F
GRIMMIGE SITUATIE
IN GROOT-BRITTANNIE
KRIJGSRAAD
IN BURGOS
STRENGER
Mysterie rond politiek testament De Gaul
Nog kans
voor
SST
Piccadilly Circus bij kaarslicht
Brief
Bucher E!
ontvant
Beklaagden ontkennen
MEER DAN
100 MAN
IN EEN VW
V.N. TEGEN
PORTUGAL EN
ZU1D-AFRIKA
FINANCIËLE
REGELING IN
HET PROCES-
"SOFTENON"
LOENOCH
WERKT W$
PAGINA 8
LETDSCH DAGBLAD
WOENSDAG 9 DEC]
e4sd
BURGOS (AP) Het proces voor
een krijgsraad in Burgos tegen 16
Basken die worden beschuldigd van
terreur en moord is gisteren hervat.
Vier van de zes verdachten tegen
wie waarschijnlijk de doodstraf zal
worden geëist legden verklaringen
af waarin zij zeiden niet betrokken
te zijn geweest bij de moord op de
58-jarige chef van de geheime poli
tie Meliton Manzanas, twee jaar ge
leden.
Bij de vier die ontkenden een aan
deel te hebben gehad in de moord
op Manzanas was ook de 29-jarige
Javier Izco de la Iglesia. Hij wordt
beschuldigd de man te zijn geweest
die het dodelijke schot op Manzanas
heeft afgevuurd.
De vijfde dag van het proces in
Burgos werd opnieuw gekenmerkt
door herhaalde moeilijkheden tussen
de advocaten en de president van de
krijgsraad kolonel Manuel Ordovas.
Deze. die kennelijk opdracht had ge
geven een einde te maken aan de
golf van tegen de regering gerichte
getuigeverklaringen, wilde een groot
aantal vragen van de verdedigers in
het eerste half uur van de zitting
niet toestaan.
Enkele malen onderbrak hij de
verdedigers voordat die hun vraag
ten einde gesteld hadden.
Krijgsgevangene
De krijgsraad verhoorde ook drie
verdachten, die op minder ernstige
aanklachten terecht staan. Een van
hen, de 24-jarige Gregorio Vicente
Lopez, weigerde vragen van de aan
klager of verdedigers te beantwoor
den, omdat hij naar zijn zeggen
krijgsgevangene was. Aangezien
Madrid ons de oorlog heeft verklaard
beroep ik mij op de Geneefse con
ventie inzake krijgsgevangenen door
Spanje mee ondertekend, aldus Vi
cente.
Ondanks het strenge optreden van
de president, kolonel Ordovas, ver
klaarden de advocaten opnieuw dat
beklaagden door de politie waren ge
marteld. Eduardo Uriarte Romero,
een van de zes beklaagden die ter
dood veroordeeld kan worden, liet
zich ontvallen dat hij had gezien dat
een politieagent de 27-jarige Enrique
Quesalagara had neergeschoten, die
samen met hem was gearresteerd.
Volgens Uriarte werd Quesalagara
in de rug geschoten toen een agent
hem trachtte te boeien. Deze agent
had in de ene hand een pistool en in
de andere boeien. De agent had toen
gezegd: „Het was een ongeluk,"
waarop de op de grond liggende
Quesalagara had uitgeroepen: ..Ha
ha, een ongeluk of moord?"
Priester
Een r.-k. priester bekende dat hij
lid was van de ETA en dat hij in de
zes maanden voordat hij was gear
resteerd een pistool in zijn bezit had
gehad.
De 37-jarige Juan Echave Garica-
chelaja was begonnen met tot de
president van de krijgsraad te zeg
gen dat hij de hele strafzaak „een
openbare ramp" vond. De geestelij
ke, in een gewoon pak gekleed maar
het priesterboord dragend. kreeg
toen te horen dat hij zijn mond
moest houden. Het pistool, zei hij,
had hij bij zich gehad om zich tegen
de politie te kunnen verdedigen.
Hij was lid van de ETA geworden
„omdat het onmogelijk was vandaag
de dag priester te zijn zonder een
plicht jegens de mensen te hebben".
Toen men hem vroeg of hij gemar
teld was geworden, antwoordde hij:
„Ja. helemaal."
„En hebt u uw vertrouwen nog?"
„Ja, meer dan ooit tevoren."
„Waarin?"
„In het volk."
De burgerlijke gouverneur van
Burgos heeft de advocaten van de
16 Basken gewaarschuwd dat zij
voortaan 24 uur vooruit toestemming
zullen moeten vragen voor het hou
den van persconferenties. Tot nu toe
werden na de zittingen deze perscon
ferenties gehouden, zonder dat daar
officiële toestemming voor vereist
was.
De persconferenties zullen voort
aan worden bijgewoond door een
vertegenwoordiger van de regering.
Kroonprinses Margarethe van
Denemarken en haar echtgenoot
Prins Hendrik hebben gisteren in
Parijs in het Théatre de Mont-
pa masse een toneelvoorstelling
bijgewoond ten bate van geeste
lijk gestoorde kinderen. Organi
sator van de voorstelling was ba
ron Guy de Rothschild (links).
(Van onze correspondent)
LONDEN (GPD) Tijdens het
spitsuur gisteravond stond het
West End, het enorme winkel
centrum van Londen in diepe
duisternis gehuld. De duizenden
die zich huiswaarts begaven le
verden bij het schijnsel van kop
lampen en de lichtuitstralende
rode dubbeldekkers een schim
menspel op dat aan de oorlogs
jaren deed denken.
I Piccadilly Circus, de razende
verkeerscaroussel. anders badend
in een zee van kermisachtige ver-
i lichting door de enorme gevels
bedekkende lichtreclames was 'n
dode macabere plek. De kerst
versieringen en etalages waren
gedoofd. Café's en pubs met
kaarsen op tafeltjes of op de tap
kast boden een romantische aan
blik. In supermarkets en groen
tezaken werkte de dAepvries
meestal niet.
In de deftige buurt rond het char
mante Sint James' Park met de gro
te monumentale regeringsgebouwen,
vorstelijke residenties en statige
clubs leek het of de tijd van Dic
kens was teruggekeerd. Want hier
lieten de gloeiende kousjes van de
gaslantaarns, die hier nog werden
gebruikt, thans zonder concurrentie
van nabije elektrische verlichtingen
hun aangename zachtgroene schijn
sel vallen.
Wat altyd opvalt in situaties zo
als deze is de volkomen onverstoor
baarheid van de Engelsen die met
de bekende zelfdiscipline zonder
mopperen zich in het onvermijde
lijke plegen te schikken
Door
Arnold Lissauer
het land werden om beurten totaal
verduisterd.
Daarbij komt nog dat de vereni
ging van hoger technisch personeel
in de elektriciteitsbedrijven van
aanstaande maandag af ook een
stiptheidsactie zal beginnen uit pro
test tegen het feit dat een door het
arbeidstribunaal goedgekeurde sa
larisverhoging niet is toegepast. De
leden van deze bond zijn de technici
die in de elektrische centrale sleu
telposities innemen en leiding geven
aan het lagere personeel.
Studenten te Bournemouth me
nen een nieuw wereldrecord te
hebben gevestigd in de categorie
hoeveel mensen kun je in een
auto duwen". Dat werden er 103
en de auto was een Volkswagen
waarvan banken, zittingen en
ramen waren verwijderd. Toen
reed het geval een meter of vijf
want de bedoeling is dat zo n
wagen inderdaad nog een stukje
kan rijden ook. Zelden heeft
men een auto zo zwaar door de
veren zien gaan
Verleden jaar was 't 111 scho
lieren van een middelbare school
te Hamilton, in Canada, gelukt
zich in een Volkswagen te per-
6'n, maar omdat het voertuig,
toen weigerde zich op ei
gen kracht voort te be
wegen moest de poging als een
mislukking worden beschouwd
RIO DE JANEIRO (AF
Na tal van brieven te h
kregen waarvan de echthi
Braziliaanse regering we
is gisteravond laat de onti e
vestigd van een eerste
van de ontvoerde Zwitser
sadeur in Brazilië. Bucher.
Dl
Lagerhuis
NEW YORK Reuter.APP) De
veiligheidsraad der V.N. heeft gis
teravond Portugal veroordeel wegens
de inval vorige maand in Guinea
en „volledige compensatie geëist
voor de aangerichte schade aan le
vens en .eigendommen". De raad
noemde het „Portugese kolonialis
me in Afrika een ernstige bedrei
ging voor de vrede en veiligheid van
onafhankelijke Afrikaanse landen."
Op de Verenigde Staten. Frankrijk,
Groot-Brittannië en Spanje na. stem
den alle 15 leden van de raad voor
I de resolutie. Eerstgenoemde landen
onthielden zich.
De Algemene vergadering der V.N.
heeft gisteren Zuid-Afrika's apart
heidspolitiek „een misdaad jegens
de mensheid" genoemd, en aange
drongen op diplomatieke, militaire
en economische isolering van het be
wind in dat land. Met 91 tegen zes
stemmen bij 16 onthoudingen keurde
de assemblee een resolutie goed,
waarin ook voor de eerste maal de
vorming van aparte negerstaatjes in
Zuid-Afrika ide Bantoestans» wordt
veroordeeld. Met grote meerderheid
werd voorts een pakket resoluties
aangenomen met voorstellen over
middelen tot bestrijding van de apart
heid en het geven van meer publici
teit aan de campagne tegen het
apartheidsbpleid.
NEW YORK (AFP) De Alge
mene Vergadering van de Verenig
de Naties heeft met 47 tegen 22
stemmen bij 50 onthoudingen een
resolutie aanvaard waarin zij „er
kent dat het Palestijnse volk het
recht op gelijkheid van rechten en
op zelfbeschikking heeft overeen
komstig het Handvest van de Ver
enigde Naties".
De resolutie was 4 december al
aanvaard door de politieke commis
sie van de wereldorganisatie. Vol
gens de Amerikaanse afgevaardigde
is de resolutie een verminking van
de resolutie van 22 november 1967
van de Veiligheidsraad op basis
waarvan tot nog toe alle vredespo
gingen zijn ondernomen.
Ziekenhuizen
Of dat zo blijft als het nieuwtje
van deze elektriciteitsactie er af is
en het geen dagelijkse sleur bre
kend verzetje meer is, valt echter
te bezien. Want de toestand in het
hele land is reeds grimmig genoeg
omdat zonder elektriciteit geduren
de vele uren van de dag en de nacht
of met een slechts verzwakte stroom
na de onderbrekingen het maat
schappelijke leven dreigt vast te lo-
i pen.
Er heerst een grote bezorgdheid
In vele ziekenhuizen dat tijdens een
i operatie de stroom zal uitvallen. Dit
gebeurde in een kraamvrouwenafde
ling waar zich Ai n couveuses enkele
uren tevoren ingeboren baby's, al-
le onder een gewicht van Vijf pond
en enkelen zelfs minder dan drie
j pond bevonden toen de stroom op-
hield. Men probeerde de baby's met
j dekens, warmwaterkruiken en bat-
terijlampen op temperatuur te hou-
den. Een baby stopte met de adem
haling, hetgeen wel meer gebeurt,
I maar het was in deze omstandighe-
den een extra drama, dat gelukkig
een blij einde had. Er heerst de
j voortdurende angst dat het de vol-
I gende keer mis kan lopen.
De autoriteiten zijn teleurgesteld
omdat het publiek niet meehelpt om
het elektriciteitsverbruik te vermin
deren. Aangezien het kouder dreigt
te worden en de behoefte aan stroom
dan zal toenemen ziet de situatie er
j voor de komende dagen ernstig uit.
Dinsdag viel 25 procent van de
I stroom volledig uit. Gedeelten van
In het Lagerhuis kwam het gis-
j teravond over de situatie tot bittere
en verhitte discussies tussen rege-
ring en oppositie, nadat premier
i Heath had aangekondigd dat in de
j strijd van de regering tegen de elek
triciteitswerkers de regering zal
i winnen. Wilson zei dat deze uit-
I spraak het vuur alleen maar zal
aanwakkeren. Er volgde een andere
1 felle reactie toen Heath onthulde dat
leden van de rechterlijke macht, ho
ge ambtenaren en de leiders van de
genationaliseerde industrieën zich
bereid hebben verklaard de verho-
ging welke ze per 1 januari zouden
krijgen tot 1 juli uit te stellen. Wil
son zei dat dit soms verhogingen
zijn tot 2500 pond per jaar ruim
20.000 gulden i toe en niet te verge
lijken met die van de arbeiders.
De aanvoerders van de 24-uurs
proteststaking tegen de anti-staking
plannen van de regering zijn er niet
in geslaagd het miljoen arbeiders op
straat te brengen dat ze hadden be
oogd. Juiste cijfers zijn er nog niet,
maar het zijn eerder enkele dui
zenden dan honderdduizenden.
De meest spectaculaire de
monstratie was een mars dwars
door Londen van ongeveer tiendui
zend personen en een redevoering in
de beroemde sprekershoek van Hy
de Park, waarna enkele honderden
zich naar het Lagerhuis begaven,
waar slechts een klein aantal werd
toegelaten om zich tegenover par
lementsleden over de voorgestelde
wetgeving te beklagen. Het verliep
over het algemeen kalm, hoewel één
man met geweld door de politie uit
het parlementsgebouw moest wor
den gezet.
De astronauten Alan Sheperd
(rechts) en Edgar Mitchell van
het Apollo 14-team maakten tij
dens oefeningen die gisteren wer
den gehouden, gebruik van een
I opvouwbaar wagentje dat op de
i maan zal dienen voor het vervoer
I van instrumenten. Op 31 januari
I begint de maanvlucht van de
Apollo-14.
ALSDORF (GPD) Er is jets
meer uitzicht op een voortijdig ein
de van het nu al twee en een half
jaar durende „Softenon-proces" te
gen een aantal leidinggevende func
tionarissen van de geneesmiddelen
industrie „Griinental" in Stolberg.
De verdedigers van de fabrieksstaf
zijn het nu eens met de pogingen
om een eind aan de strafvervolging
te maken door de slachtoffers van
het gebruik van Softenon (volwasse
nen die ernstige zenuwkwalen oplie
pen en de nog ongeveer 3000 in le
ven zijnde misvormde kinderen)
schadeloos te stellen. De Grünental-
fabriek sloot daarover al op 10 april
een overeenkomst met een advocaat,
die in het proces in Alsdorf de
slachtoffers vertegenwoordigt.
De verdedigers van de fabrieksstaf
waren het daar toen niet mee eens.
Zij vonden dat het proces moest
worden voortgezet omdat naar hun
mening niet anders dan vrijspraak
voor de fabrieksstaf zou kunnen vol
gen. De 281ste procesdag wijzigden
zij dat standpunt. Alleen 'n advo
caat uit Hamburg wilde zich nog niet
bij het compromis neerleggen en
trok zich als verdediger terug. De
vertegenwoordigers van 't openbaar
ministerie zullen vrijdag laten horen
of ze het voorgestelde compromis
zullen aanvaarden. De Duitse wetge
ving op het gebied van strafvorde-
ring laat zo'n compromis toe als tlj-
j dens het proces maar een geringe
j schuld aan de tenlastegelegde feiten
I aan het licht komt.
Bij de brief van Buch i
het Frans was gesteld en ii
in het centrum van Rio
werd gevonden was volge
ciële berichten (de regei,et
geweigerd de brieven te pscj.
een epistel gevoegd van Bu
voerders, de Alliantie voor
nale Bevrijding (ALN).
guerrillabeweging eiste voc
lating van Bucher de staki
politieactiviteiten (20.000 i
tairen zijn op het spoor va e 1
gezet), de vrijlating van 70WIj
nen en de publikatie var
manifesten.
De politie is de afgelopl
overstroomd met telefoni t
Geen enkele bleek tot
waardevol te zijn. De Brazil
litie vermoedt gezien de
en het karakter van de
afkomstig zijn van de ledi
guerrillabeweging en bédoe°A]
speurders op een dwaalspoo
gen.
Hétzelfde zou het geva®
zijn met een mededeling
kend door de ALN dat Bu Bte
de zuidelijke Braziliaanse
rana gebracht zou zijn.
over politieactiviteiten in
stad van de aangrenzende
nas Gerais. Sao Paulo zoi
ter op de juistheid van dez<
ling kunnen wijzen. Daar
politie in drie dagen tijds
van de stadsguerrillabew
autoriteiten hadden gemerp*
sinds Buchers ontvoering
dige uitwisseling van berl^S
stond tussen Rio de Janeii
Paulo.
De Zwitserse regering st -
ambassadeur in Luxembu
Feller, naar Brazilië om me ou
ziliaanse regering over de
van Bucher te overleggen,
een tijd lang eerste secrejtei
de Zwitserse ambassade in
geweest geldt als een desk
rr:
de
tjc
bb
Braziliaanse aangelegenhed iti
BOCHUM iDPA» Hei
russische maanvoertuig
1" is gisteren opnieuw bego
uitzendingen naar de aari
het veertien dagen in de
had vertoefd. De sterreni'"
Bochum heeft gisteravond
parabool-antenne van 20
minuten lang uitstekende
van de Loenochod ontvangat
j maakt er uit op dat het nf16'
tuig de buitengewoon lage
tuur. tot 130 graden celsi \e
nul, goed heeft doorstaan
-
WASHINGTON DPA. Reuter)
Het doodvonnis is nog niet uitgespro
ken over het Amerikaanse plan voor
de bouw van een supersonisch ver
keersvliegtuig iSSTt. Het Huis van
Afgevaardigden weigerde zich giste
ren aan te sluiten bij de afwijzing
door de Senaat van regeringssubsi
die voor dit project. Met 213 tegen
174 stemmen verwierp het Huis een
motie van die strekking, die was in
gediend door de Democraat Sidney
Yates. De kwestie zal nu worden be
handeld door een gemengde commis
sie van Huis en Senaat, die een com
promis moet zien te bereiken.
PARIJS (GPD) Nadat hij ruim
een kwart eeuw Frankrijk in zijn
ijzeren greep gekneld had gehouden
en na zijn aftreden in 1969 zijn op
volgers nog een jaar soms met pa
nische angsten wist te vervullen dat
hij hun politiek eens publiekelijk af
zou kunnen keuren, kan men zich nu
afvragen of de schim van generaal
Charles de Gaulle binnenkort mis
schien nog eens uit zijn graf zal ver
rijzen om ook na zijn dood zijn al
machtige invloed nog langer uit te
oefenen.
Het is een vraag die Gaullistische,
en speciaal regeringskringen, zich nu
stellen naar aanleiding van het ge
rucht dat Frankrijk* nationale held
een politiek testtament zou hebben
nagelaten. Een document waarin hij
dan vanuit het graf zijn opvolgers
een politieke lijn zou kunnen dicte
ren die noodzakelijkerwijs hun hui
dige beleid niet volledig hoeft te
dekken. Wanneer men zich herinnert
hoe een enkel woord van goed
maar vooral afkeuring van gene
raal De Gaulle tijdens zijn leven
een carrière van een minister of een
politicus maken of breken kon. kan
men zich gemakkelijk voorstellen
dat alleen die mogelijkheid van een
testament de temperatuur in politiek
Parijs nu al weer enkele graden
heeft doen stijgen.
Ofschoon verschillende Gaullisti
sche kopstukken binnen en buiten de
regering al wel een paar keer ge
schermd hebben met persoonlijke
brieven die ze op het psychologische
moment nog eens openbaar zouden
kunnen maken, is het toch wel on
waarschijnlijk dat het vroegere
staatshoofd een formeel politiek tes
tament heeft geredigeerd. In dat ge
val zou zo een stuk immers wel ge
lijktijdig met zijn laatste-wila-be-
schikking over de organisatie van
zijn begrafenis wereldkundig zijn ge
maakt. Daarentegen is het wel ze
ker dat hij, na het eerste deel van
zijn nieuwe memoires, dat een sen
sationeel succes in de boekhandel
heeft gekend, ook nog enkele hoofd
stukken voor de volgende gedenk
schriften voltooide.
Vast staat dat twee hoofdstukken
over de periode '62/'65 op schrift
staan. Beweerd wordt dovendien dat
de generaal onmiddellijk na zijn af
treden dat volgde op het verloren
referendum van april vorig jaar,
heet van de naald ook die drama
tische slotperiode van zijn lange car
rière nog te boek heeft gesteld. Ge
zien de rol die speciaal zijn opvolger,
Georges Pompidou, bij die val van
de held heeft gespeeld, is het be
grijpelijk dat juist op het eventuele
bestaan van dat manuscript in poli
tieke en vooral Gaullistische rege
ringskringen, thans met zeer gemen-
I de gevoelens gereageerd wordt.
In Parijs verluidt nu dat de wedu
we van het vroegere staatshoofd de
beroemde schrijver en voormalige
minister voor Cultuur, André Mal-
raux. heeft opgedragen een nauwkeu
rige inventaris van alle nagelaten
handsohriften te maken. Malraux is
sedert 1945 de naaste medewerker
van generaal De Gaulle geweest, die
politiek en literair gezien nog wel
het hoogste vertrouwen had. Hij zal
madame Yvonne de Gaulle, na het
onderzoek der teksten, ook adviseren
of wel of niet tot publikatie zal wor
den overgegaan.
De gemoedsrust, zo niet het lot of
de politieke toekomst, van president
j Pompidou bevindt zich nu di
kere zin in .de handen va
Malraux.
Intussen heeft Georges
ook zelf zyn politieke geloo
nis onlangs op schrift gest
heeft zijn werkstuk, dat i
nog geen politiek testament i
men, zelfs aan een Paryse
toevertrouwd, die het in de
den oplage van slechts 20
ren liet drukken. Die afdrukl
het staatshoofd onder zyn
milieleden en .ntieme mee
verdeeld en over de inl
strekking wordt in Parijs
mysterieus stilzwijgen
waarvan overigens niemand
den nog al te best begrijpt.
me»
,:G
