Jacht op tientje boete kost
vaak duizenden guldens
PAGINA 25
Er bestaat in Nederland
een alarmerend verschil
in berechting in verkeers
overtredingen. Er wordt
echter aan begonnen met
het ontwerpen van een
uniform beleid, waarbij
verkeersovertreders snel
ler en meer uniform be
recht worden.
Foto links: De eigenaar van
deze auto heeft een parkeen-fout
begaan. Vandaar het briefje on
der de ruitenwisser.
Foto rechts: Bij zoveel auto's
:s het vaak moeilijk geen par-
keerfout te maken.
stopt een BMW 2500 met een Duits kenteken voor
parkeermeter in Utrecht. De chauffeur zo uit z'n
Ierland heeft nog geen Nederlands kleingeld, be-
eerst met z'n vrouw te gaan eten, komt terug en
een bon. Kwaad gooit hij de boete van tien gulden
)ber wordt dr. Günther Har-
uit Nürnberg <om die man
iet» thuis opgebeld door de
lijke politie: „We hebben een
erzoek van Interpol om uw
qs op te nemen". Het wordt
december. De politie komt
nu voor een afspraak. Der
ïwalt in Nürnberg moet op
van een Utrechtse collega i
r van justitie) de man ver-
wegens deze verkeersovertre- I
Het innen van een tientje
Utrechtse politie. Utrecht-
Ier. Interpol. Nürnbergse po
nterpol. Utrechtse officier,
ijrgse Statsanwalt en Nürn-
4 rechtbank een kostbare
ftgenheid. De jacht op het tien-
it zo duizenden guldens. Een
i geval. Jn Amsterdam woont
meer die regelmatig bekeurd
wegens fout parkeren. Eén
de twee maanden komt een
ter uit zijn rayon bij hem
en stapeltje schikkingen dip
prompt betaalt. Een week
le brigadier weer eens is ge-
logeert de man in het.* Rot-
Hilton hotel. De volgende
vroeg wordt hij door twee
ieu~*„van m'n bed gelicht"
I jiiij) voor een bedrag van 36
1 dat nog open stond.
Innis van het Haarlemse kan-
écht uit '69 dat nooit was
Iteerd. omdat volgens het
fcise parket de man niet
se beschikken over een vaste
of verblijfplaats. De rijkspo
et opsporingsregister, twee
ïse rechercheurs en een
I administratieve rompslomp
voor Hans Boskamp <pla-
en theaterproducent) met
als vasté woon- en ver-
ats Joost Banckersweg 3 in
Waarom hij niet ge-
zoals altijd een schik-
huis heeft gehad weet nie-
Chaotisch
D twee gevallen. Willekeurig,
iderzoek naar de achtergron-
deze twee gevallen levert
rbluffend resultaat op: de
n justitiële afwikkeling
ïkeersovertredingen gebeurt
laotisch. bepaald niet uni-
zeer traag en verstopt in
-ate de administratieve kana-
vooral politie en Interpol
aindere mate die van justi-
sterkst merkbaar is dat bij
andeling van buitenlanders
«s land een verkeersovertre-
Saan.
-al werden vorig jaar 1.661.608
sovertredingen geconstateerd.
werden 783.829 direct
ties in handen van de politie
ïdaan. Inkomsten uit deze
igen leverde een bedrag op
ai 7 miljoen gulden. Het is
.jniet na te gaan hoeveel het
itie kost om voor de sector
^overtredingen een apparaat
A te houden, dat het moge-
akt ruim 1,6 miljoen overtre-
te constateren. Ruwe schat-
spreken van minstens het
tdige.
'ministerie van justitie heeft
i bij wijze van hobby uitgere-
it de volgende fasen van ver-
t van verkeersovertredingen
Stitiële apparaat alleen al
Een voorkoming van vervol-
SUlden, een behandeling door
itongerecht vijftig gulden en
fkeersovertreder die voor het
t verschijnt kost het ambte
lijk apparaat al vijfhonderd gulden.
Van die ruim 1,6 miljoen in '69 de
den 644.414 het af met de officier
van justitie, lieten 233.365 het voor
de kantonrechter komen en gingen
3647 in hoger beroep. Bij elkaar
alleen al voor justitie een onkos-
tenbedrag van 16.713.820 gulden.
Geschat wordt dat minstens het
dubbele aan opgelegde boetes nodig
zou zijn om financieel quitte te
spelen.
Men vindt dat het „commerciële"
argument bij de rechtspraak op z'n
hoogst een zeer ondergeschikte rol
U heeft zojuist een verkeers
overtreding begaan.
mag spelen. De heer Eschmeier van
i het Haagse parket? „Het gaat er
niet om of bij het behandelen van
overtredingen er geld bij moet of
j dat het geld opbrengt Justitie:
I „De boetebedragen kennen een mi
nimum en een maximum; niet uit
economische overwegingen, maar
zuiver om het psychologisch effect,
om de preventieve werking".
De substituut-officier mr. Herstel in
I Amsterdam: „Men mag natuurlijk
I geen rekening houden met de be-
drijfsmatige efficiency Ik zou het
i benauwend vinden voor onze rechts-
orde als ik rekening zou moeten
I houden met het rendement van een
zaak. Gelukkig is onze strafrechts-
j pleging op geen enkele manier af-
I hankelijk van de kosten".
het vervolgen van verkeersovertre
ders. En dat niet alleen Nederlan
ders, maar ook en misschien wel
vooral buitenlanders die in ons land
worden bekeurd. Het hierboven ge
geven voorbeeld van dr. Harnisch
blijkt geen uitzonderlijk geval. Jus
titie heeft geen uniforme richtlijnen
voor het vervolgen van buitenlandse
ver keersover treders
In mei is in Den Haag een confe
rentie gehouden van Europese mi
nisters van justitie om te komen
tot drie internationale verdragen
executie van vonnissen in het bui
tenland. overdracht van strafvervol
ging en internationale rechtshulp.
Met bepaalde landen (zoals Duits
land, Engeland en Oostenrijk) heeft
Nederland afgezien nog van het
Benelux-verdrag op bilaterale
basis op deze punten al verdragen.
Maar dat heeft nog niet geleid tot
uniforme berechtingen van buiten
landers in Nederland.
Het geval in Utrecht is de ene ui
terste grens van vervolging. De an
dere uiterste grens wordt toegepast
in bij voorbeeld Roermond. De offi
cier van justitie A. Schrickx in die
plaats bij de grens: „In het grens
verkeer komen erg veel Duitsers
over de grens. Ze krijgen als alle
Nederlanders een bon. Schikken ze
niet dan volgt een veroordeling en
worden ze gesignaleerd. Komen ze
dus in het opsporingsregister. Ik
heb wel eens contact met een offi
cier over de grens, maar dat komt
ioch niet zo vaak vooivbie Duitsers
nomen zo vaak over de grens, dat
net innen van de boete bij controle
vrij makkelijk is".
..Maar als bij voorbeeld een Frans
man een bekeuring krijgt. Nou, die
komt van zo ver en die komt waar
schijnlijk voorlopig ook niet terug.
Nou. dan seponeer ik zo'n verbaal
tje vrijwel meteen. Voor vijftien
gulden begin ik niet aan zoveel
rompslomp en werk. Dat kost een
stapel geld".
Met Frankrijk is het trouwens Ja
renlang toch een vreemde zaak ge
weest. De Haagse politievoorlichter
Boersen: „Een aantal jaren geleden
was het wel zo dat we wisten dat
ze er in Frankrijk toch niks aan
deden. Dus bekeurden wij ook maar
niet".
Soepeler
Eenvoudiger
Toch zou ook zonder de onafhanke
lijkheid van de strafrechtspleging
aan te tasten, de kostenfactor van
het vervolgingsbeleid aanzienlijk
verlaagd kunnen worden door een
In het algemeen bekeurt de politie
nu wel alle buitenlanders. Hoewel,
zegt politievoorlichter Jagerman van
Amsterdam: „We in het algemeen
wel wat soepeler zijn, omdat ze na
tuurlijk niet alles kunnen weten
wat een Nederlander wel kan".
In diverse steden —zoals Amster-
dam. Den Haag, Utrecht en sinds
kort ook Rotterdam wordt naast
I het parkeerbonnetje bij de buiten
lander ook een papiertje in de drie
internationale talen gevoegd, waarin
duidelijk wordt gemaakt dat de be-
treffende auto bij voorbeeld fout
I staat geparkeerd, dat de bestuur-
der (ster) een boete moet betalen en
dat hij/zij zich daarvoor naar het
politiebureau moet begeven. Vrij
veel buitenlanders betalen op deze
J wijze.
I In Haarlem, waaronder ook de
i „Duitse badplaats" Zandvoort ressor-
J teert, gebeurt dat niet. Op het par
ket daar verzucht men: „Het zou
vereenvoudiging van het systeem bij voor ons wel makkelijk zijn. In
Spanje krijg je in vier talen het
vex*zoek in het vervolg niet meer
verkeerd te parkeren. En daar blijft
het bij. Dat maakt toch een heel
wat plezieriger indruk".
In Leeuwarden wordt weer een an- j
der systeem gehanteerd. Mr. Jansen,
officier in Rotterdam en lid van de
Verkeerscommissie Openbaar Minis
terie (Veconn: „In Leeuwarden
waar ik gewerkt heb, daar belde de
politie mij meteen op. als bij voor
beeld een buitenlander bij een aan
rijding was betrokken, met het ver- j
zoek een schikkingsbedrag telefo
nisch vast te stellen. Achteraf werd
er dan een proces verbaal opge
maakt met vermelding dat het be
taald was. Dat heb ik hier ook
voorgesteld. Je vermijdt dan een
lange procedure".
Grenscontrole
De meeste gebruikelijke procedure
althans met buitenlandse ver
keersovertreders is dat de
Nederlandse kantonrechter tot een i
veroordeling komt en dat de be- I
trokken buitenlander vervolgens in
het opsporingsregister terecht komt.
Adjudant Van Dam. chef bureau
grensbewaking van de marechaus
see: „Wij controleren nu alleen nog
maar de grens met Duitsland en de
vliegvelden, omdat door het Bene
lux-verdrag de grens verlegd is
naar de Belgisch-Franse grens en
de Luxemburgse-Duitse grens. Daar
controleren onze collega's. Die con
trole aan de grens op verkeersover
tredingen doen wij steekproef ge-
wijs.
Van oktober. '69 tot oktober van dit
jaar hebben wij 2067 signaleringen
ten uitvoer gelegd, voor een bedrag
van 72.983,54 gulden. Zo'n zestig
procent daarvan waren verkeerso
vertredingen. En daarvan warei
weer tachtig tot negentig procent
Nederlanders. Dus het aantal bui
tenlanders dat je voor een in Ne
derland begane verkeersovertredin
pakt is gering".
„Een voorbeeld heb ik bij de hanc
Een zwager van mij rijdt met een
Duits nummerbord, veroorzaakt hier
in Den Haag een aanrijding. Nou.
die man passeert wekelijks de grens
Maar hij is nooit betrapt, en na
twee jaar verdwijnen die verkeerso
vertredingen uit het opsporingsre
gister. want dan zijn ze verjaard".
En dat terwijl er vooral door het
grensverkeer per jaar zo'n 26
miljoen Duitsers de grens passeren.
Het vervolgen van buitenlanders
voor verkeersovertredingen lijkt
daarom een zinloze zaak. Vooral
omdat het ambtelijke apparaat
steen en been klaagt over het ver
stopt raken van zijn administratieve
kanalen. Interpol gaat daarbij voor
op. Als een officier bij een proces
verbaal van een buitenlander
slechts over een kenteken beschikt,
verzoekt hij Interpol om nadere ge
gevens. Dan gaat er een telex naar
Interpol in het betreffende land,
die verzoekt de politie de gegevens
te vragen, die gaan per telex terug.
Interpol Nederland vult een formu
lier in en stuurt dat naar de be
treffende officier. Dat gebeurt hon
derden keren per maand en kost
een enorme hoeveelheid tijd. Het is
maar en klein deel van de ambte
lijke molen.
Over die molen maken vooral de
Duitse verkeersovertreders zich
kwaad. Zowel bij de Duitse ambas
sade in Den Haag, de Nederlandse
ambassade in Bonn, de Niederlandi-1
sche Fremdenverkehrs Zentrale in
Keulen, als bij de ANWB en de
KNAC komen klachten van Duitsers
binnen. Bij elkaar opgeteld een
paar honderd per jaar. De meeste
ten onrechte. Dat was ook het ant
woord in september van de staats-
secretaris van het Duitse ministerie
van verkeer op vragen uit de
Bondsdag
Maar de frustratie over de afwikke
ling van verkeersovertredingen leeft
niet alleen bij de buitenlanders.
Door de hoeveelheid, kan het
maanden duren voor een zaak
indien men geen schikking wil in
behandeling genomen kan worden.
Mr. Jansen uit Rotterdam: „Mis
schien is het in de toekomst moge
lijk een computer te hulp te roe
pen; hoewel, die moet je dan wel
erg goed programmeren Je kan
moeilijk gerechtelijke vonnissen uit
een computer laten komen. Er
wordt wel aan vereenvoudiging ge
dacht. Maar in Nederland duurt dat
allemaal langer, wij hebben een
sterk ethisch gevoel". Mr. Herstel uit
Amsterdam: „Gelet op de enorme
omvang die dit gaat aannemen,
vooral in Amsterdam, is het vooral
wat de buitenlanders betreft admi
nistratief niet meer haalbaar, het
vonnis te executeren. Als we alleen
het kenteken hebben, dan laat men j
de zaak vaak schieten. Natuurlijk,
zodra het geval van enige impor-
tantie is voor de verkeersveiligheid,
dan neemt men een andere houding
aan".
Hoofdcommissaris Hopman van de
Arnhemse politie en voorzitter van
de Centrale Politie Verkeers Com
missie (CPVC>: „Het is bekend dat
sommigë steden tegen buitenlanders
soepel optreden, meer in de sfeer
van waarschuwingen werken, omdat
ze werkelijk als gastheer willen op
treden. Personeelsgebrek is natuur
lijk een belangrijk punt. Het werkt
al bijzonder preventief als de politie j
zich kan laten zien. Tja, een andere
aanpak graag. Hoe minder pa-
pieren, hoe gunstiger. Er moet naar
gestreefd worden de administratieve
rompslomp zo gering mogelijk te j
doen zijn".
overtredingen (een soort menu
kaart). die veel verder gaat dan de
mogelijkheid van schikken in Ne
derland. Bij ons wordt ter ontlas
ting van de politie in diverse steden
gewerkt met parkeerwachters. Op 9
september is bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend tot wij
ziging van de gerechtelijke macht,
waarin de nieuwe functie van ver
keersschout is opgenomen, die het
Door
Rolf Boost
Standrecht
i
Er zijn voorbeelden in het buiten-
land. In Frankrijk wordt wel zoge-
naamd standrecht gepleegd als het
gaat om snelheidsovertredingen of
het overschrijden van een doorge
trokken witte streep. In Duitsland
beschikt de politie over een lijst
met boetes voor allerlei soorten
De Amsterdamse politie verpakt haar bekeuringen bij slecht
weer keurig in een plastic zakje onder de ruitenwisser
korps van officieren van Justitie
wat moet ontlasten en de mogelijk
heid van promotie binnen dat korps
moet vergroten. Het is duidelijk
niet voldoende.
Afgelopen maanden vergaderden de
eerder genoemde Centrale Politie
Vërkeers Commissie en de Verkeers-
commissie Openbaar Ministerie ge
zamenlijk. Tijdens die vergadering
is een aantal vragen behandeld over
de onoverzichtelijke en duidelijk
ongelijke maatstaven die zowel poli
tieel en Justitiëel bij verkeersover
tredingen (van Nederlanders en
j buitenlanders) worden gehanteerd.
Hoofdcommissaris Hopman over het
resultaat van die vergadering: ..De
zaak is inderdaad zeer onbevredi
gend gebleken. Er ligt nog een ter
rein braak. Het is nu alleen nog
.•en beetje lospraten geweest. In ie
der geval is er bepaald geen unifor
miteit en daar moeten we wat aan
oen".
Alarmerend
Mr. Jansen over diezelfde vergade
ring „Het is zo alarmerend ver
schillend gebleken dat we op inter
nationaal niveau de zaak moeten
gaan bekijken. Er moet hoognodig
een ander beleid komen. Vooral bij
de politiekorpsen zijn er nogal wat
die zo verstopt raken. We moeten
eens bekijken of we de transactie
in handen van de politie niet kun
nen uitbreiden. Bij voorbaat in
plaats van een bon gelijk een giroo
tje in een plastic zakje achter de
ruitenwisser. Gebleken is dat diver
se korpsen koortsachtig bezig zijn
een achterstand weg te werken.
Eerst moet de politie een uniform
systeem vinden en dan kan het
openbaar ministerie daarbij aanslui
ten. Er komt meen ik een werkcom-
missie die dat gaat uitwerken".
Parkeerwachters en straks verkeers
schouten, het is duidelijk niet vol
doende. Er zal nu begonnen worden
met het ontwerpen van een uniform
beleid, waarbij verkeersovertreders
sneller en meer uniform bereeht
worden. Een late ontdekking, dank
zij een paar simpele vragen. Maar
of die ontdekking van de „alarme
rende verschillen" binnen het appa
raat snel tot een afdoende oplossing
zal leiden, valt te betwijfelen. Het
wetsontwerp waarin onder meer het
systeem van verkeersschouten wordt
voorgesteld, dateert van september.
Het voorlopig verslag van de be
trokken Kamercommissie wordt
voorlopig nog niet verwacht :gt
het ministerie van justitie: „Dat zal
wel het volgende zittingsjaar wor
den".