Drie langdurige dialogen tussen Pompidou en Brandt v Pompidou uitlating over eenheid Europa voor Brandt bestemd ZWEEDSE VOLKSTELLING WERD CHAOS JOSEF STRAUSS ZINSPEELT OP BREUK MET CDU Storm van protesten op vergaande inbreuk op privacy Intelsat-4 gelanceerd Monetaire Unie en Europese regering ter sprake Dialoog met Rome wordt voortgezet Niet overbodig Kardinaal Alfrink weer bij Pair PAGINA 8 LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 26 JANUARI 1971 i (Van onze correspondent) PARIJS (GPD) Niet minder dan drie langdurige gesprekken onder rier ogen en twee maaltijden waren sinds gisterochtend door de Franse president Pompidou en de Westduitse kanselier Brandt uitgetrokken voor hun tweedaagse topconferentie die vanavond in Parijs weer ml worden besloten. DÜSSELDORF Franz Jozef Strauss is. als voorzitter van de Beilerse zusterpartij C.S.U., offici eel niet meer dan een gast op het driedaagse partijcongres van de CDU in Düsseldorf. Zijn macht in de christen-democratische politiek kan hij er niettemin volop demon streren. werkelijke economische en dus ook politieke eenwording in Europa. Hefboom in Berlijn Hoe diep zo niet onoverbrugbaar die kloof gistermiddag ook nog lij ken kon. de politieke wil aan beide zijden een compromis te vinden was zeker niet minder duidelijk en over tuigend. Want wanneer kanselier Brandt aan het hoofd staat van een land dat, na Amerika, zich nu al op het sterkste economische en indus triële vermogen ter wereld mag be roepen, dan kan hij Frankrijk als po litieke bondgenoot ook buiten de EEG toch nog geenszins missen. Met de wedergeboorte van het stali nisme die zich in Moskou steeds dreigender aankondigt, komt ook Brandts Oostpolitiek op losse schroe ven te staan. Want die politiek houdt in dat de Russen al hun troepen uit Oost-Europa tot achter hun vroege re grenzen zouden terugtrekken. Bovendien houdt Frankrijk als of ficieel lid van de club der Grote Vier in Berlijn nog altijd een hef boom in handen om Brandts Oost- politiek klem te kunnen zetten. Al lemaal overwegingen dus die diplo matiek Parijs dan ook deden voor spellen, dat kanselier Brandt de Franse hoofdstad vanavond toch wel niet met lege handen zal verla ten. En speciaal werd verwacht dat en aanzien van de monetaire unie aan de zes EEG-ministers op 8 fe bruari enige vaste grond onder de voeten gegeven kan worden. De vele uren tijds die de twee staatslieden voor hun beraadslagin gen hadden gereserveerd, werden gis teravond (toen de eerste halte was bereikt), door diplomatieke waarne mers allerminst als overbodig geacht om alle hangende problemen tussen beide landen te bespreken en zo mo gelijk op te lossen. De voornaamste vraagstukken spitsen zich toe op de door Frankrijk geblokkeerde Europese Monetaire Unie waarover de minis ters der zes landen op 8 februari weer zullen vergaderen en. daarna op de nog vage plannen die president Pompidou vorige week ontvouwde in zake *n gemeenschappelijke regering voor heel West-Europa. Maar die twee kwesties zijn nauw met elkaar verbonden, terwijl de Oostpolitiek van Brandt dan ten overvloede nog een zware schaduw over deze eerste topconferentie wierp sedert de Westduitse kanselier in Moskou en in Warschau- zijn handtekening onder de historische akkoorden met de Sowjet-Unie en Polen plaatste. Politiek en diploma tiek gesproken is het gewicht van de kanselier door die beide verdragen natuurlijk in niet geringe mate toe genomen, terwijl West- Duitsland economisch en industrieel gezien nu al ruim twee maal zwaarder dan Frankrijk weegt! Reuzenstappen Dat Frankrijk de andere leden niettemin opnieuw in de EEG de voet dwars heeft gezet door die mo netaire unie te blokkeren en boven dien elke vorm van politieke supra- nationaliteit aan de Europese orga nen blijft weigeren, maakt begrijpe lijk dat de kanselier gisterochtend met gemengde gevoelens de Parijse top beklommen heeft. De Fransen vinden evenwel dat hun president vo rige week al enkele reuzenstappen heeft gezet door nu voor het eerst de vestiging van een Europese rege ring onder ogen te durven zien. Maar die bezoek van weelk Rome verliet om een spreekbeurt in Brus- Franse kwekers gingen in hun woede om de invoer van Spaanse groente zover dat zij de belangrijkste we gen uit Spanje blokkeerden bij Perpignan. Narboni Carcassone, Montpellier Ook werden de belangrijk ste spoorwegverbindingen ge blokkeerd. ROME (GPD) Voordat kardinaal Alfrink vandaag na een tVan onze correspondent» PARIJS. BRUSSEL (GPD) De Franse president Pompidou heeft vorige week duidelijk uitgesproken, dat Frankrijk tegen een supranatio naal Europa is en alleen wil streven naar een Europese confederatie van staten, die hun politiek willen har moniseren en hun economie willen uic uc oufiauauuiiaiikcit en ncu vu- i ■••VI. drag van Rome nooit als onaantast- s vervullen werd hij gisteren voor de tweede keer voor een j éénmaken. Dat betekent de vorming bare geloofsartikelen omarmde, zou dan toch wel graag tevoren een paar mijlpalen willen plaatsen langs de weg naar die Europese regering die Pompidou nu zou hebben vrijge maakt. De Duitse liberale minister van Buitenlandse Zaken Scheel moet al hebben gezegd dat hij zijn porte feuille in Bonn graag voor een zetel in het Europese kabinet van presi dent Pompidou zou willen inruilen, maar dan toch liever niet wil wach ten tot hij de leeftijd van wijlen kan selier Adenauer heeft bereikt. Scheel ls nu 51 en Adenauer was 75 toen hij de macht in °onn voor het eerst in handen kreeg. Bovendien zijn de Duitsers van oordeel dat de Europe se organen in Brussel tot dat histo rische moment bezwaarlijk in de ijs kast kunnen worden gezet. Voor hen is de monetaire unie die voor 1980. met de instelling van een Eurc-«se munt een feit zou moeten worden, een onvermilH-Hijke etappe naar de afsluitend gesprek door Paus Paulus ontvangen. Kardinaal Alfrink vertrok vandaag uit Italië met de indruk, dat de dia loog tussen de kerkprovincie en *t Vaticaan zal kunnen voortgaan. Naar aanleiding van de komende benoeming van een nieuwe bisschop in Roermond zouden kardinaal Al frink en zijn reisgenoten tot op gro te hoogte tot de overtuiging zijn ge komen. dat niet opnieuw een kort sluiting zal optreden zoals men die ervoer bij de benoeming van kape laan Simonis tot bisschop van Rot terdam. Zoals bekend werd kapelaan Simo nis door de Paus benoemd terwijl hij niet op de officiële voordracht van drie kandidaten stond vermeld. Het was voor het eerst in de twintig- Jarige ambtstijd van kardinaal Al frink als hoofd van de Nederlandse kerkprovincie dat het Vaticaan de voordracht negeerde De delegatie onder leiding van van een Europese regering, die niet door commissies, maar door de natio- kardinaal Alfrink voelt zich gesterkt- nale regeringen gevormd zou worden, door een ontmoeting met een dele- Volgens Pompidou zou over belang- gatie uit Canada die expliciet tegen- rijke besluiten in de Europese mi- over de Nederlanders verklaarde, nisterraad eenstemmigheid moeten dat hun problemen door de voor- bestaan. Deze uitlatingen van de mannen van de r.-katholieke wereld In vele andere landen onder meer in Canada worden gedeeld. Ne derland is nu eenmaal de eerste ge weest die de problemen aan de op pervlakte heeft gebracht, al betekent dit niet dat ze in haar moeilijkhe den alleen staat. Het gesprek over de actuele pro blematiek binnen de kerk zal worden voortgezet. Hierover be sta at ook bij kardinaal Alfrink zoals men hier in Rome verneemt de rotsvaste overtuiging. Naar verluidt zijn de herhaaldelijk ge hoorde geruchten dat kardinaal Alfrink zou willen aftreden op dit moment niet actueel. Franse president hebben ..Brussel", d.w.z. het administratieve centrum van „Klein-Europa". met zorg ver vuld. Uit de woorden van Pompidou, zo meent men in Brussel, is gebleken dat Frankrijk voorlopig de politiek van generaal De Gaulle ten opzich te van de gemeenschappen eigenlijk voor honderd procent wil aanhou den en voortzetten. Pompidou's scherts over de karaktereigenschap pen van de Engelsen gevoel voor humor «het stadium waarin men nu verkeert vasthoudendheid en zin voor werkelijkheid wordt uitge legd als een niet helemaal ernstig nemen van de onderhandelingen die thans tussen de Zes en het Verenigd Koninkrijk worden gevoerd Men ver onderstelt dat Frankrijk een ge dragslijn wil blijven volgen, die al leen maar realistisch zal zijn. In dat verband wijst men ook op uitlatingen over de economische en politieke unie: liever een eerste stap doen. dan zich vastleggen op wat er in 1980 kan gebeuren. In Brussel constateert men. dat er nog steeds onmetelijk grote verschil len bestaan tussen de opvattingen in Brussel en Parijs. Geïntrigeerd is men door de ideeën van de president over een soort „hoge raad voor mi nisters uit de EEG-landen". belast met het behandelen van de Euro pese zaken en over hetgeen hij heeft gezegd over een „Europese regering". schouwt dat alleen is gerechtigd lei ding te geven aan de gemeenschap pen van de Zes, eventueel aan die van nog meer landen. Daarbij komt nog de wat wrange bijgedachte dat Frankrijk, zo legt men Pompidou's woorden uit, rotsvast is overtuigd van het feit, dat Engeland niet tot tot de EEG zou kunnen wellicht ook: zal mogen toetreden Dat het Franse staatshoofd zijn uitspraken juist vorige week heeft daan mag zeker wel in verband wor den gebracht met de komst, giste ren, van kanselier Brandt naar Pa rijs om aan een periodiek Frans- Duits topgesprek deel te nemen De onorthodoxe benadering van de die een werkelijk Europees parlement Europese problematiek door het naast zich zou moeten hebben. Tot Franse staatshoofd zal. zo gelooft nu toe is Frankrijk nooit erg enthou siast geweest voor zo'n parlement. De president heeft de moeilijkheden van het samenstellen ervan in twij fel getrokken, hij heeft verkiezingen ervoor op de lange baan geschoven, maar hij heeft niet gezegd dat Frankrijk zo'n parlement nooit zou wensen. Al is men zich bij de EEG-com- missie zeer wel bewust van het feit. dat er in alle negatieve opmerkingen van Franse zijde een ruim percen tage onderhandelingspolitiek is ver disconteerd, toch heeft men het on behaaglijke gevoel behouden, dat Frankrijk zich als het land be- men in Parijs, door de on-marxis- tische socialist Willy Brandt zeker wel op prijs worden gesteld. Op de Europese conferentie in december 1969 in Den Haag bleken beide staatslieden door een overeenkom stige realistische kijk op en aanpak van de vraagstukken van Europa's toekomst veel begrip voor elkaar te voelen. Dezer dagen zal blijken of Pompidou met zijn Europese ..new look" bij zijn Duitse gast goed ge mikt of zelfs in de roos heeft ge schoten. Maar in elk geval lijkt het Franse staatshoofd zijn nieuwe Europese denkbeelden in het bijzon der voor de Westduitse kanselier te hebben geformuleerd. De CDU confereert sinds zondag tot morgen over vernieuwing van het partijprogramma. Progressieve ele- menten van dat programma zouden kunnen schuilen in aanvaarding van het principe der paritaire medezeg, genschap (gelijke verdeling van ka. pitaal en arbeid) en in de buiten landse politiek Uit voorstellen voor een artikel over medezeggenschap blijkt een grot» bijval voor de progressieve opvat tingen. die oud-minister van Arbeid Hans Katzer (één van de meest op. vallende mannen in de linker-partij- vleugel) huldigt. Al voordat het con gres begon, heeft echter de CSU on verbloemd verklaard dat het tot een f' breuk in de gemeenschappelij ke chris- r ten-democratische Bondsdagfractie zou kunnen komen als het congres tot paritaire medezeggenschap be- sluit. In de buitenlandse politiek zijn de tegenstellingen minder duidelijk. Uit een brief, die Strauss eind vorige week aan CDU-voorzitter Kiesingerj»! heeft geschreven, blijkt echter dat men zich in Beieren bezorgd vraagt of niet ook de CDU tenslotte de realiteiten in de buienlandse po litiek zou kunnen gaan erkennen,i zeker nu Barzel in Warschau Schroder in Moskou is geweest. Bergafwaarts Partijchef Kiesinger heeft verklaard Ij dat het uiteen gaan van CDU en CSUr niet mogelijk is. En Strauss persoon lijk zei vanochtend „dat CDU en CSU ook in de toekomst samen moe ten blijven, omdat het anders met ons vaderland bergafwaarts gaat," Maar inmiddels heeft toch de Beier se politicus zijn stempel <of. z< men wil. zijn remmende invloed) op het congres gezet. Hij kan dat des te gemakkelijker, omdat Barzel. Kohl en wie verder in de hoop leeft de volgende partijvoorzitter en kandi daat voor het Bondskanselierschap te worden, hun doel vrijwel zeker niet zullen bereiken als zij Franz Josef Strauss tegen zich in het har-' nas jagen. Strauss schilderde gisteren voor zijn gastheren ook vast het profiel dat de Christen-Democratische Unie dient te hebben. Een partij van het midden, die het recht op een nor maal nationaal-bewustzijn erkent en waarin ook plaats moet zijn voor de goede elementen uit Duitsland tradi tie. Eén van de stralende nieuwe le den. die in Düsseldorf hun eerste gro te CDU-congres beleven, is Erich Mende, eens voorzitter van de li berale FDP. maar vorig jaar natio- naal-bewust overgestapt naar de Unie. KAAP KENNEDY (Reuter) Met drie dagen vertraging wegens I ongunstige weersomstandigheden is gisteravond van Kaap Kennedy de tot dusver grootste en modernste commerciële verbindingssatelliet, de Intelsat—4 gelanceerd. De cylindri- sche kunstmaan, die 5 30 meter hoog is en 2.35 meter in doorsnee meet. zal twee dagen in een baan om de aarde draaien en vervolgens in een j "vaste" positie op 35.900 km hoogte boven de Atlantische Oceaan wor den gebracht. Daar moet ze het met haar vermogen van 3.000 watt zeven jaar kunnen uithouden. De nieuwe" kunstmaan kan twaalf kleurentelevisie-uitzendingen of drie tot negenduizend telefoongesprekken tegelijkertijd tussen Amerika Europa doorseinen, zevenmaal veel als haar voorgangers van de serie Irotelsat-3. Dit jaar moeten nog drie kunst manen van dit type worden gelan ceerd, en op een later tijdstip nog vier. Ze kosten bijna 50 miljoen gul den per stuk. Van onze correspondent STOCKHOLM Als de Neder landse „volkstellers" straks op stap gaan, zijn him Zweede collega's nog bezig met het uitwerken en con troleren van de gegevens, die hun onderzoek heeft opgeleverd. Vol gens de laatste rapporten van de „Statlstiska Centralbyran" (C.B.S) heeft tien procent van de bevolking geweigerd de formulieren in te vul len. Meest gehoord argument was. dat men er het nut niet van inzag de gevraagde informatie te ver strekken. Bovendien bevat 90 pro cent van de formulieren die niet, zoals in Nederland, onder toezicht zijn Ingevuld de grootst moge lijke onzin, waardoor controle ach teraf noodzakelijk ls, een onvoorzie ne extra uitgave van enkele mil joenen kronen. Een van de non- senslcale voorbeelden die de volks tellers dageljks onder ogen krij gen: „Beroep: rioolduiker; leeftijd onbekend: opleiding: theologische hogeschool; inwonenden: papegaai en twee katten". „F.O.B.-70" noemde men deze eind vorig Jaar gehouden volk ste) ling, de grootste statistisch tie ooit op het Zweedse volk uit gevoerd. Aanvankelijk meende men dat het geheel rond 28 miljoen gul den zou kosten maar dat bedrag is Inmiddels ver overschreden. Tegenstand was er voornamelijk in de links-intellectuele hoek. waar men deze „inbreuk op de privacy" sterk afkeurde en volledig overbo dig vond. Vragen die werden ge steld in het parlement over het nut. resulteerden in het verwijzen naar „plannen voor de toekomst". Een aanklacht, ingediend bij de Justitie-ombudsman over deze in breuk in het privé-leven, leverde ook geen resultaat op. Stof Hoe effectief de voorlaatste volks telling was bleek wel uit het feit dat vrijwel alle ongehuwde moe ders dit keer bereikt konden wor den met een tien kantjes groot for mulier. dat de nodige stof deed op waaien. Het formulier bevatte een aantal vragen, die door velen als pijnlijk werden ondervonden, zo bleek uit een protest, maar slechts 27 pro cent weigerde bijvoorbeeld in te vul len met wie men op dat moment samenleefde. Daarbij dienden tevens tal van persoonlijke gegevens over de man te worden verstrekt zoals het z.g. persoonsnummer en inkomen. Om te weten te komen of zij zich in ge val van nood door hem kon laten verzorgen, aldus luidde de officiële explicatie. Maar er zijn al zoveel bureaus die in noodgevallen direct hulp verlenen zonder naar de min naar op de achtergrond te vragen. Het grote verschil tussen Zweden en Nederland in deze zaak ligt in het feit. dat er volgens de Zweedse grondwet een grote openbaarheid betreffende officiële handelingen en gegevens bestaat. Dit komt er op neer dat iedereen onbeschermd wordt gelaten na op straffe van een boete de gevraagde informatie te hebben verstrekt. Het privéUven van vijf miljoen Zweden, opgesla gen in de computers van hun CBS. is te koop. ligt ter inzage voor iedereen die de kosten daarvoor over heeft. Een wetsvoorstel om te voor' nen dat hier misbruik van wordt gemaakt zal waarschijnlijk niet voor 1975 effectief worden. De computer ligt ver vóór op het Zweedse parlement. Kopi •en Het bedrijfsleven betaalt 15 tot 50 cent per persoon of gezin wan neer het om adressen gaat. Verle den Jaar kocht het Ameri kaanse concern ITT inzage in de gegevens. Voor 42.000 gulden mocht j het alle voorradige informatie ko- piëren. Wat ITT in handen kreeg j was een röntgenfoto van de Zweed- j se bevolking. Dat er ook een grote j hoeveelheid informatie op stond over de defensie, wie wel of niet zijn dienstplicht heeft vervuld, was een duidelijke vergissing. Het hoofd van de geheime dienst kon weinig begrip opbrengen voor deze verkoop van militaire inlichtingen aan een vrêemde mogendheid, zoals hij iet uitdrukte. Een andere kwalijke zaak was de min of meer gedwongen verkoop j van alle op dat moment voorradige j informatie over in Zweden woon- achtige Grieken aan de Griekse j ambassade Deze affaire, waarover I vragen in de kamer zijn gesteld, verliep als volgt: de Griekse am bassade verzocht het CBS om in formatie over alle in Zweden ver blijvende Grieken. In een helder ogenblik besloot CBS dit niet te j doen aangezien men, zoals nader i werd verklaard, diplomatieke vet- i wikkelingen verwachtte. Verwijzend naar het grondwette lijke recht op openbaarheid van deze handelingen werd men gedwon gen de ponsbanden voor kopiëring ter beschikking te stellen van een Zweedse firma, die hiervoor op dracht had gekregen van de Griek se ambassade, waarna het mate riaal werd overgeheveld. Wanneer de „FOB-70" helemaal verwerkt is In de computer en de nieuwe wet nog niet van kracht, is het dus mogelijk bijv. de vol gende informatie te kopen van elke Zweed(se): naam, adres, leeftijd, sociale status, werkkring, opleiding, behuizing, aantal kinderen echt of onecht, intelligentie-quotiënt (in formatie uit dienstplichtkeuringen etc.) autobezit (model en Jaar» veroordelingen, en signalement (in lichtingen uit paspoortenregister) etc. De uiteindelijke „databank" wordt als het ware gecomponeerd door alle voorhanden zijnde infor matie uit de volgende registers sa men te voegen: arbeidsmarkt-register, dienstplichtkeuring-informatie, inlichting van de verplichte BB, voorradige informatie van de data- centrale van het ziekenfonds, BVD-registers. politie-registers, belastingaangifte-üiformatie, gegevens van krediet-inlichtingen bureaus. De deskundigen zijn het er dan ook wel over eens: het grootste ri sico is overnemen of misbruik door een politiek regime dat het voor eigen doeleinden gaat gebrui ken. Duidelijk is dat in Zweden het >rivé-leven al danig aan flarden ls. Iet begin was de invoering van het z.g. persoonsnummer nr. 420319- )379 bijvoorbeeld. Dit staat op identiteitsbewijzen, corresponden tie van het ziekenfonds, s ociale zaken, het arbeidsbureau etc. Iedereen kan onmiddellijk vast stellen dat de drager van dit num mer geboren is op 19 maart 1942 (eerste nr.) en het tweede cijfer toont aan dat hij 'n man is en bui tenlander. Zweden hebben maar drie laatste cijfers, waarv slotcijfer het geslacht aangeeft. Oneven namelijk, even vrouwe' De toevoeging van de laatste - duidt aan. dat de nummerdrager niet de Zweedse nationaliteit bezit. Deze reeks kan natuurlijk worden aangevuld. Natuurlijk zijn er voordelen ver bonden aan centralisering van in formatiebronnen. verklaarde Zweeds parlementslid, maar toekomst zal moeten uitwijzen voor wie. Privé-leven. zei prof. Westin, het recht van individuelen, groepen of ^stellingen, zelf te beslissen hoe en in welke mate informatie over hen wordt verschaft aan der .«en. Blijft de vraag of we over tien Jaar aan de Zweden moeten uitleggen wat hij hiermee bedoelde. HENK RUYSSENAARS de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1971 | | pagina 8