na split
singen
1971
Kamer
1967
Staten
1970
Kamer
1971
KVP
42
39
35
26.5
24.2
21.9
PvdA
37
34
39
23.5
23.2
26.6
VVD
17
17
16
10.7
12.1
10.3
ARP
15
15
13
9.9
9.2
8.6
CHU
12
12
10
8.1
8.4
6.3
D'66
7
7
11
4.5
7.7
6.8
CPN
5
5
6
3.6
4.4
3.9
PSP
4
4
2
2.9
1.9
1.4
PPR
3
2
2.4
1.8
Binding R.
3
0
0.7
0.3
DS '70
3
8
5.3
SGP
3
3
3
2.0
2.5
2.4
Boeren
7
2
1
4.8
1.7
1.1
GPV
1
2
0.9
LI
1.6
v. Velsen
1
0
0.1
Democr. 2000
1
0
0.1
Bej. en Arb.
0
0.3
Kabouters
0
0.4
Gedup. 18/65
0
0.0
Bej. Ned.
0
Nw. Rooms
0
0.4
Land. Bej.
0
0.0
Bej./Alg. Bel.
0
0.0
P. v. h. Recht
0
0.0
Middenst.
2
1.5
Bej. '65
0
0.1
Ned. Appèl
0
0.4
Pos. Soc. Dem.
0
0.0
Overigen
2.6
0.5
T otaal/opkomst
150
150
150
92.4
68.1
78.5
(Van een onzer redacteuren).
DEN HAAG/BUSSUM De verkiezingen voor de Tweede Kamer hebben een
reeks verrassingen te zien gegeven. De regeringspartijen KVP-CHU-ARP en VVD heb
ben hun parlementaire meerderheid verloren. Zij kwamen tot 74 zetels. De Partij van de
Arbeid werd weer de grootste partij. Opvallend was de opkomst van DS'70, de partij
die wordt aangevoerd door dr. Drees jr. Hij komt met 8 man in het parlement.
Zo mogelijk veel opvallender was
de opkomst van de kiezers. Bijna
80% van de mogelyke stemmen werd
ditmaal uitgebracht. Dit is vooral
veel in vergelijking tot de verkiezin
gen voor staten en raden van vorig
jaar, toen de zeventig procent niet
werden gehaald. Een nieuwe verschij
ning in het parlement is de Neder
landse Middenstandspartij.
KVP-lijsttrekker Veringa was de
eerste belangrijke politicus die zyn
verlies toegaf. Hij wees ook op het
verschijnsel dat confessionele kiezers
de christelijke partijen in de steek
laten. Dat was ook al geconstateerd
door oud-premier De Quay. Voor de
oppositiepartijen was dat een reden
om al te speculeren over nieuwe ver
kiezingen in de herfst.
Bij de Kamerverkiezingen in 1967 brachten 6879516 Ne
derlanders een geldige stem uit. Door het wegvallen
van de opkomstplicht waren het er bij de Statenver
kiezing in 1970 nog slechts 5377308. Gisteren droegen
bij tot de samenstelling van de Tweede Ka
mer.
In 1970 zyn in verschillende provincies de partij-com
binaties PAK en CCP opgetreden. Terwille van een
reële vergelijking van de percentages werden op deze
combinaties uitgebrachte stemmen thans weer gespitst
over de deelnemende partijen, waarbij de verschuivin'
gen in de provincies, waar de' combinaties niet optra
den, gehanteerd is als verdeelsleutel. De CCP. die KVP,
ARP en CHU omvatte, kwam uit in Friesland en Lim
burg, het PAK, bestaande uit PvdA. PSP en PPR kwam
uit in Friesland, Drenthe, Overijssel en Utrecht en bo
vendien zonder PSP in Noord-Brabant.
De Bilt verwacht tot vanavond op
klaringen met hier en daar een bui.
Matige en aan de kust soms harde
wind. Maximum temperaturen 8 gra
den celsius.
(opgemaakt 0.30 uur)
DEN HAAG De overwinning van
dr. Drees Jr. trok de aandacht van
vele politici. Mr. Biesheuvel compli
menteerde hem met de helderheid
Die uitslag weet u nu wel, maar dit is nieuws:
het Leidsch Dagblad biedt meer dan 28 partijen kunnen
bieden: u hoeft niet naar een stembureau voor die keuze.
Want wij bezorgen de krant bij u thuis.
Als u nu onderstaande bon invult, krijgt u het
Leidsch Dagblad 4 weken lang voor de halve
prijs.
n Ik word abonnee per 27 april '71 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
n Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld er. noteer mij aansluitend als abonnee
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon Invullen In open envelop (zonde'
postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad antwoordnummei
214. Lelden
waarmee hij zyn punten met na
me het bezuinigingspunt had
overgebracht op vele kiezers. Mr.
Van Mierlo noemde de opkomst van
DS'TP een ander soort jeugdsenti
ment. Het deed hem denken aan de
sfeer van de Jaren vijftig en de eer
ste naoorlogse jaren, toen ons land
weer moest worden opgebouwd. De
winst van DS'70 blijkt voor 70 pro
cent te komen van de PvdA, VVD
en D'66. De KVP verliest aan Drees
Jr. bjjna 20 procent. De grote win
naar zelf zei: „Ik ben blij dat de
meerderheid van het kabinet-De
Jong verloren is gegaan. Ik heb
geen bezwaar tegen samenwerking
met de partyen cue het kabinet-De
Jong vormden. Het tot dusver ge
voerde beleid mag echter niet wor
den voortgezet".
Harde eisen
Hierbij wordt uitgegaan van de
moeite die het zal kosten nu een
regering te vormen. De huidige rege
ringspartijen, waarvan vooral KVP
en CHU verloren, komen niet verder
dan 47 procent in het parlement.
Zij zullen zeker een beroep moeten
doen op dr. Drees jr. die heeft gezegd
dat hij harde eisen zal stellen. Hy
vindt dat de wensen van zijn partij
op het gebied van belastingen, ruim
telijke ordening en woningbouw dui
delijk moeten worden teruggevonden
in het programma van een nieuwe
regering.
Drs. Den Uyl (PvdA) was bijzonder
blij met de uitslag. Zijn party had
ondanks het verlies wat geleden werd
door de opkomst van DS'70 „for
midabel" gewonnen. Wat hem ver
heugde, was dat de PvdA voor het
eerst ook weer goed was aangeslagen
de kiezers die voor het eerst
aar die toen al niet riant
tn voor mr. Van Mierlo en de
ging D'66 achteruit. Drs.
yl zei: „de groei van myn par
tij is mede te danken aan D'66. Dat
is een bijzonder ondankbare positie."
Hij noemde zijn alternatieve kabinet
voorts „een constructief alternatief."
Teleurstelling
Uit het kamp van de christelyke
partijen klonk een toon van teleur-
selling. Drs. Schmelzer (KVP> noem
de het winst dat er bij de kiezers
sprake is van een bewuste keuze.
Maar hij beschouwde dat voor de
KVP wel als een handicap. Verder
zei hij. en daarin viel CHU-lysttrek-
ker Udink hem bij dat de christen
democratische krachten nog verder
gebundeld moeten worden. Udink die
zonder omhaal zei teleurgesteld te
zijn, klaagde over het beeld van po
litieke versplintering dat deze ver
kiezingen te zien gaven.
Biesheuvel (AR) leek het uitermate
moeilijk nu een kabinet te vormen.
Hij zag geen heil in hernieuwde be
sprekingen met de progressieve con
centratie. Het feit, dat de PvdA de
grootste partij is geworden vond hij
niet belangrijk, omdat de socialisten
zich hebben opgesloten in de progres
sieve concentratie. Hy dacht overi
gens wel dat het schaduwkabinet Den
Uyl magnetisch heeft gewerkt op de
kiezers. Vooral op mogelijke thuisblij
vers.
Mr Geertsema, die de WD heeft
geleid in de verkiezingscampagne, zag
geen merkbare meerderheid voor de
regeringspartijen. Zelfs met DS'70
erbii vindt hij die meerderheid be
nauwd.
Zelfmoord
Opvallend was de bijdrage van dr.
Drees sr. De oude staatsman liet zich
niet verleiden tot een uitspraak op
wie hij zijn vrouw namens hem had
laten stemmen. Hij verzette zich met
klem tegen het idee van nieuwe ver
kiezingen. Dat zal het niet-stemmen
alleen maar vergroten, meent hij. Hij
noemde verder enkele punten die de
tegenstand tegen de regering-De
Jong hebben aangewakkerd. Dat zijn
bijvoorbeeld de loonmaatregel van
eind vorig Jaar „hoe begrijpelijk
ook", artikel 8 van de loonwet en
de huurverhoging op de valreep. Dr.
Drees sr. zei daarover: „Een moe
dige daad misschien, maar wel poli
tieke zelfmoord."
Van de kleinere partijen verloor de
PSP opnieuw. De PPR ging achteruit
maar keert terug in de Kamer. De
CPN boekte enige winst De Boeren
partij van Koekoek verloor. Binding
Rechts werd weggevaagd. De kleine
christelijke partijen GPV en SGP
handhaafden zich.
Ajax gaat op 2 juni uitmaken wie
de sterkste voetbalploeg in Europa
heeft. Tegenstander in die strijd op
Wembley in Londen is Puskas ploeg
uit Athene Panathinaikos, die gis
termiddag Rode Ster verrassend de
weg naar de finale blokkeerde met
een kansloze 3-0 nederlaag. De Am
sterdammers brachten diezelfde
stand op het scorebord tegen Atleti-
co Madrid. Keizer opende de score
met een feilloze vrije trap die de
Atletico-doelman bij voorbaat kans
loos maakte. Rinus Michels was over
de verrichtingen van zijn ploeg
FIAT 125 Polski
Een ruime 4-deurs voor
5 volwassenen.
Een fraai gelijnde en vooral
veilige auto.
Vanaf f8778,— incl. BTW.
Showroom: Korevaarstraat 19,
Leiden. Tel.: 01710—42146*
uiterst tevreden gezien ae nanaen
die hij aan 't slot juichend de lucht
in stak. Meer over Ajax op pagina 5.
Minder goed verging het PSV bij
Real Madrid. De „lichtploeg" verloor
met 2-1 en werd uitgeschakeld. Zie
ook pagina 7.
BERGEN <L) (ANP) Een
zeventigjarige, de heer Th.
Giessen. is gistermiddag met zijn
I hand bekneld geraakt in de
stembus, toen hy zijn stembiljet
wat verder wilde doorduwen,
omdat het niet vlot genoeg om
laag wilde. De man bleef toen
met zyn wijsvinger zodanig klem
zittten, dat hij niet meer los
kon komen. Toen iemand van
het stembureau met een schroe-
vedraaier aankwam om de gleuf
wat te verwijden, weigerde hij
dit lachend, omdat hij zichzelf
wel zou kunnen redden. Met een
ferme ruk trok hij zijn beknel
de vinger omhoog, hetgeen hem
een stukje van de vinger kostte
en een flinke ontvelling veroor
zaakte.
„Ik kom nooit meer stemmen",
was de reactie van de man.
De uitslag van de verkiezingen
heeft het vormen van een regering
bijzonder moeilijk gemaakt. De hui
dige combinatie van de drie grote
christelijke partijen en de WD heb
ben hun meerderheid in het parle
ment verloren. De gezamenlijke op
positie blikt al hoopvol in de rich
ting van nieuwe verkiezingen. Dat
Üjkt nog wat voorbarig. Want er zijn
natuurlijk wel mogelijkheden voor
handen. De meest voor de hand lig
gende is dat de vier partijen die het
kabinet-De Jong hebben gevormd
en gesteund hulp zoeken bij DS'70,
de partij die de verwachtingen door
enauetes gewekt, niet heeft be
schaamd. Maar moeizaam wordt het.
Want zelfs als de regeringscombi
natie wordt uitgebreid blijft de
meerderheid gering.
Het betrekken van DS'70 in de
formatie zou betekenen, dat dr.
Drees Jr. stevige eisen kan stellen.
Zijn party is in een sleutelpositie
beland. Het ziet er naar uit dat de
voormalige thesaurier-generaal zelf
In het oarlement zal plaats nemen
om de nieuw te vormen regering met
argus ogen te volgen.
Hij zal vooral eisen dat er een doel
matig financieel beleid gevoerd gaat
worden. Want een van de verwyten
die Drees de regering-De Jong heeft
gemaakt, is dat deze regering er niet
in is geslaagd de inflatie werkeiyk
doelmatig te bestryden. Hy zal ver
der eisen dat er een wezeniyk be
leid wordt gevoerd op het gebied
van de ruimtelyke ordening. Dat de
Randstad Holland ontlast zal wor
den. En dat is in de huidige bedruk
te situatie in het westen van het
land alleen maar winst te noemen.
Als een ding duldeiyk is geworden,
dan is het wel dat minister Udink
geen succes heeft gehad met zyn
„harde" campagne voor de CHU. De
„Unie" is altyd de party geweest
van een fatsoeniyke, veelal wat vage,
verzoeningsgezindheid. Dat beeld
van redeiykheid, en vaag fatsoen,
is door lystaanvoerded Udink radl-
kaal veranderd. De minister heeft
zich vorig Jaar eenmaal opgeworpen
als handhaver van gezag en orde.
Daarna heeft hy niets meer gedaan
om dat beeld te ontzenuwen. De
trekken van de CHU werden daar
door veel duldeiyker dan ooit na de
tweede wereldoorlog het geval is ge
weest. En dat heeft Udink wind
eieren opgeleverd. Hy trok volle za
len in het verkiezingscircus, maar
minder kiezers dan de CHU gewend
is. Met name by de Jonge kiezers
heeft Udink en met hem staatsse
cretaris Kruisinga die zich als
verwoed drugbestryder heeft doen
kennen geen voet aan de grond
gekregen.
ADVERTENTIE
in wèl overwogen is onze fyne sor
tering artikelen voor alle liefhebbers
van de natuur
ALLES VOOR MENSEN MET
tuinen,
balkons en planten.
vogels,
aquaria,
honden en poezen,
marmotten,
hamsters en alle
kleinvee.
U HEEFT GOED GEKOZEN
DOOR TE KOPEN BIJ
SPECIALISTEN. BIJ
weet
heeft
Nlnuw* Rijn 50 Tin 20ST« 10UW),