VOG DIT JAAR EEN MODEL
BRANDBEVEILIGING
Kamer wil zo
snel mogelijk
ombudsman
iri
CLUBHUIZEN IN
UTRECHT OP DE
RAND VAN EEN
FAILLISSEMENT
Raad van l SLEEPBOOTSTAKING IN
Amsterdam R'DAM VOOR RECHTER
tegen 5de
baan van
Schiphol
dariencamp in Rolde één van de 104 psychiatrische inrichtingen
00K VOOR
HOGE SPAARRENTE
Aanval in
Cambodja
Spaanse gast
arbeiders die
staakten terug
naar Vaderland
Bonden beschuldigd van woordbreuk
ga met uw tijd mee - ga naar de nmb
Morning-after
pil is
betrouwbaar
HENK GROOT
UIT RAAD
ZAANDIJK
NAAR DEENS VOORBEELD
DNDERDAG 4 FEBRUARI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
'an?OLDE In tachtig minuten is dinsdagavond in het Drentse
tot'de (5050 inwoners) een ramp gebeurd. Dertien geestelijk
kwamen om in de vlammen, die een deel van de
e verpleeginrichting Mariëncamp hebben verwoest. De afge-
paviljoens waren semi-permanent en van hout. Direc
^-geneesheer De Valk: „Deze ramp zou nooit zo'n omvang
8.25ben gehad als we hadden beschikt over stenen gebouwen.
*n4je bouwplannen zijn door het ministerie afgeremd".
5
'lag plan van de stichting Maartens-
e ude. die ook een inrichting in
échten beheert, was Mariëncamp
tot dinsdagavond 22.20 uur 201
*pfpleegden uit te breiden tot
- Va.1 opnamecapaciteit van vijfhon-
rd patiënten. De stenen nieuw-
'0^w had in 1985 klaar moeten
[1 Tegenstelling
lloor dr. De Valk gesignaleerde
•emming door het ministerie,
v^at scherp in tegenstelling tot
j,t het ministerie van Sociale Za-
n en Volksgezondheid er zelf van
ben|t. Dr. C. Steketee, consulent in-
ane£e zwakzinnigenzorg van het mi-
iterie: "Er wordt hoge prioriteit
.zeven aan de bouw van inrichtin-
n. Gestreefd wordt om in 1980
Oglo bedden beschikbaar te heb-
•n o,..
°™Srand m de inrichting Mariën-
^p betekent de tweede grote
in een inrichting voor zwak-
vei[gen binnen ruim drie maanden.
wi* brand in de psychiatrische in
stating G^oot Bronswijk bij Wa-
n- nborgen was eind oktober dodelijk
rdebr zestien geestelijk gestoorden,
gesfize rampen zo snel op elkaar, is
istet louter toeval? Waarschijnlijk,
f, issen deze twee rampen en de
en ihtstbijzijnde ramp met één do
en lijk ongeluk, liggen twintig jaar,
tt gebeurde tijdens een brand in
ziclHerenloo bij Ermelo.
dagministerie van Sociale Zaken en
werkt hard aan 't
terïder controle brengen van de di-
psychiatrische inrichtingen,
laaf meestal op particuliere basis
de stand worden gehotiden. Eind
in .70 waren 104 van dergelijke in
vullingen geregistreerd en daar-
18- tot 19 duizend verpleegde
te staan, waarvoor we geen opvang
hebben. Nogmaals, we werken sterk
aan het onder controle brengen
van alle tehuizen. Ook zonder dat
is het al moeilijk genoeg: in tien
jaar elf-, twaalfduizend bedden bij
bouwen".
Gisteren is dr. J. Veerman, inspec
teur voor de zwakzinnigenzorg van
het ministerie, naar Rolde vertrok
ken om voor de hoofdinspectie
geestelijke volksgezondheid formeel
rapport uit te brengen over de toe
dracht van de ramp. Verandert
dat wat? De heer Steketee: "Dat
kan ik nu nog niet zeggen. We wer
ken op het ogenblik met vijf regio
nale inspecties en er wordt naar ge
streefd elke provincie een inspec
teur te geven. Misschien dat die
opzet hierdoor wat wordt versneld".
Een paar directeuren van andere
psychiatrische inrichtingen ge
vraagd naar hun reacties en hun
eigen beveiliging zijn geschokt,
maar ze zijn overigens zeer tevre
den met hun eigen brandbeveili
ging.
Dr. Hoorweg, directeur-geneesheer
van de christelijke inrichting voor
geesteszwakken Groot Schuylenburg
in Apeldoorn «achthonderd patiën
ten in een oud gebouw): "Je moet
natuurlijk nooit tevreden zijn met
de bestaande situatie, maar ons ge
bouw zit zonder trekgaten. Eens in
de paar jaar komt de brandweer
controlèren. We houden af en toe
ook oefeningen met de brandweer
en dit jaar beginnen we zelfs met
een eigen brandweer, zoals elk groot
bedryf behoort te hebben. Eind
vorig jaar hadden we hier twee
kleine brandjes, maar de Apel-
doornse brandweer is hier binnen
een paar minuten aanwezig".
Dr. Boomsma, directeur-geneesheer
van het pas vier jaar oude „Het
Westerhonk" in Monster (driehon
derd verpleegden): "We hebben
binnen de vereniging tot opvoeding
en verpleging van zwakzinnige kin
deren na de brand in Groot Brons
wijk nog over brandbeveiliging ge
praat, maar ik dacht dat we hier
de zaak toch wel onder controle
hadden. Slangen, putten, onnoeme
lijk veel blusapparaten. We hebben
een eigen brandweerauto besteld.
Veel meer kan Je gewoonweg niet
doen".
De brandbeveiliging is in eerste in
stantie een zaak van de gemeente
zelf. De hoofdinspectie voor het
brandweerwezen bij Binnenlandse
Zaken kan alleen adviseren. Dat is
bijvoorbeeld gebeurd na de grote
brand in het Brusselse warenhuis
L'Innovation. Toen is een. door
minister Beernink zelf onderteken
de circulaire uitgestuurd aan alle
gemeenten, met aanbevelingen
voor een nog grotere brandbeveili
ging.
Modelverordering
Ook binnen de Vereniging van Neder
landse Gemeenten wordt deze zaak
in commissievorm besproken.
Nog dit jaar wordt een modelver
ordening verwacht voor de brand
beveiliging in alle lokalen, huizen
en gebouwen, waar naast het
eventuele gezin vijf of meer per
sonen wonen. Of de ramp in Rol
de, door een nog grotere brandbe
veiliging had kunnen worden voor
komen, blijft de vraag. Een vraag
waar wel een antwoord op zal ko
men. Als blijkt dat het optimale is
gedaan om de bewoners te beveili
gen, dan wordt de ramp uiteinde
lijk een calamiteit genoemd En te
gen dat woord zijn zelfs de beste
Voorzorgsmaatregelen niet opge
wassen.
MAASTRICHT "Het is gewoon
verschrikkelijk wat ze mijn landge
noten aandoen. Hard werken en lege
magen. Sommigen zijn in een korte
periode twintig kilogram afgevallen",
vertelt café-eigenaar Paco over de
33 Spaanse gastarbeiders die eergis
teren het werk bij de NV Koninklij
ke Nederlandse Spinx Ceramique in
Maastricht neerlegden.
Oorzaak van dit voortijdig beëindi
gen van het werkcontract is het
slechte eten dat zij in hotel Bon-
coeur voorgeschoteld krijgen.
Mevrouw Duur land, die buiten ho
tel Boncoeur ook hotel Wilhelmina
exploiteert, ziet deze gastarbeiders lie
ver gaan dan komen. "Ik scheer ze
beslist niet over een kam, maar de
ze kleine groep was beslist ét-sociaal".
Mr. F. Hellegers, directeur perso
neelszaken van de Sphinx over de
ze kwestie: "Het is altijd hetzelfde
groepje geweest dat onrust stookte.
Was het niet om het eten, dan wer
den er wel andere redenen aange
voerd. Wij weten zeker dat de pen
sions die wij voor deze mensen uit
zoeken en ook betalen goed zijn.
Toen ze gisteren kwamen met de
verklaring: op vier kunnen wij niet
werken, hebben wij gezegd: óf aan
het werk óf terug naar Spanje. Ze
hebben het werk neergelegd".
Van de 33 gastarbeiders zijn er
vijf op hun besluit teruggekomen. De
overige 28 Spanjaarden zijn gisteren
naar hun geboorteland vertrokken.
Wat overbleef van het ge
troffen paviljoen van Mariën
camp.
akzinnigen.
Steketee: "Ongeveer twee pro-
vpt van onze bevolking moet als
/rakzinnig worden aangenomen.
aar het is een vuistregel, dat hoog
*e^ns één tiende van hert moet wor-
n opgenomen. Dat, zouden nu zo'
p .000 mensen zijn. Enkele duizen-
mrn, vooral zwakzinnige kinderen.
wa^nnen echter volstaan met dag-
de rblijven. Als Je zo optelt en af-
1 iëkt dan zitten er niet meer dan
en n paar duizend zwakzinnigen nog
e ve particuliere inrichtingen, waarop
zaij geen controle hebben". Rolde
n trouwens ook Groot Bronswijk"
daarbij beslist niet. Ze had-
rojn beide een zogenaamde erken-
ng, wat inhoudt dat beide volde-
onvn aan een aantal minimumeisen
door het ministerie worden ge-
aan dergelijke inrichtingen,
rover zegt dr. Steketee: "Er
e Goet een voldoende aantal brand-
zijiusapparaten aanwezig zijn. Het
moet regelmatig worden
inünstrueerd. Voor maximaal
aaalf mensen moet een eigen in-
-enji uitgang zijn. 's Nachts moet er
ïwaakt worden. En nog zo wat
sen. Volmaakt is ons werk natuur-
jk niet, maar we proberen al het
"Hogelijke te doen. Ja, en dan kom
ineens weer voor zo'n ramp te
elf aan. Houten gebouwtjes zegt u.
IIV weet niet waarom die er ston-
Bn".
Twee vuren
wel rekenen dat wij als in
jectie tussen twee vuren zitten.
ïe hebben de bevoegdheid een te-
9 uis te sluiten, maar dan komt er
ïn aantal zwakzinnigen op straat
0 5
06
50
18
93
06
32
38
69
UTRECHT (ANP) Als de subsi
dieregeling niet spoedig wordt aan
gepast aan de stijgende kosten van
het jeugd- en jongerenwerk betekent
dit het bankroet van de clubhuizen.
De loonkosten voor de salariëring van
bekwame stafleden, de prijsstijgin
gen in de sectoren huisvesting, ap-
paraats- en activiteitskosten en de
hoge rente die moet worden betaald
over kortlopende kredieten van ban
ken en tenslotte het teruglopen van
particuliere bijdragen in het jeugd-
en jongerenwerk zijn daar de oorza
ken van.
eerst met terugwerkende kracht op
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse gemeenteraad is tegen uit
breiding van Schiphol met een vijfde
baan en voor aanleg van een twee
de luchthaven in de Markerwaard.
Dit is de strekking van een motie,
die de afgelopen nacht na een lang-
1 januari 1970 worden ingevoerd i durig Schiphol-debat door de raad
Vervolgens werd het 1 Juli 1970,
daarna 1 Januari 1971. Het is nog
steeds niet zover.
werd aangenomen. Alleen de VVD, de
kabouters, de twee aanwezige leden
van D'66 en de enige PSP-er in de
Het bestuur van de RJJU zegt dat raad stemden tegen,
de gemeente formeel juridisch ge- De raad overwoog, dat het vanuit
lijk heeft en dat er geen definitieve i Planologisch l5^ejd ongewenst is de
toezeggingen zijn gedaan over de capaciteit van Schiphol te aten uit
groeien boven de door een vierbanen
patroon bepaalde omvang en dat het
huidige en te verwachten niveau
van geluidshinder onaanvaardbaar
is. met name ten aanzien van Zwa
nenburg. Men meende, dat de om-
_TTTT streeks 1980 noodzakelijke capaci-
Volgens de RJJU blijkt echter uitteitsuitbrelding van Schiphol gevon-
Dit schrijft de Raad voor Jeugd en de gemeentebegroting 1971 dat B en dgn moet worden in de aanleg van
Jongeren Utrecht in een uitvoerige j W vooralsnog niet van plan zijn het een tweede luchthaven in de Mar-
datum van invoering, maar: "Het ge- j
tuigt niet van inzicht in jeugdwerk j
als de raad van mening zou zijn dat
alleen een formeel-juridisch beleid
een Juist Jeugdbeleid zou opleve
ren".
brief aan de gemeenteraad. Gesteld
wordt dat reeds in 1967 aan de bel
is getrokken. De Utrechtse Jeugd
raad signaleerde toen dat de clubhui
zen vlak bij de rode cijfers zaten.
Sindsdien is er een commissie ge
vormd die een nieuwe subsidieveror
dening moest opstellen. Die verorde
ning, door de raad aangenomen, zou
principe van gelijke subsidiëring
voor alle jeugd- en jongerenvereni-
gingen te effectueren. De gemeente-
kerwaard. De beslissing hierover
dient in 1972 te worden genomen.
Voorts moeten op zeer korte ter-
ADVERTENTIE
Het is goed sparen bij de NMB.
De vele spaarvormen, waaronder
8°/o NMS-Spaarbrieven, garanderen
voor elke omstandigheid de hoogste
opbrengst.
raad zal aan de brief tijdens de be- mjjn de verschillende alternatieven
handeling van de begroting, die op
9 februari begint, aandacht beste
den. B en W zullen een prae-advies
aan de raad uitbrengen-
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar ook zich
thuis voelt!
UTRECHT i ANP) - De "mor-
ning-after pil" die o.a. door de NVSH
wordt verstrekt, is een betrouwbaar
middel om zwangerschap te voorko
men. Dat is de conclusie van de
Utrechtse gynaecoloog prof. dr. A. A.
Haspels, nadat hij de resultaten heeft
bestudeerd bij 800 vrouwen die deze
pil hebben gebruikt. De uitkomsten
van zijn studie zullen binnenkort in
de medische vakpers worden gepu
bliceerd.
Prof. Haspels concludeert, dat de
48 uur-grens die aanvankelijk werd
aangehouden, voor alle zekerheid
waarschijnlijk zal moeten worden
teruggebracht op 36 uur en dat het
de voorkeur verdient, binnen 24 uur
met de toediening te beginnen.
Op lange termijn zijn volgens prof.
Haspels geen schadelijke gevolgen te
verwachten. Prof. Haspels heeft bij
zijn onderzoek medewerking gekre
gen van huisartsen uit alle delen van
het land. Er is nog een discussie
gaande over de principiële kant van
de morning-after pil. Maar, aldus
prof. Haspels, elke huisarts zal in
noodsituaties toch de "morning-after
pil" prefereren boven 'n abortus. Om
dat het hier niet om een echte „in
greep" gaat, is het mogelijk, de pa
tiënt zelf de belangrijkste stem te ge
ven bij de beslissing.
worden berekend, die uit een oog
punt van planologie en kosten mo
gelijk zijn met betrekking tot het
baangebruik en aanpassing van het
banenstelsel. Dit om te verzekeren dat
de geluidshinder in alle omving: de
woonkernen blijvend binnen de ge
stelde normen blijft. Draaiing van de
huidige Zwanenburgbaan kan hier
bij. aldus de raad, een zeer voor de
hand liggend alternatief zijn.
In een tweede motie werd B. en
W. verzocht bij de regering o.m. aan
te dringen op een verdere beperking
van de lesvluchten, een actieve po
litiek tot spreiding van charter
vluchten. een verbetering van in- en
uitvliegprocedures en bestudering
van de mogelijkheden tot beperking
van nachtvluchten. De raad was
voorts van mening, dat direct gel
den beschikbaar moeten worden ge
steld voor bijdrage in waardevermin
dering van woningen en vergoeding
moet worden gegeven bij verhuizing
die door de geluidsoverlast wordt op
gedrongen.
ZAANDIJK ANP) Henk Groot,
oud-speler van het Nederlands elftal
en van AJax heeft met ingang van 3
februari wegens drukke werkzaamhe
den bedankt als lid van de gemeen
teraad van Zaandijk. De heer Groot
werd in Juni 1970 tot raadslid geko
zen. Hij was lijst-aanvoerder van de
groepering voor de gemeente-
ROTTERDAM (ANP) Van mid- i De sleepbootstaking in Rotterdam
dag om twee uur diende voor de pre- heeft tot nu weinig stagnatie ver-
sident van de rechtbank van Rotter- j oorzaakt in het havengebied van de
dam het kort geding dat de werkge- j Maasstad. Het scheepvaartverkeer
vers in het stadssleepbootbedrfjf in verloopt vrij normaal. Voor Hoek van
Rotterdam tegen de vakbonden heb- Holland lagen gistermorgen tien
ben aangespannen. Gistermiddag
hebben de werkgevers het kort ge
ding aangemeld nadat voor de derde
achtereenvolgende dag werknemers
van de stadssleepboten tegeneen
dinsdag bereikt akkoord in, in sta
king waren gegaan
De werkgevers hadden al eerder
een procedure tegen de vervoersbon-
den aangespannen. De president van
de Rotterdamse rechtbank zou deze
zaak dinsdag al in behandeling né
men. maar een half uur voor de
aanvang trokken de werkgevers de
procedure in. in verband met het
toen op handen zijnde akkoord.
Volgens de werkgevers hebben de
werknemersonderhandelaars tijdens
de loonbesprekingen van dinsdag
toegezegd dat de vervoersbonden zich
niet meer achter een staking zouden
stellen, als de sleepbootbemanningen
het onderhandelingsakoord zouden
afwijzen. De werkgeversonderhande
laar. mr. G. de Meester, zei dit giste
ren tijdens een persconferentie in de
Maasstad. „De vakbonden hebben
nen varen. Vanwege het gunstige
weer kunnen de meeste schepen op
eigen kracht de Waterweg binnen
komen en de haven van Rotterdam
veria. m. Gemiddeld varen ruim hon
derd schepen per dag de Nieuwe Wa-
schepen te wachten, die zonder hulp terweg binnen. Ongeveer tien sche-
van de sleepboten niet binnen kun-1 pen kunnen de haven niet verlaten.
DEN HAAG (ANP) Een ruime het openbaar maken van alle beslis-
meerderheid in de Tweede Kamer singen van de ombudsman. Hij wilde
woordbreuk gepleegd", zo voegde een 1 meent dat zo spoedig mogelijk een de in de regeringsnota neer-
sleepdienstdirecteur, die bij de on- j wetsvoorstel tot aanstelling van een gelegde conclusie, dat de ombudsman
derhandelingen betrokken is geweest, j ombudsman moet worden ingediend, j klachten die hem rechtstreeks berei-
daaraan toe. De onderhandelaars van
de vakbonden hebben het verwijt van
de werkgevers afgewezen en verklaar
den dat van een dergelijke toezeg
ging nimmer sprake is geweest.
Saigon meldt:
SAIGON (AFP) Omvangrijke
Zuidvietnamese strijdkrachten,
gesteund door Amerikaanse
jachtbommenwerpers en ge
vechtshelikopters, zijn op ver
scheidene plaatsen de oost- en
noordoostgrens van Cambodja
overgekomen om herstelde schuil
plaatsen en gevechtsbases van de
Npordvietnamezen en de Viet-
cong te vernielen, zo werd van
ochtend van militaire zijde in
Saigon vernomen.
Van officiële zijde zijn nog
geen bijzonderheden meegedeeld
over dit offensief, dat even be
langrijk zou zijn als dat van mei
en juni vorig jaar. Er zouden
meer dan tienduizend man, mo
gelijk zelfs twintigduizend aan
deelnemen.
Een motie werd daartoe ingediend
door de VVD'er mr. Rietkerk. De tno-
ken pas mag behandelen na goed
keuring van de commissie voor de
tie was mede ondertekend door Ka- verzoekschriften uit de Tweede Ka
merleden van KVP, PvdA, CHU en
D'66.
In de motie werd de wens ultge
Vooruitgang in Indonesië - De In
donesische landbouwproduktie is het
Afgelopen jaar aanzienlijk gestegen,
aldus heeft de minister van Land
bouw prof. Tojib Hadiwidjaja mee
gedeeld. De rijstproduktie in 1970
streekbelangen. Tijdens de raadsver- beliep 11,4 miljoen ton De opbrengst
gaderlngen oie hy bijwoonde, heef* van de visserij en de activiteit van
de heer Groot niet eenmaal aan de kleine boerenbedrijven zijn echter
discussie deelgenomen. 1 teruggelopen.
sproken dat er een
moet komen die een band met het
parlement heeft. Hij dient echter, om
ook het vertrouwen van de burgers
te verkrijgen, in de uitoefening van
zijn functie geheel onafhankelijk te
zijn en zijn werkzaamheden over een
zo breed mogelijk terrein van over
heidsoptreden kunnen uitstrekken
Met name is het gewenst dat ieder
zich met een klacht over de vervul
ling van de overheidstaak rechts-
streeks tot de ombudsman kan wen
den en een parlementaire zeef is daar
bU onnodig en ongewenst, aldus de
motie, waarin voorts wordt gesteld,
dat de ombudsman, ook zonder dat
bij hem een klacht is ingediend, op
eigen initiatief een onderzoek moet
kunnen instellen.
mer. geschrapt zien en vervangen
door de mogelijkheid zich recht-
streeks tot de ombudsman te wen-
ombudsman den- De benoeming van'de functiona-
Competentie
De competentie van de ombuds
man zal zich in beginsel ook tot het
door de lagere openbare lichamen
gevoerde bestuur kunnen uitstrekken,
doch overwegingen van prakti
sche aard zouden er toe kunnen no
pen dat in de eerste tijd met het on
derzoeken en beoordelen van het be
stuur van de centrale overheid wordt
volstaan.
De motie kwam ter tafel tijdens
het debat over de regeringsnota in
zake het ombudsmanvraagstuk.
De liberale mr. Rietkerk zei voor de
Deense methode te kiezen, waarbij
de ombudsman door het Folke-
ting «parlement) wordt gekozen, bo
ven de Engelse methode waar
de kroon de PC A (Parliamentary-
Commissioner for Administra
tion) benoemt zonder nedewerking
van het parlement.
Hij stelde o.m. de vraag hoe de
regering in beginsel staat tegenover,
ris zou moeten geschieden op voor
dracht van de voorzitters van Hoge
Raad en Algemene Rekenkamer en de
Vice-president van de Raad van Sta
te.
V ara-ombudsman
KVP-woordvoerder mr Boot wil
de dat met de benoeming van een
ombudsman niet de indruk ont
staat dat de klachtmogelijkheid bij
de Tweede Kamer een niet uiterst
belangrijke is.
De VARA-ombudsman heeft vol
gens mr. Boot niet zonder succes be
slag gelegd op he merk ombudsman,
maar dat dekt een andere lading dan
de Kamer op het oog heeft Hl] zal
niet door politieke kleur of religie
gebonden mogen zijn Het zou ver
warring wekken als de VARA-
ombudsman naast de algemene om
budsman. of tegen hem. zou optre-
Hier zal overwogen moeten wor
den of er regelen moeten komen voor
het gebruik van de naam ombuds
man.
In de motie van de Kamer meer
derheid komt Intussen de opvatting
tot uitdrukking, dat de regering te
veel tendeert naar het Engelse sys
teem. waarin de ombudsman o.m.,
geen klacht in onderzoek kan ne--
men Indien deze hem niet door een
lid van het Lagerhuis is toegezonden.
Ook de opvatting van de regering,
dat de bevoegdheid van de ombuds
man voorlopig beperkt dient te wor
den tot klachten met betrekking tot
het door de centrale overheid ge
voerde bestuur wordt aangevochten.
De indienders willen n.l de bevoegd-
hied van de ombudsman uitgestrekt
zien tot de lagere overheden.
