E
Jederland in 1970 beheerst door
Godsdienst van de Europa Cup
1960-1970
In 1971 komen nog meer
Amerikanen naar Leiden
IETS ANDERS,
VERDER HETZELFDE
DERDAO 31 DECEMBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
}la<
de schier eindeloze vreugde-
aarin heel Brazilië verkeerde
het nationale voetbalelftal de
Ititel 1970 had veroverd, von-
inminste tweehonderd Brazilia-
dood
Iet organiserende land Mexico
jdens datzelfde toernooi (Mexi-
J)> ontsnapt aan een nog mas-
OCjslachting onder de inwoners,
verstandige Mexicanen
dat waren er maar een paar
zelfs de president benadrukte
itionale roem die te behalen
- hoopten vurig op verlies van
elexicaanse team in de kwartfi-
Zij voorzagen na de zwak
Irukt hevig emotionele
ingst van de plaats bij de laat-
nog „gruwelijker" taferelen
ontlading van de Mexicaanse
tochten - en ae trots die
met volgende winst gepaard
I A aan (Gelukkig voor Mexico.
Jnftallë).
luidamerikaanse taferelen
i Nederlands voetbalelftal is
wereldkampioen geweest, heeft
oorlog zelfs niet meer deelge-
ji aan een toernooi waarin die
IV op het spel stonddus die ver-
I ing ontbreekt.
een ander niveau (Feyenoord)
lie lijn echter wel door te trek
en dan blijkt dat wat eens
nper werd afgedaan als „Zuid-
Zinderend enthousiasme voor
een prestatie op sportgebied. Dui
zenden wachtten op de avond
dat Feijenoord de wereldcup had
veroverd op het verschijnen van
de favorieten. Zoals ze ook ge
wacht hadden op de middag na
de „nacht van Milaan
amerikaanse" tonelen. Hollandse tafe
relen kunnen worden als de nuchter
geachte Nederlander geconfronteerd
wordt met een vergelijkbaar succes
op sport voetbal) gebied.
Het mocht een wonder heten dat
in de yell-oorlog, proloog van de Eu
ropa Cup finale tussen Feijenoord en
Celtic in Milaan, slechts één Schot
het leven liet door dronken als hij
was van een torenhoog standbeeld af
te tuimelen
En al was de ..nacht van Mi
laan" in Rotterdam een tamme be
doening vergeleken bij de Braziliaan
se vreugdeuitbarstingen. in dat door
oorverdovende autoclaxonades bege
leide volksfeest, aanbaden honderd
duizenden de helden van Feijenoord.
danste een miljoen Rotterdammers
en naar Rotterdam getrokken Ne
derlanders rondom die éne sportre-
likwie die dat alles los had kunnen
slaan: DE EUROPA CUP. Toen werd
de man vereerd die als de stuwende
kracht achter dat succes had ge
staan („Happel. Happel")
zonder in de „grote" voetbaltoernooi
en?
Was het niet opvallend dat de
spontaan opgezette actie voor een
nieuw Henry Dunantschip (14 okto
ber i aan het liefdadig doel voorbij
leek te gaan schieten toen twee
Feijenoorders Israël, Laseroms
en één (vermomde) Ajacied
Suurbier de Ahoyhallen in Rot
terdam betraden om een strafschop
langs Jan van Beveren te jagen?
Dat toen de sfeer pas goed ontbrand
de; het „Feijenoord heeft de wereld
cup" en het door ritmisch handge
klap begeleidde „Ajax, Ajax" tegen
elkaar in knetterden?. En hoevele
rechtgeaarde Ajacieden voelden zich
niet tot bloedens toe op het hart ge
trapt toen cabaretier Gerard Cox
„Ik neem morgen een zo onopval-
-nd mogelijke weg naar Amster
dam") het bestond om te zingen dat
Ajax dood was"? Op het moment
lat Fc!.,enoord de wereldcup verover
de. een lange periode daarvoor en een
korte periode daarna, was in Neder
land een nieuwe religie ontstaan de
godsdienst van de Europa Cup.
Daarin staan meer dan alleen maar
enorme geldelijke belangen op het
spel. Nationale belangen bijvoorbeeld
want bij een belangrijke prestatie van
een Nederlandse ploeg ben je meer
dan anders geneigd je alleen maar
Nederlander te voelen. Dan wel
omdat dan wordt afgerekend met het
„complex dat de sfeer rond de Ne
derlandse sport jarenlang bepaalde:
dat alles wat uit het buitenland
Vanwaar die trillende vreugdeor- kwam beter was („Ze hebben meer
gies rond een voetbalgebeuren? Van-1 trainingsmogelijkheid, betere accom-
waar dat zinderende enthousiasme I modaties. Er wordt beter gevoetbald
dat kennelijk alleen nog of in daar kunnen wij toch niet tegen-
ieder geval eerder en vaker —kan (Op"). Die tendens was ook waar te
worden losgemaakt door prestaties nemen op andere terreinen. Liedjes
op sporgebied en dan in het bij- „deden" het alleen als ze in het
Engels. Frans of Duits werden ge
zongen. In de sport manifesteerde
I dat zich langdurig. Het Nederlands
elftal mocht vroeger alleen tegen
tweede of derde Engelse divisieclubs
spelen (en verloor dan ook nog
vaak waarmee die opvatting weer
nieuw voedsel had gekregen).
Daarmee is de laatste jaren echter
grondig afgerekend. Dat begon met
Ajax al werd na de EC-finale in
1969 tegen AC Milan al weer ge
zegd. „dat is nou nog eens een echt
proffesioneel team. daar kan een
clubje als Ajax niet tegenop"), Feije
noord knuppelde dat complex rigo-
reus de wereld uit en de Nederland
se voetballiefhebber «en wie was dat
op dat moment niet?) vrat zich on
gans aan die „bevrijding".
Maar toch toch steekt dat gevoel
de kop alweer op. Feijenoord wordt
uit het Europa Cuptoernooi gekegeld,
de logische terugval van een ploeg
die een jaar lang op de hoogste top
pen heeft gevoetbald. („Zie je wel.
een uitschieter"). Ajax loot tegen het
Schotse Celtic en daar gaan we weer
helemaal: „Dat zal dan wel de laat
ste wedstrijd zijn".
Nationale belangen. Toen Feije
noord de cirkel dan even had door
broken. overheerste de saamhorig
heid: het gevoel dat „we" met z'n
allen iets voor elkaar hadden gekre
gen. Want op het voetbalveld zoekt
de toeschouwer afleiding en sensatio
nele gebeurtenissen die ver uitgaan
Hét doelpunt van het jaar:
Joop van Daele de man van de
j halve wedstrijd heeft tussen
twee verdedigers ingeklemd een
j keihard schot gelost dat onbe
reikbaar voor de doelman van Es-
j tudiantes in het net zou verdwij-
nen.
boven het alledaagse Daar zoekt hij
ook de zekerheid die hij in het maat
schappelijke vercommercialiseerde le
ven zo node mist. „Feitelijk zoekt
hij op het sportveld de zekerheid,
namelijk om ook zelf prestaties te
leveren. Maar de zekerheid die hij
daar zoekt vindt hij er niet langer
dan in geslaagde acties van zijn fa
vorieten". schreef de sociograaf Mier-
mans al in 1955 in zijn boek „Voet
bal in Nederland".
Het is dan ook geenszins opvallend
dat een sterke drang bestaat tot ver
eenzelviging met sterspelers. Vooral
bij jeugdigen („Cruijffie spelen").En
de mogelijkheid tot nog intensiever
vereenzelviging wordt al jaren door
de televisie geboden Als de spelers
«of het team van spelers) met wie
die indentificatie in hoge mate mo
gelijk is. succesvol zijn wordt de na
druk dan ook gelegd op het gemeen
schappelijke. Dan wordt een roem
rucht verleden bezongen („Piet
Hein: „hij heeft gewonnen de zil
vervloot" en „Hand in hand kame
raden") en later is die identifica
tie zo groot geworden dat heel Rot
terdam Feijenoord wordt („Feije
noord heeft de wereldcup"». Slechte
resultaten komen echter altijd op re
kening van de spelers en de trainer
(„Ajax ha. ha. ha.). Gaat het echter
allemaal naar wens. dan zijn velen
bereid de club te volgen naar alle
uithoeken van de wereld «Ajax in
Tsjecho-Slowakije. Ajax in Parijs,
Feijenoord m Oost Berlijn. Feije
noord in Milaan» „We kunnen weer
iets". Dat verschijnsel wordt trou
wens in de hand gewerkt door som
mige tv-commentatoren die bij een
internationaal duel waarbij een Ne
derlandse ploeg is betrokken, altijd
schijnen te moeten zeggen: „We
staan met 1-0 voor of achter"
Het is dan ook geen wonder dat
spelers en trainers van succesvolle
clubs als halfgoden worden vereerd.
Daarom is het des te merkwaardiger
dat de speler veel eerder in staat is
de geleverde prestatie naar waarde
te beoordelen. En dan direct al de
soms naar hysterie neigende vreug
de uitbarstingen kan analyseren. Zei
Henk Wery na het keiharde duel
met Estudiantes waarin de Rotter
dammers de wereldcup veroverden:
„Tijdens de wedstrijd ben ik geen
moment bang geweest, maar jongen
jongen wat ik daarna heb moeten
uitstaan Toen ik met die Cup een
ereronde maakte en al die toeschou
wers om me heen draafden en er aan
begonnen te trekken. Toen ben ik
bang geweest, toen heb ik lopen
schreeuwen: laat los, laat los. Ik
moest over lichamen heensprin-
gen om ze te ontwijken De sport
man heeft zijn prestatie geleverd.
Punt uit. Natuurlijk gebeurt er wel
eens iets (denk aan het woord dat
Piet Romeyn een scheidsrechter in
het oor fluisterde), maar dan volgt
onverbiddelijk de straf. Bovendien
geldt voor de voetballer als excuus
dat het produkt van zijn vaak einde
loze voorbereidingen wordt samenge
perst in anderhalf uur. Daarin ont
laadt zich dan ook de spanning. Sup
porters hebben daar kennelijk steeds
meer tijd voor nodig. En niet alleen
in Zuid-Amerika
PAUL DE TOMBE
En toen de helden dan eindelijk
verschenen op het bordes van het
Rotterdamse stadhuis, werden zij
in eindeloze vreugdezangen aan
beden De godsdienst van de Eu~
ropa (en wereld)cup.
Er is wat gebeurd het
lopen jaar en als je aan een
W) jaar begint denk je wel
dat je heel wat échter laat.
vergeet het maar. Op de lan-
iizwr zal dat wel juist zijn,
ai over een korte periode telt
nauwelijks. Wie de kranten
I960 doorleest zal zelfs mer-
dat er nog maar weinig ver-
tijd is.
t>e<üK Ciarck Gable is dood. Ken-
ook. De Gaulle en Churchill
Voor hen kwamen anderen. Eli-
Taylor scheidde van haar
Eddy Fischer, maar voor hem
i ook een andere. Brigitte
n e ot, Gina Lollobrigida en Sophia
bleven. Luns ook. Johnny
ykamp ook en zo veel anderen,
bleef er al niet hetzelfde: Wil-
randt's populariteit, Moulijns
8 in het Feijenoord-elftal, San-
Mi Van Aken in de Leidse poli-
Toon Hermans herhaaldelijk
krant, schilderijen een goede
?ing.
zaak Kongo is beslecht. Goed
et gehoor liggende namen als
•boe en Loemoemba hoor je
meer. Nieuw Guinea zijn we
evenals trouwens de gordel-
die we van de Planta kregen,
de voetbaltoto. die bijna in
een kabinetscrisis opleverde heb-
oC we nog. Het aardgas uit Sloch-
ook. Jacky blijft stof voor de
i en Veronica is ook niet weg
I jgen
I t als toen vangen we af en toe
orlogsmisdadiger. die zich al ja-
'oor de kop zit te slaan, omdat
tom geweest is en de Tour de
dreigt zelfs de organisatoren te
Efl even. De Mafia woont nog op
en de mensenrovers zijn ook
iteeds actief al hebben ze nu
'oorkeur voor politici en minder
zoontjes van rijke Pa's. Onze
kunnen we nog steeds niet
omdat er teveel van zjin; ook
in de garages naast de huizen,
it er daar weer te weinig van
maar wa/t krantekoppen en uit
LD van 1960 leren, dat de tijd
ter spel gaat als we geneigd zijn
i nken
LD meldt in januari 1960 de
keer van Luns na een korte
e en de bevalling van BB van
zoon Nicolaas. Ze was toen nog
ihtgenote van de acteur Jacques
rier, dat wel. Het betaald voet
bal kende nog een Eerste Divisie
A en B. en het Alma Materkoor zong
nog onder Jan Smit. maar de poli
tiek bracht toen al dezelfde proble
men met zich mee. Schreef onze par
lementaire verslaggever: „Het sma
lende hoongelach van de socialisten
begint sommige KVP-ers blijkbaar te
vervelen. Het wekt in ieder geval niet
de indruk, dat de tijd weer rijp is
voor een nieuw samengaan van de
KVP en de PvdA" En de Leidse bur
gemeester kondigde in die dagen aan,
dat er een volkstelling gehouden zou
worden. Toen nog geen bezwaren.
Wel dezelfde oproep:
„Willen de verstrekte gegevens van
waarde zijn voor het nemen van juis
te beslissingen van overheidswege,
dan zal ieder die geroepen wordt
gegevens te verstrekken daaraan op
loyale wijze moeten meewerken".
het strand een schip aan. Toen in
Zeeland. Geen radioschip, al begon
Veronica toen zijn uitzendingen. Zei
de plaatsvervangend directeur van de
PTT. de heer J. J. Klaasesz: ..Dat
juffertje Veronica speelt een gevaar
lijk spel".
Leiden gaf die dagen te kennen de
ideale oplossing van veel problemen
te zien in annexatie met Oegstgeest
en Leiderdorp en gifmoorden werden
toen ook al „gevreten". De gezond
heidsraad stelde niettemin: het tand
bederf vermindert door fluor in het
drinkwater. De goede betrekkingen
tussen Verolme en Den Haag beston
den toen ook al: toen kwam Den
Haag op de partijtjes van Verolme,
nu moest Verolme naar Den Haag.
Het Leidsch Dagblad (toen hon
derd jaar) meldde in die dagen: Na
vijf jaar onderhandelen komt er nu
Wat toen al wijsheid was is het
nu nog. Prof. Schermer horn zei op
Fakkeldragersdag van de PvdA:
„Streven naar bezit doet schade aan
de menselijke persoonlijkheid". Wo
ningnood en personeelsprobleem wa
ren toen ook als „nieuws". Zei de
voorzitter van de Delftse Kamer van
Koophandel: „Wanneer wij het per
soneelsprobleem in onze gehele Rand
stad Holland willen oplossen zullen
wij een groot woongebied moeten
creëren". Ondertussen explodeerde in
de Sahara de eerste Franse atoom
bom. Meldt onze Parijse correspon
dent de volgende dag: Frankrijk
streeft nu naar bezit van waterstof
bom.
Deskundigen stelden in maart
van dat jaar dat regengebrek niet
funest is voor de landelijke drink
watervoorziening. Over tuintjes
sproeien werd niets gezegd. Als wei
nig gewaardeerde badgast spoelde op
toch schot in de Leidse Schouw
burgplannen. Waarschuwde de direc
teur van het Haags Planetarium, dr
J. J. Raimond, de technici: „Ver
wacht niet dat uw pogingen tot het
stichten van een maansatelliet een
blijvend succes zal zijn. De natuur
zal in korte tijd teniet doen wat gij
ten koste van veel vernuft, veel vin
dingrijkheid en uiterste inspanning
tot stand hebt gebracht".
Het vermoeden rijst in dat voor-
Jaar dat het ongeluk met de KLM-
superconstellation „Hugo de Groot",
die op 14 augustus 1958 na het ver
trek van het Ierse vliegveld op weg
naar New York in zee stortte, te wij
ten is aan een politieke moord. Het
LD verstoutte zich tot de opmerking,
dat Leiden noch omgeving of Rand
stad gediend zijn met grenswijzigin
gen en breekt een lans voor een
structuurplan.
Micel Ayit, een 28-jarige student
uit Togoland. vertelde na twee Jaar
studie in Moskou een van onze redac
teuren: „Ver weg van Moskou is het
gemakkelijk communist te worden. In
Moskou is dat zeer moeilijk. De stu- j
den ten die naar Moskou gingen heb- j
ben hun geloof erin verloren toen zij
daar waren". Dat was allemaal in de j
tijd dat de wereld met argusogen j
naar de kale Chroestjsjow keek. De
haarstukjes zijn van later datum.
Evenals de drug-rage. Mina was
toen nog niet dol. De drie october-
feesten konden dan ook zonder moei
te in het teken van het domein van
de vrouw staan. Maar de VPRO was
toen ook al de zondebok. Ikor-voor-
zitter H. Mulderije: „Wat de VPRO
doet is in strijd met wat de her
vormde synode gedaan wil zien".
Benieuwd wat hij er nu over gezegd
zou hebben.
Prof. mr. J. E. Jonkers pleitte in
Leiden voor een Leidse .Princeton"
ten bate van ongestoorde weten
schappelijke arbeid. (Volgend jaar
klaar in Wassenaar). Het Nederlands
elftal stelde toen ook al teleur. De te
levisie was de schrik voor ouders met
kinderen. De Nederlandse Jeugdge
meenschap liet dan ook bij monde
van prof dr. T. T. L. ten Have de
waarschuwing uitgaan, dat de ouders
de kinderen moeten wennen aan een
verstandig en selectief gebruik van
het apparaat. De kinderen zouden
nu de ouders kunnen waarschuwen,
maar verder is ook wat dit betreft
alles hetzelfde gebleven.
In november van dat jaar doet
zich in Ooet-Pakistan een enorme
ramp voor. Door een wervelstorm en
en vloedgolf komen 5000 mensen om
het leven. Miss World werd ook weer
gekozen. De eer ging naar een Ar
gentijnse. Een razende storm over ons
eigen land bracht een enorme ravage
in talrijke plaatsen. Toen gingen er
ook al wat tuinderskassen mee met
de wind.
De Leidse universiteit gaf te ken
nen tussen Witte Singel en Rijn
en Schiekade te willen uitbreiden.
Niemand protesteerde. De technische
school aan de Medusastraat schonk
5555.55 gulden aan de anti-honger
actie. En de woningnood weer. Zei de
socialist Brommer tegen de minister,
dat het toenmalige woningtekort niet
meer te maken had met de achter
stand in de woningbouw als gevolg
van de oorlog. Minister Van Aartsen
was toen de - ndebok. Van Aartsen
stond dus eigenlijk voor Sohut. Ver
der alles hetzelfde.
HMLO.
LEIDEN Met de Pilgrim Fathers-
herdenking in het afgelopen jaar
heeft Leiden een wig geslagen in het
Amerikaanse toerisme. Met deze her
denking en al wat daaromheen was
gegroepeerd, met als hoogtepunt de
vlootschouw. heeft Leiden in Ame
rika veel goodwill gekweekt. Tot deze
conclusie komt de directeur van
V.V.V., de heer R. A. Dekker, die er
dan ook vast van overtuigd is en
hij gaat daarbij uit van de vele gun
stige reacties, die hij in een persoon
lijk gesprek mocht vernemen dat
in de komende jaren nog vele Ame
rikanen en ook Engelsen naar Lei
den zullen komen om dan een „be
devaart" te maken langs de Leidse
geschiedenis van de Pilgrim Fathers,
waarvan beelden op de Amerikaanse
televisie zijn verschenen.
„Wij moeten en dat is Juist in
een recent verleden gebeurd als
VVV een voorpostengevecht le
veren. De toeristen duidelijk maken,
dat b.v de kunst van de halve we
reld in de Leidse musea is onderge
bracht En verder, dat Oud-Leiden
zulk een rijke historie in steen heeft
te bewaren".
De heer Dekker, die zich op het
standpunt stelt, dat de V.V.V. er is
om het visite-kaartje van de stad
royaal te presenteren en dit dan
in een aantrekkelijke vorm vindt
Leiden, met zijn afwisselende omge
ving voor de toerist een attractieve
plaats. Eerst een jaar in functie,
wordt hij zelf geboeid over wat Lel
den de vreemdeling te bieden heeft.
Het is veel
Uitermate verheugd is de direc
teur. dat hij begin volgend jaar
vermoedelijk in maart de beschik
king krijgt over een nieuw en de
V.V.V. waardig kantoor in de onmid
dellijke omgeving van het station.
„Te lang al hebben wij ons met een
te krappe behuizing tevreden moeten
stellen. Dat zal straks anders wor
den. Onze receptionisten, die nu moe
ten werken aan een balie van nau
welijks twee meter, krijgen dan de
beschikking over een moderne balie
R A DEKKER
van tien meter. Moeten wij ons nu
behelpen met twee telefoonlijnen,
daar komen er straks vier voor in de
plaats. Hopelijk dat dan ook aan
personeelsuitbreiding kan worden ge
dacht".
Bijzondere waardering heeft de
heer Dekker voor het werk. dat in
het afgelopen jaar door een kleine
personeelsbezetting is verzet. Ruim
50.000 inlichtingen van de meest uit
eenlopende richtingen werden ver
strekt. terwijl honderden theaterbe
sprekingen in alle grote steden
van ons land werden verzorgd.
Hoewel de hotelaccomodatie zich
in Leiden op een behoorlijk niveau
bevindt, is de V.V.V.-directeur van
oordeel, dat aan de capaciteit nog wel
iets ontbreekt. Momenteel heeft hij
de beschikking over ruim 300 (gere
gistreerde) bedden in hotel en pen
sions. Een aantal dat z.l. naar de
500 moet groeien, wil Leiden in het
toeristenseizoen aan de aanvraag
kunnen voldoen. Zodra er grote con
gressen worden gehouden en in
Leiden als universiteitsstad komt dit
nog al eens voor zitten wij „voor
het blok". Gelukkig is er dan nog
wel een uitwijkmogelijkheid naar Ho
liday Inn, maar dit onderkomen
ligt voor een intensief stadsbezoek
net iets te ver weg.
De service-verlening zal zich het
komende jaar niet alleen op de
vreemdelingen richten. Meer dan in
het verleden wordt de V.V.V. ook een
bron van informatie voor de eigen
stadgenoten. Uitgaande van de ge
dachte. dat de oud-Zuidhollandse ste
den het bekijken waard zijn, kan
men straks voorlichting ontvangen
over een trip in de naaste omgeving.
In het kantoor van de V.V.V. ligt
dan een Vademecum van Zuid-Hol
land, met daarin b.v. een beschrij
ving van „Loop naar de pomp in
Gorinchem of Vianen" en waarin de
vraag wordt gesteld of U aleens op de
schandpaal in Woerden hebt ge
staan.
Nieuw is het komende Jaar ook de
V V.V.-geschenkenbon, waarmee in
andere plaatsen reeds zulk een groot
succes werd geboekt. Zo haaide Ven-
lo dit jaar een „omzet" van circa
f. 80.000.
Veel verwacht de directeur het ko
mende jaar van het Internationale
volksdans!estival. dat evenals in 1969
ook nu in Leiden wordt gehouden.
Behalve tal van Europese volksdans
groepen. komt er thans ook een ge
zelschap uit Japan.
Ook het Lentelunapark op het
Groenoordhalterrein keert het ko
mende jaar in Leiden, rond Pasen,
terug. Verder komen er Amerikaan
se koren in Leiden concerteren en
zijn er contacten gelegd voor het
houden van enkele attractieve ten
toonstellingen.
Voor directeur Dekker staat het
vast, dat Leiden met zijn vele be
zienswaardigheden een goed verkoop
bare stad is. Een stad, die met haar
achterland: de polders, de stranden,
de meren en haar stukjes schone na
tuur als b.v. Duinrell. Meyendal de
vreemdeling veel te bieden heeft. Lei
den, mits goed gepresenteerd, werkt
zJ. als een magneet op de toerist.
SAM PLATTEEL.