J2
raullisme wil de laatste
aatjes
uilen
NOORDIERSE
PREMIER
WAARSCHUWT
President Nixons Vietnam-beleid en
de verkiezingen van het volgend jaar
SJEIK MOEDJIB:
OOST-PAKISTAN
BEDREIGD DOOR
VOLKERENMOORD
Doebtsek
zou als
monteur
werken
[tieke kopstukken actief bij komende gemeenteraadsverkiezingen
Voor zinloze wraakacties
Basis in Laos
ingenomen
Doodstraf voor
ex-leider van
communisten
in Indonesië
Ommezwaai in West-Pakistan
wij tonen
de kollektie
Van Besouw
tapijt
Jan Bentveld Jr.
12 MAART 1971
LETD9CH DAGBLAD
PAGINA
(Van onze correspondent)
[JS Na de presidentsverkiezingen van 1969 en voor
Ide kamer in 1972 zullen, bij wijze van tussenstation, de
en stemgerechtigde Fransen beide komende zondagen
ns ter stembus worden genood. De besturen van bijna
lemeenten (waarvan de overgrote meerderheid uit niet
in de kerktoren, de school, de bistro en de mestvaalt
I zullen bij deze gelegenheid worden vernieuwd. Wan-
bmende zondag, volgens de Franse spelregels, geen en-
|st bij de eerste worp al een absolute meerderheid in de
[zal hebben gesleept, volgt de week daarop een tweede
algemeen gesproken pleegt
gemeenteraadsverkiezingen,
Itiek gesproken, niet zo vre-
te tillen. Op het eerste
met het al of niet door
een waterleiding over en-
ieters, de aanleg van een
of de verbouwing van een
il dan ook weinig filosofi-
letafysieke dogma's of be-
verhoop gehaald te hoeven
!n dat is dan ook wel weer
ie in 'n bijzonder de gaul-
de vooravond van deze ver
doen horen, die volgens hen
ir capabele administrateurs
■raten te produceren zouden
lijk te zijn, klinkt die mu-
vals. In de eerste plaats al
iet feit dat alle gaullistische
kamerleden en andere
collectief in de strijd heb-
ien. Wat bevreemding wekt
i enkele openbare beleids-
:euze van politiek gewicht
irkiezingen betrokken be-
Gecamoufleerd
listische deelneming vol-
weer eens gecamoufleerd:
ling van „gemeentebelan-
naam der „republiek" of
de „meerderheid". De ge
in en vooral de verkiesbare
irszetels vormen de enige
>r in de Vijfde Republiek
Misten (nog niet beheersen.
Cljroot deel verkeert nog in
Jlfcn (vaak) a-politieke nota
notaris, de pastoor, de vee-
ti hereboer) dan wel van so-
radicalen en communisten,
begrijpelijk dat de gaulliste
latsen wel graag zouden
Wanneer dat niet lukt
voor de gaullisten die aan
i]d immers niet als zodanig
lelgenomen, nog niet zo veel
iverboord en blijft officieel
16 nning van hun tegenstander
ban te verwaarlozen. Maar men
f :er van zijn, dat de gaullis-
vlieger wèl mocht opgaan
;an hun zege ook politiek
1 weten te verkopen. En ook
ID^onrechte, omdat dan bewe-
Jn, trots de afwezigheid van
De Gaulle, dat het gaullis-
GS Men de grote centra daad
wortel heeft geschoten.
191
Kansen
en nu de kansen? verdeeld,
Jelijk van een „open strijd"
kan worden. De vorderin-
richting van de eenheid zijn
linkse partijen nog altijd
lindend. Al slaan de commu-
de socialisten zich vandaag
luid kletsend op de borst om
ergeleken bij de vorige ver
uit 1965, vandaag in een
antal grote steden eenheids
ibben ingediend. Maar in de
rest is van een links een-
it nog weinig of niets te be-
Omdat socialisten en vooral
zich met regeringsgezinde
tleven en zelfs gaullisten
verbonden. Merkwaardiger-
ïachten ze van zo'n politiek
uurlijke combinatie een doel
verdediging van hun be-
lokale posities. Monster ver -
eke ie niettemin rechtstreeks in-
egen het beginsel der veelge-
luidelijkheid, dat nu voor-
e „sociologische meerderheid
B" om ook Francois Mit-
te spreken ook nog tot
leke meerderheid om te lei-
met de pogingen van Jean-
Servan-Schreibe die zich
f geleden in het kamp der
els de nieuwe sterke man
"de, om in naam van de „re-
macht" alle niet-gaullisten
persoon en tegen de re-
verzamelen en te mobili-
'erd slechts een politiek
wen kindje ter werelo
Teleurstelling
Door
Frank Onnen
schip verlaten. Zonder die deserteurs
met ratten te vergelijken en te willen
zeggen dat het gaullistische schip nu
zinkende zou zijn, is sinds een aan
tal weken dan toch wel tenminste dui
delijk geworden, dat het post-gaullis-
me (of „Pompidolisme") géén aan
spraak meer kan maken op de mys
tiek der nationale eenheid, waaraan
het sedert dertig jaar zijn levenssap
en voornaamste kracht had ontleend.
Ook binnen de eigen rijen beginnen,
met oud-minister Jeanneney toch wel
steeds meer gaullisten in te zien, dat
het gaullisme zonder De Gaulle zich
zelf langzaam overleeft. Het „Pompi
dolisme" wordt zo met toenemende
duidelijkheid een synoniem voor con
servatisme, waarin het ultra-rechtse
element, onder aanvoering van par
tijsecretaris Tomasini, dan boven
dien nog geleidelijk aan terrein wint
op de liberalere krachten waarop pre
mier Chaban-Delmas zijn zinnen en
hoop had gevestigd.
Naar rechts
Voor het eerst beleeft Frankrijk
deze zondag dus verkiezingen zonder
dat de zware slagschaduw van De
Gaulle over de stembussen valt. Van
af 1958 had die schaduw ten gevolge
gehad dat een kwart van het com
munistische en een nog veel ruimer
percentage van het overige linkse
electoraat, zijn hiel niet langer bij
de oude partijen, maar bij de gene
raal zou zoeken. En twee Jaar gele
den hielp datzelfde fenomeen George
Pompidou, dankzij de verholen steun
der communisten bij de tweede ronde
nog aan een overwinning op zijn ri
vaal Alain Poher. In die twee Jaar is
er echter weer heel wat water door
de Seine gestroomd, en heeft presi
dent Pompidou de gaullistische erfenis
toch wel duidelijk wat naar de rech
tervleugel verschoven. En het is die
laatste operatie die nu best wel eens
de ware politieke inzet van deze ver
kiezingsstrijd zou kunnen worden.
Indien zijn links of liberale vleugel
de gaullistische aanhang niettemin
tróuw mocht blijven, dan heeft presi
dent Pompidou althans electoraal ge
zien, een goede neus gehad en zal hij
niet zonder vertrouwen de beslissende
kamerverkiezingen van '73 tegemoet
kunnen gaan. Maar als hij met zijn
koers van rechts-richten verkeerd
heeft gegokt, dan zullen Vermoedelijk
vooral de communisten in hun vuistje
en ook in het openbaar lachen
om er met de vetste kluif vandoor te
kunnen gaan.
BELFAST (Ruter) De Noord-
ierse premier Chicester-Clark heeft
gisteren gewaarschuwd tegen onbe
suisde reacties op de executie van
drie Britse militairen van een Schots
regiment dat in Ulster de orde moet
handhaven. In het parlement zei hij
te hopen dat „verschrikkelijke gevol
gen als wraak en een kettingreactie
daarop zullen uitblijven".
Van militaire protestantse zijde is
inmiddels geëist dat de vrijwillige
polite, de B-specals die bij het be-
SAIGON (AFP) De Zuidviet-
namese troepen in Laos hebben gis
teren de Noordvietnamese basis
Taloeang op 10 km ten zuiden van
Tsjepone ingenomen. Tevoren was
de basis 24 uur door bommenwer
pers bestookt, waarna de Zuid-
Vietnamezen zonder gevecht konden
binnenrukken. Wel wordt de inge
nomen basis nu door raketten be
stookt en zijn Noordvietnamese
tanks in de buurt verschenen.
In de resten van de basis hebben
de Zuidvietnamezen de lijken van
471 Noordvietnamese soldaten ge
vonden. Negen tanks en negentien
Russische vrachtwagens waren ver
nietigd, aldus generaal Pham Van
Phoe, de opperbevelhebber van de
divisie. Ook is een ondergrond zie
kenhuis met 120 bedden aangetrof
fen.
gin van de onlusten in Ulster ontwa
pend werd haar wapens terug zou
krijgen. Verder zouden verdachte lei
ders van het Ierse Republikeinse Le
ger (IRA) die men voor de executie
verantwoordelijk acht, zonder vorm
van proces achter slot en grendel
moeten worden gezet. Woordvoerders
van de rooms-katholieke minderheid
hebben nu echter al gewaarschuwd
dat deze maatregel het verzet van de
bevolking alleen maar zou versterken
en dat duizenden r.-katholieken di
recter en openlijker dan voorheen de
IRA zouden steunen.
Behalve dat de moord op de drie
Britse militairen opnieuw de roep
van de militante protestanten naar
harde maatregelen heeft aangewak
kerd, ageert men van die zijde nu
ook tegen de regering Chicester-
Clark. Naast ds. Ian Paisley heeft
nu ook een ex-minister William
Craig het aftreden geëist van de re
gering Chicester-Clark. Craig meent
dat de regering de steun van de be
volking heeft verloren. Zij zou moe
ten plaatsmaken voor een andere die
streng zal optreden tegén ordever
stoorders. Het hoofd van de Noord-
ierse veiligheidsdienst John Taylor
meent dat krachtiger optreden tegen
de IRA onvermijdelijk zal zijn. Hij
wil dat de Britse soldaten onmiddel
lijk terug schieten als sluipschutters
van het Ierse Republikeinse Leger op
hen vuren.
De Britse regering die verantwoor
delijk is voor de handhaving van de
orde in Ulster staat echter afwijzend
tegenover maatregelen die op onder
drukking lijken. Ook is de Conser
vatieve regering van Heath niet van
plan overijlde stappen te doen.
De moord op de Britse soldaten is
ook veroordeeld door premier Jack
Lynch van de Ierse republiek.
De drie slachtoffers van de
executie in Ulster waarvoor het
Ierse Republikeinse Leger verant
woordelijk wordt gesteld v.l.n.r.:
de 23-jarige Dougald McCaughey
en de broers Jospeh (18) en John
McCraig. Een 19-jarige andere
broer van John en Joseph moest
de avond van de moord op pa
trouille. Hij had wel verzocht om
met zijn broers mee uit te mogen
gaan maar zijn commandant ver
bood dit. De drie broers McCraig
waren nog geen twee weken in
Ulster.
DJAKARTA (REUTER) Een
speciale rechtbank in Djakarta
heeft gister de voormalig secretaris
generaal van de communistische
jeugdorganisatie „Pemoeda Rak
jat" ter dood veroordeeld. Het dood
vonnis voor de nu 41-Jarige Soe-
katno is uitgesproken precies vijf
jaar nadat generaal Soeharto van
de toenmalige president Soekarno
toestemming kreeg de communis
tische partij te verbieden.
Soekatno werd in 1968 gevangen
genomen op Oost-Java. waar onder
de stad Blitar een Vietcong-achtig
netwerk van tunnels werd ontdekt.
De rechtbank achtte hem schuldig
aan medeplichtigheid aan de mis
lukte staatsgreep van 1965. onder
mijning van het staatsgezag, het
zaaien van vijandelijke gevoelens en
onrust onder de bevolking en aan
pogingen om de communistische
partij opnieuw op te richten en een
opstand tegen de huidige regering
te ontketenen.
Soekatno verklaadre tijdens het
proces dat de staatsgreep van 1965
niet door de communisten was ge
ïnspireerd, maar door „een groep re
volutionaire legerofficieren, die een
staatsgreep van reactionaire gene
raals wilden voorkomen." Hij kon
digde aan dat hij in hoger beroep
gaat.
DACCA (RTR) De Oostpaki-
staan se politieke leider Sjeik Moed-
jlboer Rachman heeft gezegd dat
Oost-Pakistan wordt bedreigd met
genocide (volkenmoord) en onthou
ding van fundamentele mensenrech
ten. Maar, zo vervolgde hij, de Ben
galezen zijn vastbesloten tot de laat
st* man te vechten om hun emanci
patie te kunnen bereiken en als vTije
burgers in een vrij land te leven.
Het besluit van secretaris-gene
raal Thant om het VN-personeel uit
Oost-Pakistan te evacueren toont vol
gens hem aan dat ook Thant inziet
dat leven en eigendommen van de
mensen in Oost-Pakistan worden be
dreigd door de militairen. Sjeik
Moedjib zei dat er nog iedere dag
Westpakistaanse militairen worden
overgevlogen naar Oost-Pakistan.
"Oe Thant", aldus de sjeik, "zou
zich moeten realiseren dat zijn ver
antwoordelijkheid niet eindigt met
de evacuatie van het VN-personeel
want Oost-Pakistan wordt bedreigd
met genocide en met ontzegging van
de rechten van de mens aan 75 mil-
Jong Oostpakistanen".
TEL AVIV (AFP) Alexander
Doebtsek, de voormalige lei
der van de Tsjechoslowaakse
communistische partij, werkt
de laatste tijd als hulpmon
teur in een metaalfabriekje in
een Slowaaks dorp. Dit heeft
een leider van de Israëlische
links-socialistische "Mapam"-
partij, Mordechai Oren, ver
klaard. Oren was in Tsjecho-
Slowakije tot verscheidene Ja
ren gevangenisstraf veroor
deeld in het proces-Slanskl,
omdat hij een "Zionistische
agent" zou zijn geweest. Oren
werd later door de autoritei
ten in Praag in zijn eer her
steld en kon toen naar Israël
vertrekken. Hij zegt nu uil
„volkomen zekere bron" ver
nomen te hebben dat Doeb
tsek hulpmonteur is. "Honder
den arbeiders en studenten
zoeken hem als ware pel
grims op. Doebtsek is in zijn
dorp enorm bemind", aldus
Oren.
Jet Westduitse tijdschrift „Der
Stern" zegt echter dat Boeb-
tsek het toezicht op het onder
houd van alle voertuigen en
machinerieën van het minis
terie van Waterstaat en Bos
bouw in het gebied van Bra
tislava heeft.
Een feit is dat Doebtsek oor
spronkelijk een opleiding voor
monteur heeft gevolgd.
De Pakistaanse luchtmaarschalk
Asghar Chan heeft Karatsjl gewaar
schuwd, dat Oost-Pakistan zich onge
twijfeld van de rest van het land
zal afscheiden als in de komende da
gen de macht niet wordt overgedra
gen aan de Awami-liga, die bij de
verkiezingen van december Jl. de ab
solute meerderheid in het nationa
le parlement veroverde.
Maarschalk Asghar Chan, die twee
Jaar geleden een belangrijk aandeel
had in de uitschakeling van de toen
malige president AJoeb Chan, ver
klaarde na een bezoek aan Dacca dat
de oostelijke provincie zichmen
taal" al heeft losgemaakt. Sjeik
Moedjiboer Rachman, oefent in fei
te al de bevoegdheden van staats
hoofd uit.
In West-Pakistan, zo werd donder
dag vernomen, beginnen talrijke poli
tieke leiders "om te zwaaien" en
blijk te geven van steun aan de
Awami-liga, speciaal aan haar hoofd
eis: opheffing van de staat van be
leg. De militaire leider van het
land, president Jachja Chan, heeft
naar verluidt Sjeik Moedjib een
boodschap gestuurd. De inhoud daar
van is niet bekend, maar de presi
dent zou Moed Jibs antwoord willen
afwachten alvorens zich naar Dacca
te begeven, zoals hij heeft aangekon
digd.
ADVERTENTIE
K
Dit is een uitnodiging voor
vormgevoelige mensen.
Voor déze mensen werd het
Van Besouw tapijt gemaakt.
Omdat ze echt van onecht
kunnen onderscheiden.
En omdat ze een brede keu»
verlangen in vorm en kleur.
Benno Premsela heeft met
zijn team het Van Besouw
tapijt ontworpen. Hij ging
daarbij beginselvast te wertv.
Karaktervolle materialen
werden verweven tot
'tapijtige' strukturen.
Tot strukturen die reliëf
geven aan materiaal en kleur.
Als u belang stelt in kamer
breed tapijt, moet u echt een»
komen kijken. U bent van
harte welkom en uiteraard
tot niets verplicht.
Interieurverzorging
NIEUWE RIJN 24
LEIDEN
(hoek Burgsteeg)
WASHINGTON (GPD) Toen dr.
Henry Kissinger nog geen adviseur
van president Nixon was, in 1968, zei
hij vaak tegen ingewijden, dat de
meest doeltreffende Amerikaanse po
litiek in Vietnam een beleid was, dat
er op gericht zou moeten zijn om na
een "redelijke periode" <2 of 3 Jaar)
Indo-China na de terugtrekking van
Amerikaanse troepen over te laten
aan de communisten. Dat wil zeg
gen, er moest geen duidelijk ver
band gelegd kunnen worden tussen
terugtrekking van de Amerikanen en
een val van de regering in Saigon.
Deze gedachtengang is de sleutel tot
de huidige Amerikaanse politiek in
Indo-China en verklaart ook de steeds
weer herhaalde verzekeringen, voor
al nu na de inval in Laos, dat het
Zuid-vietnamese leger zijn mannetje
kan staan en zelfstandig een invasie
van Noord-Vietnam aan zou kunnen.
Vergeten wordt dat het binnentrek
ken van Laos door het Zuid-vietna
mese leger zonder de bijstand van
Amerikaanse luchtmacht niet alleen
onmogelijk maar ook ondenkbaar zou
zijn geweest.
In de afgelopen maand hebben
Amerikaanse helicopters en bom
menwerpers 12.000 vluchten uitge
voerd boven Laos om de Zuidvietna
mezen in staat te stellen enkele ki
lometers op te rukken. De Ameri
kaanse regering grijpt echter de
"successen" van voor 55 pet. afge
sneden vijandelijke aanvoerroutes
volgens de Amerikaanse opperbevel
hebber generaal Abrams) en het "be
zetten" van een door amerikaanse
bombardementen al verwoeste stad,
TJepone, aan als een bewijs van de
zelfstandigheid van het Zuid-Vietna-
mese leger en als een bewijs van het
door Nixon geïntroduceerde "vietna-
miseringsprogramma".
Alle berichten van niet-officiële
zijde, d.w.z. van min of meer in het
geheim geïnterviewde Amerikaanse
piloten die de luchtbrug naar Laos
moeten onderhouden, duiden er even
wel op dat het Zuidvietnamese leger
geen leger meer zou zijn als de Ame
rikaanse luchtmacht en artillerie
geen medewerking verleenden (vice-
president Ky van Zuid-Vietnam be
klaagde zich dan nog over een ge
brek aan medewerking van de Ame
rikanen). Het moest dan ook worden
aangenomen dat het "Vietnamise-
ringsprogramma" van president Ni
xon een mythe is, die de Amerikaan
se regering nodig heeft om zich uit
een lastig parket te redden, nl. de
presidentiële verkiezingen in 1972.
President Nixon kan moeilijk op
veel sympathie rekenen, wanneer de
regering-Thioe ten val gebracht zou
worden, hetzij door het veranderde
tij in de Zuidvietnamese politiek
zelf, hetzij door een rechtstreekse
overwinning van Hanoi in de stem
bus. Nixon heeft zich daarom inge
steld op een oorlogsbeleld dat het
maximum aan gevechtsresultaten in
Vietnam oplevert, met een minimum
aan oppositie op het thuisfront van
de anti-oorlogsgroepen en de vijan
dige politici die president Johnson
ten val brachten.
Eerste vereiste
Om dit te bewerkstelligen ontwik
kelde Nixon en Kissinger de theorie,
dat het een eerste vereiste was om
het aantal sneuvelende Amerikaan
se soldaten te verminderen, om de
soldaten voor zover mogelijk naar
huis te laten komen, en tenslotte om
Hanoi niet de indruk te geven (en
het thuisfront evenmin) dat Ameri
ka zich gewonnen gaf.
Een van de eerste resultaten van
deze theorie was, dat het Amerikaan
se volk werd voorgehouden dat het
zijn taak in Vietnam had "vervuld",
omdat het de Zuidvietnamezen in
staat had gesteld „zichzelf te verde
digen". Dit kwam in de praktijk
neer op de "Vietnamiserlng" en de
steeds weer geamendeerde „Nixon-
doc trine".
Om de Zuidvietnamese legers een
schijn van macht en kracht te geven
was het echter noodzakelijk elke
dreiging van een mogelijke neder
laag door Noordvietnamese troepen
uit te schakelen, waarom werd be
sloten Cambodja, na het vertrek van
Prins Sihanoek en de installatie van
een pro-Amerikaanse regering onder
generaal Lon Nol, binnen te vallen.
Amerikaanse troepen werden inge
schakeld met de geruststellende me
dedeling dat zij niet verder dan een
aantal kilometers bestaande haat
tussen Cambodjanen en Vietn i ne
zen, niet ook over de tijdsduur van
de aanwezigheid van de Zuidvietna
mese troepen in Cambodja.
Cambodja was echter niet meer
dan een begin, want wilde men de
Noordvietnamezen werkelijk uitscha
kelen, dan diende men zich te con
centreren op de aanvoerroutes uit
het noorden die de Hanoi-acties in
het zuiden mogelijk maakten. Het
was inmiddels, ondanks tienduizen
den bombardementen op de routes,
gebleken dat het onmogelijk was dit
netwerk van wegen vanuit de lucht
uit te schakelen. Daarom werd beslo
ten tot de invasie van Laos.
President Nixon houdt het Ameri
kaanse volk voor ogen dat de terug
trekking van Amerikaanse troepen,
dankzij de invasie van Laos, onge
hinderd zal kunnen doorgaan, en het
is vrijwel zeker dat hij werkelijk al
les in het werk zal stellen om tegen
het begin van zijn verkiezingscam
pagne inderdaad te kunnen zeggen
dat er niet meer dan 50.000 Ameri
kaanse soldaten in Vietnam zijn, ove
rigens twee keer zo veel als op het
ogenblik waarop president Johnson
de bombardementen op Noord-J/iet-
nam begon.
Het zal blijken dat deze 50.000
Amerikanen broodnodig zijn om het
Zuidvietnamese leger bij te staan
met hetzelfde soort luchtacties als
waarmee het nu in Laos zijn "meer
derheid bewijst".
Waar de strategie van Nixon op
neer komt, is het winnen van een
militaire status quo door middel van
een huurleger van volledig door
Amerika uitgeruste en betaalde
Zuidvietnamese soldaten, teneinde
een Korea-achtige oplossing te berei
ken waarbij Vietnam verdeeld zal
blijven in noord en zuid. De huidige
actie in Laos, en de steeds waar
schijnlijker wordende aanval op
Noordvietnamees grondgebied zelf
door nominaal Zuidvietnamese troe
pen, moet in dit licht worden gezien.
Want het is de oplossing waarbij
Nixon zichzelf een maximum aan
succes bij de verkiezingen van 1972
kan verzekeren, en Amerika in zijn
ogen en die van zijn aanhangers kan
behoeden voor een "afgang", en
waarbij de Verenigde Staten ein
delijk (net zoals in Korea en Tai
wan) een voet tussen de AzHns-he
deur houdt.
MR. H. L. LEFFELAAR
