OFFENSIEF IN PARIJS
TEGEN HET FORENZEN'
S
Noordzeeverkeer over 25 jaar
gebonden aan strenge regels
Straks water uit Rijnlands boezem
naar de LDM
PLEISTERPLAATSEN
Schiphol
in '70
J ier uur reizen per dag vaak zwaarder dan eigenlijk werk
Alleen bijzondere diensten in
Pieterskerk
7RIJDAG 26 FEBRUARI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 1»
Bi
m
den
3AU
te/
iste
ite(
pak?
(Van onze correspondent)
PARIJS Vierhonderdduizend
mensen, ofwel het equivalent van de
bevolking van een grote stad als
Toulouse, passeren als loonslaven el
ke dag tweemaal 's ochtends en
's avonds de loketten van het Pa-
3470t|rijse Gare Saint Lazare om zich
naar hun werk, kantoor, winkel, fa
briek of atelier te begeven. In het
Gare du Nord is dat aantal de helft
en wanneer men alle forenzenpassa-
'giers van de verschillende Parij se
stations samenvoegt, dan wordt het
miljoen gemakkelijk overschreden.
Een miljoen „banlieusards," bewo
ners der voorsteden, die elke dag ge
middeld vier uur doorbrengen in de
diverse openbare transportmiddelen.
Anders gezegd: bij hun normale dag
taak van acht uur voegt men nog
eens de helft die wordt doorge
bracht in metro's, bussen en trei-
Door
Frank Onnen
nen. Openbare vervoersmiddelen die
zó met mensen en kinderen van alle
leeftijden zijn volgestampt tien
personen per vierkante meter dat
ze het slachtvee in hun beestenwa
gens vaak om het „comfort" nog
kunnen benijden.
Voor het merendeel van die foren
zen weegt die helft van him dagtaak
aan nervositeit en vermoeienissen
dan ook aanzienlijk zwaarder dan
het eigenlijke werk op bureau of in
fabriek. Vooral voor de vrouwen,
van wie ongeveer de helft in Frank
rijk ook moet werken, want hoe zou-
,den de auto, de tv, de wasmachine,
Ie meubeltjes en eventueel het bui
tenhuisje anders kunnen worden af
betaald? gaat die last onmiddellijk
ten koste van de gezondheid. Om
van de kinderen nog maar niet te
spreken. Die kinderen worden mee-
gezeuld naar Parijs, ofwel in een
crèche gestationeerd waaraan dan
echter weer ongeveer de helft van
het salaris opgaat. In elk geval zien
ze hun uitgeputte en humeurige
moeders door de week thuis vrij
wel alleen gedurende het (haastige)
eten en de (eventuele) waspartij.
Leven
Het komt veel voor dat baby's en
kleine kinderen 's nachts om vier of
vijf uur al uit hun wiegen of bedjes
worden gelicht om dan huilend en
slaperig samen met „maman" de
dag te beginnen. Twaalf of me^r
uren later worden ze weer te ruste
gelegd. Dat onmenselijke leven
waaraan honderdduizenden vrouwen
in onze welvaartmaatschappij onder
worpen zijn, heeft zoals de Fran
se dokters en psychiaters weten te i
ertellen al weer een hele reeks
nieuwe psychische en fysieke kwa-
len en ziekten opgeleverd waartegen j
bijna geen kruid gewassen is. De j
enige genezing is het dagelijkse le-
ven zelf te veranderen.
Dat nieuwe aspect nieuw dan
'oor hen die in die dagelijkse tred-
nolen niet zélf hoeven mee te draai-
n is in Frankrijk plotseling in
het brandpunt van de belangstelling
geplaatst door een hournaliste. tevens
burgemeester van een der Par ij se
.villes-dortoir" (letterlijk: slaap
zaal-steden), die Brigitte Gros is ge
heten. Ze deed dat door een boek
dat tot titel draagt ..Vier uur trans-
port per dag." Brigitte Gros komt
uit een goed nest. Ze is de bloed
eigen zuster van de ex-directeur van
l'Express en de huidige radicale
voorman Jean-Jacques Servan-
Schreiber. die al zovele andere kat
ten de bel heeft aangebonden. En
haar schoonzuster (de vrouw van
J.J.S.S.) heeft onlangs een ander
boek geschreven dat zojuist ook in
Nederlandse vertaling is verschenen
- dat ten doel heeft haar sexegeno-
ten de grondbeginselen van een doel
matiger organisatie van het huis
houden en het dagelijkse leven bij te
brengen.
Brigitte Gros verstaat de kunst het
grote publiek (en ook het parlement
en de regering) dat bij zulke proble-
len nooit zo heel lang heeft stilge-
aan, de ogen te openen voor die
dagelijkse hel het woord is niet
te zwaar waarin miljoenen tijd
en landgenoten gedoemd zijn te le
ven. Ze vertelt in haar boek in zake-
olzwiüjke woorden over haar eigen erva
ringen als burgemeesteres die tallo
ze van die drama's kreeg te verwer-
aten. Jonge gezinnen die de grote
itad ontvluchtten (waar trouwens de
Juur van een tweekamerwoning
gauw het volle salaris van een arbei
der opslokt) in de hoop of met de illu
sie zo'n veertig, vijftig of meer kilo
meters van Parijs een rustiger en
gelukkiger leven te kunnen vinden in
s gj Gods eigen natuur.
Regel
Naarmate Parijs zich zelf steeds
rerder uitbreidt, komen ook die „vil-
_:oi les-dortoir" dieper in de „provincie"
mal te liggen. In het gloednieuwe huizen-
Sali complex waarvan Brigitte Gros de
irgemeester is, werkt tachtig a ne-
is (Jgentig procent van de bevolking in
11Parijs. En zulke verhoudingen zijn
in de „banlieues" in de (rode) gor-
Jdel rond de hoofdstad regel. Een re-
gel waardoor ook die dagelijkse
van 1 volksverhuizingen op steeds langere
afstanden onvermijdelijk zijn gewor
den. Een ontwikkeling, waarbij de
vervoerscapaciteiten van de Parijse
buurttreinen en de metro's een ach
terstand van tientallen jaren hebben
in te lopen. Sedert ruim vijftig jaar
is bijvoorbeeld het aantal spoorlij
nen bij het Gare Saint Lazare van
zevenentwintig tot achtentwintig op
gevoerd, terwijl het transport in om-
van wel vertwintigvoudigd is. Ge
volg: compartimenten die tijdens
die spitsuren met een zwetende en
onwelriekende mensenmassa zijn
volgestouwd, die inderdaad niet zo
heel veel meer lucht overlaten dan
de bekende sardientjes in hun blik
jes.
Voor dat vervoer moeten ze dan
bovendien nog zwaar betalen, sedert
de regering de subsidies aan de
openbare transportmiddelen dras
tisch heeft verlaagd, met de bedoe
ling het publiek de werkelijke kost
prijs van die „overheidsdiensten"
zélf te laten betalen. Tegen die laat
ste maatregel van anti-sociale ta
riefsverhoging hadden enkele maan
den geleden de „gauchisten" of link
se revolutionairen al eens een actie
ontketend door het metropubliek
voor te gaan met de eis gratis ver
voerd te worden. En de kaartjesknip-
pende controleurs bij de ingangen
hardhandig te verwijderen. Maar
dat feest is natuurlijk maar van kor
te duur geweest.
Dieper
Het kwaad wortelt bovendien ook
veel dieper. In de eerste plaats al in
het feit dat Parijs als bijna exclu
sief centrum van bestuur, industrie,
handel en cultuur nu sinds eeuwen
tot een mensenklont is uitgegroeid
die niets menselijks meer heeft. Er
wordt de laatste maanden opnieuw
weer veel en druk gepraat en ge
schreven over de dringende nood
zaak van decentralisatie *en regiona
lisatie. Maar het is wel heel duide
lijk dat de regering voor een taak
staat die haar ver boven het hoofd is
gegroeid en in elk geval nog genera
ties voor de boeg heeft. Men zou na
tuurlijk alvast de transportmiddelen
wat kunnen moderniseren en huma
niseren, nu individueel vervoer per
auto uiteraard nog veel meer proble
men opwerpt. En dèt vraagstuk is
dan weer van financiële en dus van
politieke orde. Brigitte Gros rekent
voor, dat de aanleg van mechanische
roltrappen voor één station de prijs
van drie Miragejagers zou vragen.
In het laatste modernisatieplan is
per jaar één miljard frank voor het
Parijse personenvervoer uitgetrok
ken, hetzelfde bedrag dat ook één
atoomonderzeeër kost. Zolang de
Franse regering blijkbaar meer ge
wicht aan haar nucleaire oorlogs
speelgoed blijft hechten dan aan een
menswaardig transport voor die hon
derdduizenden forenzen die zelf ook
zal kunnen worden bijgepleisterd.
Tenzij de mensen het niet langer
meer némen. Een paar verspreide
tekenen van een revolte hebben zich
indertijd de Fransen eens met kalve
ren vergeleken. Al was dat dan ook
liever wat dichter bij hun werk zou- al wel voorgedaan. Maar een mens
den willen wonen, is de kans gering kan blijkbaar heel veel verdragen. I En niemand minder dan wijlen ex-
dat zelfs aan een verbetering veel president De Gaulle in persoon heeft I wel om een wat andere reden
Flora, Avifauna, Cleyburgh, Zeerust, De Bontekoe, Stella
Maris, De Malle Jan, De Kruik, Taveerne, De Witte Hen.
Pleisterplaatsen in het gebied waar het Leidsch Dagblad ver
schijnt Op één na. Als U die er uit haalt bent U rijp om het
Leidsch Dagblad te lezen.
Als u nu onderstaande bon invult, krijgt u het
Leidsch Dagblad 4 weken lang voor de halve
prijs.
n Ik word abonnee per 13 maart '71 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
n Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon Invullen In open envelop (zonder
postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad antwoordnummer
214, Lelden.
LEIDEN De centrale kerke-
raad der Leidse Hervormde Gemeen
te heeft besloten om in het vervolg
op zondag geen kerkdiensten van de
wijkgemeente "Staalwijk" meer in
de Pieterskerk te houden. De kerk
blijft echter wel beschikbaar voor
het houden van bijzondere, inciden
tele diensten. Een en ander is een
gevolg van de bezuinigingen, die de
kerkeraad moest treffen en loopt
vooruit op de plannen, die de her
structureringscommissie denkt te
treffen. In deze plannen bestaat ook
de mogelijkheid om in de toekomst
toch nog over te gaan tot het beroe
pen van een predikant (zevende pre
dikantsplaats).
RIJF
:icrr.:
Mademoiselle Gros
v DEN HAAG Over 25 jaar wordt het dan nog druk
kere scheepvaartverkeer op de Noordzee met behulp van
radar geregeld net als nu al op de Nieuwe Waterweg,
de route naar 's werelds grootste haven.
De prognose is niet van hem,
maar hij staat r wel achter: de
met pensioen vertrekkende direc-
j teur-generaal van het loodswe
zen, schout bij nacht J. F. Drijf-
hout van HooffAan de voor
avond van zijn definitieve af-
i scheid filosofeert hij over inter
nationale afspraken die nodig
worden voor het verkeer met
oliereuzen, bulkcarriers, contai
nerschepen, vrachtvaarders en
coasters in de nauwe gedeelten
|van de drukst bevaren zee.
j Hij zegt: „We zijn er nu nog niet
aan toe. De situatie is nu nog niet
urgent. Maar er hoeft slechts één
vreselijk ongeluk te gebeuren en ie-
dereen brult dat er een oplossing
moet komen".
„Ik. en ik niet alleen, verwacht dat
omstreeks het jaar 2000 voor de
Noordzee een verkeersgeleidingssys
teem functitoneert, een international
regeling die te vergelijken is met die
op de vliegvelden".
De zee is vrij. Ook ons land heeft
dat traditionele recht altijd ferm
verdedigd. Verkeersregels voor de
Noordzee betekenen beperking van
de vrijheid en beperking van
de ruimte. Aan die consequenties
valt. meent de hoogste chef van het
loodswezen, niet te ontkomen.
De aan de Noordzee grenzende lan
den moeten het eens zien te worden
over een functionele indeling in vak
ken. zodat het verkeer door middel
van radarstations-in-zee veilig, snel,
en efficiënt kan worden geregeld.
Van zijn 41 dienstjaren bij de
Koninklijke Marine heeft de 58-ja-
rige schout bij nacht er ruim tien
doorgebracht bij het loodswezen, vier
als directeur in Rotterdam en zes als
de hoogste chef in Den Haag. In de
laatste functie heeft hij mee
gewerkt aan een ontwikkeling die
zonder twijfel een van de meest spec
taculaire in de geschiedenis van het
loodswezen s: het loodsen van
mammoetschepen van tweehonderd
duizend ton en groter.
Baanbrekend
HIJ geeft alle eer aan de loodsen
in Hoek van Holland. „Zij heb
ben baanbrekend werk gedaan. Zon
der er veel ophef over te maken
hebben ze het aangedurfd. Het is ei
genlijk een proces geweest dat zich in
betrekkelijk korte tijd heeft voltrok
ken".
De komst van de oliegigan
ten heeft het loodswezen voor pro
blemen gesteld die aansluiten op
de schaalvergroting in de tankvaart.
„De loodsen gaan steeds verder zee
waarts aan boord. Het beloodsen van
mammoets met helikopters is alleen
formeel nog experimenteel de vol
gende stap is dat we de loodsen op
uitgaande schepen ook met een he
likopter van boord pikken. Maar hoe
dan ook: de reis van de loods wordt
langer en dat betekent automatisch
dat er meer loodsen beschik
baar moeten zijn".
Over het loodsen van mammoet
tankers naar en van Europoort heeft
de schout bij nacht een nuchter oor
deel. „Je kunt niet zeggen dat het
ingewikkelder is dan het loodsen
van een klein schip. Maar er zijn
wei andere dingen. Op een mammoet
schip moet de loods verder vooruit
denken, omdat zo'n schip trager rea
geert op commando's vanaf de brug.
Het risico is dus groter.
Als er met zo'n grote tanker iets
misgaat, zijn de gevolgen veel gro
ter dan wanneer een kleiner schip
aan de grond loopt. Op een mam
moet heeft de loods geen ruimte om
fouten te maken. Hij kan maar één
ding doen: doorvaren, niet stopppen.
Een beoordelingsfout is in feite niet
meer te herstellen".
Veiligheid
Het loodswezen heeft een lange
wachtlijst van jonge stuurlieden die
de zee willen verlaten. De heer Drijf
hout van Hooff hoeft dus geen re
clame te maken voor het werk bij
zijn dienst. Niettemin vertelt
hij: „Het loodswezen is een merk
waardige dienst. Het heeft maar,
een doel: de veiligheid van
de scheepvaart dienen, zonder enig
winstoogmerk. Dat is geweldig sti
mulerend. Als je ziet hoe betrokken
de mensen hier bij hun werk zijn
hartverwarmend. Als je met een
loods praat, begint hij meteen over
zijn werk. Hij is helemaal vergroeid
met schepen".
In het Rotterdamse havengebied
bestaat nog steeds de situatie dat op
een schip twee loodsen zijn: de rijks -
loods die het schip naar binnen of
naar buiten brengt en de gemeente
lijke (haven)-loods die voor het af
meren zorgt. Op de valreep van
zijn loopbaan wil de schout bij nacht
er na enige aarzeling een opmerking
over maken: het is voor iedereen
zichtbaar dat twee loodsen op een
schip verspilling zijn.
SCHIPHOL. Het passagiersver
voer op Schiphol is vorig Jaar met
negentien procent gestegen en
kwam op 5.200.000. Dit betekent een
toename van 815.000 ten opzich
te van 1969 vrijwel evenveel als in
het hele Jaar 1956. Vijfenzeventig
procent van het passagiersvervoer
werd uitgevoerd met geregelde lijn
diensten en vijfentwintig procent
met chartervliegtuigen. Vooral het
chartervervoer liet een sterke groei
zien: vijfentwintig procent. Dit blijkt
uit het /oorlopig jaaroverzicht 1970
van de luchthaven Schiphol.
Naast een stijging van het vracht
en postvervoer met respectievelijk
tien en vijf procent gaf 1970 ook
een onverflauwde belangstelling van
het publiek voor de luchthaven te
zien. Het aantal toeristische bezoe
kers bedroeg 1.592.190. Op Schiphol
werken 20.412 personen.
LEIDEN/KATWIJK/VALKENBURG Ook bij de N.V.
Leidsche Duinwater Maatschappij stijgt het waterverbruik.
Daarom wordt thans van de Wassenaarse Watering in Valken
burg onder het Marinevliegkamp door een leiding gelegd naar
het waterwingebied in de Katwijkse duinen. De bedoeling is
water uit Rijnlands boezem te pompen en dit door deze leiding
heen te transporteren naar een nieuw filtratie-bassin.
De LDM wil bijblijven en op
een gegeven moment niet voor de
situatie komen te staan, dat men
aan de vraag naar water niet kan
voldoen. Met het regenwater komt
men er niet meer. Reeds nu levert
de waterlevering in droge perioden
moeilijkheden op. Vandaar, dat er
in de zomermaanden wel eens een
sproeiverbod van tuinen wordt ge
geven. Door de steeds groeiende be
volking in het gebied, dat de L.D.M.
bestrijkt is het noodzakelijk voorzie
ningen te treffen om steeds weer
aan de verlangens van de afnemers
tegemoet te kunnen komen.
De Leiding (betonnen buizen met
een doorsnede van 1.20 meter»
krijgt een lengte van ongeveer twee
Door
Cees Com bee
en een halve kilometer. Zij begint
bij de Oude Rijn (Wassenaarse Wa
tering) in Valkenburg. Daar moet
nog een pompstation worden ge
bouwd om het water naar de bas
sins in het duin te stuwen. Men
hoopt daarmee over niet al te lange
tijd te kunnen beginnen.
Het aannemingsbedrijf Vermeer
uit Hoofddorp is thans bezig met
het leggen van de leiding van het
punt ten noorden van het parkeer
terrein van het Katwijkse Panbos
(dat parkeerterrein wordt gebruikt
•i v
als opslagplaats voor materialen
voor deze werkzaamheden) naar
een plaats halverwege de provincia
le weg no. 1 en de zee, waar men
binnenkort hoopt te kunnen begin
nen met het graven van het infiltra
tie-bassin.
Op het terrein van het vliegkamp
is men met grondwerkzaamheden
bezig. Met het leggen van deze wa
tertransportleiding hoopt men in mei
gereed te zijn. Wanneer de gehele
leiding klaar is. denkt men zo'n
4000 kubieke meter water per uur
uit Rijnlands boezem naar het duin
gebied te kunnen pompen.
De L.D.M. hoopt door deze inves
tering in de toekomst aan de steeds
stijgende vraag te kunnen voldoen.
Nadrukkelijk wordt gesteld, dat er
momenteel nog geen tekort aan wa
ter is in het L.D.M.-gebied. Het ls
uitsluitend de bedoeling de waterbe
hoeften voor de toekomst veilig te
stellen.
Zeker zal men niet dag in, dag
uit water uit Rijnlands boezem naar
het waterwingebied pompen. Reke
ning wordt gehouden met het feit,
Een hijskraan légt de pljp-
delen In de duinen.
Foto LD/J. v. Duijn, Katwijk/Zee
dat men wel eens zal moeten stop
pen als het boezemwater minde*-
van kwaliteit wordt. Dat water
wordt in de duinen gefilterd.
