Meer
vrijheid
in tehuis
voor
kinderen
„Slechtste gezin beier dan inrichting"
Lomen Beatles weer terug?
,Duf Oegstgeest'
AWAY
Elvis
VAN WEESEL
TOEVAL
GEVANGENIS
GELUK
BOEMAN
li ook een witte Beatle elpee
JNDERDAG 29 OKTOBER 1970
OTDSCH DAQBTjAX)
PAGINA 23
„Geen enkel kind komt psychisch on
geschonden door de ambtelijke molen
van de kinderbescherming. Het gevoels
leven van de pleegkinderen wordt in de
tehuizen eerder afgestompt. Het is een
grote concentratie van negatieve elemen
ten vooral als een behoorlijke begeleiding
ontbreekt".
Dickens David Copperfield mag mede
door de televisieserie als bekend wor
den verondersteld.
Het verhaal illustreert raak wat we
allemaal eigenlijk al wisten: weeskin
deren hadden vroeger een allerellendigst
leven
Hoe het tegenwoordig zit met kinde
ren die om de een of andere reden niet
ln een gezin worden opgevoed blijkt uit
een reportage in Telekleur (bijvoegsel
van de bladen Telegraaf en Courant
Nieuws van de Dag).
ln het nummer van 24 oktober laat
Frank de Jong twee mannen aan het
woord die ter nauwste betrokken zijn bij
het werk in de kindertehuizen. Het zijn
Eelco Huisman hoofdleider van het Bur
ger Weeshuis in Amsterdam en de ortho
pedagoog «opvoedkundige van kinderen
met een afwijkend gedragspatroon) An-
dré Haakmat. De laatste citeerde ik
hierboven.
Het artikel zet uiteen wat er zo n
beetje allemaal verkeerd is in de kin
derbescherming en de tehuizen. Er blijft
niet veel van over. De oorzaken voor het
falen van een instituut dat de psychi
sche basis moet leggen voor de toekomst
van bijna veertigduizend kinderen: te
kort aan goed geschoold personeel,
bureaucratisme. dilettantisme bij de lei
ding. ambtelijke onwil, geldgebrek etc.
Oorzaken die tot één noemer te herlei
den: verwaarlozing van het probleem.
Nog een paar gegevens:
in bijna 400 particuliere en zeven rijks
inrichtingen zitten ruim 15.000 Neder
landse kinderen wier enig vergrijp het
vaak is dat hun ouders in onmin leven.
Ongeveer 20.000 Nederlanders verdienen
direct of indirect hun brood aan de kin
derbescherming.
André Haakmat: ..Ze zeggen: we moe
ten de relaties van het kind met de ver
keerde maatschappij en de verkeerde
vriend afbreken. Maar ze vergeten dat
de verkeerde vrienden ook in de inrich
ting zelf zitten. Zo archaïsch gaat het
in de kinderbescherming toe".
Bestaat er een oplossing?
Eelco Huisman: „Er bestaat een
enorm tekort aan pleeggezinnen. De nor
men daarvoor liggen tienmaal hoger dan
men aan zich zelf stelt".
Zowel Haakmat als Huisman conclu
deren; „Het slechtste gezin is nog beter
dan een tehuis".
Het bovenstaande had hier niet ge
staan wanneer ik niet by toeval in con
tact was gekomen met een tweetal meis
jes uit een Leids tehuis. Zo'n artikel
uit Telekleur lees je, maar je kunt er
verder niet veel aan doen Geconfron
teerd met de concrete werkelijkheid van
deze twee meisjes, een van 16 en één
van zeventien, is het moeilijk bij de
pakken neer te blijven zitten omdat
zoals Haakmat tegen Frank de Jong zegt.
de feitelijke toestand zoals de kinderen
die schilderen aardig blijkt te kloppen
met de werkelijkheid.
Uit een gesprek blykt dat de twee
meisjes, die ik voor het gemak An ja en
Sonja zal noemen alleen maar detail
kritiek hebben. Ze ageren tegen het feit
dat ze te weinig zakgeld hebben, dat er
geen sloten op de douches zitten, dat er
een donkere kamer is waar je in opge
sloten wordt als je wat heel ergs hebt
gedaan. Ze richten hun wrevel niet tot
de kern van het probleem, namelijk dat
het mogelijk is met een middenstands
diploma en een tweejarige avondcursus
een kindertehuis te beginnen, waar je
nog subsidie voor krijgt uit de kwart
miljard die het Ryk jaarlijks aan de te
huizen spendeert.
De wrijvingspunten met het systeem
dat dit mogelyk maakt blijken steeds
weer de beperkingen zijn die ze in het
tehuis opgelegd krijgen. In de ruim zes
jaar dat ze nu in diverse tehuizen door
heel Nederland hebben doorgebracht
leerden ze geen liefde te mogen ver
wachten. Wat ze dan willen: een beetje
meer vrijheid. Een vrijheid in gebonden
heid willen ze accepteren wat ze nu
hebben is alleen gebondenheid.
Het tehuis van beide meisjes Is gele
gen aan Leidens drukste invalswegen
.Als je d'r aankomt is het net een ge
vangenis. met die hoge muren. Dat zegt
ook een student die wel eens bij ons
komt".
Achter die hoge muren zitten zo'n
r ach tig meisjes; meisjes die nauwelijks
kleuter af zijn tot meisjes die lichame
lyk rijp zyn om zelf kinderen te krij
gen.
Naar leeftijd zijn ze ingedeeld in
groepen. Aan het tehuis is een onder
wijsinstelling verbonden, waar de aller
kleinsten lager onderwys krijgen. De
wat ouderen hebben de mogelijkheid om
de elementaire huishoudelijke beginselen
onder de knie te krijgen, als ze die mees
ster zijn mogen ze naar de huishoud
school.
Zijn d'r andere mogelijkheden0 Kun
je bijvoorbeeld niet kiezen voor MAVO
of HAVO?
Ieder voorlichting over andere onder
wijsmogelijkheden dan de huishoud
school blykt te ontbreken. Anja en Son
ja weten er niets van.
Wordt er wel eens iets gezegd over
cursussen, probeert men jullie te interes
seren daarvoor?
Ook nu weer een ontkenning
Is er een bibliotheek0
Die blykt er niet te zijn.
Een somber toekomstbeeld voor deze
wee meisjes, en voor de 78 anderen, die
.aak nergens anders schuldig aan zyn
dan aan de schuld van hun ouders. Als
ze hun jaren in het Leidse tehuis heb
ben volgemaakt. gaan ze naar een an
dere inrichting waar ze blijven tot ze
meerderjarig zijn. Daarna blijft hun
ïiets anders dan te trouwen of af te glij
den naar de zelfkant van de maatschap-
Dij Met wat voor gemengde gevoelens
'.iet zo'n meisje zich moeder worden.
Anja en Sonja houden zich niet met
dit soort problemen bezig, voorlopig in
teresseert het hen slechts een klein beet
je geluk te creëren Dat is alleen be
langrijk. want morgen kun je weer in
een andere inrichting zitten. (Haak
mat vertelt van een jongen van vijftien
Gewone Leidse meisjes met
kleine probleempjes Duizenden
meisjes als deze zitten in tehuizen.
die al in dertig inrichtingen geze
ten had Daarom gaat het om materiele
zaken die direct bevredigen. Zaken als
sigaretten, kleding, een bioscoopje. een
feestavondje. Van de twee gulden zak
geld die beide meisjes krijgen zeggen ze
zelf de volgende dingen te moeten ko
pen
sigaretten.
boeken.
toiletartikelen.
snuisterijen.
snoep
en allerlei andere kleine dingen die geen
luxe zijn maar het leven veraangena
men.
Per maand geeft het tehuis nog eens
vijftien gulden voor schoeisel. De kleding
komt van het huis. maar het is een
voortdurende stryd omdat de meisjes
weigeren de onflatteuse. onmodieuze kle
ren te dragen.
We zouden de rij van klachten van
de meisjes bijna eindeloos kunnen op
noemen. Het zijn op zichzelf kleine din
gen. Bij elkaar gevoegd, met het gebrek
aan privacy, aan affectie, de sombere
sfeer, de kamertjes van nauwelijks drie
bij' drie waar je je niet mag terugtrek
ken. de verplichting ook voor protestan
ten om in het weekeinde naar de rooms-
katholieke kerk te gaan. de verplichting
om in groepsverband de bioscoop of de
dierentuin te bezoeken, het verbod om
meer dan één sigaret per avond te ro
ken en als je betrapt wordt mag je de
hele week niet meer roken, dit alles bij
elkaar betekent dat het leven van deze
meisjes een drukkende last wordt.
Boven alles uit domineert het don
kere kamertje de roe van Zwarte Piet.
de zak van Sinterklaas, de boze boe
man. de boze wolf van het tehuis.
Uit het gesprek krijg ik niet de indruk
dat het kamertje veel gebruikt wordt. De
beide meisjes hebben er nooit gezeten,
ze herinneren zich vaag een meisje dat
er wel eens in moest.
Ondanks dat kunnen ze het nauw
keurig beschrijven; het is niet groot
Het heeft witte muren, er staat alleen
een bed. voor het raam zit gewapend
glas. Als je er in zit gaat de deur op
slot In de verbeelding van Anja en
Sonja heeft dit kamertje monsterachti
ge vormen aangenomen: begeleiding van
zestien -en zeventienjarigen in een kin-
dertehuis anno 1970.
Hebben ze nooit geprobeerd er wat
aan te doen? Te praten met de drie
leidsters, die nauwelijks ouder zijn dan
hun oudste pupillen en de religieuze die
directrice is?
Anja en Sonja: „Er is een keer een
ideeënbus geweest. Daar stopten we van
alles in om het beter te maken. Maar
nadat die geleegd werd hebben we nooit
meer iets gehoord. Als je met de leidster
wil praten over problemen, geven ze ge
woon geen antwoord. Als je huilt, helpen
ze je niet. Het lijkt soms wel of het hen
helemaal niet interesseert
HEIN ELBRINK
t moest er wel van komen, en
IS er van gekomen. Nu zijn er
toch illegale, oftewel witte, Ip's
de Beatles te koop. Tot nu toe
er twee gesignaleerd en de he
lste van de twee is „Get back to
nto". Deze is op het ogenblik
band verkrijgbaar bij de Ne-
indse Beatles Fanclub (voor een
)e). Er zullen wel veel jongeren
esse hebben voor deze band.
ijf eens een keertje voor inlich-
!n naar: de Nederlandse Beatles
ilub, Pharus 74 in Zaandam. De
lub onderhandelt op het ogen-
met Engelse fans en kennissen
een aantal van deze „Get back
toronto" lp's naar Nederland te
a.
nummers die op deze LP voorko
zijn': One after 909. the Walk.
let me down. Dig a pony, I've
feeling, Get back, for you blue,
ly boy. Two of us, Dig it, Let it be,
and winding road (zonder koor en
1) en Across the Universe. De
t nummers kent iedereen al (van de
be elpee) maar ze zyn allemaal in
e versies dan van de Let it be lp.
rt Briel bespreekt deze band in zijn
lijkse platenrubriek, in deze krant.
andere „witte" LP is „J.S.J. pre-
Get Back and More" en bevat de
ode nummers: Get back, When
*alk. Let it be, On our way home,
let me down. Got a feeling, Don't
me waiting. Blah, blah, song,
s the universe, Teddy boy. Ride a
Ballad of John and Yoko en een
ïsie van Across the Universe. Alle-
interessant werk dus.
lereen die denkt dat de Beatles
'D zyn, heeft het knap mis. Het
echt schijndood, want ze beginnen
weer te leven. Ringo zei een verslagge
ver een poosje terug: „We zijn onder
ling hechter verbonden dan ooit. en
niemand wenst zich af te splitsen. Het
grote publiek wil dat trouwens niet. On
ze fans willen dat we by elkaar blijven.
En dat willen we zelf eigenlijk ook.
Maar op 't ogenblik zijn we alle vier
met onze eigen zaken bezig en zijn we
doende die eigen dingen af te wikkelen,
op te ruimen. Daarna, zullen we zien wat
we samen kunnen gaan doen. Ik denk
dat we zo ongeveer in november wel zul
len weten waar we aan toe zijn".
Dat zijn dus goeie berichten van Rin
go. Intussen heeft Paul contact gezocht
met John. Of dat contact gevonden is, is
niet bekend. George heeft verklaard wel
weer als kwartet te Willem samenwer
ken. Allemaal goed nieuws, dat wyst op
een mogelijke nieuwe samenwerking.
Laten we het hopen, het zou weer goed
zijn als de ongekroonde koningen van de
popmuziek weer direct aan de wereldtop
zouden staan, zowel voor de muziek als
voor onszelf, want dan kunnen we de
nodige elpees weer aan onze collectie
toevoegen.
Not Guilty
Over LP's gesproken, ze hebben op
het ogenblik nog nummers genoeg om
net nog een elpee mee te vullen. Enke
le van deze nummers zyn: Not guilty,
Jubilee, What's the new Mary Jane.
Blue Suède Shoes. All things pass. Save
the last dance for me. What a shame,
had a pain at the party, en anderen.
Dat zyn dus ook nummers van ande
ren. Niet alleen Lennon-McCartney
composities dus.
Maar om weer terug te komen op de
witte LP's: het leven van de Beatle-fans
wordt nu echt wat spannender Want
het is weer eens wat anders om een
LP op te sporen die vrijwel nergens te
koop is. In het begin schreef ik dat de
witte lp van de Beatles op de band te
koop is. Maar er staat op deze band
zelfs nog meer dan de lp alleen
Op de andere kant staat het tv-op-
treden van de Beatles in Neder
land (Treslong. 4 juni '64). De fanclub
zorgt voor nog meer hoor! Wat zou je
zeggen van de Let it be soundtrack op
de band?
Enkele nummers zyn o.a. You really
got a hold on me. Jazz Piano song.
Shake rattle and roll en een heel lange
versie van ..Dig it" en nog veel meer
En wat zou je zeggen om de hele
soundtrack van Magical Mysterie Tour in
je bezit te hebben, óók op de band. En
dan nog een band met Beatle-kerstpla-
ten 1963 t.m. 1969. Dat is eigenlijk he
lemaal iets bijzonders, want tot voor
kort hadden alleen de Engelse fans de
ze platen. Maar dat is nu afgelopen, nu
kunnen alle Nederlandse fans deze pla
ten (op band) ook in hun bezit krijgen
Alleen maar even lid worden van de
fanclub. A-hum.
Gert Verkade
Goudenregenstraat 10
Leimuiden (Z.-H.)
P.S.: Na John en Ringo heeft ook
Paul zijn haar kort laten knippen. Zal
George nu ook volgen? Dan zullen ze
weer een revolutionaire start kunnen
gaan maken. In 1962 begonnen de Beat
les met de verovering van de wereld met
hun „lange" haar en zullen ze nu de
wereld kunnen gaan veroveren met hun
muziek en hun korte haar?
Tortelduifje koert heel innig,
werpt zich tortelend op 't nest.
Parend koert zij dan heel zachtjes,
„Doffertje, doe jij de rest?"
Samen zijn die twee een éénheid,
teder strijken zijn hun veer.
Koerend in een roes van liefde,
kennen zij geen grenzen meer.
Henny van Egmond-van Egmond
Rijnsburgerweg 86
Rijnsburg
DUF OEGSTGEESTis de naam van
een actiecomité dat zich tot taak heeft
gesteld een eind te maken aan duf
Oegstgeest.
We wilden dit doen door een centrum
te openen waar iedereen zoveel mogelyk
aan zyn trekken komt We denken aan
het laten optreden van groepen, de mo
gelijkheid tot het houden van tentoon
stellingen. Verder kan iedereen die acti
viteiten wil ontplooien de ruimte tot zijn
beschikking krijgen.
Daar deze ruimte zo intensief moge
lyk gebruikt moet worden zoekt „DUF
OEGSTGEEST' contact met mensen die
hiervoor belangstelling tonen.
„DUF OEGSTGEEST"
Flora laan 28.
tel. 01710-50488.
Frits,
Carel Fabritiuslaan 23,
Tel. 01710-54141.
Ene M. v. d. Meij uit Voorschoten
verzocht ons om melding te maken
van de Elvis Presley Meeting die za
terdag wordt gehouden in Rotter
dam.
Het feest begint om 12 uur 'a mid
dags en duurt tot ongeveer half zes.
In die tyd kun je kijken naar
drie oude Elvis-films, rondneuzen in
Elvis-shops en discussiëren (over wie
dacht je?) Kaartjes kosten vijf gul
den.
Dit alle* vindt plaats in het Rex
theater, late Middellandstraat 115
UI ln Rotterdam-C.
LEIDEN 't Grootste deel van de
ze Altona-pagina is ingeruimd voor
LD-redacteur Hein Elbrink. die een
gesprek heeft gehad met twee meis
jes uit een Leids kindertehuis en
nogal ondersteboven was van de toe
standen waarover zij verhaalden.
De naam van het tehuis is met
opzet verzwegen. In feite doet die
er niet veel toe. Toestanden als de
hier geschetste zijn typerend voor de
meeste kindertehuizen.
Mensen die wat aan deze zaak
willen doen. bijvoorbeeld door het
geven van kleine attenties, kunnen
zich in verbinding stellen met E. F.
W. M. Slotboom, Meerburgerkade
63 in Leiden.
Gert Verkade uit Leimuiden
brengt op deze Altona het laatste
Beatle-nieuws: er is een witte
Beatle-elpee uit (zie ook de recensie
van Robert Briel, zaterdag in deze
krant) en verder gaan er geruchten
dat het viertal bij elkaar terug komt
Gert zelf heeft goede hoop dat we
binnenkort weer wat van de (kort
geknipte) Beatles zullen horen. In
elk geval ligt er nog een aantal ori
ginele Beatle-nummers in de klui
zen, waar met gemak een elpee van
zou kunnen worden samengesteld
Tenslotte ook nog een noodkreet
uit Duf Oegstgeest en een oproep
/oor alle Elvis-fans om niet te ver
beten dat er zaterdag een reünie van
>ude rockers in Rotterdam is.
ADVERTENTIE
hogeuoerd 112
