„Deze roomse kerk is
in 1980 verdwenen
55
Dodelijke kritiek
Een wilte kerif
Kerk in Estland gaa;
onder communistisch
druk sterk achterui
rrico
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Hilversumse deken verzamelde schokkende cijfers
WOORD
VAN
BEZINNING
Algerije voert
Islamitische
zondag in
PAGINA
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 12 DECEMBER
HILVERSUM <GPD) Er wordt
gefluisterd, dat hij de parochies op
wil doeken en dat hij met recalci
trante ideeën rondloopt voor de
nieuwe rooms-katholieke kerk. ..Niets
is minder waar." zegt hij zelf, deken
A H. Schluetken. ..Er zijn alleen wat
onschuldige misverstanden ontstaan
rond cijfers, die hij de laatste weken
hier en daar heeft laten vallen. Cij
fers over priester- en gelovigenbe-
6tand in „Moeder de kerk."
Schokkende cijfers eerlijk gezegd.
.Maar ze zijn reëel en je moet ze de
mensen niet onthouden. Als het pa
rochiepriesterbestand in een Jaar
tijd met bijna 20 pet. terugloopt, dan
vertel Je dat. En ik vertel het zonder
pessimistisch te zijn."
Pessimistisch is hij zeker niet
Daar heeft deken Schluetken waar
schijnlijk teveel humor voor. Als we
ons laten uitleggen dat het woord
„deken" vermoedelijk van het Griek
se „dekanen" (is tiental) komt en zo
betekent: het toezicht over tien ja-
rochies, loopt hij naar de deur, toont
op de buitenkant een affiche en
zegt: „Ik ben m'n bezoekers meestal
voor met grapjes over dat woord."
Op de affiche prijst een chemisch
reinigingsbedrijf zijn diensten aan:
extra korting op het reinigen van uw
deken!
Nog tien jaar
„Maar de cijfers, die ik de laat
ste tien jaar verzamel, doen in
derdaad niet optimistisch aan",
geeft hij toe. Hij laat wat eigen
gemaakte statistiekjes zien: het
Eén van de beroemde schilde
rijen van Rembrandt heet: ,.DE
anatomische les". Daarop staat
afgebeeld hoe een lichaam ont
leed wordt, koel zakelijk en de
monstratief Wat eens een le
vend mens was. is nu een voor
werp. een werktuig dat bekeken
en uit elkaar genomen wordt.
Niet uit nieuwsgierigheid, maar
ten bate van de lévenden zo
dat de medische wetenschap
verder kan gaan. En met dat
doel voor ogen, is deze hande
ling verdedigbaar en begrijpe
lijk.
Onbegrijpelijk is echter dat de
geest van ontleding, uiteenrafe
ling, kille observatie zo onder
ons vaardig is geworden, dat wtf
ook soms onze levende mede
mensen het gevoel geven dat ze
op een ontleedtafel worden ge
legd.
Niet met medische instrumen
ten, maar met woorden wordt
de ander uit elkaar gehaald. Ge
zellig 's middags bij de thee. kan
zo maai- een medemens eens
haarfijn ontrafeld worden op al
zgn haar fouten en gebreken,
rariteiten en domheden.
Op zo'n moment spreek je over
een levende alsof hij een dode
was, een ding. iets zonder hart
dat klopt, zonder verlangen en
onzekerheid.
Sectie op lévenden met woor
den. Er schijnt een zeker ge
noegen in te schuilen! Alsof je
zelf beter wordt naarmate een
ander slechter blijkt, alsof
je zelf levender wordt naarmate
je een ander meer doodverft
met de scherpste kritiek! Dode
lijke kritiek: de anatomische les.
een demonstratie van wat bij 'n
ander fout zit. Deze kritiek is
dan ook doorgaans niet recht-
streeks, onder vier ogen. gericht
op de bekritiseerde persoon.
Want spiekende mét iemand
wordt het moeilijk om zo'n eind
oordeel te geven in al zijn koel
heid.
Dodelijke kritiek geeft men
meestal buiten de persoon om.
pratende of schrijvende over
iemand in brieven, pamfletten,
kranten enz.
In de bijbel staat: „Oordeelt
niet. opdat gij niet geoordeeld
wordt en veroordeelt niet opdat
It". De- j
tig van
i
ieb™
gij niet veroordeeld wordt",
ze woorden zijn afkomstig
Jezus de Messias, de Heer van
de christelijke gemeente. U zult
denkenmaar dat kan toch f
niet! Kritiek is nodig, dat helpt
mensen om verder te komen wjf
niet in slaap te sukkelen. U hebf
daarin gelijk. Maar zo wordt dit
woord ook niet bedoeld. L
wordt bedoeld dat we niet op d{
stoel van God gaan zitten en een
eindoordeel over elkaar vellen
Jezus zelf is soms zeer fel ge
weest in zijn kritiek op mensen
Maar hij zei het rechtstreeks ear
het was altijd tegelijk met e«A
trek van barmhartigheid. WaJ|
het eindoordeel is aan God. Ei f
in tegenstelling tot ons oordelei
is dat laatste oordeel van G<x
niet noodzakelijkerwijze vernie
tigend, niet een laatste dodelij
ke kritiek, geen anatomisch
les. Het woord „genade" word x
genoemd. Vanuit dit geloof kui ri
je je slechts inlaten met opbou p
wende kritiek. b
Maar wil je zélf voor God spe i'
len over de rug van je mede
mensen heen. dan blijft er ma» 0
al te vaak niets over. Dan word l
onze kritiek inderdaad dodelijl
vernietigend, verkillend. En i
oordelen, verkillen wij zelf uit f
eindelijk mee. Want met d
maat waarmee je meet. zul J
ook zelf gemeten worden.
J. Happsl
Xvang. Lufch. predikant
Leideti
kerkbezoek in het Gooi en de
noordelijke Vechtstreek is sinds
1966 teruggelopen r>an 37.000 naar
26.000 op het ogenblik. Dat is een
Als het Leidsch Dagblad kerstnummer verschijnt, zullen we
het nog niet weten. Maar weet wel. dat daar het nodige
in staat.
U kunt het nog gratis meepikken.
Als U zich nu opgeeft als abonnee, krijgt u de krant veer
tien dagen gratis in huis.
Ik word abonnee per 1 lanuari '71 en ontvang
de krant reeds vanaf 18 december a s
n Stuur mij een gratis proefabonnement voor
14 dagen.
adres:
plaa+s:
gironummer:
Hokie zwart maken, bon invullen in open envelop (zonder
postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad antwoordnummer
214 Leiden.
teruggang van maar liefst dertig
procent. Voor de stad Hilversum
is het zelfs veertig procent. -Elders
is het niet anders: minder pries
ters en minder kerkgangers.
„Als deze tendens zich zo voort
zet", aldus de deken. ..dan is er
over tien jaar geen R.K. Kerk
meer. Tenminste, niet in zijn hui
dige vorm".
Daling kerkbezoek
Wanneer de daling van het kerk
bezoek zich zal voortzetten, zoals zij
de afgelopen Jaren heeft gedaan,
dan zouden er in 1980 in Hilversum
nog slechts 2500 rooms-katholie
ke kerkgangers zijn. Gespreid over de
acht bestaande parochies zijn dat er
ongeveer 325 per kerkgebouw. Als het
huidige stelsel van drie of vier
missen op de zondagmorgen en één
I op de zaterdagavond gehandhaafd
i blijft, zouden er gemiddeld slechts 65
i tot 80 bezoekers per mis geteld kun-
I nen worden.
Op grond van dit soort berekenin
gen en voorspellingen is deken
6chluetken waarschijnlijk aangewre
ven, dat hij de parochies wil opdoe
ken. Want wanneer de tendens van
de laatste jaren zich zou doorzetten
zou het inderdaad zinloos zijn om
voor zo'n gering kerkbezoek nog acht
parochiekerken te handhaven. Deken
Schluetken gelooft evenwel rotsvast
in een kentering vóór de jaren tach
tig
We gaan van een soort wetmatige
kerk naar een meer evangelische
I kerk. meent de deken. „Je ziet het
aan alles, ik word er dagelijks mee
l geconfronteerd. Vooral de jeugd
j geeft me hoop. Ik geloof in de op-
j rechtheid van de jeugd. Juist de oor-
zaken van de teruggang van het
I kerkbezoek zullen ook de grondslagen
zijn van de nieuwe geloofsbeleving."
Onzekerheid
Naar de mening van de deken van
het Gooi is het afnemend kerkbezoek
HAMBURG De enig drij
vende kerk van Europa ligt in de
haven van de Hanzestad Ham
burg. Deze rivier scheepskerk
heeft de zorg voor 6.000 ..zoetwa
termatrozen" van de Hamburgse
haven en bovendien voor alle
binnenschippers, die daar tijde- i
lijk vastmaken. In de oorlog ver-
scheepte de kotter bouwmateria-
len voor de marine naar Helgo-
land.
vooral het gevolg van te weinig bege
leiding bij de vernieuwingen in de j
kerk. Voor oudere mensen is de ze
kerheid verdwenen ze voelen zich
niet meer thuis in een moderne mis.
Voor jongeren is de vernieuwing
niet wezenlijk geweest of niet ver ge
noeg gegaan. Zo is de goedbedoelde
vernieuwing over de hoofden van
twee groepen heengegaan.
Voor de komende tien jaar ge
looft deken Schluetken in groe-
l van gelovigen rond in
dividuen en stromingen. De ver
schuiving van de territoriale bin
ding met de kerk (in die straat
hoor je bij dat kerkgebouionaar
een persoonlijke binding die
geestelijke bevalt me. bij die stro
ming voel ik me aangetrokken.
Dat zou betekenen dat er een
heel nieuw terrein openligt voor
de zgn. pastorale werkers, de le
ken of getrouwde priesters. Wan
neer Rome het celibaat als ver
plichting zou ophef len. zou dat
bovendien de oplossing betekenen
van het ernstige priestertekort.
1
ALGIERS i AP i Met ingang ran
1 januari gaat men in Algerije voor
het eerst in 140 jaar. toen in dat
land de Prasne overheersing begon,
de vrijdag weer instellen als de
rustdag, zoals de Islam dat gebiedt.
Toen de Fransen in Algerije land
den. op 15 juli 1830. was één van de
eerste dingen die zij deden het hele
bestuurssysteem van het land te ver
fransen. en dat betekende onder
meer de invoering van de christelij
ke zondag.
Sinds Algerije een onafhankelijk
land is. heeft de regering steeijs
vastbesloten gestreefd naar de ont
wikkeling van de Islam en de Arabi
sering van het bestuursapparaat.
Niet alleen de R.K. Kerk
Op het ogenblik daalt het priester
bestand schrikbarend, geeft deken
Schluetken toe. maar hij heeft het
grootste vertrouwen in afgestudeer
den van de Katholieke Theologische
Hogeschool. „Er komen veel geënga
geerde mensen vandaan, die nu
nog slechts een weinig aantrekkelij
ke maatschappelijke positie geboden
kan worden, maar die in een nieuwe
kerk centra van nieuw geloof zullen
worden.
Overigens is de problematiek van
rode cijfers geenszins een vraagstuk
dat op de R.K. Kerk alleen slaat. In
gesprekken met collega's van andere
christelijke groeperingen stuit de de
ken iedere keer op dezelfde proble
men. Dat heeft zelfs tot een uiterst
positief initiatief geleid. In een
informeel gesprek met de pro
testantse herder uit Laren besloot de
deken om op korte termijn verte
genwoordigers van verscheidene ker
ken in het Gooi bij zichzelf thuis uit
te nodigen om over de teruglopende
interesse te praten en er een alter
natief voor te vinden
Bord snert
„Niet in de vorm van een groots
opgezet congres of zo, maar gewoon
bij een goed glas wijn en een flink
bord snert maar een uur of twee pra
ten." Want deken Schluetken ge
looft in Informele besprekingen en
niets is naar zijn mening zo geschikt
om een bijeenkomst een informeel
karakter te geven als een goed bord
snert.
p
De communistische autoriteiten in
het door Sowjet-Rusland bezette Est
land zetten de strijd tegen de gods
dienst onverminderd voort. Op het
twintigste congres van „kerk in
Nood", dat enige tijd geleden i»»
Königstein West-Dultsland> werd
gehouden, onthulde de Estlandse
hoogleraar-in-ballingschap prof. Vel
io Salo, dat het aantal kerkleden
dientengevolge sterk' is verminderd.
In 1940. aldus prof. Salo. telde Est
land één miljoen inwoners, van wie
78 luthers was en 19 orthodox.
Eind 1969 verklaarde de lutherse
aartsbisschop Tooming voor Radio-
Kopenhagen. dat de Lutherse kerk
in Estland thans 300.000 gelovigen
telt, die geestelijk verzorgd worden
door 125 predikanten en bijeenkomen
ln 47 bedehuizen. Het regime be
strijdt de godsdienst door de kerkle
den te treffen in hun broodwinning.
Niettemin worden nog altijd veel kin
deren in het geheim gedoopt. Een
ander bestrijdingsmiddel van het
communistische regime is gelegen in
plechtigheden, die een tegenhanger
moeten vormen van de kerkelijke
„bevestiging." Het gevolg is, dat
het aantal personen dat openlijk hun
geloof belijdt van jaar tot Jaar ver
mindert. Alleen ouderen, die niets
meer te vrezen hebben van bedrei
ging van hun ambt of beroep, hou
den stand. Geestelijke lectuur ont
breekt totaal. Sinds de Sowjet-Unie
de Baltische landen, in ca!su Estland,
bezette, kreeg geen enkele confes
sionele gemeenschap toestemming
dergelijke lectuur in druk te laten
verschijnen. Wel hebben de Esten in
de vrije wereld dit Jaar een
vertaling van de bijbel gepubL
maar dit boek wordt in Estl® Jt
toegelaten, aldus prof. Salo.
ADVERTENTIE
volle maan
vanavond...
niet vergeten- fHcoi
I
LEIDEN Hervormde gemeente i en 7 u. Herensingel zat. av
Hooglandse kerk 10 u dr T. Bruins- 9.30 en 11 u en 6.30 u Bijkerk Timor-
ma. 11.46 uur Oec stud.dienst. 6 u ds straat 9.30 en 11 u Leonardus zat
A. J. de Jong.
Marekerk 10.30 u ds A. J. de Jong.
Maranathakerk Lage Morsweg 10
u ds H. J. van Achterberg.
Konlngskerk Koningstraat 10 u
ds G. C. Post.
Bethlehemkerk Drlftstr. 10 u ds
E. M. Pannekoek.
Bevrijdingskerk Montgomerystraat
9 u ds Joh. Poort. 17 u ds J. Bovenberg
gem. dienst met geref),
Vredeskerk Burggravenln. 10 u ds
A J. Lamping.
Ver. Vrijz. Hervormden (geen
dienst, zie Hoogl. kerk)
Egllse Wallone Breestr 10 30 uur
Pasteur D. Rib6.
Academisch Ziekenhuis 10 u ds P. J.
D. van Malssen
Diaconessen huls Houtlaan 65 10.30
u ds H. W. Hemmes.
Oec. Werkplaats Levendaal 101 10.30
u Voorbereiding Kerst-lnn.
Geref. Kerk Zulderkerk 10 u ds J. A.
Eekhof en Ds. D. Kronemeljer. (Geza-
mtnlljke Herv.- Geref. dienst). 5 u ds
Hortenisus.
Petrakerk 10 u ds Brederveld. 6
u ds J. P. Prins, Den Haag.
Oude Vestkerk 10 u ds Hortenslus. 6.50
u ds Kronemeljer (Dienst met belang
stellenden).
Belofte kerk 10 u ds Bovenberg. 5 u
ds Brederveld
Bevrijdingskerk 10.30 u ds J. P. Prins
6 u genvsch. dienst met N.H.
Groenhoven 10 u ds K Vegter,
^(fezfnsdlensten „Jeugdhaven" 10 u
„De Mirt" dhr. Bakker. 10 u „Het Mie
rennest" dhr. Witte.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5 u
ds J. v. d. Haar (H.A.)
Geref. Gem. 10 en 4.30 u ds Boo-
""S"5'.Oud. 16.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem
Adventskerk Jullanastr. 10 u ds M.
HanemaalJer. 6.30 u ds P A. Lefeber
Kruiskerk Gouwsluls 10 u ds J. H. Bo
tters. Opstandingskerk Prinses Marljko-
straat 10 u ds P. A. Lefeber. 6.30 u ds
M. Hanemaaijer. Gebouw Nabij Van
Lennepstr. 10 u Jeugdkapel de heet
Taselaar. Zaal Opstandingskerk Prin
ses Marljkestr. 10 u Jeugdkapel de heer
J. Pont. Martha-stlchtlng „Rijnstroom"'
10.30 u de heer H W de Vries Am-
Sterdam. Oudshoornseweg 10 u ds G.
Cadée. Sionskerk Hooftstr. 9.30 u ds D
van Vliet te Waddlnxveen. 6.30 u kerk
gebouw Oudshoornseweg d6 S. W. Ver-
?loeg. Gebouw Onderweg Lijsterlaan
0.30 u ln de Goede Herderkerk ds N. J
M. Hoogendljk Rldderveld Auto Mor-
gensterschool Parelstr. 11 u ds G. Ca
dée. Het Kasteel Veldbloemweg 9 uur
ds N. J. M. Hoogendijk. J. F. Kenne-
dyschool Lupinenslngel 11 uur zon
dagsschool. Geref. Kerk Maranathakerk
Raadhulsstr. 10 u ds M. van Harme
ien. 6.30 u ds W. H P. Pouwels te Hil-
legom Salvatorlkerk Willem de ZwlJ-
Ser laan 10 u ds A. Borman. 6.30 u ds G
1. N. Veenhulzen. De Goede Herder-
ReTimB_(H en H.A.). leerk 9 u ds G. O. N Veenhulzen. 6.30
Oud Kath Kerk Cronestelnkade 9.45 u ds M. van Harmeien. Kasteel Rid-
derveld 10.15 u ds W H. P Pouwels te
i u ds a. Borman. Geref
7 u 8, 9, 10.45, 12.15 en 6 u. Petruspa
rochie zat. 7 u. 9, 19.30. 12 en 6 u
8tudentenparochle zat. av 7 u Ih Lode-
wljkskerk zondag 11.45 In Hooglandse
kerk.
Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 uur Ned. dienst.
Aarlandervec» Herv. Gem. 10 u
ds. G. van Hoegee m.v. het Slonskoor
te Delft 7 u ds G van Hoegee. Geref
Kerk 9.30 u en 2.30 u ds K. Feenstra
te Amstelveen. Chr. Geref. Kerk 9.30 u
dienst des woords. 2.30 u H C. van der
Ent te Katwijk aan Zee RK. Kerk
(zat. 7 u) 7.30 u en 10.30 u Dorpshuls
Ter Aar Aard am 9 en 12 u.
u HM.
Legér des Hells 10 u helliglngsdlenst Hlllegom.
U'arlr l vr
7.30 u verlossingssamenkomst
Chr. Geref. Kérk 10 en 5 u ds Car-
Doopsgezlnde Rem. Gem. 10 u ds H.
van Bilderbeek.
Evang. Chr. Gemeenschap Middel
stegracht 10 en 5 u dhr. Th. Dikke».
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstr.) 10.30
uur gezongen HM.
Rijndijk 24 9.45 u dienst.
Evang. Luth Kerk 10.15 u ds J Hap
pee
R.K. Kerk H Antonlus (zat av
u) 9.30. 11 en 12.15 u Haagse Schouw
zat. av. 7 u 8.30, 9.30. 11.30 en 6.30 u
Hartebrug zat. av. 7.30. 8. 9. 10.45 u. 12
Kerk (vrijgemaakt) 9 en 6.30 uur ds
Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk GrlJ-
genstelnstr. 9.30 en 5 uur ds P. Sneep
ud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooftstr.
240 9.30 u en 4 u leesdlensten. Rem
Geref. Gem. Van Mandersloostraat 5 u
ds G. Cadée. Baptisten Gem 10 en 6.30
u ds Visser R.K. St. Bonlfacluskerk
(zat. 7 u) 8.30, 10 en 11.30 uur. RK
Pius X kerk (zat 7 u.) 7.30. 9. 10.30.
11.45 en 5.30 u R K Parochie A'
Cirkel. Salvatorkerk 10 u dr G. Kuis,
Gouda. Evangelisatiedienst 6.30 u ds
W. Balke. Bethlehemkerk 9.30 u ds
J. H. Cirkel. 6.30 u ds C Snoei Reeu-
wljk. Geref. Kerk 10 u ds Schoep. 6.30
u ds Buitenhuis. Geref Kerk (vrijgem.)
10.45 en 4.16 u ds G. Spijker. Geref
Gem. 10 en 6.30 u leesdlenst. Evang
Luth. Kerk 10.3P u ds D Pobuda E-
vangelisatiekrlng 10 u eredienst 6 46 u
Jb. Klein Haneveld.
Benthuizen Geref Gem 9 30 en
6 u ds Bregman (woensdag 7.30 u .tie
Baai j ens).
Boskoop Herv Gem 9.30 u ds A
de Leeuw, 6.30 u ds L A. Klootwijk
uit Ede. Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds
Post uit Leiden: Aula Maranatha-ma-
vo, 11 u ds A. de Leeuw: Chr. Geref
Kerk 9.30 en 4.30 u ds J. Manni; Ge
ref. Gem. 9.30 u leesdlenst en nam. 3.30
u ds A. F. Honkoop; Evangcliecentr.
9.30 u gebouw Concordia, de heer Tli
Verwoerd; Vergadering van gelovigen
9.30 en 5 u ln lokaal Nieuwetr. 27 sa
menkomst Kapel Bethel (volle evan
gelie) 9.30 u de heer J. Modderkolk;
Vrijz. Prot. 7 u ln Rem. Kerk. de heer
P van der Laarse; R.K kerk Reijers-
koop (zaterdagavond 7 u.) 7.30 u
H.M. 9 u en 11 u Ontmoetingscen
trum Snijdelwljk (zaterdagmiddag 5.30
u) 10 u.
Hazerswouile Herv. Gem 9.30 u
en 6.30 u d6 L. Boer. Geref. Kerk 10
u ds Bouma te Koordwljk. 5 u ds H
Dijkstra te Boskoop. R.K. Kerk st. Ber-
nardus Rijndijk (zal. 7 u) 9.30 u en
11 u. St. Michael Rijndijk (zat 7 u)
9 en 11.30 u. Dorp izat. 7 u) 8, 10
en 11.30 u
Ifilleguin Herv Gem 10 ds J.
Bronsgeest Junior 7 u dienst voor le
dereen. Gemeenschappelijke dienst met
Geref. Kerk Voorganger ds J. Boven
berg. Geref. predikant te Leiden. Ge
ref Kerk 10 u ds J Hartman 7 u Ge
meenschappelijke dienst ln Herv. Kerk
Chr. Geref Kerk 10 en 5 u dienst
des woords R.K Kerk St Martlnus
(zat. av. 7 u) 7. 8.30. 10. 11.30. 12 45
5.30 en 7 u St, Jozef (zat av. 7 u) 8.30.
10. 11.30 en 5 u.
katwijk aan Zee Herv. Gem. Nwe
Kerk 10 u ds W. Vroeglndewey 6 u ds
A. Vink. Oude Kerk 10 u ds P. Moe
renhout 6 u ds C. Treure. Ichthuskerk
10 u ds J. C. van Hunnik 5 u ds G.
Zonneveld, van Valkenburg. Pnlëlkerk
9.30 u ds D. Bouman. em. pred. 6 u
i ds W. Kool Groen van Prlnstererschool
10 u Eerwaarde heer J. Kooy te Lel
den. Zeehospitium 8.45 u v.m. Geref.
dienst. Ziekenhuis „Overduln" 2 uur
ds J. G. van Ieperen Geref Kerk Vre-
i dtskerk 10 u ds F. Pijlman 5 u ds R. de
Vries. Trlumfatorkerk 10 u ds D. H.
j Elderman 5 u ds G. van Halsema. Chr.
j Geref. Kerk 10 en 5 u ds H. C. van
Der Ent. Geref. Kerk (vrijgem.) 9 en
I 7 u ds Z W van Oene, van Zwolle.
I 10.30 u ds C. J Breen. van Amster
dam (H.A 5 u ds C. J. Breen. H.A.
en dankzegging. Geref Gem. Remise-
straat 10 en 5 u uur ds Van der BIJ)
(woensdag 7.45 uur Bijbellezing).
Leiderdorp Herv. Gcm. Dorpskerk
J. P Honnef. Bijzondere
Herv. Gem. 10 uds P
R.K Kerk (zat. 7 u)
Hoogmade
Schoonenboom
9 en 11 u.
Katwijk aan den Rijn Hen- Ge
meente Dorpskerk 10 u ds Van der Vel
den 6 u Makkenze. Ontmoetingskerk
10 u ds Van Roon Katwijk aan Zee
phen -Noord Aula Bisschop Bekker- g 30 u ds Kamma Oegstgeest School
school Polluxstr. (zat. 6.30 u) 8 45 en Narciastr. 10.30 u ds Makkenze. Geref
11.15 uur Kerk 9.30 u ds De Vries. 5 u ds El-
- - 7 u) 9.30
uur.
Bodegraven Herv Gem
9 en 1(130 u ds W. Balke. 6.30 ds
Anker i dermau RK Kerk (zat av. 7
i J. H en 11.16 u (Gebouw N.C.J.) 6 t
d°
gerest Dorpskerk'
Hart en Stem en het Jeugdkoor Ba
gatelle 5 u ds A. Geensc. Schepplngs-
kerk 11 umevr. A. Geense-Ravestein
Geref. Kerk Hoofdstraat kerk 10 u ds
G. van Loenen. 6.30 u ds A. J. van
Netten. Scheppingskerk 9.30 u ds van
i Netten. 5 u ds van Loenen. R.K, Kerk
Menswording zat. av. 7 u 10.30 en 12
u Meerburg zat. av. 7 u 8.30 10. 12
en 6 u.
Leiinuiden Herv Gem. 10 u ds J.
H de Vree 7 u ds T. Kruyne te Heem
stede (Interkerkeltjke dienst). Geref.
Kerk 8 30 u d6 Sj. Tlemersma te
I Zwammerdam 7 u ds P. Kruynen her-
vormd predikant te Heemstede (Gem -
schappelijke dienst). RK, Kerk (zat. 7
u) 7.30. 9 30 en 11.15 uur.
Lisse Herv. Gem. Grote Kerk 10
u ds H G, Oostinga; 7 u ds J. van der
Velden, Helvetlakapel 10 u ds J. Vink
van Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 10
en 5 u ds G W. H. Peddemors, van
Amersfoort Chr. Geref Kerk 10 en
4.30 u ds D H. Blesma; Geref. Gem.
10 en 4 u leesdlenst; (Donderdagav.
7.30 uur ds W Suyker. Bijbellezing).
Geref Kerk (Vrijgem.) 10 en 4.30 u
ds J J. Verleur; Oud Geref. Gem. 9.30
cn 3 u leesdlenst (donderdagavond 7 30
u ds E du Marchle van Voorthuy-
sen. van Urk) Ned. Prot. Bond 10.16 u
mej. L A van der Voort. Heemstede;
Aktle Kruistochten Nederland: Maan
dagavond 8 u ds J. Gravendeel ln Gas
tenhuis Welkom. Bondstraat; 4.30 uur
Jeugdbljbelclub. R.K. Kerk St. Agatha-
kerk (zat. 7) 8.30. 10.15. 11.45 en 7 u
Poelpolder (zat. 7) 8.30. 10.30 en 12. en
5.80 uur Eng'lbcwaarder (zat. 7) 7.30.
I 8 45. 10.45 en 5.45 uur.
Nieuwkoop Herv Gem 10 u de
heer Goedhart 6.30 u ds G van Doorn
j Geref. Kerk 10 u ds H. J SwlerU te
I Koudekerk aan den Rijn 6.30 u ds D.
de Heer te Lelden. Chr. Geref. Kerk
9.30 u en 6.30 u dhr. J. van Leeuwen.
Rem. Geref. Gem 10 u ds mr. M A,
Klomp te Hilversum. R.K. Kerk (zat.
7 u) 7.30. 9. 10.45 en 7 u
Nieuw veen Herv. Gem 9.30 u ds
J. Gebraad (H.D.). 6.30 u ds J P
van Roon te Katwijk aan Zee (Jeugd
dienst). Geref. Kerk 9 30 u en 6.30 u ds
J. Schelhaas te Amsterdam. RK. Kerk
(zat. 7 u) 9. 10.45 en 5 u.
Noordwljk-Blnnen Herv Gem.
(in geref. Kerk Vlnkenlaan) 10.30 u
ds A. L. Lapré 7 u dr J. G. B. Jan
sen. Geref. Kerk 9.15 u dhr. D J. Brou
wer (Katwijk) 5 u ds H. LIJesen. Van
den Bprghstlchting 11 uur geen opgave.
Ned. Prot. Bond. 10.30 u ds G J. de
Gram (Deventer) R.K. Kerk (zat av
7 u) 8.30. 11.15 en 5.30 u.
N'norrtwIJk aan Zee Herv Kerk
hoofdstraat 10 u dr. J G B Jansen
l 5 uur ds. A. L. Lapré. De Rank. Golf
baan 7 u ds. A L. Lapré. Geref. Kerk
19 en 10.30 u ds. H. LiJesen (HA). 5
u ds. W. Dekker. Sole Mlo 9.30 u ds.
C. Warner. Herv. Ger. Evangelisatie 10
u ds T. Langerak Veenendaal). ou
de mulo. Schoolstraat 3.30 uur dr. C.
Graafland (Amsterdam RK Kerk zat.
av 7.uur 7.30. 9. 10.30 en 12 uur
Noonlwi jkerhoutHerv. gcm 10.00
I u ds. J. Streefland herv. geref. dienst
1 7.00 uur in de Zllk ds. J. Streefland.
RK Kerk st Jozef zat av 7 uur, 7.30.
8.45 10.15. 11.30 en 7 u St. Viktor zat
1 av 7 uur 8.00- 9.30 11 00 en 6u H. Hart
i van Jezus ln de Zllk zat av 7 u 8.30
10.00 en 11.30 u
Oegstgeest Herv gem Groene kerk
10.30 u ds. J. v. d. Grient leugddlnest
7 u ds J Irlk Pauluskerk 10 u ds W
E. Verdonk (Zendingskapel 10 u dr F
C. Kamma Jeugdkapel vrijz herv. ge
meentecentrum 10.30 uur ds. D A.
I Werner te Wassenaar Geref, kerk 10
I en 7 u ds. J. th. Heemskerk geref
Kerk vrijgemaakt 8.3U en 3 uur ds. J
v. d. Haar RK Kerk zat av 7 uur
9. 10.30 en 12 uur Bonaventurakapel
I zat av 6.30 u 8. 10 en 11 u
Oude Wetering Herv Gent. 9.30
uur ds. Lalleman 7 uur Jeugdwerk ds.
Spoor te Alphen a d RJJn. Gerefornt
Kerk 9.30 uur ds mevr Geense te Lei
derdorp. 5 uur ds. D. Kronenmeijer te
Lelden rem. geref. gent 10 uur ds. G
J. Blerenga te Haarlem RK Kerk zat.
7 uur 8.15 9.45 en 11.30 uur.
Rljnsaterwoude Herv. Gem. 9.30 u ds
T. H. Oostenbrug (H. Avondmaal) 7
uur ds, T. H. Oostenbrug Dankzeg
ging Chr. geref. kerk 9.30 uur Dienst
des Woords 2.15 uur ds. C. Bouw te
Schevenlngen. R.K. kerk zat 7 uur
7.30. 9.30 en 11.15 uur.
Rijn^hurg Herv Gem (grote-
Kerk 9.30 uur ds. H. van Gosliga. 5 u.
J. G. van Hunnik te Katwijk (Bethel-
kerk) 9.30 uur ds. C. Bezemer te Sche
venlngen 6 uur d6. Van Gosliga geref.
kerk Petrakerk 9.30 uur ds. v. d. Linde
5 uur ds. Baayen. Immanuëlkerk 9 30
uur ds. Baayen. 5 u ds. Bijleveld, Ma
ranathakerk 9.30 u ds. Bijleveld. 5 uur
ds. v. d. Linde, geref. kerk vrijgem.,
10 en 5.15 uur ds. K. Deddens chr. geref
Kerk 9.30 en 5 uur ds. De Vries RK
Kerk tuinbouwschool zat av 7 u 10.30
uur.
Sassen helm: Herv. Gem 9 en 10.30 u
ds A. Westra 6.30 uds H S J. Kalf
te Bennebroek. geref. kerk 10 u ds. J
D. te Winkel 5 u ds. H. v. d. Berg,
Chr. Geref. Kerk 10 en 6 u. ds. L
den Boer. R.K. Kerk (zat. av. 7 uur)
8. 9.30, 11 en 5.30 uur.
Valkenburg Herv. gemeente 10 u
ds. G. Zonneveld, 6.30 u dr. G. de Ru
te Rotterdam. Geref. kerk 9.30 u en
6 30 u. ds. J. v. d Klaauw te Rotter
dam (H A.(. Geref. kerk (vrijgem.) 8.30
I en 3 uur ds. C. J. Breen (HA)
Voorhout Hervormde gemeente 10
u dr. C H de Beurs van Voorschoten
RK Kerk zat 8 en 7 uur 9. 10.30 11 48
en 5.30 uur.
Voorschoten Ned. herv. gemeente
Cazemier. Rijndijk 10 u ds de Beus.
Dorpskerk 10 u ds MeiJerlng. 7 uur ds
I Kapel Schakenbosch 10 u cis, Verheu-
le. Aula Noord-Hofland 9.45 uur drs
A van Buuren uit Wassenaar. Geref
i Kerk 9 u 10.30 u en 5 u ds de Zeeuw
'Geref Kerk (vrijgemaakt) 10 u en 5
u ds. M. Brandes uit Hengelo. Oecu
menische Werkgroep Bijeenkomst in
1 het Bondsgebouw Leldseweg 104 om
10 30 uur RK Kerk H Laurentlus zat
7 u- 9.30 10.30. 12 uNoordhofland
11.30 u Moeder Gods zat av 7 uur 8.
10. 11.30. en 6 uur.
Waddlnxveen Herv Gemeente
Brugkerk 9.30 u d6. J. v. d. Heuvel 6.30
u ds. E. M. Bakker. Rijssen Wijgebouw
9.30 uur ds. T van 't Veld. 6.30 u ds.
J. v d. Heuvel. Behtlkerk 9.30 u ds
R. J. v. d Hoef. Papendrecht 5 u ds.
T. avan 't Veld. Immanuelkerk 9.30
u ds. N. J. Flink (doopdlenst) 7 u ds.
W. R. v d. Zee (jeugddienst) geref
kerk Kruiskerk 9.30 u ds W J. Smldt
te Voorschoten 5 uur ds B Koekkoek
Ontmoetingskerk 10 u ds B Koekkoek
5 uur ds. W. J. Smldt Chr Afgesch
Gem 9.30 uur en 5 uur ds. A P Ver
loop Oud Geref. Gem. Zuidkade 158. 10
uur en 6.30 uur leesdienst
Warmond herv. gemeente 10 u ds. J.
M. Snijders (heilig avondmaal) 6.30 u
Oecumenische adventsdlenst gezamen
lijk met de rooms katholieken voor
gangers pastoor kapelaan en ds. J. M
Snliders RK Kerk zat av 7 uur 8, 10
en 11.30 uur.
Wassenanr Herv gemeente dorps
kerk 10 u dr. Th. C. Frederikse HA
7 u ds. G. C. Post (Leiden). Kieviet-
kerk 10 u ds. J. T Wiersma Mes-
slaskerk 10 uds. J A. G van Zanten
(HA) Dorpscentrum 9.30 u ds. M. Ot-
tevanger. Oegstgeest 10 u kinderdiens
ten. Geref. Kerk Bloemcamplaan 10
en 5 u ds. L Bech Zijllaan 1
u ds. D. v. d Meulen (HA).
Prot. Bond Lange Kerkdam 10:
gezlnscllenst o.l.v. ds J Nootü
kerk Willlbrordus zat av 7 u, 8,1
12.15 en 5 u goede Herder zat
8.30. 10 en 11.30. uur Joseph t
U 7.30. 8.45. 10.30. 12.15 en 7 uur
W'nuhrugge Herv. Gemeenl
en 6.30 Ds. franken. Geref. M
en 6.30 Kand Schietbaan Ami
ned. protest bond 7 uur 0.
buys) ds. Hulsman Schermer
Zevenhoven Herv gem. 9
Reijenga, geref kerk 9.30 en 1
Bakker te Amstelveen rk kerl
uur 7.45 9 en 10.45 uur.
Zoeterwoude Herv. gem
ds. S. L. Schoch rk kerk st Jat
buurtseweg zat 7.3C uur 7.30
uur. RK kerk st Aluslus zat 7
9. 10.30 en 11.30 uur RK kerl
burg zat 7 uur 8.45, 10.30 12 ti
Zwammerdam Herv gem
ds. W .Kooi te Katwijk aan
uur ds. Joh. Poort te Leiden g<
kerk 10 uur ds. SJ Tiemertf
gebruikenming orgel 6.30 ti d».
ner. rem. geref gem 10 uurf
H. J Hecring te Lelden RK
7 uur 8.10 11.30 en 5.30 uur.
