„Wat kopen we voor die 400 gulden?"
Staatssecretaris opende
LOI-gebouw
PROMENADE-PLAN IN LEIDSE CITY
Tapijfiegels
DISCUSSIE OVER
KWART EEUW VN
Leidse industriëlen zijn bezorgd
over het effect van de extra uitkering
Onderlinge competitie doet geen goed
ATTENTIE
1.39
10%
v.d.KLUGT
VRAGEN AAN
B. en W. OVER
5TEUNFRAUDE
Wandelroute Breestraat-Haarlemmerstraat
en op de Nieuwe Rijn met terras
VRIJDAG 30 OKTOBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN De 400 gulden die
nu in vrijwel alle bedrijfstakken
wordt uitgekeerd hetzij in
eens, dan wel in termijnen
zal zonder twijfel weer uit de
portemonnee van de koper te-
rue moeten komen. Misschien
niet direct, maar dan toch vol
gend Jaar. Dat is de stellige
verwachting van een aantal
Leidse industriëlen.
Eén van onze stadsredacteu-
ren vroeg vijf van hen naar het
mogelijke effect van de 400 gul
den. Hij kreeg behalve boven
staand antwoord ook nog te ho
ren, dat deze plotselinge uitke
ring wel eens funest kan zyn
voor zwakke bedrijven.
Verscheidene van de onder
vraagde Leidse Industriëlen be
twijfelden, of de werknemers
zélf wel zo gelukkig zijn met de
uitkering, als zij afgingen op de
stemming onder het personeel.
Dit zou dan een bevestiging
zijn van een enquête van om.
het Leidsch Dagblad, die uit
wees dat arbeidend Nederland
liever afzag van die 400 gulden,
als de prijzen daardoor op een
gelijk niveau zouden blijven.
Nu dit laatste niet het geval
blijkt te zijn en de 400 gulden
alleen maar tot verdere Inflatie
lijkt te leiden (waarde-vermin-
dering van de gulden), vragen
de Leidse industriëlen zich af
of de 400 gulden els niet al te
onbezonnen is gesteld en ook
ingewilligd.
LEIDEN In de ogen van de heer J. den
Holder, directeur van de gelijknamige ma
chinefabriek (METAAL), zijn de vak
bondsbestuurders geschrokken van de
roep om 400 gulden, die t eerst werd ge
hoord in Rotterdam. „Ze zijn mee gaan
lopen, hoewel ze verdraaid goed wisten
wat voor gevaren die uitkering inhoudt".
Als grootste gevaar ziet de heer Den
Holder de inflatie, waardoor men minder
kan kopen voor z'n gulden. In zijn bedrijf
merkt hij dat vooral de wat oudere werk
nemers zich nu afvragen of er eigenlijk
wel verstandig aan is gedaan om 400 gul
den te eisen, nu ze zelf de rekening krij
gen gepresenteerd in de vorm van prijs
verhogingen. Overigens is de toegeeflijke
houding van de onderhandelaars van de
werkgeversorganisaties hem op dit punt
ook hard tegen gevallen.
Bedrijven die de 400 gulden niet uit
hun winst kunnen halen, tuinen er op
achteruit, vreest de heer Den Holder, die
daar aan toevoegt dat hij op zijn recente
reis door Amerika plezierig is getroffen
door de houding van de werknemer ten
opzichte van het begrip ..winst": „Ze
vinden dat je wordt betaald om een be
drijf winst te laten maken. Hier in Europa
is dat wat op de achtergrond geraakt.
Nu wil ik de toestand in Amerika niet
idealiseren, maar de mentaliteit van de
arbeider daar over winst maken, vind ik
prettiger klinken".
Voor de heer R. Sloos. directeur van de
Leidse Onderwijsinstellingen (GRAFI
SCHE INDUSTRIE), is het grote punt in
de 400 gulden kwestie, dat dit soort plot
selinge uitkeringen de llquiditeitspositie
van het bedrijf aantasten. Bij een loons
verhoging via CAO-onderhandelingen kan
het bedrijfsleven zich er op gaan instellen,
door te gaan denken aan bijvoorbeeld
prijsherziening. Nu was dat niet mogelijk.
In de grafische industrie komt deze
extra uitgaaf dubbel hard aan, aldus de
heer Sloos. omdat druk-orders volgens een
vooraf vastgestelde prijs worden uitge
voerd.
Onder het grafische personeel hoort de
heer Sloos ook stemmen opgaan, die zich
afvragen of het niet verstandiger zou zijn
o-eweest om de belasting te verlagen: dat
gaat niet ten kostte van het bedrijf en
men heeft toch meer geld in de zak.
Ook het BOUWBEDRIJF zit veelal ge
bonden aan een offerte-prijs voor aange
nomen werkzaamheden. Ir. P. Kolk van
de betonfabriek Oosthoek uit Zoeterwoude
riet de 400 gulden daarom eveneens ten
koste gegaan van de winst en de liqui
diteit.
Volgens hem is er een psychose rond
die 400 gulden ontstaan, waarbij zijn
mensen toen terecht „wy ook" hebben
gezegd. Maar eigenlijk ging het om het
koppelbazenprobleem. herinnert ir. Kolk.
De zaak is nog opgeschroefd, doordat het
maximum van 400 gulden zo veel als een
minimum werd.
De gevolgen vay één en ander krijgen
we nu al te dragen, zegt ir. Kolk. Het
lot van bedrijven in doodsstrijd wordt er
door versneld, en reeds nu zit elke morgen
bij de post een stapeltje brieven met prijs
verhogingen va.n grondstoffen.
Aangezien de financiële gevolgen niet
met produktiviteitsverbetering zijn op te
vangen, zullen prijsverhogingen onver
mijdelijk zijn. Veel bouwbedrijven mogen
hier echter pas volgend jaar toe overgaan
De TEXTIEL zit niet meer aan prijs-
beperkingen gebonden sinds de laatste
SER-vergadering, antwoordt de heer G.
W. Borgemeester van Krantz, en juist
daardoor is het enigszins verwonderlijk
dat de nieuwe collecties van deze fabriek
bijna niet duurder zijn geworden. Dat is
echter voornamelijk te danken aan de
goedkoper geworden grondstoffen. De 400
gulden zit wel degelijk in de nieuwe ver
koopprijzen verdisconteerd.
Ook bij K-antz begint het personeel zich
af te vragen: „Wat kopen we eigenlijk
voor die extra uitkering?", meldt de heer
Borgemeester. Net als de andere onder
vraagde industriëlen verwacht hij dat de
uitkering in de aankoop van luxe goede
ren (radio, tv, wasmachine) gestoken zal
worden.
De heer P. J. Borgmeyer van Shulton
(VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN
INDUSTRIE) overweegt, dat een goed
bedrijf altijd wel 400 gulden voor het
personeel kan neertellen, maar toch geeft
dit een zware druk op de financiële
planning en de cash-positie. ook al wordt
de uitbetaling zoveel mogelijk uitgesmeerd.
Hij vreest dat het effect van de 400
gulden zal zijn als dat van een loonronde:
een Inflatoire werking en een nog grotere
druk op de prijsverhoging van 1 januari.
Dit is de druppel die de emmer doet
overlopen, gelooft de heer Borgmeijer. De
grondstof-prijzen zyn in Duitsland, Enge
land en Italië sterk gestegen en nu de
400 gulden daar nog eens bovenop komt,
kan een prijsverhoging niet uitblijven wil
je als bedrijf in leven blijven.
99
ADVERTENTIE
LEIDEN Met een rede waarin hij wees op de belangrijke
functies van het schriftelijk onderwijs, heeft staatssecretaris
mr. J. H. Grosheide van onderwijszaken gistermiddag het
nieuwe gebouw van de LOI te Leiderdorp officieel geopend.
Elf maanden heeft men over het bouwen gedaan, sinds prof.
Diepenhorst de eerste paal sloeg. Nu kunnen de LOI voor
lopig uit de voeten in het zes verdiepingen tellende gebouw
aan de rand van Leiderdorp, dat reeds sinds enige tijd is be
trokken.
Mr. Grosheide bracht nog eens on
der de aandacht, dat het aantal Ne
derlanders dat in de jaren tussen '60
en '67 een schriftelyke cursus volgde,
in die periode met 54% is gestegen.
Een niet zo verwonderlijke groei, vond
hij, gezien de belangrijke functies van
het schriftelijk onderwijs.
Ontwikkeling
Als eerste taak noemde mr. Gros
heide het correspondentie-onderwijs
aan hen die afgelegen wonen, of aan
degenen die in hun jeugd schoolkan-
sen hebben verspeeld. Het schriftelijk
ADVERTENTIE
cn
ina-
ter-
len-
;no-
Parkeergelegenheid heeft U bij
ons voor de deur. Of op een
minuut afstand v. d. Werf-
straat, Oud Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigr. (Ir.
Driessenstraat)Het loont de
moeite om onze grote collectie
en de beste merken in te zien.
Onze traditie is „altijd voor
deliger" geen valse leuze van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit,
door echte vakservice te bie
den. Doet er Uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen, brlllant.
De beste merken,
de ruimste keuze.
Juwelier - Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
onderwijs is by uitstek ook geschikt
voor specialisatie, her- en bijscholing
en tenslotte ook voor verbetering van
de algemene ontwikkeling en de vrije
tijdsbesteding.
De staatssecretaris zei niet in te
kunnen gaan op de thans actuele
kwestie van het wetsvoorstel dat het
toezicht op het schriftelijk onderwijs
regelt. Vorige week is over dit wets
ontwerp een hoorzitting geweest,
waarbij de LOI zich tégen colportage
van lessen hebben uitgesproken en
tégen het daaraan verbonden cadeau
stelsel.
Wél maakte mr. Grosheide een op
merking van algemene aard hierover.
„Ook als het wetsontwerp ongewij
zigd de eindstreep zal halen, is een
gematigde benadering van het wer
vingsprobleem door de erkende in
stellingen naar mijn mening van bij
zonder veel belang. Verregaande on
derlinge competitie zou het schrif
telijk onderwijs bepaald geen goed
doen."
Gelet op de specifieke mogelijkhe
den van het schriftelijk onderwijs,
voorspelde mr. Grosheide deze vorm
van onderwijs een bijzonder goede
toekomst, waarbij hij wees op de groei
van het LOI in ruim 47 jaar: van
één cursus naar 420 opleidingsmoge
lijkheden nu.
Oprichter
Als lid van de raad van advies van
de LOI richtte de heer R. Zegering
Hadders zich in het bijzonder tot de
oprichter van de LOI, de heer SI006
senior. Hij prees in hem het vermo
gen om tijdig jongere krachten bij de
top in te schakelen.
Ook nu bent u nog actief bezig, al
dus de heer Zegering Hadders, met
het zoeken naar mogelijkheden voor
het schriftelijk onderwijs in ontwik
kelingslanden. Dit heeft z'n vruchten
nu al afgeworpen. Ook hier betrekt
u er jongeren bij.
„MORGEN GEHAALD"
„MORGEN GELEGD"
40 x 40 cm.
7 kleuren
Geen 1,85 maar
per stuk
EXTRA
AFHAALKORTING
ALLEEN
Lelden: Haarlemmerstraat 256
Alphen: Raadhuisstraat 247.
LEIDEN „De vrouwen uit het Westen moeten haar eigen
belangen behartigen en hebben niet veel te verwachten van
de Verenigde Naties. Het is eerder andersom; de vrouwen
moeten bijdragen aan het werk van de V.N." Deze conclusie
kwam gistermiddag van mevrouw mr. E. Veder-Smit, lid van
de Tweede Kamer en van de Nederlandse delegatie die naar
de V.N. geweest is.
Namens het bouwbedrijf Wernink
sprak ir. A. Sitsen woorden van waar
dering aan het adres van de bouw
club van de LOI. Hij bood een ma-
qétte aan van het geschenk van Wer
nink: een sculptuur aan de muur bij
de ingang van het nieuwe gebouw.
Mr. Grosheide (links) luister
de belangstellend naar de uitleg
die LOI-directeur R. Sloos hem
gaf tijdens een rondleiding door
het nieuwe gebouw.
I LEIDEN De gemeenteraadsle
den mej. M. C. J. van Buel <KVP)
en de heer J. G. Lamers (Prot. Chr.)
hebben zich met onderstaande vra
gen tot het college van B. en W ge-
I wend:
i 1. Heeft het college van B. en W.
kennis genomen van een artikel in
het „Leidsch Dagblad" van 29 ok
tober 1970 inzake het voorkomen van
steunfraude in Leiden?
2. Geeft dit artikel een Juist beeld
van de mate. waarin in Leiden mis
bruik van de steunregelingen wordt
gemaakt?
3. Indien vraag 2 bevestigend
wordt beantwoord, welke maatregelen
denkt het college te nemen om frau
dering tegen te gaan?
4. Zo vraag 2 ontkennend wordt be
antwoord, wat overweegt het college
te doen om de burgertf van het te
gendeel van de beweringen in ge
noemd krante-artikel te overtuigen?
Mevrouw Veder-Smit sprak giste
ren in het Leidse Volkshuis voor de
leden van de gezamenlijke vrouwen
organisaties van Leiden en Oegst-
geest en de ontwikkelingsclubs van
het Leidse Volkshuis op een door het
gemeentebestuur aangeboden middag
ter herdenking van het 25-jarig be
staan van de VN. Het onderwerp van
de middag was: wat hebben de Ver
enigde Naties in die 25 jaar gedaan
aan de verbetering van de positie
van de vrouwen.
Na een uiteenzetting over de werk-
wilze van de belangrijkste organen
van de VN, stipte mevrouw Veder
de punten aan waarop de VN heeft
bijgedragen aan het totstandkomen
van het recht voor de vrouw. Hierbij
zijn het kiesrecht, de huwelijkswet
geving en de hulpverlening in de ont
wikkelingslanden.
„Eigenaardig is, dat de Neder
landse regering zich wel bekommert
over de geboorteregeling in de ont
wikkelingslanden, maar dat zij over
de geboortebeperking in eigen land
geen uitspraak wil doen", merkte het
kamerlid op. Overigens vond zij wel,
dat de Nederlanders een goed figuur
slaan wat betreft de bijdrage aan de
ontwikkelingshulp.
Na de lezing stelde één van de
aanwezige dames de vraag, waarom
er in de ontwikkelingslanden meer
vrouwen naar voren komen dan in
de Westerse landen. Mevrouw Veder
meende, dat hierin een enorme ver
scheidenheid aan factoren meespeelt.
Zij noemde het tekort aan een ka
der in de betrokken gebieden en het
feit, dat de vrouwen elders minder
remmingen hebben, omdat de positie
van de man als politiek figuur daar
nog niet zo ingeburgerd was.
Na de pauze, waarin de poppen-
verzmeling van mevrouw J. Staai
van Santvliet tentoongesteld was,
werden er films gedraaid. De belang-
rijkse hiervan gaf een impressie van
Samoa in Nieuw Zeeland. Mevrouw
P. H. Smits-Witvliet (Leidse com
missie) vertelde in haar openings
woord, dat juist deze film gekozen
is, omdat hoewel er op Nieuw-Zee-
land een groot aantal verschillende
rassen naast elkaar leeft, er daar
geen sprake is van discriminatie.
Een ongelukkige keus deze film:
„A new day in Samoa". Vooral wan
neer men bedenkt, dat elders de dis-
crminatie toeneemt (Engeland en
Zuid-Afrika) ondanks de pogingen
van de VN deze in te perken. Bo
vendien is het feit. dat er geen dis
criminatie is op Samoa zeker geen
verdienste van de VN; er is hier een
voudig nooit sprake geweest van een
ver doorgevoerd rassenonderscheid.
Beter was het dan ook geweest, als
men in plaats van dit idyllische pro-
dukt de dames geconfronteerd had
met een film over de vele vormen
die discriminatie in andere landen
wel aanneeemt.
De film gaf bovendien een ver
trokken beeld van de Samoanen, die
volgens het witte doek niet veel meer
presteren dan constant, in uniforme
j kleding gestoken, achter een „me-
j dicynman" of schoolmeester aan
I dansen onder gezang en handgeklap.
Jammer na de geslaagde lezing en
i discussie.
De oversteek bij V D wordt
breder en zal direct aansluiten
op de Maarsmansteeg.
(foto LD/Holvast)
LEIDEN Met nog vers in het geheugen bezoeken aan
Den Haag, waarbij je alléén en met het gezin winkelend
profiteerde van het zich steeds uitbreidende wandelgebied in
het centrum, is het verheugend in Leiden kennis te nemen van
de gisteren in deze krant gepubliceerde plannen met Hoog
straat en Nieuwe Rijn. Na de Maarsmansteeg en de Donker-
steeg blijken het eigenlijk de eerste promenade-ideeën die
worden uitgewerkt. De afsluiting voor verkeer van de Haar
lemmerstraat op zaterdag is na meer dan twee jaar niet meer
dan een proef. Over een definitieve regeling kan men het nog
teeds niet eens worden.
De nieuwe wethouder van ver-
;eerszaken Kret is kennelijk niet van
plan met de Hoogstraat/Nieuwe Rijn
io lang te wachten. Gisteravond leg
de hy voor belanghebbenden de plan
nen op tafel, die verkeersdeskundi-
ge ir. Sauren en „stadsontwikke
laar" ir. Post hebben gemaakt. De
bezwaren werden genoteerd en zul
len in de plannenmakerij worden be
rokken. Wethouder Kret: „Binnen
mkele maanden zal er iets uit de
bus komen. Als het nodig is, vragen
we u als belanghebbenden nog een
veer bijeen. Als we een bevredigen
de oplossing kunnen vinden, is deze
verdere inspraak niet nodig".
De meeste bezwaren kwamen te
gen het verst strekkende plan. Dat
houdt in de drukste voetgangersver
binding van Leiden, die tussen Br ee
straat en Haarlemmerstraat via de
Hoogstraat, een promenade te ma
ken. Maarsmanssteeg en Donkersteeg
zijn al in dit stadium en dus resten
de Vischbrug en de Hoogstraat. Bij
afsluiting wordt het mogelijk het
zebrapad over de Vischmarkt te
verbreden en niet alleen direct te
laten aansluiten op de ingang van
V en D, maar vooral op de Maars
mansteeg.
Trao-terras
Afsluiting van Hoogstraat (in de
praktijk al een voetgangersstraat,
waar auto's moeite hebben door te
komen) en de Vischbrug brengt mee
dat de Nieuwe Rijn tot de Koren-
beursbrug mede in de promenade
kan worden opgenomen. Ir. Post is
hiervan voorstander, omdat hy dan
de grondslag kan leggen voor een
terras, dat vrywel de gehele dag zon
heeft. By café „De Kroon" heeft hy
een terras geschetst op de trapsge-
wys aan te leggen nu steile afrit
van de Nieuwe Ryn.
De bevoorrading van de bedryven
vormt een groot bezwaar. Zowel op
Nieuwe als op Oude Ryn zyn bedry
ven, die grote vrachtwagens voor de
deur krygen. Op de Nieuwe Ryn
kunnen die moeilijk lerug m dus
moet er een mogeiykheid biyven tot
een uitweg via Hoogstraat of Visch
brug. Voor de Oude Ryn geldt, dat
de draai van de ene naar de andere
kant via de Hoogstraat voor grote
wagens niet te nemen is.
De conclusie na het gesprek van
gisteravond kan zyn, dat er iets
moet open biyven om bevoorrading
mogeiyk te maken. De vertegen
woordigers van hier gevestigde be
dryven waren unaniem overtuigd van
de noodzaak van een oplossing, om
dat op Nieuwe en Oude Ryn veel
verkeer komt, dat er niet hoeft te
zyn. Exploitanten van winkels, die
meer belang hebben by een prome
nade dan byv. groothandels, zeiden
bereid te zyn elders voorraad over
te laden op kleinere wagens als
daarvoor een mogeiykheid wordt ge
schapen. Gedacht werd aan de om
geving van de Ir. Driessenstraat en
naby het station, waar één van de
aanwezigen plaats ziet voor een
groothandelscentrum
Een vertegenwoordiger van het
Leids City Centrum greep de gele
genheid aan om te hameren op de
wenseiykheid van parkeerruimte in
de directe omgeving van het cen
trum. Hy Juichte dit plan toe mits
er parkeerverboden komen en de
blauwe zone wordt uitgebreid. Een
parkeergarage is nodig op een af
stand van 150 tot 200 meter van het
koopcentrum wil Leiden het hoofd
bieden aan concurrentie van winkel
centra met parkeergelegenheid, zo-
alshet over twee jaar beginnende
Leidschenhage in Leidschendam, al-
du* de LGCMvoordvoerder.
Het komt
Het Is te hopen, dat de plannenma
kers oplossingen vinden, die aan de
bezwaren tegemoet komen. Bezoek
aan promenade bijv. in Den Haag
(ook daar waren toch wel proble
men ln de oude binnenstad en hoe
eljn die opgelost?) doet je verlangen
naar een wandelgebied ln de Leidse
city. Maar pas het wel aan met
speciale bestrating, leuke lantaarns
groen en bloemen en als het even
kan 'n terras, waarom langer wach-
ten? Wethouder Kret zegt zelf: Het
kan nog een jaar of langer duren,
maar het komt ervan.
De wethouder wees by dit laatste op
de mogeiykheld, dat het steed*
zwaarder wordende vrachtverkeer
niet meer over deze route kan. om
dat de walkanten slecht worden en
de keldertjes onder de Hoogstraat
ook te denken geven.
Het in onze rubriek „Binnenstand
onder de loep" gelanceerde idee om
wat „terrasserigs" met deze kelder
tjes te doen werd toegejuicht, ook
door ir. Post, die evenwel als be
zwaren aanvoerde, dat de kelder*
te laag zyn en dat een terra*
langs het water alléén uitzicht geeft
op de Nieuwe Ryn („En men wil
wat zien op een terras") en velen
uren van de dag in de schaduw ligt
door het hoge V en D-gebouw.
HANS MELKERT
